အေမရိကန္ခရီး ဖိုု႔၀ိန္းျမိဳ့၊ လမ္းခုုလတ္မွာ ၈၈မ်ဳိးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုုကိုုၾကီးနဲ႔ ေမးခြန္းတိုုထြာ
မိုုးမခ၊ ေမ ၂၉ ၊ ၂၀၁၃
ေမ ၂၈၊ အဂၤါေန႔ေန႔ခင္း၊ ဖိုု႔၀ိန္းျမိဳ့ေတာ္မွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ကိုုမင္းကိုုႏိုုင္နဲ႔ ကိုုကိုုၾကီးတိုု႔ကိုု ဖုုန္းဆက္စကားေျပာဆိုုခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္တိုု႔ရဲ့ အေမရိကန္ခရီးစဥ္တေလ်ာက္လုုံး အဆင္ေျပာေခ်ာေမြ႔ေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနသူ အိမ္ခံျဖစ္တဲ႔သူတိုု႔ရဲ့ မိတ္ေဆြ ကိုုေအာင္ဒင္က သူ႔ရဲေဘာ္ေတြရဲ့ ေတြ႔ဆုုံပြဲအစီအစဥ္ေတြ အစစအဆင္ေျပဖိုု႔အတြက္ အာရုုံစိုုက္ေဆာင္ရြက္ေနတာကိုု ေတြ႔ရပါတယ္။ ကိုုမင္းကိုုႏိုုင္က ေခတၱအနားယူေနခ်ိန္ျဖစ္လိုု႔ ရရွိတဲ့အခ်ိန္တိုုအတြင္းမွာ (ကိုု)ကိုုကိုုၾကီးကိုု ေမးခြန္းအနည္းငယ္ ေမးျမန္းခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဘယ္လိုုလဲ၊ အေတာ္ကိုု ခရီးပမ္းေနျပီထင္တယ္။ ၃ ရက္ ဆက္တိုုက္ ျမိဳ့ ၃ ျမိဳ့၊ အခုု ဖိုု႔၀ိန္းဆိုုတာကလည္း ျမန္မာ့အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ မ်ဳိးဆက္ေတြ၊ တိုုင္းရင္းသားေတြ မိသားစုုေတြ တစုုတည္းတည္း ေနထိုုင္ၾကတဲ့ ျမိဳ့ေတာ္ဆိုုေတာ့ အေတြ႔အၾကဳံဘယ္လိုုရွိသလဲဗ်ာ။
ေျဖ။ ။ ေကာင္းပါတယ္။ ပင္ပန္းတာလည္း ပမ္းတာေပါ့။ မေန႔ကေတြ႔ဆုုံပြဲမွာ အင္အားေတြ ၄၀၀ ေလာက္ လာၾကတယ္။ ရပ္နီးရပ္ေ၀းကေန တကူးတက လာၾကတာဗ်ာ။ ေမးခြန္းေတြကလည္း အမ်ဳိးအမ်ဳိး အစုုံစုုံပဲ။
ေမး။ ။ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ရဆုုံရ ေဆြးေႏြးၾကရတယ္လိုု႔ ၾကားတယ္ဗ်။
ေျဖ။ ။ ဟုုတ္တယ္။ ဟိုုက္စကူးေက်ာင္းသားေတြ၊ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ရဆုုံရတာ အားရစရာေကာင္းတယ္။ သူတိုု႔ပညာေရးအေတြ႔အၾကံဳေတြ ရွိတာနဲ႔ ျမန္မာျပည္အတြက္ ဘာေတြ လုုပ္ေပးႏိုုင္မလဲဆိုုတာကိုု တက္တက္ၾကြၾကြ ေမးျမန္းၾကတယ္။ ေျပာၾကဆိုုၾကတယ္။
ေမး။ ။ ၈၈ အေရးေတာ္ပုုံမွာ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတဲ့ မိတ္ေဆြေဟာင္းေတြေရာ၊ မိတ္ေဆြသစ္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ ဆုုံၾကရတာ ဘယ္လိုုေနလဲဗ်။ ေတာ္ေတာ္ေရာ ေမးၾကျမန္းၾက ေျပာၾကဆိုုၾကျဖစ္ၾကတယ္ မဟုုတ္လား။
ေျဖ။ ။ ေအးဗ်ာ။ အားလုုံး စုုံစုုံလင္လင္ပဲ ဆိုုၾကပါစုုိ႔။ အဓိကကေတာ့ လက္ရွိအေျခအေန အေျပာင္းအလဲေတြ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေမးခြန္းထုုတ္စရာေတြ ရွိတာေပါ့။
ေမး။ ။ ဘယ္လိုုမ်ဳိး ေမးခြန္းထုုတ္စရာေတြရွိတာလဲ။ အခုုလက္ရွိ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚလား၊ လူေတြအေပၚမွာလား။ လက္ရွိစနစ္ေပၚမွာလား။ ဘယ္ဟာေတြကိုု အဓိက ေမးၾကတာလဲ။
ေျဖ။ ။ အခုုအခ်ိန္မွာ အေၾကာင္းအမ်ုဳိးမ်ဳိး အေျခအေနအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကိုု မျပန္ႏိုုင္ေသးတဲ့၊ မျပန္ေသးတဲ့ ျမန္မာမိသားစုုေတြ တိုုင္းရင္းသားေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတယ္။ အေပၚကလူေတြက ဘယ္လုုိမ်ဳိး အေျပာင္းအလဲေတြ လုုပ္ေနေပမယ့္ ေအာက္ေျခကလူေတြ၊ အလယ္ကလူေတြက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုုပ္လာၾကဖိုု႔ လိုုအပ္ေနေသးတယ္။ သံသယေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီးပဲေပါ့။ ျပဳျပင္ခ်င္သူေတြ ရွိတယ္။ မေျပာင္းလဲခ်င္သူေတြ ရွိတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတိုု႔၊ အေျခခံဥပေဒတိုု႔၊ ေနာက္ျပန္လွည့္မွာတိုု႔ စတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ရွိတယ္။
ေမး။ ။ မိတ္ေဆြေဟာင္းေတြ၊ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြအျပင္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ၊ မိတ္ေဆြသစ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုုံရတဲ့ဆီမွာေကာ ဘယ္လိုုမ်ဳိး ေတြ႔ရ ၾကားရတာ ရွိသလဲဗ်။
ေျဖ။ ။ တခ်ဳိ႔ေတြ႔ရတဲ့ မိတ္ေဆြသစ္ေတြအေနနဲ႔က အရင္တုုန္းက တြန္႔ဆုုတ္ခဲ့တာမ်ဳိးေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ အခုုခ်ိန္မွာ စိတ္အားထက္သန္လာၾကတယ္။ စိတ္၀င္စားမႈေတြ ရွိလာၾကတယ္။
ေမး။ ။ ဒါဆိုုရင္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေတြအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ မိတ္ေဆြေတြ ျပန္ေတြ႔ၾကတယ္၊ တိုုးလာတယ္။ ဘယ္လိုုမ်ဳိး လက္တြဲျပီး ေရွ႔ဆက္ျပီး လုုပ္ၾကမလဲ။ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ကိုုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ဘယ္လိုုမ်ဳိး ဖြဲ႔စည္းတာမ်ဳိးေတြ လုုပ္မွာလဲ။
ေျဖ။ ။ ခုုခ်ိန္မွာက ကိုုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အခ်ဳိးအစား (quota)ေတြနဲ႔ ခ်ည္းကပ္တာထက္၊ formal မဟုုတ္တဲ့ ေထာင့္ေပါင္းစုုံ၊ တူရာ သန္ရာ အဆင့္ေပါင္းစုုံမွာ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး တြဲျပီး လုုပ္ကိုုင္ၾကတာမ်ဳိးက ပိုုေကာင္းမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဟိုုးတုုန္းကလုုိမ်ဳိး တပ္ေပါင္းစုုေတြ ဘာေတြ ဖြဲ႔တာမ်ဳိးထက္ တူတာကိုု တြဲလုုပ္ၾကဖိုု႔ network ပုုံစံ ခ်ိတ္ဆက္ၾကတာမ်ဳိး ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ တူတာေတြ တြဲျပီး လုုပ္ၾကမယ္။ ေပါင္းျပီး လုုပ္ၾကမယ္။ ပညာေရးသန္တဲ့သူကလည္း ပညာေရးသန္တဲ့အတြဲ၊ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရး သန္တဲ့သူကလည္း အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြဲ စုုျပီး လုုပ္ၾကရမယ္။ သမာရိုုးက် မဟုုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ေမာ္ဒန္ေတာင္မွ ပိုု႔စ္ေမာ္ဒန္ စုုဖြဲ႔မႈျဖစ္ေနျပီလိုု႔ ေျပာရမလားပဲ။ (ရယ္လ်က္)
ေမး။ ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တိုု႔ဆီမွာေကာ ျပည္တြင္းမွာပါ သံသယေတြ၊ တဦးနဲ႔တဦး မယုုံၾကည္တာေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ကြာဟေနတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနတယ္ မဟုုတ္လား။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မိသားစုုေတြ၊ သားသမီးေတြနဲ႔ ကြဲကြာျပီးေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ့ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေအာက္မွာ ေန႔တဓူ၀ စိန္ေခၚျပီး ရင္ဆိုုင္ျဖတ္သန္းခဲ့ရသူေတြအေပၚမွာေတာင္ ခုုခ်ိန္မွာ ဒီမိုုကေရစီေရးအတြက္ ျပျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ကိုုင္ေနခ်ိန္မွာ ေျပာၾကဆိုုၾကတာေတြ ရွိေနတယ္ မဟုုတ္လား။
ေျဖ။ ။ ဒါကေတာ့ ဒီလိုုပါပဲ။ အခုုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တိုု႔ေတြ အားလုုံး ျပန္လည္ စုုဖြဲ႔ေနၾကတဲ့ ကာလျဖစ္ပါတယ္။ ပိတ္ဆိုု႔ထားခဲ့တုုန္းကလည္း ျပသနာေတြ ရွိခဲ့တာပဲ။ ပိတ္ဆိုု႔ထားတဲ့အေလ်ာက္ အခ်င္းခ်င္းထဲမွာလည္း ေျပာစရာ ဆိုုစရာေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုုက်ေတာ့လည္း ဖြင့္ထားတဲ့အေလ်ာက္၊ ပြင့္လင္းလာတဲ့အေလ်ာက္ ေျပာၾက ဆိုုၾကတာေတြလည္း ေပၚလာျပန္တာပဲ။ ဒီလိုုကြဲျပားမႈေတြကိုု က်ေနာ္တိုု႔ ရေအာင္ ေက်ာ္လႊားရမွာပဲ။
ေမး။ ။ ဘယ္လိုုမ်ဳိး အၾကံေပးခဲ့တာမ်ဳိးေတြ ရွိလဲ။ မိတ္ေဆြေဟာင္း မိတ္ေဆြသစ္ေတြအေပၚမွာ။ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတဲ့ မတူညီတဲ့ အေျခအေန အေတြ႔အၾကံဳ အေတြးအျမင္ေတြအေပၚမွာ …
ေျဖ။ ။ network ေတြ ဖြဲ႔ၾကရမယ္။ ေနာက္ျပီး စာေရးႏိုုင္တဲ့သူေတြက စာေရးၾကဖိုု႔၊ မွတ္တမ္းေတြ ထုုတ္ေဖာ္ဖိုု႔။ က်ေနာ္တိုု႔တေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၾကဖိုု႔၊ အီးေမးနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္။ ကြဲျပားတာက ျပသနာမဟုုတ္ပါဘူး။ မတူတာကလည္း ကိစၥမရွိပါဘူး။ အဖြဲ႔ေတြ မတူတာကလည္း အေရးမၾကီးပါဘူး။ အဲသည္ၾကားထဲကေန က်ေနာ္တိုု႔တေတြ အလုုပ္လုုပ္ႏိုုင္ၾကဖိုု႔ပဲ။ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္လိုုက္ရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၈၈ အေရးေတာ္ပုုံတုုန္းက က်ေနာ္တိုု႔ေတြပဲ ေအာ္ခဲ့ၾကတာမဟုုတ္လား။ ညီညြတ္ၾကပါတိုု႔၊ စည္းကမ္းရွိပါတုုိ႔ က်ေနာ္တိုု႔ ေအာ္ခဲ့ၾကတာပဲ။
ေမး။ ။ ဟုုတ္ကဲ့ပါခင္ဗ်ာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ နက္ျဖန္ ဗုုဒၶဟူးေန႔ ဆန္ဖရန္ေလဆိပ္မွာ ကိုုကိုုၾကီးတိုု႔ မင္းကိုုႏိုုင္တိုု႔ကိုု လာေရာက္ ၾကိဳဆိုုေနပါ့မယ္။ ေတြ႔ၾကေသးတာပါ့။
ေျဖ။ ။ ေကာင္းပါျပီ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
