>
PLHA တစ္ဦးရဲ႕ ဝါက်မ်ား အပိုင္း ၁
ဧျပီ ၇၊ ၂၀၁၁
(PLHA – People living with HIV/ AIDS)
(ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာသည္တို႔ရဲ့ ပင္ကိုယ္ေရး ခံစားခ်က္မ်ား)
မိုးကုတ္က သူငယ္ခ်င္း
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ေလာက္ကေပါ့ “ေလးလုံး” တဲ့၊ “AIDS” တဲ့၊ ၾကားေနရတယ္။ ဘာရယ္လို႔ေတာ့ တိတိက်က် မသိဘူး။ လူတေယာက္ ပိန္လာရင္ ေျပာၾကတာမ်ားတယ္။ ဒီေရာဂါအေၾကာင္း စိတ္လည္းမဝင္စားဘူး။ “ကုရာနတၳိေဆးမ႐ွိ” ဆိုတာလဲ ခဏခဏ ၾကားေနရတယ္။ ေရဒီယိုကေပါ့။
၁၉၉၂ ႏွစ္ၾကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ မိုးကုတ္ကို ေက်ာက္သြားတူးတယ္။ နယ္ေပါင္းစုံက လူေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ရ တယ္။ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္။ ဗဟုသုတေတြလည္း ရတယ္ေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕အလုပ္႐ွင္ (႐ွယ္ယာဝင္) တစ္ဦးကေတာ့ ေက်ာက္ကုန္လည္း ကူးတယ္။ မိုးကုတ္၊ ယိုးဒယား၊ တာခ်ီလိတ္ဘက္ေတြေပါ့။ သူျပန္လာရင္ သူ႔အေတြ႕အႀကဳံေတြ၊ ေပ်ာ္ၾက ကဲၾကတာေတြ ျပန္ေျပာျပတယ္။ အားက်မိတယ္။ ေက်ာက္တူးသမားေတြရဲ႕ ထုံးစံအတိုင္း သူ႔ဆီက ကြ်န္ေတာ္ထြက္ၿပီး ေကာင္းမယ္ထင္တဲ့ ေနရာေတြမွာ ဝင္အလုပ္လုပ္ရင္း သူနဲ႔ မေတြ႕ ျဖစ္ေတာ့ဘူး။
ေနာက္တစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ သူ “AIDS” ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ၾကားတယ္။ ဒါေပမယ့္ မအားေတာ့ မေရာက္ ျဖစ္ဘူး။ မိုးကုတ္ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရားပြဲမွာ အလုပ္နားၾကေတာ့ သူ႔အိမ္ကို ကြ်န္ေတာ္ေရာက္သြားတယ္။ သူ႔မိဘေတြက မင္းရဲ႕ေပါလန္ သူ႔အခန္းထဲမွာဆိုလို႔ အခန္းထဲဝင္သြားေတာ့ အသက္႐ႈၾကပ္ သြားတယ္။ ပိုးသတ္ေဆးနံေတြ လိႈင္လို႔၊ ျပတင္းေပါက္ေတြလဲ ပိတ္ထားတယ္။ အိပ္ယာထဲမွာ ခပ္ပိန္ပိန္ လူတေယာက္ ႐ွိေနတာ ျမင္တယ္။ တကယ္ပါ၊ ကြ်န္ေတာ္မမွတ္မိဘူး။ အခန္းေမွာင္ေမွာင္ထဲမွာ အိပ္ယာထဲမွာ အ႐ုိးစုသာသာ လူတေယာက္ အိပ္ေနတာ၊ ဖိတ္က်ေနတဲ့ စားေသာက္စရာေတြကိုပါ ျမင္ရေတာ့ ကြ်န္ေတာ္လန္႔သြားတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္ကိုေတာ့ သူမွတ္မိတယ္။ ေရေတာင္းတယ္။ သူ႔ခႏၶာကိုယ္ကို တဖက္ေစာင္းခုိင္းတယ္။ သူ႔ကိုယ္က တအားနံတယ္။ ဘာစားမလဲေမးတယ္။ မစားခ်င္ဘူး။ ေရဘဲ ထပ္ေတာင္းတယ္။ အရင္တုန္းက သူ႔မ်က္လုံး ထဲမွာ ေတြ႕ရတဲ့ အေရာင္ေတာက္ေတာက္ေတြ မ႐ွိေတာ့ဘူး။ အလင္းေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ အခန္းထဲမွာ တေယာက္ တည္း၊ ကြ်န္ေတာ္လည္း ၾကာၾကာမေနရဲဘူး၊ ဘာကိုေၾကာက္မွန္းလဲ မသိဘူး၊ ႏႈတ္ဆက္ၿပီး ျပန္ထြက္ခဲ့တယ္။ သ႔ူမိဘေတြကေတာ့ “သူျဖစ္သူခံ” တဲ့၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မ်က္လုံးတည္းမွာလဲ မ်က္ရည္ေတြနဲ႔။
က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္
၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ကြ်န္ေတာ္ မိုင္႐ႈးကို ေရာက္သြားတယ္။ အေတာ္ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္။ လူမ်ိဳးစုံ၊ အလုပ္ေပါင္းစုံ၊ အေပ်ာ္မ်ိဳးစုံ၊ ေငြ႐ွိရင္ ဘာမဆိုရႏိုင္တယ္။ ေလာင္းကစား၊ အရက္၊ မူးယစ္ေဆး၊ အေပ်ာ္မယ္၊ ေပါမွေပါ။ မိုင္း႐ႈးေရာက္တာကို လူျဖစ္ရက်ိဳးနပ္တယ္လို႔ေတာင္ ထင္မိတယ္။ တခါတခါ မိုးကုတ္က ေပါလန္ “AIDS” ေရာဂါသည္ကို သတိရျမင္ေယာင္မိေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ မူးလာေတာ့ ဘာမွမစဥ္းစားမိေတာ့ဘူး၊ ေပ်ာ္ၿပီးရင္း ေပ်ာ္ဘဲ။ ေတာင္ေပၚမွာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္နဲ႔ ခြဲျခားခံ ပစ္ပယ္ခံရၿပီး ေသဆုံးခဲ့တဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ခဲ့ တယ္။ မူးယစ္ေဆးေၾကာင့္လား၊ AIDS ေၾကာင့္လား မသိဘူး။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ေလာက္က်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ကိုယ့္ခံအားစနစ္ မေကာင္းေတာ့ဘူးထင္တယ္။ အရင္လုပ္ေနၾက အလုပ္ေတြ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အေမာမခံႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အရက္ကိုလည္း အရင္ကေလာက္ မေသာက္ႏိုင္ ေတာ့ဘူး၊ နည္းနည္းေသာက္ၿပီး မူးေတာ့တာ။ လူကႏုန္းၿပီး အင္အားဆုတ္လာသလိုဘဲ၊ ဒါနဲ႔ ၂၀၀၆ မွာ မိုးကုတ္ကို ျပန္ခဲ့တယ္။ တစ္ႏွစ္ေလာက္အလုပ္မလုပ္ဘဲ ေယာင္ေနခဲ့တယ္။ လူကလည္းက်ေနၿပီ၊ သူငယ္ခ်င္း ေတြက ေျပာတယ္။ “ေအ “ကိုက္ၿပီထင္တယ္လို႔။
၂၀၀၇ မွာ အလုပ္ျပန္လုပ္တယ္။ တြင္းဆရာ လုပ္တယ္။ AIR GUN ကိုင္ရတယ္။ အရမ္းပင္ပန္းတယ္။ က်န္း မာေရးကေတာ့ ဆုတ္ယုတ္လာတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ေတာ္ေတာ္က်လာတယ္။ AIR GUN ေၾကာင့္လို႔ ထင္တယ္။ မန္ေနဂ်ာက ေဆးကုေပးၿပီး နားခိုင္းတယ္။ဒါနဲ႔ အျပင္မွာေနၿပီး ေဆးကု၊ ျပန္ေကာင္း၊ အလုပ္ျပန္လုပ္၊ မိုးရာသီ အလုပ္နားခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ၿမိဳ႕ကို ျပန္ခဲ့တယ္။ အေသြးအေမြးကလည္း ေျခာက္ေသြ႔၊ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ အဆက္ အသြယ္ကလည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပတ္ေတာက္ခဲ့ေတာ့ အရင္ကလို ေႏြးေထြးမႈမ႐ွိေတာ့ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဒါနဲ႔ အရက္ဘဲ ပိုေသာက္မိတယ္။ အလုပ္မ႐ွိေတာ့ အခ်ိန္ေတြ ပိုေနတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြ ဘုရားေတြ ေလွ်ာက္သြားမိတယ္။
ဒီမွာတင္ ကြ်န္ေတာ့္ဘဝ ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္ ထင္တယ္။ “ေ႐ႊျခေသၤ့” စာၾကည့္တိုက္ ေရာက္သြားတယ္။ ေတြ႕ သမွ်စာေတြ ဖတ္တယ္။ ေနာက္ “AIDS” အေၾကာင္းစာအုပ္ေတြ၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ၊ HIV အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာေတြ အကုန္ဖတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေပၚေပၚထင္ထင္ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ လူကြယ္ရာမွာေပါ့၊ တကယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ “AIDS” ျဖစ္ခဲ့ရင္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ႀကိဳၿပီးခံစားဖူးတယ္၊ တကယ္မလြယ္ဘူး။ ႐ုပ္ခႏၶာ ပ်က္စီးျခင္း၊ စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္ျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈ၊ ရည္မွန္းခ်က္လြင့္ပ်ယ္ျခင္း၊ ေတြးၾကည့္၊ ဘယ္လိုမွ သက္သာမႈ မ႐ွိဘူး။ လူမေသေသးေပမဲ့ ဘဝေသၿပီလို႔ ခံစားမိတယ္။
ဒီမွာတင္ ကြ်န္ေတာ္စဥ္းစားတယ္။ ေသြးမစစ္ဘဲ ေနမလား။ ဒါေပမယ့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကေတာ့ အျမင္နဲ႔ အထင္ေပါင္းၿပီး ခြဲျခားမယ္ ထင္တယ္။ လူတေယာက္အသက္႐ွင္လွ်က္ လူရာမသြင္းပဲ ပစ္ပယ္ခံထားရရင္ ဘယ္လိုေနမယ္ဆိုတာ ေတြးေတာင္မၾကည့္ရဲဘူး။
ေ႐ႊျခေသၤ့အဖြဲ႕က သန္႔စင္ေသြးလွဴဒါန္းဖို႔အတြက္ ေသြးစစ္ေပးမယ္၊ စာရင္းေပးၾကပါဆိုတဲ့ လက္ကမ္းစာရြက္ကို ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ ေသြးစစ္ဘို႔ စာရင္းေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီမွာ B ပိုး၊ C ပိုး၊ HIV ပိုး ၃-မ်ိဳးစစ္ေပးတယ္။ အားလုံးလူ ၅၀ ေလာက္႐ွိမယ္ ထင္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ေသြးစစ္ခဲ့တယ္။ ဇြန္လ ၁၈၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေန႔က ထင္တယ္။ ေနာက္၂ ရက္ေနေတာ့ ေသြးအေျဖေတြကို စာအိပ္ထဲ ထည့္ၿပီးေပးတယ္။ အေျဖကို မသိခ်င္ရင္လဲ ရတယ္၊ ဖြင့္မၾကည့္ ပါနဲ႔လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီမွာ ဆရာဝန္တစ္ဦးက HIV / AIDS အေၾကာင္း၊ B ပိုး၊ C ပိုး အေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။
အေျဖထည့္ထားတဲ့ စာအိတ္ကိုယူခဲ့တယ္။ ေျခလက္ေတြ တုန္ေနသလိုဘဲ၊ အျခားသူေတြ ၾကည့္တဲ့အၾကည့္ ကိုလည္း ရင္မဆိုင္ရဲသလိုဘဲ။ တျခားသူေတြနဲ႔ ကြ်န္ေတာ့္ပုံက ကြာျခားေနတယ္။ ထင္တဲ့အတိုင္းပါဘဲ၊ HIV POSITIVE တဲ႔၊ အေျဖကို တိတိက်က်သိလိုက္တဲ့အခ်ိန္ ခံစားခ်က္ကို ျပည့္စုံေအာင္ ေဖာ္မျပတတ္ဘူး၊ စိတ္နဲ႔ကိုယ္ ကင္းလြတ္သြားသလို။ အေျဖကို ႀကိဳလက္ခံထားတာေတာင္ ထိခိုက္ခံစားရတာ အရမ္းဘဲ ဆိုးတယ္။ စိတ္ဓါတ္ေတြ က်တယ္။ အသက္ဆက္႐ွင္ၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ စိတ္ဓာတ္ေတြ ဘယ္လိုမွ စုစည္းလုိ႔ မရေတာ့ဘူး၊ ေသခ်င္တယ္။
တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မေသရဲျပန္ဘူး။ ဒီမွာတင္ စဥ္းစားတယ္၊ ေ႐ႊျခေသၤ့အဖြဲ႕ဆီ သြားၿပီး အႀကံဥာဏ္ နည္းလမ္းေတာင္းသင့္တယ္လို႔ စဥ္စားမိတယ္။ ဒါနဲ႔ ေသြးအေျဖျပၿပီး အက်ဳိးအေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေရာဂါပိုးနဲ႔ အသက္႐ွင္ေနထိုင္နည္း၊ ပိုးထိန္းေဆး အေၾကာင္းေတြကို ေျပာျပၿပီး ကုသမႈ ေစာေစာစီးစီး ယူသင့္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။
၂၀၀၉ ဇြန္ ၂၁ ရက္ေန႔ မွာ ေ႐ႊျခေသၤ့ကို ေရာက္ခဲ့တယ္။ အခမဲ့ေဆးကုသမႈရတဲ့ ေဆးစာအုပ္ ထုတ္ေပးတယ္။ ေစတနာ ဆရာဝန္ေလးဦးရဲ႕ ေဆးခန္း ၄-ခန္းကို အဆင္ေျပရာသြားကုလို႔ရတယ္။ ဆရာဝန္က ၂၀၀၉ ဇူလိုင္ ၁၅ မွာ ARV ေဆးေသာက္ဖို႔ ေဆြးေႏြးတယ္။
အသည္း စစ္ခိုင္းတယ္။ အသည္းေဆး ၁၄ ရက္ စားရတယ္။ အသည္း ျပန္စစ္တယ္။ အသည္းတုိးတက္ေတာ့ ARV ေဆးစတို္က္ပါတယ္။ ၁၄ ရက္ ေဆးစမ္းတာလို႔ ေျပာတယ္။ အစေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ ကိုယ္ေတြ အရမ္းပူတယ္။ ေခြ်းေတြ တအားထြက္တယ္။ စားခ်င္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ေတြ ေလ်ာ့လာတယ္။ VOLUNTEER ေတြ တရက္ျခားဆိုသလို အိမ္ကို လာၾကည့္တယ္။ ဆရာ့ကို ေျပာျပေတာ့ septrim တိုးတိုက္တယ္။ မထူးျခားဘူး။ တလေက်ာ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ရင္ဘတ္ ဝမ္းဗိုက္နဲ႔ ေက်ာမွာ မီးေလာင္ဖုေတြလို ထြက္လာတယ္။
` ဆရာက ေဆးမတဲ့တာတဲ့၊ မႏၲေလးသြားခုိင္းတယ္။ အထူးကုဆရာဝန္ဦး….. ဆီ စာေရးေပးတယ္။ ေငြေၾကး မတတ္ႏိုင္လို႔ မသြားခ်င္ေတာ့ဘူးေျပာေတာ့ ဆရာက ေရႊျခေသၤ့ကို သြားခိုင္းပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အဖြဲ႔ြကို ဒီအေၾကာင္း ေျပာျပေတာ့ သူ႔တို႔က သြားသင့္တယ္။ သြားရမယ္ ေျပာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အခက္အခဲကိုေျပာျပေတာ့ ကုသစရိတ္ ထုတ္ေပးတယ္။ ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသတယ္။ ဝမ္းလည္းနည္းတယ္။ ေက်းဇူးလည္း တင္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္တရက္ မႏၲေလးကို သြားခဲ့တယ္။
ဆရာနဲ႔ ေတြ႔ေတာ့ ေဆး႐ုံတက္ရမယ္တဲ့။ မတက္ခ်င္ဘူးဆိုေတာ့ တက္ရမယ္ အသက္အႏၲရယ္ ႐ွိတယ္လို႔ ေျပာၿပီး တခါတည္း တက္ခိုင္းတယ္။ ၂၀၀၉ စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ မွာ မႏၲေလးေဆး႐ုံႀကီးဖ်ားနာေဆာင္ ၁ မွာ တက္ခဲ့တယ္။ အဖြဲ႔က စာေရးၿပီး မႏၲေလးမွာ႐ွိတဲ့ လင္းေရာင္ျခည္တို႔၊ Spectrum တို႔ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးခဲ့လို႔ လာၿပီး ကူညီ ၾကတယ္။ အားေပးၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကို မႏၲေလးလိုက္ပို႔တာက ကြ်န္ေတာ့္ ေယာက္ဖပါ၊ ကြ်န္ေတာ့္အေပၚ အေတာ္ေကာင္းတယ္။ မႏၲေလးမွာ႐ွိတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက အေစာင့္ေပးမယ္ ေျပာတယ္။ မယူခဲ့ဘူး။ ေယာက္ဖကို လည္း ျပန္လြတ္လိုက္တယ္။
ေဆး႐ုံမွာ တေယာက္တည္းအနာေတြနဲ႔၊ ေစာင္ ေခါင္းအုန္းလဲ မပါ၊ ကုတင္ေပၚမွာလဲ အခင္း မ႐ွိ ။ ေရဘူး တဘူးနဲ႔ ေဆးတခ်ဳိ႕နဲ႔ ဓာတ္ဆားထုပ္ ၃ ထုပ္ပဲ။ အားမငယ္ေပမဲ့ ဝမ္းနည္းမိတယ္။ အနာေတြကို ကိုယ့္ဘာသာဖန္ေဆးတယ္။ ေဆးထည့္တယ္။ ေနာက္ေက်ာကို ဖန္ေဆးရင္း ေဆးထည့္ရတာ အေတာ္ခက္ တယ္၊ ျပတင္းေပါက္မွာ မွန္ခ်ိတ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ရတယ္။ ၃ ရက္ေလာက္ေနေတာ့ ေယာက္ဖ ျပန္လာတယ္။ ညီမေရာ လိုက္လာတယ္။ ေ႐ႊျခေသၤ့အဖြဲ႔က ထပ္ၿပီး ေထာက္ပံ့တဲ့ေငြေရာ၊ သူတို႔ ႐ွာလို႔ရတဲ့ေငြေရာ ေပးတယ္။
ဆရာဝန္ႀကီးကေျပာတယ္။ ေဆးမထည့္တာတဲ့၊ ေဆးေျပာင္းရမယ္ တလကို ေျခာက္ေသာင္း ေလာက္ က်မယ္ ဆိုေတာ့ မစားႏိုင္ဘူး၊ ေဆးရပ္ပစ္လို္က္ေတာ့မယ္ေျပာေတာ့ ဆရာက ေဆး၃ မ်ိဳးစပ္ကေန ၂ မ်ိဳးတြဲ ကို ၇ ရက္ စားခိုင္းၿပီး ရပ္လိုက္တယ္။
၂၀၀၉၊ စက္တင္ဘာ ၂၁ မွာ ေဆး႐ုံက ဆင္းခဲ့တယ္။ အနာေတြကေတာ့ သက္သာေပ်ာက္ကင္းလာတယ္။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ထဲမွာေတာ့ “ငါမၾကာခင္ ေသေတာ့မယ္၊ အလြန္ဆုံးခံ ၆ လ၊ ၁ ႏွစ္ေပါ့ “လို႔ ထင္ထားၿပီ။
Volunteer ေတြကေတာ့ အိမ္ကို လာလည္တယ္။ အားေပးတယ္။ အဖြဲ႕ကုိ လာဖို႔ ေျပာတယ္။ ARV ေဆးအခမဲ့ ရႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးမယ္။ ဒီၾကားထဲ က်န္းမာေအာင္ေနထိုင္ဖို႔ ေျပာတယ္။ ဘာမွ ေသြးသား မေတာ္စပ္တဲ့ လူတေယာက္အတြက္ ေငြအားလူအားနဲ႔၊ အႀကံဥာဏ္ေတြ အားေပးမႈေတြ ေပးၾကတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ေတြရဲ႕စိတ္ဓာတ္ကို ေလးစားမိတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲလို႔ ကြ်န္ေတာ္ေတြးၾကည့္ေတာ့ လူသားခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္ၿပီး ေခတ္မီတဲ့ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ႐ွိလို႔ ထင္တယ္။
ကြ်န္ေတာ့္ကို မိုးေကာင္း AZG လႊတ္ဖို႔ စီစဥ္တယ္၊ ဘဝတူတေယာက္ေရာ ပါမယ္။ မင္းတို႔ လူပ်ဳိလူလြတ္ ေတြဘဲ၊ ငုတ္တုပ္ထိုင္အေသမခံနဲ႔၊ ေနရာသစ္မွာ ဘဝသစ္စၾကဆိုၿပီး ေရႊျခေသၤ့က မိုးေကာင္း အဖြဲ႔နဲ႔ ခိ်ပ္ဆက္ၾကတယ္။ ဘဝတူေတြေတြ႔ဆုံပြဲကို ကြ်န္ေတာ္ကို ဖိတ္လို႔ တက္ခဲ့တယ္။ ဘဝတူေတြ ၆၀ – ၇၀ ေလာက္႐ွိမယ္ ထင္တယ္။ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးပဲ၊ မိတ္ဆက္ၾက၊ အခက္အခဲေတြ ေျပာၾက၊ ဘယ္လိုေျဖ႐ွင္း တယ္ဆိုတာေတြ ေျပာၾက၊ ဂိမ္းေတြ ေဆာ့ၾကဆိုေတာ့ ရင္ထဲမွာ ခံစားရတာေတြ နည္းနည္းေတာ့ ေပါ့သြား တယ္။ မိုးေကာင္းကို အတူသြားရမဲ့ အေဖာ္နဲ႔လည္း ေတြ႔ရတယ္။ ႏွစ္ေယာက္သား မိုးေကာင္းမွာ အေျခခ် ၾကေတာ့မယ္ဆိုၿပီး အိုးေတြခြက္ေတြပါ စီစဥ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကံေကာင္းတယ္ေျပာရမယ္။ ေရြျခေသၤ့မွာ ေဆးအလွဴ႐ွင္ ေပၚလာတယ္။
၂၀၀၉ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ မွာ မႏၲေလးကိုသြားၿပီး Dr……. နဲ႔ ျပသ စစ္ေဆးၿပီး ART ကုထုံးကို ဆက္လက္ ခံယူပါတယ္။ ဘဝတူ ၈ ေယာက္လဲ ပါတယ္။ အဖြဲ႔လူႀကီးေတြ လို္က္ပို႔လုပ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ တေယာက္ေတာ့ CD4 ေကာင္းလို႔ ARV ေဆး မေပးေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မိုးေကာင္း မိတ္ေဆြႀကီးကိုေတာ့ အသည္းမေကာင္းလို႔ အသည္းအားတိုးေဆးပဲ ေပးလိုက္တယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္ေန႔ မွာ ARV ေဆးျပန္ၿပီး စေသာက္တယ္။ ေဆးစမ္းတယ္။ ဒီကုန္က်စရိတ္ေတြအားလုံး အလွဴရွင္က လွဴတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ART အလွဴ႐ွင္ကို ခုထိ မျမင္ဖူးေသးဘူး။
ေဆးစစ္တဲ့ ႏွစ္ပတ္အတြင္းမွာပဲ အဖုကေလးေတြမ်က္ႏွာမွာ ထြက္လာျပန္တယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၄ မွာ မႏၲေလး ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖြဲ႕ ျပန္ျပတယ္။ က်န္တဲ့သူေတြ အားလုံးေကာင္းတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကိုပဲ ေဆး႐ုံတက္ ခိုင္းတယ္။ ေဆးမတည့္ျပန္ဘူး၊ ေဆးရုံမွာ ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ခ်င္တယ္တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္က ေဆးမေသာက္ခ်င္ ေတာ့ဘူးလို႔ ဆရာ့ကို ေျပာတယ္၊ ဆရာက အားမငယ္ဘို႔နဲ႔ ျပႆနာဟာ ခဏပဲလို႔ ေျပာၿပီး အဖြဲ႔နဲ႔ တိုင္ပင္ ခို္င္းပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ကိုယ့္အသက္႐ွင္သန္မႈအတြက္ ကိုယ္က ဘာမွ အင္အားစိုက္ထုတ္ႏိုင္မႈ မ႐ွိဘဲ သူတပါးအကူအညီနဲ႔ ဆက္ရမွာကို ႐ွက္လည္း႐ွက္တယ္။ ဝမ္းလည္းနည္းတယ္။ အဖြဲ႔က လိုက္လုပ္ ေပးတဲ့ လူႀကီးေတြကိုလဲ ေျပာတယ္၊ ငိုလည္းငို္တယ္။
“သူတပါးဆီ အကူအညီယူရတာ စိတ္အားငယ္စရာ ႐ွက္စရာလို႔ ေတြးမေနေတာ့နဲ႔၊ ဆရာက ေစာင့္ၾကည့္ခ်င္လို႔ ေဆးရုံတက္ခိုင္းတာ၊ ေဆးရုံမွာ ဘာမဆို ေသခ်ာ ေလ့လာထား၊ ကိုယ့္လူေတြ တက္ရတဲ့အခါ ကူညီႏိုင္ေအာင္၊ အခု တည္းတဲ့ေနရာ ျပန္ေရာက္ရင္ ကိုေပၚဦးက ARV ေဆးအုပ္စုေတြအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးလိုက္၊ မင္းနဲ႔ေတာ္တဲ့ ေဆးအုပ္စု တစ္စုေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ရွိတယ္၊ ပူမေနနဲ႔”
လို႔ ေျပာတယ္။ ကိုေပၚဦးက ေဆးအုပ္စုေတြကို ရွင္းျပရင္း ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဆး႐ုံတက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၀၉ မွာ ဖ်ားနားေဆာင္ ၂ မွာတက္တယ္။ ထုံးစံအတိုင္း ေဆး႐ုံမွာ တေယာက္တည္း ဒီဇင္ဘာ ၂၄ မွာ ေဆး႐ုံက ဆင္းခဲ့တယ္။ အဖြဲ႔ကိုေရာက္ေတာ့ အသည္း မေကာင္းလို႔ အသည္းေဆးေသာက္ေနတဲ့ မိုးေကာင္းမိတ္ေဆြႀကီး အေမာေဖာက္ေနတယ္လို႔ ဖုန္းလာတယ္။ Volunteerေတြ ခ်က္ခ်င္းလိုက္သြားၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း အိမ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ရက္မွာေတာ့ မေန႔က သတင္းအဆက္က မေကာင္းဘူး၊ ဆုံးသြားၿပီတဲ့။
ကြ်န္ေတာ္က်န္းမာေရးက မၿငိမ္ေသးဘူး။ volunteer ေတြကေတာ့ တရက္ျခားတေခါက္ ေရာက္လာ ၿပီး အေျခအေနၾကည့္တယ္။ အားေပးတယ္။ ယိုင္သြားလိုက္ ထိန္းေပးလိုက္၊ စိတ္ဓာတ္က်လိုက္ ျမွင့္တင္ ေပးလိုက္၊ လိုအပ္တာေတြလဲ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးလိုက္နဲ႔ေပါ့။
ကၽြန္ေတာ္ အဖြဲ႕ကို ေရာက္သြားျဖစ္ေတာ့ volunteer ေတြနဲ႔လည္း ခဏအတြင္း ရင္းႏွီးသြားတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ မခြဲျခားဘဲ ေႏြးေထြးတဲ့ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ထင္တယ္။ volunteer ေတြက Non ေတြဆိုေတာ့ အ့ံၾသသြားတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လွပတဲ့စိတ္ဓာတ္ကို ျမင္ရၿပီး အားက်တယ္။ Negative က positive ေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ ရင္ positive ျဖစ္တဲ့ကြ်န္ေတာ္ကေရာဆိုတဲ့ အေတြးဝင္လာၿပီး တတ္ႏိုင္တဲ့ ေနရာကေန ပါဝင္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ေ႐ႊျခေသၤ့မွာ ဝင္လုပ္ျဖစ္သြားတယ္။
ေဗာ္လန္တီယာဘ၀
volunteer ေတြနဲ႔အတူ ဘဝတူေတြဆီကို အိမ္တိုင္ယာေရာက္သြားခဲ့ေတာ့မွ အခက္အခဲေတြ၊ ပတ္ဝန္း က်င္ရဲ႕ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ၊ မျပည့္စုံျခင္းရဲ႕ အကိ်ဳးဆက္ေတြကို ထဲထဲ၀င္ဝင္ သိခဲ့ရတယ္။ စားဝတ္ေနေရးကခက္၊ ေရာဂါကတဖက္နဲ႔ ျပႆနာႀကဳံေနတဲ့သူကို ခြဲျခားမႈဆိုတဲ့ဝန္ထုပ္ကိုေတာ့ ထပ္ၿပီး မေပးသင့္ဘူးထင္တယ္။ ခြဲျခားတဲ့သူေတြကိုေတာ့ အျပစ္မျမင္ပါဘူး။ ဘဝတူေတြအတြက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူး၊ ညာဘက္ရင္ဘတ္ ေတာ္ေတာ္ေလးေအာင့္တယ္၊ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ကိုယ္ျပဳခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းတရားရဲ႕ အက်ိဳးဆက္လို႔ပဲ ေျဖတတ္ ခဲ့ၿပီ။
အဖြဲ႔ဝင္တဲ့ သက္တမ္း ၄ – ၅ လၾကာေတာ့ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းေတြကို သနားလည္းသနားတယ္၊ ခ်ီးလည္းက်ဴးတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ PLHA ေတြရဲ႕ဘဝမနိမ့္က်ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အခါမွာ ကာယကံ႐ွင္ေတြရဲ႕ အားတက္သေရာ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈကို မရ႐ွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ PLHAေတြကို အျပစ္မေျပာဘူး။ “အဖြဲ႕မွာ ဘာခြ်တ္ယြင္းခ်က္႐ွိသလဲ”ဆိုတာကိုပဲ ႐ွာခဲ့ၾကတယ္။
ေစတနာဝန္ထမ္းတစ္ဦးနဲ႔အတူ Sex worker ေတြဆီကို Home visit သြားခဲ့တယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ ကေတာ့ စူးစမ္းတဲ့ မ်က္လုံးေတြနဲ႔ေပါ့။ ဟိုေရာက္ေတာ့ ဖဲ႐ုိက္ေတာင္ မပ်က္ဘူး။ စိတ္တိုမိတယ္။ အတူပါလာ သူကို ေျပာျပေတာ့ သည္းခံစိတ္႐ွည္ရမယ္။ အခ်ိန္ယူရမယ္။ ဘယ္လိုအခက္ ႀကဳံႀကဳံ လုပ္သင့္တာကို လုပ္ေန ဖို႔ဘဲလို႔ ေျပာတယ္။
Volunteer တေယာက္ႏွင့္အတူ CHBC သင္တန္းတက္ဖို႔ ရန္ကုန္ကို သြားရတယ္။ ဗဟုသုတေတြ ပိုၿပီး ရခဲ့တယ္။ ျပန္လာေတာ့ ဘဝတူတေယာက္ မႏၲေလးမွာ ေဆး႐ုံတက္ေနေၾကာင္းသိရတယ္။ အဲဒီဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ CARE GIVER ဘဝ အစျဖစ္သြားခဲ့တာေပါ့။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
