စီးပြားေရးနဲ႔ စစ္ေရးကိုေတာ့ ဆရာႀကီးအစၥေရးႏိုင္ငံကို အတုယူခဲ့ပါတယ္။ CPF ေငြေၾကးစနစ္ကို ေအာင္ျမင္စြာထူေထာင္ရင္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ဘီလ်ံေပါင္း ၆၀၀ေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏံွထားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ မူဆလင္ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား အိမ္နီး ႏိုင္ငံ၂ ခုနဲ႔ အဆင့္ေျပေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္အလံမွာ လျခမ္းတံဆိပ္ ထည့္ထားတာ၊ အေမရိကန္ ေလယဥ္တင္သေဘၤာအုပ္စု ႀကီး အနားမွာအျမဲရွိေနေအာင္လုပ္ထားတာေတြ … ေတာ္႐ံုလူ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္ၿပီး အစိုးရထိပ္တန္း အရာ ရွိမ်ား အဂတိလိုက္စားမႈလံုးဝမရွိေအာင္လုပ္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံကိုစတင္ခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻ႔အဂတိအနည္းဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ ထိပ္ တန္းက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တည္ေနတာ အခု ၂၀၁၅ အထိပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခြန္ေကာက္စနစ္ နဲ႔ အခြန္ရရွိေငြဘတ္ဂ်တ္သံုးစြဲမႈ အဲဒီ (၂) ခုမွာ စာရင္းစစ္အဖြဲ႕ (Auditor) နဲ႔ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ CPIB www.cpib.gov.sg ႏွစ္ခုကို အႂကြင္းမဲ့နီးပါး အာဏာမ်ားစြာ ေပးထားပါတယ္။ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားရဲ့ လစာနဲ႔စားဝတ္ေနေရးလည္း ဖူလံုေအာင္လုပ္ေပးခဲ့ျပီး၊ အဂတိ အနည္းဆံုးႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမာၻ႔ရင္းႏွီးျမႇဳပ္သူမ်ား အခုခ်ိန္ထိ တဟုန္ထိုးေရာက္လာေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရးရရင္ အမ်ားႀကီးေပမဲ့ ..ငယ္စဥ္က အတန္းပညာမွာ စင္ကာပူၿမိဳ႕ကေန ဒုတိယပဲရခဲ့ လီကြမ္းယူ၊ ပထမရတဲ့ ပီနန္ၿမိဳ႕က Kwa Geok Choo ဆိုတဲ့ မိန္းကေလးကို ဘယ္ေတာ့မွမႏိုင္ဘူး။ လီကြမ္းယူ ငယ္စဥ္ကတည္းက မနာလိုစိတ္မရွိပဲ အဲဒီမိန္း ကေလးနဲ႔ မိတ္ဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ လန္ဒန္ ကင္းဘရိတ္တကၠသိုလ္က ဥပေဒပညာ အတူသြားေရာက္သင္ခ်ိန္မွာ ခ်စ္ႀကိဳက္လက္ ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဇနီးေမာင္ႏွံ ႏွစ္ဦးစလံုး ဥပေဒပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုးတဲ့အခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အတိုက္အခံအင္အားႀကီးလာႏိုင္ရင္ အက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ဥပေဒပညာကြၽမ္းက်င္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ တရားရံုးေတြမွာ အတိုက္အခံမ်ားကို တရားစြဲေလ်ာ္ေၾကးေငြေတြ အမ်ားႀကီးေတာင္းၿပီး၊ မေပးႏိုင္တဲ့အထိ Bankrupt လူမြဲျဖစ္ေအာင္လုပ္ေလ့ ရွိပါတယ္။
ဒါေပမဲ့… အခုေခတ္ စီးပြားေရးအင္ပါယာ ထူေထာင္ခဲ့ပံုကေတာ့ အလြန္ေတာ္ပါတယ္။ link ေပးလိုက္ပါတယ္။ CPF အစိုးရ ေငြစုဘဏ္တခုကို တည္ေထာင္ျပီး၊ ျပည္သူလူထု ထည့္ဝင္ေငြမ်ား၊ တနည္းအားျဖင့္ အခြန္ေငြမ်ားကို တိုးပြားေအာင္ ကမာၻ႔ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား ငွားရမ္းလုပ္ကိုင္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ အေျခအေနမေကာင္းလို႔ Bank Of America မွာ ဘီလ်ံေပါင္းမ်ားစြာထည့္ဝင္ထားတဲ့ ရင္းႏွီးေငြေတြကို ၂၀၀၉ ေနာက္ပိုင္းမွာ Bank Of China တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ တေျဖးေျဖး ေရႊ႕ေျပာင္းပါတယ္။ http://www.slideshare.net/myanmarjobstudent/cpf-bank-public-saving-system21jul2014?related=1
၁၉၅၉ ခုႏွစ္ လီကြမ္းယူေခါင္းေဆာင္တဲ့ ပီေအပီပါတီ (People’s Action Party – PAP) ေရြးေကာက္ပြဲႏိုင္ၿပီး အာဏာရခဲ့ပါ တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတိုင္းမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၉၀ မွာေတာ့ သူ႔လက္ေထာက္ ဂိုေခ်ာက္ေထာင္ကို ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ရာထူး လြဲအပ္ပါတယ္။ အနားယူလိုက္ေပမဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ သူ႕နယ္ေျမမွာ ဘယ္အတိုက္အခံမွ လာ ေရာက္ မၿပိဳင္လို႔ ၿပိဳင္ဖက္မရွိ အႏိုင္ရခဲ့တာခ်ည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၄ မွာေတာ့ သူ႕ရဲ့သားႀကီးျဖစ္တဲ့ လီရွန္လုန္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာထူးနဲ႔ ႏိုင္ငံအႀကီးကဲ ျဖစ္လာပါတယ္။ အာဏာရ ပီေအပီပါတီက လက္ရွိပါလီမန္မွာ အမတ္ ၈၇ ေနရာမွာ ၈၀ ေနရာနဲ႔ အျပတ္အသတ္ အာဏာကိုထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အစိုးရပါလီမန္အမတ္အျဖစ္ ရွိေနပါတယ္။
သူ႔သားသမီးေတြ သား (၂) ေယာက္၊ လီရွန္လံုး (လက္ရွိ ႏိုင္ငံအႀကီးကဲ) Lee Hsien Loong နဲ႔ ညီမ အာ႐ံုေၾကာဆရာဝန္ လီေဝလင္း Lee Wei Ling နဲ႔ သားငယ္ လီရွန္ယန္း Lee Hsien Yang တို႔ရွိပါတယ္။ ဇနီးသည္ကေတာ့ ၂၀၁၀ မွာ ကြယ္ လြန္သြားခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပါင္းသင္းခဲ့တဲ့ဇနီးျဖစ္သူ Kwa Geok Choo ဆုံးကတည္းက စိတ္ထိခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ကတည္းက အစိုးရတာဝန္မ်ားကို တာဝန္ယူမႈ မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ပါတယ္။ လူထုအျမင္မွာလဲ သိပ္မေတြ႕ရေတာ့ပါဘူး။ ၂၀၁၃ မွာ ကိုယ္တိုင္ေရးစာအုပ္မွာ သူဟာ အလြန္ အားနည္းလာျပီျဖစ္လို႔ ျမန္ျမန္ေသဆံုးခ်င္ေနၿပီလို႔ ေရးထားပါတယ္။ အကယ္၍ သူသတိမဲ့ ေသခါနီးျဖစ္ေနရင္ က်န္ရစ္သူမ်ားက သူ႔ကို အသက္မေသေအာင္ ေခတ္မီွ အသက္ကယ္၊ ႏွလံုး၊ အ သက္ရႈ စက္မ်ားတပ္ဆင္ေပးျခင္းမလုပ္ဖို႔ Advance Medical Directive, a legal document ဥပေဒနဲ႔ လက္မွတ္ထိုး စာခ်ဳပ္လုပ္ထားပါတယ္။
ေသခါနီးနဲ႔ ေသတဲ႔အခ်ိန္မွာ က်န္တဲ႔လူေတြက ဝိုင္းတၾကရတဲ႔ လူတေယာက္ ၿဖစ္ရတာကိုက အားက်စရာ ေကာင္းလွၿပီ။
Mr Goh Chok Tong became as prime minister in 1990, not 2010.