စိတ္၀င္စားမိတဲ့ ႏိုုင္ငံတကာသတင္းေခါင္းစဥ္မ်ား – မတ္ ၂၀
ႏိုုင္ငံတကာသာဂိ၊ မတ္ ၂၀၊ ၂၀၁၂
ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီအတြက္ အေမရိကန္သမၼတေလာင္း ျပဳိင္ပြဲ
၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာမွာ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမယ္။ ၂၀၁၂ ႏွစ္မဆန္းခင္ကတည္းက အတိုုက္အခံပါတီ ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္က သူတိုု႔ပါတီကိုုယ္စားျပဳမယ့္ သမၼတေလာင္း ေရြးပြဲကိုု ျပည္နယ္အႏွံ႔မွာ က်င္းပေနတယ္။ အာဏာရဒီမိုုကရက္ပါတီရဲ့ လက္ရွိသမၼတ အိုုဘားမားကိုု ယွဥ္ဖိုု႔ အတိုုက္အခံရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ေတြ အၾကိတ္အနယ္ကိုု မင္းေလာင္းရွာေနၾကေလရဲ့။ လက္ရွိ မင္းေလာင္းေရြးပြဲမွာ ျပိဳင္ဖက္ ၃ ဦးက မစ္တ္ေရာ္နီ၊ ဆန္တိုုရမ္နဲ႔ နယုုဂင္းဂရစ္ ျဖစ္တယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ သူတိုု႔အားသာခ်က္ေတြကိုု ေျပာရရင္ မစ္တ္ေရာ္နီက လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားအၾကိဳက္ အရင္းရွင္မင္းေလာင္း၊ ဆန္တိုုရမ္က ဘာသာေရးသမားေတြအၾကိဳက္ ေရွးရိုုးစြဲမင္းေလာင္း၊ နယုုဂင္းဂရစ္ကေတာ့ ေခတ္ေပၚႏိုုင္ငံေရးသမားေတြအၾကိဳက္ အေျပာကေတာ့ ေရႊမန္း မင္းေလာင္းလိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။
အရင္းရွင္မင္းေလာင္းက ဘာေျပာသလဲဆိုုေတာ့ အရင္းရွင္ေတြကိုု အစုုိးရက အခြန္အတုုပ္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြခ်မွတ္တာကိုု မရွိေစရလိုု႔ ေျပာျပီး မဲဆြယ္တယ္။ ဘာသာေရးသမား မင္းေလာင္းကေတာ့ သာသနာျပဳေရးက အဓိက၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္က အားလုုံးအထက္ကလိုု႔ ေျပာျပီး အယုုံသြင္းတယ္။ ေခတ္ေပၚအၾကိဳက္ေျပာမင္းေလာင္းကေတာ့ လေပၚအထိ နယ္ခ်ဲ႔မယ္၊ အေမရိကန္ၾကီးစုုိးေရးသာ အေရးအၾကီးဆုုံး ဘာညာေလ်ာက္ေျပာတယ္။ လက္ရွိမွာ သူတိုု႔တေတြ အၾကိတ္အနယ္ပဲ။ တဦးနဲ႔ တဦး ပုုတ္ခတ္ တိုုက္ခိုုက္ အပုုတ္ခ်ေနလိုုက္တာလဲ တဖက္က ဒီမိုုကရက္ပါတီကေတာင္ ရင္သတ္ရႈေမာျဖစ္ရတယ္။ တကယ္ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ဘယ္သူတက္မလဲဆိုုတာ ၂၀၁၂ ၾသဂုုတ္ ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီညီလာခံမွာ ဆုုံးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။
စီးပြားပ်က္ကပ္ဆိုုက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ဟာ ပါတီသမၼတေလာင္း ျပိဳင္ပြဲမွာေတာင္ မဲဆြယ္ဖိုု႔ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးအတြက္ သုုံးစြဲတဲ့ ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ ေတာင္ ေပါင္းလိုုက္ရင္ ျပည့္ေတာ့မယ္ ဆိုုပဲ။ တကယ့္ သမၼတေလာင္း ျပိဳင္ပြဲမွာ သုုံးစြဲမယ့္ ပါတီ ၂ ဖက္ ထိပ္တိုုက္ မဲဆြယ္မယ့္ အသုုံးစာရိတ္ဟာ ေၾကာက္ဖြယ္လိလိ ၾကီးမားလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ အရင္းရွင္ေတြ၊ ဘာသာေရးသမားေတြ၊ အစြန္းထြက္ အယူ၀ါဒသမားေတြနဲ႔ စပယ္ရွယ္အင္ထရက္စ္လိုု႔ ေခၚတဲ့ (special interest) သီးျခားအေရး တက္ၾကြႏိုုးၾကားလႈပ္ရွားသူ အစုုအဖြဲ႔ေတြရဲ့ သန္ရာ တူရာ ပါတီသမၼတေလာင္းအတြက္ မဲဆြယ္အသုုံးစရိတ္ေတြ သုုံးၾက၊ ရမ္းၾကပုုံေတြ သတင္းဆက္ေရးပါဦးမယ္။
ဆီးရီးယား လူထုုေတာ္လွန္ေရး ၁ ႏွစ္ျပည့္ျပီ
လြန္ခဲ့တဲ့ မတ္လက စတင္ခဲ့တဲ့ လူထုုရဲ့ အစုုိးရဆန္႔က်င္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးတိုုက္ပြဲ အခုု ၁ ႏွစ္ျပည့္ျပီ။ အာဆဒ္အစုုိးရက အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္ႏွင္းသတ္ျဖတ္လိုု႔ အျပစ္မဲ့ လူ ၇ ေထာင္ ေသခဲ့ျပီ။ အစုုိးရဆန္႔က်င္ေရး လက္နက္ကိုုင္ေတြကလည္း ျပန္လွန္တိုုက္ခိုုက္ေနၾကတဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လုုနီးပါး ေသြးေခ်ာင္းစီးေနခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရပ္ႏိုုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အဖြဲ႔က ၀င္ေရာက္ျဖန္ေျဖေသာ္လည္း ကုုလလုုံျခဳံေရးေကာင္စီမွာ လက္နက္ကုုန္သည္ ရုုရွားနဲ႔ ျပည္ပေစ်းကြက္ကုုန္သည္ တရုုတ္တိုု႔က ကာဆီးထားလိုု႔ အီဂ်စ္နဲ႔ လစ္ဗ်ားတိုု႔လိုု ႏိုုင္ငံတကာနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းတိုု႔က လက္နက္မဲ့ျပည္သူေတြကိုု ကာကြယ္ေပးဖိုု႔ အခြင့္မသာေသးဘူး။
သမၼတၾကီးအာဆဒ္နဲ႔ ငယ္စဥ္ကတည္းကသိကၽြမ္းတဲ့ လက္စြမ္းသိပ္ျပတဲ့ ကာတြန္းဆရာတဦးကိုု လုုံျခဳံေရးတပ္က ဖမ္းဆီးျပီး ေနာက္ကာတြန္းမဆြဲႏိုုင္ေအာင္ လက္ေတြ၊ လက္ေခ်ာင္းေတြကိုု ရိုုက္ႏွက္နင္းေျခ ဆုုံးမခဲ့သတဲ့။ အဲသည္ကာတြန္းဆရာကေတာ့ ျပည္သူေတြအတြက္ ဆက္ေရးေနဦးမွာပဲလိုု႔ အင္တာဗ်ဳးတခုုမွာ ေျပာသြားတယ္။ အရင္တုုန္းကေတာ့ အာဏာရွင္ေတြက ပ စားေပးထားလိုု႔ ေတာင္ျခစ္ ေျမာက္ျခစ္ ေရးရဲ ေျပာရဲ စြာရဲတဲ့ ကာတြနး္ဆရာသာဆိုုရင္ေတာ့ အဲသည္လိုု ပညာေပးခံရရင္ ဘယ္ဆက္ေရးရဲေတာ့မလဲေလ။
သတင္းနဲ႔ အပုုပ္ခ်ခံရတဲ့ တရုုတ္ျပည္မွာ လုုပ္တဲ့ ပန္းသီး
ပန္းသီးဟာ အေမရိကန္မွာ အလြန္ေခတ္စားတယ္။ ပန္းသီးဆိုုတာ စားစရာမဟုုတ္၊ ကြန္ပ်ဴတာ တယ္လီဖုုံး ရုုပ္သံစက္ကိရိယာ တခုုျဖစ္တယ္ဆိုုတာ သိၾကမွာပါ။ ပန္းသီးကိုု တရုုတ္ျပည္က စက္ရုုံေတြမွာ ထုုတ္တယ္။ တရုုတ္ျပည္ဆိုုတာကလည္း အဓမၼလုုပ္သားေတြသုုံး၊ အလုုပ္သမားဥပေဒ ခ်ဳိတဲ့တဲ့ တိုုင္းျပည္ဆိုုေတာ့ ပန္းသီးထုုတ္ကုုန္ေတြဟာ ေခါင္းပုုံျဖတ္ ဂုုတ္ေသြးစုုတ္ျပီး ထုုတ္ထားတဲ့ ကိရိယာေတြလိုု႔ Rights အုုပ္စုုေတြက အခြင့္ရသလိုု ပြက္က်ေလ့ရွိတယ္။
ယခင္လကေတာ့ အေမရိကန္၊ လူထုုေရဒီယိုု ေလလိုုင္း၊ အေမရိကန္ဘ၀က႑ကေန မိုုက္ခ္ေဒစီဆိုုတဲ့ သတင္းသမားက ကိုုယ္ေတြ႔ တရုုတ္ပန္းသီးစက္ရုုံက အလုုပ္သမား ဘ၀ဆိုုျပီးေတာ့ တရုုတ္အလုုပ္သမားေတြဟာ မတရား ညွင္းပန္းအလုုပ္ခိုုင္းေစခံထားရေၾကာင္း တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားတယ္။ တကယ္တန္း NPR – American Life စီစဥ္သူေတြ လိုုက္စုုံစမ္းေတာ့ အဲသည္ ေဒစီဆိုုတဲ့ လူက လုုပ္ၾကံလိမ္ညာျပီး ပန္းသီးကိုု အပုုတ္ခ်တိုုက္ခိုုက္တဲ့အေၾကာင္း ေပၚထြက္လာပါေတာ့တယ္။
သူ႔ကိုု အေမရိကန္၊ လူထုုေရဒီယိုု ေလလႈိင္း၊ အေမရိကန္ဘ၀က႑မွ စီစဥ္သူက ျပန္လွန္ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ျပန္ေျဖရွင္းခ်က္ေတာင္းတယ္။ သူက ျပန္ေျပာတယ္။ သူတင္ဆက္တာက သတင္းထုုတ္ျပန္ခ်က္မဟုုတ္ဘူးတဲ့။ သူတင္ဆက္တာက ဇာတ္နာေအာင္ တင္ဆက္လိုုက္တဲ့ ဇာတ္လမ္းတခုုသာ ျဖစ္တယ္တဲ့။ လူေတြက အမွန္ထင္သြားတာေတာ့ သူတိုု႔ ဒုုကၡနဲ႔ သူတိုု႔ တဲ့ ဗ်ား။
လက္ရွိမွာေတာ့ တရုုတ္ျပည္လုုပ္တဲ့ ပန္းသီးဟာ အေရာင္းစြံလြန္းလိုု႔ အဲသည္ကုုမၼဏီဟာ အနည္းဆုုံး ျမန္မာျပည္ထက္ေတာ့ ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုုပဲ။ (သတင္းထဲမွာ ေဟာ္လန္ထက္ ခ်မ္းသာတယ္လိုု႔ ေရးထားတာ၊ ဇာတ္နာေအာင္ ျပင္ေရးလိုုက္တယ္)။
သားဆက္ျခားဖိုု႔၊ ကိုုယ္၀န္တားဖိုု႔ မိန္းမေကာ၊ ေယာက်ာ္းပါ တာ၀န္ရွိတယ္
အေမရိကန္အစုုိးရက ေနရာတကာပါတယ္။ လက္ရွိ ဒီမုုိကရက္ေတြက လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ၊ အခြင့္အေရးေတြ ေရွ႔တန္းတင္ေတာ့ က်န္းမာေရးအာမခံ (Health Insurance) လူတိုုင္းရွိရမယ္လိုု႔ ဥပေဒျပ႒ာန္းတယ္။ ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြက က်န္းမာေရးဆိုုတာ တကိုုယ္ေရ တကာရကိစၥ၊ အစုုိးရ မပါနဲ႔။ ကိုုယ့္က်န္းမာေရး အာမခံခ်က္ေတြ၊ ေဆးကုုသခြင့္အေရးေတြ တသီးပုုဂၢလသေဘာ၊ ဥပေဒသတ္မွတ္ျပီး အတင္း ၀ယ္ခ္ိုုင္းစရာမလိုုဘူးလိုု႔ ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။
အခုုလည္း တဖန္၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ ကိုုယ္၀န္တားေဆး၊ သားဆက္ျခားေဆးေတြ ကုုသခြင့္ေတြကိုု က်န္းမာေရးအာမခံကုုမၼဏီေတြအားလုုံးက ၀န္ေဆာင္မႈေပးရမယ္လိုု႔ အေမရိကန္အစုုိးရက ထုုတ္ျပန္တယ္။ ခရစ္ယာန္ေက်ာင္းေတြက ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔အမ်ဳိးသမီး၀န္ထမ္းေတြအတြက္ သားဆက္ျခားတာ၊ ကိုုယ္၀န္တားတာကိုု က်န္းမာေရးအာမခံမေပးမွာစုုိးလိုု႔ အစုုိးရက ၀င္စြက္တာေပါ့ေလ။ ဘာသာေရးအဖြဲ႔ေတြက တိုုက္ရိုုက္အာမခံေပးစရာမလုုိပါဘူး။ သူတုု္ိ႔ေတြရဲ့ က်န္းမာေရးအာမခံေပးတဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈကုုမၼဏီေတြကိုု တဆင့္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖိုု႔ ခိုုင္းတာပါ။ ဒါကိုု ဘာသာေရးအယူသီးသူမ်ားက အစုုိးရက ဘာသာေရးကိုု ၀င္စြက္တယ္လိုု႔ ေအာ္ဟစ္ ဆႏၵျပေနၾကေလရဲ့။
ေလာကီလူ႔ဘုုံမွာ ဖိုုမ ဆက္ဆံေရးဆိုုတာ မရွိဘဲ ေနၾကတာလည္း မဟုုတ္ေတာ့၊ ကိုုယ္၀န္တားတာ၊ သားဆက္ျခားတာကိုု က်န္းမာေရးနဲ႔ သိပၺံနည္းက် ခ်ည္းကပ္ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ ရွက္စရာမဟုုတ္တဲ့ အေမရိကန္မွာ က်န္းမာေရးအာမခံ၀န္ေဆာင္မႈေပးသူလုုပ္ငန္းေတြကလည္း သူတိုု႔အတုုိုုင္းအတာနဲ႔ လုုပ္ေပးမယ္လိုု႔ စီစဥ္ေနၾကပါျပီ။
သိုု႔ေသာ္လည္း ဘာသာေရး အယူသီးသူ၊ ေရွးရိုုးစြဲ အစြန္းေရာက္သူေတြက ဘယ္လိုု ေျပာလာသလဲ ဆိုုေတာ့ – မိန္းမေတြ သားဆက္ျခားတာ၊ ကိုုယ္၀န္တားတာကိုု အစုုိးရက ၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးရမယ္သာဆိုုရင္ မိန္းမေတြ လိင္ဆက္ဆံတိုုင္း အစုုိးရနဲ႔ အခြန္ထမ္းျပည္သူေတြပါ သက္ဆိုုင္တယ္။ သူတိုု႔ေတြ အိပ္ယာ၀င္တာကိုု ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္ရွိၾကရမယ္၊ အဲသလိုု တားေဆးေတာင္းတဲ့ မိန္းမေတြဟာ ဖာသည္မေတြပဲ ဆိုုတဲ့ အထိ ရႈတ္ခ်ေျပာဆိုုၾကေသးသဗ်ား။
အဲသည္လိုု တရားလက္လြတ္ေျပာတဲ့ ေရဒီယိုုကြက္စိတ္ဆရာ (Rush Limbaughx) တေယာက္က အားလုုံး၀ုုိင္းကန္႔ကြက္ၾကလိုု႔ ေတာင္းပန္လိုုက္ရတယ္။ သူ႔ဆီက ေၾကာ္ျငာရွင္ေတြ အမ်ားအျပား ရုုတ္သိမ္းကုုန္ၾကတယ္။
အဲသည္မွာ အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္က အမတ္တခ်ဳိ႔နဲ႔ အမ်ဴိးသမီးအခြင့္အေရး ႏိုုးၾကားလႈပ္ရွားသူေတြက ဖိုုမဆက္ဆံေရးမွာ မိန္းမေတြတင္ တာ၀န္ရွိတာမဟုုတ္ဘူး။ တဖက္က က်ားသတၱ၀ါေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္။ က်ားေတြအတြက္လည္း သားေၾကာျဖတ္တာေတြကိုု အားေပး ၀န္ေဆာင္မႈ ေပးၾကရမယ္။ လိင္ထၾကြေဆး ဆရာ၀န္ဆီ လာေတာင္းသူေတြကိုုလည္း စိတ္ကုုဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသဖိုု႔ လိုုတယ္ဆိုုျပီး ျပန္လည္ ျမားဦးလွည့္ အေရးဆိုုလာၾကေလရဲ့။
ျမန္မာျပည္မွာဆိုုရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက လူ႔အခြင့္အေရးတိုု႔၊ ေယာက်ာ္း၊ မိန္းမ၊ အခြင့္အေရးတိုု႔ ေတာင္းဆိုုဖိုု႔ မေျပာနဲ႔ဦး၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အခြင့္အေရးေတာင္ မေတာင္းရဲေသးလိုု႔ ဧျပီၤလ ၁ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲေက်ာ္မွ မရဲတရဲ ေတာင္းၾကည့္ၾကဦးမယ္ ဆ္ိုုလား အတင္းစကား ၾကားမိပါရဲ့။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ