တင္ေအး (၈၈ မ်ိဳးဆက္၊ ဗကသ) – ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး ပကတိအေျခအေန နဲ႔ တတိယနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ (၂ ) နိဂုံး
(မိုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၂၀၊ ၂၀၁၉
ေသနဂၤဗ်ဴဟာ နဲ႔ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္အဆင့္ဆင့္
နည္းပရိယာလမ္းစဥ္ကုိ မေျပာခင္ လက္ရွိဗမာျပည္ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ဦးတည္ရည္မွန္းခ်က္ကုိ အရင္ဆုံးေဖာ္ျပဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအရဦးတည္ရည္မွန္းခ်က္က ေခတ္မီတုိးတက္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံ ထူေထာင္ႏုိင္ေရးပါ။ ဒီမုိကေရစီေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြဲ႔စည္းပုံေျပာင္းလဲေတြဟာ အဲဒီ့မွာ အားလုံးအက်ံဳးဝင္ပါတယ္။
အဲဒီ့ဦးတည္ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ေရာက္ဖုိ႔အတြက္ ေသနဂၤဗ်ဴဟာရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ အတားအဆီး ခလုတ္ ကန္သင္းျဖစ္ေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ အကုန္အစင္ ဖယ္ရွားပစ္ေရးပါ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ နဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ဆုိတာ ျပဒါးတစ္လမ္း၊ သံတစ္လမ္းပါ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္လုိ႔ မရပါဘူး။ ဂူတဂူထဲ ျခေသၤ့ႏွစ္ေကာင္ ေအာင္းလုိ႔ မရသလုိ တခုရွိရင္ တခုဖယ္ေပးရမွာပါပဲ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရွိရင္ ဒီမုိကေရစီ မရွိႏုိင္၊ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ထြန္းကားရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ မရွိႏုိင္ပါဘူး။
ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ေရာက္ဖုိ႔အတြက္ ေလွ်ာက္လွမ္းရမယ့္ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ကေတာ့ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ပကတိအေျခအေန အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမူတည္ၿပီး နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္တခု ေအာင္ျမင္ရရွိဖုိ႔အတြက္ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ကုိ ျဖတ္သန္းသြားရတာဟာ သဘာဝပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ပညာတတ္မ်ားရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးအျမန္ၿပီးခ်င္တဲ့ စိတ္ေလာႀကီးမႈအရ အမ်ားဆုံး မွားတတ္ၾက တာကေတာ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္ျဖတ္သန္းရမွာကုိ ေမ့ေလ်ာ့ၿပီး၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ေနာက္ဆုံးအဆင့္မွာ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြခ်ည္း ခ်မွတ္၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ေနာက္ဆုံးအဆင့္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ့္ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြခ်ည္း လုပ္ေဆာင္တတ္ၿပီး၊ အၿမဲတမ္း ပြဲသိမ္းေရးပဲ စိတ္ကူးတတ္ၾကပါတယ္။
အခ်ိန္တခ်ိန္မွာ ရွိေနတဲ့ ပကတိအေျခအေနနဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ရည္မွန္းခ်က္ကုိ ဦးတည္တဲ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္အဆင့္ဆင့္ေတြ ခ်မွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲသလုိ ခ်မွတ္ႏုိင္မွသာ မွန္ကန္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးလမ္းစဥ္ ရမွာပါ။
တတိယနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္
ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ပကတိအေျခအေနဟာ သပိတ္တုိက္ပြဲပုံစံတမ်ိဳးထဲနဲ႔ သြားေနတဲ့ နည္းပရိယာယ္ လမ္းစဥ္လည္း မဟုတ္၊ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းတခုတည္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းစဥ္လည္း မဟုတ္ ပါဘူး။
ဒီေန႔ ခ်မွတ္ရမယ့္ တတိယနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ဟာ –
“လူထု အေျခခံ၊ မဟာမိတ္ေဘာင္ ခ်ဲ႕၊ မ်က္ႏွာစာတုိင္း အသုံးခ်၊ အလွည့္အေျပာင္း ဦးတည္” ရမယ့္ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
လူထုအေျခခံ
လူထုအေျခခံဆုိတာ ဒီေန႔အေျခအေနနဲ႔အညီ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ကုိယ္ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွာ ကုိယ့္ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြဟာ လူထုနဲ႔ဆက္စပ္ထားရမယ္၊ လူထုအသံကုိ အေလးအနက္ နားေထာင္ရမယ္၊ လူထုဘဝ လုိအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ပတ္သက္ေနရပါမယ္။ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ပ ႏုိင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ အေျခခံဒီမုိကေရစီအခြင့္အေရးတုိက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ ကုိယ့္ရဲ႕၊ ကုိယ့္အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕အလုပ္ေတြဟာ လူထုဘဝနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ခ်ိတ္ဆက္ထားရပါမယ္။ အဲသလုိ မခ်ိတ္ဆက္ထားရင္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ေျပာဆုိ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရးက သပ္သပ္၊ လူထုဘဝထဲက တကယ့္ႏုိင္ငံေရးကသပ္သပ္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ (အဲဒီ့အေၾကာင္းကုိ“ႏုိင္ငံေရး(၂)မ်ိဳး” ဆုိတဲ့ေဆာင္းပါးနဲ႔ ၂၀၁၃၊ ၾသဂတ္စ္၊ ၇ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမနႏၵာဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၂၉ မွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။)
မဟာမိတ္ေဘာင္ ခ်ဲ႕
မဟာမိတ္ေဘာင္ခ်ဲ႕ဆုိတာ ၾကားဖူးေနက်စကားအတုိင္း တပ္ေပါင္းစုကုိ တည္ေဆာက္၊ တပ္ေပါင္းစု ကုိတုိးခ်ဲ႕၊ တပ္ေပါင္းစုနဲ႔ေအာင္ပြဲခံဆုိတာနဲ႔ တထပ္တည္း မတူပါဘူး။
မဟာမိတ္ေဘာင္ကုိ တုိးခ်ဲ႕ဆုိရာမွာ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြ၊ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြၾကားမွာ ကုိယ္နဲ႔တူတာတြဲလုပ္လုိ႔ရသေလာက္ လုပ္ၾကတာအျပင္၊ ဘက္တူၿပီး အလုပ္မတူတဲ့သူေတြနဲ႔လည္း ဒီတခုမတူ၊ ေနာက္တခုတူရင္ တြဲလုပ္လုိ႔ရေအာင္ လမ္းဖြင့္ထားရပါမယ္။ တခုမတူတာနဲ႔ ရန္သူလုိ တုံ႔ျပန္လုိက္ၿပီး တူတာရွိလာရင္ေတာင္ ေနာင္ဘာမွ တြဲလုပ္လုိ႔ မရေအာင္ လုပ္လုိက္တာဟာ မဟာမိတ္တံခါးကုိ ပိတ္ပစ္ လုိက္တာပါဘဲ။ ငါနဲ႔မတူ ငါ့ရန္သူဆုိတဲ့ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္းေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး၊ ျပည္သူ႔အက်ိဳးေရွ႕႐ႈတဲ့၊ အျမင္က်ယ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားဆုိရင္ မဟာမိတ္တံခါးကုိ အၿမဲဖြင့္ထားရပါမယ္။ (မဟာမိတ္တံခါးဖြင့္ထားတာနဲ႔ မူကုိ စြန္႔လႊတ္တာနဲ႔လည္း နည္းနည္းမွ မဆုိင္ပါဘူး။ ရွင္းေနလုိ႔ သီးျခား မရွင္းေတာ့ပါ။)
အဲသလုိ အလုပ္တြဲလုပ္တာတင္မက ကုိယ့္လုပ္ရပ္ကုိ ေထာက္ခံသူေတြ မ်ားသထက္မ်ားလာေအာင္ လုပ္တာလည္း မဟာမိတ္ေဘာင္ကုိ တုိးခ်ဲ႕တာပါဘဲ။ ကုိယ္တုိင္ဝင္မလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ လုပ္ကုိင္ေနသူေတြကုိ ေရသန္႔ဗူး ထြက္ေပးတာ၊ ေဘးကေန လက္ခုတ္တီးေပးတာပဲလုပ္ႏုိင္ရင္လည္း အဲဒီသူဟာ ကုိယ့္မဟာမိတ္ ေဘာင္ထဲမွာပါပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးယုတ္စြအဆုံး အိမ္ထဲမွာ ဘုရားရွိခုိးရင္ေတာင္ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္သားေတြ ေဘးရန္ ကင္းရွင္းပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းေပးတဲ့သူ မ်ားသထက္မ်ားလာရင္လည္း ေကာင္းပါတယ္။ အဲဒါ ကုိယ့္မဟာမိတ္ေတြ မ်ားသထက္မ်ားလာတာပါဘဲ။
ဒီေနရာမွာ မဟာမိတ္ေဘာင္တုိးခ်ဲ႕ေရးအျမင္ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ ‘တာ’သြားရမလဲဆုိရင္ ဒီမုိကေရစီ ဆန္႔က်င္ဘက္ျခမ္းက အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အင္စတီက်ဴးရွင္း(Institution)ေတြထဲမွာလည္း လူပုဂၢိဳလ္ကုိ သေဘာက်လုိ႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ တျခားဘယ္လုိအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္ ဒီမုိကေရစီဘက္ကုိ လုိလားသူေတြ ျဖစ္လာ ေအာင္၊ တိတ္တဆိတ္ကေန သိသိသာသာနည္းနဲ႔၊ ရတဲ့နည္းနဲ႔ ေထာက္ခံအားေပးသူေတြ မ်ားလာေအာင္ မဟာမိတ္ေဘာင္ တုိးခ်ဲ႕ေရး သေဘာထားရွိဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေကာင္းဆုံးျပယုဒ္ကေတာ့ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီမုိကေရစီဆန္႔က်င္သူေတြရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္တခ်ိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ မဲေပး ေထာက္ခံ၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အႏုိင္ရခဲ့ၾကတဲ့သာဓကပါဘဲ။ ဒီမုိကေရစီ ဆန္႔က်င္ သူေတြရဲ႕အရိပ္ေအာက္မွာေနရတဲ့ဘဝကေန ဒီမုိကေရစီကုိ တိတ္တခုိးေထာက္ခံခဲ့ၾကတာပါ။
ဒါေၾကာင့္ မဟာမိတ္ေဘာင္တုိးခ်ဲ႕ေရးဆုိတာ အလုပ္အတူတြဲလုပ္လုိ႔ရသူမွအစ၊ ဘုရားေရွ႕မွာ ဆုေတာင္းေပးသူအလယ္၊ ဆန္႔က်င္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲကေန ႀကိတ္ေထာက္ခံေနသူအဆုံး ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ ေထာက္ခံမႈဒီကရီလုိက္လုိ႔ ဒီမုိကေရစီဘက္ျခမ္းကုိ လုိလားသူ မ်ားသထက္မ်ားလာေရး၊ တုိးခ်ဲ႕ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဒီမုိကေရစီဘက္ျခမ္းကုိ ကူးေျပာင္းခ်င္ေယာင္ေဆာင္သူေတြကုိေတာ့ မဟာမိတ္လုိ႔ ေျခပစ္လက္ပစ္ သေဘာထားလုိက္လုိ႔ မရပါဘူး၊ စာေမးပြဲစစ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဘယ္အခ်က္ေတြနဲ႔ စစ္ေဆးဖုိ႔လုိသလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကုိ မုိးမခအြန္လုိင္းမဂၢဇင္းမွာ ၂၀၁၇၊ ဇြန္လ၊ ၃ ရက္ေန႔က ‘ဘက္နဲ႔ အက်ိဳးစီးပြား’ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးနဲ႔ ေရးသားတင္ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။)
မ်က္ႏွာစာတုိင္း အသုံးခ်
ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈဆုိတာ လမ္းမေပၚ၊ စစ္ေျမျပင္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာပြဲဝုိင္း … စတဲ့ မ်က္ႏွာစာေတြ တင္မက မ်က္ႏွာစာအသီးသီး ရွိပါတယ္။ စာေပအႏုပညာနယ္ပယ္၊ သုေတသနစာတမ္းနယ္ပယ္၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းလႈပ္ရွားမႈနယ္ပယ္၊ မီဒီယာ၊ အက်ဥ္းေထာင္၊ တရား႐ုံး …စတဲ့ နယ္ပယ္အသီးသီး မ်က္ႏွာစာ အသီးသီးမွာ ကုိယ္သန္ရာ၊ ကုိယ္က်ရာအေျခအေနလုိက္လုိ႔ ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ ပုံစံမ်ိဳးစုံနဲ႔ လႈပ္ရွား ၾကရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီဘက္ျခမ္းက ရပ္တည္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ၾကတဲ့ က်ရာနယ္ပယ္က လုပ္ေဆာင္ခ်က္တုိင္း ဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ လုံးပါးပါးေအာင္ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ၾကတာပါဘဲ။ (အဲဒီ့နယ္ပယ္ေတြ မ်က္ႏွာစာေတြမွာဘဲ ဒီမုိကေရစီဆန္႔က်င္ေရးသမားေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ရမွာပါ။)
ဒီေန႔ ျဖစ္ထြန္းေနတဲ့ ပကတိအေျခအေန အခင္းအက်င္းမွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ျဖတ္သန္းရတဲ့ လႊတ္ ေတာ္တြင္းႏုိင္ငံေရးဟာလည္း ဒီမုိကေရစီေရးမ်က္ႏွာစာတခု ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့မ်က္ႏွာစာအသီးသီးမွာ လည္း သက္ဆုိင္ရာ ဒီမုိကေရစီေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိသလုိ လႊတ္ေတာ္တြင္း ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာမွာလည္း လူထုကုိ အေျခခံတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ လုပ္ရမွာပါပဲ။
အဲသလုိ လုပ္ၾကတဲ့အခါမွာ အေရးႀကီးတာက အယူအဆ ၂ ခုရဲ႕ လြဲမွားမႈ ၂ မ်ိဳးပါ။
ပထမလြဲမွားမႈက သပိတ္တုိက္ပြဲပုံစံတမ်ိဳးထဲနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ က်င့္သုံးသူေတြကလည္း လႊတ္ ေတာ္ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာမွာ ပါဝင္မႈကုိ ေဖာက္ျပန္သလုိ သေဘာထား လက္ညႇိဳးထုိးတတ္ၾကပါတယ္။
ေနာက္တမ်ိဳးက လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းတခုတည္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းစဥ္ က်င့္သုံးသူေတြကလည္း လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးတခုတည္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ အထင္ ေရာက္ၿပီး၊ က်န္သူေတြကုိ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေႏွာက္အယွက္ေပးသူေတြအျဖစ္ တုံ႔ျပန္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မတူတဲ့ ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာေတြမွာ တူညီတဲ့ဒီမုိကေရစီေရးတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ေနၾကသူေတြအျဖစ္ အျပန္အလွန္သေဘာထားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အခင္းအက်င္းေျပာင္းလဲမႈနဲ႔အတူ ေပၚလာတဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ က်န္သူမ်ား နားလည္မႈလြဲစရာ အေၾကာင္းျခင္းရာတခုလည္း တပါတည္း ေပၚလာေနပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရး မ်က္ႏွာစာမွာ ရွိသူေတြဟာ လူထုကုိ အေျခမခံ၊ လက္ညႇိဳးေထာင္ ေခါင္းၿငိမ့္၊ ပုိဆုိးတာက တခ်ိဳ႕ဆုိ ရပ္တည္မႈ ေျပာင္းလဲသြားတဲ့အထိ ျဖစ္လာၾကတဲ့ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆုိေတြ ျမင္လာ ရတာပါဘဲ။ အဲဒီ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးကုိ ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈ မ်က္ႏွာစာတခုအျဖစ္ မျမင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေဖာက္ျပန္ေရးမ်က္ႏွာစာတခုအျဖစ္ ပုိၿပီး လက္ညႇိဳးထုိးမိတတ္ၾကပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာမွာ ကုိယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္းရွိသေ႐ြ႕ ဒီမုိကေရစီေရး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြ၊ ဒီမုိကေရစီေရးတာဝန္ ေက်ပြန္ခ်င္သူေတြ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အဲသလုိလူေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အားမေကာင္း ျဖစ္ေနတာေတာ့ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ သူတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြ အားမေကာင္းတာ၊ အားမရတာနဲ႔ပဲ ရပ္တည္မႈ ေျပာင္းလဲသြားသူေတြနဲ႔ တထပ္တည္းထားၿပီး ငါးခုံးမ တခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ မ်က္ႏွာစာတခုလုံး ပုပ္ရတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ အဲဒါဟာ မဟာမိတ္ေဘာင္ကုိ ခ်ဲ႕ထြင္ ေရးကုိေရာ၊ နည္းပရိယာယ္ႂကြယ္ႂကြယ္နဲ႔ မ်က္ႏွာစာအသီးသီး အသုံးခ်ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိပါ ထိခုိက္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပကတိအေျခအေနမွာ မ်က္ႏွာစာအသီးသီးကေန ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ လႈပ္ရွားေဆာင္႐ြက္ၾကတဲ့အခါမွာ လႊတ္ေတာ္တြင္းႏုိင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစားပြဲဝုိင္းေတြကုိ ဒီမုိ ကစီေရးလႈပ္ရွားမႈ မ်က္ႏွာစာေတြအျဖစ္ ဖြင့္ထားဖုိ႔၊ ပါဝင္ၾကဖုိ႔၊ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္႐ြက္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။
အဲသလုိပဲ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသား လူတန္းစားအလႊာအသီးသီးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈ ေတြကုိလည္း ဖြင့္ထားဖုိ႔၊ ပါဝင္ၾကဖုိ႔၊ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္႐ြက္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္… အဲသလုိ ေဆာင္႐ြက္မႈေတြဟာ လူထုကုိ အေျခခံတာျဖစ္ဖုိ႔ေတာ့ မလႊဲမေသြ လုိအပ္ ပါတယ္။ (ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ၿပီး လူထုနာမည္ အလႊဲသုံးစားလုပ္တာ ဟုတ္၊ မဟုတ္ကေတာ့ သီးျခားဆန္းစစ္မႈ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။)
အလွည့္အေျပာင္း ဦးတည္
ေသနဂၤဗ်ဴဟာရည္မွန္းခ်က္ကုိ ေရာက္ဖုိ႔ နည္းပရိယာယ္အဆင့္ဆင့္ကုိ ျဖတ္သန္းရတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ နည္းပရိယာယ္အဆင့္ဆင့္လုိ႔ ဆုိရတာကလည္း ပကတိအေျခအေနဟာ တသမတ္တည္း ရွိေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္စဥ္အရရွိေနတာမုိ႔ အေျခအေနအခ်က္အလက္ေတြ ႀကီးႀကီးမားမား အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားတဲ့အခါ ပကတိအေျခအေန အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္သြားမွာပါ၊ အဲဒီ့အခါ နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္းအလဲ ေတြလည္း ထပ္လုပ္ရမွာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ တည္ဆဲပကတိအေျခအေနတရပ္မွာ အဲဒီ့အေျခအေနနဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ ခ်မွတ္ၿပီး၊ အဲဒီ့လမ္းစဥ္နဲ႔အညီ မွန္ကန္တဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ အဲသလုိ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ အခုခ်မွတ္ထားတဲ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ရဲ႕ အလွည့္အေျပာင္းျဖစ္စဥ္ကုိ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ထားရပါမယ္။ အဲဒါမွ ေသနဂၤဗ်ဴဟာရည္မွန္းခ်က္ကုိ ဦးတည္တဲ့ ေနာက္နည္းပရိယာလမ္းစဥ္တခုကုိ ပကတိအေျခအေန အေျပာင္းအလဲနဲ႔အတူ ေျပာင္းလဲခ်မွတ္ႏုိင္မွာပါ။ အဲသလုိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တာကုိပဲ မွန္ကန္တဲ့ နည္းပရိယာယ္ ေခါင္းေဆာင္မႈ(Tactical Leadership)လုိ ေျပာရပါမယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ Peter Schroder ေရးတဲ့ Political Strategies ဆုိတဲ့စာအုပ္မွာ ေရးသားထားတာကုိ ျဖည့္စြက္ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။ သူ႔စာအုပ္မွာ ႏုိင္ငံေရး ေသနဂၤဗ်ဴဟာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အခုလုိ ေရးသားထားပါတယ္ –
“Tactical planning provides the answer to the questions who does what, when, where, how and why. These decisions at the tactical level are intended to achieve individual strategic objectives. The decisions depend on an exact knowledge of context, the specific environment and one’s own capabilities. Therefore, tactical planning is not undertaken at the strategic level but by the leadership at the tactical level, which alone possesses the required knowledge.”
နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ရဲ႕ သေဘာသဘာဝနဲ႔ အေရးပါမႈအတုိင္းအဆကုိ ေဖာ္ျပထားတာပါဘဲ။
အခုေဆြးေႏြးခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ဒီေန႔ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးပကတိအေျခအေနမွာ က်င့္သုံးရမယ့္ နည္းပရိယာယ္ လမ္းစဥ္ဟာ “လူထု အေျခခံ၊ မဟာမိတ္ေဘာင္ ခ်ဲ႕၊ မ်က္ႏွာစာတုိင္း အသုံးခ်၊ အလွည့္အေျပာင္း ဦးတည္” တဲ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္သာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပပါတယ္။ ဒီနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္နဲ႔အညီ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမွာပါ။ ဒီနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္အဆင့္ရဲ႕ အလွည့္အေျပာင္းအျဖစ္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခအရွိဆုံး အေျခအေန တရပ္ကုိ (အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ကိစၥရပ္အျဖစ္) ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ထားဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ။
(ေျပာစရာလက္က်န္ – ဗမာျပည္ ဒီမုိကေရစီေရး အက်ိဳးစီးပြားကုိ ေ႐ွ႕႐ႈၿပီး၊ အားထုတ္စဥ္းစား တင္ျပတာျဖစ္လုိ႔ ပုိမုိ ေကာင္းမြန္ဖုိ႔ရည္႐ြယ္တဲ့့ ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိလည္း ႏွိမ့္ႏွိမ့္ခ်ခ် ခံယူဖုိ႔အသင့္ပါ။)
တင္ေအး (၈၈ မ်ိဳးဆက္၊ ဗကသ)
ရည္ညႊန္း
၁။ ‘အေျပာင္းအလဲဆုံခ်က္’ ေရးသူ-တင္ေအး။ (ျမနႏၵာဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၂၇၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ၊ ၂၄ ရက္)
၂။ ‘နည္းနာ ၂ မ်ိဳး၊ ျပည္သူ ၁ မ်ိဳး’၊ ေရးသူ – တင္ေအး။ (Mon Youth Progressive Journal၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ)
၃။ ‘ႏုိင္ငံေရး(၂)မ်ိဳး’၊ ေရးသူ – တင္ေအး။ (ျမနႏၵာဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ၾသဂတ္စ္လ၊ ၇ ရက္)
၄။ ‘ဘက္နဲ႔ အက်ိဳးစီးပြား’ ၊ ေရးသူ – တင္ေအး။ (မုိးမခအြန္လုိင္းမဂၢဇင္း၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ၊ ၃ ရက္)
၅။ Political Strategies by Peter Schroder, second printed by FNF Myanmar in English, 2017.
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ