က်န္းမာေရး ဒီမိုကေရစီ

 ● ျမန္မာ့က်န္းမာေရးအဆင့္အတန္း

ကမၻာ့လူ့အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းထဲမွာပါရိွတဲ့ “လူတိုင္းလူတိုင္း မိမိကိုယ္္တိုင္က်န္းမာေရးနဲ့ မိသားစုက်န္းမာေရးအတြက္ လံုေလာက္ တဲ့ အစာအာဟာရ၊ အဝတ္အထည္၊ ေနအိမ္နဲ့ ေဆးဝါးအကူ အညီအေထာက္အပံ့ေတြကို ရယူခံစားပိုင္ခြင့္ရိွသည္” ဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးကို လူတိုင္းခံစားနိုင္ဖို့အတြက္ ကမၻာေပၚမွာရိွတဲ့အစိုးရတိုင္းဟာ လူထုက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးၾက ရပါတယ္။ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံရဲ့ က်န္းမာေရးအဆင့္အတန္းကို သက္ဆိုင္ရာနိုင္ငံအစိုးရရဲ့ က်န္းမာေရး ဘတ္ဂ်က္အသံုးစရိတ္နဲ့ ေဆးေလာကဝန္ထမ္းေတြရဲ့ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈေတြအေပၚမူတည္ျပီး တြက္ခ်က္ၾကေလ့ရိွပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အာဏာရွင္အစိုးရအဆက္ဆက္ဟာ ျပည္ သူတစ္ေယာက္ က်န္းမာေရးအတြက္ တစ္နွစ္မွာ ေငြက်ပ္တစ္ေထာင္ျပည့္ေအာင္ေတာင္ မသံုးစဲြေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့က်န္းမာ ေရးအဆင့္အတန္းဟာ ကမၻာ့နိုင္ငံ ၁၉ဝ ေက်ာ္ရဲ့ ေအာက္ဆံုးအဆင့္-ဒုတိယေနရာကို ေရာက္ရိွသြားခဲ့ရပါတယ္။

အာဏာရွင္အစိုးရလက္ထက္မွာ နိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းေတြကို “မလုပ္၊ မ႐ႈပ္၊ မျပဳတ္” စိတ္ဓါတ္သြတ္သြင္း ထားခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ က ဆရာဝန္ေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္အစြမ္းအစေတြကို ေဖၚထုတ္ခြင့္မရရိွခဲ့ဝကပဲ၊ အစိုးရရဲ့ အတင္းအၾကပ္ေစခိုင္းတာေတြကိုေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ့ၾကရရွာပါတယ္။ အစိုးရေထာက္ခံပဲြေတြကို မျဖစ္မေနတက္ေရာက္ၾကရျပီး၊ တက္ေရာက္ဖို႔ပ်က္ကြက္ရင္ ေဆးကုသခြင့္လိုင္စင္ရုတ္သိမ္းခံရနိုင္ပါတယ္။ လူသူနည္းပါးတဲ့ေဒသက ေဆးရံုေတြမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဖို႔ျငင္းဆန္ခဲ့ရင္လည္း ေဆးကုသခြင့္လိုင္စင္ အသိမ္း ခံၾကရျပန္ပါတယ္။ စာေပထူးခြ်န္တဲ့ဆရာဝန္ေတြဟာ နိုင္ငံတကာေဆးပညာသင္တန္းေတြကို တက္ေရာက္နိုင္ဖို႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို လာဘ္ေပးခဲ့ၾကရျပီး၊  ျပည္တြင္းဘဲြ႕လြန္သင္တန္းေတြကို တက္ေရာက္ခ်င္ရင္လည္း အာဏာပိုင္ေတြဆီမွာ လာဘ္ထိုးခဲ့ၾကရျပန္ပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ေျပာင္း ေရြ႕ဖုုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ မေျပာင္းေရြ႕ပဲဆက္လက္ေနရဖိုု႔၊ မဆလပါတီနဲ႔ အထက္အာဏာပိုင္ေတြကို ဝန္ထမ္းအခ်င္းခ်င္းျဖစ္ ေနတာေတာင္မွ လာဘ္ထိုးေပးေနခဲ့ၾကရပါတယ္။

နာဂစ္မုန္တိုင္းအလြန္ကာလတံုးက ေစတနာ့ဝန္ထမ္း နယ္လွည့္ေဆးကုသေပးခဲ့တဲ့ ဆရာဝန္ေတြဟာ မုန္တိုင္းသင့္ေက်းရြာေတြကို သြား ေရာက္နိုင္ဖို႔အတြက္ အာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္ဆီမွာ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းခံၾကရေလ့ရိွပါတယ္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုေစာင့္ဆိုင္းေနရတဲ့အတြက္ အ ေရးေပၚနဲ႔ ေရရွည္အက်ဳိးရိွတဲ့ ေဆးကုသခ်က္ေတြကို မေပးနိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး။ နိုင္ငံတကာကလွဴဒါန္းလိုက္တဲ့ စြမ္းအားျမင့္ဘီစကစ္ေတြ ကို အာဏာပိုင္ေတြကေနတဆင့္ ေပးအပ္ခဲ့ၾကရတဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းျဖစ္ဘီစကစ္နဲ႔လဲလွယ္ပစ္တာကိုလည္း မုန္တိုင္းသင့္ျပည္သူေတြ ခံခဲ့ၾကရျပန္ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္မွာ နိုင္ငံျခားသားပညာရွင္ေတြရဲ့ ခရီးသြားလာခြင့္ေတြကို ကန္သတ္ထားတဲ့အတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္တဲ့ေနရာေဒသေတြကို  မသြား ေရာက္နိုင္ခဲ့ၾကျပန္ပါဘူး။ အေမရိကန္ေဆးတကၠသိုလ္ၾကီးတစ္ခုက ပါေမာကၡဆရာဝန္ၾကီးတစ္ေယာက္ ဟာ ျမန္မာဆရာဝန္ေတြကို ကယ္ဆယ္ေရးသင္တန္းေတြပို႔ခ်ဖို႔ ရန္ကုန္ေလဆိပ္အေရာက္မွာ ျပည္ဝင္ခြင့္တားဆီးခံလိုက္ရပါေသးတယ္။ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တိုင္လည္း လူနာေတြအေပၚမွာ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ ဆက္ဆံေဆးကုသခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ လူနာေတြကေၾကာက္ရံြ႕ျပီး ဆရာဝန္ေတြကို ျပန္လည္ေမးခြန္းမထုတ္ဝံ့ရဲခဲ့ၾကရွာပါဘူး။ ဆရာဝန္ျပဳသမွ် နုခဲ့ၾကရသလို ေဆးကုမႈမွားယြင္းခဲ့ရင္လည္း ကံတရားကိုသာ ပံုခ်ခဲ့ၾကရရွာပါတယ္။

အာဏာရွင္စနစ္မွာ ဆရာဝန္အသင္းအဖဲြ႕ေတြရဲ့ အမႈေဆာင္အဖဲြ႕ဝင္စာရင္းကို အာဏာပိုင္ေတြက စိစစ္အတည္ျပဳျပီးမွ ခန္႔အပ္တာဝန္ ေပးၾကရပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြမလိုလားတဲ့ဆရာဝန္ပါဝင္လာခဲ့ရင္ အမႈေဆာင္စာရင္းကေန ထုတ္ပယ္ေပးၾကရပါတယ္။  အမႈေဆာင္ေရြး ခ်ယ္ရာမွာလည္း En Bloc လို႔ေခၚတဲ့ အုပ္စုလိုက္ အမည္စာရင္းတင္သြင္းတဲ့စနစ္ကိုက်င့္သံုးရတဲ့အတြက္ ဒီမိုကေရစီအနွစ္သာရနဲ့ ကင္း ေဝးခဲ့ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဆရာဝန္အသင္းၾကီးကို အစိုးရက လိုသလိုခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့အတြက္ နိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝန္းက အန္ဂီ်အိုအဖဲြ႔ လုုိ႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ပဲ ဂြန္ဂိုလို႔ သတ္မွတ္လာၾကပါေတာ့တယ္။ ဂြန္ဂိုဆိုတာကေတာ့ Government Organized Non-Government Organization ကို အတိုေကာက္ ဂီ်အိုအန္ဂီ်အိုလို႔ စာလံုးေပါင္းျပီး အသံထြက္ေခၚဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။ အန္ဂီ်အိုကို ေရွ႕ကေန ဂီ်အို (Government Organized) တစ္လံုးထပ္တိုးေပးလိုက္တဲ့အတြက္ အစိုးရကခ်ယ္လွယ္တယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကိုသက္ေရာက္သြားပါေတာ့တယ္။ အစိုးရအလိုအတိုင္းေဆာင္ရြက္ေပးဖိုု႔ အစိုးရကဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖဲြ႕အစည္းလို႔ အဓိပၸါယ္ျပန္ဆိုနိုင္ပါတယ္။ ဆရာဝန္အသင္း ဟာ စစ္အာဏာ ရွင္လက္ထက္မွာ ၾကံ့ခိုင္ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအဖဲြ႕နဲ႔၊  စြမ္းအားရွင္အဖဲြ႕ စတာေတြနဲ႔ တစ္တန္းတစ္စားထဲသတ္မွတ္ ခံလိုက္ရတာျဖစ္ပါ တယ္။

လက္ရိွအေျခအေနမွာလည္း En Bloc စနစ္နဲ႔ ကိုယ့္အုပ္စုကို ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့အမႈေဆာင္အဖဲြ႕ဟာ ဆရာဝန္အသင္းအေဆာက္ အဦၾကီးကို နိုင္ငံျခားကုမၸဏီလက္ထဲကိုလဲႊအပ္ဖို႔စီစဥ္ေနပါတယ္။ ထင္သာျမင္သာမႈမရိွတဲ့အတြက္ မေက်နပ္သံေတြထြက္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။  ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ျမန္မာ နိုင္ငံဆရာဝန္အသင္းရဲ့အမႈေဆာင္အဖဲြ႕တစ္ခုလံုးကို ဆရာဝန္ထုတစ္ရပ္လံုးက မဲေပးေရြးခ်ယ္ရတဲ့စနစ္နဲ႔ အစားထိုးလဲလွယ္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။

က်န္းမာေရးဒီမိုကေရစီကို မခံစားဖူးေသးတဲ့လူနာေတြဟာ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္တံုးက အခမဲ့ေဆးကုသခြင့္ေတြရရိွခဲ့ၾကေပ မယ့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ကိုယ့္အိပ္ထဲကေငြကို ကိုယ္စိုက္ထုတ္ျပီး ေဆးဝါးကုသလာခဲ့ၾကရျပန္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္အသိုင္း အဝန္း နဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ ဗီအိုင္ပီလူနာေတြလည္း ေပၚထြန္းလာၾကပါတယ္။ ဗီအိုင္ပီလူနာေတြဟာ ေဆးရံုေတြမွာရိွတဲ့ အိုင္စီယူး အထူးၾကပ္မတ္ ကုသခန္းေတြကို ေမာင္ပိုင္စီးထားလိုက္ၾကပါေတာ့တယ္။ ရန္ကုန္အေနာက္ပိုင္းေဆးရံုၾကီးမွာ တက္ေရာက္ကုသေနတဲ့ လူနာတစ္ေယာက္ ဟာ အိုင္စီယူးအခန္းထဲမွာကုသဖို့လိုအပ္လာပါတယ္။ အိုင္စီယူးမွာ နွလံုးခုန္နိႈးဆြစက္နဲ႔ အသက္႐ႈအေထာက္အကူကိရိယာေတြ မရိွတဲ့အ တြက္ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီး အိုင္စီယူး ကို ထပ္မံလဲႊေျပာင္းေပးလိုက္ရျပန္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီးရဲ့ အိုင္စီယူးမွာ ဗီအိုင္ပီလူနာကိုသာလက္ ခံတဲ့အတြက္ လူနာကို ဗီအိုင္ပီျဖစ္ေအာင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လူနာရဲ့ေဆြမ်ဳိးေတြက ဒုတိယဝန္ၾကီးတစ္ဦးဆီကို သြားေရာက္ျပီး လဘ္ထိုးေပးလိုက္ ၾကရပါေတာ့တယ္။

အခုေဖၚျပလိုက္တဲ့အျဖစ္အပ်က္ေလးေတြဟာ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ ဆရာဝန္နဲ့လူနာ့အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခံခဲ့ရတဲ့သာဓကအခ်ဳိ႕ပဲရိွပါေသးတယ္။ ဒီမိုကေရစီေရာင္ျခည္သန္းလာတဲ့ အခုလိုအ ေျခအေနမ်ဳိးမွာေတာ့ ဆရာဝန္အသင္းၾကီးနဲ႔ ေဆးေကာင္စီကို ျပင္ဆင္ဖဲြ႕စည္းဖို႔ ဆရာဝန္ေတြကိုယ္တိုင္က ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြကလည္း လူနာ့အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေရးသား ေပးေနၾကပါ တယ္။ က်န္းမာေရးဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အသြင္ကူးေျပာင္းရာမွာ ဆရာဝန္ေတြရဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ လူနာေတြရဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို ပိုမိုတိုးျမွင့္ေပး ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ နိုင္ငံျခားသားေဆးပညာရွင္ေတြကို မကန္႔သတ္မခ်ဳပ္ခ်ယ္ပဲ၊ ျမန္မာဆရာဝန္ေတြနဲ႔အတူ ပူးတဲြလုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႔ အား ေပးသင့္ပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြအားလံုး မလုပ္-မရႈပ္-မျပဳတ္စိတ္ထားေတြကိုဖယ္ရွားျပီး ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ တာဝန္ယူရဲတဲ့သတၱိနဲ႔ လုပ္ေဆာင္နိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ နိုင္ငံတကာသတင္းဌာနေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးအင္တာဗ်ဴးေတြမွာ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ပါဝင္ေဆြးေႏြးေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိုလႊတ္ေပးျပီး စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေတြေပးရသလိုမို်း က်န္းမာေရးဒီမိုက ေရစီစနစ္ကိုေဖၚေဆာင္ရာမွာလည္း အာဏာရွင္စနစ္ရဲ့ လက္က်န္အက်င့္စရိုက္ေတြကို ဆရာဝန္အေပါင္းက စြန္႔လႊတ္ပစ္ဖို႔လို အပ္ေနပါ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ဆက္လိုက္ရပါတယ္ခင္ဗ်ား။