(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၆
ျပီးခဲ့ေသာ ဇြန္လက ဆယ္တန္း စာေမးပြဲေအာင္စာရင္းမ်ား ထြက္ခဲ့သည္။ သူငယ္ခ်င္းတဦးမွာ သူ႔သမီးေလး ဘာသာစံု ဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္သျဖင့္ facebook ေပၚ ဝမ္းသာအားရ ေရးတင္ရွာသည္။ မိဘေမတၱာ မဟုတ္လား။ သူ႔မွာ ကိုဖိုးစြံဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ တကၠသိုလ္ ပထမႏွစ္ကပင္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သူေပ။ အားလံုးထဲတြင္ သူသာလွ်င္ အရြယ္ေရာက္ေသာ သားသမီးရွိျပီး က်န္သူမ်ားမွာ သူ႔ေလာက္ သားသမီး ၾကီးၾကီးမားမား မရွိၾက။ သူ႔လို မစြံခဲ့ၾကဟု ဆိုႏိုင္၏။
သူႏွင့္ေတြ႕ေသာအခါ ဝမ္းသာေၾကာင္းေျပာမိေတာ့ သူက သူကိုယ္တိုင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့စဥ္ကထက္ ပိုေပ်ာ္မိသည္ဟု ဆိုျပန္ သည္။ တဆက္တည္း သူစိတ္ပူေနသည္ဟုလည္း ေျပာေလသည္။ စိတ္ပူရျခင္း အေၾကာင္းမွာ ယခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္ဝင္ ခြင့္ကို အမွတ္စာရင္းျဖင့္ မဆံုးျဖတ္ပဲ ဝင္ခြင့္စာေမးပြဲထပ္ေျဖရမလိုလို သတင္းၾကားေနေသာေၾကာင့္ပင္။ သူ႔ဘက္က စဥ္း စားေတာ့လည္း စိတ္ပူစရာပင္။ သမီးေလး ဒီေလာက္ထူးခြၽန္ေအာင္ျမင္ျပီးကာမွ ေနာက္တဆင့္တြင္ ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္ ျဖစ္ သြားမွာ စိုးရိမ္ေပမည္ေပါ့။ (ေနာက္ပိုင္းၾကားရေသာသတင္းမ်ားအရေတာ့ ထိုအစီအစဥ္မျဖစ္ေတာ့ဟု ဆိုသည္။ မျဖစ္တာ လည္း ခပ္ေကာင္းေကာင္းပင္။ မဟုတ္လွ်င္ ေက်ာင္းသားမ်ား ဆယ္တန္းစာေမးပြဲဖိအားကို ႏွစ္ၾကိမ္ခံစားရသလို ျဖစ္ေနဦး မည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ဆယ္တန္းစာေမးပြဲဖိအားမွာ အၾကီးဆံုးပင္။ ယင္းဖိအားကို ဆယ္တန္းစာေမးပြဲ ေျဖဆိုခဲ့ဖူးေသာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူအားလံုး ၾကံဳဖူးခဲ့ၾကသည္သာ။ မွတ္မိပါေသးသည္။ ကိုယ္တိုင္ ဆယ္တန္း ေက်ာင္းသားဘဝက အတန္းတက္တက္ခ်င္း ပထမေန႔တြင္ ဆရာတိုင္းလိုလိုက ဆံုးမစကား ေျပာၾကသည္။ ဆရာ အားလံုး နီးပါးက ဆယ္တန္းစာေမးပြဲသည္ ဘဝအတြက္အေရးၾကီးသျဖင့္ မေမ့မေလ်ာ့ ၾကိဳးစားဖုိ႔လိုေၾကာင္း၊ တမွတ္သည္ တဘဝပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာတုိ႔လည္း တပည့္တုိ႔ကို အလြန္ အားထားေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ အတန္းပိုင္ဆရာဆိုလွ်င္ “ေအး အခုေတာ့ ဆရာေရွ႕မွာ မင္းတုိ႔သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ႕ ဘဝေတြဟာ အတူတူေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဆယ္တန္းေအာင္ျပီးတာနဲ႔ တ ေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ကြာျခားသြားျပီ။ ဆရာဝန္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ စစ္ဗိုလ္ဆိုျပီး ဘဝေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲသြားလိမ့္မယ္” ဟုပင္ ေျပာခဲ့သည္။ ထိုစကားေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္ေတာ့ အေတာ္တုန္လႈပ္သြားမိပါသည္။ တျခား ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း တေယာက္ မ်က္ႏွာတေယာက္ အျပန္အလွန္ ၾကည့္ၾကသည္ကို ေတြ႕လိုက္ရပါသည္။ အခ်င္းခ်င္း ျပိဳင္ဘက္ဟူေသာ သေဘာထားမ်ိဳး မသိမသာ ဝင္သြားခဲ့ပါျပီ။ ကိုယ့္ဘဝကို ေျပာင္းသြားေစမည့္အရာဆိုေတာ့ ဘယ္သူ စိတ္မလႈပ္ရွားပဲေနပါ့မလဲ။ ဆရာေတြ ေျပာတာလည္း မွားသည္ဟု မဆိုႏိုင္ပါ။ အေျခအေနေတြက အဲဒီအတုိင္း တကယ္ျဖစ္ေနခဲ့သည္ပဲ။
ဆရာ ဆရာမမ်ား အေနႏွင့္လည္း ကိုယ့္အခန္းကို အထူးအားထားေနခဲ့တာ အမွန္ပင္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္း၏ စနစ္အရ ဤတန္းခြဲတြင္ရွိေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ပညာရည္အေကာင္းဆံုးဟုယူဆရေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို စုထားျခင္းျဖစ္ သည္။ ဆရာေတြကိုယ္တိုင္လည္း လက္ရွိ ခ်န္ပီယံအသင္းကို နည္းျပရေသာ နည္းျပအဖြဲ႕လို ဖိအားေတြဝင္ေနခဲ့သည္ဟု ထင္ပါသည္။ ယခင္ႏွစ္ကတင္ထားခဲ့ေသာ ေအာင္ျမင္မႈစံခ်ိန္ကို ဆက္ထိန္းႏိုင္ပါ့မလား ေက်ာ္လြန္ႏိုင္မည္လား စေသာ ဖိ အားေတြ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ထိုစာသင္ႏွစ္ တႏွစ္လံုးမွာ ေက်ာင္းသားဘဝတေလွ်ာက္တြင္ ဖိအားအမ်ားဆံုးျဖင့္ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရေသာႏွစ္ပင္။ မေမ့မေလ်ာ့ ေသာ သတိျဖင့္လည္း ေနခဲ့ရေလသည္။ သူငယ္ခ်င္း အခ်င္းခ်င္းလည္း ျပိဳင္ဘက္လို သေဘာထားကာ အမွတ္ခ်င္း ျပိဳင္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က သူငယ္ခ်င္းတဦးမွာ အတန္းထဲတြင္ စာေရးသူကို အထူးစိတ္ဒုကၡေပး၏။ သူ အေႏွာင့္အယွက္ ေပးပံုမွာ စာထဲတြင္ စိတ္မဝင္စားႏိုင္ေအာင္ လုပ္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ သခ်ာၤတြက္ေနသည္ျဖစ္ေစ ဇီဝေဗဒ ပံုဆြဲေနသည္ျဖစ္ေစ သူေရာက္လာတတ္ျပီး ေနာက္ေျပာင္သလိုျဖင့္ စာအုပ္ဆြဲလုျခင္း၊ ဒီႏွစ္မွာ ေက်ာင္းရဲ႕ဂုဏ္ကိုေဆာင္မယ့္ ေက်ာင္းသားၾကီးကို ေလးစားပါတယ္ ဆိုျပီး စပ္ျဖဲျဖဲ လုပ္ျခင္းကဲ့သို႔ေသာအမႈမ်ားကို ၾကိဳးစားပမ္းစားျပဳရွာသည္။ စိတ္ဆိုးရမည္လည္း အခက္။ စိတ္ဆိုးလွ်င္ အေသးအဖြဲျဖင့္ စိတ္ဆိုးတတ္သည့္ မရင့္က်က္သူ ျဖစ္မည္။ စိတ္မဆိုးရေအာင္လည္း သူထိုသို႔ ေႏွာင့္ယွက္ တိုင္း အာရံုစူးစိုက္မႈ ေလ်ာ့သြားတတ္ျပန္သည္။ တိုက္ဆိုင္သည္မွာ ဆယ္တန္းေအာင္ျပီး အမွတ္စာရင္းအရ တကၠသိုလ္ ခြဲျပန္ေတာ့လည္း ထိုသူငယ္ခ်င္းႏွင့္ အတူပင္ တကၠသိုလ္တခုတည္းသို႔ ေရာက္သြားခဲ့ျပန္သည္။ တကၠသိုလ္တက္စဥ္တြင္ တျမိဳ႕နယ္တည္း တေက်ာင္းတည္းထြက္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ႔ကို ခင္ခင္မင္မင္ မရွိ အျခား သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္သာ တတြဲတြဲ ရွိခဲ့သည္။ ဟိုတုန္းက မေက်နပ္ခဲ့သည့္ စိတ္အခံေၾကာင့္ေလာ မေျပာတတ္ပါ။
ဤကဲ့သို႔ေသာအျဖစ္မ်ိဳးကို တျခား ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားလည္း အနည္းႏွင့္အမ်ား ၾကံဳဖူးၾကမည္ ထင္ပါသည္။ တမွတ္သည္ တဘဝဟူ၍ ခံယူ ၾကိဳးစားရာမွ အခ်င္းခ်င္း ျပိဳင္ဘက္သဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ရျခင္းပင္။ ယခုကဲ့သို႔ ပြင့္လင္းလာေသာ ေခတ္တြင္ အမွတ္ႏွင့္ဆံုးျဖတ္ေသာစနစ္ကို ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိလာသည္။ ဆယ္တန္းေအာင္မွတ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္မည့္အစား ဝင္ခြင့္ စာေမးပြဲတရပ္ ထပ္မံေျဖဆိုခိုင္းေသာ္ ေကာင္းမည္လား၊ ဝင္ခြင့္စာေမးပြဲတြင္ ဉာဏ္စမ္းေမးခြန္းမ်ား ေမးရေသာ္ ေကာင္းမည္ လား စေသာအဆိုျပဳခ်က္မ်ားလည္း ၾကားလာရသည္။ ကိုယ္ပိုင္အယူအဆအရေတာ့ ဝင္ခြင့္စာေမးပြဲဆိုျပီး ထပ္လုပ္လည္း ထူးမည္ မထင္ပါ။ ဝင္ခြင့္စာေမးပြဲအတြက္ သင္တန္းေတြ က်ဴရွင္ေတြတက္ရျခင္းသာ ပုိလာစရာ ရွိပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ စာေမးပြဲေၾကာင့္ ဖိအားမ်ားရျခင္းမဟုတ္ပဲ ျမန္မာျပည္ရွိ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ဂုဏ္အဆင့္အတန္းမတူသလို ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ပင္။
အက်ယ္ခ်ဲ႕၍ဆိုရေသာ္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္က ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားတိုင္းလိုလို အတက္ခ်င္ဆံုး တကၠသိုလ္ႏွစ္ခုမွာ ေဆးတကၠသိုလ္ႏွင့္ စက္မႈတကၠသိုလ္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုတကၠသိုလ္ႏွစ္ခုမွာ ၁၉၆၂ အလြန္မွစျပီး ျမန္မာ့ပညာေရးတြင္ ေရပန္း အစားဆံုး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ႏွစ္စဥ္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အိပ္မက္လည္း ျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က အခုေခတ္လို ေရေၾကာင္းပညာ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားမွလာဖြင့္ေသာေက်ာင္းေတြ မေပၚေသးေပ။ ထိုတကၠသိုလ္မ်ားသို႔တက္ခြင့္ရဖုိ႔မွာလည္း အမွတ္ အလြန္ေကာင္းမွ ရမည္။ ေဆးတကၠသိုလ္ဆိုလွ်င္ ရန္ကုန္တိုင္း၏ ဆင္ေျခဖံုးၿမိဳ႕မ်ားပင္လွ်င္ ႏွစ္စဥ္ဝင္ခြင့္ရသူအေရ အ တြက္ကို လက္ခ်ဳိးေရႏိုင္သည္။ အခ်ိဳ႕ႏွစ္မ်ားတြင္ လက္ဆယ္ေခ်ာင္း မျပည့္တာေတာင္ ရွိသည္။ ေဝးလံသီေခါင္ေသာ နယ္ စပ္ေဒသမ်ားရွိ ျမိဳ႕နယ္မ်ားဆိုလွ်င္ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ၾကာမွ ေဆးေက်ာင္းသားတေယာက္ ေပၚထြန္းတာေတာင္ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
လူ႕ဘဝသည္ အလြန္ရခဲလွသျဖင့္ “မႏုႆတ ဘာဝ ဒုလႅဘ” ဟု ဆိုၾကသည္။ ရဟန္း ဘဝသည္လည္း အလြန္ ရခဲလွသျဖင့္ “ပဗၺဇိတ ဘာဝ ဒုလႅဘ” ဟု အဆိုရွိသည္။ ထို႔အတူ ကိုယ့္ေခတ္က ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္လည္း “ေဆးေက်ာင္းသား ဘာဝ ဒုလႅဘ” “စက္မႈေက်ာင္းသားဘာဝ ဒုလႅဘ” ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ေက်ာင္းသားေပါင္းမ်ားစြာထဲမွ ရွားရွားပါးပါး ခဲရာခက္ ဆစ္ တက္ခြင့္ရသူမ်ား ျဖစ္သည္ကိုး။
တကယ္ေတာ့ အႏွီပညာေရး ဒုလႅဘတရားသည္ မေကာင္း။ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္လည္း အလြန္ ဖိအား ၾကီးမားသည္။ ျပီးေတာ့ တိုင္းျပည္၏ အေတာ္ဆံုးဟုဆိုႏိုင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား ပညာရပ္နယ္ပယ္တခု ႏွစ္ခုတည္းတြင္ စုပံုေနသည္ ဆုိ လွ်င္ တခုခုေတာ့မွားေနျပီဟု ထင္ပါသည္။ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္လည္း မေကာင္း။ လူေတာ္တေယာက္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဆးပညာသည္ သူစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဆံုးနယ္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မည္။ စက္မႈပညာသည္ သူ႔အစြမ္းကို အကုန္ထုတ္ျပႏိုင္ေသာ နယ္ ပယ္ ျဖစ္ေကာင္းမွ ျဖစ္မည္။ သမိုင္း၊ ဘာသာေဗဒ၊ ဒႆနိကေဗဒ၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ၊ ဥပေဒ စသည္တုိ႔တြင္ ထူးခြၽန္ထက္ျမက္သူ ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ တိုင္းျပည္တိုးတက္ရန္အတြက္ ပညာရပ္နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ လူေတာ္မ်ား ညီမွ်စြာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိ ရန္ လိုေပသည္။
ဒါဆိုလွ်င္ ေက်ာင္းသားေတြကို အမွတ္နဲ႔ မဆံုးျဖတ္ပဲ ကိုယ္တက္ခ်င္ရာ တက္ခြင့္ေပးလိုက္ပါဆိုေတာ့လည္း မျဖစ္ႏိုင္ျပန္။ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္က ဆိုလွ်င္ တႏိုင္ငံလံုးက ေက်ာင္းသားေတြက ေဆးေက်ာင္းပဲ တက္ခ်င္သည္ဟု ေျဖလိမ့္မည္။ အခုဆိုလွ်င္ေတာ့ ဘယ္တကၠသိုလ္မွာ စုျပံဳေနမလဲ မဆိုႏိုင္။ ေက်ာင္းသားဘက္က ၾကည့္ေတာ့လည္း ဘယ္ သူမွ ေရွ႕တက္လမ္းမရွိဟုထင္ရေသာ ပညာရပ္မ်ားကို သင္ခ်င္ၾကမည္မဟုတ္။ ေရွ႕တက္လမ္းဆိုရာတြင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းသာမက ႏိုင္ငံရပ္ျခားသို႔ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္း၊ အဆင့္မီဆရာမ်ား သင္ၾကားေနျခင္း၊ ဂုဏ္ သိကၡာျမင့္မားေသာတကၠသိုလ္ျဖစ္ျခင္း စသည္တုိ႔လည္း ပါဝင္ပါလိမ့္မည္။
လြတ္လပ္ေရးမရခင္အခ်ိန္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးကာလမ်ားတြင္ ေဆးပညာသည္ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ေခတ္မစား။ တက္ေရာက္သူ ရွားသည္။ စစ္ၾကိဳေခတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးက ရုပ္ရွင္ေဟာင္းမ်ား ျပန္ၾကည့္လွ်င္ပင္ ဆရာဝန္ၾကီးလာျပီဟူေသာအခန္းတြင္ ပန္ခ်ာပီေခါင္းေပါင္းႏွင့္ အိႏၵိယအမ်ိဳးသားၾကီးကို ေတြ႕ရလိမ့္မည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသားဆရာဝန္မ်ား ၾကီးစိုးခဲ့ဖူးသည္။ ထိုစဥ္က အေတာ္ဆံုးေသာ ျမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ဘီေအဘြဲ႕ေပး ေသာ အထူးျပဳဘာသာရပ္မ်ားကို ေရြးတက္ၾကသည္။ “ကိုဘီေအ ျမိဳ႕အုပ္ေလာင္းက အုပ္ေပါင္းေပါင္းလို႔ တုတ္တေခ်ာင္းနဲ႔ လမ္းကိုေလွ်ာက္တယ္….ေခါင္းေပါင္းစ ရွည္လြန္း ရွည္လြန္းတယ္” ဆိုေသာ သီခ်င္းမ်ား ေခတ္စားခဲ့သည္။ သီခ်င္းထဲက အတိုင္းလည္း ညေနေစာင္းလွ်င္ ကိုဘီေအက ေခါင္းေပါင္းၾကီး ေပါင္းျပီး လမ္းေလွ်ာက္ထြက္လာလွ်င္ ဖီးလိမ္းျပင္ဆင္ထား ေသာ အပ်ိဳေခ်ာမ်ားက လူလံုးထြက္ျပၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ အပ်ိဳ႕မိခင္မ်ားကလည္း မကန့္ကြက္ဟု ဆိုသည္။ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ခန့္သာ ရွိမည္ ျဖစ္ေသာ လူငယ္ေလးက ေခါင္းေပါင္းၾကီးေပါင္းကာ တုတ္ေကာက္ၾကီးျဖင့္ လမ္းေလွ်ာက္လာပံုကို ျမင္ ေယာင္ၾကည့္ႏိုင္သည္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေခတ္က ေခတ္အစားဆံုး အမ္စီေမာင္ေမာင္သည္ ကိုဘီေအေလာက္ ေရပန္းမစား တာ ေသခ်ာပါသည္။ ေရပန္းစားေပမည္ေပါ့။ သူတုိ႔ေခတ္က အဂၤလိပ္ ဗ်ဴရိုကေရစီစနစ္အရ ဘီေအဘြဲ႕ရသူမ်ားသည္ ျမိဳ႕ ပိုင္ နယ္ပိုင္ ျဖစ္လာဖုိ႔မ်ားသည္။ သူတုိ႔ေခတ္က ျမိဳ႕ပိုင္ဆိုတာ ဘုရားထူးျပီး တုန္ေနေအာင္ေၾကာက္ရသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဒီ ေတာ့ ေလးႏွစ္ေလာက္တက္ျပီး ကိုဘီေအက အလုပ္ေကာင္း အကိုင္ေကာင္းႏွင့္ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ အမ္စီေမာင္ေမာင္မွာ ဖားခြဲ ငါးခြဲ ေသြးသံတရဲရဲႏွင့္ ၇ ႏွစ္ေလာက္ ရုန္းကန္ရဦးမည္။ ဒီေတာ့ ကိုဘီေအက ပိုအေရးသာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ေခတ္က်ျပန္ေတာ့ ဘီေအဆိုတာ အမွတ္နည္းတဲ့ လူညံ့ေတြတက္တာဟူ၍ အမ္စီေမာင္ေမာင္ေတြ စက္မႈေမာင္ေမာင္ ေတြက အထင္ေသးၾကျပန္သည္။ ေခတ္အေျခအေနေပၚလိုက္ျပီး လူေတြ၏စိတ္ေနသေဘာထားေတြ ေျပာင္းသြားျခင္းသာ။
အမွန္ေတာ့ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေရးအတြက္ အမ္စီေမာင္ေမာင္ လုိအပ္သလို ကိုဘီေအ ကိုစက္မႈ ကိုဒႆန စသည္ျဖင့္ နယ္ပယ္ အသီးသီးတြင္ လူေတာ္မ်ားလိုအပ္ပါသည္။ ထိုသို႔ လူေတာ္မ်ား ေနရာအသီးသီးသို႔ေရာက္လာေအာင္ သူတုိ႔ အ တြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးရမည္။ ဂုဏ္သိကၡာၾကီးေသာ တကၠသိုလ္မ်ားျဖစ္ေအာင္ တည္ေထာင္ေပး ရမည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ေက်ာင္းသားအားလံုး တကၠသိုလ္ တခု ႏွစ္ခုတည္းတြင္ စုျပံဳတိုးေနျခင္းမ်ား ျဖစ္မလာႏိုင္ေတာ့။ ထိုအခ်ိန္ တြင္ အမွတ္နဲ႔ခြဲေသာစနစ္မွာ သူ႔အလိုလိုပင္ ေပ်ာက္သြားရေပမည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ တကၠသုိလ္မ်ားကို အဆင့္အတန္း တူ ေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ဖုိ႔ကလည္း အခ်ိန္ယူရဦးမည္ မလြဲပါ။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္တာဝန္ရွိသူမ်ားက အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာမ်ား သင္ၾကားႏုိင္ေရးကို ဦးစားေပးလာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ေကာင္းေသာအစီအစဥ္ ျဖစ္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ခန္႔ တကၠသိုလ္ ပညာသင္ ၾကားေရးစနစ္ ပ်က္သေလာက္ ျဖစ္သြားခဲ့ပါသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ အဆိုးဆံုး ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ႏုိင္ငံေတာ္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားဝင္လာေအာင္ တတ္ႏိုင္သမွ် ၾကိဳးစားေနၾကသည္။ ရင္ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္လာ လွ်င္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားမ်ား အလုပ္အကိုင္ရေရးအတြက္ ဥပေဒမ်ားလည္း ေရးဆြဲရဦးမည္။ သို႔ေသာ္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားအရြယ္ ေရာက္သူမ်ားက ပညာေရးေခတ္ပ်က္ႏွင့္ တိုးခဲ့ၾကသည္။ အခုမွ ျပန္သင္ရေအာင္ကလည္း အသက္ေတြကၾကီးကုန္ျပီ။ ျပီး ေတာ့ တကၠသိုလ္ပညာမွာ ေရရွည္သင္ရေသာ ပညာမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာက်ေတာ့ အခ်ိန္တိုတိုႏွင့္ အက်ိဳးေက်းဇူး ေပၚထြန္းလာႏိုင္သည္။ အလုပ္လုပ္ရင္းလည္း သင္လွ်င္ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာမ်ားကို ဦးစားေပးရတာ ျဖစ္မည္ဟု ေတြးမိပါသည္။ တာဝန္ရွိသူမ်ားတြင္မူ အေသးစိတ္ အစီအမံမ်ားပင္ ရွိႏိုင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈ ပညာသင္ေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရး၊ အလုပ္လုပ္ရင္းႏွင့္ ေက်ာင္းတက္ ႏိုင္ေရး၊ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ အသိအမွတ္ျပဳ စာေမးပြဲမ်ားေျဖဆိုႏိုင္ေရး စေသာ ေရွ႕အစီအစဥ္မ်ားလည္း ရွိမည္ဟု ထင္ ပါသည္။
ဆိုရေသာ္ ေနာင္လာမည့္ မ်ိဳးဆက္ တေခတ္တြင္မူ တကၠသိုလ္ တခု ႏွစ္ခုတည္းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား စုျပံဳတိုးေနေသာ ပညာေရး ဒုလႅဘမွ လြန္ေျမာက္၍ ပညာရပ္နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ လူေတာ္မ်ား အခ်ိဳးညီစြာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိမွသာ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေရးအတြက္ ဟန္ခ်က္ညီ ပညာေရးျဖစ္လာမည္ကို ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္လွ်က္။
(ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔ ၂၀၁၆ ထုတ္ ဒီလိႈင္းဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅) အမွတ္ (၄၉) တြင္ ပံုႏွိပ္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါသည္။)