>Khin Myo Chit – Free Press is not free

>

သတင္းစာလြတ္လပ္မႈ ႏွင့္ တာ၀န္

ခင္မ်ဴိးခ်စ္

ၾသဂုတ္ ၉၊ ၂၀၀၉

(၁၉၈၈ ၾသဂုတ္ ၈ – ၈၈၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပုံၾကီး ၂၁ ႏွစ္ ရွိခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္က အျဖစ္အပ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာေရးဆရာမၾကီး ေဒၚခင္မ်ဴိးခ်စ္က ေအာက္ပါေဆာင္းပါးတပုဒ္ကုိ ေရးသားခဲ့ဖူးသည္ကုိ ျပန္လည္တင္ျပအပ္ပါသည္။)

ခုတေလာ သတင္းစာေတြ ပလူပ်ံသလုိ ထြက္ေနတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၆ ႏွစ္ ၾကာ ခ်ဴပ္ကိုင္ခံခဲ့ရတဲ့ သတင္းစာလြတ္လပ္မႈကို လက္၀ယ္ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။ လြတ္လပ္မႈအခြင့္အေရးကုိ တာ၀န္မဲ့ မသုံးမိၾကဖုိ႕ အလြန္ အေရးၾကီးပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေလ့အက်င့္ အျပဳအမူေတြဟာ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အားထားရာျဖစ္တဲ့ သတင္းစာလြတ္လပ္မႈကုိ ပ်က္စီးေစတတ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္မႈဆုိတာလဲ တာ၀န္ႏွင့္ ယွဥ္တဲြေနပါတယ္။ တာ၀န္မဲ့ရင္ လြတ္လပ္မႈ ဆုံးရူံးတတ္ပါတယ္။

အခုဆုိရင္ တခ်ဴိ႕သတင္းစာေတြထဲမွာ ေကာလာဟာလေတြ အနိဠါရုံသတင္းေတြကုိ “သတင္းၾကီး” ေနရာမွာ ေပးျပီး ဓါတ္ပုံေတြႏွင့္ ထည့္ေနၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒီကိစၥကုိ အေလးအနက္ထားျပီး ဆင္ျခင္ၾကဘုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။ သတင္းစာဆုိတာ သတင္းထူး သတင္းမွန္ကုိ ေရးေကာင္းပါတယ္။ ထည့္ ေကာငး္ပါတယ္။ သတင္းဆုိတာလဲ အနိဠါရုံသတင္းေတြပဲ မ်ားတတ္ပါတယ္။

“မၾကား၀ံ့ တရားသူၾကီး၊ မျမင္၀ံ့ ေဆးသမား” ဆုိသလုိ မၾကား၀့့ံ မျမင္၀ံ့တဲ့သတင္းေတြ သတင္းစာမွာ ပါၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မၾကား၀ံ့တဲ့စကားကုိ ဥပေဒပညာရွင္ တရားသူၾကီး ေျပာတာမ်ဴိး မျမင္၀ံ့တဲ့ကိစၥကို ဆရာ၀န္မ်ား ကိုင္တြယ္တာမ်ဴိးႏွင့္ ပညာသားမပါ တာ၀န္မဲ့ ကိုင္တြယ္ ေျပာဆုိပုံျခင္း ႏွင့္ ျခားနားပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ ဓါတ္ပုံသတင္းမ်ား ဆုိရင္ “မရုိင္း”ဘုိ႕ အေရးၾကီးပါတယ္။ အနိဠါရုံေတြကုိ ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္၊ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ဓါတ္ပုံရုိက္ျပမွ “သတင္းတန္ဖိုး” ရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာသားပါပါ ႏွင့္ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ တင္ျပတာက ပိုျပီး ထိေရာက္ပါတယ္။ လူထုၾကီး အမ်က္ေဒါသ မထိမ္းႏုိင္လုိ႔ မီးရိႈ႕ဖုိ႔ ၾကံစည္တယ္ ဆုိတဲ့သူေတြ၊ အဆိပ္ခပ္တယ္ဆုိတဲ့ သူေတြကုိ ေခါင္းျဖတ္၊ ေခါင္းေတြကုိ လူျမင္ကြင္းမွာ ခ်ိတ္ျပတယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းမ်ဴိးကုိ သတင္းစာမွာ ထည့္သြင္း တင္ျပတဲ့အခါမွာ စဥ္းစားစရာ အခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။

(၁) တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈရွိမွ ရပ္ရြာ ေအးခ်မ္းမယ္။ ခုလုိ ဒီမုိကေရစီတုိက္ပဲြ၀င္တဲ့ အခ်ိန္မ်ဴးိမွာ အဲသလုိ သတင္းမ်ဴိးကုိ တာ၀န္မဲ့ ထည့္ရင္ တရားမဲ့ မင္းမဲ့၀ါဒကုိ အားေပးသလုိ မျဖစ္ေစဖုိ႔က သတိျပဳရပါလိမ့္မယ္။

(၂) ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့လူပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႕မွာ လူရဲ႕အခြင့္အေရး ရွိပါတယ္။ ရုံးတင္ စစ္ေဆးျပီးမွသာ ထုိက္သင့္တဲ့ အျပစ္ဒဏ္ ေပးရပါတယ္။ လူစုလူေ၀းက အတင္းအဓမၼ လုယက္ ရက္ရက္စက္စက္ လုပ္တယ္ဆုိတာ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္ရာ က်ပါတယ္။

(၃) ဒီလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဴိးေဖါက္တယ္ဆုိတာ လူတုိင္းကုိ ထိခုိက္ပါတယ္။ ေခါငး္ျဖတ္တာ ထုံးစံအစဥ္အလာျဖစ္သြားရင္ အျပစ္မရွိတဲ့လူသူေလးပါးမွာလဲ ကုိယ့္ေခါင္းမွ ရွိေသးရဲ႕လားလုိ႕ စမ္းၾကည့္ေနရတဲ့အျဖစ္မ်ဴးိ ေရာက္မွာ စုိးရိမ္ရပါတယ္။

(၄) ဗမာျပည္ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းျပည္ ျဖစ္တယ္။ သီးခံခြင့္လႊတ္တတ္တတ္။ စိတ္သေဘာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔တယ္လုိ႕ႏုိင္ငံတကာက ခ်ီးမြမ္းေနၾကတဲ့အထဲမွာ ဒီလုိသတင္းမ်ဴးိကုိ အသားေပး ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ျပတာ သင့္ေလွ်ာ္ပါ့မလား။

သတင္းစာဆရာ ဆိုတာ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ မ႑ိဳင္ၾကီးကုိ ထိန္းသိမ္းဘုိ႕ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီတာ၀န္ကုိ သိကၡာရွိရွိ ထမ္းရြက္ၾကဘု္ိ႕ အေရးၾကီးပါတယ္။ ၀ါရင့္သတင္းစာဆရာၾကီးေတြကလည္း ထိန္းသိမ္းေပးၾကပါလုိ႕ ပန္ၾကားလုိက္ပါတယ္။

(စက္တင္ဘာ ၁၆၊ ၁၉၈၈)

(စာၾကြင္းမ်ား – တျပည္လုံး တျပိဳက္နက္တည္း အုံၾကြၾကတာက ၾသဂုတ္ ၈ က အဓိကပါ။ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္တဲ့ၾကားက အရွိန္အဟုန္တက္ၾကီးမားလာခဲ့ျပီး ၾသဂုတ္ ၂၀ – ၂၄ ကာလေတြက အျမင့္မားဆုံးနဲ႔ မဆလ အာဏာရွင္ယႏၱရားတခုလုံး ျပိဳလဲသြားတဲ့ အခ်ိန္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾသဂုတ္ လကုန္ကေန စတင္ျပီး စစ္အုပ္စုက မင္းမဲ့စရုိက္ လႈံေဆာ္မႈေတြကို လူထုအတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေအာင္ လုပ္ၾကံခဲ့ျပီး စက္တင္ဘာ ၁၈မွာ တိုင္းျပည္အာဏာကို သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ စက္တင္ဘာ ၁၈ မွာ အျပစ္မဲ့၊ လက္နက္မဲ့ျပည္သူေတြကို စစ္တပ္ပစ္သတ္ခဲ့တာ အနည္းဆုံး လူ ၃ ေထာင္ က်ဆုံးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီကစျပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္မီးၾကီး တိုင္းျပည္ကို ဆက္လက္ေတာက္ေလာင္ေနတာ ခုဆိုရင္ ၂၁ ႏွစ္ ရွိခဲ့ျပီ။ ဆရာမၾကီး စာျပီးရက္စြဲ (သို႔မဟုတ္ရင္) ပုံႏွိပ္ရက္စြဲက စစ္အာဏာမသိမ္းမီ ၂ ရက္အလိုမွာ ျဖစ္ပါတယ္)


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts