လက္၀ါးၾကီးအုပ္ စင္ကလဲယားရုပ္သံအုပ္စုက မီဒီယာကို တသံတည္းနဲ႔ ျပစ္တင္ေန
(မိုက္ခဲစိန္) ဧျပီ ၄၊ ၂၀၁၈
မီဒီယာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီကို အၾကီးအက်ယ္ ျခိမ္းေျခာက္ေနပါျပီ။
(This is extremely dangerous to our democracy)
ဒီစကားတခြန္းတည္းကို အေမရိကားက ျမိဳ့ခံရုပ္သံဌာနေပါင္း ၁၉၀ က သတင္းေၾကျငာသူေတြက ထပ္ခါ ထပ္ခါ တသံတည္းထြက္ျပီး ေျပာေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ေတြက သူတို႔အေျခစိုက္ရာ ျမိဳ့ခံ ရုပ္သံ၀န္ထမ္းေတြ။ main stream media ေတြလို တျပည္လုံးလႊင့္တဲ့ ေကဘယ္သတင္းဌာနၾကီးေတြက မဟုတ္ပါ။ local tv stations ေတြက သတင္းေၾကျငာသူေတြပါ။ သူတို႔ကို သူတို႔ပိုင္ရွင္က ေျပာခိုင္းလို႔ ထည့္ထည့္ ေျပာရတာပါ။ ‘မီဒီယာၾကီးေတြဟာ မယုံရဘူး၊ fake news ေတြ လႊင့္ေနတယ္’ လို႔လည္း အျမဲတန္း သတင္းေၾကျငာတိုင္းမွာ ထည့္ေျပာရပါေသးတယ္။ ေျပာပုံဆိုေပါက္က တသံတည္း တလုံးတည္း တပုံစံတည္း ေျပာရတာပါ။ လက္ရွိ အေမရိကန္သမၼတၾကီး ထရန္႔ ေျပာခိုင္းေနတဲ့အတိုင္းပဲ။ သို႔ေသာ္ ထရန္႔ေျပာခိုင္းတာ မဟုတ္ရပါ။ သူတို႔ပိုင္ရွင္က Sinclair Broadcast Group, လက္ယာစြဲ၊ ေရွးရုိးစြဲ၊ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီစြဲ၊ ထရန္႔ကို ေထာက္ခံသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔က ဒီစကားေတြကို ထပ္ခါထပ္ခါ ထုတ္လႊင့္ျပီး သူတို႔ ျမ္ိဳ့ရြာက ပရိသတ္ကို ၀ါဒျဖန္႔ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတအုပ္စုတည္းပိုင္တာ tv stations ေပါင္း ၁၉၀ ဆိုေတာ့ ဘယ္နည္းလိမ့္မလဲ။
စင္ကလဲယားအုပ္စုက ေျပာတာကေတာ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြက သတင္းမွားေတြ သတင္းတုေတြ ဘက္လိုက္တဲ့သတင္းေတြကို သတိထားၾကဖို႔ ျမိဳ့နယ္အသီးသီးက ပရိသတ္ကို ေျပာေနတာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။ ‘တဘက္သတ္သတင္းေတြဟာ တိုင္းျပည္ကို ဖ်က္ေနတယ္လို႔လည္း သူတို႔က အျမဲ ၀ါဒျဖန္႔လိုက္ပါေသးတယ္။ မီဒီယာၾကီးတခ်ဳိ႔ဟာ သူတို႔ကိုယ္က်ဴိးအတြက္ သူတို႔စင္ျမင့္ကို အလြဲသုံးစားျပဳေနၾကတယ္၊ ျပည္သူကို ၾကိဳးဆြဲျပီး ကခိုင္းေနတယ္’ လို႔လည္း စင္ကလဲယားက သူ႔သတင္းေၾကညာသူေတြကို ထည့္ထည့္ျပီး ေျပာခိုင္းပါေသးတယ္ တဲ့။ အကယ္၍ အဲသည္ျမိဳ့ခံ သတင္းေၾကညာသူက သူ႔ဖာသာသူ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ထုတ္ေျပာတာဆို ေတာ္ေသးတယ္။ အဲသည္ ဇာတ္ညႊန္းလိုေရးထားတဲ့ စကားကို ဖတ္ခိုင္းလို႔ ထည့္ဖတ္ေနရတာဆိုေတာ့ ျမန္မာျပည္က ‘တို႔တာ၀န္အေရးသုံးပါးတို႔ ဘာတို႔’ ထည့္ထည့္ ေၾကညာေနရသလုိနဲ႔ ထပ္တူ ၀ါဒျဖန္႔တာ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။
အဲဒါကို သတိထားမိတဲ့ Deadspin ဆိုတဲ့ အားကစားသတင္းဆိုက္က အဲသည္ စေတရွင္ ၁၉၀က သတင္းသမားေတြ ထပ္တူေျပာတဲ့ စကားတသံတည္းကို စုစည္းျပီး ထုတ္လႊင့္ျပလိုက္တဲ့ဆီမွာ မီဒီယာကို အလြဲသုံးစား ၀ါဒျဖန္႔ေနတာ ဗူးေပၚသလို ေပၚကုန္ၾကေတာ့တာပါပဲ။
စင္ကလဲယာအုပ္စုက Fox လို လက္ယာစြန္းေရာက္တဲ့ သတင္းဌာနအုပ္စုပါ။ FOX ကေတာ့ ေကဘယ္နယူးစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ တျပည္လုံးလႊင့္တာေပါ့။ စင္ကလဲယာကေတာ့ ျမိဳ့နယ္အလိုက္ ထုတ္လႊင့္တဲ့ ျမိဳ့ခံတီဗီစေတရွင္ေလးေတြကို ၀ယ္ထားျပီး ျမိဳ့နယ္အလိုက္ပဲ လႊ႔င္တဲ့ အုပ္စုျဖစ္ပါတယ္။ သူက အခုဆိုရင္ Tribune Media ဆိုတဲ့ အျခားတီဗီအုပ္စုတခုကို ၀ယ္ဦးမွာတဲ့။ ဒါဆိုရင္ တျပည္လုံးက ျမိဳ့နယ္တီဗီေတြအေတာ္မ်ားမ်ား စင္ကလဲယာေအာက္ေရာက္ျပီး လူတိုင္း သူတို႔ျမိဳ့တီဗီဖြင့္တိုင္း – “မီဒီယာေတြဟာ ဒီမိုကေရစီကို အၾကီးအက်ယ္ ျခိမ္းေျခာက္ေနပါျပီ။” ဆုိတဲ့ တသံတည္း ဦးေႏွာက္ေဆးခိုင္းတဲ့အသံ ၾကားေနၾကရေတာ့မွာ စိုးရိမ္စရာပါ။
အေမရိကားမွ အဲသလို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခြင္တခုတည္းမွာ တဦးတည္း ေမာင္ပိုင္ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ခြင့္ကို တားျမစ္တယ္၊ ျမိဳ့နယ္အလိုက္ တဦးခ်င္း ပိုင္ဆိုက္ ယွဥ္ျပိဳင္ခြင့္ကို အကာအကြယ္ေပးတယ္ဆိုေပမယ့္ လက္ရွိ ေဒၚနယ္ထရန္႔လက္ထက္မွာ သူတို႔နဲ႔ သေဘာခ်င္းမွ်တဲ့ စင္ကလဲယားကိုေတာ့ မ်က္စိမွိတ္ခ်င္ မွိတ္ထားမွာပါ။ ထရန္႔ဟာ သူ႔ကိုေ၀ဖန္တဲ့ Washington Post သတင္းစာကို ပိုင္တဲ့ Amazon လုပ္ငန္းရွင္ Jeff Bezos ကိုေတာ့ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္လ်က္ရွိပါတယ္။ Amazon လုပ္လို႔ အေမရိကန္စာတိုက္လုပ္ငန္း ေစ်းႏွိမ္ခံေနရတာ စသည္ျဖင့္ ေျပာေနပါတယ္။ အေမရိကန္ေတြကို အားေပးလည္း ဆိုေသး အေမရိကန္ေတြ ျပည္တြင္းမွာ အလုပ္ျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ သူ႔ဘက္သားမဟုတ္ရင္ တိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းခ်င္တာ ထရန္႔တို႔ စင္ကလဲယားတို႔ သဘာ၀ျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။
စင္ကလဲယာအုပ္စုဟာ သူတို႔ပိုင္တဲ့ တီဗီဌာနေတြကေန အတိုက္အခံေတြ ဒီမုိကရက္ေတြ လက္၀ဲယိမ္းသေဘာထားေတြ မီဒီယာၾကီးေတြကို အျမဲတေစ ဦးတည္ တိုက္ခိုက္ အပုတ္ခ်ေလ့ ရွိပါတယ္။ မီဒီယာေတြက ဘက္မလိုက္ဘူးဆိုေပမယ့္ သူတို႔ကေတာ့ ဘက္လိုက္သတင္းေတြ သေဘာထားေတြ အာေဘာ္ေတြ ထုတ္ေဖာ္ လႊင့္ထုတ္ေနၾကျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ျပင္ပမီဒီယာေတြက သူတို႔သတင္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္ ေ၀ဖန္လိုက္ၾကေတာ့ ထရန္႔ကေတာ့ စင္ကလဲယားဘက္က ကာကြယ္ေျပာၾကားပါတယ္။ သူ႔တြစ္တာအေကာင့္ကေနပါ။ ‘စင္ကလဲယာကို ဘက္လိုက္တယ္ ေျပာၾကေတာ့ ရယ္ေတာင္ ရယ္ခ်င္ေသးတယ္။ စင္ကလဲယာဟာ CNN တို႔ NBC တို႔ထက္ အမ်ားၾကီး သာလြန္ ျမင့္ျမတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျပက္လုံးသက္သက္မွ်သာ” တဲ့။
မီဒီယာေတြ စာနယ္ဇင္းေတြဟာ ဒီမုိကေရစီ၏ တန္ဖိုးတခုျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို ထုတ္လႊင့္ ပုံႏွိပ္ခြင့္ကို အာမခံျခင္း ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ျမွင့္တင္ျခင္း ကာကြယ္ျခင္းကို ျပဳလုပ္ရပါတယ္။ အမွန္နဲ႔ အမွားကိုလည္း ခြဲျခားရပါတယ္။ အခ်က္အလက္နဲ႔ အထင္အျမင္ေတြကိုလည္း ခြဲျပရပါတယ္။ ဘက္ ၂ ဘက္က အျမင္ကိုလည္း တင္ျပရပါတယ္။ အဲသည္ ဒီမုိကေရစီတန္ဖိုးကို ထိခိုက္လာရင္ သူတို႔ေတြဟာ သူတို႔စည္းမက်ဳိးေပါက္ေအာင္လည္း ေစာင့္စည္း တြန္းလွန္ေပးရပါေသးတယ္။ အဲသည္လို မဟုတ္ပဲ အက်ဳိးစီးပြားၾကည့္ ဘက္လိုက္တင္ဆက္မႈေတြလုပ္လာရင္ေတာ့ စာနယ္ဇင္းေတြရဲ့ စည္းက်ဳိးေပါက္ပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီရဲ့ တန္ဖိုးလည္း ထိခိုက္နစ္နာ ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ့ အသိဥာဏ္ပညာတန္ဖိုးကို ဖ်က္ဆီးေစသလို ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။
https://theconcourse.deadspin.com/video/3499981?utm_medium=sharefromsite&utm_source=The_Concourse
https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2018/04/02/598794433/video-reveals-power-of-sinclair-as-local-news-anchors-recite-script-in-unison