(မုိးမခ) ဧၿပီ ၂၊ ၂ဝ၁၈
ရန္ကုန္တုိင္းအစိုးရအဖြဲ႕က က်ပ္ ၁ဝ ဘီလီယံ မတည္ၿပီး တည္ေထာင္လိုက္ပါၿပီ။ အစိုးရက စီးပြားေရးမလုပ္သင့္ပါဆိုတဲ့ အစိုးရဌာနမ်ားကို စိတ္ကုန္ေနသူမ်ားအတြက္ ေခါင္းေထာင္ၾကည့္စရာ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္ စည္ပင္ကို စီးပြားေရးလုပ္ဖုိ႔ ဥပေဒကို ရန္ကုန္တိုင္းလႊတ္ေတာ္မွာ မေဆြးေႏြးခင္မွ ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။
လူနဲ႔မူ ဘယ္ဟာအေရးႀကီးသလဲ ေဆြးေႏြးၾကသူမ်ားက လူကိုပဲေျပာင္းလဲခ်င္ၾကပါတယ္။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရ ၂ ႏွစ္သက္တမ္းမွာ ရင္ၾကားေစ့စပ္ေနရတာနဲ႔ စီးပြားေရးမတိုးတက္လုိ႔ စိတ္ပ်က္ေနခ်ိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စီးပြားေရးကိုကိုင္တြယ္ေတာ့မယ္သတင္းေၾကာင့္ အားတက္လာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ မ်ားနဲ႔ ဝန္ထမ္းမ်ားကိုစိတ္ပ်က္ေနခ်ိန္ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရတည္ေထာင္လိုက္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွာ ဘယ္သူေတြပါသလဲ ၾကည့္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ ရန္ကုန္တုိင္းလွ်ပ္စစ္၊ စက္မႈလက္မႈႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီး ေဒၚနီလာ ေက်ာ္ကဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး ဦးသိမ္းေဝက ဒုတိယဥကၠ႒ႏွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ျဖစ္သည္။ က်န္ဒါ႐ိုက္တာအဖြဲ႕ဝင္သုံးဦးမွာ တုိင္းေဒသႀကီး စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီး ဦးဟံထြန္းႏွင့္ လြတ္လပ္ေသာဒါ႐ိုက္တာႏွစ္ဦးအျဖစ္ စင္ကာပူဝန္ႀကီးေဟာင္း ေဂ်ာ့ခ်္ ယိုး George Yeo ၊ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအရာရွိေဟာင္း ဦးထြန္းျမတ္တို႔ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့ အံ့အားသင့္စရာ အားရဝမ္းသာစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ယခင္တင္ဒါေအာင္ထားသည့္ ကုမၸဏီေတြမက အျခားကုမၸဏီမ်ားကိုလဲ လုပ္ခြင့္ေပးမယ္လုိ႔ဥကၠ႒ ေဒၚနီလာေက်ာ္က ဆိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံရဲ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုၾကည့္ရင္ ၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ဘတ္ဂ်တ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရေငြေပါင္း က်ပ္ ၁၆၆ဝ၅ ဘီလ်ံမွာ ႏိုင္ငံပိုင္ အဖြဲ႕ စီးပြားအစည္းမ်ားထည့္ဝင္ေငြက ၄၂ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး အခြန္ေကာက္ရေငြက ၃၉ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေပးတဲ့အခြန္နဲ႔ေပါင္းရင္ ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဘတ္ဂ်တ္ရဲ့ တဝက္ေက်ာ္ပါဝင္ေနၿပီး ပုဂၢလိက အခြန္မ်ားက ၃ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္မွာပဲ ရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ပိုင္တဲ့ ဦးပိုင္စီးပြားေရးအဖြဲ႕မ်ားကေတာ့ တပ္မေတာ္ဘတ္ ဂ်တ္ထဲမွာ ႀကီးမားလာပါတယ္။ တပ္မေတာ္သားမ်ားအတြက္ မိုးက်ေရႊကိုယ္ျဖစ္စရာမလိုပဲ ဦးပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွာ အျငိမ္းစားယူခ်ိန္ လုပ္ကိုင္ေစဖုိ႔ ဦးပိုင္စီးပြားေရးရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဦးပိုင္စီးပြားေရးလည္း ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ားလို လူတစ္စု လက္ဝါးႀကီးအုပ္သလိုုျဖစ္ေနေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားက ေျပာေနၾကပါတယ္။ အႀကီးမားဆံုး အေျပာခံလိုက္ရတာေတာ့ အသက္ ၇၃ ႏွစ္ အဖိုးအရြယ္ အကယ္ဒမီဆုေပးပြဲမွာ ဆုရတဲ့ စႏၱရားဦးတင္ဝင္းလိႈင္ရဲ့ မိုးက်ေရႊ ကိုယ္ဆိုတဲ့စကားလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံဝန္ႀကီးဌာနအားလံုးက ဝန္ထမ္းမ်ားထြက္ေပးဖုိ႔ေတာင္းဆိုတာ စကားေျပာၾကမ္းလုိ႔ ျပန္ ၾကားေရးဌာနက ခ်က္ျခင္းျပန္ရွင္းေနရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ ေငြေၾကးဘတ္ဂ်တ္မ်ားကို စနစ္တက် စီမံခန္႕ခြဲဖုိ႔ဆိုတာ အဂတိမ်ားစြာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေခါင္မိုးကစၿပီးလံုဖုိ႔အတြက္ ၂ဝ၁၆ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
အက္ဖ္အမ္အိုင္ကုမၸဏီဥကၠ႒ ဦးသိမ္းေဝကို အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ CEO အျဖစ္ ခန္႔အပ္ႏိုင္ျခင္းကလည္း အလြန္အားရစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ဒုတိအခ်က္က စင္ကာပူဝန္ႀကီးေဟာင္း ေဂ်ာ့ခ်္ယိုး George Yeo ကိုလည္း ဒါရိုက္တာအဖြဲ႕ ၅ ဦးမွာ ပါဝင္ေအာင္ ၾကိဳးစားႏိုင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာေတာ့ Serge Pun @ ဦးသိမ္းေဝအေၾကာင္း အဓိကထားၿပီး တင္ ျပပါမယ္။
● အစိုးရရဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္း (NYDC , New Yangon Development Company)
ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈဇံု SEZ Special Economic Zone အျဖစ္ ဗီယက္နမ္ ဗြီအက္စ္အုိင္ပီ Vietnam က VSIP အထူးစက္မႈဇံုလိုမ်ိဳး စကာၤပူအစိုးရ တိမားဆက္ ရဲ့ Acendas Singbridge က ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရလက္ထက္မွာ ေရွာက္ စန္းအုပ္စုက လက္ဦးၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းကို စတင္ခဲ့တယ္။ အဂတိမ်ားစြာေၾကာင့္ အစိုးရသစ္တက္လာခ်ိန္ ကုမၸဏီ၄ ခုကိုေပါင္းလုပ္ေစရင္း ေနာက္ဆံုး ဦးျဖိဳးမင္းသိန္း အစိုးရတက္လာေတာ့ NYDC ေသခ်ာ စနစ္တက် ေလ့လာၿပီးလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေျမေတြ ေရာ္ေၾကးေပးတဲ့ ကိစၥမ်ား လုပ္ၾကပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရဆီကို မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ Singbridge ကိုေခၚလာတာ သူကေတာ့ စင္ကာပူဝန္ႀကီးေဟာင္း ေဂ်ာ့ခ်္ယိုး George Yeo ယခု NYDC CEO ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂ်ာ့ခ်္ယိုးဟာ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားစြာေလးစားတဲ့ ဝန္ႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို သံေယာဇဥ္ရွိသူျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ ဆိုတာ ျမန္မာ ၂ သိန္းေလာက္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေလးျဖစ္ၿပီး၊ စင္ကာပူႏိုင္ငံကို ျမန္မာအစိုးရအဆက္ဆက္ အလြန္ ႏွစ္ျခိဳက္ပါတယ္။ ျမန္မာအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ အတိုက္အခံမ်ား၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ သူေဌးမ်ားကအစ အေျခခံလူတန္းစားအထိ ပညာသင္၊ အလုပ္သြားလုပ္၊ ေဆးကု၊ ေစ်းဝယ္၊ ေငြပိုေနရင္ စင္ကာပူဘဏ္ကို ေငြပို႔ထားၾကပါတယ္။ အလြန္စိတ္ခ်ရတဲ့ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အားကိုးရေပမဲ့ အဂတိနည္းပါးလွတဲ့ စင္ကာပူကို ပိုၿပီးအားက်တာ မထူးဆန္းလွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ George Yeo ကို ပါဝင္လာေအာင္ ေခၚႏိုင္တာနဲ႔၊ စီးပြားေရးမွာ အဂတိမရွိဘူး ေၾကျငာရဲတဲ့ Serge Pun @ ဦးသိမ္းေဝကိုလဲ စီအီးအိုအႀကီးအကဲျဖစ္ေခၚလာႏိုင္တာလဲ ထူးျခားခ်က္ပါ။ ဦးသိမ္းေဝက သူ႔ေအာက္ကကုမၸဏီေတြကို NYDC မွာ လံုးဝမလုပ္ေစဘူးလုိ႔ေျပာပါတယ္။ NYDC စီးပြားလုပ္ငန္းကို ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ ႏိုင္မယ္ ပိုသာေအာင္လုပ္ျပမယ္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာလုပ္မယ္ဆိုထားတယ္။
Swiss Challange ကိုသူကစေျပာတာ။ NYDCက project ကို တစံုတဦးနဲ႔စလုပ္မယ္ ညႇိမယ္ ဒါကို ခ်ဲလင္းေခၚမယ္၊ ဘယ္သူ ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ႏိုင္မယ္ ပိုသာေအာင္လုပ္ျပမယ္၊ ပြင့္လင္းျမင္သာလုပ္မယ္ဆိုထားတယ္။
ဒီစီမံကိန္းကို တ႐ုတ္ ဧရာမေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီႀကီး CCCC (China Communications Construction) က စိတ္ဝင္ စားၿပီး ဒီဇိုင္းေတာင္ထုတ္ၿပီးၿပီ၊ ေငြလဲရင္းႏွီးမယ္ဆိုပါတယ္။ ေငြလည္းရင္းမယ္၊ တျခား တ႐ုတ္ကုမၸဏီႀကီးေတြလည္းစိတ္ဝင္စားေနၾကၿပီး မူလပထမ စခဲ့တဲ့ ေရွာက္စန္းအုပ္စု ကလည္း ေျမေတြရထားၿပီးၿပီဆိုေတာ့ အင္နဲ႔အားနဲ႔ ၿပိဳင္ဆိုင္လာႏိုင္ပါတယ္။
Ref: Jason Min Naing
● ေဂ်ာ့ခ်္ယိုး George Yeo
စင္ကာပူႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ လီကြမ္းယူလက္ေအာက္မွာ ပီေအပီ PAP ပါတီရဲ့ ပါလီမန္အမတ္ (၁၉၈၈-၁၉၉၁) အျဖစ္က ေန အစိုးရဌာနမ်ားစြာမွာ ဝန္ႀကီးျဖစ္လာပါတယ္။ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီး၊ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔စက္မႈဝန္ႀကီး တာဝန္မ်ားယူၿပီး ေနာက္ဆံုး ၂ဝဝ၄ -၂ဝ၁၁ မွာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စင္ကာပူကို ပထမဆံုးလာေရာက္တဲ့ ၂ဝ၁၃ မွာ ေဂ်ာ့ခ်္ယိုးပဲတာဝန္ယူၿပီး ဧည့္ခံပါတယ္။ စင္ကာပူ CID အဂတိတိုက္ျဖတ္ေရးမ်ား၊ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလိုက္လံျပသသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာက မဝင္ေရာက္ခင္က စင္ကာပူေလတပ္မေတာ္မွာ ဗိုလ္မႈခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာက အနားယူၿပီးေနာက္ပိုင္း အႀကီးတန္းအၾကံေပးအျဖစ္ Kuok Group, AIA Group ေတြမွာ လုပ္ကိုင္ရင္း အခု Kerry Logistics Network မွာ ဥကၠဌနဲ႔ဒါရိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူ၊ ေဟာင္ေကာင္ အေျခစိုက္ၿပီး၊ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ စီမံကိန္းမွာ ဒါရိုက္တာျဖစ္ ပါဝင္လာပါတယ္။ စင္ကာပူအစိုးရနဲ႔ စီးပြားေရး ၾသဇာႀကီးမားသူ ျဖစ္ပါတယ္။
● Serge Pun @ ဦးသိမ္းေဝ
(born 1953) SPA Group, Myanmar, Singapore, Hong Kong, Thailand, China ..etc. ယခင္ ေရးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါး ျပန္လည္တင္ျပပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကသူေဌးႀကီးမ်ားဟာ ျခစားမႈစစ္အာဏာရွင္မ်ားနဲ႔အတူလုပ္ကိုင္ရင္း ခရိုနီစီးပြားေရးစနစ္ႀကီးတစ္ခုကို တည္ ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ခရိုနီမဟုတ္ဘူး၊ လာဘ္မေပးဘူးလို႔ေျပာရဲတဲ့ ျမန္မာျပည္ကသူေဌး ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိပါ သလဲ။ ဦးသိမ္းေဝဆိုသူကေတာ့ အဲဒီလိုေျပာရဲတဲ့ လူတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၂ ေနာက္ပိုင္း အိမ္ျခံေျမ Real Estate နဲ႔ ႏိုင္ငံ ျခားကုမၸဏီမ်ားဝင္လာခ်ိန္မွာ ငွားရမ္း၊ ေရာင္းဝယ္ရင္း၊ အခုေခတ္စားေနတဲ့၊ Star City အိမ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားနဲ႔အတူ၊ ဦးသိမ္း ေဝရဲ့ SPA Group ဟာ ဝန္ထမ္း ၄ ေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာလာခဲ့ပါတယ္။ Forbes Asia , Sep 2013 စာအုပ္မ်က္ႏွာ ဖံုးမွာ ေဖၚျပခံရပါတယ္။ သူတို႔ SPA Group အဖြဲ႔ရဲ့ Yoma ကုမၸဏီဟာ စင္ကာပူစေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ တစ္ခုတည္းေသာ ျမန္မာကုမၸဏီအျဖစ္ စာရင္းဝင္ခြင့္ရထားၿပီး ဦးသိမ္းေဝ Citizenship – Myanmar ကို စင္ကာပူက အခ်မ္းသာဆံုးလူ ၅ဝ စာရင္းမွာ အမွတ္စဥ္ ၃၈ (US$ 500 million) အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
ဒါေလာက္ေတာင္ ခရိုနီမဟုတ္ေၾကာင္း၊ လာဘ္မေပးေၾကာင္းေျပာရဲတဲ့ ဦးသိမ္းေဝဘဝအေၾကာင္း အနည္းငယ္ ဆင္ခ်င္ ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
● ျမန္မာျပည္ဖြားလူငယ္တစ္ဦး
ဦးသိမ္းေဝရဲ့ ဖခင္ဟာ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေထာက္ခံသူ၊ လက္ဝဲသမားျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာဘဏ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၃မွာ ဦးသိမ္းေဝ ျမန္မာျပည္မွာေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဦးေနဝင္း စစ္အာဏာသိမ္းၿပီခ်ိန္မွာ ဦးသိမ္းေဝ ငယ္စဥ္ကာလအခ်ိန္၊ ဆယ္ေက်ာ္အသက္အရြယ္ပါ။ ဖခင္ရဲ့ လုပ္ငန္းမ်ား ျပည္သူပိုင္သိမ္းခံရပါတယ္။ ၁၉၆၅ မွာ ဖခင္နဲ႔ မိသားစုအားလံုး ျမန္မာျပည္ကအၿပီးထြက္ခြာၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ပီကင္းၿမိဳ႕မွာ အေျခခ်ခဲ့ပါတယ္။ ပီကင္းၿမိဳ႕ Oversea Chinese School မွာ ႏိုင္ငံျခားသားအျဖစ္ ေက်ာင္းေနခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ေရာက္ၿပီး ၉ လအၾကာ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ ေရးႀကီးျဖစ္ၿပီး၊ ဦးသိမ္းေဝတုိ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မ်ား တက္ႂကြစြာပါဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၄ ႏွစ္အၾကာ ဦးသိမ္းေဝတို႔ကို နယ္စပ္လယ္ယာစခန္းကို ပို႔လိုက္ပါတယ္။ လယ္သမားမ်ားနဲ႔ အတူေနထိုင္၊ လုပ္ကိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ အသက္ ၂ဝ အရြယ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္က ထြက္ခြာဖို႔အခြင့္သာလို႔ ေဟာင္ေကာင္ကို ရထား၊ ေမာ္ေတာ္ဘုတ္နဲ႔ ေရာက္ရိွၿပီး အလုပ္ကိုင္ရွာေဖြခဲ့ ပါတယ္။ ထြက္လာစဥ္က လက္ထဲမွာ HK$ 5.00 (ေဟာင္ေကာင္ငါးေဒၚလာ) ပဲပါၿပီး ခက္ခဲစြာ၊ ရုန္းကန္ရပါတယ္။ ေလသန္႔ စက္မ်ားကို အိမ္မ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ားထံ အေရာက္သြားၿပီး လိုက္လံေရာင္းခ်တဲ့အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Elmer Busch ဆိုသူရဲ့ အိမ္ျခံေျမကုမၸဏီဆီကို ေလသန္႔စက္လာေရာင္းခ်ိန္မွာ အဂၤလိပ္စကား၊ မေျပာတတ္၊ ေျပာတတ္ Broken English နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ Elmer Busch ကသေဘာက်ၿပီး ေဟာင္ေကာင္အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းေတြမွ အလုပ္စတင္ခန္႔ပါ တယ္။ ၁ဝႏွစ္ေလာက္ အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္ကေန ကေနဒါ၊ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားအထိ ေစ လႊတ္ၿပီး လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ေစရင္း အျမင္က်ယ္လာပါတယ္။ အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းကို ကြၽမ္းက်င္သူျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္တင္မကပါ။ တ႐ုတ္ျပည္၊ စင္ကာပူ၊ ထုိင္းနိုင္ငံမ်ားမွာလည္း ကိုုယ္ပိုင္ကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္လာပါ တယ္။ ေနာင္တခ်ိန္မွာ သူရဲ့ကုမၸဏီႀကီးမွာပဲ သူရဲံ့ဆရာျဖစ္သူ ဂ်ာမန္ Elmer Busch ကိုျပန္လည္ေခၚထားၿပီး၊ Yoma Strategic’s property division ကေနဒါမွတဆင့္ စီမံလုပ္ကိုင္ေစပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးအခင္းအၿပီး ဦးသိမ္းေဝ ျမန္မာျပည္ကို ၁၉၉ဝ ေနာက္ပိုင္း ျပန္ဝင္လာခဲ့ပါတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရးစနစ္ကို ႐ုတ္သိမ္းလိုက္ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပန္လည္အေျခခ်လုပ္ကိုင္ဖို႔ျဖစ္လာပါတယ္။
အိမ္ျခံေျမေဆာက္လုပ္ေရးမ်ားကိုလုပ္ကိုင္ရင္း၊ မိတ္ေဆြတစ္ဦးရဲ့ မိတ္ဆက္ေပးမႈေၾကာင့္ ထိုအခ်ိန္က ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔စီမံဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးျဖစ္ေနသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအဘယ္ General David Abel နဲ႔ စတင္ေတြ႔ဆံုခဲ့ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးမႈမ်ား အထူးလုိအပ္ေနခ်ိန္မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးမႈမ်ားစြာ ျမန္မာျပည္ကိုသယ္လာမဲ့ ဦးသိမ္းေဝရဲ့ကုမၸဏီကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအဘယ္က အား ေပး၊ လုပ္ကိုင္ေစပါတယ္။ ဖခင္ေသဆံုးၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာဝုိင္ရီမွာေနထိုင္တဲ့မိခင္ျဖစ္သူကို ၁၉၈၉ မွာ ျမန္မာျပည္ျပန္ ေခၚ အေျခခ်ေစပါတယ္။ ရိုးမဘဏ္ကိုလည္း တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္က အစိုးရပိုင္ေဟာ္တယ္ႀကီးတစ္ခုကို လႊဲ ေျပာင္းရယူၿပီး၊ ပုဂၢလိကေျပာင္းၿပီးလုပ္ကိုင္ဖို႔ အေသခ်ာ၊ ျပင္ဆင္ၿပီပါတယ္။ အစိုးရဝန္ႀကီးအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ဟိုတယ္ကို တျခားတေယာက္က မိုးက်ေရႊကိုယ္ လုပ္ခြင့္ရသြားပါတယ္။ လာဘ္စားမႈမသကၤာျဖစ္မိတယ္လို႔ ဦးသိမ္းေဝက ေျပာပါတယ္။ အေသခ်ာလုပ္ထားတဲ့ ဟိုတယ္စီးပြားေရး သူမ်ားလက္ထဲေရာက္သြားေတာ့၊ စိတ္အလြန္ပ်က္သြားၿပီး၊ အဲဒီဟိုတယ္ေရွ႕ကို ကားေတာင္ စီးမသြားျဖစ္တာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာပါတယ္။
ပထမဆံုးေအာင္ျမင္တဲ့ အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းကေတာ့ လႈိင္သာယာ၊ ရန္ကုန္ျမစ္တဖက္ကမ္းက FMI City အိမ္ယာမ်ားျဖစ္ပါ တယ္။ ဧက ၅ဝဝ လံုးျခင္းအိမ္ယာမ်ားကို ေဆာက္လုပ္ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယလုပ္ငန္း ဧက၆ဝဝ ပန္လႈိင္ေဂါက္ကြင္း၊ အိမ္ယာလဲ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ေဒၚလာ ၂၁ သန္း ပန္းလိႈင္ေဆး႐ုံနဲ႔ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ရင္း ႀကီးပြားလာခဲ့ပါ တယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ေဂါက္သီးရိုက္ကစားၾကတာကိုအကြက္ျမင္တဲ့ ဦးသိမ္းေဝဟာ ပန္းလိႈင္ေဂါက္ကြင္း အထူးဒီဇိုင္းလုပ္ၿပီး တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားလာေရာက္ကစားၾကတဲ့ကြင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဂါက္ကြင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Forbes Interview မွာ ဦးသိမ္းေဝေျပာတဲ့ အဂၤလိပ္စကားအတိုင္း ျပန္ေရးရင္ “No Generals can play free on my course, they have to pay”…။ ၁၉၉၇ အေရွ႕ေတာင္အာရွစီးပြားကပ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းအားလံုး အတံုးအရံုး ပ်က္စီးရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အႀကီးဆံုး ပုဂၢလိကဘဏ္ႀကီး ၂ ခု က်ဆံုးသြားပါတယ္။ ရိုးမဘဏ္ကိုေတာ့ လုိင္စင္ဆက္လက္ယူထားေပမဲ့ ေငြ စုေဆာင္း/ေခ်းငွားခြင့္ မရေတာ့ပါဘူ။
အခု ျမန္မာျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ခရိုနီစီးပြားေရးစနစ္ဟာ အဲဒီအခ်ိန္ ၁၉၉၇ ကတည္းကစတင္ခဲ့တယ္လို႔ ဦးသိမ္းေဝက ေျပာပါ တယ္။
● Mr. Clean နာမည္ကိုဂုဏ္ယူတဲ့ ဦးသိမ္းေဝ
Serge Pun လို႔ လူသိမ်ားတဲ့၊ ျမန္မာနာမည္ ဦးသိမ္းေဝ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Mr. Clean ဆိုတဲ့နာမည္ ရတဲ့အတြက္ အလြန္ဂုဏ္ ယူတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အင္တာဗ်ဴးမွာ He’s proudest of being called Burma’s Mr. Clean, the man who dared to say no to the grasping generals. “I’ve never paid a cent. But I’ve never been short of opportunities “, “There is no difference between personal life and work life; it’s always the same thing.”, “We paid a high price during the dark years, at the brink of elimination. We stood firmly to our principles.” လို႔ေျပာပါတယ္။ Forbes Asia မဂၢဇင္းမွာ …He styles himself as a principled businessman who says no to corruption and isn’t afraid to make enemies. လို႔ ေရးထားပါတယ္။
ရိုးမဘဏ္မွာလည္း အျပစ္မကင္းပါဘူး။ ဘဏ္ေငြမ်ားကို ထုတ္ယူခြင့္ပိတ္ပင္လိုက္စဥ္က ေငြေတြကို မိမိတို႔လုပ္ငန္းမ်ားမွာအသံုးခ်လိုက္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထု အပ္ႏွံေငြမ်ားကို မိမိရဲ့စည္းမ်ဥ္းကိုေဖါက္ဖ်က္ၿပီး လုပ္ရတာကို ဝန္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဘဏ္ အားလံုး ဒီလိုလုပ္ခဲ့ၾကတာပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာၿပီး အပ္ႏွံေငြအားလံုးျပန္ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ထိုစဥ္က ျမန္မာအစိုးရဗဟိုဘဏ္ထံ ေငြအားလံုးကို ျပန္အပ္ေစပါတယ္။ ျပင္ပလုပ္ငန္းရွင္မ်ားလဲ ေခ်းေငြအားလံုး ျပန္အပ္ ေစပါတယ္။ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားကို တာဝန္ခံရတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ရဲ့ တစ္ဦးတည္းလုပ္ရပ္မ်ားက ျမန္မာ့ဘဏ္၊ေငြေၾကးလုပ္ငန္းမ်ားကို တခ်က္တည္းနဲ႔ ရိုက္လွဲလိုက္သလို ျဖစ္သြားပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအားလံုးလဲ ဆက္လက္နာလံ မထူႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ၁ဝ ႏွစ္ေလာက္ ၾကံ့ၾကံ့ခံလုပ္ႏိုင္တာလည္း ဦးသိမ္းေဝကို ျပည္ပက SPA Group မ်ားရဲ့ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတာဝန္ခံစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဦးသိမ္းေဝတို႔ ဆက္ဆံေရးအဆင္မေျပပါဘူး။ အဲဒီစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေရး မုန္းတီးမႈကို ခံရပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရသစ္မွာ ဦးသိမ္းေဝတို႔ စီပြားေရးအေျခအေနျပန္ေကာင္းလာခဲ့ပါတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္လုပ္ငန္း၊ ဘိလပ္ေျမစက္ရံုမ်ား၊ လက္လီကုန္တိုက္မ်ားကို ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံ တည္ေဆာက္ပါတယ္။ ရိုးမဘဏ္လုပ္ငန္းကို အစိုးရကခြင့္ျပဳခဲ့ေပမဲ့ အဆိုပါ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦးလက္ထဲမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းအျပည့္အဝလုပ္ပိုင္ခြင့္ လိုင္စင္ ၾကန္႔ၾကာေနပါတယ္။ အဲဒီစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ အစိုးရသစ္မွာ ဒုသမၼတျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ ေလာက္ ၾကံ့ၾကာၿပီးမွာ ဒုသမၼတအသစ္ေျပာင္းသြားတဲ့အခ်ိန္ စက္တင္ဘာ ၂ဝ၁၂ က်မွ ရိုးမဘဏ္လုပ္ငန္းလိုင္စင္ရရွိသြားပါတယ္။ ၁ဝႏွစ္ေက်ာ္ ၾကံ့ၾကံ့ခံ ႀကိဳးစားမႈရဲ့ ရလဒ္၊ အသီးအပြင့္ ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္ကလည္း ေစ်းမဆမတန္ တက္သြားတဲ့အတြက္ SPA Group ပိုမိုခ်မ္းသာလာပါတယ္။ ႐ိုးမရဲ့ အဓိကဝင္ေငြမ်ားဟာ အိမ္ျခံေျမ၊ ရံုးခန္း မ်ားကို ေရာင္းခ်ရာမွ ရရွိလာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သူေဌးႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ဆိုးရိုးလည္း SPA, Yoma မွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံၿပီး ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း တင္ဒါဝင္ျပိဳင္ခဲ့ပါေသးတယ္။ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ ရန္ကုန္မွာ ေခတ္နဲ႔ေလွ်ာ္ ညီတဲ့ ႐ံုးခန္းလည္း အနည္းငယ္ပဲရွိပါတယ္။ ဦးသိမ္းေဝခန္႔မွန္းခ်က္ကေတာ့ 430,000 sq feet ပဲရွိမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရံုးခန္း ေစ်းႏႈန္းဟာ ေဟာင္ေကာင္ထက္ေစ်းႀကီးေနတာ မဆန္းပါဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္မွာေနရင္း ေဟာင္ေကာင္အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္အေျချပဳ၊ အိမ္ျခံေျမ၊စက္ရံု၊ေရွာ့ပင္စင္တာမ်ားကို တ႐ုတ္၊ထိုင္း၊မေလးရွား၊စင္ကာပူႏိုင္ငံမ်ားကတဆင့္ ျမန္မာျပည္မွာ SPA Group အျဖစ္ေအာင္ျမင္လာတဲ့ MR SERGE PUN @THEIM WAI, Executive Chairman ကိုယ္ေရးရာဇဝင္အက်ဥ္းနဲ႔ ေငြစာရင္းရွင္းတမ္း၊ သူတို႔ရဲ့လစာေငြ အားလံုးကို ကုမၸဏီဝက္ဆိုဒ္မွာ ပြင့္လင္းစြာဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။ MR MELVYN PUN , MR CYRUS PUN သားႏွစ္ဦးလည္း ဒါရိုက္တာအဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ပါတယ္။
၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူစေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Sea View Hotel Limited ကို ဝယ္ယူလိုက္ပါတယ္။ နာမည္ ကို Yoma Strategic Holdings Ltd လို႔ေျပာင္းေပးလိုက္ၿပီး အဓိကလုပ္ငန္းအျဖစ္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ property development, construction မ်ားကိုလုပ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ရိုးမဘဏ္လိုင္စင္ျပန္လည္ရရွိၿပီးေနာက္ပိုင္း ကုမၸဏီရွယ္ယာေစ်း ၁ဝဆေက်ာ္ တက္လာၿပီး ၂ဝဝ၃ႏိုဝင္ဘာလ Yahoo Stock အရ တန္ဘိုးေဒၚလာ ၈၆၇သန္း ရွိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္စီးပြားေရးမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိလာတာနဲ႔အမွ် ဦးသိမ္းေဝတို႔ FMI City, SPA Group နဲ႔အလားတူ ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာျပည္ကို တဟုန္ထိုးဝင္ေရာက္လာၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၅ ေနာက္ပိုင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ား ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံေငြလို အပ္ခ်ိန္ စင္ကာပူစေတာ့ေစ်းကြက္မွာ ဦးသိမ္းေဝ နည္းအတိုင္း၊ ဝင္လာဖို႔ နာမည္ေက်ာ္သူေဌးႀကီး ဦးေဇာ္ေဇာ္ April 2012, RTO Reverse Takeover လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဦးေဇာ္ေဇာ္ရဲ့ ျမန္မာျပည္ဓါတ္ဆီဆိုင္လုပ္ငန္းျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူစေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းက ျငင္းပယ္လိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ နာမည္ပ်က္စာရင္းဝင္မႈေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စူပါမတ္ကက္ City Mart Holding Co. Ltd, ေရအားလွ်ပ္စစ္ Shwe Taung Group , Tun Thwin Mining Co Lt, Mandalay Capital, စတဲ့ ကုမၸဏီမ်ားလည္း စင္ကာပူစေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာပါဝင္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာဘ္စားမႈအနည္းဆံုး စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ့၊ စေတာ့ပ္အိတ္ခ်ိန္းပါဝင္ခြင့္ရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဟာ ဦးသိမ္းေဝ တစ္ဦးတည္းရွိပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္ ကုမၸဏီႀကီး ၂ဝခုေလာက္က လက္ဝါးႀကီးအုပ္စီးပြားလုပ္ကိုင္လွ်က္ရွိၿပီး အႀကီးဆံုး ေအရွားေဝါ၊ ဝန္ထမ္း၃ေသာင္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ အေသးစား၊အလတ္စားမ်ားအတြက္ ေခ်းေငြရဖို႔ အလြန္ခက္ပါတယ္။ ျမန္မာစေတာ့အိတ္ခ်ိန္း ၂ဝ၁၅မွာ ဖြင့္ႏိုင္ဖို႔ ဂ်ပန္ Daiwa Securities Group နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကိဳးစားလွ်က္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာကုမၸဏီရွယ္ယာမ်ားကို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ေရာင္းဝယ္ေနၾကပါတယ္။ လက္ရွိကမၻာ့စီးပြားေရးအတိုးတက္ဆံုး မြန္ဂိုလီယားသမၼတအဖြဲ႔၊ ျမန္မာျပည္ကို ေအာက္တိုဘာ ၂ဝ၁၃က ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ မြန္ဂိုလီယားသမၼတက ေအာင္ျမင္တဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ လာဘ္စားမႈကိုတိုက္ဖ်က္ႏိုင္ျခင္းနဲ႔ စတင္ရေၾကာင္း၊ ရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လာဘ္ေပး၊လဘ္ယူမႈ အနည္းပါးဆံုးလို႔ မိမိကိုယ္ကိုခံယူထားသူ၊ မေပးဘူးလုိ႔ေျပာရဲ၊ ေျပာဝံ့တဲ့ Serge Pun (သို႔မဟုတ္) ဦးသိမ္းေဝ ေျပာတဲ့အတိုင္း မွန္ကန္မယ္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ သူလိုလူမ်ိဳး ျမန္မာ့စီးပြားေရးမွာရွိေနတာလဲ ဝမ္းသာ စရာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ အတိုက္အခံေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔လို အဂတိကင္းသူ မ်ားျပားစြာေပၚထြက္လာမယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို အက်ိဳးျပဳတဲ့ Andrew Carnegie (1835-1919), J D Rockefeller (1839–1937) သူေဌးႀကီးလို စံျပသူေဌးမ်ားစြာလိုပါတယ္။ ဦးသိမ္းေဝ ကို ျမန္မာျပည္ကိုအက်ိဳးျပဳမဲ့ ခရိုနီမဟုတ္တဲ့သူေဌးႀကီးအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္လိုပါတယ္။
“The Gospel of Wealth” called on the rich to use their wealth to improve society. Andrew Carnegie
ဦးသိမ္းေဝ အေၾကာင္း ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါးေဟာင္း ဒီမွာအဆံုးသပ္ပါမယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အထူး စီးပြားေရး အဓိကအက်ဆံုး စက္မႈဇံုမ်ားအလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အထူးစက္မႈဇံု ဆိုတာ ႏိုင္ငံငယ္ေလးတစ္ခုလို သြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္ မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက ဝင္စြတ္ခြင့္မရွိပဲ ျပည္ပကေန တင္သြင္းျခင္း၊ ထုတ္ယူျခင္း လြတ္လပ္စြာလုပ္ခြင့္ရတဲ့ အထူး ေဒသျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ ႀကီးပြားတိုးတက္ျခင္းကလဲ သြင္းကုန္၊ထုတ္ကုန္ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားေပးထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံလည္း တႏိုင္ငံလံုး တျပိဳင္ထဲ တိုးတက္ဖုိ႔ လံုးဝမျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အထူးစက္မႈဇံုမ်ား လြတ္လပ္စြာ တည္ေထာင္ ေစျခင္းက စတင္ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အထူးစက္မႈဇံု (၃) ခု ရွိပါတယ္။ သီလဝါ (ရန္ကုန္တိုင္း)၊ ထားဝယ္ (တနသၤာရီ တိုင္း) နဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴ (ရခိုင္ျပည္နယ္) တို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ေႏွာင့္ေႏွးေနျခင္းမ်ားကို အခု ၂ဝ၁၈ ႏွစ္ဆန္းမွာ ျပန္လည္စတင္ေနၾက ပါၿပီ။
● ထားဝယ္ အထူးစက္မႈဇံု
ရပ္ဆိုင္းလိုက္တဲ့ ထားဝယ္စက္မႈဇံု ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈကိုလည္း ျပန္လည္စတင္ပါေတာ့မယ္။ လွ်ပ္စစ္နဲ႔စြမ္းအင္ ဒုဝန္ႀကီး ဥကၠဌ အျဖစ္ ျပန္လည္စတင္ေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့ လမ္းေဖာက္လုပ္ဖုိ႔ ေခ်းေငြလက္ခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ေၾကျငာသြား ပါတယ္။ ျမန္မာ – ဂ်ပန္ – ထိုင္း (၃) ႏိုင္ငံ ျပန္လည္စတင္မဲ့အေၾကာင္း စိတ္ဝင္စားစရာ ေၾကျငာပါတယ္။
● သီလဝါ အထူးစက္မႈဇံု
ဂ်ပန္ ဂ်ိဳင္ကာ JICA ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ သံလွ်င္သီလဝါ စက္မႈဇံုကေတာ့ အေျခခံလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားစက္ရံုမ်ား လည္ ပတ္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး ပိုလွ်ံလွ်ပ္စစ္မ်ားကို ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရထံ ေရာင္းခ်ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္အဖြဲ႕ကပဲ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားကို အာမခံေခၚေဆာင္တဲ့အတြက္ ကုမၸဏီမ်ားစြာ လည္ပတ္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားစု ထုတ္ကုန္မ်ား က ျမန္မာႏိုင္ငံျပည္တြင္း သံုးဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
● ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစက္မႈဇံု
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ ေရႊဓါတ္ေငြ နဲ႔ ေရနံ ပိုက္လိုင္းမ်ား စတင္ အသံုးျပဳေနၿပီး၊ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းအတြက္ အထူးစက္မႈဇံုကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။
● JICA ဂ်ပန္အစိုးရ ေအဂ်င္စီ အကူအညီမ်ားစြာ
တကမၻာလံုးကို ဂ်ိဳင္ကာ ဝန္ထမ္းေပါင္း ၁၈၄၅ ဦးရွိၿပီး ၉၇ ႏိုင္ငံမွာ ရံုးဖြင့္ထားပါတယ္။ ၂ဝ၁၆ မွာ Grants(အကူအညီ) – Y98.0 billion, Technical Assistance(နည္းပညာအကူညီ) စုစုေပါင္း Y1791.5 billion = US$16.5 billion ေပးေနပါတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရ ODA Loan ကရယူၿပီး၊ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈကိုေတာ့ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားကို လိုက္ရွာေဖြ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံေစပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွအတြက္ ၂ဝ၁၆ မွာ စုစုေပါင္း Y363.6 billion အသံုးျပဳခဲ့တာ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံက အမ်ားဆံုး Y185.7 billion ရၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက Y30.3 billion = အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၂၈ဝ ရရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေခ်းေငြမွတ္တမ္း ၂ဝ၁၇ အရ စုစုေပါင္း ဂ်ပန္ေခ်းေငြ ကန္ေဒၚလာ ၂.၃၁ ဘီလ်ံ နဲ႔ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ေငြေခ်းေပးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနပါတယ္။ JICA ဂ်ပန္အကူညီ အမ်ားဆံုးရတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံက ဗီယက္နမ္ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္းေငြရဲ့ ၅၂.၂ရာခုိင္ႏႈန္းကို ဗီယက္နမ္ ရရွိထားၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားၿပီးရင္ စတၱဳထ အမ်ားဆံုး ၈.၇ရာခုိင္ႏႈန္း ပဲရတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဗီယက္နမ္ကို မမွီႏိုင္ေသးပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ၂ဝ၁၇ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ေခ်းေငြ ပိုၿပီးမ်ားျပားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဝင္လာပါတယ္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး လမ္း-တံတား လုပ္ငန္းမ်ားကို ဂ်ပန္ကုမၸဏီေတြ အုပ္စီးသြားၿပီလုိ႔ျမန္မာခရိုနီ ကုမၸဏီမ်ားက ညည္းညဴၾကပါတယ္။ ျမန္မာခရိုနီကုမၸဏီမ်ားနဲ႔ ႏိုင္ငံျခား (တ႐ုတ္) ဖက္စပ္လုပ္တာထက္စာရင္ ဂ်ပန္ ကုမၸဏီမ်ားလုပ္တာက ေစ်းႀကီးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရည္အေသြး စိတ္ခ်ရပါတယ္။ JICA စီမံကိန္းေတြ အတူလုပ္ရင္း ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာ၊ စာရင္းစစ္မ်ားကို သင္တန္းမ်ားစြာ လက္ေတြ႕သင္ယူၾကရပါမယ္။
● နိဂံုး (သံုးသပ္ခ်က္)
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို အစိုးရကဦးေဆာင္လုပ္မွ ျဖစ္ပါမယ္။ အစိုးရက စီးပြားလုပ္တတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာမွာ ကင္းရွင္းတဲ့ ျမန္မာစီးပြားေရးတိုင္ကြန္း Serge Pun @ ဦးသိမ္းေဝ နဲ႔ စင္ကာပူကုမၸဏီမ်ား ပါဝင္လာဖုိ႔ စင္ကာပူ အစိုးရ ဝန္ႀကီးေဟာင္း ေဂ်ာ ့ခ်္ယိုး George Yeo တို႕ပါဝင္တဲ့ “ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုမၸဏီ” တည္ေထာင္ျခင္း ကို ဝမ္းေျမာက္စြာ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ သူတုိ႔စီမံခန္႕ခြဲတဲ့ ကုမၸဏီ ရဲ့ ကန္ထရိုက္မ်ားကို တင္ဒါေခၚတဲ့အခါ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာက ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု၊ လမ္း၊ တံတားမ်ား တင္ဒါနဲ႔ မ်ားစြာ ျခားနားတဲ့အျပင္ အရည္အေသြး စစ္ေဆးျခင္းမွာလဲ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလူငယ္ ေပါင္း အေျမာက္အမ်ား အလုပ္အကိုင္မ်ားရရွိၿပီး ေလ့လာ၊သင္ၾကား၊ အလုပ္လုပ္ရင္း တိုးတက္ႀကီးပြားလာၾကပါမယ္။ ကုမၸ ဏီငယ္မ်ားစြာ မၾကာခင္ ႀကီးပြားတိုးတက္ခ်မ္းသာလာၿပီး၊ ကန္ထရိုက္ရတဲ့ ကုမၸဏီမ်ားမွာလည္း လူငယ္ပညာရွင္မ်ားစြာ လစာ ေကာင္းေကာင္း ရရွိ တိုးတက္ႀကီးပြားလာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ စီမံကိန္းအတြက္ ရန္ကုန္တဖက္ကမ္း ဒလဖက္ကိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ကမၻာႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား တိုးခ်ဲ႕မႈ ရလဒ္မ်ားအရ ျမစ္တဖက္ကမ္း ေဒသမ်ားကို လူမ်ားေနထိုင္ဖုိ႔ သေဘာမက်ပါ။ စီးပြားေရးၿမိဳ႕သစ္ျဖစ္လာဖုိ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ Phase-1 ကေတာ့ ေအာင္ျမင္မွာပါ။ Phase 2 ဒလဖက္ကမ္းကေတာ့ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔မလြယ္ပါ။ ရန္ကုန္-မႏၱ ေလး-ျပည္ ဖက္ကိုသြားတဲ့ လမ္းမေတြ ရွိတဲ့ေနရာပဲ စီးပြားေရးတိုးတက္လာၿပီး၊ ဒလဖက္ပိုင္းကေတာ့ ဂိုေထာင္မ်ားနဲ႔လယ္ယာသားငါးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
စနစ္ေကာင္းတစ္ခု တည္ေဆာက္ဖုိ႔ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တစ္ေယာက္ေၾကာင့္ ဆိုတာ တ႐ုတ္ တိန္ေရွာက္ဖိန္၊ အေမရိကန္ ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္၊ စင္ကာပူ လီကြမ္းယူ စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တစ္ေယာက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ “ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုမၸဏီ” ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ဝန္ရံရပါမယ္။
လူေကာင္းသူေကာင္းမ်ားစြာ ပါဝင္လာျခင္းက အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ရဲ့ မ်က္ႏွာေၾကာင့္ ဆိုတာ ျငင္းမရပါဘူး။ လူေတာ္လူေကာင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားစြာ ပ်ိဳးေထာင္ေပးရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားစြာ ေရာက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ့ ပူးေပါင္းကူညီမႈက အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။
မၾကာခင္မွာပဲ စံျပ ဒီစံျပ “ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကုမၸဏီ” ကပဲ မွန္ကန္တဲ့ စာရင္းစစ္စနစ္၊ တရားမွ်တတဲ့အျမတ္ေငြနဲ႔ အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ကို အခြန္ေပးျခင္းေတြမွာ စံျပျဖစ္ေစဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေဇာ္ေအာင္
၁ ဧၿပီ၊ ၂ဝ၁၇