(ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၁၄၀၊ ဧျပီ ၄ ရက္၊ ၂၀၁၃၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၈/၃၂)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကို အနီးၾကည့္ အေ၀းၾကည့္
ေအာင္ဒင္
အပိုင္း (၁၇) လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး (ခ)
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ ၆၀ေက်ာ္ၾကာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးကို အဆုံးသတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ အင္မတန္အေရးပါတဲ့ အခန္းကဏၰမွာရွိေၾကာင္းတင္ျပခဲ့ပါတယ္၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ေတာင္းဆိုေနတဲ့ တန္းတူညီမွ်မႈ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ နဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ေတြကို လႊတ္ေတာ္ကပဲ ဥပေဒျပဳအာဏာနဲ႕ အာမခံျဖည့္ဆီးေပးႏိုင္လို႕ပါ၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပင္ဆင္၊ ျပ႒န္းမေပးေသးသ၍ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆုံးသတ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ၊ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ အေျပာင္းအလဲကာလမွာ လႊတ္ေတာ္က လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္မႈေတြကို ရဲရဲရင့္ရင့္ေဆာင္ရြက္ရင္း လြတ္လပ္ေရးနဲ႕အတူေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို အဆုံးသတ္ေပးႏိုင္ဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္၊
ဒါေပမည့္လဲ မတ္လ ၂၁ရက္ေန႕ထုတ္၊ The Hot News ဂ်ာနယ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၃ မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ မြန္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးအုန္းျမင့္ရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကေတာ့ စိတ္မသက္သာစရာပါ၊ ဦးအုန္းျမင့္ဟာ အာဏာရ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီရဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္လဲျဖစ္ျပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အဆင့္နဲ႕ တပ္မမႉးရာထူးေတြကို တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူပါ၊
သူက The Hot News ဂ်ာနယ္ နဲ႕အင္တာဗ်ဴးမွာ “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကေပးတဲ့ ရပိုင္ခြင့္နဲ႕အခြင့္အေရးေတြဟာ တိုင္းရင္းသားေတြေျပာေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္နဲ႕ သိပ္မကြာပါဘူး” လို႕ ေျပာသြားပါတယ္၊ သူ႕စကားအတိအက်က “ဒီကေန႕ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကေပးတဲ့အထဲမွာ ျပည္နယ္နဲ႕ တိုင္းေဒသၾကီးအသီးသီးမွာ တန္းတူညီတူအခြင့္အေရးအျပည့္အဝရွိတယ္၊ တိုင္းရင္းသားအားလုံး လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္၊ အမ်ိဳးဘာသာအတြက္ ကိုယ့္ျပည္နယ္၊ ေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးအတြက္ လြတ္လပ္စြာလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရွိျပီးသားပဲ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြက ဥပေဒေရးဆြဲတယ္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြရဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္နဲ႕အညီ ေပၚထြက္လာတဲ့ ဥပေဒေတြကိုလည္း ျပည္နယ္အစိုးရက စီမံတယ္၊ အဲဒီဥပေဒနဲ႕ ျပည္နယ္ဖြံ႕ျဖိဳးေရးကို ေရွ႕႐ႉျပီး စီမံတာေတြလုပ္တယ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္က အတည္ျပဳျပ႒န္းထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္နဲ႕အခြင့္အေရးေတြဆိုတာဟာလည္း ခုတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြေျပာေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာနဲ႕ သိပ္မကြာပါဘူး၊” လို႕ေျပာခဲ့ပါတယ္၊
အဲဒီလို ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီရဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္လဲျဖစ္၊ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ေယာက္လဲျဖစ္၊ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ မြန္ျပည္နယ္အစိုးရရဲ့ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္လဲျဖစ္ျပီး အစိုးရနဲ႕ မြန္ျပည္သစ္ပါတီရဲ့ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးေနတဲ့ ဦးအုန္းျမင့္လို ပုဂိၢဳလ္မ်ိဳးကေတာင္ “၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ပါဝင္တဲ့ ျပ႒န္းခ်က္ေတြဟာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူနဲ႕ သိပ္မကြာပါဘူး၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္နဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ေတြကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ျပ႒န္းထားေၾကာင္း” ယံုၾကည္လက္ခံထားတယ္ ဆိုေတာ႕ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက လႊမ္းမိုးထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကေန ၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဆင္ျပီး တိုင္ရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆီးလို႕ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးပါဝင္ေဆာင္ရြက္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အခိုင္အမာမထားရဲပါ၊
ဒါေၾကာင့္မို႕ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ့ ရသင့္ရထိုက္တဲ့အခြင့္အေရးေတြကို ဘယ္လို ကန္႕သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားတယ္ဆိုတာ ရွင္းျပျပီး ျပင္သင့္တာေတြကို အၾကံေပးခ်င္ပါတယ္၊ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကထဲက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ ကိုယ္ပိုင္အၾကီးအကဲ၊ ကိုယ္ပိုင္ေဒသ၊ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႕ လြတ္လပ္စြာရပ္တည္ခဲ့ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအတြက္၊ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈနဲ႕ ကတိကဝတ္ေတြကို ယံုၾကည္ျပီး ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို ၁၉၄၇ခုမွာ အတူလက္မွတ္ထိုးလို႕ ျမန္မာျပည္မနဲ႕အတူပူးတြဲျပီး ျဗိတိသွ်အစိုးရထံကေန လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြအတြက္၊ ျပည္ေထာင္စုၾကီးထဲက ဘယ္ေတာ့မွခြဲမထြက္ပဲ ကိုယ့္ေဒသကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးခြင့္ေတြရရွိေရးဆိုတာ အင္မတန္ တရားမွ်တတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားတပ္မေတာ္ေတြကပဲ ေတာင္းဆိုေနတာမဟုတ္ပါ၊ လက္နက္ကိုင္မထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကလဲ ေတာင္းဆိုေနတာျဖစ္တယ္ဆိုတာ အရင္ဆုံး ေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္၊
အေျခခံမူမ်ား
၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုရဲ့ အေျခခံမူမ်ားအခန္း၊ ပုဒ္မ ၈ မွာ ” ႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပည္ေထာင္စုစနစ္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္သည္” ဟု ျပဌန္းထားပါတယ္၊ ပုဒ္မ ၉ (က) မွာ ရွိရင္းစြဲ တိုင္း ၇ တိုင္းကို တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားအျဖစ္၊ ရွိရင္းစြဲ ျပည္နယ္ ၇ ခုကို ျပည္နယ္မ်ားအျဖစ္ ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျပီး တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခု ႏွင့္ ျပည္နယ္ ၇ ခုဟာ အဆင့္အတန္းတူညီၾကသည္လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ တကယ္ေတာ့ ဒီပုဒ္မ ၉ (က) ျပ႒န္းခ်က္ဟာ ေရွ႕က ပုဒ္မ ၈ နဲ႕ ကြဲလြဲေနပါတယ္၊ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း နဲ႕ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားလက္မွတ္ထိုးခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္အရ တိုင္းရင္းသားမ်ားဟာ ျပည္ေထာင္စုစနစ္နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုသမၼျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္မွာ တန္းတူရည္တူ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ ပါဝင္ၾကတာပါ၊ ၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလဲ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကရင္နီျပည္နယ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ျပီး ေနာက္ထပ္တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားဖြဲ႕စည္းျပီး ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္စုစည္းဖို႕ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္၊ တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခုဟာ ဗမာတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုေနထိုင္ရာ ျပည္မေဒသျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မက တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခုကို တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္ ၇ ခုနဲ႕ အဆင့္အတန္းတူတယ္လို႕ သတ္မွတ္ထားတာဟာ ျပည္နယ္မ်ားရဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္အဆင့္အတန္းကို ႏွိမ့္ခ်လိုက္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္၊
အခု တိုင္းရင္းသားမ်ားေတာင္းဆိုေနၾကသလို တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခုကို ေပါင္းစပ္ျပီး ဗမာျပည္နယ္အျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ၈ ျပည္နယ္ပံုစံနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းဖို႕ဆိုတာလဲ လက္ေတြ႕မွာ ျဖစ္ႏိုင္မယ္မထင္ပါ၊ ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ ျပည္နယ္ ၇ ခုကို ျပည္ေထာင္စုအဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ ျပ႒န္းျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရးေတြမွာ အခြင့္အေရးေတြပိုေပးဖို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊
ဥပေဒျပဳေရး
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ (ခ) အရ ဥပေဒျပဳအာဏာပိုင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို လူဦးေရ (သို႕မဟုတ္) ျမိဳ႕နယ္ကိုအေျခခံျပီး ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ (ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္) နဲ႕ တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ တူညီစြာေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္သည့္ လႊတ္ေတာ္ (အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္) တို႕ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္းေၾကာင္းျပ႒န္းထားပါတယ္၊ ဒီျပ႒န္းခ်က္အရ တိုင္းေဒသၾကီးမ်ားဟာလဲ ျပည္နယ္မ်ားနဲ႕ တန္းတူ တူညီတဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရပါတယ္၊ ပုဒ္မ ၁၄၁ အရ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကို ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ အမ်ားဆုံး၂၂၄ ဦးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းရမွာ ျဖစ္ျပီး တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခု နဲ႕ ျပည္နယ္ ၇ ခုက ၁၂ဦးစီ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၆၈ ဦးနဲ႕ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္စာရင္းတင္သြင္းတဲ့ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၅၆ဦး တို႕ပါဝင္ၾကပါတယ္၊
ဒီဖြဲ႕စည္းမႈကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ဗမာတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုေနထိုင္ရာ တိုင္းေဒသၾကီး ၇ခုက ဗမာတိုင္းရင္းသားအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၈၄ ဦးရွိေနျပီး က်န္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကရင္နီ (ကယား)၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း စတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ဦးစီသာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ရွိပါတယ္၊ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၅၆ေယာက္မွာလဲ အမ်ားစုက ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားပဲ ျဖစ္တာမို႕ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ (သို႕မဟုတ္) အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ဗမာတိုင္းရင္းသားကိုယ္စားျပဳ ကိုယ္စားလွယ္က ၁၄၀နီးပါးရွိျပီး က်န္တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ၇ ခုကိုယ္စားလွယ္မ်ားထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ မ်ားျပားေနပါတယ္၊ ဒါ တန္းတူညီမွ်မႈမဟုတ္ပါ၊ တဖက္သတ္အႏိုင္က်င့္မႈျဖစ္ပါတယ္၊
ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို အေျခခံျပီး ေရးဆြဲျပ႒န္းတဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလဲ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို လူဦးေရကို အေျခခံတဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္နဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားကို အေျခခံတဲ့ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပါတယ္၊ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္စုစုေပါင္း ၁၂၅ ေယာက္သတ္မွတ္ထားျပီး ရွမ္းျပည္နယ္အတြက္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ဦး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြက္ကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦး၊ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ၈ဦး၊ ကရင္နီျပည္နယ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ၃ဦး၊ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၄ဦး၊ နဲ႕ ျမန္မာျပည္မအပါအဝင္ က်န္ေဒသမ်ားအားလုံး (ရခိုင္၊ မြန္၊ တနသၤာရီ အပါအဝင္) အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ၅၃ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖို႕ သတ္မွတ္ထားပါတယ္၊ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလုံးဝမပါဝင္ပါ၊
ဒီဖြဲ႕စည္းမႈကို ၾကည့္ရင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားဟာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသအက်ယ္အဝန္းနဲ႕ လူဦးေရအလိုက္ သင့္တင္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခြင့္ရွိျပီး ဗမာတိုင္ရင္းသားကိုယ္စားျပဳကိုယ္စားလွယ္ဟာလဲ အလြန္အကြၽံမမ်ားတာေတြ႕ရပါတယ္၊ ဒီကေန႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာလဲ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအားလုံး တန္းတူညီမွ်ေရးမူနဲ႕ ဗမာတိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ားဦးေရကို ေလွ်ာ႕ခ်ျပီး တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ဦးေရကို တိုးျမႇင့္ေပးသင့္ပါတယ္၊
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုလဲ ဖက္ဒရယ္ (ျပည္ေထာင္စု) စနစ္နဲ႕ဖြဲ႕စည္းတာပါ၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က လူဦးေရကိုအေျခခံေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ျပီး အထက္လႊတ္ေတာ္က ျပည္နယ္ ၅၀ က ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးစီနဲ႕ စုစုေပါင္း ကိုယ္စားလွယ္ ၁၀၀ နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပါတယ္၊ ဒါေပမည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ကိုယ္ပိုင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမရွိပါ၊ ျဗိတိသွ်အင္ပါယာၾကီးကို ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႕ နယ္ေျမသစ္ရွာေဖြၾကတဲ့ ျဗိတိသွ်ဘုရင္မၾကီးရဲ့ သစၥာခံေတြက အေမရိကတိုက္ကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိျပီး ကမၻာတစ္ဝွမ္းကလူမ်ိဳးေပါင္းစံုေရာက္ရွိေနထိုင္လို႕ ျဗိတိသွ်ဩဇာခံ ႏိုင္ငံသစ္ေတြတည္ေထာင္ခဲ့ၾကတာပါ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျဗိတိသွ်အင္ပါယာကို ဆန္႕က်င္ပုန္ကန္ျပီး လြတ္လပ္ေရးရခဲ့တဲ့ ျပည္နယ္ေတြ စုေပါင္းဖြဲ႕စည္းလို႕ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆိုျပီး တည္ရွိလာတာပါ၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးရယ္လို႕ မရွိပါ၊ အဂၤလို-အေမရိကန္၊ ဂ်ာမန္-အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္-အေမရိကန္၊ ခ်က္-အေမရိကန္ စသျဖင့္ သူတို႕ ဘိုးဘြားဘီဘင္မ်ားရဲ့ မူလဇာတိအရင္းအျမစ္ကို မူတည္ျပီး ေခၚေဝၚၾကပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေဒသအေျချပဳျပည္နယ္မ်ားသာရွိျပီး လူမ်ိဳးစုအေျချပဳျပည္နယ္မ်ား မရွိပါ၊
ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအရ တိုင္းေဒသၾကီး ၇ ခုနဲ႕ ျပည္နယ္ ၇ခုမွာ တိုင္းေဒသၾကီးလႊတ္ေတာ္နဲ႕ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား ဖြဲ႕စည္းေပၚေပါက္လာပါတယ္၊ ဒီေဆာင္းပါးက တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားအေရးကို ေရးသားတာမို႕ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားဆိုင္ရာ ျပ႒န္းခ်က္မ်ားကိုပဲ ေဝဘန္သုံးသပ္ပါ့မယ္၊
၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံု ပုဒ္မ ၁၆၁ အရ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကို ျပည္နယ္အတြင္း ျမိဳ႕နယ္မ်ားက တစ္ျမိဳ႕နယ္ကို ႏွစ္ဦးက်စီ၊ ျပည္နယ္အတြင္းမွာပါဝင္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း (သို႕မဟုတ္) ေဒသ (ရွိလ်င္) ယင္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရွိျပီးေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားမွအပ က်န္တိုင္းရင္းသားမ်ားအနက္မွ လူဦးေရ စုစုေပါင္း ႏိုင္ငံေတာ္လူဦးေရ၏ သုညဒႆမတစ္ရာခိုင္ႏႈံးႏွင့္အထက္ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအသီးသီးက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးလ်င္ တစ္ဦးက် ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အဆိုပါကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ ႏွစ္မ်ိဳးေပါင္း၏ သုံးပံုတစ္ပံုႏွင့္ညီမွ်ေသာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္မွအမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းရမည္လို႕ ျပ႒န္းထားပါတယ္၊
ဆိုေတာ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တစ္ခုမွာ ျပည္နယ္တြင္းမွ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေလးပံု သုံးပံု၊ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေလးပံုတစ္ပံုပါဝင္ပါတယ္၊
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ဆိုတာ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္ရဲ့ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ကို သက္ဆိုင္ရာတိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ လြတ္လပ္စြာေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ဖြဲ႕စည္းျပီး ျပည္နယ္အေရးကိစၥေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ေပးအပ္ထားတဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္ေဘာင္ထဲကေန လြတ္လပ္စြာ ဥပေဒျပဳျပ႒န္းခြင့္ကို ဆိုလိုတာပါ၊ အခုလို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ခန္႕အပ္တဲ့ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈံးက ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေနရာယူျပီး ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ရဲ့ ဥပေဒျပဳအာဏာကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာဟာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေတာင္းဆိုတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒န္းခြင့္ကို ညင္းပယ္လိုက္တာပါပဲ၊
ျပည္နယ္မ်ား၏ ဥပေဒျပဳခြင့္
၂၀၀၈ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇယား (၂) မွာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားကို အပ္ႏွင္းထားတဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္ေတြကို ျပ႒န္းထားပါတယ္၊ (၁) ဘဏၰာေရးႏွင့္ စီမံကိန္း (၂) စီးပြါးေရး (၃) စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ ေမြးျမဴေရး (၄) စြမ္းအင္၊လွ်ပ္စစ္၊ သတၲဳႏွင့္ သစ္ေတာ (၅) စက္မႈလက္မႈ (၆) ပို႕ေဆာင္ေရး၊ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး (၇) လူမႈေရး နဲ႕ (၈) စီမံခန္႕ခြဲေရးဆိုျပီး ကဏၰေပါင္း ၈ ခုခြင့္ျပဳထားပါတယ္၊ အဲဒီလို ကဏၰ ၈ခု၊ အေၾကာင္းအရာေပါင္း ၄၁ ခု ဥပေဒျပဳခြင့္ေပးထားေပမည့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္ဟာ အကန္႕အသတ္မ်ားအတြင္းမွာသာျဖစ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္၊
စီးပြါးေရးကဏၰမွာ ဆိုရင္” ျပည္ေထာင္စုက ျပ႒န္းသည့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ျပည္နယ္အတြင္းေဆာင္ရြက္သည့္ စီးပြါးေရးကိစၥမ်ား၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးကိစၥမ်ား၊ သမဝါယမကိစၥမ်ား” လို႕ ခြင့္ျပဳထားေတာ့ ျပည္နယ္အေနနဲ႕ ကိုယ္တိုင္ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳခြင့္မရွိပဲ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ျပည္နယ္အတြင္းေဆာင္ရြက္မည့္ စီးပြါးေရး၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး နဲ႕ သမဝါယမကိစၥမ်ားကိုသာ တဆင့္ခံအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရတဲ့ အဆင့္မွာပဲရွိေနပါတယ္၊
စြမ္းအင္၊လွ်ပ္စစ္၊ သတၲဳႏွင့္ သစ္ေတာကဏၰမွာဆိုရင္လဲ ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ရွာေဖြ ထုတ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ သတၲဳတူးေဖာ္ေရး၊ ေရနံနဲ႕ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္ေရး၊ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာနဲ႕ ေျမေပၚေျမေအာက္သယံဇာတပစၥည္းမ်ားထုတ္ေဖာ္ေရးအတြက္ ဥပေဒျပဳခြင့္ မေပးထားပါ၊
၁၉၄၇ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မ်ားရဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္ကို ဇယား (၂) မွာေဖာ္ျပထားရာမွာ ထူးျခားတဲ့ ကဏၰႏွစ္ခုကိုေတြရပါတယ္၊ အဲဒီ ကဏၰႏွစ္ခုက ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ လုံးဝမပါဝင္သလို တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားရသင့္တဲ့ ဥပေဒျပဳခြင့္လဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီ ကဏၰႏွစ္ခုကေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးရာ နဲ႕ လံုျခံုေရးရာ မ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္၊
ဆက္ေရးပါဦးမယ္၊
ေလးစားစြာ၊
ေအာင္ဒင္
မတ္လ ၂၈၊ ၂၀၁၃
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
