ဦးအုန္းေက်ာ္
စက္တင္ဘာ ၂၀၁၁
“ဦးေလးေရ … ဦးေလး”
“ေၾသာ္ … ငါ့တူပါလား၊ ဘာမ်ားတုန္းကြ၊ ေရးႀကီးသုတ္ျပာနဲ႔။ ဘာေတြမ်ား အေရးႀကီးလာျပန္တာတုန္း။”
“လႊတ္ေတာ္မွာ … လွ်ဳိ႕၀ွက္မဲေပးတ့ဲ ခလုတ္ေတြ ပ်က္ေနလုိ႔ မတ္တပ္ရပ္ျပီး ေျဗာင္ ေထာက္ခံတာ၊ ကန္႔ကြက္တာေတြ လုပ္ေနသတ့ဲ ဦးေလးေရ…”
“ေၾသာ္ … ဒါလား။ ဦးေလးလည္း ၾကားျပီးပါျပီကြာ။ ေအး … အဲဒီအေၾကာင္းေတြ အခ်ိန္ကုန္ခံျပီး ေလကုန္ခံျပီး ေျပာေနရရင္ … မင္းတုိ႔ ငါတုိ႔တေတြ ေဒသေတြ ထြက္၊ အသက္ တရက္ ထပ္တုိမွာမုိ႔ … တျခားအေၾကာင္း ေျပာရရင္ မေကာင္းဘူးလား။”
“ဦးေလးကေတာ့ လုပ္ေတာ့မယ္။ ကဲ … ဒါဆုိရင္ က်ေနာ့္ကုိ အာစီယံတံဆိပ္ေခါင္းေတြအေၾကာင္း ေျပာျပ၊ ဟုတ္ျပီလား”
“ေအး… အဲဒါေကာင္းတယ္ကြ။ ေနဦး … ဘယ္က စေျပာရမလဲ ဆုိရင္ … လြန္ခ့ဲတ့ဲ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တုန္းက တံဆိပ္ေခါင္း ၁၀ လုံးတဲြ ထုတ္တာ ငါ့တူ မွတ္မိတယ္ မဟုတ္လား”
“ဟုတ္က့ဲ … မွတ္မိပါတယ္ ဦးေလး။ ရန္ကုန္စာတုိက္ႀကီးပုံေတာင္ ပါေသးတယ္ေလ”
“ေအး … ဟုတ္တယ္ကြ။ အဲဒီ ၁၀ လုံးက ထူးျခားတယ္ကြ။ အာဆီယံ တည္ေထာင္တ့ဲ အႏွစ္ ၄၀ ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ ထုတ္ခ့ဲၾကတာ။ အဖဲြ႔၀င္ ၁၀ ႏုိင္ငံက ထင္ရွားတ့ဲ အထိမ္းအမွတ္ အေဆာက္အဦ ၁၀ လုံးကုိ ဒီဇုိင္းပုံစံ တမ်ဳိးထဲနဲ႔ ၁၀ နုိင္ငံစလုံးမွာ တႏွစ္ထဲ ထုတ္ခ့ဲၾကတာ၊ ေဟာဒီမွာ စာရင္း အျပည့္အစုံနဲ႔ ဦးေလး ျပမယ္”
(၁) မေလးရွား – (မီးရထားရုံးခ်ဳပ္အေဆာက္အဦ)
(၂) စကၤာပူ – (အမ်ဳိးသားျပတုိက္)
(၃) အင္ဒုိနီးရွား – (သမုိင္းျပတုိက္)
(၄)ဖိလစ္ပုိင္ – (မလကာနန္ နန္းေတာ္)
(၅) ယုိးဒယား – (ကြ်န္းသစ္နန္းေတာ္)
ဒါေတြက ၁၉၆၇ မွာ အာဆီယံ တည္ေထာင္ခ့ဲတ့ဲ မူလ ၅ ႏုိင္ငံ။
ေနာက္တုိးတ့ဲ ၅ ႏုိင္ငံကေတာ့ အစဥ္အတုိင္း ေျပာရမယ္ ဆုိရင္ …
(၆) ဘရူႏုိင္း ၁၉၈၄ (၀န္ႀကီးမ်ားရုံး)
(၇) ဗီယက္နမ္ ၁၉၉၅ (သမၼတနန္းေတာ္)
(၈) လာအုိ ၁၉၉၇ (ရုိးရာအိမ္)
(၉) ျမန္မာ ၁၉၉၇ (ရန္ကုန္စာတိုက္ႀကီး)
(၁၀) ကေမၻာဒီးယား ၁၉၉၉ (အမ်ဳိးသားျပတုိက္)
၂၀၀၇ ေအာက္တုိဘာ ၁၉ ရက္ေန႔ထုတ္ အာဆီယံ အႏွစ္ ၄၀ ေျမာက္ တံဆိပ္ေခါင္း ၁၀ မ်ဳိး
ရန္ကုန္စာတုိက္ႀကီး၊ စကၤာပူ အမ်ဳိးသားျပတုိက္
“ေစာေစာက ဦးေလး ေျပာတာ ၁၉၆၇ မွာ စဖဲြ႔တာ ဆုိေတာ့ ၂၀၀၇ မွာ ႏွစ္ ၄၀ ျပည့္ျပီး အဖဲြ႔၀င္နုိင္ငံကလဲ ၁၀ နုိင္ငံ ရိွေနျပီေပါ့ေနာ္”
“ေအး … ဟုတ္တယ္ကြ။ တုိ႔နုိင္ငံကေတာ့ ၁၉၉၇ မွာ ၀င္ခ့ဲတယ္ေလ။ တံဆိပ္ေခါင္း ၂ လုံးေတာင္ ထုတ္ခ့ဲေသးတယ္။ ဒီမွာ ၾကည့္ကြ”
၁၉၉၇ ဇူလုိင္ ၂၄
“အမယ္… သပ္သပ္ရပ္ရပ္ကေလးပါလား။”
“ဒါေပမယ့္ အဲဒီတံဆိပ္ေခါင္းထုတ္ေတာ့ အာဆီယံဖဲြ႔ရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကုိ အဂၤလိပ္လုိေကာ ဗမာလုိေကာ ေရးျပထားတာေတြက တလဲြႀကီးကြ”
“ဘယ္လုိ တလဲြႀကီးလဲ ဦးေလးရ”
“ေဟာဒီမွာ ဖတ္ၾကည့္ေလ၊ ဦးေလး အနီေရာင္လုိင္း တားထားတာေတြ။ ဘာတ့ဲ … To defend the region against penetration of rivalry and domination of big natins တ့ဲ”
“အာဆီယံ ဖဲြ႔စည္းရေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္” တ့ဲ။ တကယ္ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္တ့ဲ အာဆီယံအဖဲြ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ၇ ခ်က္ထဲမွာ အဲဒီလုိ ေရးမထားပါဘူးကြာ။ လူထုအေပၚ ႏွစ္ေပါက္တေပါက္ ရုိက္ထားတာ ကြ။ မင္းက အင္တာနက္ထဲမွာ ဟုိ၀င္ဒီထြက္ ႏိႈက္ေနတ့ဲေကာင္ ဆုိေတာ့ အာဆီယံရဲ႕ ၀က္ဆုိက္ထဲ ၀င္ၾကည့္ရင္ ေတြ႔ပါလိမ့္မယ္ကြာ၊ အထင္းသားႀကီး”
“ဒါဆုိရင္ လိမ္ဆင္ႀကီးေပါ့ေနာ္။ ေရာင္ေတာ္ျပန္နဲ႔ ေရာလႊတ္တာလုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့”
“အမယ္ … ငါ့တူက ဗမာစာ အသုံးအႏႈန္းေတြ ေတာ္ေတာ္ တုိးတက္ေနပါလား။ အမွန္ပဲကြ။ ၀င္ခြင့္ရျပီး ေနာက္ပုိင္းေတာ့ အားလုံးက ႀကိဳျမင္ထားတ့ဲအတုိင္းပါဘဲကြာ။ ခုထက္ထိ ‘ဆီေပး ဆားေပး အဆင့္’က မတက္ပါဘူး။ အခြင့္အေရးေတြ ျပည့္ျပည့္၀၀ မရေသးပါဘူး။ ေျပာမရ ဆုိမရ၊ ေခ်ာ့မရ ေျခာက္မရတ့ဲ သတၱ၀ါ တေကာင္ အိမ္ေပၚခင္တင္ထားမိသလုိ ျဖစ္ေနေတာ့တာေပါ့။”
“ေနာက္ျပီး … ပစ္ရမွာကလည္း အဆီတ၀င္း၀င္း၊ စားရမွာကလည္း သဲ တရွပ္ရွပ္ ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္လား”
“မေတြ႔ရတ့ဲ ၂ လ အတြင္း ငါ့တူရဲ႕ ဗမာစာ အသုံးအႏႈန္းေတြ အေတာ္ ေျပာင္ေျမာက္ေနပါလားကြာ။ ေကာင္းတယ္ေလေဟ့။ မင္းေျပာမွ ဦးေလး သြားသတိရတယ္၊ ေနဦး …၊ ေနဦး … ဦးေလး သိမ္းထားတ့ဲ ကာတြန္းေလးတခု ႀကဳံလုိ႔ ျပရဦးမယ္။ ဒီမွာ ၾကည့္ …”
ကာတြန္းဟန္ေလး၏ အာဆီယံအေပၚ သေရာ္ခ်က္ (၂၀၀၉)
“အာဆီယံတံဆိပ္မွာ ပါတာက ဘာပုံလဲဟင္”
“တုိ႔ေဒသရဲ႕ အဓိက အစားအစာ ျဖစ္တ့ဲ စပါးႏွံအထုံးပုံေလးေပါ့ကြာ။ လယ္ကြင္းေတြထဲမွာ ေကာက္ပင္ေတြ၊ ပ်ဳိးပင္ေတြကုိ လယ္သမားေတြက သယ္လုိ႔လြယ္ေအာင္ သိမ္းလုိ႔လြယ္ေအာင္ အထုံးကေလးေတြ လုပ္ထားတာ ငါ့တူ ေတြ႔ဖူးမွာေပါ့။ ၁၀ ႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားျပဳျပီး ၁၀ ခက္ လုပ္ထားတာေပါ့”
အာဆီယံတံဆိပ္ ပ်ဳိးထုံး ေကာက္ထုံး
“ေဆာင္ပုဒ္ (Motto)ကေတာ့ ‘One vision, one identity, one community’ အဖဲြ႔၀င္ ၁၀ နုိင္ငံက ထုတ္ခ့ဲတ့ဲ တံဆိပ္ေခါင္းေတြကုိလဲ ဦးေလး စုထားတာ ငါ့တူ ေအးေအးေဆးေဆး ၾကည့္ေပါ့”
ဖိလစ္ပုိင္ ႏုိင္ငံ
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ
ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘရူႏုိင္းႏုိင္ငံ
ဗီယက္နမ္နုိင္ငံ 
လာအုိႏုိင္ငံ
ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ
“ၾကည့္ရတာ အမ်ဳိးေတြ စုံေနတာပဲ ဦးေလးရာ။ အားပါးတရပါပဲ။ ဒါနဲ႔ ေနပါဦး ဦးေလးရ။ အဲဒီ ရန္ကုန္စာတုိက္ႀကီးကုိ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္မွာ ေဆာက္ခ့ဲတာ ဆုိေတာ့ အခုဆုိ ႏွစ္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေတာ္ ေက်ာ္လာျပီေပါ့ေနာ္။ ဒီလုိ အထင္ကရ အဘုိးတန္ အေဆာက္အအုံေတြကုိ အျမတ္တနုိးနဲ႔ ထိိန္းသိမ္းထားလုိက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲ။ ေရာင္းတ့ဲထဲ ဖ်က္တ့ဲထဲမ်ား ပါသြားမလား မသိဘူး။ စုိးရိမ္လုိက္တာ ဦးေလးရာ…”
“အင္း … ဧရာ၀တီကုိေတာင္ လည္မ်ဳိးညွစ္ျပီး ရိွရိွသမွ် အကုန္ ေရာင္းစားပစ္ေနေတာ့ အဲဒီစာတုိက္ကေလးလည္း ၾကာရွည္ခံမယ္ မထင္ပါဘူးကြာ…”
“က်ေနာ္တုိ႔ဘ၀ကေတာ့ ႏူရာ၀ဲစဲြ လဲရာသူခုိးေထာင္ ဆုိတ့ဲ အျဖစ္မ်ဳိးပါလား ဦးေလးရာ ……”
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ