ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွာစကား “သတိထား ျပန္က်မသြားရေလေအာင္”
လူမ်ဳိး ဘာသာေပါင္းစံု အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမွသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီသို႔
သီရိေဇယ်ာခန္းမ၊ သီရိေဇယ်ာလမ္း၊ ၇ ရပ္ကြက္၊ ေတာင္ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး။
ေန႔ရက္- ၂၉၊ ဇြန္ ၂၀၁၃ (စေန)
တကယ္က ဖိတ္ၾကားထားလို႔သာ ေျပာရတာ။ ကၽြန္ေတာ္က ဧည့္သည္မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ေတာင္ဥကၠလာသားပါ။ တိတိက်က်ေျပာရရင္ ဒီရပ္ကြက္သားပါ။ ကၽြန္ေတာ္ေမြးကတည္းက အထက-၁ ေက်ာင္းေရွ႕ ၂၂ လမ္းမွာေနခဲ့တာပါ။ အခုေနတာလည္း ေတာင္ဥကၠလာမွာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဖိတ္ၾကားခံရတဲ့ ဧည့္သည္အေနနဲ႔ ဆိုတာထက္ အိမ္ရွင္အေနနဲ႔ လာတာပါ။ ဒီထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြ၊ ကၽြန္ေတာ့္ညီနဲ႔ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ကစားဖက္ေတြ အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။ ရင္းႏွီးၿပီးသား မ်က္ႏွာေတြပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီပြဲလုပ္မယ္လို႔ ဖိတ္စာရရခ်င္း ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခ်ိန္ေတာင္ မရဘဲ တန္းလာခဲ့တာပါ။ ဒီေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေၾကာင္း ေျပာေတာ့မယ္ဆို ေတာ့ … ဒီေန႔ တစ္ေန႔လံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပဲ။ မနက္မိုးလင္းတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီမွာ တိုင္းရင္းသား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြေရာ၊ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးက ကိုယ္စားလွယ္ေတြေရာ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ဒီဖိတ္စာ ေတြ႔တာနဲ႔ ေကာက္ခါငင္ကာ ထလိုက္လာေတာ့ ဒီေန႔တစ္ေန႔လံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေန႔လို႔ေတာင္ ေျပာရမလုိပဲ။
ဒီေတာ့ ဘာသာေရးလို႔ ေျပာေျပာ၊ လူမ်ဳိးဘာသာအားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးလို႔ ေျပာေျပာ ကၽြန္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရး စိတ္၀င္စားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြသူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ အယူ၀ါဒေတြကို ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဥပမာ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္မႈေတြ ရွိပါတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္တို႔၊ ကြန္ျမဴနစ္တို႔၊ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီတို႔ထက္ ဘာသာေရး ယံုၾကည္မႈေတြက အမ်ားႀကီးေစာတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္မႈေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြ ခိုင္ခိုင္မာမာ မေပၚခင္မွာ ဘာသာေရး ယံုၾကည္မႈေတြက လူ႔ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ အတူတကြ အေစာဆံုးေပၚခဲ့တာဆိုေတာ့ အင္မတန္လည္း နက္႐ႈိင္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူေတြမွာ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစြဲႀကီးစတမ္း ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္မႈေတြထက္ ပိုရင္သာပိုမယ္၊ မေလ်ာ့ဘူးဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္။
အဲဒီမွာ ဘာသာေရးယံုၾကည္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ထိလြယ္ရွလြယ္ ျဖစ္တာ၊ နည္းနည္းေလး စိတ္ထဲမွာ အျမင္မၾကည္ ျဖစ္တာနဲ႔ ေပါက္ကြဲလြယ္တာ ရွိတယ္။ အဲဒါကို ကၽြန္ေတာ္ကႏိုင္ငံေရး႐ႈေထာင့္ကေန ေျပာရင္ ေပါက္ကြဲလြယ္တာလို႔ပဲ ေျပာပါရေစ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ ႏွစ္က ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံု ျဖစ္ခဲ့တယ္။ လာမယ့္ ၾသဂုတ္လဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေငြရတုအခမ္းအနား က်င္းပၾကေတာ့မယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ ဒီေတာင္ဥကၠလာရဲစခန္းမွာ ဒီၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ထိန္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းတဲ့ေနရာမွာ ေက်ာင္းသားေတြပါတယ္၊ ဆရာေတာ္ေတြ ပါတယ္။ အျခား ဘာသာ၀င္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ အားလံုး ပါခဲ့တယ္။ အထင္႐ွားဆံုး တစ္ခုကို ၾကည့္ရင္ ရဲစခန္း မီး႐ႈိ႕မယ္လုပ္ေတာ့ ေဘးမွာ ဓာတ္ဆီဆိုင္။ ၿမိဳ႕ပါ ျပာက်သြားလိမ့္မယ္။ အဲဒါနဲ႔ မလြဲမေရွာင္သာ ရဲစခန္းကို ထိန္းသိမ္းၿပီးေတာ့ အဲဒီက ရဲေတြ၊ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရး၊ အေဆာက္အအံုေတြ လံုၿခံဳေရးကို ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ခဲ့ရတယ္။ အခု ၂၅ ႏွစ္ ျပည့္ပါၿပီ။
အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ျပည္ပခရီးစဥ္ေတြမွာေတာ့ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အၿမဲတမ္း ဂုဏ္ယူၿပီး ေျပာတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ မီးခဏျပတ္သြားရင္ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္တာေတြကို ဂရပ္ဆြဲ ျပထားတယ္။ လွ်ပ္စစ္မီး မိနစ္ပိုင္းေလး ျပတ္သြားရင္ ခိုးမႈ၊ မုဒိမ္းမႈ ဘယ္ေလာက္ ျမင့္တက္သြားတယ္ ဆိုတာေတြကို ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ မီးခဏခဏ ျပတ္ရင္ ခက္ရေခ်ရဲ႕လို႔။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အျပန္အလွန္ ထိန္းညႇိတဲ့ စနစ္ေတြ ရွိထားၿပီးသား။ေရခံေျမခံေတြ ရွိၿပီးသား။ ၈၈ ကာလကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေရးေတာ္ပံုႀကီးကို ပံုဖ်က္ထားတာေတြ ရွိတယ္။
သတ္တာ ျဖတ္တာေတြ၊ ေခါင္းျဖတ္တာေတြ၊ ဂိုေထာင္ေဖာက္တာေတြ အစရွိသျဖင့္ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ေတြလို႔ ပံုဖ်က္တာေတြ ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထိမ္းသိမ္းခဲ့ရာမွာ လက္လွမ္းမမီလုိ႔ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီ ေတာင္ဥကၠလာကိစၥမွာဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ အသက္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကယ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေငြၾကာရံ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ကားႀကီးနဲ႔ အစီးလိုက္၀င္သြားၿပီးေတာ့ အကုန္လံုး အဲဒီမွာ သကၤန္း၀တ္ေပးထားၿပီးေတာ့ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ဘာဂုဏ္ယူၿပီး ေျပာလဲဆိုေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ရဲမရွိဘူး၊ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မရွိဘူး။ ဌာနဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တစ္လေလာက္ ဘာအဖြဲ႔အစည္းမွ မရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြအခ်င္းခ်င္း ထိန္းခဲ့တဲ့ ပမာဏကို စိန္ေခၚတယ္။ ကမာၻေပၚမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရွိမေနဘဲ ဘယ္ႏိုင္ငံက အဲသလို ထိန္းႏိုင္မလဲလို႔။
ဆိုလိုတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ျပည္သူေတြအခ်င္းခ်င္း ထိန္းတဲ့အေျခခံေကာင္းေတြ ရွိခဲ့ၿပီးသားပါ။ ေနာက္ဆံုး ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ ေရြးေကာက္ပြဲကေန ေလးႏွစ္တစ္ႀကိမ္၊ ငါးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ေျပာင္းသြားတယ္။ လူထုၾကားထဲမွာ ၾသဇာတိကၠမရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ၾသဇာရွိတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြပဲ။ သူူတို႔ေတြက ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘာၾသဇာမွ မေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ အလိုအေလ်ာက္ ေခါင္းေဆာင္ေနရာကို ေရာက္လာတယ္။ ဒီေန႔ အေျပာင္းအလဲဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ အင္မတန္ သိမ္ေမြ႕တယ္။ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ
ဒီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ေပးခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ေတြ အသက္ေတြဟာ နည္းတာမဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မိသားစုဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ ေထာင္ထဲမွာရွိေနတဲ့ ၁၈ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတယ္။ အျပင္က ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြေတြ၊ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ခုလို ျပန္ေတြ႔ရတာ ဘယ္ေလာက္မွ မရွိေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္လို နာမည္မထင္ရွားလာဘဲ အညၾတ ေသဆံုးသြားတဲ့၊ ေပးဆပ္ခဲ့ရတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရဲ႕ စြန္႔လႊတ္မႈေတြကို ၾကည့္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အခ်င္းခ်င္း၊ ျပည္သူေတြအခ်င္းခ်င္း ျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲဟာ ဆိုင္းငံ့သြား၊ ေနာက္ျပန္လန္က်သြားရမယ္ဆိုရင္ ေထာင္ထဲမွာ၊ လမ္းေပၚမွာ၊ ေတာထဲမွာ က်ဆံုးသြားတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြကို သစၥာမဲ့ရာေရာက္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ျမင္တယ္။ အေျပာင္းအလဲကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ အရွိန္အဟုန္ေကာင္းေအာင္ ေျပာင္းရမယ့္အခ်ိန္မွာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕အင္အား၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အင္အား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ အင္အား၊ ေနာက္ဆံုး လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အင္အား၊ တိုင္းျပည္မွာ အမ်ဳိးသား အင္အားစုလို႔ေျပာတဲ့ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အားလံုးပါ၀င္တဲ့ အင္အားနဲ႔ပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကို ေရႊ႕ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ယံုၾကည္တယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔အခ်င္းခ်င္းအတြင္းမွာ ပဋိပကၡေတြ မယံုၾကည္မႈေတြ ျဖစ္လာရင္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲဆိုတဲ့ အေလ့အက်င့္ကို တည္ေဆာက္ၾကဖို႔လိုတယ္။ မတူညီတဲ့ အယူအဆ သေဘာထားေတြ အေပၚမွာ ဘာသာေရးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Tolerance လို႔ေခၚတဲ့ မတူညီတဲ့ သေဘာထား အျမင္ေတြေပၚမွာ သည္းခံႏိုင္စြမ္း ရွိမယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီကို က်င့္သံုးလို႔ရၿပီ။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အေျခခံ ကိုယ္ႏႈိက္က မတူညီတဲ့ သေဘာထားေတြေပၚမွာ သည္းခံႏိုင္စြမ္းပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအသစ္ တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ မတူညီမႈေတြကို တစ္ခါတစ္ေလက်ေတာ့ ဘာမွန္းမသိဘဲနဲ႔ ကြဲလြဲေနတယ္။
တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ကြဲတယ္။ သူ႔အယူအဆ ဘာလဲဆိုတာကို သိလို႔မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ဆံုး ကိုယ့္ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္ေလာက္ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း ေလ့လာထားလဲဆိုေတာ့လည္း ေသခ်ာေလ့လာမထားေတာ့ အကြဲအၿပဲက ပိုၾကမ္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆိုရင္ အဆိုးထဲက အေကာင္းေခၚတာေပါ့။ ေထာင္ထဲ ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ စာအုပ္စာတမ္း မေျပာနဲ႔ စာရြက္စာတမ္း အပိုင္းအစေလးေတာင္ မေတြ႔ရဘူး။ မိရင္ ေထာင္၀င္စာပိတ္တာေတြ၊ တိုက္ပိတ္တာေတြ ခံရတယ္။ စာစဖတ္ခြင့္ရေတာ့ ဘာစဖတ္ခြင့္ရလဲ ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီအသင္းက ေထာင္ေတြကိုစစ္ၿပီးေတာ့ အက်ဥ္းသားေတြကို ေထာင္၀င္စာမွာ ဒီအခြင့္အေရးေတြေတာ့ ေပးသင့္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ေပးဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဘာသာေရးစာအုပ္ေတြ စၿပီး ဖတ္ခြင့္ရတယ္။ အခ်ိန္ေတြ အလကား ကုန္မယ့္အစား ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဘာသာစကားလည္း ေလ့လာႏိုင္တယ္။
အဂၤလိပ္ ေလ့လာတဲ့အခါက်ေတာ့ အရင္ဆံုး ဘာစဖတ္ျဖစ္လဲ ဆိုေတာ့ Bible (သမၼာက်မ္းစာ) ပဲ။ Bible ကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာဖို႔လုပ္တာ။ ဒါ ကၽြန္ေတာ္ ႐ိုး႐ိုးသားသားပဲ ေျပာတာ။ ေလ့လာရင္းနဲ႔ Bible ထဲမွာရွိတဲ့ ခရစ္ယာန္ရဲ႕ အဆံုးအမေတြကို ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုအာန္က်မ္းနဲ႔ ဖတ္ရတာက ICRC (ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအသင္း)က ဘာသာေပါင္းစံု က်မ္းစာေတြကို ေပးထားတဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပန္ထားတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ ေပးတဲ့စာအုပ္ကို ရတယ္။ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာၾကစို႔ ဆိုရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ သာမန္အျပင္မွာေနတုန္းက သုတၱန္ေပါ့၊ နိပါတ္ေတာ္ေတြ ၾကားရတယ္။ နာရတယ္။ အထဲမွာေတာ့ အေတြးအေခၚလည္း ၀ါသနာပါေတာ့ အဘိဓမၼာကို ေထာင္ထဲက်မွ စၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ နက္႐ႈိင္းတဲ့ အေတြးအေခၚကို ေလ့လာခြင့္ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံု စပ္စပ္ စပ္စပ္ ျမည္းစမ္းရံုေလာက္ပဲ ဆိုပါေတာ့။ နည္းနည္းေလး ပိုေလ့လာမိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ ဘာသာတရားေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈလည္း တည့္မတ္သြားတဲ့အျပင္ ပိုၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ရျခင္းအတြက္ ဂုဏ္ယူတယ္၊ ေက်နပ္တယ္။ တန္ဖိုးထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားဘာသာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလးစားတတ္၊ တန္ဖိုးထားတတ္တဲ့အသိကို ရလာတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စပ္စပ္စပ္စပ္ ဖတ္ၾကည့္ ျမည္းစမ္းၾကည့္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘာသာအားလံုးဟာ လူသားေတြကို စာရိတၱပိုင္းနဲ႔ စိတ္ေနစိတ္ထားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းဖို႔ သြန္သင္ဆံုးမၾကတာခ်ည္းပဲ။ အဲဒီမွာ Misinterpretation (လြဲမွားစြာ အနက္ေကာက္ယူမႈ) ကိုယ့္ဘာသာေရး အဆံုးအမကိုပဲ အဓိပၸါယ္လိုရာဆြဲၿပီး ဖြင့္ဆိုၿပီး လုပ္လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အၾကမ္းဖက္တာေတြ သတ္ျဖတ္တာေတြ စၿပီး ျဖစ္လာတယ္။ တကယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မူရင္း ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြကို ေမးျမန္းၾကည့္ရင္ ဘယ္သူကမွ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါက ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွလံုးသြင္းရမယ့္ သေဘာထားေတြပဲ။ ဒါနဟာ ဘာသာတိုင္းမွာရွိတယ္။ လွဴတာတန္းတာ ေပးတာကမ္းတာ၊ သီလဆိုလည္း အနည္းနဲ႔ အမ်ားပဲ ကြာတယ္။ ငါးပါးသီလနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေျခခံဟာ ဘာသာတိုင္းမွာရွိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဆိုရင္ေတာ့ လူသားေတြသာမက ဘယ္လို သက္ရွိသတၱ၀ါမွ မသတ္ရဘူး။ မခိုးရဘူး။ မလိမ္ရဘူး။ သူမ်ား သားမယား မျပစ္မွားရဘူး။ အကုန္လံုးမွာ သီလနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပါၾကတယ္။ ေနာက္ ကၽြန္ေတာ္ စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့ ဘာ၀နာေတာင္မွ သမထဘာ၀နာဟာ Meditation လုပ္(တရားထိုင္)တယ္။ စိတ္ၿငိမ္ေအာင္ ပုတီးစိတ္တယ္ဆိုတာ ဘာသာတိုင္းမွာ ရွိတယ္။ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာဆို ကၽြန္ေတာ္တို႔က ၃၁ ဘံုက လြတ္ရာလြတ္ေၾကာင္းဆိုတဲ့ အယူအဆတစ္ခုပဲ ကြဲသြားတာ။ အဲဒီေတာ့ အေျခခံအားျဖင့္ ကြဲတာေတြ မၾကည့္ဘဲနဲ႔ တူတာေတြကို ရွာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျပႆနာ ေတာ္ေတာ္နည္းသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ဒါနသီလ သမထဘာ၀နာ အထိ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ