ေမာင္ရင္ငေတ
ဧၿပီ ၁၂၊ ၂၀၁၃
 |
| Treviri (it) Trier (de) Trèves (fr) |
အဲဒီလိုနည္းနဲ႔ ေမာင္ရင္ငေတ ခရီးေတြအၿမဲ သြားေနခဲ့တာပါ၊ အခုလည္း ၿပန္လည္ဖိတ္ေခၚထားတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါေသးတယ္၊ သြားဖို႔ ခရီးစရိတ္ မတတ္ႏိုင္ေသးလို႔ရယ္ အခ်ိန္မရေသးလို႔ရယ္ မသြားၿဖစ္ေသးတာပါ၊ ဒီတႏွစ္ေတာ့ နီးနီးနားနားနဲ႔ စရိတ္သက္သာမဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြကို ေရြးၿပီးသြားဖို႔ ၿပင္ထားပါတယ္၊ ဗီဇာကိစၥ မလိုအပ္တဲ့ ေနရာေတြကို သြားဖို႔စိတ္ကူးပါတယ္၊ ဗီဇာေလွ်ာက္ရတဲ့အလုပ္က အေတာ္ကို စိတ္ ပ်က္စရာေကာင္းလို႔ပါ၊ ခရီးတခုသြားဖို႔ရာမွာ အဓိကက လက္မွတ္ဖိုး ကုန္က်စရိတ္ရယ္ တည္းခိုဖို႔ ကုန္က်ေငြရယ္ပါ၊ ခရီးသြားတာေလးမ်ား ခုေခတ္မွာ ဘာခက္တာမွတ္လို႔ ပိုက္ဆံရွိရင္ ခရီးသြား ဧဂ်င္စီေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး သူတို႔ပို႔ေပးတာ ဇိမ္နဲ႔သြားရံုေပါ့ ဆိုတဲ့သူေတြ ရွိမွာပါ၊ ေငြရွိသူေတြ ေငြကိုေရလို ၿဖန္းတီးခ်င္တဲ့သူ ၿဖဳန္းႏိုင္တဲ့သူေတြကို ေမာင္ရင္ငေတ မေၿပာပါဘူး၊ ကိုယ္လို ခရီးသြားတာ ဝါသနာပါသူ အပင္ပန္းခံႏိုင္သူ သို႔ေသာ္လည္း အတိုင္းအတာတခုနဲ႔ သြားရသူေတြ အတြက္သာ ရည္ရြယ္ရင္းပါ၊ အကယ္၍ သြားမဲ့ေနရာေဒသမွာ တည္းခိုလို႔ရမဲ့ ေရႊေဂဟာေတြ မရွိခဲ့ မသိခဲ့ရင္ေတာ့ ေပါေခ်ာင္ေကာင္း ေဟာ္တယ္ရွာရေတာ့တာေပ့ါ၊ ေဟာ္တယ္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဥေရာပၿမိဳ႕ေတြမွာ အနည္းဆံုးေစ်းႏႈန္းကေတာ့ ဘာစတားမွမရွိတဲ့ ေဟာ္တယ္မွာ တညတာ တခန္း တေယာက္အိပ္ခ ၃၀ ယူရိုေအာက္မွာ မရွိသေလာက္ပါဘဲ၊ ႏွစ္ေယာက္အိပ္တခန္းဆိုရင္ေတာ့ ယူရို ၄၀ ေလာက္ ေအာက္ထစ္ရွိပါတယ္၊ ႀကိဳတင္ဘြတ္ကင္လုပ္ထားရင္ေတာ့ သက္သာႏိုင္ပါတယ္၊
 |
| ထရီယာၿမိဳ႕ေၿမပံုလမ္းညႊန္ |
 |
| ထရီယာအင္ေဖာ္ေမးရွင္းရံုးနဲ႔ ကားလ္မာ့စ္ပိုစတာ |
 |
| Trier am Mosel (de) Trèves sur Moselle (fr) |
 |
| ဂ်ာမန္ရထား အြန္လိုင္းလက္မွတ္ |
လူဇမ္ဘူးကေန ထရီယာၿမိဳ႕ကို ရထားေမာင္းခ်ိန္ မိနစ္ေလးဆယ္ေက်ာ္သာၾကာၿပီး ရထားကလည္း ခပ္ေၿဖးေၿဖးမွန္မွန္ တနာရီ ကီလိုမီတာ ၁၀၀ ေက်ာ္ႏႈန္းေလာက္သာ ေမာင္းပါတယ္၊ ၿမိဳ႕ေသးေသး ဘူတာေလးေတြမွာ ရပ္လိုက္သြားလိုက္နဲ႔ ဂ်ာမန္နယ္စပ္နားက လူဇမ္ဘူးပိုင္ၿမိဳ႕ Waasserbëlleg အေရာက္မွာေတာ့ နယ္စပ္စည္းၿခားၿမစ္ မိုဇယ္ကမ္းနဖူးေဘးတေလွ်ာက္ ေမာင္းတာပါ၊ ဟိုဘက္ ကမ္းက ဂ်ာမဏီ ဒီဘက္ကမ္းက လူဇမ္ဘူး ၿမစ္အလည္ေခါင္မွာ နယ္နမိတ္စည္း ၿခားထားတာပါ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ၿမင္ကြင္းေတြကေတာ့ ထူးထူးၿခားၿခားရယ္ ဘာမွမရွိလွပါဘူး၊ သစ္ပင္က်ိဳးတိုးက်ဲတဲနဲ႔ ေတာင္ကုန္းခပ္နိမ့္နိမ့္ေတြကိုသာ ၿမင္ေတြ႕ရပါတယ္၊ ေဆာင္းတြင္းရာသီၿဖစ္လို႔ အပင္ေတြမွာလည္း အရြက္မရွိ ရိုးတန္မည္းေတြကိုသာ ေတြ႕ရမွာပါ၊ ၿမစ္ေဘးတေလွ်ာက္မွာ ရထားလမ္းနဲ႔ ကားလမ္း အၿပိဳင္ေတြ႕ရတာက ဂ်ာမန္ႏိုင္ငံရဲ႕ မရိုးႏိုင္တဲ့ ၿမင္ကြင္းေတြထဲက တခုဘဲ ၿဖစ္ပါတယ္၊ စီးလာတဲ့ ရထားက ေဒသတြင္းသာ သြားတဲ့ရထားမို႔ ထရီယာၿမိဳ႕မွာ ရထားဂိတ္ဆံုးပါတယ္၊
Wasserbillig sur moselle (fr) မိုဇယ္ၿမစ္ေပၚက ဝါဆာဘီလီၿမိဳ႕
ဒီၿမိဳ႕ကေန အေရွ႕ဘက္ မိုင္ ၈၀ ေလာက္ ဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မိုဇယ္နဲ႔ ရိုင္းၿမစ္ ေပါင္းဆံုရာ Koblenz ၿမိဳ႕ကိုေရာက္မွာပါ၊ Koblenz ၿမိဳ႕က ဂ်ာမဏီၿပည္ရဲ႕ နာမည္ႀကီးၿမိဳ႕မ်ား ၿဖစ္ၾကတဲ့ Köln ကိုလံုးနဲ႔ Frankfurt ဖရန္႔ဖြတ္ ၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ အလယ္က်က် ေနရာမွာ တည္ရွိတဲ့ၿမိဳ႕ ၿဖစ္ပါတယ္၊
ရထားေပၚကေတြ႕ရတဲ့ မိုဇယ္ၿမစ္နဲ႔ ကားလမ္းအၿပိဳင္
ၿပင္သစ္ေတြက ကီလိုမီတာ ၅၆၀ ရွည္ၿပီး ဂ်ာမန္ေတြကေတာ့ ၅၄၄ ကီလိုမီတာ ရွည္လွ်ားတယ္လို႔ ဆိုၾကတဲ့ မိုဇယ္ၿမစ္ဟာ ၿပင္သစ္ၿပည္ Lorraine ေလာရိန္းေဒသရွိ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာၿပင္အထက္ မီတာ ၁၅၀၀ ၿမင့္မားတဲ့ ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းမ်ားရွိရာ Massif des Vosges ကုန္းၿပင္ၿမင့္မွာ ရွိတဲ့ Col de Bussang မွစတင္ၿမစ္ဖ်ားခံလာခဲ့ၿပီး ၿပင္သစ္ေၿမတေလွ်ာက္ ၃၄၁ ကီလိုမီတာေက်ာ္ ၿဖတ္သန္းၿပီးေနာက္ ၿပင္သစ္ လူဇမ္ဘူး ဂ်ာမဏီ သံုးႏိုင္ငံ ဆံုဆည္းရာ ၿပင္သစ္နယ္ Apach ၿမိဳ႕ လူဇမ္ဘူးၿပည္ Schengen ၿမိဳ႕ ဂ်ာမဏီနယ္ Perl ၿမိဳ႕အေရာက္မွစ၍ ဂ်ာမဏီနဲ႔ လူဇမ္ဘူး နယ္စပ္မ်ဥ္းအတိုင္း ေၿမာက္ဘက္သို႔ ၄၀ ကီလိုမီတာခန္႔ Waasserbëlleg (lb) Wasserbillig (fr) ၿမိဳ႕အထိ ဆက္လက္စီးဆင္းပါတယ္၊ လူဇမ္ဘူးအပိုင္ ဝါဆာဘီလီၿမိဳ႕ အနီးမွာေတာ့ ေၿမာက္ပိုင္း နယ္စပ္မ်ဥ္းတေလွ်ာက္က စီးလာတဲ့ D’Sauer (lb) La Sûre (fr) Die Sauer (de) ဆိုယာၿမစ္နဲ႔ ေပါင္းဆံုပါတယ္၊ ဆိုယာၿမစ္ဟာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံနယ္မွာ ၿမစ္ဖ်ားခံလာတာၿဖစ္ၿပီး ၂၀၆ ကီလိုမီတာ အရွည္ရွိပါတယ္၊ ဂ်ာမန္ေတြက ဆိုယာၿမစ္ကို ၁၇၃ ကီလိုမီတာသာရွည္တယ္လို႔ ေရးသားထားတာ ဖတ္ရပါတယ္၊ ဆိုယာနဲ႔ မိုဇယ္ ေပါင္းဆံုမိၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ မိုဇယ္ၿမစ္ဟာ အေရွ႕ေၿမာက္ဘက္ ဂ်ာမန္နယ္ထဲသို႔ ကီလိုမီတာ ၁၈၀ ခန္႔ ဆက္လက္စီးသြားၿပီး Koblenz ၿမိဳ႕အနီးမွာ နာမည္ေက်ာ္ Rhein ရိုင္းၿမစ္ထဲသို႔ ေပါင္းဆံု စီးဝင္သြားပါတယ္၊
La Moselle (fr) Musel (lb) Die Mosel (de)
မိုဇယ္ၿမစ္ကမ္းနေဘးမွာတည္ရွိတဲ့ ထရီယာၿမိဳ႕ကေလးဟာ ဂ်ာမဏီၿပည္မွာ တကယ္တမ္းေတာ့ လူသိမ်ားလွတဲ့ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕မဟုတ္ပါဘူး၊ လူသိမ်ားထင္ရွားတဲ့ အၿခားေသာ ဂ်ာမန္ၿမိဳ႕ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္၊ ဒီၿမိဳ႕မွာ ခရီးသြားဧည့္သည္ေတြအတြက္ အဓိကလည္ပတ္စရာေနရာ သံုးေနရာရွိပါတယ္၊ ဒီၿမိဳ႕ေလးမွာ နံပတ္တစ္လူသိအမ်ားဆံုးက ၿမိဳ႕အမည္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ အိမ္တအိမ္ရဲ႕အမည္ပါ၊ ေနာက္ၿပီး အိမ္အမည္နဲ႔ အတူတြဲၿပီး အသိမ်ားတဲ့ ဝါဒတခု အမည္ပါဘဲ၊ အိမ္အမည္နဲ႔ ၿမိဳ႕အမည္ တြဲလွ်က္ သိတာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကိုနည္းမွာပါ၊ အဲဒါကေတာ့ ကားလ္မာ့စ္ဆိုသူ ေမြးဖြားခဲ့ရာ Das Karl Marx-Haus အိမ္ၿပတိုက္ပါ၊ နံပတ္ႏွစ္ အသိမ်ားၾကတာကေတာ့ Die Porta Nigra ေခၚ ေရာမေခတ္ကာလက ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕အဝင္ေပါက္ ဂိတ္တံခါးႀကီးပါ၊ ေနာက္တတိယ တခု ကေတာ့ တံတားေအာက္ခံတိုင္ ေက်ာက္ခံုႀကီးေတြ အေကာင္းအတိုင္း က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ေရာမ ေခတ္လက္က်န္ Römerbrücke ေရာမတံတား ဆိုတာပါဘဲ၊
Das Karl Marx-Haus (de) La Maison de Karl Marx (fr) The Karl Marx House (en)
Karl Heinrich Marx ကားလ္မာ့စ္လို႔ေခၚသူက ဒီၿမိဳ႕သား ဒီၿမိဳ႕ဇာတိပါ၊ ဒီအမည္ကိုေတာ့ ကမၻာေပၚ မွာရွိေသာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သိၾကပါတယ္၊ သူနဲ႔ Friedrich Engels အိန္ဂ်ယ္ (၁၈၂၀-၁၈၉၅) တို႔အတူတြဲၿပီး ေရးသားခဲ့တဲ့ သူ႔တို႔ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ Das Kommunistische Manifest (The Communist Manifesto) ကြန္ၿမဴနစ္ေၾကညာစာတမ္းကို ၁၈၄၈ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ၿမန္မာလို အရင္းက်မ္းလို႔ အသိမ်ားၾကတဲ့ Das Kapital (The Capital) စာအုပ္ကို ၁၈၆၇ ခုႏွစ္မွာ ေရးသားထုတ္ေဝ ၿဖန္႔ခ်ီခဲ့ပါတယ္၊ သူတို႔ဟာ ကမၻာေက်ာ္တဲ့ ကြန္ၿမဴနစ္ဝါဒကို စတင္ေဖာ္ေဆာင္ အသက္သြင္းခဲ့သူေတြပါ၊ ကြန္ၿမဴနစ္ဝါဒ ကြန္ၿမဴနစ္စနစ္ဆိုတာကလည္း လြန္ခဲ့ေသာဆယ္စုႏွစ္တခု ေက်ာ္ေလာက္ ကတည္းက က်ဆံုးခဲ့ၿပီလို႔ ေၿပာေနဆိုေနၾကေပမဲ့ အခုလက္ရွိကာလထိတိုင္ေအာင္ အရင္းရွင္ဝါဒ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို အေထာက္ၿပႏိုင္ဆံုး အတိုက္ခိုက္ႏိုင္ဆံုး စနစ္တခုပါဘဲ၊ ဒီေနရာမွာေတာ့ ကြန္ၿမဴနစ္ဇင္ေတြ ဆိုရွယ္လစ္ဇင္ေတြ ကယ္ပီတယ္လစ္ဇင္ေတြ ေဆြးေႏြးဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ ကြန္ၿမဴနစ္ဝါဒနဲ႔ အရင္းက်မ္းဆိုတာကို ကနဦးေတြးေခၚေရးသား အသက္ သြင္းခဲ့သူတေယာက္ရဲ႕ ေမြးရပ္ေၿမကို သိေစခ်င္တာ တခုပါဘဲ၊ ကမၻာေက်ာ္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး တဦးၿဖစ္သူ ကားလ္မာ့စ္ဆိုသူဟာ ဒီအိမ္မွာေမြးခဲ့တယ္ ဒီၿမိဳ႕မွာေနခဲ့တယ္ဆိုတာကို သြားၾကည့္ခ်င္စိတ္ တခုနဲ႔ သာ ဒီၿမိဳ႕ေလးကို သြားခ်င္မိခဲ့တာပါ၊
အေနာက္ဂ်ာမန္ေတြကေတာ့ ကားလ္မာ့စ္ကို သိပ္ၿပီးအထူးတလည္ အသိအမွတ္ၿပဳခ်င္ပံု မရပါဘူး၊ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကာလက အေရွ႕ဂ်ာမဏီ အေနာက္ဂ်ာမဏီဆိုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံဘဝနဲ႔ ေနခဲ့စဥ္တုန္းက အေနာက္ဂ်ာမန္နယ္သား ကားလ္မာ့စ္ကို အသိအမွတ္ၿပဳၿပီး ထိပ္ေပၚတင္ခဲ့တာက အေရွ႕ဂ်ာမန္ေတြသာ ၿဖစ္ပါတယ္၊ အေရွ႕ဂ်ာမဏီဆိုၿပီး ေခတ္ေကာင္းခဲ့စဥ္ ၁၉၇၀ ကာလမ်ားက ကားလ္မာ့စ္ရုပ္ပံုၿဖင့္ ေငြစကၠဴမ်ား တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား ရိုက္ႏွိပ္အသံုးၿပဳခဲ့ၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္၊ အခုအခါမွာ သူေမြးဖြားႀကီးပ်င္းခဲ့ရာ Das Karl Marx-Haus ေခၚ သူ႔ေနအိမ္ကိုေတာ့ ကားလ္မာ့စ္ အမွတ္တရ အထိမ္းအမွတ္ ၿပတိုက္တခုအၿဖစ္ အသြင္ေၿပာင္းၿပီး ၿပသထားပါတယ္၊ အိမ္နံပတ္ ၁၀ Brückenstraße လမ္းမွာတည္ရွိတဲ့ ကားလ္မာ့စ္ အမွတ္တရၿပတိုက္ကို လာေရာက္လည္ၾကသူ ဧည့္ပရိတ္သတ္ေပါင္း တႏွစ္ကို ေလးေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိပါတယ္၊ အဲဒီထဲမွာမွ တရုတ္လူမ်ိဳး ေတြက ေလးပံုတပံုေလာက္ ရွိပါတယ္တဲ့၊
100 Mark der DDR (East Germany Mark)
ဂ်ာမဏီၿပည္ ထရီယာၿမိဳ႕သား သမိုင္းပညာရွင္ ဒႆနပညာရွင္ သေဘာတရားပညာရွင္ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ လူမႈေဗဒပညာရွင္ သတင္းစာဆရာအယ္ဒီတာ စာတမ္းေရးသားသူ ေတာ္လွန္ေရးဝါဒီ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒီ ကြန္ၿမဴနစ္ဝါဒီ ကားလ္မာ့စ္ကို ၁၈၁၈ ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး အသက္ ၆၄ ႏွစ္အရြယ္ ၁၈၈၃ ခုႏွစ္တြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ ေနထိုင္ေနစဥ္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္၊ ဘြန္းနဲ႔ ဘာလင္တကၠသိုလ္ေတြမွာ ေက်ာင္းတက္ခဲ့၍ ဥပေဒပညာ ဘြဲ႔ကိုရခဲ့ၿပီး ဂ်ီနီဗာတကၠသိုလ္မွ ဒႆနိကေဗဒနဲ႔ ေဒါက္တာဘြဲ႕ရခဲ့သူပါ၊ ၁၈၄၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကားလ္မာ့စ္ဟာ သူရဲ႕အယူအဆ သူ႔ရဲ႕အေတြးအေခၚမ်ား ေၿပာဆို ေရးသားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဂ်ာမဏီကေန ၿပည္ေၿပးဘဝနဲ႔ ၿပင္သစ္ၿပည္ပါရီၿမိဳ႕မွာ လာၿပီး ေနရပါတယ္၊ ပါရီ ၇ ရပ္ကြက္ရွိ ၿပင္သစ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေနအိမ္ အနီးမွာရွိတဲ့ Rue Vaneau ဗားႏိုးလမ္း အိမ္နံပတ္ ၂၃ နဲ႔ ၃၈ တို႔မွာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနထိုင္သြားပါတယ္၊ ကားလ္မာ့စ္ ပါရီၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိေနထိုင္စဥ္ အခ်ိန္မွာ သူ႔ရဲ႕အဓိကတြဲေဖာ္တြဲဖက္ အေတြးအေခၚတူ လူမ်ိဳးတူ ဖရက္ဒရစ္အိန္ဂ်ယ္နဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ၁၈၄၄ ခုႏွစ္မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကတာပါ၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာၿပီးေတာ့ ပါရီၿမိဳ႕ကလည္း သူ႔ကို ေမာင္းထုတ္လိုက္ၿပန္တာေၾကာင့္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ဘရူဆယ္မွာ ခဏခိုေအာင္းၿပီးေနာက္ ဂ်ာမဏီ ကိုလံုးမွာ ၿပန္ေနပါတယ္၊ ကိုလံုးၿမိဳ႕မွာလည္း လပိုင္းေလာက္သာ ေနလိုက္ရၿပီး ၿပင္သစ္သို႔ၿပန္သြားရန္ ႀကံစည္ ေနဆဲအခ်ိန္ ၁၈၄၈ ခုမွာ ၿဖစ္ပြားေသာ ဒုတိယအႀကိမ္ ၿပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ၿပင္သစ္သို႔ ၿပန္မလာၿဖစ္ ၿပန္မလာႏိုင္ေတာ့ဘဲ လန္ဒန္ကိုေၿပးရၿပန္ပါတယ္၊ လန္ဒန္မွာ ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာေနထိုင္ရင္း သူ႔ရဲ႔ေမြးရပ္ဇာတိေၿမကို ၿပန္လည္ မေရာက္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ကြယ္လြန္သည့္တိုင္ေအာင္ ေနခဲ့ရပါေတာ့တယ္၊ လန္ဒန္မွာေနထိုင္ေနစဥ္ အရင္းက်မ္း ဒုတိယတြဲနဲ႔ တတိယတြဲတို႔ကို ထုတ္ေဝရန္ စိုင္းၿပင္းေနဆဲ ၁၈၈၃ ခုႏွစ္ ကားလ္မာ့စ္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့၍ အိန္ဂ်ယ္က ဆက္လက္ေရးသား တည္းၿဖတ္ ထုတ္ေဝခဲ့ရပါတယ္၊
Karl Heinrich Marx
Trier ထရီယာၿမိဳ႕နဲ႔တြဲၿပီး ဒုတိယ အထင္ရွားဆံုး အေက်ာ္ၾကားဆံုးကေတာ့ ေအဒီ ၁၈၀ ခုႏွစ္ခန္႔က တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ဥေရာပေၿမာက္ပိုင္းေရာမအင္ပါယာရဲ႕ အႀကီးဆံုးေသာၿမိဳ႕အဝင္ဂိတ္တခုၿဖစ္တဲ့ Porta Nigra အေဆာက္အဦးပါဘဲ၊ ေလးထပ္အေဆာက္အဦးတခုၿဖစ္ၿပီး ယခုေခတ္အခါမွာေတာ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရွိ ေရွးအေဟာင္းဆံုးေသာ လက္က်န္ အေဆာက္အဦအၿဖစ္ ထိမ္းသိမ္းထားရွိတာပါ၊ သဲေက်ာက္တံုး အမည္းေတြနဲ႔ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တာၿဖစ္လို႔ Porta Nigra ဂိတ္မည္းႀကီးလို႔ အမည္တြင္ တာပါတဲ့၊ သူ႔ရဲ႕မူရင္းအမည္ကိုေတာ့ ဘာမွတ္တမ္းမွာမွ ရွာေဖြမေတြ႔ရွိရပါဘူးတဲ့၊ ေၿမာက္ပိုင္းေရာမ အင္ပါယာရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းမွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕အဝင္ဂိတ္ ေလးခုအနက္ ဒီဂိတ္တခုသာ က်န္ရွိခဲ့တာပါ၊ တၿခားဂိတ္သံုးခုကေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး၊ တြဲလွ်က္တည္ရွိေနတဲ့ ဘုရားေက်ာင္း ကိုေတာ့ ၁၁ ရာစု အေစာပိုင္းက ၿဖည့္စြက္တည္ေဆာက္ခဲ့တာပါ၊ ၁၈၀၄ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ ၿပင္သစ္ ဘုရင္ နပိုလီယံဘိုနာပတ္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဒီဂိတ္ေဟာင္းႀကီးကို ၿပဳၿပင္မြမ္းမံခဲ့ေပမဲ့ ဘုရားေက်ာင္း တစိတ္တပိုင္းကိုေတာ့ ဖ်က္စီးပစ္ခဲ့ပါတယ္တဲ့၊ ႏွစ္ေပါင္း ၁၈၀၀ ေက်ာ္ၿပီၿဖစ္တဲ့ ဒီေရာမၿမိဳ႕ အဝင္ တံခါးႀကီးဟာ အၿမင့္ေပ ၉၀ အလွ်ား ၁၁၈ ေပ အနံ ၇၀.၅ ေပ ရွိၿပီး အဂၤေတအသံုးၿပဳ သရြတ္ကိုင္ထားၿခင္းမဟုတ္ဘဲ ေက်ာက္တံုးႀကီးမ်ားကို သံေခ်ာင္းေတြၿဖင့္ ဆက္စပ္တည္ေဆာက္ ထားတာၿဖစ္ပါတယ္တဲ့၊ ဂိတ္တံခါးႀကီးရဲ႕ ပထမထပ္ကို တက္ေရာက္ၾကည့္ရႈ ေလ့လာခ်င္ရင္ေတာ့ ဝင္ေၾကး သံုးယူရိုေတာ့ ေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္၊ အေပၚထပ္ကို တက္ေနသူေတာ့ သိပ္မေတြ႕ခဲ့ရဘဲ လာသမွ်လူေတြ တံခါးႀကီးေအာက္မွာ ကင္မရာမီးေရာင္တဖ်တ္ဖ်တ္နဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ေနၾကတာကို အမ်ားအၿပား ေတြ႕ၿမင္ရပါတယ္၊ ဒီဂိတ္တံခါးႀကီးၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္သြားရမဲ့ ေနရာတခုကေတာ့ ေရာမတံတားပါဘဲ၊ ေရာမေခတ္က တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ တံတားႀကီးၿဖစ္လို႔ ေရာမတံတားလို႔ အမည္တြင္ေနတဲ့ ဒီတံတားကိုလည္း ေအဒီ ၂၀၀ ခုႏွစ္က ေဆာက္ခဲ့တာပါဘဲ၊ တံတားႀကီးရဲ႕ မူလလက္ေဟာင္း အေပၚပိုင္းကေတာ့ ပ်က္စီးခဲ့တာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ၊ ၁၂ ရာစုကတခါ ၁၈ ရာစုကတခါ တံတားအေပၚပိုင္းကို ၿပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္၊ တံတားေအာက္ခံ ေက်ာက္ခံုႀကီးေတြ ကေတာ့ မူလစတင္တည္ေဆာက္ခဲ့စဥ္က အတိုင္းပါဘဲတဲ့၊ ထရီယာၿမိဳ႕ဟာ ေရာမၿမိဳ႕ေတာ္ကေန မိုင္ေပါင္းတေထာင္ေလာက္ကြာေဝးတဲ့ နယ္ေၿမမွာတည္ရွိတာပါ၊ ေရာမအင္ပါယာေခတ္ေကာင္းစဥ္ အခ်ိန္မ်ားက ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ အေဆာက္အဦးေတြဟာ ေရာမၿမိဳ႕နဲ႔ သိပ္မေဝးကြာတဲ့ အရပ္ေဒသ ေတြမွာေတာ့ ယခုထိတိုင္ေအာင္ အမ်ားအၿပား ေတြ႕ၿမင္ႏိုင္ေသးေပမဲ့ ဒီေလာက္ေဝးတဲ့ ေနရာမွာ အေကာင္းအတိုင္း ေတြ႕ရၿမင္ရဖို႔ မလြယ္ကူေတာ့ပါဘူး၊
လူဦးေရတသိန္းေက်ာ္ေက်ာ္သာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဒီထရီယာၿမိဳ႕ေလးမွာ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ၁၅ ရာစု ကတည္းက တည္ရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ Die Universität Trier ထရီယာတကၠသိုလ္အေဟာင္း (၁၄၇၃- ၁၇၉၈) ကို ၁၇၂ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၇၀ မွာ ၿပန္လည္အသက္သြင္း တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါမွာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေပါင္း တေသာင္းခြဲေက်ာ္ တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကား ေနပါတယ္၊ လာေရာက္တက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ၿခားက ေက်ာင္းသားမ်ားကေတာ့ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္၊ ဂ်ာမန္ေက်ာင္းသားမ်ားေကာ္မတီက သူတို႔ရဲ႕နာမည္ေက်ာ္ ထရီယာၿမိဳ႕သားကို ဂုဏ္ၿပဳတဲ့အေနနဲ႔ ကားလ္မာ့စ္တကၠသိုလ္လို႔ ေၿပာင္းလည္းေခၚေဝၚဖို႔ကို အဆိုတင္သြင္းၾကေပမဲ့လည္း တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္မ်ားက ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္တဲ့၊ ဘယ္လိုဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ ကားလ္းမာ့စ္ရဲ႕ဇာတိၿမိဳ႕ ေရာမေခတ္ရဲ႕ သမိုင္းဝင္ၿမိဳ႕ေလးဟာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ၿငိမ္ၿငိမ္ဆိမ္ဆိမ္ တိတ္တိတ္ဆိပ္ဆိပ္နဲ႔ သာသာယာယာ လွလွပပရွိတဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးပါဘဲ၊ ေနာက္တခါေလာက္ေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး နားနားေနေန လာလည္ခ်င္ပါေသးတယ္၊
ထရီယာၿမိဳ႕လယ္
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ