>
စီးပြားပ်က္ကပ္ ေဆးျမီးတိုနဲ႔ ေဆးျမီးရွည္
ေမာင္ရစ္
ဒီဇင္ဘာ ၇၊ ၂၀၀၉
၂၀၀၉ ႏွစ္ဆန္း အေမရိကန္မွာ သမတအသစ္တေယာက္တက္လာျပီးေနာက္ အေမရိကန္က စျပီး တကမာၻလုံး ကူးစက္ေနတဲ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ၾကီးကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ ကယ္တင္ဖို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ပညာရွိၾကီးေတြက ေဆးျမီးတိုေတြ၊ ေဆးျမီးရွည္ေတြနဲ႔ စတင္ကုစားၾကေတာ့တာပါပဲ။
ပထမဦးဆုံးကေတာ့ အရႈံးျပေနတဲ့ ျပိဳလဲေတာ့မလိုျဖစ္ေနတ့ဲ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ အာမခံလုပ္ငန္း၊ ေငြေၾကး အစုစပ္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းေတြကို ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ ေမာ္ေတာ္ကားလုပ္ငန္းၾကီးေတြကို အေမရိကနု္အစိုးရက ေငြေၾကးစိုက္ထုတ္ျပီး ကယ္တင္တာက အဆင့္တဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ အေမရိကန္ တႏိုင္ငံလုံးမွာ ျပဳျပင္ဖို႔ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ ျပင္ဆင္ဖို႔ လုိအပ္ေနတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦ၊ လမ္းတံတား၊ စြမ္းအင္နဲ႔ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ထုတ္လုပ္ေရးေတြအတြက္ အားေဆးထိုး စိုက္ထုတ္ေပးမယ့္ ေငြေၾကးရင္းႏွီးမႈေတြ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အဲသည္ကေနျပီးေတာ့ အလုပ္အကိုင္ေတြ၊ လုပ္ငန္းေတြ၊ ဆက္စပ္လုပ္ငန္းေတြ တိုးပြားလာလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အက်ဳိးဆက္ကို ေမွ်ာ္လင့္တာလည္း ပါပါတယ္။
အေမရိကန္က အရင္းရွင္ႏိုင္ငံဆိုေတာ့ စားသုံးသူေတြကို အျမဲတန္း စားသုံးေနၾကဖို႔ကို အထူးတြန္းအားေပးခ်င္တယ္။ စီးပြားပ်က္ေနျပီ၊ ခၽြတ္ျခဳံက်ေနျပီ ဆိုတဲ့ ေၾကာက္စိတ္ၾကီးနဲ႔ စားသုံးသူေတြ အသုံးစာရိတ္ေတြ ျဖတ္ေတာက္မွာကို စုိးေတာ့ ကားအို ကားေဟာင္းေတြကို စြမ္းအင္သက္သာတဲ့ ကားသစ္ေတြနဲ႔ လဲၾကဖို႔ ၀ယ္ၾကဖို႔၊ အစုိးရက ကားေဟာင္းေတြကို ေငြေၾကး ေထာင္ခ်ီျပီး အမ္းေပးလိုက္ျပန္ပါေသးတယ္။ ျပီးေတာ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ရဲ့ အေၾကာင္းတခုျဖစ္တဲ့ အိမ္ေတြကို ေစ်းတင္၊ လူေတြကို ပိုက္ဆံေတြ အတိုးျမင့္နဲ႔ အရမ္းထုတ္ေခ်းေတာ့ စားသုံးသူေတြက အတင္း၀ယ္ၾက၊ ျပီးေတာ့ လူေတြ အေၾကြးေတြ ပိကုန္ၾကလို႔ သည္စီးပြားပ်က္ကပ္ၾကီးထဲ ထိုးဆင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ျပန္ဆယ္တဲ့အေနနဲ႔ အိမ္ေခ်းေငြေတြကို အတိုးႏႈန္းခ်တာေတြ၊ ညိွႏႈိင္းေပးတာေတြ လုပ္ေနရင္းက အိမ္၀ယ္ၾကဖို႔ကို တိုက္တြန္းတဲ့အေနနဲ႔ ၀ယ္သူေတြကို အစိုးရက အမ္းေငြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီျပီး ထုတ္ေပးဦးမယ္ ဆိုျပန္တယ္။ ေငြရွင္ေတြက အတုိးၾကီးၾကီးနဲ႔ အေၾကြးကဒ္ေတြ ဖိထုတ္ျပီး စားသုံးသူေတြကို အေၾကြးပင္လယ္ေ၀ေအာင္ လုပ္ခဲ့တာကို ျပန္ဖာေထးဖို႔ကိုလည္း အစိုးရက စည္းေတြ မ်ဥ္းေတြနဲ႔ ျပန္ၾကိဳးစားျပန္ပါေသးရဲ႔။
အဲသည္ၾကားထဲမွာ အေမရိကန္ရဲ႔ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းက ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ျဖစ္လာတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ႔ အလုပ္လက္မဲ့ ခံစားခြင့္ေတြကို ရက္ေတြ တိုးေပးရတယ္။ ျပည္နယ္ေတြမွာ အစိုးရလုပ္ငန္းေတြ၊ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြ၊ ေဆးရုံ၊ ေဆးကုသေရး၊ ပညာေရး စသည္တို႔မွာ သုံးစြဲေနရတာေတြက အရႈံးျပသည္ထက္ ျပလာေတာ့ ျပည္နယ္အစိုးရေတြကိုယ္တိုင္က ဌာနေတြကို အသုံးစာရိတ္ ေလ်ာ့ခ်ရျပန္တယ္။ ျဖတ္ေတာက္ရျပန္တယ္။ လူေတြကို ေလွ်ာ့ရျပန္ေရာ။ ပုဂၢလိကအေဆာက္အဦေကာ အစုိးရအေဆာက္အဦေကာမွာ အရႈံးျပေနမွေတာ့ စာရိတ္ျဖတ္ေတာက္၊ လူေတြ ျဖဳတ္တာက သံသရာ လည္ေနျပန္ေတာ့တာေပါ့။
အဆိုးဆုံးကေတာ့ ပညာေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက ေက်ာင္းစာရိတ္ မေပးႏိုင္၊ ေက်ာင္းစာရိတ္ မေပးႏိုင္ေတာ့ ေက်ာင္းသားက ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္၊ ေက်ာင္းသားမရွိရင္ အဲသည္ ေက်ာင္းစာရိတ္ကို ေက်ာင္းေတြက မရေတာ့၊ ေက်ာင္းေတြက သူတို႔ရဲ့ ေက်ာင္းခ်ိန္ေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြကို ေလ်ာ့ခ်ရ ဆိုေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္ေထာက္ပ့ံတဲ့ ေကာလိပ္နဲ႔ တကၠသိုလ္ေတြမွာ မ်က္ျဖဴဆိုက္ေနၾကရတာ ေနရာအႏွံ႔ ျဖစ္လာပါတယ္။
လုပ္ငန္းရွင္က စာရိတ္ေလွ်ာ့ေတာ့ အလုပ္သမားေတြမွာ ဦးေရေတြ က်၊ အလုပ္သမားေတြကလည္း သူတို႔ရဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို အထိခိုက္မခံႏိုင္ေတာ့ ျပန္ျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ၾက၊ ဆႏၵေတြ ျပၾက။ အလုပ္မရွိလို႔၊ အလုပ္ျပဳတ္လို႔၊ အလုပ္ျပဳတ္မွာ စိုးလို႔ ဆိုျပီး အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား တိုက္ပြဲေတြကလည္း ေနရာ အသီးသီးမွာ မထူးဆန္းသလိုပါပဲ။
ကဲ … အဲသည္မွာ ဘာ လိုအပ္ေနတာလဲ။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တခုလုံးမွာ သတင္းေခါင္းစဥ္ေတြ အျဖစ္ေကာ၊ စီးပြားက် စိတ္ဓာတ္က်ေနသူေတြ မ်က္စိေရွ႔ေမွာက္ကိုေကာ အဲသည္လို အနိ႒ာန္ရုံေတြခ်ည္းပဲ အာဏာပိုင္ေတြ၊ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ စာနယ္ဇင္းေတြက ပို႔ေဆာင္ေပးေနေလေရာ့သလား။ စဥ္းစားခန္း ဖြင့္မိပါရဲ့။
မသုံး မစြဲ အငတ္ခံတဲ့ ေခၽြတာေရး၊ ေလ်ာ့ခ်ေရး၊ ျဖတ္ေတာက္ေရးနဲ႔ စီးပြားပ်က္ကပ္ကေန ရုန္းထြက္ၾကဖို႔မ်ား လုပ္ေနၾကေလသလား လုိ႔ ေတြးမိပါတယ္။ တဖက္က (သုံးသင့္ သုံးထိုက္တဲ့) (ဂြင္းထဲထည့္ေရးထားတာ တမင္ထည့္ေရးျပခ်င္လို႔ပါ – စကားခ်ပ္) စစ္အသုံးစာရိတ္ေတြ၊ စီးပြားေရးအားေဆးအကူေတြ စိုက္ထုတ္သုံးစြဲေနသလို အရႈံးျပေနတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္ ဘတ္ဂ်က္ေတြကို ေထမိဖို႔ စားသုံးသူေတြဆီက အခြန္ေတြ တိုးေကာက္ဖို႔ကိုလည္း ၾကိဳးစားလ်က္ ရွိၾကျပန္တယ္။
စီးပြားပ်က္ကပ္ကို ေခါင္းအမာဆုံးနဲ႔ တရြတ္တိုက္ဆြဲေနတာကေတာ့ ျဗဴရိုကေရစီယႏၱရားၾကီး ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေတြ႔ရတဲ့ ဥပမာေတြကေတာ့ လမ္းတံတားတခုကို ေဆာက္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာဆီမွာ ေလ်ာက္လႊာတင္ရင္ အခ်ိန္ ၂ ႏွစ္ ေလာက္ ယူရတယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခု လက္ရွိ ေဆာက္လုပ္ဆဲတံတားတခုကို အရွိန္ျမွင့္ေဆာက္ရင္ ဒီႏွစ္မွာ ျပီးႏိုင္မယ္ ဆိုေပမယ့္ ပုံမွန္အတုိင္း သြားေနေတာ့ ၂၀၁၂ မွပဲ ျပီးလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘတ္စကားလိုင္းေတြ ေလ်ာ့ခ်လိုက္ေပမယ့္ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ ၀န္ေဆာင္ေပးေနရတဲ့ လိုင္းေတြ လမ္းေၾကာင္းေတြ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ အရင္တုန္းက ဘတ္စကား ေစာင့္ခ်ိန္က နာရီ၀က္၊ အခုလည္း နာရီ၀က္ပဲ … တနာရီ မျဖစ္ရင္ ကံေကာင္း။ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ အခ်ိန္ေတြ ၾကန္႔ၾကာေနတာ၊ ၀န္ထမ္းအဆင့္ဆင့္ေတြ ျဖတ္သန္းသြားေနတာ၊ ၀န္ေဆာင္ေၾကးေတြ ေလ်ာ့မသြားဘဲ တိုးလာတာေတြကေတာ့ အရင္ကလည္း ဒီလိုပါပဲ။ အခုလည္း ဒီလိုပါပဲ တဲ့။ ျမန္ေကာင္းသက္သာမယ့္ နည္းပညာအသစ္၊ လုပ္ငန္းအသစ္ေတြ၊ လုပ္နည္း ကိုင္နည္း အသစ္ေတြ သုံးစြဲဖို႔ၾကေတာ့လည္း စားသုံးသူေတြက အျငင္းသန္ၾကျပန္ သတဲ့။ ဂ်ပန္မွာလို က်ည္ဆံရထား တစင္းေဆာက္ဖို႔အေရး ကိုယ့္အိမ္ေနာက္ေဖးက ေပးမျဖတ္ႏိုင္ၾကဘူး ဆိုပဲ။
ဘဏ္ေတြ ေငြေၾကး လုပ္ငန္းေတြက စားသုံးသူေတြကို ေရႊေရာင္ေန႔ေတြမွာ ေငြေတြ ဖိေခ်း၊ အတင္း တနင့္တပိုးေတြ စားသုံးခိုင္းျပီးေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ သူတို႔၀န္ထမ္းေတြကို အရႈံးျပလို႔ ဆိုျပီး ေလ်ာ့ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရဆီက စီးပြားေရးအားေဆးအကူေငြေတြကို လက္ခံျပီး စားသုံးသူေတြကို ျပန္ကူညီဖို႔ကိုေတာ့ လက္ေႏွးေနျပန္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအခ်င္းခ်င္း အၾကီးက အငယ္ကို ျမိဳၾက၊ ၀ယ္ ေရာင္းၾက၊ ၀န္ေဆာင္ၾက၊ ရွယ္ယာရာေတြ လက္လႊဲၾကနဲ႔ လုပ္ငန္းတန္ဖိုးေတြ အျမတ္ျပျပီး အစုရွယ္ယာေတြ ေစ်းေတြ လႈပ္လာျပန္ေတာ့ သူတို႔ေတြပဲ ခံစားခြင့္ေတြ ရၾကျပန္ပါတယ္။ သူတို႔လက္ၾကီးသမားေတြကို အခြန္ေကာက္ဖို႔ၾကေတာ့ သူတို႔တေတြရဲ့ ဥပေဒေတြ၊ ေရွ႔ေနေတြ၊ ေလာ္ဘီသမားေတြက ေရွ႔ကေန ဆီးထားေတာ့ အစိုးရက ခပ္ခက္ခက္ျဖစ္ရျပန္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အင္းေလ … အရင္းရွင္ေတြဆိုေတာ့လည္း စားသုံးသူေတြကို ၾကည့္တဲ့အၾကည့္က က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္က အစုိးရမင္းမ်ားက ျပည္သူ႔အေပၚ ၾကည့္သလို မဟုတ္ရွာဘူးနဲ႔ တူပါရဲ့ေလ။ ျပည္သူေတြခင္ဗ်ာ အစိုးရမင္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားခ်ည္းကိုသာ အားကိုးျပီး မေနဘဲနဲ႔ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္နဲ႔ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ အလုပ္ျဖစ္ေအာင္၊ အက်ဳိးျဖစ္ေအာင္၊ ျမန္ဆန္ထိေရာက္ေအာင္ အသက္ေမြးၾကရွာတာ သူတို႔ မသိဘူး ထင္ပါတယ္။
အဂၤလိပ္လို ကီး၀ဒ္စ္ေတြ ထုတ္ရရင္ျဖင့္ ေပၚလစီ (မူ)၊ ပရိုက္တစ္ (အေလ့အက်င့္) နဲ႔ ပေရာ္ဘလန္ (ျပႆနာ) ေတြနဲ႔ စီးပြားပ်က္ကပ္ကို ခ်ည္းကပ္ပုံ။ ေဆးျမီးတို … ေဆးျမီးရွည္ …။ ၂၀၁၀ မွာေတာ့ အက်င့္ကေလးေတြ ျပင္ေကာင္းပါရဲ့။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ