ဘာသာျပန္က႑ အခန္းဆက္မ်ား

မာန္သီဟထြန္း – ေဆပီယန္စ္၊ အပိုင္း (၄) – ပိုမို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လာေသာ ေဆပီယန္စ္

မာန္သီဟထြန္း – ေဆပီယန္စ္၊ အပိုင္း (၄) – ပိုမို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လာေသာ ေဆပီယန္စ္
Sapiens – A Brief History of Humankind by Yuval Noah Harari
(မိုးမခ) နို၀င္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၈

 
စာေရးသူ၏ ေဖ့စ္ဘြတ္မွ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

အမ်ိဳးသမီးထုအေနျဖင့္ ပုိမုိေပးဆပ္ၾကရသည္။ မတ္တပ္ေလွ်ာက္ရန္အတြက္ ေသးသြယ္ေသာ တင္ပါးမ်ားလုိသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေမြးလမ္းေၾကာင္းမ်ား က်ဥ္းလာရသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ လူသတၱဝါ ကေလးငယ္မ်ား၏ ဦးေႏွာက္မ်ား ႀကီးသထက္ႀကီးလာျခင္းနဲ႔တိုက္ေနသည္။ ကေလးမီးဖြားခ်ိန္တြင္း ေသဆံုးျခင္းသည္ လူသတၱဝါ အမမ်ားအတြက္ အဓိကအသက္အႏၱရာယ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကေလးငယ္ မ်ား၏ ဦးေႏွာက္နဲ႔ေခါင္းအရြယ္အစား ေသးငယ္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ အေစာပုိင္းကာလတြင္ ကေလးေမြး ၾကေသာ လူသတၱဝါအမမ်ားသည္ ပိုသက္သာ၍ ေနာက္ထပ္ကေလးမ်ား ပုိရသည္အထိ အသက္ရွင္ခဲ့သည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ သဘာဝေရြးခ်ယ္မႈက ေစာစီးစြာေမြးဖြားမႈကုိ အားေပးေပသည္။ အမွန္တကယ္ပင္ အျခားသတၱဝါ မ်ားနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္လုိက္လွ်င္ လူသတၱဝါမ်ားသည္ အခ်ိန္မတန္ေသးဘဲ ေမြးဖြားၾကသည္ ဟု ေျပာရေပမည္။ လူသတၱဝါတစ္ဦး ေမြးဖြားခါစတြင္ အေရးႀကီးေသာ အသက္အဂၤါမ်ားမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳး၍ မၿပီးေသးေခ်။ ျမင္းေပါက္စ တစ္ေကာင္သည္ ေမြးဖြားၿပီး မၾကာခင္ လမ္းေလွ်ာက္ႏုိင္သည္။ ေမြးဖြားၿပီး သံုးေလးပတ္သာၾကာေသး ေသာ္လည္း ေၾကာင္ေပါက္တစ္ေကာင္သည္ မိခင္ကုိစြန္႔၍ အစာရွာ ထြက္ႏုိင္သည္။ လူသတၱဝါ မီးကင္းကေလးငယ္မ်ားမွာမူ ကယ္ရာမဲ့၍ အစာအာဟာရ၊ အကာအကြယ္ႏွင့္ ပညာေရးတို႔အတြက္ လူႀကီးသူမမ်ားေပၚတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မွီခုိရေပသည္။

ဤအခ်က္သည္ လူသတၱဝါတုိ႔၏ အံ့မခန္း လူမႈဆက္ဆံေရးစြမ္းရည္ကုိ ျဖစ္ေစရံုမွ်မက ကြဲျပားေသာ လူမႈျပႆနာမ်ားကုိလည္း ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ တကိုယ္တည္းေန မိခင္မ်ားအေနျဖင့္ ေနာက္မွတေကာက္ေကာက္ကပ္ပါလာေသာ ဂရုစိုက္စရာလည္းလိုသည့္ ကေလးမ်ားတဖက္မွထိန္းရင္း ၎တုိ႔အတြက္ ႏွင့္ သားသမီးမ်ားအတြက္ပါ လံုေလာက္ေသာ အစာကို ရွာေဖြစုေဆာင္းႏုိင္ရန္မွာ ခက္ခဲသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရသည္မွာ အျခားမိသားစုဝင္မ်ားႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား၏ စဥ္ဆက္မျပတ္အကူအညီကုိ လုိအပ္ေပသည္။ လူသတၱဝါတစ္ေယာက္ကုိ ပ်ိဳးေထာင္ရန္ တမ်ိဳးလံုး၏အကူအညီ လုိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခုိင္မာေသာလူမႈရင္းႏွီးဆက္ႏြယ္မႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာ သတၱဝါမ်ားကုိ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္က မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းျဖစ္သည္။
 ထုိ႔အျပင္ လူသတၱဝါ မ်ားသည္ မျပည့္စံုေသးေသာႏုနယ္စဥ္တြင္ပင္ ေမြးဖြားလာၾကသျဖင့္ အျခားသတၱဝါမ်ားထက္ အသိ လိမၼာသင္ၾကားျခင္းနဲ႔ အခ်င္းခ်င္းရင္းႏွီးဆက္ဆံတတ္ေစျခင္းတုိ႔ကုိ ပုိမုိေကာင္းမြန္က်ယ္ျပန္႔စြာ သင္ၾကား ေပးႏုိင္ေပသည္။ ႏို႔တိုက္သတၱဝါအမ်ားစုသည္ သားအိမ္မွ ေမြးဖြားလာၾကေသာအခါ အုတ္ဖိုမွ မီးတုိက္ၿပီးသားေျမအုိးကဲ့သုိ႔ ထြက္လာၾကသည္။ မည္သို႔ေသာ လုိသလုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးမဆုိ ၎တုိ႔ကုိ အက္သြားေစ သို႔မဟုတ္ က်ိဳးပဲ့သြားေစေပမည္။ လူသတၱဝါတုိ႔ သားအိမ္မွ ေမြးဖြားလာၾကေသာအခါမွာမူ မီးျပင္းဖိုမွ က်ိဳထားေသာဖန္ရည္ကဲ့သုိ႔ပင္။ သူတုိ႔ကုိ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ လြတ္လပ္စြာပင္ လွည့္ျခင္း၊ဆန္႔ျခင္းစသည္တုိ႔ျဖင့္ ပံုသြင္း၍ရေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္သာလွ်င္ ယေန႔ေခတ္တြင္ က်ေနာ္တို႔၏ သားသမီးမ်ားကုိ ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ သုိ႔မဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္၊ အရင္းရွင္တစ္ေယာက္ သုိ႔မဟုတ္ ဆိုရွယ္လစ္တစ္ေယာက္၊ ၾကမ္းတမ္း၍စစ္မက္ လုိလားေသာ သုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကုိလုိလားေသာ လူျဖစ္လာေစရန္ က်ေနာ္တုိ႔သင္ၾကားေပးႏုိင္ေပသည္။ပုိႀကီးမားေသာ ဦးေႏွာက္ရွိျခင္း၊ ကိရိယာမ်ား အသံုးျပဳျခင္း၊ ပုိမိုအဆင့္ျမင့္စြာ သင္ယူႏုိင္စြမ္းရွိျခင္း၊ ရႈပ္ေထြးနက္နဲစြာ လူမႈဆက္ဆံႏုိင္စြမ္းမ်ားရွိျခင္း စသည္တုိ႔သည္ အလြန္ႀကီးမားေသာ အားသာခ်က္မ်ားျဖစ္သည္ က်ေနာ္တုိ႔ယူဆႏုိင္သည္။ ဤအရာမ်ားက လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကုိ ကမာၻေပၚတြင္ စြမ္းအားအႀကီးဆံုးေသာသတၱဝါျဖစ္ေစသည္မွာ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ၾကည့္ရင္း က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာႏုိင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လူသတၱဝါမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂သန္းခန္႔အထိ ဤအားသာခ်က္မ်ား ပုိင္ဆုိင္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ခ်ည့္နဲ႔ေသာ၊ အေရးမပါေသာ သတၱဝါသက္သက္အျဖစ္သာ ရွင္သန္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁ သန္းက အသက္ရွင္ခဲ့ေသာ လူသတၱဝါသည္ ၾကီးမားေသာ ဦးေႏွာက္၊ ခၽြန္ထက္ေသာ ကိရိယာမ်ား ရွိေသာ္လည္း လူသားစားတိရိစာၦန္ႀကီးမ်ားကုိ အျမဲေၾကာက္ေနခဲ့ရေပသည္။ သားေကာင္ႀကီး မ်ားကုိ အမဲလိုက္ခဲသည္။ အဓိကအားျဖင့္ အသီးအရြက္မ်ားရွာေဖြစားေသာက္ျခင္း၊ အင္းဆက္မ်ား ရွာေဖြျခင္း၊ အေကာင္ငယ္မ်ားလုိက္လံဖမ္းဆီးျခင္း၊ ပုိမုိႀကီးမားေသာ တိရိစာၦန္ႀကီးမ်ားကသတ္ျဖတ္၍ က်န္ရစ္ေသာ အသားမ်ားကုိ စားသံုးျခင္းျဖင့္သာ အသက္ဆက္ခဲ့ရသည္။

အေစာပိုင္း ေက်ာက္လက္နက္မ်ားကုိ အမ်ားဆံုးအသံုးျပဳပံုတစ္မ်ိဳးမွာ ရိုးတြင္းခ်ဥ္ဆီကုိစားႏိုင္ရန္ အရိုးမ်ားကုိ ထုခြဲျခင္းျဖစ္သည္။ ဤအရာသည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔လူသားမ်ား၏ မူပုိင္စားက်က္တစ္ခု ျဖစ္မည္ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ သုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။ သစ္ေတာက္ငွက္မ်ားက ပင္စည္မ်ားမွ အင္းဆက္မ်ားကုိ ရယူစားေသာက္ရာ၌ အထူးကၽြမ္းက်င္သကဲ့သုိ႔ အေစာပုိင္းလူသတၱဝါမ်ားသည္ အရိုးမ်ားမွ ခ်ဥ္ဆီ ရယူစားေသာက္ရာတြင္ အထူးကၽြမ္းက်င္ခဲ့သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ခ်ဥ္ဆီကုိမွ ေရြးစားၾကပါသနည္း။ ေျပာရမည္ဆုိရင္ ျခေသၤ့တစ္အုပ္မွ ကုလားအုတ္တစ္ေကာင္ကုိ ဖမ္းဆီး စားေသာက္ လုိက္သည္ဆုိပါစုိ႔။ သူတုိ႔ စားၿပီးသြားသည္အထိ စိတ္ရွည္စြာ သင္ေစာင့္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၿပီးလွ်င္ သင့္အလွည့္မေရာက္ေသး ေခြးအမ်ား၊ေတာေခြးမ်ားအလွည့္ျဖစ္သည္။ ေခြးအမ်ား၊ေတာေခြးမ်ား ယင္းလက္က်န္အမဲကုိ ေမႊေႏွာက္စားေသာက္ရာတြင္လည္း သင္အေႏွာက္အယွက္ေပးရဲမည္ မဟုတ္ေခ်။ အားလံုးၿပီးမွသာ သင္နွင့္ သင့္လူတစ္သုိက္ လက္က်န္အမဲကုိ ခ်ဥ္းကပ္ရဲေပသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဘယ္ညာျပန္ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ၾကည့္ရင္း က်န္ေနေသာအရာမ်ားမွ စားေသာက္၍ရသည္မ်ားကုိ ထုခြဲစားေသာက္ ေပမည္။
ဤအခ်က္သည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ သမုိင္းႏွင့္စိတ္ပညာကုိ နားလည္ရန္ ေသာ့ခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီအခ်ိန္ထိ အစာကြင္းဆက္တြင္ အလယ္၌သာ လူသားမ်ိဳးစု (genus Homo)ရွိခဲ့သည္။ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ လူသတၱဝါတုိ႔သည္ အေကာင္ငယ္မ်ား အမဲလိုက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တတ္ႏုိင္သမွ်ရွာေဖြစားေသာက္၍ေသာ္လည္းေကာင္း ရွင္သန္လာခဲ့ၾကသည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ လူသားစားတိရိစာၦန္ႀကီးမ်ားက အမဲလုိက္ျခင္းကုိလည္း ခံခဲ့ရသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္၄သိန္းခန္႔မွစ၍သာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စု အမ်ိဳးမ်ိဳးသည္ တိရိစာၦန္ႀကီးမ်ားအား ပံုမွန္စုေပါင္းအမဲလုိက္ျခင္းကို ျပဳလုပ္လာခဲ့ၾကသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁သိန္းမွသာ ဟုိမုိေဆပီယန္စ္ လူသားမ်ားသည္ အစာကြင္းဆက္၏ ထိပ္ဆံုးသို႔ ခုန္တက္လာခဲ့ၾကသည္။ (လူသားသည္ မည့္သည့္သတၱဝါကုိမဆုိ အမဲလုိက္သတ္ျဖတ္ႏုိင္ၿပီး ယခင္ကကဲ့သုိ႔ လူသားစားတိရိစာၦန္ႀကီးမ်ားကုိ ေၾကာက္ရြံ႕ေရွာင္ပုန္းစရာမလုိေတာ့ေပ။)
ဤသုိ႔ အစာကြင္းဆက္အလယ္မွ ထိပ္ဆံုးသို႔ တဟုန္ထိုး ခုန္တက္သြားမႈသည္ ႀကီးမားေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆုိးက်ိဳးမ်ားကုိ ျဖစ္ေစသည္။ အစာပိရမစ္၏ ထိပ္ဆံုးတြင္ရွိေသာ ျခေသၤ့၊ ငါးမန္းအစရွိသည့္ သတၱဝါမ်ားသည္ ထုိေနရာသုိ႔ေရာက္ရန္ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြားၾကာေအာင္ တျဖည္းျဖည္း ဆင့္ကဲ့တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာခဲ့ၾကသည္။ ဤအျခင္းအရာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ေဂဟစနစ္က တိရိစာၦန္ေလာကႀကီးကုိ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ထိန္းညွိခြင့္ရေစခဲ့သည္။ ထုိမွသာ ျခေသၤ့၊ငါးမန္းစသည္ တုိ႔က တိရိစာၦန္ေလာကႀကီးေျဗာင္းဆန္သြားေအာင္ အလြန္အကၽြံ ဖမ္းယူစားေသာက္ျခင္းမျဖစ္ေစရန္ ကာကြယ္ထားသည္။ ျခေသၤ့မ်ား ပုိမုိ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် ဂဇဲဆိတ္မ်ား ပုိမုိအေျပးသန္လာရန္ တုိးတက္ေျပာင္းလဲ လာခဲ့သည္။ ေတာေခြးမ်ား ပိုမုိပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ လာတတ္သည္ႏွင့္အမွ် ၾကံ့မ်ားလည္း ပုိမုိစိတ္ၾကမ္းလာၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ လူသားမ်ား အစာပိရမစ္ ထိပ္ဆံုးသုိ႔ အလြန္လ်င္ျမန္စြာ ေရာက္သြားသည့္အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ေဂဟစနစ္ႀကီးက အလုိက္သင့္ ေျပာင္းလဲရန္ အခ်ိန္မရလုိက္ေပ။ ထုိ႔အျပင္ လူသားမ်ားကုိယ္တုိင္ကလည္း အလုိက္သင့္ေျပာင္းလဲရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္။ ကမာၻေပၚရွိ အစာပိရမစ္ထိပ္ပုိင္းမွ အမ်ားစုေသာ တိရိစာၦႀကီးမ်ားသည္ ခံ့ညားထည္ဝါ ေသာ သတၱဝါႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္စုိးရမႈက ၎တုိ႔ကုိ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ ျပည့္ဝေစခဲ့သည္။ အျခားတဖက္၌ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ေဆပီယန္စ္မ်ားမွာမူ ႏုိင္ငံမြဲတစ္ခု၏ အာဏာရွင္ ပံုစံနဲ႔ပိုတူေနသည္။ အာဖရိက ဆဗားနား ျမက္ခင္းျပင္မ်ားတြင္ မၾကာေသးမီက အႏွိမ္ခံ သတၱဝါျဖစ္ထားေသာ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ လက္ရွိေနရာတြင္ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ စုိးရိမ္ျခင္းမ်ားစြာျဖင့္ ေနၾကေပသည္။ ဤအျခင္းအရာက ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ကုိ ႏွစ္ဆ ပိုရက္စက္ေစ၊ ၾကမ္းၾကဳတ္ေစခဲ့သည္။ သမုိင္းပဋိပကၡမ်ားစြာ၊ အလြန္ဆုိးဝါးေသာ စစ္ပြဲမ်ားမွအစ သဘာဝေဂဟစနစ္ ကပ္ေဘးမ်ားအထိ ျဖစ္ပ်က္ရသည္မွ ဤ အေဆာတလ်င္လွေသာ အစာပိရမစ္ထိပ္သုိ႔ ေရာက္သြားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ဘာသာျပန္ – မာန္သီဟထြန္း

ပံုမ်ားကုိ ဤလင့္မ်ားမွ ယူပါသည္။
https://sonofherodotus.wordpress.com/tag/hunter-gatherers/
https://historiaija.blogspot.com/…/paleta-xiii-zdenek-buria…
https://www.pinterest.com.au/pin/683843524640476947/
https://frontierpartisans.com/6…/hunting-in-the-pleistocene/


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts