ရတနာပံုတကၠသိုလ္အတြင္းက ျပႆနာမ်ားအေျကာင္း ပါခ်ုပ္နွင့္ေမးျမန္းျခင္း
ခင္နွင္းေဝ (Myanmar NOW)
(မိုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၄၊ ၂၀၁၉
၂၀၁၈ ေမလအတြင္းက ရတနာပံုတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢနွင့္ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးေနသည့္ ပါေမာကၡခ်ုပ္ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္နိုင္ (ဓာတ္ပံု – Yadanabon University Students’ Union – ရတနာပံုတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ)
ေက်ာင္းသား ၂၀ဝ၀ဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ေနသည့္ မနၱေလး ရတနာပံုတကၠသိုလ္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ပစ္မွတ္ထားလုယက္ေနေျကာင္းနွင့္ ေက်ာင္းေရအိမ္မ်ား မသန့္ရွင္းေျကာင္း ေက်ာင္းသားတစ္ခ်ို့က စြပ္စြဲျပီး ျပီးခဲ့သည့္ သတင္းပတ္မ်ားအတြင္းက ဆနၵျပခဲ့ျကသည္။
ဆနၵျပပြဲမ်ားသည္ ျပီးခဲ့သည့္နွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ တြင္ အျမင့္ဆံုးေရာက္သြားခဲ့ျပီး ေက်ာင္းသားတစ္ခ်ို့က မနၱေလး ဝန္ျကီးခ်ုပ္အပါအဝင္ တိုင္းအစိုးရ အရာရွိမ်ား၊ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ုပ္ေရး အရာရွိမ်ားအား နာေရးပို့ေဆာင္သည္ဟု ဆိုကာ ေက်ာင္းေရွ့ ဆနၵျပပြဲ တစ္ခုျပုခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ အဆိုပါေက်ာင္းသားမ်ားအပါအဝင္ ေက်ာင္းသား ၇ ဦးအထိ ဖမ္းဆီးခံထားရသည္။
ရတနာပံုတကၠသိုလ္အတြင္း လတ္တေလာျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာမ်ားအေျကာင္း Myanmar Now သတင္းေထာက္က ပါေမာကၡခ်ုပ္ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္နိုင္နွင့္ ေတြ့ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည့္အနက္ အခ်ို့ကို ေကာက္နႈတ္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။
Myanmar Now – ေက်ာင္းအျပင္မွာလည္းလံုျခံုမႈမရွိဘူး၊ ဖုန္းေတြဆိုင္ကယ္ေတြ မျကာခဏ လုယက္ခံရတယ္ေျပာတယ္။ တေန့ကလည္းေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ အသက္ဆံုးတဲ့အထိ လုယက္ခံခဲ့ရတယ္။အဲဒီအေပၚမွာေရာဘာေျပာခ်င္လဲ။ (ရတနာပံုတကၠသိုလ္မွ စတုတၱနွစ္ ဓာတုေဗဒေက်ာင္းသား ကိုစိုးမိုးဟိန္းသည္ ၂၀၁၈ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ တြင္ အမရပူရ ေတာင္သမန္ ကန္ပတ္လမ္း တာရိုးအုတ္တံတိုင္းေပၚတြင္ ဓားထိုးခံရျပီး ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္)
ေျဖ – ေက်ာင္းထဲမွာျဖစ္တာလည္းမဟုတ္။ ေက်ာင္းခ်ိန္မွာျဖစ္တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ ဒီကေလးေလးကိုသူတို့အသံုးမခ်သင့္ဘူး။ သနားဖို့ေကာင္းတယ္။ သူ့မိသားစုကို ကိုယ္ခ်င္းစာျကည့္။ ဆရာတို့ကကိုယ္ခ်င္းမစာတာမဟုတ္ဘူး။ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ လာေျပာေျပာခ်င္းကိုယ္တိုင္လိုက္သြားတယ္။ ေက်ာင္းကကားေတြေပးတယ္။ အခမ္းအနားကိုသြားသျဂိုလ္ေပးတယ္။ ျပည္ေထာင္စုဒုဝန္ျကီးက ဝမ္းနည္းေျကာင္း လက္မွတ္ထိုးေပးတယ္။ ေက်ာင္းဘက္ကဘယ္ေလာက္တာဝန္ေက်လဲ သူတို့လိုအသံုးခ်တာမဟုတ္ဘူး။
Myanmar Now – အဲဒါဆိုေက်ာင္းလံုျခံုမႈကင္းမဲ့ေနတယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာေရာဘာေျပာခ်င္လဲ။
ေျဖ – ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအမ်ားျကီးေက်ာင္းတက္ေနျကတယ္ေပ်ာ္ရွြင္လို့။အကုန္လံုးက Dinnerေတြေရာ Happy New Yearေတြေရာ အဲဒီမွာဘာမွမျဖစ္ဘူး တကၠသိုလ္အဆင့္အတန္းနဲ့ညီတယ္ ေက်ာင္းမွာရန္ျဖစ္တာေတာင္မရွိဘူး။
Myanmar Now – ဆိုင္ကယ္အပ္ခေတြေပးရျပီးလံုျခံုမႈမရွိဘူးလို့ေက်ာင္းသားေတြစြပ္စြဲတယ္ အဲဒီအေပၚမွာဘာေျပာခ်င္လဲ။
ေျဖ – ေက်ာင္းသားေတြမစြပ္စြဲဘူး။ (ဆနၵျပေက်ာင္းသားေတြဘဲ) သူတို့ဟာသူတို့ေလွ်ာက္ေျပာေနတာ။ က်န္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြက လုပ္ပါရေစ လုပ္ပါရေစ ဆိုင္ကယ္အပ္တဲ့ေနရာေတြ လုပ္ေစခ်င္တယ္။ တေန့မွ ၁၀ဝ။ သူတို့စိတ္ခ်လက္ခ်ထားရတယ္။ ဒီကေလးေတြကေျပာလို့(ပိုက္ဆံေပးစရာမလိုတဲ့) Free Zone ဆိုတာထားေပးတယ္။
Myanmar Now – ဆိုင္ကယ္ေပ်ာက္မႈေတြမျကာခဏျဖစ္တယ္လို့ေျပာတယ္။အဲဒါဟုတ္သလား။
ေျဖ – မျဖစ္ဘူး အဲဒါ Free Zone မွာထားလို့ျဖစ္တာ။ တျခားေခ်ာင္မွာ ထားခဲ့တဲ့ဆိုင္ကယ္ေတြေပ်ာက္တာ။ (တစ္ရက္ ၁၀ဝ ေပးျပီး) ဒီမွာအပ္တဲ့ ဆိုင္ကယ္ေတြမေပ်ာက္ဘူး။ ဘယ္သူခိုးမွမခိုးဘူး။ အပ္ထားလွ်က္သား ေပ်ာက္ရင္လည္းေလ်ာ္ေပးတယ္။
Myanmar Now – ဒီဆိုင္ကယ္အပ္ဖို့အတြက္ ေလလံက ဘယ္သူေတြလုပ္တာလဲ။
ေျဖ – ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြပဲ ဦးေဆာင္ျပီးလုပ္တယ္။ သူတို့ကပဲေလလံေခၚ၊ ေလလံေပး အဲဒီလိုပဲလုပ္ျကတယ္။
Myanmar Now – ဆိုင္ကယ္ အပ္ခရတဲ့ေလလံေငြေတြကေရာ ဘယ္ေတြသံုးတာလဲ။
ေျဖ – ဒီကရတဲ့ေငြေတြကိုနိုင္ငံေတာ္ကိုသြင္းတယ္။ဒါကိုသူတို့ကကိုင္သံုးခ်င္တယ္။မရဘူး။
Myanmar Now – တစ္နွစ္ကို ဆိုင္ကယ္အပ္ခ ဘယ္ေလာက္ရပါသလဲ။
ေျဖ – မမွန္ဘူး။ မမွန္ဘူးဆိုတာက အပ္တဲ့အေပၚမွာလည္းမူတည္တယ္။ အရင္တုန္းက အမ်ားျကီးလက္ခံခဲ့တုန္း ကအမ်ားျကီးေပးတာရွိတယ္။ ခုက်ေတာ့အျဖတ္လိုက္ အျဖတ္လိုက္ေပးတယ္။ မနွစ္က သိန္း ၁၀ဝ ေလာက္နိုင္ငံေတာ္ကိုသြင္းခဲ့တယ္။
Myanmar Now – ေက်ာင္းသားေတြဘက္က ဒီဆိုင္ကယ္အပ္ခက ရတဲ့ေငြေတြကို သန့္ရွင္းေရး လံုျခံုေရးနဲ့သူတို့ေက်ာင္းအဆင့္ျမွင့္တင္ေရးေတြမွာသံုးေစခ်င္တယ္ေျပာတယ္။ ဆရာတို့က လုပ္ေပးဖို့ ဘာအခက္အခဲရွိေနလဲ။
ေျဖ – နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ဥပေဒရွိတယ္။ ဥပေဒအတိုင္းလိုက္နာရမယ္။ နိုင္ငံေတာ္ကေျမ နိုင္ငံေတာ္က အေဆာက္အဦးငွါးလို့ရွိရင္ နိုင္ငံေတာ္ကိုအဲဒီပိုက္ဆံသြင္းရတယ္။ သူတို့ကိုအျကိမ္ျကိမ္ရွင္းျပျပီးသား။
Myanmar Now – ဝန္ျကီးခ်ုပ္က ဆိုင္ကယ္အပ္နွံခေတြမေပးရဘူးကတိ္ေပးခဲ့တယ္ေျပာတယ္။ လိုက္နာမႈမရွိဘဲ ျပန္ေကာက္တယ္ေျပာတယ္။ အဲဒါဟုတ္သလား။
ေျဖ – မဟုတ္ပါဘူး အမ်ားအျမင္ပဲေလ ဒီမွာအကုန္လံုးကျပင္ျပင္ဆင္ဆင္နဲ့အပ္ေနျကတာပဲ။ (ဆိုင္ကယ္အပ္ခက) တစ္လမွ ၃၀ဝ၀ မေပ်ာက္ဘူးစိတ္ခ်မ္းသာတယ္။
Myanmar Now – ေက်ာင္းသားေတြေျပာတဲ့ အိမ္သာေတြတံခါးခ်က္ေတြထိုးမရ၊ သန့္ရွင္းမႈေတြ မရွိဘူးဆိုတာဟုတ္လား။
ေျဖ – အိမ္သာတခ်ို့သြားျကည့္ပါ။ အဂၤႅိပ္စာဌာနေတြဆို ဝင္းေျပာင္ေနတာပဲ။ အျခားဌာနေတြလည္း သန့္ရွင္းေရးေတြအကုန္လုပ္ျကတယ္။ အခ်ို့ပ်က္ေနတဲ့အိမ္သာေတြရွိေကာင္းရွိနိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခ်က္ျခင္းျပင္ေပးေနတယ္။ ဒီကေက်ာင္းသားေပါင္း၂၀ဝ၀ဝ ေက်ာ္မွာ အိမ္သာေပါင္း ၃၈၅လံုးရွိတယ္ ဆိုေတာ့ အားလံုးကိုသန့္ရွင္းေအာင္လုပ္ေနတယ္။ တျခားေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြလည္းပါဝင္ျကတယ္ သူတို့ပဲမပါတာ။
Myanmar Now – (ဆနၵျပ) ေက်ာင္းသားေတြဘက္ကသူတို့ေတာင္းဆိုမႈကို္အစိုးရရံုးကိုေရာ ေက်ာင္းအာဏာပိုင္ေတြကိုေရာ အျကိမ္ျကိမ္ေတာင္းဆိုခဲ့တာ၊ ေတြ့ဆံုေျဖရွင္းေပးျခင္းမရွိ ဘူးေျပာတယ္။အဲဒါဟုတ္သလား။
ေျဖ – မဟုတ္ဘူး။ဝန္ထမ္းခန့္တာနဲ့ပတ္သတ္ျပီးေတာ့သူတို့ကိုအျကိမ္ျကိမ္ရွင္းျပတယ္။လာတိုင္းေမးတိုင္း နွစ္ျကိမ္သံုးျကိမ္မကဘူး။
Myanmar Now – ဘာေတြညွိနွိုင္းခဲ့လဲ။
ေျဖ – ဆနၵျပမယ္လုပ္တိုင္းမလုပ္နဲ့ငါတို့ကေပးလို့မရဘူး။ (အစိုးရကိုအပ္ရမယ့္ေငြကို) ငါတို့ကကိုင္သံုးပိုင္ခြင့္မရွိဘူး။ သူတို့(အစိုးရ) ခ်ေပးတဲ့ ဘက္ဂ်က္ကိုပဲငါတို့ကသံုးရတယ္။ ဝန္ထမ္းခန့္ခ်င္တိုင္းလည္းခန့္လို့မရဘူး။ သားတို့စာသင္ျကပါ။ မဟုတ္တဲ့ အလုပ္ေတြ မလုပ္ျကနဲ့ ဆံုးမခဲ့တယ္။
MyanmarNow – အစိုးရကိုေျပာျပခ်င္တဲ့ အခက္အခဲေတြေရာေက်ာင္းမွာရွိလား။
ေျဖ – ကြ်န္ေတာ္ကေလးေတြကိုလည္းအျမဲေျပာတယ္။ အခုကတိုင္းျပည္မွာ ေတာင္းဆိုရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္မွာ ကိုယ္ ဘာလုပ္ေပးရမယ္ဆိုတာပဲအေရးျကီးတယ္။ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူတိုင္း စိတ္ထဲအဲဒီအသိ ဝင္သြားရမယ္။ ဒီမ်ိုးဆက္ကပုခံုးထမ္းတင္ရမယ့္မ်ိုးဆက္။ ဘာလုပ္ေပးပါ ညာလုပ္ေပးပါေတာင္းဆိုရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး။ ဒီအခ်ိန္ဟာေခတ္ေျပာင္းေနတယ္။ ဒီမိုကေရစီကို သြားေနတယ္ အကုန္လံုးက ကိုယ့္တိုင္းျပည္အတြက္ကို ဘယ္လိုေကာင္းေအာင္ လုပ္မယ္ စိတ္ဓာတ္ပဲေမြးရမယ္။