ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ၾသဂဲနစ္သားငါးသီးနွံမ်ား

ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ၾသဂဲနစ္သားငါးသီးနွံမ်ား
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၁၅၊ ၂ဝ၁၇


● အခ်ိဳမႈန္႔၊ အသားမႈန္႔၊ ဓါတု အရသာနဲ႔ မုန္႔ဟင္းခါး ….
ျမန္မာႏိုင္ငံက စားအုန္းဆီကို ဓါတုေဆးနဲ႔ ေျမပဲဆီအနံ႔ရေအာင္၊ ၾကည္လင္ေနေအာင္လုပ္ၿပီး ေျမပဲဆီအတုေတြ မဖမ္းဆီး၊ လႊတ္ထားတယ္။ ေဖာ္မလင္ (ၾကာရွည္ခံေဆး) ေတြကို မံုဟင္း၊ ေခါက္ဆြဲဖတ္၊ တိုဟူး၊ ပဲျပားေတြမွာ FDA စစ္ေဆး ေတြ႕ရ လည္း မဖမ္းဆီးႏိုင္ ျဖစ္ေနတယ္။ ေမြးျမဴေရး ၾကက္ဝက္ေတြလည္း ဘယ္လိုတိရိစၧာန္အစာေတြ ေကြၽးထားလဲမသိ၊ တ႐ုတ္ ျပည္ကလာတဲ့ မ်ိဳးေစေတြနဲ႔ဓါတ္ေျမၾသဇာသံုးၿပီး ဟင္းသီးရြက္ေတြ အၾကီးၾကီးေတြလဲ စားဖုိ႔ စိတ္ပ်က္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေတြ ဝယ္မစားဘူးဆိုေပမဲ့ အျပင္စားစရာ၊ ထမင္းဟင္းေတြ ဝယ္စားမိရင္ေတာ့ အဲဒီဓါတုအစာေတြနဲ႔မိသြားမွာပဲ။

ဓါတုအစားေသာက္ေတြက ေျပးလို႕လြတ္ႏိုင္သမွ် လြတ္နည္းကေတာ့ မိမိဖာသာေစ်းဝယ္ မိမိဖာသာခ်က္စားတဲ့ နည္းလမ္းပဲ ရွိပါတယ္။

● အခ်ိဳမႈန္႔ (အာဂ်ီႏိုမိုတို)
ေဆာင္းပါး တစ္ခုဖတ္ဖူးတယ္။ ႏိုင္ငံျခားျပန္တစ္ေယာက္ ရန္ကုန္က သူ႕မိတ္ေဆြကို အခ်ိဳမႈန္႔မသံုးပဲ ငါးေကာင္းေကာင္းသံုးၿပီး မုန္႔ဟင္းခါးဆိုင္ ရင္းႏွီးေပးၿပီး ဖြင့္တယ္။ သန္႔ရွင္းစြာေရာင္းေတာ့ ပထမတစ္ပတ္ လူေတြအမ်ားၾကီး၊ ဆိုင္သစ္ဆိုေတာ့ အား ေပးၾကတယ္။ သူလဲ ခရီးထြက္သြားၿပီး ၂ လေလာက္အၾကာ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ အဲဒီမုန္႔ဟင္းခါးဆိုင္ ရပ္ထားတာေတြ႕ တယ္။ ေမးၾကည့္တယ္။

ျမန္မာေတြပါးစပ္က ဟင္းခ်ိဳမႈန္႔ စြဲေနျပီ။ မုန္႔ဟင္းခါးက သူတို႔လွ်ာနဲ႔အရသာမရွိလို႔ လာမစားေတာ့ဘူး။ ေနာက္ပိုင္း အခ်ိဳမႈန္႔ ထည့္ေရာင္းလည္း မိတ္ပ်က္သြားေတာ့ ဆိုင္ပဲပိတ္လိုက္ရတယ္လို႔ ေျပာတယ္။

အခ်ိဳမႈန္႔မသံုးဘူး၊ အသားမႈန္႔ပဲသံုးတယ္။ ဒီလိုေျပာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးကိုေတြ႕လို႔ ဟာ.. ဒါမွ ပိုဆိုးတယ္။ အသားမႈန္႔ဆိုတဲ့ ၾကက္သားမႈန္႔က ၾကက္ကလီစာ၊ အရိုးေတြအထိ ညက္ေနေအာင္ၾကိတ္ထားၿပီး အခ်ိဳမႈန္႔ေတြပါ ထည့္ထားတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ဓါတုေဆးေတြလဲ လွ်ာကို စြဲေအာင္ အနံ႔၊ အေရာင္အဆင္းေတြ ထည့္ထားေတာ့ လူၾကိဳက္မ်ားတာေပါ့လို႔ ေျပာလိုက္မိတယ္။ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ ေျပာလဲ ၾကက္သားမႈန္႔စြဲေနတာကို ျပက္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အစားအေသာက္ေတြမွာ ဓါတုဆိုးေဆး၊ ၾကာၾကခံေဆး၊ အနံ႔ရသာေကာင္းေဆး၊ တိရိစၧာန္ အစာ ေတြလဲ ျမန္ျမန္ၾကီးတဲ့ေဆးေတြပါသလားလို႔ သံသယျဖစ္စရာပါ။

● ေအာ္ဂဲနစ္ျမန္မာအစားအစာမ်ား
ကမၻာမွာ ဓါတ္ေျမၾသဇာ မသံုးပဲ သဘာဝေျမၾသဇာသံုးတဲ့ ဆန္၊ ပဲ၊ စိုက္ပ်ိဳးသီးႏွံေတြနဲ႔အဲဒါေတြကိုပဲ ေကြၽးၿပီး အားျဖည့္အႏၱ ရာယ္ကင္းတဲ့ ဓါတုေဆးတိရိစၧာန္အစာသံုးတဲ့ ၾကက္၊ ဝက္၊ ငါးေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိေနေၾကာင္း စိုက္ ပ်ဳိး ေမြးျမဴပညာရွင္မ်ားထံက သိရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရေျမ၊ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္မ်ားက စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ အလြန္ေကာင္းသလို၊ တိရိစၧာန္ေမြးျမဴေရးအတြက္လည္း အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ ဒါဟာ သဘာဝေပးထားတဲ့ သံယံဇာတပါ။ အထူးသျဖင့္ ဧရာဝတီ ျဖစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသဆိုတာ ဟိုး ေရွးကတည္းက ဆန္းအိုးလို႔ ေခၚၾကၿပီ၊ အခုေခတ္မွာ ၾကက္ဘဲ၊ ဝက္၊ ငါး၊ ပုဇြန္၊ ဂဏန္း ေမြးျမဴေရးေတြလဲ စနစ္တက်လုပ္ရင္ မ်ားစြာ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း ျမစ္မ်ား၊ ရွမ္းကုန္းေျမျမင့္ စတဲ့ေျမေနရာေတြလဲ စိုက္ပ်ိဳးေရးေကာင္းတဲ့ ေျမမ်ားျဖစ္ပါတယ္။

ေအာ္ဂဲနစ္ သစ္သီးဝလံမ်ားက သဘာဝေျမၾသဇာ Compost ကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ Compost သဘာဝေျမၾသဇာကို ျမန္မာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား မိမိဖာသာ အလြယ္တကူ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဝယ္သံုးရင္ ေစ်းႀကီးပါတယ္။ အစၥေရးႏိုင္ငံက ကမၻာ ့ ဒုတိယအမ်ားဆံုး ေအာ္ဂဲနစ္ သစ္သီးဝလံနဲ႔ဟင္းသီးဟင္းရြက္မ်ားကို အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားထံ တင္ပို႔ေနပါတယ္။ ေစ်းလဲ အင္ မတန္ၾကီးလွပါတယ္။ သာမန္ သီးႏွံမ်ားထက္ ၅ ဆေလာက္အထိ ေစ်းၾကီးေပမဲ့ ဝယ္စားၾကပါတယ္။

● ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး ေအာ္ဂဲနစ္စနစ္သို႔
အခုမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စတင္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရုပ္ျပည္က ဓါတ္ေျမၾသဇာ နဲ႔ဓါတုပစၥည္းမ်ားကို အျမန္ဆံုးတားျမစ္ႏိုင္ဖုိ႕ ျမန္မာအစိုးရက ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ ဝိသမ ေလာဘသမားမ်ား အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးမွာ တရားမွ်တမႈမရွိတာ ေၾကာင့္ ေတာင္သူလယ္သမားအမ်ားစုဟာ ဆင္းရဲတြင္းက မထြက္ႏိုင္ပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။

အင္အယ္ဒီ အစိုးရသစ္ရဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီမွာလဲ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး ဦးစားေပးမယ္ ဆိုေပမဲ့ ..ရိတ္သိမ္းခ်ိန္လြန္ နည္း ပညာကို ႏိုင္ငံေတာ္က လုပ္မေပးႏိုင္ပါဘူ။ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ေခ်းေငြေတြလဲ အလဟသ ျဖဳန္းတီးေစပါတယ္။ လယ္သမားမ်ား ေငြမကိုင္တြယ္တတ္ျခင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးနည္းပညာမ်ား၊ လယ္ယာသံုးပစၥည္းမ်ား၊ မ်ိဳးေစ့၊ ေျမၾသဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားအျပင္ သို ေလွာင္ေရးမ်ားကို အျမက္ၾကီးစားေနတဲ့ ပြဲစားမ်ားနဲ႔အက်င့္ပ်က္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ထမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း နိမ့္က်ေနပါတယ္။

● အစိုးရ FDA အေရးယူမႈမ်ား
အေရးထဲ အခုလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလမွာ တရုပ္ျပည္မွာ တရုပ္အစိုးရက ဖမ္းဆီး၊ ေထာင္ခ်တဲ့ ဓါတု စားေသာက္ ကုန္မ်ား တိရိစၧာန္ အစာမ်ား၊ ျမန္မာျပည္ဖက္ကို ဒလေဟာ ဝင္ေရာက္လာတာလည္း မတားျမစ္ႏိုင္၊ အေရးမယူႏိုင္ ျဖစ္ေန ပါ တယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာအစိုးရလည္း စားေသာက္ကုန္ FDA စစ္ေဆးမႈကို ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာ လုပ္ေဆာင္လာျပီျဖစ္ပါတယ္။ အေရးယူမႈ မလုပ္ႏိုင္ေသးေပမဲ့ မၾကာခင္ အေရးယူ၊ ဖမ္းဆီး၊ ၾကီးေလးစြာ ဒဏ္ေငြ ခ်မွတ္ႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

ေဇာ္ေအာင္
၁၅ ေအာက္တိုဘာ၊ ၂ဝ၁ရ

Ref:
ျမန္မာစိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး eBook (Link)
https://www.slideshare.net/…/mdgmilkagruculturericerural-de