(မုိးမခ) ဧၿပီ ၇၊ ၂၀၁၇
က်ိႏၱလီ (Myanmar Now) – ရခိုင္ျပည္နယ္၊ သံတဲြခရိုင္အတြင္း သစ္မာစိုက္ခင္းလုပ္ကိုင္တဲ့ ပုဂၢလိကကုမၸဏီတခ်ိဳ႕ ေတာ ရွင္း သစ္ခုတ္မႈေၾကာင့္ သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းရွားပါး၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာတယ္လို႔ မၾကာေသးခင္ကေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ ေဒသ ခံမ်ားက ေျပာပါတယ္။
က်ိႏၲလီၿမိဳ႕နယ္ခြဲ ဘိုကေလးေက်ာင္းကုန္းေက်းရြာမွာေနထုိင္တဲ့ ဦးစိန္ဝင္းက ေတာျပဳန္းမႈေနာက္ဆက္တဲြြအျဖစ္ သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္က လုိက္ပါလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
(ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း လုပ္ပိုင္ခြင့္ရသြားတဲ့ထဲမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ အစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာနယ္ေျမတခ်ဳိ႕ ပါဝင္သြားေၾကာင္း ရွင္းျပေနတဲ့ က်ိႏၱလီၿမိဳ႕နယ္ခြဲ၊ ဘိုကေလးေက်ာင္းကုန္းရြာမွ ေဒသခံတဦး)
“သူတို႔ ခုတ္တာက ၂ဝ၁၄ မွာ စခုတ္တာ။ ခုတ္ကတည္းက သူတုိ႔က လူအား စက္အားသံုးတာကိုး။ ခုတ္ၿပီး မုိးတြင္းမွာပဲ ေရႀကီးတာ။ တသက္လံုးက မႀကံဳဘူးတဲ့ ရြာေတြ ေရျမဳပ္တယ္။ ေခ်ာင္းေတြ၊ ေျမာင္းေတြ ဆင္္းတဲ့ေရကို ထိန္းမယ့္သစ္ေတာ မရွိတဲ့အခါ ဒလေဟာက်တာေပါ့။ သာယာကြၽန္းဆုိတဲ့ရြာဆုိရင္ တရြာလံုးျမဳပ္တာ” လို႔ ဦးစိန္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
သူနဲ႔ တရြာတည္း ေနထိုင္သူ ဦးေက်ာ္ဆန္းကလည္း ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ လမ္းတံတားမ်ားသာမက စိုက္ပ်ဳိးေျမပ်က္စီးမႈနဲ႔လည္း ရင္ဆိုင္ရတယ္လို႔ ရွင္းျပပါတယ္။
“မိုးတြင္းဘက္ေရာက္ေတာ့ လယ္ေတြ ႏုန္းဖံုးသြားၿပီး လယ္ေတာ္္ေတာ္မ်ားမ်ား ထြန္လို႔မရေတာ့ဘူး” လို႔ ဦးေက်ာ္ဆန္္းက ေျပာပါတယ္။
တုန္းေတာေက်းရြာမွ ကိုျမင့္ေအာင္ကေတာ့ ၂ဝ၁၅ ႏွစ္လယ္ပိုင္း ႏွစ္ရက္ၾကာ ေရႀကီးမႈေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕လယ္ ၂ ဧက ပ်က္စီးရ တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“ေနာက္နွစ္မွာ ေရမႀကီးေတာ့ေပမဲ့ စပါးအထြက္ႏူန္း က်သြားတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္လယ္ဆုိရင္ အရင္က တစ္ဧကကို တင္း ၁၂ဝ ေလာက္ ထြက္ေပမယ့္ အခုနွစ္မွာေတာ့ ၆ဝ ေတာင္ မျပည့္ခ်င္ေတာ့ဘူး” လို႔ ကိုျမင့္ေအာင္က ရွင္းျပပါတယ္။
လူလုပ္ သဘာဝေဘးေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ၊ ေသဆံုးမႈလည္း ရိွတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
“ဒိုက္ေတြ၊ သစ္တံုးေတြ၊ အမိႈက္ေတြေၾကာင့္ အိမ္ေတြလည္း ပ်က္စီးသြားတယ္။ အသက္ ၃ဝ ေလာက္ရွိတဲ့ လူတေယာက္ လည္း တုံးေတြဖယ္ရင္္းနဲ႔ တံုးပိၿပီး ဆံုးသြားတယ္” လို႔ ကိုျမင့္ေအာင္က ေျပာျပပါတယ္။
ပုဂၢလိက ကုမၸဏီတခ်ဳိ႕ သစ္ေတာ အေျပာင္ရွင္းစနစ္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ကို တုိင္ၾကားခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဂြၿမိဳ႕ နယ္က သစ္ေတာအရာရွိေတြ လာေရာက္စစ္ေဆးခဲ့တယ္လို႔ ေဒသခံမ်ားက ဆုိပါတယ္။
ေဒသတြင္း ၿမိဳ႕မ်ားမွာ ၂ဝဝ၈ ကအစျပဳၿပီး ပုဂၢလိကသစ္ေတာစိုက္ခင္းလုပ္ကိုင္ဖို႔ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ေၾကာင္း သံတြဲခရိုင္ သစ္ ေတာဦးစီးဌာနရဲ႕ မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သံတြဲမွာ ၈၃ ဧက၊ ေတာင္ကုတ္မွာ ၇၄၇ ဧက၊ ဂြမွာ ၉၅၆.၅ ဧက ခြင့္ျပဳေပးခဲ့တာပါ။
(ေဒသခံျပည္သူ အစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာတည္ေထာင္ခြင့္လက္မွတ္ရရွိထားေၾကာင္းျပသေနတဲ့ က်ိႏၲလီၿမိဳ႕နယ္ခြဲ၊ ဘိုကေလး ေက်ာင္းကုန္းရြာမွ ဦးစိန္ဝင္း)
သစ္ေတာေတြကေန ရရိွတဲ့ ထင္း၊ ေမ်ာတုိင္၊ ႀကိမ္၊ ႏြယ္၊ ဝါး၊ မိႈ၊ မွ်စ္၊ အသီးအရြက္မ်ဳိးစံု၊ ပ်ားရည္ စတဲ့ သစ္ေတာထြက္ ပစၥည္းေတြက ေဒသခံတို႔ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးကုိ အေထာက္အကူျပဳခဲ့တာပါ။ ဒီေတာေတြ ပုဂၢလိကပိုင္ျဖစ္သြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ရွာေဖြစားေသာက္ရ ခက္ခဲသြားတယ္လို႔ ေဒသခံအမ်ားအျပားက ေျပာၾကပါတယ္။
● သစ္ခိုးခုတ္ျခင္း
ဘိုကေလးေက်ာင္းကုန္းေက်းရြာနဲ႔ မိုင္ ၂ဝ ေက်ာ္ေဝးတဲ့ ေနရာမွာ ပုဂၢလိက သစ္မာစိုက္ခင္း ဧက ၅ဝဝ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ Mighty Marine Product ကုမၸဏီရဲ႕တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အေျပာင္ရွင္းစနစ္ကို အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲ က်င့္သံုးခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။
၂ဝ၁ဝ မွာ စတင္လုပ္ကိုင္တုန္းက သစ္ေတာဧက ၃ဝ ေလာက္ကို အေျပာင္ရွင္းခဲ႔ျပီး အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ပ်ဳိးပင္ေတြကို ဖာစုိက္တဲ့ စနစ္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ခဲ့တယ္၊ ေဒသကို အက်ဳိးျပဳမယ့္ အစီအစဥ္လည္း ရိွတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ဥပေဒအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ သစ္ေတာကေနၿပီးေတာ့ ဒါကေတာ့ ထုတ္သင့္ေနၿပီ၊ ထုတ္ရမယ္ဆိုရင္ လည္း အရင္းႏုတ္ၿပီးေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ရဲ႕ ၂ဝ ရာခုိင္ႏူန္းထက္မနည္းေသာ ေငြကို ဒီေဒသအတြက္လုပ္မယ္ဆုိတာ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ ကုမၸဏီမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ရွိတယ္” လို႔ သူက ရွင္းျပပါတယ္။
ကုမၸဏီလုပ္ကြက္ထဲ ထင္းဝင္ခုတ္္တာေတြ ရိွေနတယ္၊ ထင္းခုတ္သူေတြမွာ တျခားရည္ရြယ္ခ်က္ရိွလိမ့္မယ္လို႔ သူက ယံု ၾကည္ေနပါတယ္။
“သူတို႔ ဒါကို ခုတ္ခ်င္္ေနတယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ထင္းထက္ ဒီပ်ဥ္းကတုိးပင္ကိုပဲ ခုတ္ခ်င္ေနတာ။ ထင္းဆုိတာ သက္သက္ ေျပာတာ” လို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ကုမၸဏီအရာရိွက ဆိုပါတယ္။
ဒီေရေတာ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး၊ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ Rakhine Coastal Region Conservation Association အဖဲြ႔ တည္ေထာင္သူ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္ၾကည္ကေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ေဒသခံေတြဟာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးတာကို ဦးစားေပးသင့္တယ္လို႔ ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။
တစ္ဦးကို တစ္ဦး အျပစ္ဖို႔ေနျခင္းက သစ္ေတာထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေနွာင့္ေနွးေစတယ္လို႔ သူက ယူဆေနတာပါ။
“ခုတ္ခ်င္တယ္၊ ဒီေတာကို သီဟုိခင္းစုိက္မယ္၊ လိေမၼာ္ခင္းစုိက္မယ္၊ ဒီေတာရဲ႕ အေျခအေနက ဒီလိုရွိတယ္။ တကယ္လုိ႔ မေအာင္ျမင္ ဘူးဆုိရင္ ဒီေတာရဲ႕တန္ဖိုးကို ဘယ္ေလာက္ေလ်ာ္ေပးရမယ္၊ ခ်က္္ျခင္း မဟုတ္ေတာင္မွ ဘယ္နွနွစ္ ေလ်ာ္ေပး ရမယ္ဆုိတာမ်ဳိး (ညိႇႏိႈင္း ေျပာဆိုၿပီး) ေလာေလာဆယ္ထိ္န္းႏိုင္ရင္ကိုေတာင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္္ငံရဲ႕ သဘာဝ ပတ္ဝန္း က်င္ဟာ ေတာ္ေတာ္ထိန္းလို႔ ရသြားမယ္” လို႔ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ၾကည္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“အခုဟာက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခုတ္လို႔ရတယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖ်က္ဆီးလို႔ရတယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မီးရိွ႕လို႔ ရတယ္။ ဘယ္သူမွလည္း အေရးေပၚမလုပ္ဘူး”
● အစုအဖဲြ႔ပိုင္ေတာ
ဘိုကေလးေက်ာင္းကုန္းရြာမွာ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၉ဝ ေက်ာ္ ရွိၿပီး တခ်ဳိ႕က စပါး၊ ေျမပဲ စိုက္ပ်ဳိးၾကသူေတြပါ။ အမ်ားစုက ေတာ့ ထြန္ယက္စိုက္ပ်ဳိးစရာေျမပိုင္မရွိတဲ့အတြက္ ေတာေတြ ေတာင္ေတြကိုပဲ အားကိုး စားေသာက္ေနရတယ္လို႔ ဆုိပါ တယ္။
၂ဝ၁၄ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ သစ္ေတာဌာနက တအိမ္ေထာင္ ၅ ဧက ႏူန္းနဲ႔ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ပိုင္ သစ္ေတာလုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးခဲ့ရာမွာ ဒီအခြင့္အေရးကို အဲဒီရြာက အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၂ဝ ရရိွခဲ့တာပါ။
အစုအဖဲြ႔ပိုင္ေတာကို ၂ဝ၁၄/၂ဝ၁၅ ကာလက ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ၁၈၈.၂၉ ဧက၊ ဂြၿမိဳ႕နယ္မွာ ၈၉၉.၈၁ ဧက အထိ ခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း သံတြဲခရိုင္ သစ္ေတာဦးစီးဌာန၊ ဌာနခြဲစာေရး ရံုးအုပ္္ ဦးေအာင္လွက ေျပာျပပါတယ္။
သံတြဲၿမိဳ႕မွာေတာ့ ၂ဝဝ၆/၂ဝဝ၇ ခုနွစ္ ကာလက စတင္ၿပီး ၆၉၈ ဧက ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ။