ကုိသန္းလြင္ သတင္းေဆာင္းပါး ႏိုုင္ငံတကာေရးရာ

ကိုသန္းလြင္ – ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲ

Representational Image (Photo: Getty Images)

ကိုသန္းလြင္ – ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲ

(မိုးမခ) ဇူလိုင္ ၁၁၊ ၂၀၁၈

(၁)

လြန္ခဲ့ေသာလက ေဘဂ်င္းသို႔ ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ခဲ့ပါသည္၊ ေဘဂ်င္းျမိဳ႕သို႔ေရာက္လ်င္ ဂူးဂဲလ္၊ ေဖ့ဘြတ္၊ ႏွင့္ အူဘာ (Google, Facebook, Uber ) တို႔ကိုသံုး၍ မရႏိုင္ေၾကာင္း သိပါသည္၊ ကၽြန္ေတာ္သည္ အျပင္မွာ သုံးစြဲ ရသည့္အရာမ်ား တရုတ္ျပည္မွာ မရႏိုင္ဆိုျခင္းမွာထူးဆန္းေနသည္၊ တရုတ္တို႔ကစိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ဟန္ မတူ၊ သူတို႔သည္သူတို႔ႏိုင္ငံမွလုပ္သည့္ Baidu ကို ဂူဂဲလ္အစားႏွင့္ဆိုရွယ္မီဒီယာအတြက္ “Wechat “ သုံးမည္၊ တကၠစီငွားလိုပါလ်င္ “Didi” ကိုသုံးမည္၊ သတင္းေတြဖတ္လိုလ်င္ Toutiao ကိုသံုးမည္၊ ေဘဂ်င္းတြင္လုပ္သမွ် ကို အစိုးရက ေစာင့္ၾကည့္ေနမည္ဆိုျခင္းကိုသိပါသည္၊ ဤအလုပ္ကို ေနာ္မယ္ျဖစ္ေသာ လုပ္ေနက် အလုပ္တစ္ခု သဘြယ္ သေဘာထားၾကပါသည္၊

(၂)

တရုတ္အစိုးရအေနျဖင့္ သူတို႔ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ မိမိကိုယ္ပိုင္တံဆိပ္ (Brand) ျဖင့္သာ သုံးစြဲခြင့္ေပးခဲ့ပါသည္၊ လြတ္လပ္ခြင့္ (Privacy) ဆိုသည္မွာမရွိ၊ သူတို႔၏ တကယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ သူတို႔တံဆိပ္ကိုတရုတ္ ျပည္၌သာမ က တကမၻာလုံးစိုးမိုးရန္ရည္ရြယ္ရင္းပင္ျဖစ္သည္၊ အေမရိကန္ႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔ကလည္း တရုတ္တို႔ၾကီးစိုး မည့္ အေရး ကိုအစြမ္းကုန္ကာကြယ္ၾကမည္ျဖစ္သည္။

သမၼတထရန္႔မွာ ထိုစစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို ဦးေဆာင္ႏိုင္ဖြယ္မရွိ၊ သူမၾကာခင္က သတ္မွတ္လိုက္ေသာ သံမဏိ ႏွင့္ အလူမီနီယမ္တို႔အေပၚ တင္းၾကပ္အခြန္ေကာက္ခံမည့္ စီမံကိန္းကို တရုတ္ျပည္သာမက မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ ကေနဒါႏွင့္ဂ်ာမနီအပါအ၀င္ ဥေရာပေကာင္စီ ႏိုင္ငံမ်ားက ဆန္႔က်င္လ်က္ရွိသည္၊ သို႔ေသာ္ သံမဏိ အေပၚအခြန္ေကာက္ျခင္းမွာ ျဖစ္ပြားဖြယ္ရွိေသာ တရုတ္ႏွင့္ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲႏွင့္စာေသာ္ ဘာမွအရာ မေရာက္သည့္ကိစၥျဖစ္သြားသည္၊ ေရရွည္တြင္ မည့္သည့္ႏိုင္ငံက စီးပြားေရးတြင္ၾကီးစိုးမည္ကို နည္းပညာစြမ္းအား (Technology) က အဆုံးအျဖတ္ေပးပါလိမ့္မည္၊ တိုင္းျပည္တစ္ခုတြင္ လူတို႔၏ လုပ္အားႏွင့္ ရင္းႏွီးေငြသည္ ဂ်ီဒီပီ GDP ၏ ၂၀ % မွ်သာ ရွိျပီး က်န္ ၈၀ % မွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈဘက္မွျဖစ္သည္၊ ထုတ္ကုန္တိုးျမွင့္ေရး အတြက္ နည္းပညာအားကို အဘယ္မွ်သုံးႏိုင္မည္ဆိုသည့္အေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။

တရုတ္ျပည္၏ရည္မွန္းခ်က္မ်ားတြင္ သူတို႔လူေနမႈအဆင့္အတန္းကို အေနာက္ႏိုင္ငံတို႔သို႔ အမွီလိုက္ရန္ တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။

လူေပါင္းမ်ားစြာက တရုတ္၏ထုတ္ကုန္အေပၚတြင္ အခြန္ေကာက္ခံဖို႔အေရးကို ရႈံခ်ေနၾကေသာ္လည္း တရုတ္ ျပည္အေပၚတြင္ ေဒၚလာ ၆၀ ဘီလီယံမွ် အေကာက္ခြန္ကို ခ်မွတ္ေသာအခါ ၀မ္းသာေနၾကသည္၊ အကယ္၍ တရုတ္ျပည္က တန္ျပန္အေကာက္ခြန္ကို သတ္မွတ္ပါလွ်င္ေနာက္ထပ္ ၂၀၀ ဘီလီယံ တိုးခ်မည္ဟုလည္း ျခိမ္းေျခာက္ထားသည္၊ ထိုအေတာအတြင္း တရုတ္တို႔၏ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ႏွင့္ စက္မႈဆိုင္ရာ ဗဟုသုတမ်ားကို တရုတ္ျပည္သို႔ တင္ပို႔ျခင္းကိုလည္း ေသခ်ာစီစစ္ေနသည္။

မစၥတာထရန္႕က သူသမၼတ မျဖစ္မွီကတည္းက စတင္ေနခဲ့ေသာ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကုိ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕ေအာင္၊ အရွိန္အဟုန္ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဘ႑ာေရးအႀကပ္အတည္းျပီးကတည္းက ႏိုင္ငံမ်ားမွာ ေဘာ္ဒါကိုေက်ာ္ျဖတ္၍ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအတြက္ ကုန္စည္ႏွင့္ ေငြကူးသန္းျခင္းႏွင့္ လူျဖတ္သန္းျခင္း (Immigration) တို႔ကို အတားအဆီးမ်ားျပဳလုပ္ၾကသည္။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း၏ခ်န္ပီယံမ်ားက ႏိုင္ငံတို႔၏ နယ္နိမိတ္မ်ားျပိဳက်ပ်က္စီးရမည္ဟု နိမိတ္ဖတ္ေနခ်ိန္တြင္ တရုတ္ျပည္က သမၼတထရန္႔၏ တရုတ္ျပည္ႏွင့္ ပတ္သတ္လ်င္ တင္းမာေသာ သေဘာထားမွာ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနသည္၊

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ တရားမ၀င္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကို အမွီလိုက္ လာေနသည္၊ တရုတ္ျပည္တြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံရန္ ေရာက္ရွိလာေသာ ကုမၸဏီမ်ားကို သူတို႔၏အတတ္ ပညာမ်ားကို အတင္းသံုးခိုင္းသည္၊ သူတို႔၏သတင္းခိုးယူသူမ်ားက (hacker) မ်ားကအတတ္ပညာကို ခိုးယူသည္၊ ၁၉ရာစုႏွစ္ က အေမရိကားသည္လည္း အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွ တက္ခႏိုလိုဂ်ီကို ကူးခ်ဘူးသည္၊ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံ၏ တိုးတတ္လာပံုမွာ လည္း အေမရိကန္တို႕၏လုပ္ပံုကိုင္ပံုကို ကူးခ်ျခင္းပင္ျဖစ္သည္၊ ကူးယူပံုျခင္း တူေသာ္လည္း တရုတ္တို႔လုပ္ၾက သည္မွာ ပို၍ ေၾကာက္စရာေကာင္းသည္။

ေဘဂ်င္းသည္ ဂူဂဲႏွင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ကို ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ အ၀င္မခံ၊ (UBER) ကိုလည္း မတရားေသာနည္းမ်ား ျဖင့္ ဖိအားကို သံုးလ်က္ျပည္တြင္းကုမၸဏီတခုသို႔ ေရာင္းခ်ရသည္၊ (Amazon) ကို တရုတ္ျပည္မွ ထြက္ခြာသြားေအာင္ ဖိအားေပးသည္၊ Chip Maker မာခရြန္ကို တရုတ္ျပည္အတြင္း သူတို႔ Chip မ်ားကို မေရာင္းရဟု တားျမစ္ထား သည္၊ ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွေငြကို ျပည္ပသို႔ထြက္မသြားရေအာင္လုပ္သည္၊ ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားကို ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ားသို႔ လုပ္ငန္းသဘာ၀ က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။

ယမန္ႏွစ္က ပုလဲဆိပ္ကမ္းကို “Greater Bay Area” ဟုနာမည္ေပး၍ ရွမ္းဇန္း ကံတံုျမိဳ႕ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ (Shenzhen, Guangzhou) တို႔ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ အီလီကြန္ေတာင္ၾကားႏွင့္ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစား မည္ဟုေၾကညာထားသည္။

တခ်ိန္က Made in China သည္ေခတ္စားခဲ့ေသာ္လည္း၊ ယခုအခါ “တရုတ္ျပည္တြင္ဖန္တီးသည္”( Create in China ) ဆိုေသာ စကားျဖင့္ အစားထိုးရန္ၾကံစည္ေနသည္၊ တရုတ္ျပည္တြင္ယခင္က ေနရာ အႏွံ့မွထုတ္လုပ္ လိုက္ေသာ ပစၥည္းကို တေနရာတြင္ ျပန္လည္တပ္ဆင္ျပီးေရာင္းခ်ရသည္၊ ယခုအခါ တေနရာ တည္းတြင္ ပစၥည္းသစ္မ်ားကို တီထြင္ဖန္တီးထုတ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ရွမ္ဇန္းျပည္နယ္သည္ ဆီလီကြန္းေတာင္ၾကားထက္ ပိုမို ေကာင္းမြန္ေသာ အရာမ်ားကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည္ဟူ၍ေျပာေနၾကသည္။

ကမၻာတြင္ ေငြေၾကးေတာင့္တင္းေသာ အင္တာနက္ကုမၸဏီ ၂၀ အနက္ ၁၁ခု မွာ အေမရိကန္မွျဖစ္ျပီး၊ ၉ ခုမွာ တရုတ္ျပည္မွျဖစ္သည္၊ တရုတ္ျပည္မွ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ႏွစ္က အင္တာနက္ ကုမၸဏီ ၂ခုသာရွိသည္၊ အလီဘာဘာ ႏွင့္ Tencent တရုတ္ကုမၸဏီ ႏွစ္ခုမွာအသံုးျပဳသူ ျပည္တြင္းမွ ၉၀% ရရွိျပီး ဂူဂဲလ္, ေဖ့စ္ဘြတ္ တို႔၏ ၁၀% သာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြင္းမွ ျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္၊ တရုတ္တို႔က ဤမွ်ႏွင့္အားမရႏိုင္ဘဲ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာ ေစရန္အား ထုတ္လ်က္ရွိသည္။

ထရန္႔ အစိုးရက တရုတ္ျပည္ကုမၸဏီမ်ား၏နယ္ပယ္ခံ အင္အားခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းကို တားျမစ္လိုသည္၊ မၾကာမီက မန္းနီးဂရမ္ (Money Gram) ေခၚ ေငြလႊဲကုမၸဏီကို တရုတ္ျပည္မွ ၀ယ္ယူရန္ ၾကိဳးစားျခင္းကို (Block) တားျမစ္ ထားသည္၊ Chip မ်ားျပဳလုပ္ေသာ Qualcomm ကို Broadcomm က ၀ယ္ယူရန္အစီအစဥ္ကိုလည္း ခြင့္မျပဳေပ။

ထရန္႔က တရုတ္တယ္လီကြန္ကုမၸဏီ ZTE သို႔ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်ရန္ (Supplier) မလုပ္ရန္ ပိတ္ပင္လိုက္ေသာ အခါ ZTE က အေမရိကန္ျပည္မွ အဓိကက်ေသာ ပစၥည္း မရရွိႏိုင္သည့္အတြက္ စက္ရံုကိုပိတ္ရေတာ့သည္။ ထရန္႔က ZTE အေပၚခ်မွတ္ထားသည့္တားျမစ္ခ်က္ကိုဖယ္ရွားရန္ ZTE က ေဒၚလာ ၅ ဘီလီယံ ဒဏ္ေႀကး ေပးရန္ႏွင့္၊ အဓိကအုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာ္မတီလူႀကီးမ်ားကို ထုတ္ပစ္ရမည္ဟုေတာင္းဆိုသည္၊ ထရန္႔ကထိုအေႀကာင္း ကိုကြန္ဂရက္သို႔ တင္ျပေသာအခါ ကြန္ဂရက္ကသေဘာမတူခဲ့ေပ။

ထရန္၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားမွာ Financial Technology ႏွင့္ AI Artificial Inteligence ဘက္တြင္ တရုတ္ျပည္သို႔ စက္မႈပစၥည္းတင္ပို႔ျခင္းႏွင့္အေမရိကန္ျပည္မွ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကို ကန္႔သတ္ရန္ျဖစ္သည္၊ အလားတူ ဂ်ာမနီက တရုတ္ျပည္ကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံျခင္းကိုကန္႔သတ္ျပီး၊ ႀသစေတးလ်က တရုတ္တို႔၏ 5G Technology ကိုျပည္တြင္းသို႔အ၀င္မခံရန္ စဥ္းစားေနသည္။

ရုရွား၊ ဘရာဇီးႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံအတြင္းျပည္သူမ်ားသံုးေသာ server မ်ားကို ႏိုင္ငံတြင္းတြင္ ထားရမည္ဟူေသာ ဥပေဒကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္၊ သို႔မွသာ ထိုဆာဗာမ်ား၏ အလုပ္လုပ္ရမႈမ်ားကိုေစာင့္ႀကည့္ရန္ Control လုပ္ရန္လြယ္ကူမည္ျဖစ္သည္၊ ကာတာ၊ အီရန္ႏွင့္ ယူေအအီးႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံအမ်ားအျပားမွာ ႏိုင္ငံျခား တြင္သံုးသည္၊ WhatsApp ႏွင့္ ဗိုက္ဗာ (Viber) တို႔ကိုတားျမစ္ထားသည္၊

စီးပြားေရး ကပ္ဆိုက္ျပီဆိုလွ်င္အေမရိကန္ ဥေရာပႏွင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတို႔တြင္ တင္ရွိေသာ ေႀကြးကမ်ားျပားလွပါသည္၊ ဤသို႔ ဆိုလွ်င္ ထိုအစိုးရမ်ားအေနျဖင့္စီးပြားေရးကပ္မွ မွ လြတ္ေျမာက္ရန္မလြယ္ကူလွပါ၊ ဤကဲ့သို႔အေျခအေန မ်ိဳးတြင္ ကိုယ္အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ျခင္း (Protectionism) တခုသာ လုပ္စရာရွိပါသည္၊ မိမိအက်ိဳး ကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ႏိုင္ငံတြင္း၀င္လာမည့္ကုန္ပစၥည္းအေပၚအခြန္စည္းၾကပ္ျခင္းကိုသာလုပ္ႏိုင္ၾကပါသည္၊ ဤသို႔ျဖင့္အေျမွာ္ အျမင္ၾကီးသူမ်ားက ခ်မွတ္ထားခဲ့ၾကေသာ (Free Trade) ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာအရာမ်ားသာ ဆက္တိုက္ျဖစ္လာ ရန္ရွိပါသည္၊ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏံွသူမ်ား ကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ား ေႀကာက္ႀကသည္ မွာ ကုန္သြယ္ေရး စစ္ပြဲ ျဖစ္မွာကိုပဲျဖစ္ ပါသည္၊

(၃)

ထရန္႔၏အစိုးရကေသာၾကာေန႔က(ဇူလိုင္ ၆ရက္)ေန႔က တရုတ္ပစၥည္း ၃၄ဘီလီယံေပၚတြင္ အခြန္စေကာက္ျပီ ျဖစ္ရာ တရုတ္ကလက္တုန္႔ျပန္မည္အေရးကို ေစာင့္ရန္သာရွိေတာ့သည္၊ လူအမ်ားကမူ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲစျပီ ဟုေျပာဆိုေနၾကသည္၊

ကိုသန္းလြင္

Ref: The coming Tech Battle with China, Ruchir Sharma New York Times June 28 2918


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts