တရားမဝင္ကုန္သြယ္မႈ တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ
၀တ္မႈန္ (၀န္ထမ္းေဟာင္းတဦး)
ၾသဂုုတ္ ၁၄၊ ၂၀၁၃
ျမန္မာ့စက္မႈလုပ္ငန္းေလးမ်ားအား ရပ္ဆိုင္း၊ လူမ်ားအလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေစေသာ တရားမဝင္ တရုပ္ကုန္ပစၥည္းမ်ား ဝင္လာသည့္ မူဆယ္ျမိဳ႔ ကုန္ကားၾကီးမ်ားလြန္ခဲ့ေသာ ေျခာက္လခန္႔က အလြန္ေငြသံုးႏိုင္ေသာ အစိုးရဌာန၊ စစ္တပ္အရာရွိမ်ားအသိုင္းဝိုင္းမွ မိတ္ေဆြတစ္ဦးက .. ေမွာင္ခိုဖမ္းေသာအဖြဲ႔ဝင္မ်ား အလြန္႔အလြန္္ ေငြအေျမာက္အမ်ားသံုးစြဲ၊ ပိုင္ဆိုင္ေနေၾကာင္းကို ေျပာျပသည္။ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာေသာ တရုပ္ပစၥည္းမ်ားစြာ လိုက္လံဖမ္းဆီးျခင္းလုပ္ငန္းျဖစ္သည္။ ေအာက္ပါသတင္းအရ ထိုအဖြဲ႔အစည္းသည္ ၈လအတြင္း US$ 6 million ဖိုးခန္႔သာ သိမ္းဆည္းႏိုင္သည္ ဟုဆိုသည္။ ဝန္ထမ္းမည္မွ်ႏွင့္ မည္သို႔လိုက္လံဖမ္းဆည္းေနသည္ကိုေတာ့ မသိရပါ။ သူခိုးေပၚသူဝွက္ လုသကဲ့သို႔ လုပ္မည့္ဝန္ထမ္းမ်ားေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာဝန္ယူရသူမ်ား အလြန္အခက္ခဲရွိမည္ကို ျမင္ေယာင္ပါသည္။
● Eleven Media သတင္း 13-Aug-2013
ထိုအဖြဲ႔စည္း ေရရွည္ရပ္တည္ရန္ႏွင့္ ေမွာင္ခိုတင္သြင္းသူ ဝိသမေလာဘသားမ်ားစ၏ တန္ဖိုးမ်ားမွ ၃၅ ရာႏႈန္းအား ခြဲေဝခံစားခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႔မွ ဒုတိယညြန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဦးညြန္႔ေအာင္က ေျပာၾကားသည္။ အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတာင္းဆိုရာတြင္ သတင္းေပးမ်ားအတြက္ ၁၅%၊ တရားမဝင္ ကုန္သြယ္မႈတားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗဟိုေကာ္မတီ အတြက္ ၃၅%၊ အထိ ခြဲေဝေပးရန္ ေတာင္း ဆိုတားေၾကာင္း သိရသည္။
“သတင္းေပးမရွိတဲ့အခါက်ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်တ္ကို ၆၅% အထိ သြားမယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေမွာင္ခိုပစၥည္းေတြကို ဖမ္းဆီးစစ္ ေဆးတဲ့အခါမွာ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဆုေၾကးခြဲေဝ ခံစားခြင့္ရရွိဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒါမွလည္း ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုင္မွာျဖစ္သလို ဝိသမေလာဘသမားေတြရဲ့ လာတ္ေပး၊ လာဘ္ယူဖို႔ ဆြဲေဆာင္မႈကိုလည္း ေရွာင္းကြင္းႏိုင္ပါမယ္” ဟု ဦးညြန္႔ေအာင္က ဆိုသည္။
တရားမဝင္ကုန္သြယ္မႈ တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ျပီးသည့္ ခုႏွစ္လကာလအတြင္း မူဆယ္-မႏၱေလးလမ္းေၾကာင္း၊ ျမဝတီ-ရန္ကုန္လမ္းေၾကာင္း၊ မူဆယ္ထုတ္ႏုတ္အင္အား၊ တာခ်ီလိတ္ထုတ္ႏုတ္အင္အား၊ တမူးထုတ္ႏုတ္အင္အား၊ တန္ပိုက္တီး OSS အင္အား စသည့္ အဖြဲ႔မ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျပီး၊ ပညာေပးကာလတြင္ ခြင့္ျပဳခ်က္မဲ့ ကုန္စည္မ်ား တင္သြင္းခဲ့သည့္အတြက္ ဖမ္းဆီးမိသည့္ အမႈတြဲေပါင္း ၈၉မႈနွင့္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၉၄ဒသမ၉၁၃ ဖမ္းဆီးမိခဲ့ကာ အေရးယူကာလတြင္ အမႈတြဲေပါင္း ၁၇၁၆မႈႏွင့္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၅၉၂၄ဒသမ၉၄၀ ဖိုးသိမ္းဆည္းခဲ့မိျပီး၊ စုစုေပါင္း က်ပ္သန္းေပါင္း ၆၃၁၉ဒသမ၈၅၃သန္း (US$6.3 million , 1USD=K1000) အား ႏိုင္ငံဘ႑ာအျဖစ္ သိမ္းဆည္းႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ထိုကဲ့သို႔ က်ပ္သန္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္းႏိုင္သည့္အတြက္ ခံစားခြင့္ရရွိျခင္း မရွိေသာ္လည္း ဆက္လက္ဖမ္းဆီးမည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဖမ္းဆီးမိမည့္ ကုန္စည္မ်ားအတgက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ၿဖိဳးေ၀
● ကြၽႏ္ုပ္ေကာက္ႏုတ္ခ်က္
နယ္စပ္မ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ တရုတ္လူသံုးကုန္ႏွင့္၊ စားသံုးကုန္ပစၥည္းမ်ား ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ အခြန္မဲ့၊ ဒလေဟာ ဝင္လာမႈေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေသးစားလုပ္ငန္းမ်ား ျပဳန္းျပဳန္းျပဳတ္ျခင္းမွာ အလြန္ဝမ္းနည္းစရာျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ရာႏွင့္ခ်ီရပ္တည္ေနေသာ ျမန္မာ့ ေစာင္လုပ္ငန္း၊ ခ်ည္ထည္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ တရုပ္စက္ရံုထုတ္မ်ားကို ေစ်းႏႈန္းမယွဥ္ႏိုင္သျဖင့္ လုပ္ငန္းအားလံုးနီးပါး ရပ္နားရသည္။ ေမြးျမဴေရး၊ လူသံုးကုန္ပစၥည္း စသည့္လုပ္ငန္းတြင္လည္း တရုပ္၊ တိရိစာၦန္အစာမ်ားကို ဝယ္သံုးရျခင္း၊ ျပည္တြင္းမွတရားမဝင္အခြန္ (ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက ေတာင္းရမ္းမႈမ်ား) ေၾကာင့္ အျမတ္နည္းပါးလာသည့္အတြက္တစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္တြင္းကုန္ေစ်းႏႈန္းၾကီးလာျခင္း (အိမ္ေျမငွားရမ္းခ)၊ လွ်ပ္စစ္မီး အခက္ခဲေၾကာင့္တစ္ေၾကာင္း ..လုပ္ငန္းငယ္မ်ားရပ္တည္ရန္ အလြန္ခက္ခဲရသည္။ ျမန္မာမ်ား ေပၚပင္ ေငြရလြယ္ေသာအလုပ္မ်ားမွာ ေလာင္စာဆီတင္သြင္းခြင့္၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ေၾကးနီထုတ္ခြင့္ ကဲ့သို႔ေသာ သြင္း/ထုတ္ ပါမစ္မ်ားျဖင့္ ခရိုနီမ်ား အၾကီးက်ယ္အျမက္ထြက္၊ အဆင္ေျပေနေသာ္လည္း၊ လုပ္ငန္းရွင္ကေလးမ်ားမွာ နယ္စပ္မွ လူသံုးကုန္မ်ားကိုသာ သြင္း/ထုတ္ လုပ္စား ေနရသည္။ ကုန္ကားၾကီးမ်ားပိုင္ရွင္ကလည္း ေလာင္စာဆီေစ်းၾကီးသျဖင့္ သိပ္မကိုက္… ။ ေခတ္ကမေကာင္းလွပါ။ အဆင္ေတာ့ေျပ သြားမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မည္မွ်ၾကာမည္မသိ။
နံပါတ္ (၁) အခ်က္မွာ တရုတ္ျပည္မွ ကုန္ပစၥည္းမ်ား တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္မွ အေရးေပၚအဖြဲ႔ တရားမဝင္ကုန္ သြယ္မႈ တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီျဖင့္ အခြန္လိုက္ေကာက္သည့္လုပ္ငန္း၊ တနည္းအားျဖင့္ တရားဝင္လပ္ဘ္ေတာင္းရန္၊ ဖြဲ႔ေပးလိုက္ေသာေၾကာင့္ ထိုအဖြဲ႔သည္ အလြန္ဝင္ေငြေကာင္းလွေပသည္။ လုပ္ခြင့္ရလွ်င္လူတိုင္း ၁၀၀% ပစၥည္းသိမ္းလိုမည္ (သို႔မဟုတ္) တကယ္ေပးရမည့္အခြန္ ဥပမာ ႏိုင္ငံျခားစီးကရက္ႏွင့္အရက္ဆိုလွ်င္ ပစၥည္းတန္ဖိုး၏ ၁၀၀%ကို အခြန္ေတာင္းမည္ေလာ၊ ပစၥည္းအားလံုးကို သိမ္းဆည္းျပီး၊ အမႈလုပ္လိုက္မည္ေလာ .. ထိုအဖြဲ႔တြင္ ဥပေဒရွိမည္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္အေရးၾကီးဆံုးလုပ္ငန္းမွာ စိတ္ဓါတ္ျမင့္ျမတ္ No Corrupt ျဖစ္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ရရွိေနေသာအခြန္ 4% of GDP မွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ား 30% to 40% ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ နည္းပါးလြန္းျခင္းလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ သည္ ကမၻာေပၚတြင္ လပ္ဘ္အစားဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ဂုဏ္အသေရမဲ့စြာ ရပ္တည္ေနရသည္။
လုပ္ရမည့္တာဝန္ (၂) ရပ္မွာ
၁။ အခြန္ကို မွန္ကန္စြာေကာက္ႏိုင္ရန္
၂။ ေကာက္ရေသာအခြန္ကို မွန္ကန္စြာသံုးႏိုင္ရန္ ..ျဖစ္သည္။
ထိုလုပ္ငန္း၂ခုအတြက္ အဖြဲမ်ားဖြဲ႔စည္းရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အျခားအစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ပံ့ပိုးကူညီရမည္။ ဥပမာ.. ဥပေဒေရးဆြဲေရး။ အမႈစစ္ေဆးေရးတို႔အတြက္ မလိုလားအပ္ေသာ ၾကံ့ၾကာမႈမ်ားသည္ လပ္ေပးမႈကို ထပ္ဆင့္ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။ အမႈစစ္ေဆးစဥ္ ကာလအတြင္း ဖမ္းမိပစၥည္းမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးသြားျခင္းမ်ိဳးလည္း ရွိသည္။ တရုပ္၊စင္ကာပူ၊ဗီယက္နမ္မ်ားတြင္ တရားမဝင္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ကို On the spot အခြန္ေကာက္လိုက္သည္။ မေပးႏိုင္ပါက ပစၥည္းသိမ္းျပီး၊ လူကို တရားစြဲ ဒဏ္ေငြရိုက္သည္။ ဥပမာ သိန္း၁၀၀ဖိုး အရက္၊ စီးကရက္ တင္သြင္းလာပါက အခြန္း ၂၀၀% သိန္း၂၀၀ ဒဏ္ေငြရိုက္သည္။ ဝန္ထမ္းမ်ား ပစၥည္းသိမ္း၊ ဖမ္းဆီးလိုက္ျခင္းျဖင့္ ရဲအမႈျဖစ္ျပီး၊ ရဲႏွင့္တရားရံုးက ဒဏ္ေငြသိန္း၂၀၀ ရေအာင္ ရံုးတင္စစ္ေဆး၊ ဒဏ္ေငြရိုက္၊ ေထာင္ခ်သည္။ မူရစ္ေဆးတင္သြင္းလာပါက ေသဒဏ္ခ်သည္။ သူတို႔ကို ႏိုင္ငံတကာ စာရင္းစစ္ Private Audit Firm အဖြဲ႔ျဖင့္ စစ္ေဆးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရစာရင္းစစ္အဖြဲ႔တစ္ခုတည္းသာ စာရင္းစစ္ေနရသည္ဟု သိရသည္။ မၾကာမီ ႏိုင္ငံတကာကဲ့သို႔ ပုဂၢလိက စာရင္းစစ္ကုမၸဏီေလးမ်ား၊ CPA certified auditor မ်ားျဖင့္ အစိုးရစာရင္းစစ္အဖြဲ႔ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးမည္ ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။
ISO 9000 ဆိုသည္မွာ ေျပာတဲ့အတုိင္းလုပ္၊ လုပ္တဲ့အတိုင္းေျပာ၊ လုပ္တာေျပာတာ စာရင္းရွိရသည္။ QS9000 ဆိုသည္မွာ ထိုစာရင္းမ်ား ဟုတ္မဟုတ္ကို စာရင္းစစ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ ကြန္ျပဴတာရွိစရာမလိုပါ။ ျမန္မာမ်ား လုပ္လွ်င္အလြယ္ေလးျဖစ္ေသာ္လည္း ျခစားစရိုက္မ်ား (အရိုးစြဲေနေသာ၊ ႏႈတ္အမိန္႔မရလွ်င္မလုပ္ရဲသည္အက်င့္) ရွိေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ထိုလုပ္ငန္းကို ၾကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
