(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၁၁၊ ၂၀၁၈
● အက်င့္ႏွင့္ စ႐ိုက္ …
မ, တစ္ရာသားေတြဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြထဲမွာ စ႐ိုက္ေကာင္းသည့္သူေတြ ႐ွိသလို စ႐ိုက္ဆိုးသည့္ မီးေသြးခဲလို ကေလးမ်ဳိးေတြလည္း ႐ွိတတ္သည္။ မီးေသြးခဲဆိုတာက ေသြးခ်င္သေလာက္ေသြး ေျပာင္လက္လာမွာေတာ့ မဟုတ္၊ ေသြးသည့္သူသာ မည္းညစ္သြားလိမ့္မည္။ မီးေသြးခဲလည္း တျဖည္းျဖည္း လံုးပါးပါးသြားၿပီး သူကိုယ္တိုင္လည္း မသက္သာ။
ဒါေပမဲ့ မိမိက ဆရာဆိုေတာ့ ကိုယ္ မည္းခ်င္မွသာမည္းေရာ ကိုယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေသြးေပးဖို႔ တာဝန္႐ွိသည္။ စိတ္႐ွည္႐ွည္ထားၿပီး တျဖည္းျဖည္းျခင္း နားဝင္ေအာင္လုပ္ရမည္။
လူျပင္ရတာက စက္ျပင္ရတာထက္ ပိုခက္သည္၊ စိတ္႐ွည္႐ွည္ ထားႏိုင္ပါမွ။
“အခ်ိန္မေလးစားတာ၊ ေရသာခို အေခ်ာင္လိုက္တာ၊ စိတ္မ႐ွည္တာ၊ သူမ်ားကို အျပစ္တင္လႊဲခ်တာ၊ အဲဒီလိုမေကာင္း တာ မ်ဳိးေတြကို ထပ္တလဲလဲမလုပ္နဲ႔။
တစ္ခုခုကို သိလို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ မသိလို႔ျဖစ္ျဖစ္ ထပ္တလဲလဲလုပ္ေနရင္ အက်င့္ဆိုတာ ျဖစ္သြားေရာ။ ဒီလိုအက်င့္ေတြစုေပါင္းသြား လို႔႐ွိရင္ စ႐ိုက္ဆိုတာ ျဖစ္လာၿပီ။ စ႐ိုက္ျဖစ္သြားရင္ေတာ့ ျပင္ဖို႔ မလြယ္ေတာ့ဘူး ”
“အက်င့္ဆိုတာက ႀကိဳးမွ်င္ေလးေတြလိုပဲတဲ့၊ တေန႔ကို ႀကိဳးမွ်င္တေခ်ာင္းစီ ထည့္က်စ္သြားရင္ မၾကာခင္ သိပ္ကိုခိုင္တဲ့ႀကိဳး ျဖစ္သြားေရာ”
ပညာေရးသုေတသီ Horace Mann ရဲ႕စကားပါ။ ကေလးေတြ စရိုက္ေကာင္းသည့္ လူေတာ္ေလး ေတြ ျဖစ္လာဖို႔ မေကာင္းမႈေတြကို ေန႔စဥ္ ေ႐ွာင္က်ဥ္ခိုင္းမွ ျဖစ္မည္။ ဒီေတာ့ ေန႔တိုင္းေန႔တိုင္း သတိေပး ဆံုးမရသည္။ တႀကိမ္တည္းႏွင့္ နားမဝင္လည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေပါ့။
“ဆရာက ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္ေတာ့ မီးျခစ္ကသြားေလရာရာ ပါေနက် ။ မီးျခစ္ကို ေရာက္ရာေနရာ ေတြ႔ကရာေနရာ ခ်ခ်ထားေတာ့ ခဏခဏေပ်ာက္တတ္တယ္။ အသစ္ ျပန္ျပန္ဝယ္ေနရေတာ့ မျဖစ္ဖူးဆိုၿပီး သတိေမြးရေတာ့တာေပါ့ ။ျပန္ထ ခါနီးတိုင္း ခ်ထားတ့ဲမီးျခစ္ကို မွတ္မွတ္ရရ ေကာက္ထည့္ေပါ့။ ၾကာေတာ့ ကိုယ္ေမြးထား တဲ့ ကိုယ္ေတာ္ေခ်ာအက်င့္က ကိုယ့္ကို ျပန္ဒုကၡေပးပါေလေရာ၊ ကိုယ့္ဟာတင္မကဘူး စားပြဲေပၚ ေတြ႔သမွ်မီးျခစ္ေတြ ေကာက္ ထည့္ေတာ့တာကိုး၊ လမ္းေရာက္မွ ကိုယ့္အိတ္ထဲ ခိုးလို႔ခုလု ျဖစ္ေနလို႔ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူမ်ားဟာေတြပါ ပါလာတာကိုး၊ တခါတခါ သံုးေလး လံုးေတာင္ျဖစ္ေနေသး”
အားလံုးရယ္ၾကသည္။
“ဘယ္အခ်ိန္ေကာက္ထည့္မိမွန္းကို မသိပါဘူးကြာ။ သူမ်ားေတြက ျမင္လဲ အားနာလို႔ မေျပာတာ ေနမွာေပါ့။ ကိုယ့္မွာသာ မ်က္ႏွာပူ အားနာလြန္းလို႔ ေရာက္တဲ့ေနရာကေန ျပန္လွည့္ၿပီး ပိုင္႐ွင္ေတြဆီ ျပန္ ျပန္ေပးေနရတာ မနည္းေတာ့ဘူးကြ”
အားလံုးျပံဳးေနၾကသည္။ မီးျခစ္ေတြ ေကာက္ေကာက္ၿပီး အိပ္ထဲထည့္ေနသည့္ သူတို႔ဆရာႀကီးရဲ႕ပံုကို အာရံုထဲ ျမင္ေယာင္ ေနၾကသည္လားေတာ့မသိ။
“တခုခုကို ေကာင္းတာျဖစ္ျဖစ္၊ မေကာင္းတာျဖစ္ျဖစ္ ထပ္ခါတလဲလဲလုပ္ရင္ မသိစိတ္ထဲထိ ေရာက္သြားၿပီး အက်င့္ျဖစ္သြားေရာ။ အကၽင္႔ျဖစ္သြားရင္ မလုပ္ပဲကို မေနႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္အက်င့္ေတြက ဘဝအတြက္ ၾသဇာ ေညာင္းၿပီး အေရးပါတယ္လို႔ ဆိုၾကတာ၊ ဒီအက်င့္ေတြေၾကာင့္ လူစြမ္းလူစ ထက္ျမက္လာတတ္သလို ယုတ္နိမ့္လဲ သြားတတ္ တယ္”
“ဒီအက်င့္ေတြ အမ်ားႀကီး စုေပါင္းသြားတဲ့အခါ ကာ႐ိုက္တာဆိုတဲ့ စ႐ိုက္ျဖစ္လာေရာ။ ဒီစ႐ိုက္အေပၚလိုက္ၿပီး လူယဥ္ေက်း တို႔ လူယုတ္မာဆိုတာတို႔ဆိုၿပီး လူ႔အဆင့္အတန္း ကြဲျပားသြားရေတာ့တာေပါ့ ”
“ဒါေၾကာင့္လဲ ကြၽႏု္ပ္တို႔ဘဝသည္ ကြၽန္ပ္တို႔ ထပ္တလဲလဲ ျပဳလုပ္ျခင္း၏ ရလာဒ္ျဖစ္သည္ လို႔ Aristotle က ဆိုထားတာေပါ့ ”
“ၿပီးေတာ့( bad habit is hard to get rid off ) တဲ့။ မေကာင္းတဲ့ အက်င့္ဆိုးေတြဟာ စြန္႔ပစ္ဖို႔ ခက္သတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြကို အေပ်ာ္သေဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မလုပ္ၾကနဲ႔ေပါ့ ”
မေကာင္းသည့္ အက်င့္ဆိုးေတြ ျပင္ဖို႔မလြယ္ဆိုေပမဲ့ လံုးဝျပင္လို႔မရတာေတာ့မဟုတ္ပါ။ ျပင္ခ်င္သည့္ စိတ္ဆႏၵ ျပင္းျပလွ်င္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဒီေတာ့ ကေလးေတြ ဒီစိတ္ဆႏၵေတြ႐ွိလာေစေရးအတြက္ အခ်ိန္ရတိုင္း ေဟာေပးေျပာ ေပးရင္း စည္းရံုးရသည္။
အခ်ဳိ႕အက်င့္ေတြက ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘဝကတည္းက အ႐ိုးစြဲလာၾကတာေတြ။ ကိုယ့္ဆီကိုလည္း ကိုးတန္း ဆယ္တန္းမွ ေရာက္လာၾကတာဆိုေတာ့ အ႐ိုးကရင့္ေနၿပီ။ ပံုသြင္းလို႔လြယ္တဲ့ ဖေယာင္း႐ုပ္ေလးေတြ မဟုတ္ေတာ့ ။ေတာ္ရံု တန္ရံုေလာက္ႏွင့္ေတာ့ ျပင္၍ရမည္ေတာ့မဟုတ္။ ဒါေၾကာင့္ လူျပင္ရတာ စက္ျပင္ရတာထက္ ခက္တယ္လို႔ဆိုၾကတာကိုး။ သို႔ေပမဲ့ တေန႔တလံ ပုဂံဘယ္ေျပးမလဲေပါ့။
“ကိုယ့္မွာ အ႐ိုးစြဲေနတဲ့၊ လူစြမ္းလူစ နိမ့္ေစတဲ့ အခ်ိန္ဆြဲတာတို႔ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္တာတို႔ စတဲ့ အက်င့္ဆိုးေတြကို ျပင္ဖို႔ဆိုတာက ေတာ္ရံုစိတ္ဆႏၵ တန္ရံုအားထုတ္တာ ေလာက္နဲ႔ေတာ့ ရမွာ မဟုတ္ဘူးကြ။ လြယ္လြယ္နဲ႔ေတာ့ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲ လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ အပင္ပမ္း အဆင္းရဲေတာ့ ခံၾကရမွာပဲ”
“ပ်က္အစဥ္ ျပင္ခဏ တဲ့ကြ ၊ ဒီစိတ္မ်ဳိးေမြးၾက”
“ပ်က္ေနတာက အျမဲတမ္း ျပင္လို႔ေကာင္းေနတာက ခဏေလးလို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူးေနာ္”
အားလံုး ပြဲက်သြားၾကသည္။
ထို႔အျပင္ အေတြးအၾကံေတြကလည္း အက်င့္အျဖစ္ အလ်င္အျမန္ ကူးေျပာင္းတတ္သည့္အတြက္ အေတြးေတြကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္တတ္ေစခ်င္သည္ ။ အက်င့္စ႐ိုက္ဆိုသည္ အေတြးအၾကံတို႔၏ စုေပါင္းရလာဒ္ မဟုတ္လား ။
“အေတြးက အလုပ္ျဖစ္ ၊ အလုပ္က အက်င့္ျဖစ္ဆိုေတာ့ ဒို႔အေတြးေတြကို ေပါက္လြတ္ပဲစား လႊတ္ထားလို႔ မျဖစ္ဘူး ”
“ရႊင္လန္းတက္ႂကြေစတဲ့ သန္႔႐ွင္းစင္ၾကယ္တဲ့ အေတြးေတြပဲ ေတြးတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾက။ optimist ဆိုတဲ့ အေကာင္းျမင္ ဝါဒသမား ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားၾက။ ခႏၶာကိုယ္ အားျပည့္ဝၿပီး က်က္သေရမဂၤလာ ႐ွိလာလိမ့္မယ္ ”
“ေကာင္းတဲ့အေတြးေတြ ေတြးရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့သုစ႐ိုက္အလုပ္ေတြ လုပ္ျဖစ္သြားၿပီး လူေကာင္းသူေကာင္းေပါ့ ”
“မေကာင္းတဲ့ ယုတ္နိမ့္တဲ့ အေတြးေတြေတြးရင္ေတာ့ ယုတ္ညံ့တဲ့ အလိုရမၼက္ေတြရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းလိုက္မိၿပီး ေထာင္တန္းက်တာတို႔ ဘာတို႔ျဖစ္တတ္တယ္”
“ရဲဝံ့ႏိုးၾကား တက္ႂကြတဲ့အေတြးေတြက လံု႔လဝိရိယ႐ွိတဲ့၊ တိက်ျပတ္သားတဲ့ အက်င့္စ႐ိုက္ ျဖစ္ေစတယ္၊ ဒါဆို ေအာင္ျမင္တဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ႐ွိတဲ့ဘဝကိုေရာက္သြားလိမ့္မယ္”
ေယာက်္ားေလးေတြ အာရံုပိုစိုက္ၾကသည္။ သူတို႔က သတၱိ႐ွိတဲ့ တိက်ျပတ္သားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခ်င္ၾကတာကိုး။
“ၾကင္နာ သည္းခံ ခြင့္လႊတ္တတ္တဲ့ အေတြးေတြ ေတြးရင္ေတာ့ ကိုယ္ခ်င္းစာ ညႇာတာသနားတတ္တဲ့ စ႐ိုက္ျဖစ္လာၿပီး စိတ္ထားျမင့္ျမတ္တဲ့ လူေတြခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္တဲ့ဘဝမ်ဳိးေရာက္လိမ့္မယ္”
မိန္းကေလးေတြ သေဘာက်ၾကသည္။ သူတို႔က ႏူးညံ့ယဥ္ေက်းတဲ့သူေတြ ျဖစ္ခ်င္ၾကသည္။
“အားငယ္တဲ့ အေတြးေတြ၊ ပ်င္းရတဲ့အေတြးေတြ၊ ေဝခြဲမရ ဒိြဟအေတြးေတြေတာ့ မေတြးေလနဲ႔၊ မျပတ္သားတဲ့သူမ်ားအေပၚ မွီခိုတတ္တဲ့ မ႐ိုးသားတဲ့စ႐ိုက္ေတြ ျဖစ္လာၿပီး စုတ္ခ်ာညိႇဳးႏြမ္းတဲ့ ဘဝေရာက္သြားလိမ့္္မယ္ ”
ဒီလိုဘဝမ်ဳိးေတာ့ ဘယ္သူမွ ေရာက္ခ်င္ၾကမည္မဟုတ္။
“ေၾကာက္စိတ္ေတြ စိုးရိမ္စိတ္ေတြလဲ ေမြးမထားနဲ႔၊ ကိုယ္ခံအားက်သြားၿပီး ေရာဂါဘယေပါင္းစံု ဝင္လာလိမ့္မယ္၊ A IDS ေပါ့ကြာ ”
အားလံုးရယ္ၾကသည္။
“ရန္လို မနာလိုဝန္တို မစၧရိယ အေတြးေတြလဲ မေတြးၾကနဲ႔ကြ၊ ေရာဂါမ်ဳိးစံုရလာႏိုင္တဲ့အျပင္ က်က္သေရမဂၤလာပါ ယုတ္ သြားတတ္တယ္။ ေလာဘေတြ ေဒါသေတြ မာန္မာနေတြနဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့ ႐ုပ္ရင့္ၿပီး ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ အဘိုးႀကီး အဘြား ႀကီး႐ုပ္ ေပါက္သြားလိမ့္မယ္ ”
မိန္းကေလးေတြ ပခံုးတြန္႔ၾကသည္။ သူတို႔က ႐ုပ္ေတာ့ႏုပ်ိဳခ်င္ေပမဲ့ မာနေတာ့ႀကီးခ်င္ၾကေသးသည္။
“ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းတဲ့ အေတြး ေတြး၊ ေကာင္းတဲ့ အလုပ္လုပ္၊ ေကာင္းတဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားကို တည္ေဆာက္၊ ဒါဆိုရင္ ဘဝမွာ ေအာင္ျမင္မႈေတြ မလြဲမေသြရလိမ့္မယ္ ”
“ဒီဆို႐ိုးေလးကိုေတာ့ မွတ္ထားေပါ့၊ ဆရာဖတ္ဖူးထားတာေလးပါ၊ ေရးတဲ့သူေတာ့မမွတ္မိေတာ့ဘူး ”
“ေကာင္းတဲ့အေတြးကို ပ်ိဳးၿပီး အျပဳအမူတရပ္ကို ရိပ္သိမ္းပါ။ အျပဳအမူတရပ္ကို ပ်ိဳးၿပီး အက်င့္ တရပ္ကို ရိပ္သိမ္းပါ။ အက်င့္ တရပ္ကိုပ်ိဳးၿပီး ေအာင္ျမင္မႈကို ရိပ္သိမ္းပါ” တဲ့။
“တိုးတက္ေျပာင္းလဲခ်င္ရင္ေတာ့ အက်င့္ဆိုးေတြကို စြန္႔ပစ္ၿပီး အစြမ္းထက္ေစမဲ့ အက်င့္ေကာင္းေတြ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ေပး ဖို႔လိုတယ္”
“ဒါေပမဲ သိရံုနဲ႔ေတာ့ မရဘူး၊ သူမ်ားတိုက္တြန္းလို႔လဲ မရႏိုင္ဘူး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ ကိုယ့္အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္၊ ေျပာင္း လဲဖို႔ က်င့္ၾကံဖို႔ ျပင္းျပတဲ့ ဆႏၵ ႐ွိမွျဖစ္မယ္ ”
“ေျပာင္းလဲမႈ ဂိတ္တံခါးကို အတြင္းကပဲ ဖြင့္လို႔ရတယ္တဲ့၊ သူမ်ားလုပ္ေပးလို႔မရဘူး၊ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လုပ္မွရမယ္ဆိုတာ မင္းတို႔ စြဲစြဲျမဲျမဲ မွတ္ထားၾက”
“အတၱာဟိ အတၱာေနာ နာေထာ, မိမိကိုယ္သာ ကိုးကြယ္ရာတဲ့”
ေမတၱာျဖင့္………
ထင္ေက်ာ္ (စက္မႈတကၠသိုလ္)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
