ဆရာမၾကီး လူထုုေဒၚအမာ၊ ေမာရစ္ေကာလစ္၊ ခ်င္းတြင္းမွ ပင္လယ္သိုု႔
ေဇာ္ေအာင္ (မုုံရြာ)၊ ဧျပီ ၁၄၊ ၂၀၁၃
လူထုေဒၚအမာေရးတဲ့ ခ်င္းတြင္းမွပင္လယ္သို႔ စာအုပ္ ၁၉၈၅ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၂မွာ ထပ္မံထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။
ေမာရစ္ေကာလစ္ နဲ႔ လူထုေဒၚအမာ တစ္သားထဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေမာရစ္ေကာလစ္ဟာ ျမိတ္မွာ၂ႏွစ္ခြဲတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ျပီး၊ ခြင့္ရက္ရွည္ အဂၤလန္ျပန္ခ်ိန္မွာ Samuel White စာအုပ္ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ရင္း၊ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ျပန္မလာေတာ့ပဲ အလုပ္ကထြက္ပါတယ္။ စာေရးဆရာဘ၀ကို ေျခစံုပစ္၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ဒုတိယစာအုပ္ Trial was a Queen, တတိယစာအုပ္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္ကို အမွတ္တရ Trials in Burma စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။
လူထုေဒၚအမာ အသက္၂၃ႏွစ္အရြယ္မွာ ဘာသာျပန္ျပီး လံုးခ်င္းစာအုပ္ထုတ္ခဲ့တာ၊ တခဏတြင္းမွာ တတိယအၾကိမ္အထိ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ‘ျမန္မာျပည္တြင္ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ အမႈအခင္းမ်ား’ စာအုပ္ကို တတိယအၾကိမ္ထုတ္မွာ “Trial of Burma (Myanmar)” လို႔ ထိုစဥ္က စာေပစီစစ္ေရးက Myanmar စာလံုးကို သံုးခိုင္းပါတယ္။ လူထုေဒၚအမာလည္း ဒုတိယ လံုးခ်င္းစာအုပ္ဟာ ေမာရစ္ေကာလစ္ရဲ့ စာအုပ္ စႏၱမာလာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုေဒၚအမာလည္း ႏိုင္ငံသိ စာေရးဆရာမဘ၀ကို ေရာက္သြားပါတယ္။
လူထုေဒၚအမာရဲ့ ခင္ပြန္း လူထုဦးလွ ျမန္မာသတင္းစာဆရာမ်ားနဲ႔ အဂၤလန္သြားတဲ့ ၁၉၅၈ခုႏွစ္မွာ ဆရာမၾကီးလူထုေဒၚအမာက ႏႈတ္ဆက္လက္ေဆာင္၊ ျမန္မာလံုခ်ည္တစ္ထည္၊ လြယ္အိတ္တစ္လံုးနဲ႔ ရွမ္းဒါးေျမာင္ကေလးတစ္ေခ်ာင္း ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာၾကီး ေမာရစ္ေကာလစ္ဟာ လက္ေဆာင္မ်ားကို ၾကည့္ရင္း၊ အခုခ်ိန္ခါမွာ သူ႔စာမ်ားကို ျမန္မာျပည္မွာ ဖတ္ၾကေသးသလား… လို႔ေမးပါတယ္။ ၁၉၃၈ခုႏွစ္ကတည္းက ျမိတ္ျမိဳ႔ကို လည္ဖို႔အၾကံ အႏွစ္၄၀ေက်ာ္မွ လူထုေဒၚအမာ ျမိတ္ကိုေရာက္ရွိျပီး၊ ေမာရစ္ေကာလစ္ ေနထိုင္၊လႈပ္ရွားခဲ့ပံုမ်ားကို ေျခရာလိုက္ခံ၊ ၾကည့္ရႈခဲ့ေၾကာင္း … ၁၅မ်က္ႏွာ အမွတ္တရ ေရးခဲ့ပါတယ္။
Trials in Burma စာအုပ္မွာ ျမန္မာျပည္အေရးၾကီးတဲ့ အမႈ၃ခု သူစစ္ေဆးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေတြပါတယ္။ တစ္မႈက စတီးလ္ဘရားသားမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ မ်က္ႏွာျဖဴတစ္ေယာက္က သူ႔လက္ၾကယ္သီးေပ်ာက္လို႔တဲ့။ သူ႔အေစခံ ျမန္မာလူငယ္တစ္ေယာက္ကို သူ႔အခန္းထဲေခၚျပီး စစ္ေမးတယ္။ ဒီအေစခံက သူမယူပါဘူး ျငင္းတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အေစခံက စစ္ေနတဲ့ အခန္းျပတင္းေပါက္ကေန ေအာက္ကိုထိုးက်ျပီး ေသသြားတယ္။ အခင္းျဖစ္ပြားရာေနရာက ရန္ကုန္ျမိဳ႔ အလံျပဘုရားလမ္းက၊ စတီးလ္ခ်န္မာရီ ေခၚတဲ့ စတီးဘရားသား အမႈထမ္း မ်က္ႏွာျဖဴေတြ ေနတဲ့ လူပ်ိဳေဆာင္၊ သံုးထပ္တိုက္ၾကီး၊ ဒီအမႈက ျမန္မာနဲ႔အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳးေရးဖက္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ခြဲေရး၊တြဲေရး ေခတ္ကာလမွာ ကလကတၱားျမိဳ႔ေတာ္၀န္၊ ဆင္ဂုပတား ရန္ကုန္လာျပီး ေဟာေျပာပြဲတစ္ခု ၾကံဳလို႔ လုပ္သြားတယ္။ အဲဒီ ေဟာေျပာမႈမွာ ျဗိတိသွ်အစိုးရကို အၾကည္ညိဳပ်က္ေစတဲ့ ေဟာေျပာခ်က္ေတြ ပါတယ္ဆိုျပီး၊ ျဗိတိသွ်အစိုးရက ဆင္ဂုပတားကို အေရးယူတယ္။ ယူပံုက ကလကတၱား သြားျပီး၊ ျမိဳ႔ေတာ္၀န္ကို ရန္ကုန္ဖမ္းေခၚလာျပီး အစစ္ခံေစတာပါ။ ဒီအမႈက ႏိုင္ငံေရးအမႈပါ။
ေနာက္တစ္မႈကေတာ့ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ မ်က္ႏွာျဖဴစစ္တပ္ ကင္မရြန္းတပ္က စစ္ဗိုလ္ကလးတစ္ေယာက္ ကလပ္မွာ မူးျပီးကားနဲ႔ေမာင္းအျပန္အလာမွာ အျခားကားကို သူကလမ္းမွားျပီး တိုက္လို႔ တျခားကားေပၚက လူေတြ ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာရတယ္။ စစ္ေရး၊ လူမႈေရး ေရာစပ္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈပါ။
ဒီအမႈေတြကို ကိုင္တြယ္ရေတာ့ မစတာေကာလစ္က အင္ပါယာၾကီးရွင္နဲ႔ ျဗိတိသွ်အုပ္စိုးေရး ယႏၱယားဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ အုပ္စိုးတာ၊ ဥပေဒအတုိင္း ဘာမဆိုျဖစ္ေစရမယ္ ဆိုတာကို ျပသမွ အယူအဆနဲ႔ သူက တရားဥပေဒနဲ႔အညီ စီရင္ခ်က္ေတြခ်တယ္။ ႏို႔ေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလာျပီး အုပ္စိုးခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့ ျဗိတိသွ် ဗ်ဴရိုကရက္ေတြနဲ႔ ျဗိတိသွ်ကုန္သည္ပိုင္း အရင္းရွင္ေတြက ဒီစီရင္ခ်က္မ်ိဳးကို လက္မခံဘူး။ မွားမွားမွန္မွန္ ကုိယ့္လူမ်ိဳးဖက္ကို ငဲ့ျပီး စီရင္ရမယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာလစ္ကို ၀ိုင္းျပီး အမ်က္သိုၾကတယ္။…
ဆရာမၾကီးလူထုေဒၚအမာ ေရးသားထားခ်က္အခ်ိဳ ႔ျဖစ္ပါတယ္။
ခ်င္းတြင္းမွပင္လယ္သို႔ .. စာအုပ္မွာ ေဆာင္းပါးမ်ားတြင္၊ မံုရြာ၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္၊ ဖိုး၀င္းေတာင္၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ခရီး မံုရြာမွေမာ္လိုက္ထိ ၁၈၃မိုင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ျဖင့္ အစုန္၊ဆန္ခရီး အလံု၊ယိုေဒါင္၊ ကနီ၊ ကင္း၊ သင္းေတာ၊ ေမာကေတာ္၊ မင္းကင္း၊ ေခ်ာင္း၀၊ ကေလး၀၊ မစိန္၊ ေမာ္လိုက္ စသည့္ျမစ္ကမ္းျမိဳ႔မ်ား၊ ၀ါးေဖာင္လုပ္ငန္း၊ ၀ါးႏွင့္သင္လုပ္ငန္း၊ သစ္ေမႊးလုပ္ငန္း၊ ေရနံလုပ္ငန္းစသည္တို႔ကို ေရးသားထားပါတယ္။ သစ္ေမႊးအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့အခါမွာ ေစ်းေကာင္းရတဲ့ ျမန္မာ့သစ္ေမႊးဆိုတာ ခရစ္ေတာ္ သခင္ေယရႈေမြးဖြားခ်ိန္ ပညာရွိၾကီး ၃ပါးလာေရာက္ပူေဇာ္တဲ့ ေရႊ၊ ေငြ၊ ေလာဗန္၊ မုရန္ ဆိုတဲ့ လက္ေဆာင္မ်ားက မုရန္ဆိုတာ သစ္ေမႊးကိုေခၚေၾကာင္း၊ အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားက အလြန္ေစ်းၾကီးေပးျပီး ၀ယ္ယူေၾကာင္း ဗဟုသုတရပါတယ္။
သစ္ေမႊး
ျမန္မာလို အေက်ာ္ဟု ေခၚျပီး။ က်မ္းစာတြင္ မုရန္ဟု ေခၚသည္။ တစ္ကီလိုကို ေဒၚလာ ၄ေသာင္းေက်ာ္ အာရပ္လူမ်ိဳးမ်ား ၀ယ္ယူသံုးစြဲၾကသည္။ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၄၀-၄၆ တြင္ေရးထားသည္မွာ ခ်င္းတြင္းျဖစ္ နာမည္ၾကီးထြက္ကုန္တခု၊ ၁၉၇၀ေလာက္က တစ္ပိသာ ကပ္၇၀၀ခန္႔႔ ေစ်းတက္သြားသည္။ အာရပ္မ်ား ဘာသံုးၾကသလဲ လူထုေဒၚအမာလည္း မသိ၊ အေမႊးအျဖစ္ သံုးသည္သာ ၾကားရသည္။ ေမွာင္ခိုသမားမ်ားလည္ သစ္ပင္ခုတ္လွဲျပီး အလႊာလိုက္ လွီးျဖက္ရွာသည္။ ရသူမ်ား ခ်မ္းသာသြားျပီး၊ မရသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ သစ္ေတာသုေတသန အလိုအ၇၊ ပင္စည္ထဲတြင္ သစ္စားပိုးတမ်ိဳး၀င္၊ ထိုပိုးအၾကြင္းက်န္မ်ား သစ္ပင္တြင္း က်န္ရစ္ျခင္းျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။ သစ္ေမႊးကို လိုခ်င္ေသာေၾကာင့္ အေက်ာ္ပင္မ်ားကို အရမ္းလွဲခုတ္ၾကရာ .. ရသူလဲရ၊ မရသူလဲမရ။ လူေထာင္နဲ႔ခ်ီျပီး အုပ္စုလိုက္ ရွာေဖြျပီး၊ ၀ယ္ျခမ္းသူမ်ားက ခႏီး၊ၱ ျမစ္ၾကီးနား၊ ဟုမၼလင္း၊ စသည့္ျမိဳ႔မ်ားတြင္ ေစာင့္၀ယ္သည္။ သစ္ေမႊးမ်ားကို မံုရြာ၊မႏၱေလး နည္းမ်ိဳးစံု သယ္ယူလာျပီး၊ အိနိၷယသို႔ ခိုးထုတ္ေရာင္းခ်ၾကသည္။ ျမန္မာသစ္ေတာမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ခုတ္ထစ္ေသာေၾကာင့္ ပဲခူးရိုးမတိုင္ေရာက္ေနျပီဟု သိရာသည္။
(၁၉၈၀) လူထုဦးလွက ဟံသာ၀တီသတင္းစာတြင္ ၁၉၇၃ဇြန္၅ရက္က ေတာျပဳန္တီးေတာ့မည္ကို ေရးခဲ့ေသာ္လည္း မထူးျခားပါ။ ယခုအခါ သစ္ေမႊး၊ ကြ်န္းသစ္မက သစ္မာ၊သစ္ေပ်ာ့ အားလံုးကုန္ေလျပီ။ သစ္ေမႊးပင္မ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သစ္ေမႊးပင္ထဲသို႔ ပိုးေကာင္အၾကြင္းက်န္မ်ားမွ အေမႊးနံ႔သာက်န္ရစ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ မည္ကဲ့သို႔ ထိုပိုးေကာင္ကို ေမြးမည္နည္း။
ပင္လယ္ခရီး ထား၀ယ္၊ ျမိတ္ ခရီးစဥ္တြင္လည္း ထား၀ယ္သတၱဳလုပ္ငန္း၊ ဓနိနဲ႔ထန္း၊ ပေလာပီနံ၊ ပုလဲေမြးျမဴျခင္း၊ ရာဘာ၊ ငါးပုဇြန္ဖမ္းျခင္း၊ ငါးမန္းဖမ္းျခင္း၊ ငွက္သိုက္လုပ္ငန္း၊ ထိုစဥ္ ၁၉၈၀ေနာက္ပိုင္း ေမွာင္ခိုကုန္လုပ္ငန္းမ်ား၊ စသည့္ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားကို ေရးသားထားပါတယ္။ ထို႔အျပင္ နာမည္ေက်ာ္ မီးဗံုးပ်ံဦးေက်ာ္ရင္၊ ကႏုကမာစီဆရာၾကီး ဦးထူးခိုင္၊ ပန္းခ်ီဆရာၾကီးဦးေငြကိုင္၊ တို႔အေၾကာင္း၊ အတူသြားလာခဲ့ေသာ ခင္ပြန္းသည္လူထုဦးလွ၊ ဆရာဦးသုခ ႏွင့္ ေဒသခံမိတ္ေဆြမ်ား၊ စာေပ၊ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအေၾကာင္းမ်ား ဗဟုသုတႏွင့္ရသ မ်ားစြာရရွိပါတယ္။ အလြန္ထူးခြ်န္ေသာ စာေရးဆရာမၾကီးျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာကႏွင့္စာေပေလာကသားမ်ားအထုူးရုိေသေလးစားၾကေသာ စာေရးဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာ (၉၃) ႏွစ္သည္ ဒီေန႔ (၇/ဧျပီ/၂၀၀၈)မနက္ ၈နာရီ ၃၇မိနစ္၊ မႏၲေလးၿမိဳ႔တြင္ လူႀကီးေရာဂါျဖင့္ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။ သူတို႔ဇနီးေမာင္ႏွ၏ ႏိုင္ငံအက်ိဳးျပဳ စာေပမ်ားကို မႏၱေလးျမိဳ႔သူ၊ျမိဳ႔သားမ်ားက ျပတိုက္အျဖစ္ ထိန္သိမ္းထားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါေၾကာင္း။ေဇာ္ေအာင္ ၁၂ ဧျပီ ၂၀၁၃
ကြယ္လြန္ျခင္း ၅ႏွစ္ေျမာက္အမွတ္တရ
စာညႊန္း။
၁။ တစ္ခ်ိန္က ျမိတ္ျမိဳ႕ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း ၊ ေမာရစ္ေကာလစ္ ႏွင့္ ယိုးဒယား၀ိႈက္။ ေစာသက္လင္း
http://www.mingalarpar.org/2011/02/blog-post_05.html
၂။ ျမန္ မာ့သစ္ေမႊ းရတနာ ACMV
http://acmv.org/forum/viewtopic.php?f=38&t=1212
၃။ ျပင္၍ မွားေသာ အမွားမ်ား ထိန္လင္း
http://moemaka.com/?p=13848
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
