သူတိုု႔အာေဘာ္ ႏိုုင္ငံတကာေရးရာ

မိုက္ခဲစိန္ – ေသနတ္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္မွာလား၊ ကာကြယ္မွာလား၊ အေမရိကား

မိုက္ခဲစိန္ – ေသနတ္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္မွာလား၊ ကာကြယ္မွာလား၊ အေမရိကား
(မိုးမခ) မတ္ ၂၊ ၂၀၁၈

ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ ဗလင္တိုင္းေန႔မွာ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၊ ပတ္ခ္လင္းျမိဳ့၊ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ဆရာ စုစုေပါင္း ၁၇ ဦးဟာ သူတို႔ေက်ာင္းသားေဟာင္းတဦးရဲ့ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္အၾကမ္းျဖတ္မႈေအာက္မွာ ၆ မိနစ္အတြင္း အသက္ေပ်ာက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္သမား ေက်ာင္းသားေဟာင္းကို ေက်ာင္းျပင္ပတေနရာမွာ ရဲေတြက အရွင္ဖမ္းမိခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္ အၾကမ္းဖက္သမားဟာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ေနသူ၊ အၾကမ္းဖက္တဲ့ လကၡဏာေတြရွိသူလုိ႔ ပတ္၀န္းက်င္က ေျပာဆို တိုင္တန္းေနၾကေပမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြက ၾကိဳတင္အေရးယူဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ၁၉ ႏွစ္သားမွာ သူကိုယ္တိုင္ ေသနတ္လက္နက္ေတြ ၀ယ္ယူ စုေဆာင္းထားတာျဖစ္ျပီး အဲသည္လက္နက္ခဲယမ္းေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေသြးေအး ရက္စက္စြာ က်ဳးလြန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

က်န္ရစ္သူေက်ာင္းသားေတြ ဆရာဆရာမေတြ မိဘေတြ ပထမဦးဆုံး ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ အၾကမ္းဖက္သမားကို ၾကီးေလးျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးဖို႔ လက္စားေခ်ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ စိတ္ပုံမွန္မရွိသူေတြလက္ထဲကို လက္နက္ေတြမေရာက္ေအာင္ သူတို႔ေတြ အလြယ္၀ယ္ယူႏိုင္ျခင္း မရွိေအာင္ အစုိးရေတြ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ဥပေဒေတြနဲ႔ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ေပးၾကဖို႔ – Gun Control လုပ္ေပးၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကားမွာ စာသင္ေက်ာင္းေတြထဲကို စိတၱဇ ေသနတ္သမားေတြ ၀င္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ျပီး အျပစ္မဲ့တဲ့ လက္နက္မဲ့တဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္တာ အခုတၾကိမ္သာမက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိခဲ့ပါျပီ။  ၂၀၁၈ တႏွစ္တည္းမွာတင္ လူအစုလိုက္အျပဳံလိုက္ကို ပစ္ခတ္မႈ (mass shooting) ၃၆ ၾကိမ္နဲ႔ လူ ၆၀ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၇ မွာ mass shooting ၃၄၆ ၾကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ျပီး (ေက်ာင္း၊ အလုပ္ခြင္၊ ဘုရားေက်ာင္း၊ ေပ်ာ္ရႊင္ပြဲ) လူေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းနီးပါး ေသဆုံးခဲ့တယ္။ အၾကီးက်ယ္ဆုံးကေတာ့ နဗားဒါးျပည္နယ္၊ လာစ္ေဗးဂတ္စ္ စတိတ္ရႈိးမွာ လူ ၅၉ ေသ၊ ၄၄၁ ဦး ဒါဏ္ရာ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ သည္ေတာ့ လူဆိုးေတြ စိတၱဇသမားေတြ အၾကမ္းဖက္ေတြလက္ထဲ လက္နက္ေတြ မေရာက္ရွိဖို႔ ဟန္႔တားဖို႔ကို ျပည္သူေတြက အေရးတၾကီး ေတာင္းဆိုေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုအခ်ိန္မွာ ျပည္သူေတြ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြေတာင္းဆိုတာက ေခ်မႈန္းေရးေသနတ္ ဆိုတဲ့ assault rifle ေတြကို တားျမစ္ဖို႔၊ ေတာက္ေလ်ာက္က်ည္မကုန္တန္း ပစ္လို႔ရတဲ့ bump stock လို က်ည္အိမ္စနစ္ကို ပိတ္ပင္ဖို႔၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ေအာက္ေတြကို ေသနတ္ မေရာင္းဖို႔၊ ေသနတ္၀ယ္သူေတြကို ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ ေသခ်ာစစ္ေဆးဖို႔၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စစ္ေဆးဖို႔၊ ျပီးေတာ့ ေသနတ္ေတြကို လက္လႊဲေရာင္းခ်တာကို စနစ္တက် စိစစ္ႏိုင္ဖို႔ စသည္ျဖင့္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

သည္မွာ ျပသနာတက္တာကေတာ့ gun rights ဆိုတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ကာကြယ္ေရး ထက္သန္သူေတြ စြဲျမဲသူေတြ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ့ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ လူတိုင္း လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ခြင့္နဲ႔ စနစ္တက် ေလ့က်င့္ထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္အစုအဖြဲ႔ျဖင့္ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ခြင့္ ဆိုတဲ့ အေမရိကန္အေျခခံဥပေဒ၏ ဒုတိယျပင္ဆင္ျပဌာန္းခ်က္ (second amendment) ကို အဆိုပါ လူေတြ အုပ္စုေတြက ကိုင္စြဲျပီးေတာ့ ေသနတ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းအား ခါးခါးသီးသီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္အတြက္ gun rights lobby group ေသနတ္ကာကြယ္ေရး အဖြဲ႔ၾကီးျဖစ္တဲ့ National Rifle Association (NRA) ကဆိုရင္ ႏွစ္စဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းခ်ီသုံးစြဲျပီး အေမရိကားမွာ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ဘက္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့အျပင္ သူတို႔ဘက္ေတာ္သား အစြန္းေရာက္ေတြ ေရွးရိုးစြဲေတြ လူျပိန္းေတြ အမတ္ေတြ အစုိးရမင္းေတြကို အျပတ္စည္းရုံးထားႏိုင္တာေၾကာင့္ gun control ေတြ ေရွ႔မတုိးႏိုင္ပဲ ရွိရပါတယ္။

အခုလို အျပစ္မဲ့ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြ ျပည္သူေတြ ေသနတ္သမားေတြရဲ့ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္တာ ခံရတိုင္း ျပည္သူေတြက gun control အတြက္ ဥပေဒေတြနဲ႔ တားဆီးဖို႔ ေတာင္းဆိုတိုင္း gun right ေတြက တန္ျပန္ ဟန္႔တား ကန္႔ကြက္ၾကတာေၾကာင့္ ႏွစ္တိုင္း လူဘယ္ေလာက္ေသေသ ပ်က္စီးပ်က္စီး အေမရိကန္ အစုိးရ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမတ္ေတြ ဘယ္တုန္းကမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေရွ႔တုိးျပီး ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါ။

အခုလည္း ဖေလာ္ရီဒါက ေက်ာင္းသားမိဘဆရာေတြက အိမ္ျဖဴေတာ္က သမတၾကီး ထရန္႔အထိသြားေရာက္ ေတာင္းဆိုၾကတဲ့အခါ ထရန္႔ေျပာတာက ဆရာေတြကို လက္နက္တတ္ဆင္ေပးမွ ျဖစ္မယ္၊ သည္ေတာ့မွ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ေက်ာင္းထဲ ၀င္မလာရဲမွာတဲ့။ ေသနတ္ကို တားဆီးမယ့္အစား ေသနတ္ကိုပါ ေက်ာင္းထဲမွာ ျပဌာန္းဖို႔ ထရန္႔က gun rights ေတြဘက္က လုိက္ျပီး မဟာအၾကံေတာ္ၾကီးကို ေပးပါတယ္။ ဆရာေတြက ေသနတ္ေတြ ကိုင္ျပီး စာသင္ၾကရမယ္ဆိုတာကို ဆရာ မိဘ ေက်ာင္းသားလူငယ္တိုင္းက ရႈတ္ခ် ကန္႔ကြက္ၾကပါတယ္။ ဥပေဒစိုးမိုး လုံျခဳံဖို႔က အစုိးရနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ ရဲတို႔ စစ္တပ္တို႔ တာ၀န္ပါ။ သူတု႔ိအလုပ္ သူတို႔ တုိးျမွင့္လုပ္ဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းကို မီးကင္းေစာင့္သလို ဆရာေတြကို ေစာင့္ခိုင္းတာ ေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ gun rights ေတြနဲ႔ NRA အုပ္စုေတြပဲ ရွိပါတယ္။

သမတၾကီးကေတာ့ တျပည္လုံးက ကန္႔ကြက္ ဆူပူေနၾကတာေၾကာင့္ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ေအာက္ကို လက္နက္၀ယ္ခြင့္မေပးဖုိ႔တို႔၊ bump stock ပိတ္ဖို႔တို႔၊ ေနာက္ေၾကာင္းစစ္တာ တိုးျမွင့္ဖို႔တို႔ လုပ္ေပးမယ္လို႔ အသံေကာင္းဟစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဖေလာ္ရီဒါအၾကမ္းဖက္မႈအျပီး ေနာက္တပတ္ ေရွးရိုးစြဲေတြရဲ့ ညီလာခံမွာ ထရန္႔တက္ေရာက္ခ်ီးျမွင့္တဲ့အခါ သမတၾကီးက လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ second amendment ဟာ tax cut ထက္ ပိုျပီး အေရးပါတယ္၊ ဒါကို ကာကြယ္ရမယ္လို႔ သံေသးသံေၾကာင္ ေအာ္ျပန္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ သမတက လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ တားရမယ့္အစား လႊတ္ေတာ္က အမတ္ေတြဟာ NRA လို Gun Rights  ေတြကို ေၾကာက္လို႔ ဘာမွ မလုပ္ရဲပါဘူးလို႔ တန္ျပန္ ျပစ္တင္လိုက္ပါတယ္။

ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကစားေနၾကတဲ့ အေမရိကားမွာ အေမရိကန္ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြရဲ့ အသက္အုိးအိမ္ဟာ ေသနတ္ထက္ အေရးမပါပါ။ ေသနတ္က အားလုံးထက္ အေရးၾကီးေနတာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ေတြက ဘယ္လိုပဲ သတ္သတ္ ေသေသ ၊ ေသနတ္ကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ကို ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အစြန္းေရာက္ေတြက ၀န္ေလးေနၾကတာ ထင္ရွားစြာ ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။

သို႔ေသာ္ ေခတ္ေတြ အျမင္ေတြကေတာ့ တေျဖးေျဖးေျပာင္းပါတယ္။ ကယ္လီဖိုးနီးယားလို တိုးတက္အျမင္ရွိသူေတြ အားၾကီးေတာ့ ေသနတ္ကို ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ လက္နက္ကုမၼဏီၾကီးေတြ NRA အုပ္စုေတြကို စီးပြားေရး အခြင့္ေပးတာေတြ ေစ်းေလ်ာ့ေပးတာေတြကို အနာဂတ္ေမ်ာ္တဲ့ စီးပြားေရးကုမၼဏီေတြက သပိတ္ေမွာက္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ေတြထံ ျမဳပ္ႏွံမႈေတြကို ရုတ္သိမ္းၾကပါတယ္။ အခုဟာက လက္နက္ကို လူေတြ မကိုင္ရဘူးလို႔ လုံး၀ တားျမစ္လိုက္တာမွ မဟုတ္တာ၊ လက္နက္ကို တာ၀န္ရွိရွိ အသိဥာဏ္ရွိရွိ ကိုင္တြဲႏိုင္ဖို႔ ကာကြယ္ႏိုင္ဖုိ႔ ျပည္သူေတြက ၾကိဳးစားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ယာအစြန္းေရာက္ေတြကေတာ့ ဒါကို လုံး၀ လက္မခံႏိုင္ၾကပါ။ သူတို႔ဆင္ေျခကေတာ့ လက္နက္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တာဟာ လုံး၀ပိတ္ပင္ဖို႔အတြက္ အစေျခလွမ္းျဖစ္တယ္၊ ဒါကို အျပတ္ ဆန္႔က်င္ထားမွ ျဖစ္မယ္ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္နက္စီးပြားေရးက ေငြရႊင္ အျမတ္ၾကီးေတာ့ ဒါကိုပဲ သက္သက္အာရုံက် စြဲလန္းတာေၾကာင့္ သူတို႔ အက်ဳိးစီးပြားကို လုံး၀ အထိခိုက္မခံတာက အဓိက အခ်က္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အေမရိကားမွာ လူ ၁၀၀ မွာ ေသနတ္အလက္ ၁၀၁ လက္ ရွိေနပါသတဲ့။ လူ ၃ ဦးမွာ တဦးက လက္နက္ကိုင္ထားပါသတဲ့။ အဲသလိုကို အခ်က္အလက္ေတြက ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကားမွာ gun violence ေၾကာင့္ လူေသတာ တေန႔ကို လူ ၉၆ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ သူမ်ားကို ပစ္တာ၊ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဳးလြန္တာ၊ ကိုယ့္ကိုယ္သတ္ေသတာ အကုန္လုံးေပါ့။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြလုိပဲ အေမရိကားမွာ လက္နက္ေၾကာင့္ တျဖဳတ္ျဖဳတ္ေသေနတယ္ဆိုေတာ့ အေမရိကားဟာ ကိုယ္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ အလားသ႑ာန္ တူေနပါတယ္။

ျပည္သူေတြ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြကေတာ့ ေတာင္းဆိုေနပါျပီ။ ေသနတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔။ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းေတြ အရင္းရွင္ၾကီးေတြ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကေတာ့ အသက္မရွိတဲ့ ေသနတ္ဘက္က အသက္နဲ႔လဲျပီး ခုထိ ကာကြယ္ေပးေနၾကဆဲပါ။


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts