>
အေမရိကန္သမၼတေလာင္းေရြးပြဲမ်ားျပည္နယ္အႏွံ႔တြင္ စတင္ျပီ
ႏိုုင္ငံတကာသာဂိ၊ဇန္န၀ါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၁
၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာမွာ က်င္းပမယ့္အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအၾကိဳ ျပိဳင္ဖက္ပါတီရဲ့ သမၼတေလာင္းေရြးခ်ယ္ပြဲမ်ားကိုုဒီႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလဆန္းကတည္းက စတင္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အမတ္ေတြကေနတဆင့္ အစုုိးရဖြဲ႔တာ၊သမၼတေရြးတာမဟုုတ္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ့ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္သူေတြက တိုုက္ရိုုက္မဲစနစ္နဲ႔သမၼတကိုု ေရြးပါတယ္။ သမၼတက သူ႔အစိုုးရအဖြဲ႔ကိုု သီးျခားခန္႔အပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲဟာ အေမရိကန္ျပည္သူေတြအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ပြဲ ျဖစ္တယ္လိုု႔ဆိုုႏိုုင္ပါတယ္။ ယခုုႏွစ္ဆန္းကတည္းက လက္ရွိအာဏာရသမၼတကိုု ျပိဳင္အေရြးခံဖိုု႔အတိုုက္အခံပါတီ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီက သူတိုု႔ပါတီရဲ့ သမၼတေလာင္းေရြးေကာက္ပြဲကိုုျပည္နယ္အႏွံ႔မွာ စတင္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၀၈မွာ ပထမဦးဆုုံးသက္တမ္းအျဖစ္သမၼတျဖစ္လာတဲ့ ဒီမုုိကရက္ပါတီက အုုိဘားမားကိုု သက္တမ္းတခုုတည္းသာခံတဲ့အရႈံးသမားသမၼတျဖစ္ေစရမယ္ဆိုုျပီး ၀င္အေရြးခံမယ့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္သမၼတေလာင္း ၆ဦးကိုုယ္တိုုင္ကလည္း အခ်င္းခ်င္းၾကားထဲမွာ အႏိုုင္မခံ အသားမေပးႏိုုင္၊ တဦးကိုုတဦး ေ၀ဖန္ တိုုက္ခိုုက္မႈေတြ ျပင္းထန္လွတာေၾကာင့္ ဒီ ၂၀၁၂ ေရြးေကာက္ပြဲဟာအေတာ္ကိုု ၾကည့္ေကာင္းမယ့္ ပြဲျဖစ္မယ္လိုု႔ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကေဟာကိန္းထုုတ္ေနပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္းေတြ ခ်ေနၾကတာအျပင္ လက္ရွိသမၼတကိုုပါလွမ္းလွမ္းျပီး ခြပ္ၾကရတာမိုု႔ သတင္းစာဖတ္သူမ်ား၊ ရုုပ္သံၾကည့္သူမ်ားကေတာ့အၾကိဳက္ေတြ႔ၾကတယ္လိုု႔ ေျပာပါတယ္။
သည္ ၂၀၁၂အၾကိဳေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာကတည္းက ထူးျခားခ်က္တခုုကေတာ့ လက္ရွိသမၼတလက္ထက္ဥပေဒျပဳေပးခ်က္တခုုကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ျပည္သူေတြကိုု မဲဆြယ္ခြင့္အားျပိဳင္ပြဲ၀င္သူ ပါတီေတြ ပါတီကသမၼတေလာင္းေတြ၊ အမတ္ေလာင္းေတြကိုုပါေပးအပ္ထားရုုံတင္သာမက ပုုဂၢလိကအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုုလည္း ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျပီး၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ခြင့္ကိုု ေပးလိုုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Special PACလိုု႔ေခၚတဲ့ သီးျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြကိုု စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ သမဂၢ၊သီးသန္႔ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသူမ်ားေတြက ေငြေၾကး ရင္းႏွီးျပီး ထူေထာင္ၾကပါတယ္။ အဲသည္special pac ေတြက ကိုုယ္လိုုလားတဲ့ သမၼတေလာင္းကိုု ခ်ီးမြန္းခန္႔ဖြင့္တဲ့၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးေတြ လုုပ္ၾကသလိုု၊ မၾကိဳက္တဲ့ သမၼတေလာင္းေတြကိုုလည္း လြတ္လပ္စြာတုုိက္ခိုုက္ေ၀ဖန္ခြင့္ေတြ လုုပ္လာၾကတာပါပဲ။
သမၼတအိုုဘားမားကိုုရီပတ္ဘလစ္ကန္သမၼတေလာင္းေတြ တညီတညြတ္တည္း တိုုက္ခိုုက္ၾကတာေတြကေတာ့ – ၁။ စီးပြားေရးက်ဆင္းေနဆဲျဖစ္ျခင္း၊ ၂။ အိုုဘားမား၏ က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈ ဥပေဒသည္အက်ဳိးမဲ့ျဖစ္ျခင္း၊ ၃။ ျပည္သူ႔အက်ဴိးထက္ အစုုိးရအက်ဳိးကိုု ၾကည့္ျခင္း။ ၄။အစုုိးရအခြန္စနစ္ျဖင့္ အရင္းရွင္စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ားကိုု လည္ပင္းညွစ္ျခင္း၊ ၅။အစုုိးရၾကီး အသုုံးစာရိတ္ၾကီးျခင္း၊ ေခၽြတာမႈ မရွိျခင္း စတာေတြ ျဖစ္တာကိုုေတြ႔ရပါတယ္။
ျပိဳင္ဖက္ပါတီရဲ့ သမၼတေလာင္း ၆ဦး ေနာက္ဆုုံး စကာတင္ၾကရာမွာ ထိုုသူ ၆ ဦးကေတာ့
၁။ မစ္ေရာနီ၊မန္ဆီခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဴပ္ေဟာင္း
၂။ ရစ္ပယ္ရီ၊ တကၠဆပ္ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဴပ္ေဟာင္း
၃။ ရစ္ဆန္တိုုရမ္၊ပန္ဆီေဗးနီးယားျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း
၄။ ညဳဂင္းဂရစ္၊ပန္ဆီေဗးနီးယားျပည္နယ္၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္း
၅။ ရြန္ေပါ၊ တကၠဆပ္ျပည္နယ္၊ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္
၆။ ဂၽြန္ဟတ္ခ်္မင္း၊တရုုတ္ျပည္အတြက္ အေမရိကန္သံအမတ္ေဟာင္း
လက္ရွိမွာ အိုုင္အိုု၀ါျပည္နယ္ကစတင္ျပီးေတာ့ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ မဲဆႏၵခံၾကရမွာ ပထမဆုုံး အိုုင္အိုု၀ါျပည္နယ္ကရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီ၀င္ေတြက မစ္ေရာ္နီနဲ႔ ရစ္ဆန္တုုိရမ္ကိုု မဲညီတူနီးပါးနဲ႔ပူးတြဲအႏိုုင္ေပးလိုုက္ပါတယ္။ သူတိုု႔ေနာက္မွာ ရြန္ေပါက လိုုက္လာပါတယ္။ဒုုတိယအျဖစ္ နယူးဟမၼရႈိင္းယားျပည္နယ္မွာ အမ်ားမဲအရ မစ္ေရာ္နီက ပထမ၊ ရြန္ေပါကဒုုတိယ မဲအမ်ားဆုုံး ရရွိပါတယ္။ ေနာက္က တတိယလိုုက္သူက ဂၽြန္ဟတ္ခ်္မင္းျဖစ္ပါတယ္။ဒါကေတာ့ လက္ရွိ ၂၀၁၂ ဇန္န၀ါရီ ပထမနဲ႔ ဒုုတိယအပတ္ အခ်ိန္ဇယားအလိုုက္ ျပည္နယ္မ်ားရဲ့ရလဒ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလကုုန္ပုုိင္းမွာေတာင့္ေတာင္ပုုိင္းကယ္လုုိရိုုင္းနားနဲ႔ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္တိုု႔မွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီရဲ့သမၼတေလာင္းေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာမဲအမ်ားဆုုံးမရေသးတဲ့ အျခားသမၼတေလာင္းေတြျဖစ္တဲ့ ညဳဂင္းဂရစ္တိုု႔၊ ရစ္ပယ္ရီတိုု႔ေနာက္ျပည္နယ္ေတြမွာ ဆႏ̔ၵမဲေတြ အသာရလာဦးမယ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ဆက္ျပိဳင္ဆဲ၊မဲဆြယ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ပါတီတခုုခ်င္းဆီအလိုုက္သမၼတေလာင္းေရြးတဲ့ အၾကိဳေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါတီ၀င္ေတြရဲ့ မဲေတြကိုု ရယူေနတဲ့တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ ပါတီရဲ့ နယ္ေျမအလိုုက္ဖြဲ႔စည္းပုုံအရ သတ္မွတ္ထားတဲ့ delegatesဆိုုတဲ့ ျပည္နယ္အလိုုက္ (ပါတီလူၾကီး) အေရအတြက္ကိုုပါ သမၼတေလာင္းေတြကအျပိဳင္အဆိုုင္ ရယူေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီမွာ ျပည္နယ္အလုုိက္ပါတီလူၾကီး ၂၃၈၀ ဦးရွိပါတယ္။ အဲသည္ပါတီလူၾကီးေတြကိုု ပါတီ၀င္မဲအနည္းအမ်ားေပၚမူတည္ျပီးသမၼတေလာင္းေတြကိုု ခြဲတမ္းခ်ေပးပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္အိုုင္အုုိ၀ါျပည္နယ္မွာ မဲအမ်ားဆုုံးရထားတဲ့ မစ္ေရာ္နီက delegates (ပါတီလူၾကီး) ၂၀ဦး၊ရစ္ဆန္တုုိရမ္က ၁၂ဦး၊ ရြန္ေပါက ၃ဦး နဲ႔ ဂၽြန္ဟတ္ခ်္မင္းက ၂ ဦးစီေထာက္ခံသူပါတီလူၾကီးေတြ ခြဲတမ္းရထားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ၅၀ ရွိတဲ့ အေမရိကန္မွာသမၼတေလာင္းအၾကိဳေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပါတီလူၾကီးေတြကိုု အျပိဳင္ခြဲေ၀ယူထားၾကျပီးေနာက္ဆုုံး ပါတီညီလာခံၾကီးကေန ပါတီရဲ့ သမၼတေလာင္းကိုု သူတိုု႔ရတဲ့ delegates အေရအတြက္ေပၚမူတည္ျပီး ၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာမတိုုင္ခင္မွာ ေရြးခ်ယ္ထုုတ္ျပန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတေလာင္းဟာ ၁၁၄၄ ဦးေသာပါတီလူၾကီးေတြကိုု ရရင္ (အဲသည္နဲ႔ ညီတဲ့ ပါတီ၀င္မဲေတြရရင္) သူဟာျပိဳင္ဖက္အားလုုံးကိုု ေက်ာ္ျပီး သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခုုထိေတာ့ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီကဘယ္သူမ်ား လက္ရွိဒီမုုိကရက္ပါတီသမၼတ အုုိဘားမားကိုု ထိပ္တိုုက္ေတြ႔မယ္သူျဖစ္လိမ့္မယ္ဆိုုတာကေတာ့ေျပာဖိုု႔ ေစာပါေသးတယ္။ ကြန္ဆားေဗးတစ္ျဖစ္တဲ့ ေရွးရိုုးစြဲတဲ့၊ဘာသာေရးကိုုင္းရႈိင္းတဲ့၊ အစုုိးရခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈကိုု ကန္႔သတ္ခ်င္တဲ့၊အရင္းရွင္ေတြကိုု အတားအဆီးမဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးခ်င္တဲ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီၾကီးကလက္ရွိမွာေတာ့ လက္၀ဲလည္း မစြန္း၊ လက္ယာလည္း မေရာက္တဲ့ အလယ္အလတ္က်မယ့္ သူတဦးဦးကိုုသမၼတေလာင္းေရြးၾကလိမ့္မယ္လိုု႔ မွန္းခ်က္က တစ္ေျပးလ်က္ရွိပါတယ္။
ဆက္လက္တင္ျပပါဦးမယ္။
ၾကားထဲက စာၾကြင္းတခုု၀င္ျဖည့္ရရင္ေတာ့ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ ၂၀၁၂ နဲ႔ အတူ ျမန္မာျပည္မွာလည္းေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ကိုုယ္တုုိင္ သူ႔တသက္တာအတြင္း ပထမဦးဆုုံး ၀င္ျပိဳင္မယ့္စစ္တပိုုင္းအစုုိးရရဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကိုုလည္း ေတြ႔ၾကရဦးမွာမိုု႔ အလြန္စိတ္လႈပ္ရွားရမယ့္ႏွစ္ပါပဲလိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
