မင္းမင္းလတ္ (သို႔မဟုတ္) အနာဂတ္ ကို ႀကိဳသြားခ်င္တဲ့ လူ
စိုးသိဏ္း၊ ၾသဂုုတ္ ၂၆၊ ၂၀၁၃
(ၾသဂုတ္၊ ၂၂၊ ၂၀၁၃ တြင္ (၁၆) ႏွစ္ ျပည့္သြားခဲ့သည့္္ မင္းမင္းလတ္ ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ပတ္လည္ မင္းမင္းလတ္ အမွတ္တရ ရက္သီတင္းပတ္ မိုးမခ အစီအစဥ္) မိုးမခ
မင္းမင္းလတ္ (၁၉၄၈-၁၉၉၇)
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – ခင္ျမတ္မူ (အဆိုေတာ္)
မင္းမင္းလတ္ နဲ႔ စတင္ ခင္မင္ရင္းႏွီးဖို႔ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ “More Hits” အဂၤလိပ္သီခ်င္း စာအုပ္ အမွတ္ (၁)
ဒီဇိုင္း – မင္းမင္းလတ္ + ဦးနီ
ဓာတ္ပံုမွ်ေဝသူ – စိုးသိဏ္း
“More Hits” အဂၤလိပ္သီခ်င္းစာအုပ္ အမွတ္ (၄) “Now Hits” အတြင္း ေရွ႕ နဲ႕ ေနာက္ေက်ာဖံုး ဒီဇိုင္း အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ လတ္ႀကီး Caricature
ဓာတ္ပံုမွ်ေဝသူ – စိုးသိဏ္း
မင္းမင္းလတ္ နဲ႔ သိခဲ့ဖူးသမွ်ကို အရင္ ေဆာင္းပါးေတြမွာ စံုေအာင္ ေရးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အခု မိုးမခ မင္းမင္းလတ္ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီအစဥ္ အတြက္ မင္းမင္းလတ္ အမွတ္တရ စကားစု ေလးတခု မိုးမခ Online စာဖတ္ပရိသတ္ အတြက္ ေရးေပးလိုက္ပါတယ္။ မင္းမင္းလတ္ အမွတ္တရ ေဆာင္းပါး ေဟာင္း တပုဒ္ကိုလည္း ျပန္လည္ ေဖာ္ျပဖို႔ ခြင့္ျပဳပါတယ္။
စိုးသိဏ္း @ Soe Thane
၂၁၊ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၃
ဓာတ္ပံု – အလကၤာ၊ မွ်ေဝသူ – Doney MP
မင္းမင္းလတ္ (သို႔မဟုတ္) အနာဂတ္ သို႔ ႀကိဳသြားႏွင့္သူ
စိုးသိဏ္း
(အလကၤာ၊ အတြဲ (၃)၊ အမွတ္(၇)၊ ေဖေဖၚဝါရီ၊ ၁၉၉၈၊ တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္၊ ၂၂၊ ၂၀၁၃ တြင္ (၁၆) ႏွစ္ ျပည့္သြားခဲ့သည့္္ မင္းမင္းလတ္ ကြယ္လြန္ျခင္း ႏွစ္ပတ္လည္ အမွတ္တရ ရက္သီတင္းပတ္ အစီအစဥ္ အျဖစ္ မိုးမခ က ျပန္လည္ တင္ဆက္သည္။)
“လတ္ႀကီး”၊ “Marshall ႀကီး”၊ “ကိုလတ္ႀကီး” စသည္ျဖင့္ ခင္မင္ရင္းႏွီးသူေတြက ေခၚၾကတဲ့ “မင္းမင္းလတ္” နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ခဲ့ၾကပံု၊ ခင္ခဲ့ၾကပံု၊ သူနဲ႔ လက္တြဲ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကပံု ေတြကို အလကၤာဂီတ ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ (၁)၊ အမွတ္ (၇) နဲ႔ အမွတ္ (၈) မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ ရဲ႕ “ေပါ့ပ္ဂီတ သံစဥ္မ်ားၾကားမွ စီးဆင္းျဖတ္သန္းျခင္း” ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ထည့္ေရးခဲ့ၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ … ဒီမွာေတာ့ လတ္ႀကီး ရဲ႕ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္မႈေလးေတြ အေၾကာင္းေရးခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီေဆာင္းပါး မဖတ္လိုက္ရသူေတြ အတြက္ အတိုခ်ံဳးၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့ လတ္ႀကီးရဲ႕ More Hits ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္သီခ်င္း စာအုပ္ေလး ထုတ္ခါနီးမွာ အဂၤလိပ္ သီခ်င္း စာသားေတြ လိုခ်င္တယ္ ဆိုလို႔ ကၽြန္ေတာ့္ ေက်ာင္းေနဘက္ သူငယ္ခ်င္း ေဇာ္ထြန္းေမာင္ က သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ ကို မိတ္ဆက္ေပးရာက သိကၽြမ္းရင္းႏွီးခဲ့ၾကတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္က လတ္ႀကီး More Hits မလုပ္ခင္က သူမ်ားေတြ ထုတ္ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္သီခ်င္း စာအုပ္ေလးေတြ အကုန္ ဝယ္တယ္၊ ေနာက္ၿပီး ျပည္ပ မဂၢဇင္း စာေစာင္ေတြမွာ ပါတဲ့ သီခ်င္းစာသားဆိုရင္ တပုဒ္ရရ၊ ႏွစ္ပုဒ္ ရရ ကူးထားတယ္၊ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို ေရဒီယိုကလာရင္ တိပ္ရီေကာ္ဒါ နဲ႔ ကူးၿပီး၊ စာသားေတြ ျပန္ေရးခ်ထားတယ္၊ အဲဒီ သီခ်င္းေတြကို ဗလာ စာအုပ္ တအုပ္ နဲ႔ ကိုယ့္ဘာသာ ပန္းခ်ီ ဒီဇိုင္း အလွဆင္ၿပီး၊ သီခ်င္း စာအုပ္ေလးေတြ အျဖစ္ ဖန္တီးထားတယ္ေလ။
လတ္ႀကီး ရဲ႕ More Hits အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ လက္ေရးသီခ်င္းစာအုပ္ထဲက ႀကိဳက္ရာ သီခ်င္းေတြ ေရြးသံုးဖို႔ ငွားလိုက္တယ္။ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ သူ႔ရဲ႕ More Hits ထြက္တယ္ဆိုရင္ပဲ ေရာင္းလို႔ ကုန္သြားတာနဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္ ရိုက္ခဲ့ရတယ္။ More Hits မ်က္ႏွာဖံုး ဒီဇိုင္းကို လတ္ႀကီး နဲ႔ သူ႔ဦးေလး ဦးနီ တို႔ ဖန္တီးခဲ့တာပါ။ သူမ်ားေတြ ထုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္ သီခ်င္းစာအုပ္ေတြ ထက္ အျပင္အဆင္၊ ပံုႏွိပ္စာလံုး စသျဖင့္ အားလံုး သပ္ရပ္သားနား ေနလို႔ ေအာင္ျမင္သြားတာပဲ။ အဲဒီတုန္းက လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ BBS ရဲ႕ Local Talents အဆိုေတာ္ေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပေပးခဲ့တယ္။ စတီရီယို အဆိုေတာ္ မျဖစ္ေသးတဲ့ Tony Hundley (ဘိုဘိုဟန္)၊ Victor ခင္ညိဳ၊ April ခ်စ္ခင္၊ ေက်ာ္ေဆြဟန္ စသူတို႔ရဲ႕ ပံုေတြ ပါတယ္။
လတ္ႀကီးရဲ႕ More Hits 4 ကို နာမည္ေျပာင္းထားတဲ့ Super Now Hits 4 ကို ထုတ္္ေဝခ်ိန္မွာပဲ သူ သီခ်င္း စ ဆို ျဖစ္တယ္။ ဆံရွည္မေလး၊ အေပၚထပ္နဲ႔ေအာက္ထပ္ဇာတ္လမ္း တို႔ပါတဲ့ ပထမဆံုး စီးရီးပါ။
(စကားခ်ပ္ – အဲဒီတုန္းက “စီးရီး” ဆိုတဲ့ စကားလံုး မေပၚေသးဘူး။ ေဇာ္မင္း ရဲ႕ “ဂစ္တာဥယ်ာဥ္” သီခ်င္း စာအုပ္ေလးေတြ မွာ အဆိုေတာ္ ဘယ္သူ၊ ဘယ္ဝါ ရဲ႕ ဘာ “စီးရီး” မွ သီခ်င္းမ်ား ဆိုၿပီး သူက တေခြစာ စာသား နဲ႔ ေကာ့(ဒ္) ေတြ ေဖာ္ျပေပးခဲ့ရာက ေတးသံသြင္းဆိုင္ေတြက အဲဒီ စကားလံုး ယူသံုးခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီကေန ဒီ စကားလံုး တြင္က်ယ္၊ တည္ျမဲ ခဲ့တယ္ လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။)
မင္းမင္းလတ္ ၏ ပထမ ေတးစု (၂၇-ေမလ-၁၉၇၁)
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – ေနမ်ိဳးေဆး (ပန္းခ်ီဆရာ၊ ေတးေရး/ေတးဆို)
လတ္ႀကီး အဆိုေတာ္ လုပ္မယ္၊ သီခ်င္းသြင္းမယ္ လို႔ သိရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အံ့အားသင့္ သြားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ အိမ္ကို လာၿပီး သူ အခ်ိန္ရသေလာက္ ကၽြန္ေတာ့္ ကို ဂစ္တာ တီး သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဂစ္တာ တီး သင္ေပးတဲ့ အခါမွာ သူ သီခ်င္း ဘယ္ေတာ့ မွ မဆိုဘူး၊ သူ တီးတီး၊ ကၽြန္ေတာ္ တီးတီး ကၽြန္ေတာ္ပဲ ဒိုင္ခံ ဆိုရင္း သင္ရပါတယ္၊ က်င့္ရပါတယ္။
သူ႔ အသံက ဘယ္သံျဖစ္ေၾကာင္း၊ သီခ်င္းဆိုလို႔ မရေၾကာင္း၊ ဆိုရင္လည္း ဟာမိုနီ ဆိုရာမွာ Second သံမ်ိဳးပဲ ရေၾကာင္း သူေျပာတယ္။ ရွက္လို႔ပဲလား မေျပာတတ္ဘူး။
အဲဒီလူက ျမန္မာစတီရီယို သီခ်င္းေတြ ဆိုမယ္ ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သူ႔ ေရွ႕မွာ ရယ္မိေသးတယ္။ ေနာက္ေနတာ မွတ္လို႔။
ဒါေပမယ့္ သူ႔ စီးရီး (ဖတ္ရလြယ္ေအာင္ စီးရီးလို႔ပဲ ဆက္သံုးသြားပါရေစ) ကို ရွိ ႏွင့္ၿပီးသား တီးဝိုင္းေတြ နဲ႔ အသံမသြင္းဘဲ “Electronic Machine” ဆိုတဲ့ ဝိုင္းတည္ေထာင္ၿပီး သြင္းယူခဲ့တယ္။ Lead Pierpont Morgan၊ Rhythm လွသိန္း၊ Bass ေက်ာ္ႏိုင္၊ ေက်ာ္ေဆြဟန္ တို႔ ပါဝင္တယ္။ သီခ်င္းေတြ “ေကာ္ပီ” လုပ္ေတာ့လည္း သူမ်ားေတြက Beatles တို႔၊ Presley တို႔၊ Pat Boone တို႔၊ Cliff Richard စသူတို႔ရဲ႕ သီခ်င္းေတြကို ေကာ္ပီ လုပ္ေနၾကခ်ိန္မွာ သူက BBC တို႕၊ VOA တို႕ မွာ လႊင့္ေနတဲ့ Top 10 စာရင္းဝင္ သီခ်င္းအသစ္ေတြကိုမွ ေရြးၿပီး ေကာ္ပီလုပ္ဆိုခဲ့တယ္။ C.C.R ပါတယ္၊ Dawn ပါတယ္၊ Santana ပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ့္ သီခ်င္းေတြကို ဦဘသိန္း စတူဒီယိုမွာ သြင္းတာဗ်ာ။ သူ႔ရဲ႕ Ampex စက္ႀကီးေတြက ထြက္တဲ့ အသံ Quality က အရမ္းေကာင္းတယ္။ တျခား စတူဒီယိုေတြနဲ႔ မတူဘူးဗ်၊ သူ႔ စက္ႀကီးေတြက ခင္ဗ်ား အရပ္ထက္ျမင့္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ တီးဝိုင္းနာမည္ကို Electronic Machine လို႔ ေပးထားတာလညး္ အေၾကာင္း ရွိတယ္။ ဒီသီခ်င္းေတြကို လူေတြ တီးခတ္တာ မဟုတ္ဘဲ အီလက္ထရြန္းနစ္ ယႏၱ ရားႀကီး တခု နဲ႔ ဖန္တီး ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ သေဘာမ်ိဳး၊ အရသာမ်ိဳး ပရိသတ္ ကို ေပးခ်င္လို႔ဗ်ာ” လို႔ လတ္ႀကီး က သူ႔ရဲ႕ ပထမ ဆံုး စီးရီး သြင္းၿပီးခါစက ကၽြန္ေတာ့္ကို တက္ၾကြစြာ ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။
ကြန္ပ်ဴတာ ေတြနဲ႔ ဖန္တီးတဲ့ Techno ဂီတ ဆိုတာ အခုမွ ေခတ္စားတာပါ။ လတ္ႀကီး က အဲဒီ ကတည္းက ဂီတ ကို စက္ယႏၱရား နဲ႔ ဖန္တီးဖို႔ စိတ္ကူးေနခဲ့တာေနာ့။
သူ႔ရဲ႕ ပထမဆံုး စီးရီး ေၾကာ္ျငာ ပံုကလည္း အေတာ့္ကို ထူးျခားပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက တျခား အဆိုေတာ္ေတြ မလုပ္ေသးတဲ့ ပံုစံပါ။ ေၾကးမံုမွာ မ်က္ႏွာဝက္ ေနရာယူၿပီး ဒီဇိုင္းဆရာ (ဦး) ညြန္႔ေဝ ရဲ႕ ဒီဇိုင္း နဲ႔ ေၾကာ္ျငာတာ။ သူ႔ရဲ႕ Super Now Hits စာအုပ္ ေၾကာ္ျငာ နဲ႔ သူ႔ စီးရီး ေၾကာ္ျငာ တြဲထားတယ္။ သူက “ဟစ္ပီ” ဖက္ရွက္ ဝတ္ထားတယ္၊ ေခါင္းေလာင္း ေဘာင္းဘီဝတ္ၿပီး ဖိနပ္ လံုးဝ စီးမထားဘဲ ေျခ ႏွစ္ဖက္ ကား၊ ခါးေထာက္ ရပ္ေနတယ္။ အဲဒီ ေၾကာ္ျငာက အေတာ္ေလး ‘လႈပ္’ သြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သူ႔စီးရီးလည္း အခု ေခတ္ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ ‘ေပါက္’ သြားတယ္ေပါ့။
စတီရီယို ဂီတသစ္ ရဲ႕ ေခတ္ဦး ကာလ မွာ “မင္းမင္းလတ္” ဆိုတဲ့ အဆိုေတာ္ အသစ္ တေယာက္ ေနရာ ရ သြားတယ္ ဆိုပါစို႔။ သူ႔သီခ်င္းေတြ ဘာလို႔ လူႀကိဳက္မ်ားသြားသလဲ။ ေကာ္ပီလုပ္ထားတဲ့ မူရင္း အဂၤလိပ္ သီခ်င္းေတြက Top 10 သီခ်င္းေတြ၊ E. Machine ကလည္း မူရင္း နဲ႔ အနီးစပ္ဆံုး တူေအာင္ ေကာ္ပီတီးထားတယ္။ ပုသိမ္ေမာင္စိမ္းသူ ရဲ႕ စာသားေတြကလည္း ေကာင္းတယ္။ လတ္ႀကီး ဆိုပံုကလည္း သူမ်ားနဲ႔ မတူဘူး။ မူရင္း အဆိုေတာ္ ေအာ္ သလို သူက အသံျပဲႀကီးနဲ႔ ေအာ္ ဆိုတယ္၊ ညွစ္ဆိုတယ္၊ ‘ဖြင့္’ ဆိုတယ္ ေပါ့ေလ။ သူ႔ အရင္ လူေတြက နားဝင္ခ်ိဳေအာင္ ‘ေဖာ့’ ဆိုတယ္၊ အသံပါးပါး၊ ခ်ိဳခ်ိဳေလးေတြနဲ႔ေပါ့။
ဒါေၾကာင့္ မင္းမင္းလတ္ နဲ႔ သူ႔ သီခ်င္းေတြဟာ လူေတြ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ ေျပာစရာ အေၾကာင္းတခု ျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔သီခ်င္းေတြကို လူႀကီးေတြက မႀကိဳက္ဘူး၊ နားမခံသာဘူး။ သီတင္းကၽြတ္၊ တန္ေဆာင္တိုင္ မွာ ေျဖေဖ်ာ္တဲ့ သူ႔ စတိတ္ရိႈးေတြ မၾကာခဏ ပါမစ္ပိတ္ခံရတယ္။ ပြဲပါမစ္ေတာ့ ေပးမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ပုဆိုးနဲ႔တိုက္ပံု ဝတ္ဆိုရမယ္ ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ လုပ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အစ ပထမ ဆိုေတာ့ စတိတ္ရိႈး ေဟ့ ဆိုရင္ လူေတြ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုးတာခ်ည္းပဲ၊ တိုးၾကရာကေန ရန္ျဖစ္ၾက၊ ရိုက္ၾက၊ ႏွက္ၾက နဲ႔ ပြဲပ်က္တာကလည္း မဆန္းေတာ့ဘူး။
E. Machine နဲ႔ လတ္ႀကီး လမ္းခြဲၿပီးေတာ့ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွာ King တီးဝိုင္းကို ထူေထာင္ျပန္တယ္။ Lead ေက်ာ္ႏိုင္၊ Bass ေဂ်ာမီ (Jommi)၊ Drums အတူး၊ Rhythm လတ္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ တီးၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေအာင္ကိုလတ္၊ စိုးပိုင္ တို႔ နဲ႔ 6064 တီးဝိုင္းမွာ တီးခဲ့တဲ့ “မူဆာ” ေခၚ ဒိုမီႏိုတင္ေမာင္ လည္း King ကို ေရာက္လာတယ္။ ေက်ာ္ႏိုင္ က Playboy ဝိုင္းထဲ ေရာက္သြားေတာ့ မူဆာပဲ Lead ဆက္တီးတယ္။
E. Machine မွာ ကတည္းက ကၽြန္ေတာ္လည္း သီခ်င္းဝင္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ သီခ်င္းမတိုက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဆင္ေျပေအာင္ စတိတ္ရိႈးက်ရင္ လတ္ႀကီး မဆိုတဲ့ သူ႔ စီးရီးထဲက သီခ်င္း သံုးေလးပုဒ္ ရဲ႕ မူရင္း အဂၤလိပ္သီခ်င္းေတြပဲ တက္ ဟဲ ပစ္လိုက္တာေပါ့။ ပရိသတ္ နားစြဲၿပီးသား သီခ်င္းရဲ႕ Original သီခ်င္းကို ဆိုျပေတာ့ သူတို႔ သေဘာက်တယ္ေလ။ သူတို႔ မၾကားဖူးတဲ့ အဂၤလိပ္သီခ်င္း အသစ္ေတြ ဆိုျပရင္ အဆင္ေျပခ်င္မွ ေျပမွာ။
King အဖြဲ႕ (၁၉၇၃/၇၄)
ဝဲမွယာ – Bass ေဂ်ာမီ (Jommi) (ကြယ္လြန္)၊ စိုးသိဏ္း (အဆို)၊ Rhythm မင္းမင္းလတ္ (မ်က္ႏွာဖံုးတပ္လ်က္) (ကြယ္လြန္)၊ Lead ေက်ာ္ႏိုင္
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – စိုးသိဏ္း
(မွတ္ခ်က္ – မင္းမင္းလတ္ သည္ စင္ျမင့္ ေဖ်ာ္ေျဖ ပြဲမ်ားတြင္ ပထမဦးဆံုး မ်က္ႏွာဖံုးတပ္ ေဖ်ာ္ေျဖာ္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။)
King နဲ႔ အတူ ကၽြန္ေတာ္ သီခ်င္းလိုက္ဆိုတဲ့ ကာလ၊ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ကုန္ခါနီးမွာ ျပည္လံုးကၽြတ္ မဲဆႏၵ ခံယူပြဲ အထိမ္းအမွတ္ အတြက္ ရပ္ကြက္တိုင္းက စတိတ္ရိႈးေတြနဲ႔ ဧည့္ခံေနၾကတယ္။ ေျမနီကုန္း က လမ္းတလမ္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျဖေဖ်ာ္ခါနီး က်မွ ေဘာင္းဘီ မဝတ္ရ၊ ‘ဘို’ သီခ်င္း မဆိုရ ဆိုၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္လာတယ္။ အားလံုး အဆင့္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီးမွ ဒီလိုညႊန္ၾကားလာတာေၾကာင့္ လတ္ႀကီး နဲ႔ ဝိုင္းသားေတြ ခမ်ာ ရရာ ပုဆိုးတိုက္ပံု ငွားဝတ္ၿပီး စင္ေပၚတက္လိုက္ၾကရတယ္။ အဲဒီညက ကၽြန္ေတာ္ ကေတာ့ စင္ေအာက္မွာပဲ ထိုင္ေနလိုက္တယ္။
ဝဲမွယာ – Bass ေဂ်ာမီ (Jommi) (ကြယ္လြန္)၊ စိုးသိဏ္း (အဆို)၊ Rhythm မင္းမင္းလတ္ (ကြယ္လြန္)
(၁၉၇၄)
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – စိုးသိဏ္း
အဲဒီအခ်ိန္က တီးဝိုင္းေတြမွာ ‘ဘို’ သီခ်င္းဆိုတဲ့ လူက အရမ္းရွားပါးေနၿပီ။ Playboy မွာ ပုလဲက ျမန္မာ လိုေရာ၊ ‘ဘို’ လိုပါ ဆိုတယ္၊ ပုလဲ ရဲ႕ ေမာင္ Terry လည္း ‘ဘို’ လို ဆိုတယ္။ ေနာက္ Elf မွာေတာ့ Darlington Din ရွိတယ္။ Ricky Latt က ေနာက္ပိုင္း ျပည္ပ ထြက္သြားတယ္။
‘ဘို’ သီခ်င္းေတြကို ျမန္မာ စာသား သြတ္ၿပီး ေကာ္ပီ လုပ္လာၾကတဲ့ “စတီရီယိုသီခ်င္း” ဆိုတာေတြက အရွိန္ေကာင္းေနၿပီကိုး။
တျခား စတီရီယို အဆိုေတာ္ေတြနဲ႔ လတ္ႀကီး လံုးဝ ျခားနားတာတခုက သူဟာ ေကာ္ပီ လုပ္ဖို႔ သီခ်င္း အသစ္ ေတြကိုသာ အျမဲ ရွာေဖြ ေရြးခ်ယ္လိုသူ ျဖစ္ျခင္းပါပဲ။
ေဆးဆိုးပန္းရိုက္မ်က္ႏွာ၊ ေတးေရး – ေမာင္ေဆြႏြယ္ + မင္းမင္းလတ္၊ ေတးဆို – မင္းမင္းလတ္ (၂၈-ႏိုဝင္ဘာ-၁၉၇၁)
Original: “Joy to the World” by “Three Dog Night” (1971, February).
Music Video URL: http://youtu.be/QhhwkXHMLS4
မယ္သီတာခိုးတာဘယ္သူလဲ၊ ေတးေရး – ေမာင္ေဆြႏြယ္၊ ေတးဆို – မင္းမင္းလတ္ (၂၈-ႏိုဝင္ဘာ-၁၉၇၁)
Original: “Love Grows (Where My Rosemary Goes)” by “Edison Lighthouse” (1970, January).
Music Video URL: http://youtu.be/C0Khjdg-WOc
သူ အဂၤလိပ္သီခ်င္း စာအုပ္ေတြ ထုတ္ေဝခ်ိန္ နဲ႔ အဲဒီ မတိုင္ခင္က BBC, VOA, Australia Radio တို႔က လႊင့္ခဲ့တဲ့ Top 10 အစီအစဥ္ေတြ နားေထာင္ခဲ့တယ္။
သူ အဆိုေတာ္ ျဖစ္လာေတာ့၊ နာမည္ႀကီးလာေတာ့ အဲဒီအတြက္ သူ႔ မွာ အခ်ိိိန္ သိပ္ မရေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ သူ ဆိုဖို႔ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ သီခ်င္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္က တိပ္ရီေကာ္ဒါ နဲ႔ ေရဒီယို ကေန ကူးထားေပးတယ္။ သူ စီးရီး လုပ္ခါနီးရင္ ကၽြန္ေတာ့္ အိမ္မွာ လာ နားေထာင္တယ္၊ ၿပီးရင္ သီခ်င္းေရး ဆရာ၊ တီးဝိုင္းေတြကို ေပးနားေထာင္ၿပီး စီးရီးသြင္းလိုက္ၾကတာပဲ။ ေရဒီယိုက ဖမ္းရတာ ဆိုေတာ့ အသံ မၾကည္လင္ဘူး၊ အေႏွာင့္အယွက္ အသံဗလံေတြလည္း ပါတာပဲ။ ဓာတ္ျပား Quality ကူးလို႔ရတဲ့ ဆိုင္က အဲဒီတုန္းက ေမာင္ေထာ္ေလးလမ္း (ဗိုလ္ဆြန္ပက္) လမ္းထဲက “မိသားစုေတးသံသြင္း” ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ အဂၤလိပ္သီခ်င္း အစံုဆံုး ဆိုင္ေလးပဲ။ (ယင္းမာ ေတးသံသြင္းလည္း ေနာက္မွ အဲဒီလမ္းမွာ စဖြင့္တာ။)
လတ္ႀကီးဟာ အဲဒီလို Latest သီခ်င္းေတြကို လိုက္စားတာေၾကာင့္ ‘ေကာ္ပီ’ လုပ္ရာမွာ သူက အျမဲတမ္းလက္ဦးတယ္။ Heavy Rock ေကာ္ပီလုပ္တာလည္း သူ အရင္ဆံုးပဲလို႔ ေျပာရမွာပဲ။ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယ နဲ႔ တတိယ စီးရီးေတြမွာကတည္းက ဟဲဗီးဘိုးေအႀကီးေတြ (Heavy Rock မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးသူေတြ) ျဖစ္တဲ့ Free တို႔၊ Led Zeppeline တို႔၊ Black Sabbath တို႔၊ Iron Butterfly တို႔ရဲ႕ သီခ်င္းေတြကို သူ ေကာ္ပီ ဆိုေနၿပီ။ C.C.R သီခ်င္းေတြလည္း သူ အေစာဆံုး ျပန္ဆိုခဲ့တာပဲ။ ေနာက္မွ လူတိုင္း C.C.R C.C.R နဲ႔ ျဖစ္လာတာ။ အဲဒီလို ေစာလြန္းလို႔ သူ႔ သီခ်င္းေတြက ဒီက ပရိသတ္ နဲ႔ သိပ္ အစပ္အဟပ္ မတည့္တာလည္း ရွိတယ္။ အဲ.. သူ ေကာ္ပီ လုပ္ခဲ့တဲ့ မူရင္း သီခ်င္းေတြကို ႏွစ္အေတာ္ၾကာမွ တျခား အဆိုေတာ္ေတြက စာသားေျပာင္းၿပီး ဆိုလိုက္ေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ ေပါက္သြားတယ္။ ဥပမာ – C.C.R ရဲ႕ “Down on the Corner” ကို လတ္ႀကီးက “ေခ်ာကလက္” လို႔ ဆိုတုန္းက သိပ္ မျဖစ္လိုက္ေပမယ့္ ဘိုဘိုဟန္္က “ပြမ္ပြမ္ျမည္တဲ့ အသည္းေလး” ဆိုၿပီး ျပန္ဆိုေတာ့ ေပါက္သြားတာမ်ိဳးေပါ့။
သူ႔ စီးရီးအတြက္ Recording လုပ္ခါနီးရင္ မူရင္း သီခ်င္းနဲ႔ တူေအာင္ တီးႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ တူရိယာ ပစၥည္းနဲ႔၊ ဂီတ ပညာရွင္ေတြကိုလည္း သူ႔ဘာသာ လိုက္ရွာၿပီး ထည့္သံုးခဲ့တယ္။ ဟုိတုန္းက Tambourine ေလး တခု ရဖို႔ေတာင္ သိပ္မလြယ္ဘူး။ Conga သံ ထည့္ခ်င္ေတာ့ ကုလားဗံုတီးတဲ့သူ သြားေခၚလာတယ္။ Organ မရွိေတာ့လည္း ကုလားေတြတီးတဲ့ ေသတၱာ ပံု အဖံုးေလး အဖြင့္၊ အပိတ္ လုပ္ၿပီး တီးရတဲ့ အေကာ္ဒီယံလို တူရိယာမ်ိဳး သံုးလိုက္တယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ Electric Piano တို႔၊ Synthesizer တို႔ ေရာက္လာေတာ့လည္း မူရင္း သီခ်င္းမွာပါရင္ သူ႔ စီးရီးမွာ ထည့္တီးေစခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သိသေလာက္ေတာ့ အဲဒီ တူရိယာေတြကို စီးရီးထဲ ထည့္သံုးတာလည္း သူ အေစာဆံုးပဲ။
စတီရီယို ေခတ္ဦးတုန္းက “ကက္ဆက္ကာဗာ” ဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ေတးသံသြင္းလုပ္ငန္းဟာ တိပ္ေခြကေန ကက္ဆက္ေခြကို ကူးေျပာင္းခါစ အခ်ိန္၊ A/B ကဒ္ေလးေတြနဲ႔ပဲ သီခ်င္းစာရင္းကို ဆိုင္ေတြက ေရးေပးၾကတယ္။ သီခ်င္း စာအုပ္၊ ပိုစတာ လည္း မရွိဘူး။ တခ်ိဳ႕က သတင္းစာမွာ ေၾကာ္ျငာတယ္။ တေယာက္စ၊ ႏွစ္ေယာက္စ ပိတ္ကား ပိုစတာ ဘုတ္ ေထာင္ၾကတယ္။
လတ္ႀကီး ရဲ႕ “ယုဇနပင္နဲ႔ဖဲႀကိဳးဝါ” စီးရီး နဲ႔ စိုးပိုင္ ရဲ႕ “မိလြယ္” စီးရီးကို မိသားစုေတးသံသြင္းက ဟီတာခ်ီ စီ-၆၀ ေခြ နဲ႔ တျခမ္းစီ တြဲထုတ္ေတာ့ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ဓာတ္ပံု တြဲရိုက္၊ ေမာင္ေမာင္သိုက္ ဒီဇိုင္းဆြဲ၊ အတ္ေပပါ နဲ႔ ကာဗာ ထြက္လာတယ္။ အေရာင္က အညိဳေရာင္ တေရာင္တည္း။ (ဘေလာက္ နဲ႔ ရိုက္တာ။) ကာဗာ ရဲ႕ ေနာက္ေက်ာ (အတြင္းမွာ) သီခ်င္း စာရင္းကို မိနစ္၊ စကၠန့္ အတိအက် နဲ႔ သပ္ယပ္စြာ ေဖာ္ျပတယ္။ ကာဗာ ကိစၥကိုလည္း လတ္ႀကီးပဲ စီစဥ္တာလို႔ သိရတယ္။
၁၇- ဇူလိုင္လ-၁၉၇၃ ထုတ္ မင္းမင္းလတ္ ၏ သတၱမ ေတးစု (စိုးပိုင္ ၏ မိလြယ္ ႏွင့္ တျခမ္းစီ) မ်က္ႏွာဖံုး
မွ်ေဝသူ – စိုးသိဏ္း
(စကားခ်ပ္ – ၾကံဳတုန္း ေျပာပါရေစ။ အခု အခ်ိန္ အထိ ကက္ဆက္ကာဗာေပၚမွာ သီခ်င္းစာရင္းေတြနဲ႔ အတူ မိနစ္ စကၠန္႔ေတြ ဘယ္သူကမွ ဂရုတစိုက္ မေဖာ္ျပၾကဘူး။ သူမ်ား ႏိုင္ငံေတြမွာ စီဒီ ေခတ္မတိုင္ခင္ ပလတ္စတစ္ ဓာတ္ျပားေခတ္ ကတည္းက သီခ်င္းတိုင္းမွာ မိနစ္စကၠန္႔ ေဖာ္ျပၾကတယ္။ စတီရီယို ဂီတ သက္တမ္း ႏွစ္ အစိတ္ေက်ာ္ သြားေပမယ့္ သီခ်င္းစာအုပ္ေတြက ဘာမွ ထူးမလာဘူး။ ခဲစာလံုး အစား ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ စီတယ္။ ရိုးရိုး ပံုႏွိပ္ စက္ အစား ေအာ့(ဖ္)ဆက္ နဲ႔ ရိုက္တယ္။ ၆” × ၄” စာမ်က္ႏွာ တေဖာင္စာ၊ (၁၆) မ်က္ႏွာ ခြ ခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္မယ္။ ဒါေလာက္ပဲ။ ေလးျဖဴ ရဲ႕ “ပါဝါ” စီးရီး နဲ႔ “ကမၻာသစ္ေတး” စီးရီးေတြ တုန္းကလို သီခ်င္း စာအုပ္၊ သီခ်င္းစာရြက္ ကိစၥ ဆန္းသစ္တီထြင္သူက ရွားတယ္ေလ။)
လတ္ႀကီးရဲ႕ စီးရီးေတြထဲမွာ ထူးျခားတဲ့ စီးရီးေလး တခု ရွိေသးတယ္။ အဲဒါက သူ႔ ဇနီး နဲ႔ တြဲ ဆိုတဲ့ စံုတြဲ စီးရီးပါ။ စီးရီး ေခါင္းစည္းေတာ့ မရွိပါဘူး။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ မွာ ထုတ္တာ။ ျပည္လွေဖ၊ ေမရွင္၊ ဦးတင္ေမာင္ တို႔ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ေခတ္ေဟာင္း စံုတြဲေတး သီခ်င္းေတြကို ေခတ္ နဲ႔ အညီ စာသားေတြ အသစ္ ေျပာင္းလဲ ေရးစပ္ၿပီး သီဆိုထားတာေလ။ (ဥပမာ – “ေရွးေရစက္” ကို “ညွပ္ေခါက္ဆြဲေရစက္” လို႔ ျပန္ဆိုခဲ့တာမ်ိဳး။) အဲဒီ စီးရီးဟာလည္း စတီရီယို သီခ်င္းေတြကို သရုပ္ပ်က္ သီခ်င္း၊ လမ္းသရဲ သီခ်င္း လို႔ ရႈတ္ခ်ေနၾကတဲ့ ကာလမွာ တမ်ိဳး၊ တပံုစံ ထြက္လာတာမို႔ လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့ဖူးတယ္။
၂၂-ႏိုဝင္ဘာ-၁၉၇၂ တြင္ ထြက္ရွိခဲ့သည့္ မင္းမင္းလတ္ ၏ ဆ႒မ ေတးစု (ေခတ္ေဟာင္းေတးသံစဥ္မ်ား စာသားေျပာင္းသီဆိုမႈ ေတးစု) ပါ နာမည္ႀကီး “ညွပ္ေခါက္ဆြဲ ေရစက္” သီခ်င္း စာသား။ ဤ သီခ်င္း စာရြက္ မွာ သီခ်င္း ထပ္မံ ပါဝင္ခဲ့သည့္ ၁၉၇၉ ဇြန္ ထုတ္ New Version လက္ေရြးစင္ “ကေလးႀကိဳက္” ေတးစု မွ ျဖစ္သည္။
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – ဇင္ေဝလတ္ (သားငယ္)
လတ္ႀကီး ဟာ အဆိုေတာ္ အျဖစ္ နာမည္ရလာၿပီးတဲ့ေနာက္ အဂၤလိပ္သီခ်င္း စာအုပ္ ဆက္မထုတ္ေတာ့ဘဲ “ဂစ္တာတီးနည္း” တို႔၊ “ဂစ္တာသေကၤတ” တို႔ လို ျမန္မာစာ နဲ႔ ေရးသားျပဳစုတဲ့ စာအုပ္ေတြ စီစဥ္ ထုတ္ေဝခဲ့ျပန္တယ္။
မင္းမင္းလတ္ ၏ ဂီတ သေကၤတ (၁၉၇၂) မ်က္ႏွာဖံုး
မွ်ေဝသူ – ေက်ာ္လြင္ဆန္း
လူငယ္ေတြ ဂစ္တာ ေရာဂါထစ အခ်ိန္မွာ သူ႔ရဲ႕ “ဂစ္တာတီးနည္း” စာအုပ္ေလးက ကြပ္လပ္တခု ျဖည့္ေပးခဲ့တယ္။ “ဂစ္တာနည္းျပ” စာအုပ္ေတြ ထုတ္ၾကတဲ့ အထဲမွာ သူ႔ စာအုပ္က ပထမဆံုးပဲ၊ “ဂစ္တာသေကၤတ” ကေတာ့ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ စတီရီယို သီခ်င္းေတြကို စာသား နဲ႔ ဂစ္တာေကာ့(ဒ္)ေတြ ပူးတြဲ ေဖာ္ျပေပးတဲ့ (၁၀) ခ်ိဳးဆိုဒ္ စာအုပ္ပါ။ မ်က္ႏွာဖံုးကို ထူးျခားေအာင္လို႔ သူ႔ ဓာတ္ပံုနဲ႔ တြဲၿပီး၊ စံုေထာက္ မဂၢဇင္း မ်က္ႏွာဖံုးေတြ လစဥ္ ေရးဆြဲသူ ပန္းခ်ီ ဆရာႀကီး ဦးစန္းလြင္ကို သရုပ္ေဖာ္ ခိုင္းခဲ့တယ္။
မင္းမင္းလတ္ ျပဳစုသည့္ ဂီတာတီးနည္း စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖံုး
ဓာတ္ပံု – မင္းမင္းလတ္ Facebook Group
သူ႔ရဲ႕ “လမ္းေပၚမွ ေဝါဟာရမ်ား” စာအုပ္ေလးကေတာ့ အေတာ္ ဂယက္ရိုက္သြားတဲ့ စာအုပ္ပဲ။
မင္းမင္းလတ္ ျပဳစုသည့္ “လမ္းေပၚမွ ေဝါဟာရမ်ား” စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖံုး ေကာ္ပီ
မွ်ေဝသူ – စိုင္းဝင္းျမင့္ (ကဗ်ာဆရာ)
ေနာက္ၿပီး သူ႔ အတၳဳပတၱိ ဆန္ဆန္ စာအုပ္ျဖစ္တဲ့ “မင္းမင္းလတ္နဲ႔ မင္းမင္းလတ္” ကလည္း ထူးျခားတယ္။ မ်က္ႏွာဖံုးကို အနက္ေရာက္ တေရာင္တည္းနဲ႔ ရိုက္တယ္။ အတြင္းမွာ စာစီပံုကလည္း ဘယ္သူနဲ႔မွ မတူဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္ (၁၉၇၃) အထိ သူ႔ရဲ႕ ထြက္ၿပီးသား သီခ်င္းေတြကို စီးရီးလိုက္ စာသားေရာ၊ ေကာ့္(ဒ္)ေတြပါ အစီအစဥ္ တက် ေဖာ္ျပေပးထားေသးတယ္။ သူ႔ရဲ႕ Super Now Hits 4 စာသားအားလံုးကို အဂၤလိပ္အကၡရာအႀကီး (Block Letters) လံုးဝ မသံုးဘဲ အကၡရာ အေသးေလးေတြနဲ႔ ခ်ည္း စာစီ ပံုႏွိပ္ခဲ့ေသးတယ္။
မင္းမင္းလတ္ နဲ႔ မင္းမင္းလတ္ စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖံုး
မွ်ေဝသူ – လူသာေက်ာ္
သူ စာအုပ္ထုတ္ရာမွာ သူ႔ရဲ႕ စာေပတိုက္ နာမည္ေလးေတြကလည္း ခပ္ဆန္းဆန္းခ်ည္းပဲ။ “လြန္တာေပါ့စာေပ” တဲ့၊ “ေစာင္းေျဖာင့္စာေပ” တဲ့။ (ဂစ္တာ Neck က ေစာင္းလို မေကာက္ဘဲ ေျဖာင့္ေနလို႔ ဂစ္တာကို ေစာင္းေျဖာင့္လို႔ သူ ရည္ညႊန္းတာတဲ့ေလ..။)
“လြန္တာေပါ့” စာေပ ထုတ္ မင္းမင္းလတ္ စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖံုး
မွ်ေဝသူ – ထြန္းထြန္း
သူနဲ႔ ေနေနလိႈင္းဇင္ တို႔ ရဲ႕ “တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္သီခ်င္းမ်ား” စီးရီးမွာေတာ့ အဂၤလိပ္သီခ်င္းေတြကို သံစဥ္ (ေတးသြား) ေကာ္ပီ လုပ္ရံု မကဘဲ စာသားေတြပါ တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ၿပီး သီဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ ပရိသတ္ အေတာ္ စိတ္ဝင္စားခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီး အေခြထုတ္ေတာ့လည္း ျမန္မာသီခ်င္းနဲ႔ မူရင္းအဂၤလိပ္သီခ်င္းတြဲၿပီး စီေပးထားေသးတယ္။ (လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ဒီပံုစံမ်ိဳးကို ေမဆြိ ရဲ႕ “ခ်စ္သူရဲ႕သီခ်င္း” စီးရီးမွာ လုပ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ စာသားေတြက ဘာသာျပန္ မဟုတ္ဘူး။)
အဲဒီ ဘာသာျပန္ စီးရီး လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ မူရင္း အဂၤလိပ္ စာသားေတြကို ကၽြန္ေတာ္က အရင္ ရွာရတယ္။ အဆင္ သင့္မရႏိုင္တဲ့ စာသားေတြကို ကက္ဆက္ဖြင့္ၿပီး လိုက္ကူးရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘာသာျပန္တယ္။ အဲဒီ ဘာသာျပန္ထားတဲ့ စာသားကို ပုသိမ္ေမာင္စိမ္းသူ နဲ႔ ေမာင္စစ္ၿငိမ္း စသူေတြက ဆိုလို႔ အဆင္ေျပေအာင္ ကာရန္တို႔၊ ဘာတို႔ ျပန္ညွိေပးခဲ့ၾကရတယ္။
ဂ်င္းပင္အေဟာင္းေလး၊ ဘာသာျပန္ – စိုးသိဏ္း၊ ေတးဖြဲ႕- ေမာင္စစ္ၿငိမ္း + ပုသိမ္ေမာင္စိမ္းသူ၊ ေတးဆို – မင္းမင္းလတ္၊ တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္သီခ်င္းမ်ား (၁၉၇၆)
Original English Song: Jeans On by David Dundas (1976).
Music Video URL: http://youtu.be/-6On7F9lPME
ဘာသာျပန္ (၂) ကို နာမည္ေျပာင္းလိုက္တဲ့ “ေရာ့(ခ္)အင္ရိုး(လ္)သီခ်င္းမ်ား” စီးရီးက်ေတာ့ ျမန္မာျပည္ မွာ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ရိုးရိုးကာဗာ အျပင္ ဗူးခြံအစြပ္နဲ႔ပါ ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ီခဲ့တယ္။
“ေရာ့(ခ္)အင္ရိုး(လ္)သီခ်င္းမ်ား” ေတးစု (၁၉၇၇) မ်က္ႏွာဖံုး (၁)
မွ်ေဝသူ – သိဒၶတၳလႈိင္ (ေနာင္ သုခမိန္လိႈင္) (ကဗ်ာဆရာ၊ ေတးေရးဆရာ)
“ေရာ့(ခ္)အင္ရိုး(လ္)သီခ်င္းမ်ား” ေတးစု (၁၉၇၇) မ်က္ႏွာဖံုး (၂)
မွ်ေဝသူ – သိဒၶတၳလႈိင္ (ေနာင္ သုခမိန္လိႈင္) (ကဗ်ာဆရာ၊ ေတးေရးဆရာ)
အဲဒီ စီးရီး နဲ႔ သိပၸံ၏႐ုပ္ႂကြင္း စီးရီး ရဲ႕ ကာဗာေတြ အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္က အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ Fantasy Art နဲ႔ သရုပ္ေဖာ္ဒီဇိုင္းဆင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္က လတ္ႀကီး ကို အၾကံေပးခဲ့တယ္။ သူက လုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုေတာ့ သိပၸံ ဝတၳဳ သံုးေလးအုပ္ ကၽြန္ေတာ္ သြားရွာၿပီး သူက တဆင့္ ပန္းခ်ီ (ကို) တင္ဝင္း ကို ေပးလိုက္တယ္။ မ်က္ႏွာဖံုး သံုးေလးခုထဲက လိုခ်င္တာေတြ ေပါင္းစပ္ယူၿပီး ကိုတင္ဝင္း က ေရေဆး နဲ႔ အႏုစိတ္ ျခယ္မႈန္းေပးခဲ့တယ္။
“ေရာ့(ခ္)အင္ရိုး(လ္)” စီးရီးမွာ သီခ်င္းစာအုပ္ မရိုက္ဘဲ စာရြက္ေခါက္ကေလးနဲ႔ သီခ်င္းစာသားေတြကို ကက္ဆက္ေခြထဲ ထည့္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီလို သီခ်င္းစာရြက္ ေခါက္ထည့္ေပးတာလည္း လတ္ႀကီး ပထမဆံုး လုပ္တာပဲ။ အဲဒီ ေနာက္ပိုင္း သူမ်ားေတြ လုိက္မလုပ္ၾကေပမယ့္ မၾကာမီကမွ သီခ်င္းစာသားပါတဲ့ ၅ ေခါက္ခ်ိဳး၊ ၈ ေခါက္ခ်ိဳး ကက္ဆက္ ကာဗာ နဲ႔ အေခြ ထုတ္လုပ္မႈေတြ ရွိလာတယ္။
ပထမတုန္းက “လူၿပိန္းႀကိဳက္သီခ်င္းမ်ား” လို႔ နာမည္ေပးထားၿပီးမွ “ကေလးႀကိဳက္သီခ်င္းမ်ား” လို႔ ေျပာင္းခဲ့တဲ့ လတ္ႀကီး ရဲ႕ စီးရီးက သူ႔ရဲ႕ သီခ်င္းေဟာင္းေတြကို ျပန္ဆို၊ ျပန္တီး၊ အသံ ျပန္သြင္းထားတာပါ။ တီးဝိုင္းက Superstar ပါ။ အဲဒီတုန္းက လက္ေရြးစင္ စီးရီးထုတ္တာတို႔၊ ကိုယ့္သီခ်င္းေဟာင္း ျပန္ဆိုတာတို႔ သိပ္ ေခတ္မစားေသးဘူး။ ဒီေန႔က်ေတာ့ ျပန္ဆိုေတးသံသရာထဲမွာ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနၾကၿပီ။
ကေလးႀကိဳက္ ေတးစု (New Version လက္ေရြးစင္) (၁၉၇၉-ဇြန္) ကက္ဆက္တိတ္ေခြ အဖံုး
မွ်ေဝသူ – ကိုေက်ာ္
“ကေလးႀကိဳက္” စီးရီးရဲ႕ ကက္ဆက္ကာဗာမွာ သူ႔သားနဲ႔ သမီးငယ္ တို႔ရဲ႕ ဓာတ္ပံု နဲ႔ ဒီဇိုင္းဆင္ခဲ့ၿပီး သီခ်င္းစာအုပ္က်ေတာ့ ႏွစ္ဘက္ဖံုး၊ ပန္းခ်ီ ေမာင္ေမာင္လွျမင့္ ရဲ႕ လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ ကေလးရုပ္ပံုေလးေတြနဲ႔ သရုပ္ေဖာ္ထားတယ္။ တအုပ္လံုး ေအာ့(ဖ္)ဆက္နဲ႔ ရိုက္တဲ့ အဲဒီ စာအုပ္အတြင္းမွာလည္း ေမာင္ေမာင္လွျမင့္ရဲ႕ ကေလးပံုေတြကို ေရေဆးနဲ႔ သရုပ္ေဖာ္တယ္။ သီခ်င္းစာသား စာလံုးေတြကို လတ္ႀကီး ကိုယ္တိုင္ ျဖတ္ညွပ္ကပ္ ဒီဇိုင္းဆင္တယ္။ ေခါင္းစီးစာလံုးေတြကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဆြဲေပးရပါတယ္။ လတ္ႀကီးက အဆိုေတာ္ မျဖစ္ခင္ ပန္းခ်ီလည္း နည္းနည္းပါးပါး ဆြဲခဲ့ဖူးသူပါ။
စီးရီးထုတ္ရင္ သီခ်င္းစာအုပ္ထဲမွာ ျဖစ္ေစ၊ ကက္ဆက္ကာဗာမွာ ျဖစ္ေစ၊ ဘယ္သူကျဖင့္ ဘယ္တူရိယာ တီးတယ္၊ ဘယ္သူေတြက ဟာမိုနီ ဆိုတယ္၊ ဘယ္သူက အသံဖမ္းတယ္ စသျဖည့္ Credit ေတြကို စနစ္တက် ဂရုတစိုက္ အျမဲတမ္း ေဖာ္ျပေပးေလ့ရွိသူဟာ လတ္ႀကီး ပါပဲ။ စတီရီယို သက္တမ္း အႏွစ္ (၂၅) ေက်ာ္ေက်ာ္မွာ အဲဒီ Credit ကိစၥ ကို အဆိုေတာ္ေတြ၊ ထုတ္လုပ္သူေတြ က အေလးမထားခဲ့ၾကပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္ ေလာက္ကမွ နည္းနည္းပါးပါး လုပ္လာၾကတယ္။ လတ္ႀကီးလို ဂရုတစိုက္ လုပ္တတ္သူက ေဇာ္ဝင္းထြဋ္ တေယာက္ ရွိတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီကိစၥက “စီစဥ္သူ” ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ အလုပ္ပါ။
ေနာက္ၿပီး Credit ေတြကို ‘ဘို’ လို ေဖာ္ျပရာမွာ စာလံုးေပါင္းသတ္ပံုေတြ ဂရုစိုက္ၾကဖို႔ေတာ့ လိုတယ္ဗ်ာ။ (Guitar ကို Guiter လို႔ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳး၊ Rhythm ကို Rythum လို႔ ေဖာ္ျပတာမ်ိဳးေတြ မၾကာခဏေတြ႕ေနရလို႔ပါ။)
လတ္ႀကီး နဲ႔ “King” တီးဝိုင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးပြဲက ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ မေမ့ႏိုင္တဲ့ ပြဲပါပဲ။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္က ေတးေရးဆရာ သုခမိန္လိႈင္ စီစဥ္တဲ့ပြဲပါ။ ျပည္ၿမိဳ႕မွ ေျဖေဖ်ာ္ ရတာပါ။ ယင္းမာ ေတးသံသြင္း ပိုင္ရွင္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ခ်စ္ခင္တို႔၊ ေက်ာ္ျမင့္တို႔က “King” အတြက္ လိုတဲ့ စရိတ္ေတြ စိုက္ေပးခဲ့တယ္။ ပြဲက အရံႈးေပၚလို႔ King ဝိုင္းသားေတြေရာ၊ အဆိုေတာ္ေတြ အားလံုး ဆိုခ၊ တီးခ တျပားမွ မရလိုက္ၾကဘူး။ ကိုယ့္ စရိတ္ နဲ႔ ကိုယ္ ရန္ကုန္ျပန္လာခဲ့ၾကရတယ္။
အဲဒီေနာက္ပိုင္း King တီးဝိုင္း ဟာ မေၾကျငာဘဲနဲ႔ အလိုလို ပ်က္သြားေတာ့တယ္။ လတ္ႀကီးက စီးပြားေရး ဘက္ အာရံုစိုက္လာတယ္။ ကဗ်ာ ပို႔(စ္)စကဒ္ေလးေတြ ထုတ္တာတို႔၊ ရုပ္ျပစာအုပ္ ထုတ္တာတို႔။
အဲ… ျပည္ ကို သြားလိုက္တာ သူ႔ အဖို႔ အရံႈးထဲက အျမတ္တခု ထြက္သြားတယ္လို႔ ဆိုရမလားပဲ။ တမနက္မွာ ျပည္ၿမိဳ႕ ေစ်းထဲ ေလွ်ာက္ၾကည့္ၾကတုန္း ကက္ဆက္ေခြ အငွားဆိုင္ေလး တဆိုင္ေတြ႕လို႔ လတ္ႀကီးတို႔ လင္မယားစပ္စုျဖစ္ၾကတယ္။
၁၉၇၆ ခုႏွစ္ကုန္ခါနီးမွေတာ့ အေနာ္ရထာလမ္းနဲ႔ ဆူးေလ ဘုရားလမ္းေထာင့္က က်ံဳဝွာ စားေသာက္ဆိုင္ နဲ႔ ဝါဇီ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ေဘးက အခန္းမွာ “အေရွ႕အေနာက္ကက္ဆက္ေခြအငွားဌာန” ဆိုၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပထမဆံုး ကက္ဆက္ ေခြ အငွားဆိုင္ေလးကို ဖြင့္ခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပထမဆံုးဆိုင္ မဟုတ္ပါဘူး။
ကမၻာ့အေရွ႕ျခမ္းက ျမန္မာသီခ်င္းေတြနဲ႔ အေနာက္ျခမ္းက အဂၤလိပ္သီခ်င္းေတြ ငွားၿပီး နားေထာင္ႏိုင္မွာ မို႔ ကၽြန္ေတာ္က “အေရွ႕အေနာက္” ဆိုတဲ့ နာမည္ေလး စဥ္းစားေပးလိုက္ေတာ့ လတ္ႀကီးတို႔ လင္မယားလည္း ႀကိဳက္သြားတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဟီတာခ်ီေခြနဲ႔ခ်ည္းသြင္းတယ္။ စေပၚက တေခြ (၄၀) က်ပ္။ ငွားခ က တရက္ (၃) က်ပ္။
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – Doney MP
အဲဒီ ဆိုင္ေလးက တကယ္ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ အဲဒီ ဆိုင္ဖြင့္ရင္း လတ္ႀကီးတို႔ လင္မယား ဘာသာျပန္ (၁)၊ (၂) စီးရီးကေန သိပၸံ၏႐ုပ္ႂကြင္း စီးရီး အထိ ထုတ္ျဖစ္ခဲ့သလို သူမ်ား စီးရီးေတြလည္း ျဖန္႔ခ်ီေပးခဲ့တယ္။ ကက္ဆက္ဇာတ္လမ္းေခြေတာင္ ပါေသးရဲ႕။
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ အဲဒီဆိုင္ကို သူတို႔ျဖဳတ္ၿပီး “ေရႊအိမ္စည္” ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႔ အဆင့္ျမင့္ ျမန္မာထမင္းဆိုင္ ကို သူတို႔ ဖြင့္ၾကတယ္။ အဲဒီဆိုင္ဖြင့္ဖို႔ သူတို႔ႀကိဳးပမ္းေနတုန္းမွာ ေငြေရးေၾကးေရး ကိစၥေလး တခုနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ သူတို႔ လင္မယား စကားမ်ားတယ္။ လတ္ႀကီးရဲ႕ မကုလားမ နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ တယ္လီဖုန္းထဲကေန ရန္ျဖစ္ၾကတာပါ။ ဒါနဲ႔… ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ သူတို႔ လင္မယား လမ္းခြဲလိုက္တယ္။
သူတို႔ လင္မယား ႏိုင္ငံျခားက ျပန္လာၿပီးေတာ့ “Paper Moon” ဗြီဒီယို ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ီေရး လုပ္ငန္းလုပ္ၾကတယ္။ အဲဒါလည္း ေအာင္ျမင္တာပဲ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေပပါမြန္း က ထုတ္လုပ္ၿပီး ပန္းခ်ီဒီဇိုင္းဆရာ ေမာင္ေမာင္လွျမင့္ က ဒါရိုက္တာ အျဖစ္ ဖန္တီးမယ့္ ေဇာ္ဝင္းထြဋ္ ရဲ႕ “ရြက္လႊင့္ျခင္း” ဂီတဗြီဒီယို ေခြ စတင္ရိုက္ကူးမႈ မိတ္ဆက္ေတြ႕ဆံုပြဲေလးကို ကမ္းနားဟိုတယ္မွာ လုပ္ၾကတယ္။ ေတးေရးဆရာ သုခမိန္လိႈင္လည္း ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ လက္ထဲ ဖိတ္စာ ေရာက္လာတယ္။ အဲဒီပြဲက်မွပဲ… လတ္ႀကီးတို႔ လင္မယား နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ျပန္ေပါင္းစည္းျဖစ္သြားတယ္။
စိုးသိဏ္း @ Soe Thane
(အလကၤာ၊ အတြဲ (၃)၊ အမွတ္(၇)၊ ေဖေဖၚဝါရီ၊ ၁၉၉၈)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
