သမုိင္းတေကြ႕မွ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား

သန္း၀င္းလႈိင္
ဧၿပီ ၇၊ ၂၀၁၃
● ဂ်ပန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး နာဂါအီစံ

ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ဟူသည္ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တို႔၏ သူ႔ကၽြန္ဘ၀ေအာက္တြင္ ျပားျပားေမွာက္၀ပ္စင္းေနေသာ ျမန္မာတမ်ိဳးသားလံုး လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အသက္ေသြးျဖင့္ ရင္း၍ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကေသာ မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာလူငယ္တစ္စုျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းဦးေဆာင္ေသာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္မ်ား ဂ်ပန္တို႔ထံတြင္ စစ္ပညာသင္ၾကားေရးႏွင့္ လက္နက္အင္အား ရယူႏိုင္ရန္ အဓိကေနရာမွ စီမံခဲ့ံသူမွာ ဂ်ပန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး နာဂါအီစံျဖစ္သည္။ နာဂါအီစံသည္ ဂ်ပန္ဗုဒၶဘာသာ ဒိုခ်ိရင္းဂိုဏ္း၀င္ျဖစ္သည္။ နာဂါအီစံသည္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ကပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေရာက္႐ွိေနသူျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ေ႐ႊတိဂံုေစတီေတာ္ေပၚတြင္္ေၾကးစည္ကေလးတီးတီးၿပီး ၀တ္ျပဳေနသူျဖစ္ေၾကာင္း ဆရာပါရဂူက ေျပာျပဖူးသည္။ သူႏွင့္အေတာ္ ပင္ ရင္းႏွီးသည္ဟု ဆိုသည္။ အဂၤလိပ္လက္ထက္တြင္ ဂ်ပန္အစိုးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဓာတ္ပံုဆရာအျဖစ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ကုန္သည္အျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ သတင္းေထာက္အျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္တစ္ဦး အျဖစ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဘုန္းႀကီးအျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း စပိုင္မ်ားေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ယင္းစပိုင္မ်ားထဲတြင္ နာဂါအီစံသည္ ဘုန္းႀကီးစပိုင္ျဖစ္သည္။

 

နာဂါအီစံကို ၁၉၀၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၈ ရက္ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ က်ိဳ႐ိုခ႐ိုင္အာယားဘဲ့ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ၈ ကီလိုမီတာခန္႔ ေ၀းကြာေသာ မိုႏိုဘဲ့႐ြာကေလးတြင္ အဖ ေတာစုတားေရာ ႏွင့္ အမိ ေ႐ွာေတာတို တို႔မွ ဖြားျမင္သည့္ ဒုတိယေျမာက္ သားျဖစ္သည္။ နာဂါအီစံ၏ ဖခင္မွာ ဆရာ၀န္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး အသက္ ၄၀ အ႐ြယ္တြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။

 

နာဂါအီစံသည္ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္၌ က်ိဳတိုၿမိဳ႕ ေျမာ႐ွင္းဂ်ီေက်ာင္းထုိင္ဘုန္းႀကီးသင္ေက်ာင္းတြင္ သင္တန္းတက္ေရာက္ ခြင့္ ရေသာ္လည္း တစ္၀က္တစ္ပ်က္ျဖင့္ ေက်ာင္းမွထြက္ခဲ့ရေလသည္။

 

၁၉၃၂ ခုႏွစ္တြင္ နာဂါအီစံသည္ က်ိဳတိုၿမိဳ႕တြင္ ၀ါအရင့္ဆံုးျဖစ္ေသာ ဒိုင္းဟြန္းေျမာကင္းဂ်ီဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း ၏ ဂိုဏ္းအုပ္ ကာ၀အီနိ႐ွင္းေဂးဆရာေတာ္၏ ထံပါးတြင္ ခ်ဥ္းကပ္၍ တရားေဒသနာမ်ားကို ထပ္ေလာင္းေလ့လာခဲ့ျပန္သည္။

 

နာဂါအီစံသည္ ဆရာေတာ္ ဖူဂ်ီအီစံ၏ အလယ္အလတ္က်ေသာ က်င့္ႀကံမႈကို အားက်သည့္အတြက္ ဆရာေတာ္ႏွင့္အတူ ႐ွန္ဟိုင္း၊ စကၤာပူေဒသမ်ားသို႔ လွည့္လည္ကာ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္၌ ပီနံ၊ သီဟိုဠ္ (သီရိလကၤာ) စသည့္ တုိင္းျပည္မ်ားအထိ ေျခဆန္႔ခဲ့ေလသည္။

 

၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ဆရာေတာ္ ဖူဂ်ီအိစံထံမွ ‘ေကာဂ်ီအင္နိက်ိေအာေဂ်ာဂ်င္”ဟူေသာ ဘြဲ႕တံဆိပ္ ကို ခံယူၿပီးေနာက္ နာဂါအိစံသည္ နိခ်ိရင္းဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ပင့္ေဆာင္လ်က္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္႐ွိခဲ့ေလသည္။

 

နာဂါအီစံသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ရန္ကုန္တိုင္း ကမာ႐ြတ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်ာင္သခၤမ္းတစ္ခု ေဆာက္၍ သီတင္းသံုးသည္။ နာဂါအီစံ၏ ေက်ာင္းသခၤမ္းမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္းတြင္ ႐ွိေလသည္။

 

၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ေရာက္ေသာအခါ နာဂါအီစံသည္ ႐ုတ္တရက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကာကြယ္ေရး အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၂၆ အရ အဖမ္းခံရၿပီး အင္းစိန္ေထာင္တြင္း၌ အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရေလသည္။

 

နာဂါအီစံလည္း ခ်က္ခ်င္းပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္ထံသို႔ မတရားဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈကို ကန္႔ကြက္စာေပးပို႔ခဲ့ၿပီး ရက္ေပါင္း ၇၂ ရက္တုိင္တုိင္ အစာအငတ္ခံဆႏၵျပခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း နာဂါအီစံ၏ ႏွာေခါင္းမွ တဆင့္ ပိုက္ျဖင့္ အစာသြတ္သြင္းခဲ့မႈေၾကာင့္ အသက္မေသဘဲ ႐ွိခဲ့ရေလသည္။ သို႔ျဖင့္ ႏို၀င္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရက နာဂါအီစံအား ျပည္ႏွင္ဒဏ္ခတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ နိက်ိအဲဒမာ႐ု သေဘၤာျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာလာခဲ့ရာ ႏို၀င္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ကိုဘိဆိပ္ကမ္းသို႔ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့ရသည္။

 

မၾကာမီမွာပင္ ဒီဇင္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔၌ ဂ်ပန္ဗဟိုစစ္ဦးစီးဌာနခ်ဳပ္က အာ႐ွေတာင္ပိုင္းစစ္မ်က္ႏွာတပ္မေတာ္ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနရာဥခ်ိ (Field Marshall Hisaichi Terauchi) အား ျမန္မာႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း႐ွိ ရန္သူစစ္ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ရန္ စစ္မိန္႔ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား စတင္ထိုးစစ္ဆင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ေလ သည္။

 

ထိုအခ်ိန္အတြင္း စစ္သင္တန္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခက္ခဲပင္ပန္းစြာသင္ယူၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္ မ်ားသည္ ထိုင္းႏုိင္ငံဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ေစာင့္ဆုိင္းကာ မိမိတို႔၏ ႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ေရာက္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဂ်ပန္အစိုးရမွ ခ်မွတ္လာမည့္ အမိန္႔ကို ရင္တမမႏွင့္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနခဲ့ၾကရေပသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုအမိန္႔ က်မလာမီ ဒီဇင္ဘာလ ၈  ရက္ေန႔တြင္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာစစ္ပြဲႀကီး စတင္ေပၚေပါက္လာေသာေၾကာင့္ အေျခအေနမွာ တမ်ိဳးတဖံုေျပာင္းလဲရ ေတာ့သည္။

 

မီနာမီကီကန္အဖြဲ႕ႀကီး၏ မူ၀ါဒမ်ားသည္လည္း အႀကီးအက်ယ္ေျပာင္လဲလာခဲ့ေတာ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ မီနာမီကီကန္ အဖြဲ႕ကို ေတာင္ပိုင္းတပ္မေတာ္လက္ေအာက္မွ ဂ်ပန္အမွတ္ ၁၅ တပ္မေတာ္၏ လက္ေအာက္သို႔ လႊဲေျပာင္းယူခဲ့သည္။

 

ယင္းေနာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္႐ွိေနေသာ ျမန္မာမ်ိဳးခ်စ္လူငယ္ ၂၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ သံုးက်ိပ္၀င္မ်ားကို ဗဟိုျပဳ၍ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (B.I.A) ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ ၿပီးေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ေရေၾကာင္း၊ ၾကည္းေၾကာင္းျဖင့္ စတင္၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးနာဂါအီစံသည္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ေရာက္႐ွိလာခဲ့ျပန္သည္။

 

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၂ ရက္တြင္ အမွတ္ ၅၅ ဂ်ပန္တပ္မသည္ ယိုးဒယား ျမန္မာနယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၁၉၄၂ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ အမွတ္ ၂၁၅ ဂ်ပန္ေျခလ်င္တပ္မႀကီးႏွင့္ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္တို႔ နံနက္ ၁၀း၀၀ နာရီတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ၀င္ေရာက္သိမ္းခဲ့ၾကသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ တစ္ေန႔၌ပင္ အမွတ္ ၁၅ ဂ်ပန္တပ္မေတာ္၏ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ႐ႈိဂ်ီ႐ိုအီးဒါး (Lieut-Gen. Shajiro Iida) သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္႐ွိလာခဲ့သည္။

 

နာဂါအီစံသည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ “ျမန္မာ့ ငရဲခန္း မွတ္တမ္း” အမည္ေပးထားေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေရးသားခဲ့ေလသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာေၾကာင့္ နာဂါအီစံ ဒုတိယအႀကိမ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္သြားသည့္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ အလယ္ပိုင္းအၾကား တိုေတာင္းလွေသာ ၂လတာကာလအခ်ိန္အတြင္း ေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္မွာ နာမည္ေပး ထားသည့္အတုိင္း အင္းစိန္ေထာင္တြင္း၌ ၇၂ ရက္ၾကာ အစာငတ္ခံဆႏၵျပခဲ့သည့္ ငရဲတမွ် အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို အေျခခံ၍ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

 

ဤစာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ နာဂါအီစံသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ လား႐ွိဳးၿမိဳ႕အထိ မိုင္ေပါင္း ၆၇၀ ခန္႔ကို ကုန္းေၾကာင္းလမ္းေလွ်ာက္ရင္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရ႐ွာေပသည္။

 

ဘုန္းေတာ္ႀကီး နာဂါအီစံႏွင့္ ပတ္သက္၍ “ေအာတခုဆိုးအိက်ိ” ေရးသားေသာ ‘စီးဆင္းေနေသာ မီးေတာက္မ်ား’ စာအုပ္ထဲတြင္ –

 

“ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ စစ္ႀကီးမျဖစ္ပြားမီ ႏွစ္အေတာ္မ်ားမ်ားကပင္ ဂ်ပန္နိုင္ငံ ဆန္းေျမာေဟာဂ်ီဘုရားေက်ာင္းမွ နာဂါအီစံ သည္ ယပ္ေတာင္ႏွင့္ စည္ကေလးတစ္လံုးကို တီးခတ္ကာ တစ္အိမ္တက္တစ္အိမ္ဆင္း ၀င္ထြက္သြားလာေနခဲ့ေပသည္။ တစ္ဖက္မွလည္း ကုန္သည္ေယာင္၊ သတင္းေထာက္ေယာင္ေဆာင္ထားၾကေသာ ဂ်ပန္သူလွ်ိဳမ်ားကို သတင္းစုေဆာင္း၍ အကူအညီမ်ားစြာ ေပးခဲ့ေပသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာအမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္မ်ားအား ဂ်ပန္နိုင္ငံသို႔ တိတ္တဆိတ္ပို႔ေဆာင္၍ စစ္ပညာသင္ၾကားႏုိင္ရန္ စီမံေပးခဲ့သူမွာလည္း နာဂါအီစံပင္ ျဖစ္ေပသည္” ဟူ၍ ေရးသားထားမႈေၾကာင့္ သူသည္ စပိုင္တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း အတိအက် ေျပာႏုိင္ေပသည။္

 

ထို႔အျပင္ စစ္အတြင္း ဂ်ပန္႐ုပ္ေသးအစိုးရတြင္ အဓိပတိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ ေဒါက္တာဘေမာ္ ေရးသားခဲ့ သည့္ ‘႐ုန္းထြက္ခဲ့ရေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ’ (Breakthrough in Burma) စာအုပ္ထဲတြင္ နာဂါအီစံႏွင့္ပတ္သက္၍-

 

“နာဂါအီစံသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဟန္ေဆာင္လ်က္ ဂ်ပန္ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႕ႀကီးႏွင့္ အတြင္းက်က် ဆက္သြယ္ ေနသည္။ ရန္ကုန္တြင္ သူ႔ကို ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအျဖစ္ နားလည္ထားၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူသည္ လူသိမ်ားသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဘုရားေပါင္းစံုသို႔ လွည့္လည္သြားလာေနၿပီး သူ႔ထံ ၀ိုင္းအံုလာေသာ လူအမ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ရင္း ထူးထူးဆန္းဆန္း ေခါင္းေလာင္းကေလးတစ္ခုကို တီးျပတတ္သည္။

 

သို႔တုိင္ ထိုသူကား ဂ်ပန္ေထာက္လွမ္းေရးတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ေဒါက္တာသိမ္းေမာင္ႏွင့္ ရင္းႏွီးသူလည္း ျဖစ္သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဇာတ္လမ္းတြင္ နာဂါအီစံပါ၀င္သည့္အခန္းမွာ ေသးငယ္၍ လွ်ပ္တျပက္သာ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ္ လည္း ေနာက္ပိုင္း ဇာတ္အခ်ိတ္အဆက္မ်ားအတြက္ သူသည္ အဓိကေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သူ႔အေနႏွင့္ ရဟန္တပါးျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ျမန္မာအိမ္မ်ားတြင္ ဆြမ္းခံႏိုင္သည့္အတြက္ မည္သူမွ် သူ႔ကို သံသယမ႐ွိၾကေပ။ ထိုနည္းျဖင့္ ေဒါက္တာသိန္းေမာင္ႏွင့္ ကာနယ္ စူဆူကီးတို႔အၾကားတြင္ ဆက္သြယ္ေပးခဲ့သည္။” ဟူ၍ ေရးသားေဖာ္ျပထားေလသည္။

 

အဂၤလန္ျပည္႐ွိ အိႏၵိယပိုင္းဆုိင္ရာ စာၾကည့္တုိက္မွတ္တမ္းထဲ၌လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ ‘ဂ်ပန္လႈပ္႐ွားမႈမွတ္တမ္း’

(၁၉၃၇-၁၉၄၀) ဟူေသာ အပိုင္းတြင္ နာဂါအီစံသည္ စပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားကို တက္ၾကြစြာ လႈပ္႐ွားေနခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔ေနာက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးနာဂါအီစံသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္အထိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္၍ ဂ်ပန္စစ္တပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဆုတ္ခြာသည့္ေနာက္ဆံုးစစ္ေၾကာင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာ-ထုိင္းနယ္စပ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ကာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွတဆင့္ ျပန္လည္ထြက္သြားသည္။

သို႔ကလို ေနာင္တြင္ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္၀င္မ်ားျဖစ္လာမည့္ ျမန္မာ့မ်ိဳးခ်စ္လူငယ္မ်ားအား ဟိုင္နန္ကၽြန္းတြင္ စစ္ပညာသင္ၾကားရန္ အဓိကေနရာမွ ပါ၀င္စီမံေပးခဲ့ေသာ နာဂါအီစံသည္ အသက္ ၆၇ ႏွစ္ အ႐ြယ္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ က်ိဳတိုၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားခဲ့ေလသည္။