>Burmese Women in Political Literature

>

ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စာေပအႏုပညာ (၄ဝ)
ႏိုင္ငံေရးစာေပထဲမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ား
ထိန္လင္း
ဇူလုိင္ ၁၉၊ ၂၀၀၉


ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြကို အကန္႔အသတ္နဲ႔သာ ထုတ္ေဝခြင့္ရတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြအေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္း ျပည့္ျပည့္စံုစံု ဖတ္ရဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ လက္ရွိကာလ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကြဲျပားတဲ့ သေဘာထားတင္ျပခ်က္ေတြကို ဖတ္ရႈခြင့္မရႏိုင္ပါဘူး။

တခါတေလက်ေတာ့ လက္ရွိ ေခတ္ကာလ အေၾကာင္းကိုသာမကဘဲ ၿပီးသြားတဲ့ ေခတ္ကာလကိုေတာင္ ေဝဖန္ေရးသားမႈ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ စစ္အာဏာသိမ္းထားတဲ့ နဝတ ေခတ္မွာ မဆလေခတ္အေၾကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေရးလို႔မရသလို ခုခ်ိန္ထိလည္း က်ယ္ျပန္႔တဲ့ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေတြ၊ သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြ မထြက္လာပါဘူး။ လက္ရွိကာလကို တနည္းတဖံု ဆက္စပ္ေတြးေတာလို႔ရႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ လက္ရွိကာလနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ အေၾကာင္းအရာေတြဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကာခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ပါေစ ေရးသားခြင့္မရွိပါဘူး။ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီေရးဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ေနသူေတြရဲ႔အေၾကာင္းေတြ၊ သူတို႔ရဲ႔ အတိတ္က စာေပအႏုပညာေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပခြင့္ မရွိပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ တခ်ဳိ႔အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ မွတ္တမ္းေတြကို သိရွိဖို႔ဆိုရင္ အတိတ္က မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြကို ျပန္လည္ရွာေဖြမွ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားရဲ႔ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အတိတ္ စာေပမွတ္တမ္းတခ်ဳိ႔ကို ရွာေဖြတဲ့အခါ ဖတ္ရႈဖို႔သင့္တဲ့ စာအုပ္ ၂ အုပ္ကို ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ ‘ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ’ ဆိုတဲ့ စာအုပ္နဲ႔ စာေရးဆရာမ ေစာမံုညင္း ရဲ႕ ‘ဗမာ့အမ်ဳိးသမီး’ဆိုတဲ့ စာအုပ္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ ၂ အုပ္မွာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကို ေခတ္အဆက္ဆက္ ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ ေရးထားသလို ထင္ရွားတဲ့ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြအေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဆက္စပ္ပါဝင္မႈေတြကို မ်က္ေမွာက္ေခတ္နဲ႔ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ခ်င္သူေတြအေနနဲ႔ ဖတ္ရႈသင့္တဲ့ စာအုပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

‘ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ’ စာအုပ္မွာ အခန္း ၆ ခန္းခြဲထားၿပီး ကိုလိုနီေခတ္ မတိုင္ခင္၊ ကိုလိုနီေခတ္ဦး၊ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈကာလ၊ ဂ်ပန္ေခတ္၊ လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳေခတ္၊ ပါလီမန္ေခတ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္ေတြမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ပါဝင္ပတ္သက္ပံုေတြကို ေရးသားထားပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ မဆလ ေခတ္ဦးမွာ ထုတ္ေဝခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေခတ္အလိုက္ စုစည္းေရးသားထားတာဆိုေတာ့ အခ်က္အလက္နဲ႔ မွတ္တမ္းေတြကို ေလ့လာႏိုင္တဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း မဆလ ပါတီဌာနခ်ဳပ္က ထုတ္ေဝတဲ့စာအုပ္ ဆိုေတာ့ လမ္းစဥ္ပါတီကို အက်ဳိးျပဳေစခ်င္တဲ့ သေဘာေတြကို ဦးတည္ေရးသားထားတာ အမ်ားအျပား ေတြ႔ရပါတယ္။ အေခၚအေဝၚ အသံုးအႏႈန္းေတြမွာလည္း တဖက္ေစာင္းတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ‘ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္’ကို ‘ဓနရွင္ပါလီမန္ေခတ္’ လို႔သံုးထားေပမယ့္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းထားတဲ့ ‘ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္’ကိုေတာ့ ‘ဆိုရွယ္လစ္ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးေခတ္’လို႔ သံုးႏႈန္းထားတဲ့သေဘာပါ။

အဲဒီလိုပဲ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္ကို သံုးသပ္တဲ့ေနရာမွာ “ဖဆပလ အစိုးရေခတ္တြင္ မူလခ်မွတ္ထားေသာ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ တည္ေဆာက္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွ ေသြဖည္ကာ အရင္းရွင္ျဖစ္ေပၚေရး လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္”လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ် ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နယ္ခ်ဲ႔ခုခံေရး စစ္ပြဲအတြင္းမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ ကုမၼာရီအသင္းမ်ား၊ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားသပိတ္ႏွင့္အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ ၁၃ဝဝ ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ မယ့္လက္ရံုးတပ္၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အေထြေထြသပိတ္တိုက္ပြဲမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးအမတ္မ်ား စသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဆက္စပ္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသလို သမိုင္းဝင္သီခ်င္း ၉ ပုဒ္ကိုလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီစာအုပ္ထဲမွာ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္းကို ဦးစားေပးေရးသားထားေပမယ့္ လူပုဂၢဳိလ္ တစ္ဦးခ်င္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပတာ သိပ္မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚခင္ၾကည္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဖာ္ျပရာမွာေတာ့ “အမ်ဳိးသမီးအမတ္၊ အမ်ဳိးသမီးဝန္ႀကီးအျဖစ္ ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ ျမင့္မားေသာ ႏိုင္ငံေရးတာဝန္မ်ားကို အမ်ဳိးသမီးတို႔ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ရံုသာမက ႏိုင္ငံ၏ အေရးႀကီးဆံုးေသာ ႏိုင္ငံျခားဆက္သြယ္ေရး သံတမန္အျဖစ္လည္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသးသည္။ ယင္းအမ်ဳိးသမီးကား ေဒၚခင္ၾကည္ (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ဇနီး) ျဖစ္သည္။ ေဒၚခင္ၾကည္သည္ ၁၉၆ဝ ျပည္ႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၁ ရက္ေန႔မွ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၃ ရက္ေန႔အထိ အိႏၵိယျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း၌ တဦးတည္းေသာ အမ်ဳိးသမီးသံအမတ္ျဖစ္သည္”လို႔ အတိအက် ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အခု တင္ျပခဲ့တဲ့စာအုပ္နဲ႔ ယွဥ္တြဲဖတ္ရႈသင့္တဲ့စာအုပ္ကေတာ့ စာေရးဆရာမ ေစာမံုညင္းရဲ႔ ‘ဗမာ့အမ်ဳိးသမီး’ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာ့အမ်ဳိးသမီး စာအုပ္ကို ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဝခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီစာအုပ္ ၂ အုပ္ဟာ ေရွ႕ဆင့္ေနာက္ဆင့္ ထြက္ခဲ့တဲ့စာအုပ္ေတြလို႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ‘ဗမာ့အမ်ဳိးသမီး’ စာအုပ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြဲျပားစရာအခ်က္တစ္ခုကေတာ့ စာအုပ္အမည္ပါ။ စာအုပ္ရဲ႕အမည္ကို မ်က္ႏွာဖုံးနဲ႔ မာတိကာမွာသာ ေတြ႔ႏိုင္ေပမယ့္ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ‘ဗမာအမ်ဳိးသမီး’လို႔ သံုးထားၿပီး မာတိကာမွာ ‘ဗမာ့အမ်ဳိးသမီး’ လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီစာအုပ္က တကယ္ဖတ္ရႈသင့္တဲ့စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။

မဆလ က ထုတ္ေဝတဲ့စာအုပ္လို လူအင္အားအမ်ားအျပားနဲ႔ ျပဳစုတဲ့စာအုပ္ မဟုတ္ေပမယ့္ ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ နယ္ပယ္စံုမွာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအေၾကာင္း တစ္ဦးခ်င္းအလိုက္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပထားၿပီး ကိုလိုနီေခတ္ေနာက္ပိုင္း အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အသင္းအဖြဲ႔တခ်ဳိ႔အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အသင္းအဖြဲ႔ေတြအေၾကာင္း၊ လႈပ္ရွားမႈေတြအေၾကာင္း သီးျခားေဖာ္ျပတာမ်ဳိး မရွိေပမယ့္ တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိေတြမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပတာမို႔ အတၳဳပၸတၱိေတြကို ဖတ္ရင္း ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကို သိႏိုင္ပါတယ္။

ဒီစာအုပ္မွာ ႏိုင္ငံေရးေလာက၊ ဥပေဒေလာက၊ ေဆးပညာေလာက၊ ပညာေရးေလာက၊ သတင္းစာနဲ႔ စာေပေလာက၊ ဂီတ သဘင္ ရုပ္ရွင္ေလာက စသျဖင့္ နယ္ပယ္စံုမွာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိကို ေခါင္းစဥ္ခြဲၿပီး ေဖာ္ျပထားတာမို႔ ကိုယ္စိတ္ဝင္စားတဲ့အပိုင္းကို ေရြးခ်ယ္ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။

ေနာင္တခ်ိန္ လြတ္လပ္တဲ့ေခတ္မွာ ဒီလိုစာအုပ္မ်ဳိးေတြ ထုတ္ေဝႏိုင္ရင္ေတာ့ ဘက္လိုက္တဲ့အေရးအသား၊ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ လူပုဂၢဳိလ္ ခ်န္လွပ္မႈေတြမရွိဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ ဒီကေန႔ေခတ္ ထင္ရွားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ားရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုပါ ဖတ္ရႈၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အမ်ဳိးသမီး သူရဲေကာင္းေတြ၊ ထူးခြၽန္တဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြ ဆက္တိုက္ ထြက္ေပၚလာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ ။

ထိန္လင္း (၂ ၊ ၆၊ ၂ဝဝ၉)

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္အား ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts