(မိုးမခ) ႏိုဝင္ဘာ ၂၁၊ ၂၀၁၆
[၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ စာေပဗိမာန္ကျပဳလုပ္မည့္ “ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းဆိုင္ရာ စာေပစာတမ္း ဖတ္ပြဲ” အတြက္ စာတမ္းေတာင္း၍ တင္သြင္းခဲ့ေသာ္လည္း ပယ္ခ်ခံရသည့္စာတမ္း ျဖစ္သည္။
အခန္း ၂ – ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕အစနဲ႔ သမိုင္းအက်ဥ္း
အခန္း ၃ – စစ္ေျခလွန္းေနာက္က ကပ္လိုက္လာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မိုးမခစာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပလိုက္ ပါသည္။]
၂။ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕အစနဲ႔ သမိုင္းအက်ဥ္း
ဗမာျပည္မွာ ျပည္တြင္းစစ္စျဖစ္တဲ့ကာလကို ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၂၈)ရက္လို႔ အားလံုးကလက္ခံထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ဘယ္ သူ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြဲလြဲခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္အာဏာ ရအစိုးရအဆက္ဆက္က ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ရတာဟာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္လို႔ တေလွ်ာက္လံုးေျပာခဲ့ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေတာထဲေရာက္သြားခဲ့ရတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကလည္း ဒီကိစၥအတြက္တရား ၀င္ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့တာမ်ဳိးမရွိပါဘူး။ ေျဖရွင္းခဲ့ရင္ လည္း လူသိပ္မသိခဲ့ဘူးလို႔ေျပာရမွာပါ။ ဒီကိစၥမ်ဳိးကလည္းသိမိခဲ့ သူေတြကေျပာမွ၊ ေျပာတဲ့စကားကလည္း ယုတၱိရွိမွ၊ ခိုင္လံုမွ၊ ယံုၾကည္ရေလာက္မွပဲ လက္ခံႏိုင္မယ္ထင္ပါ တယ္။
သိန္းေဖျမင့္ရဲ႕ ေက်ာ္ၿငိမ္းစာအုပ္မွာ ဒီလိုေရးထားတယ္။
”ေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ မေမြးေစခ်င္ေသာသားကို ဖ်က္ပစ္ရန္ဆံုးျဖတ္လိုက္ေလသည္။ တျပည္လံုး ရွိကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားဖမ္းရန္ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ေစာေစာကဂိုရွယ္တေယာက္တည္း ဖမ္းထား လိုက္ရန္ကား ေၾကာက္႐ြံ႕ေနခဲ့ေသး၏။ အခုေတာ့ တျပည္လံုးဖမ္းပြဲစေလၿပီ။ တပ္မေတာ္ထဲမွ ဗိုလ္သက္ထြန္း ကဖမ္းမည့္အေၾကာင္း သခင္သန္းထြန္းအားသတင္းေပးလိုက္သျဖင့္သာ ဗဟိုေခါင္းေဆာင္မ်ား လြတ္ထြက္ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ျပည္တြင္းစစ္စေလၿပီ။” ၂
ဒါကသိန္းေဖျမင့္ေရးသားခ်က္ပါ။ အဲဒီစာအုပ္မွာ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းရဲ႕နိဒါန္း(အမွာစာ)လည္း ပါပါတယ္။
သခင္တင္ျမရဲ႕ ‘ဘံုဘ၀မွာျဖင့္ ထက္ၾကပ္မကြာ’ စာအုပ္မွာေတာ့ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ မတ္လကုန္ပိုင္းကာလကို ဒီလိုေရးထားတယ္။
”မတ္လ၂၈ရက္ နံနက္ေစာေစာႀကီးမွာ ဆကာႀကီးဂါတ္တဲထဲက ပုလိပ္(၁၀)ေယာက္ေလာက္ လက္နက္ကိုယ္စီနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ အိမ္ကိုလာ၀ိုင္းပါတယ္။ …ေခါင္းေဆာင္လာတဲ့ရာဇ၀တ္အုပ္က အေဖ့ကိုသူတို႔လာ ရွာတဲ့အမည္ကို ေျပာလိုက္ေတာ့မွ… ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၿမိဳ႕နယ္ေခါင္းေဆာင္သခင္ေအးၿငိမ္းကို လာရွာ တာတဲ့။ ဖမ္း၀ရမ္းလည္းပါလာတယ္။
ေန႔လယ္က ေရဒီယိုသတင္းမွာ ရန္ကုန္ဗကပဌာနခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္ ဗသိန္းတင္နဲ႔ ဂိုရွယ္တို႔ကို ဆိုင္ ရာမွသြားေရာက္ဖမ္းရာမွာ လြတ္ေျမာက္သြားေၾကာင္း၊ အလံုၿမိဳ႕နယ္တပ္နီဌာန ခ်ဳပ္တြင္မူတပ္နီဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဗုိလ္သိန္းတန္၊ ဗိုလ္ရန္ေအာင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္) နဲ႔ ဗုိလ္လွၿမိဳင္အစရွိေသာ လူေပါင္း (၇) ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးရမိေၾကာင္း သတင္းေၾက ညာသြားပါတယ္။…ေနာက္ေန႔ေတြမွာ အနယ္နယ္ကအဖမ္းအဆီး သတင္းေတြနဲ႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ေတြက ေက်းရြာသူႀကီး ေတြဆီက လက္နက္၀င္သိမ္းသြားတဲ့၊ ဖဆပလေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖမ္းသြား၊ သတ္သြားတဲ့သတင္းေတြ ေန႔စဥ္သတင္းစာ ေတြထဲမွာ ေန႔ဆက္လိုပါလာပါေတာ့တယ္။ (စာ-၁၂၁-၂)
သခင္သန္းထြန္းအပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဧၿပီလထဲက်မွ ရန္ကုန္ကထြက္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ (စာ-၁၄၄)”၃
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက သိန္းေဖျမင့္က ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ႏုတ္ထြက္ခါစျဖစ္ၿပီး သခင္တင္ျမကေတာ့ အလံနီကြန္ျမဴနစ္ ပါတီက ျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာင္ေဇာရဲ႕ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိထဲမွာေတာ့ ဒီလိုေရးထားပါတယ္။
”ထိုဆိုရွယ္လစ္ပါတီသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ဦးႏုကိုတဘက္ကမွီခိုၿပီး တဘက္က ဖက္ဆစ္အာဏာတစိတ္ တပိုင္းျဖင့္ ရပ္တည္ေနသည္။ ျပည္သူလူထုအတြင္းတြင္ CPB ႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး ရပ္တည္မေနႏိုင္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကြယ္လြန္ၿပီး တႏွစ္အတြင္းမွာပင္ CPB ကိုဖိႏွိပ္လာ သည္။ ေနာက္ဆံုးCPBကိုေတာ တြင္းေမာင္းခ်ေရးျဖစ္ေစေသာ ရန္ကုန္ႏွင့္တကြ တျပည္လံုးရွိ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၀င္မ်ားကိုတၿပိဳင္တည္း အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ဖမ္းဆီးေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းေဆာင္အမ်ား စုသည္ မ်ဳိးခ်စ္ျပည္ခ်စ္ႏွင့္ လိုလားသူမ်ား၏ ႀကိဳတင္သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ နာရီပိုင္းအတြင္း အခ်ဳိ႕လည္းညအိပ္ေနရာမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားၿပီး ေတာတြင္းမွမီး က်ဳိးေမာင္းပ်က္လက္နက္ႏွင့္ခုခံသည္။ သို႔ျဖင့္လူထုအတြင္း မရပ္တည္ႏိုင္ ေသာ ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ ဤနည္းျဖင့္ CPB ကိုေတာတြင္းေမာင္းခ်ၿပီး ေသာင္းက်န္သူဟုဆိုကာ ဆိုရွယ္လစ္ လႊမ္းထား ေသာစစ္တပ္သို႔ လႊဲအပ္ဖိႏွိပ္ပါေတာ့သည္။ ဤနည္းျဖင့္ဆိုရွယ္လစ္မ်ားသည္ စစ္ တပ္အားကိုး၊ နယ္ခ်ဲ႕အားကိုးျဖင့္ျပည္တြင္း စစ္ႀကီးကို ဖန္တီးလိုက္ပါေတာ့သည္။ ထိုကိစၥကို ပုဂၢိဳလ္အရ ဦးေဆာင္ေဆာင္ရြက္သူမွာ ထိုစဥ္ကျပည္ထဲ ေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္ ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းပင္ျဖစ္သည္။ သူသည္ဗမာျပည္ ျပည္တြင္းစစ္၏ ပုဂၢိဳလ္အရတရားခံ နံ ပါတ္ (၁) ျဖစ္သည္။” ၄
အခုေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ရျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္ကို ခ်ဳိးေဖာက္ၿပီး အာဏာရအစိုးရက အတိုက္အခံပါတီေတြကိုဖိႏွိပ္မႈကေန ေပၚလာခဲ့တာျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက၀ါဒေရးရာအေျခခံ ေၾကာင့္ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္။
တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားရဲ႕ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကေရာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရပါသလဲ။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေက်ာ္ေဇာ က ၁၉၆၁၊ ၾသဂုတ္လ (၂၀) ရက္မွာ ဒီလိုမွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။
”ဒီျပည္တြင္းစစ္ကို ထပ္ၿပီးပိုမိုနက္႐ိႈင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းတရပ္လည္းရွိပါေသးတယ္။ ဒါကေတာ့ တိုင္း ျပည္မွာလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အတူ အေရးႀကီးဆံုးေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာႀကီးတရပ္ျဖစ္တဲ့လူမ်ဳိးစုမ်ားက အမ်ဳိးသားေရးရဲ႕အေျခခံသေဘာထားျဖစ္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရရွိေရးျပသနာမ်ားအေပၚမွာ မွန္ကန္စြာမေျဖရွင္းႏိုင္ဘူး။ ဒီလိုမေျဖရွင္းႏိုင္ၾကတဲ့အတြက္ လူမ်ဳိးစုမ်ားဟာ မိမိတို႔ရဲ႕တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္အတြက္ လူးလြန္႔လႈပ္ရွားၿပီး တိုက္ပြဲ၀င္လာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါကိုပင္ လံုညီလာခံမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျဖရွင္းသလ္ို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘဲ ဖိႏွိပ္ေရးကိုသာ အေလးေပးခဲ့တဲ့အတြက္ လူမ်ဳိးစုမ်ားနဲ႔ ပဋိပကၡပိုမိုျပင္းထန္လာခဲ့တယ္။ ေနာက္…လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲေတြျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။”၅
ဒီမိန္႔ခြန္းမွာပါတဲ့မွတ္ခ်က္ဟာတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားရဲ႕ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲရတဲ့အေၾကာင္းကို ၿခံဳငံုမိတာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕စကားေတြကို ထပ္ၿပီးမကိုးကားေတာ့ပါဘူး။ လံုေလာက္မႈ ရွိေနလို႔ပါ။
ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕အေစာပိုင္းကာလနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့မွတ္ခ်က္တခု ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဗုိလ္မွဴးခ်စ္ေကာင္းရဲ႕မွတ္ခ်က္ပါ။
”ျပည္တြင္စစ္ကား ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမအခ်င္းခ်င္း၊ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္း တိုက္ၾကေသာစစ္၊ ဘတျပန္က်ားတျပန္ တိုက္ၾကေသာစစ္ပင္ျဖစ္၏” ၆
နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရး၊ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလေတြတုန္းက အတူလက္တြဲလုပ္ခဲ့ၾကသူေတြ မိတ္ေဆြေတြ၊ ညီအစ္ကိုေတြက ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လာေတာ့ ဘက္တဘက္စီမွာ ရပ္တည္ရင္း တိုက္ခဲ့ၾကရတဲ့ စစ္ေတြျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျပည္တြင္း စစ္ရဲ႕ပထမမ်ဳိးဆက္က ဒီလိုအေျခအေနကေန အခုလုိႏွစ္ေပါင္း (၇၀) နီးပါးၾကလာ တဲ့အခါမွာ တတိယမ်ဳိးဆက္ကိုေရာက္ လာၿပီလို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့အေျခအေနလည္းျဖစ္ပါတယ္။ စစ္သက္တမ္းရွည္ ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ဆံုး႐ႈံးမႈေပါင္းေျမာက္ျမားစြာေတြထဲမွာ လူ႔အသက္ေတြ၊ ဘ၀ေတြ၊ ပစၥည္းဥစၥာေတြ၊ အနာဂတ္ေတြတင္မကဘဲ အရင္တုန္းကရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ညီေနာင္သားခ်င္း စိတ္ဓာတ္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီဆံုး႐ႈံးမႈ ေတြထဲက အႀကီးဆံုးေသာဆံုး႐ႈံးမႈကိုေျပာရရင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကိုအေျခခံၿပီးရွိခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားေသြးစည္းညီ ညြတ္ေရးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ခံစားမႈပဲျဖစ္ပါတယ္။
တန္းတူေရးနဲ႔ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရရွိေရးဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခခံေပၚကေန ရပ္တည္တိုက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္ ေတြနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္အဆက္ဆက္တို႔ တိုက္ခဲ့ၾကတဲ့တိုက္ပြဲရွည္ႀကီးရဲ႕အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ ဗမာတိုင္းရင္းသားေတြ အ ေပၚကို မုန္းတီးလာ၊ ဆန္႔က်င္လာခဲ့ၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒါကိုေျပလည္ေက်ေအးေအာင္ ေျဖရွင္းဖို႔ဆိုရင္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွာအတူ တကြေလွ်ာက္ၾကဖို႔ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုတာရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစစ္မီးကို ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ တရားမွ် တမႈရွိရွိေျဖရွင္းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရွိလာ၊ ရလာေအာင္လုပ္ၾကဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေျခရွိပါသလား။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ျပည့္၀လာႏိုင္ေျခရွိေနပါၿပီလား။
ေရွ႕ကိုလွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္ဖို႔အတြက္ က်န္ခဲ့တဲ့ေနာက္ဘက္(ဒါမွမဟုတ္) အနာဂတ္ကိုေမွ်ာ္ၾကည့္ဖို႔အ တြက္အတိတ္ကိုျပန္ငဲ့ၾကည့္ၾကရေအာင္။
အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္နဲ႔အနာဂတ္ဟာ ကာလကြင္းဆက္ေတြျဖစ္ေနေလေတာ့ ေရွ႕တလံေမွ်ာ္ၾကည့္ဖို႔အ တြက္ ေနာက္ဘက္က တေခၚစာအကြာကို ငဲ့ၾကည့္ၾကရေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့စကားကို ဘယ္တုန္းကစေျပာခဲ့ၾကပါသလဲ။
၃။ စစ္ေျခလွန္းေနာက္က ကပ္လိုက္လာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
၁၉၄၈၊ မတ္လ ၂၈ရက္မွာ ျပည္တြင္းစစ္စခဲ့ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲျဖစ္ခဲ့တာမို႔ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ လြတ္လပ္ေရးရဲ႕ ဖြားဖက္ေတာ္လို႔ေျပာေလ့ရွိၾကပါတယ္။
”ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ရက္သတၱတပတ္ၾကာတဲ့ ၅.၄.၁၉၄၈ မွာ ဆရာႀကီးသခင္ ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက ဖဆပလထဲမွာ လည္းမပါ။ ကြန္ျမဴနစ္တို႔ဘက္ကိုလည္းမသိလိုက္ဘဲရွိၾကတဲ့ သခင္ထိပ္တင္ကိုယ္ေတာ္ႀကီးနဲ႔ သခင္ဗေမာင္အစရွိတဲ့ သခင္ တခ်ဳိ႕ကိုေခၚၿပီး အျမန္ဆံုးတို႔ ဗမာအစည္းအ႐ုံးကို ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းၾကဖို႔နဲ႔ ပါတီႏိုင္ငံေရး၀ါဒလမ္းစဥ္ေတြကို အဓိကထားမ လုပ္ဘဲ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရာ ရရွိေၾကာင္းအတြက္ လုပ္ေဆာင္ၾကေစလိုေၾကာင္း မိန္႔ ၾကားခဲ့တယ္။ သခင္ေခါင္း ေဆာင္ေတြကလည္း လတ္တေလာလုပ္ငန္းေတြခ်မွတ္ၿပီးျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႀကိဳးပမ္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ တို႔ဗမာအစည္း အ႐ုံးကို ျပန္ဖြဲ႔စည္းၾကတယ္”၇
၁၉၄၈ ၊ စက္တင္ဘာလ ၁၉ရက္မွာ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံု ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕အစည္းအေ၀းကိုျပဳလုပ္ ၿပီးဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းအပါအ၀င္ (၁၇)ဦးနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႔ခဲ့တယ္။
၁၉၄၈၊ ဒီဇင္ဘာ၂၅ရက္မွာ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္၊ ရာဟုေထာင့္ သံတန္ေဆာင္းႀကီးမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ေက်ာင္းတိုက္ ေပါင္းတရာေက်ာ္က ဆရာေတာ္သံုးေထာင္ေလာက္ရယ္၊ တျခားဘာသာေပါင္းစံုဂုိဏ္းေပါင္းစံုက ေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္နဲ႔ လူထုပရိသတ္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္တက္ေရာက္တဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအစည္းအေ၀းႀကီးတခုကို ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၅၁ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ျပည္သူ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ေပါင္းစံု (People’s Peace Front) ကိုဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၁၀ရက္ကေန ၁၄ရက္အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဂ်ဴဗလီေဟာမွာျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ ရက္(ဗမာႏိုင္ငံ)ရဲ႕ျပည္လံုးကၽြတ္ညီလာခံကေန ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဆိုကို ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်မွတ္ၿပီး (၁၀၊ ၇၊ ၁၉၅၂) မွာ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပန္ၾကားလႊာကိုထုတ္ျပန္ခဲ့ တယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အထက္ဗမာျပည္တခြင္ကို လွည့္ၿပီးတရားေဟာတာေတြနဲ႔ တျခားလႈပ္ရွားေတြလုပ္ခဲ့ တာကို စာရွည္မွာစိုးလုိ႔ ဆက္မေျပာေတာ့ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ ထူးျခားတဲ့အျဖစ္အပ်က္တခုကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအ ဖြဲ႕(၈)ဦးေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းၿပီး လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့အထဲက ျဖစ္ပါတယ္။
”၁၉၅၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၈ရက္မွာ တေန႔တည္း၊ တရက္တည္း၊ တခ်ိန္တည္း အခ်ိန္ကိုက္ ၿပီး တႏိုင္ငံလံုးမွာရွိတဲ့ ခ႐ိုင္ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပပြဲႀကီးေတြ က်င္းပျပဳလုပ္ ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။” ၈
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔က အဲဒီလိုလႈပ္ရွားမႈေတြလုပ္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ၁၉၅၈၊ ေအာက္တိုဘာလ အတြင္း အာဏာလႊဲေျပာင္းမႈ (ပထမအႀကိမ္ စစ္အာဏာသိမ္းမႈ)ႀကီး ေပၚေပါက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ၁၉၅၉ခုႏွစ္မွာ ျပည္တြငး္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ (၈)ဦးေကာ္မတီကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရတယ္။ ၁၉၆၀ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပထစ(ဦးႏု) အစိုးရ တက္လာၿပီး မေရွးမေႏွာင္းကာလ( ၂၄.၄.၁၉၆၀)မွာျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏႈိးေဆာ္ခ်က္စာတမ္းတခုကိုထုတ္ ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၀၊ေမလ(၂၂)ရက္မွာ ”ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏႈိးေဆာ္ေရးအဖြဲ႔”ကို ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း ဦးေဆာင္ၿပီးဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္။ ဆရာႀကီးရဲ႕က်န္းမာေရးေၾကာင့္ အေရွ႕ဂ်ာမဏီမွာ ေဆးသြားကုၿပီးျပန္ေရာက္လာ တဲ့အခါ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏႈိးေဆာ္ေရးအဖြဲ႕ကေန ၁၉၆၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၉)ရက္မွာ ”ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕”ဆိုတဲ့နာမည္ကိုေျပာင္းခဲ့တယ္။ ဆရာႀကီးကဥကၠ႒တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီး ခ႐ိုင္၊ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွာျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စည္း႐ုံးေရးေကာ္မတီေတြ၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေတြကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္ စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြက္ လႈပ္ရွားမႈေတြဆက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၂)ရက္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းကဦးေဆာင္ၿပီး စစ္တပ္ကတိုင္းျပည္အာဏာသိမ္း ခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဖြဲ႔တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီကိုဖြဲ႔တယ္။ စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုဖြဲ႔စည္းၿပီး တိုင္းျပည္ကိုတပါတီစနစ္နဲ႔သြားဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တာ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကာလ(၁၉၊ ဇြန္၊ ၁၉၆၂)မွာ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက ဒီလိုေျပာခဲ့တယ္။
”တပါတီစနစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကိဳက္ရာကိုထူေထာင္ရာတြင္ မ စည္းလံုးမညီညြတ္ၾကလွ်င္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္မဟုတ္။ ညီညႊတ္စည္းလံုးမွေအာင္ျမင္ႏိုင္ မည္။” ၉
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ညီညႊတ္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးဆိုတာ တကယ္တမ္းစဥ္းစားၾကည့္ရင္ သံုးပြင့္တခိုင္ျဖစ္ေန တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပန္းခက္တခက္ပါ။ ဒီ(၃)ခုထဲက တခုပ်က္ရင္ က်န္တာေတြကလည္း အာမခံခ်က္မရွိ၊ သဟဇာ တမျဖစ္တာမ်ဳိးေတြ ႀကံဳရတတ္ပါတယ္။ အခုလတ္တေလာကိုပဲၾကည့္ပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိေတာ့ ညီညႊတ္ေရးဆို တာမျမင္ရ။ ညီညႊတ္ေရးမရွိေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာက အလွမ္းကြာေ၀းေန။ အဲဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ဘယ္ လိုဒီမိုကေရစီမ်ဳိးပဲျဖစ္ေနပါေစဦးေတာ့၊ ဒီမိုကေရစီကိုယ္တိုင္က စိုးတထိတ္ထိတ္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ေနမွာပါပဲ။ ”စစ္ မွန္၍စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာ ဒီမိုကေရစီ”ဆိုတာကိုပဲ မင္းကေရာ ဒီမိုကေရစီစစ္လို႔လားဆိုၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းအ ထုတ္ခံေနရတဲ့ အေျခအေနလည္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ညီညြတ္ေရးမရွိၾကတဲ့ အေျခအေနေအာက္ (တနည္းေျပာရရင္) ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိဘဲ ျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္ေနသမွ်ေတာ့ တိုင္းျပည္ကိုဘယ္လိုႏို္င္ငံေရးစနစ္နဲ႔ ထူေထာင္ထူေထာင္၊ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းက ေျပာခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ ညီညြတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္လာတာေတြရွိခဲ့ ျဖစ္ခဲ့ပါသလား။
”ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရနဲ႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ အလံနီကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (သခင္စိုး)၊ ေကအင္န္ယူပါတီ၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ၊ ခ်င္းဦးစီးအဖြဲ႕၊ အ မ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီညီညြတ္ေရး တပ္ေပါင္းစု(မဒညတ)အဖြဲ႕တို႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္ တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးညိွႏႈိင္းမႈမ်ားဟာ ၁၉၆၃ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ၁၁ရက္ေန႔မွ ၁၉၆၃ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ ဘာလ၁၅ရက္ေန႔အထိ စုစုေပါင္း၅လေက်ာ္ၾကာပါတယ္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးဟာ ဒီရက္ေတြ အတြင္းမွာ ရႊင္ရႊင္လန္းလန္းတက္တက္ၾကြၾကြျဖစ္ေနၾကပါတယ္။” ၁၀
ဒါကေတာ့ အဲဒီကာလတုန္းက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တေယာက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စာေရးဆရာ ဉာဏ္ေမာင္ခ်စ္ (ဦးလွေရႊ)ရဲ႕ ေဆာင္းပါးထဲကျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကာလမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ကလည္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ႀကိဳဆိုၾကၿပီး စစ္မွန္တဲ့ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တည္ေဆာက္ႏိုင္ ဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပပြဲႀကီးကို ျပဳလုပ္ဖို႔ႏႈိးေဆာ္စာတေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အဲဒီစာထဲကအခ်က္တ ခ်ဳိ႕ကို ေကာက္ႏုတ္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
”ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူထုလူတန္းစား၊ လူမ်ဳိးစု၊ လူ႔အလႊာအသီးသီးတို႔သည္ ယေန႔ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုရပ္စဲ၍ မိမိတို႔အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ကိုက္ညီသည့္စစ္မွန္ ေသာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတည္ေဆာက္လိုၾကေသာဆႏၵျဖင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေရးတိုက္ပြဲႀကီးကို တဦးႏွင့္တဦးလက္တြဲဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ယခုလာမည့္ ႏို၀င္ဘာလ၁၀ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ရန္ကုန္၊ အင္းစိန္၊ ဟံသာ၀တီ၊ ပဲခူး၊ သာယာ၀တီႏွင့္ မအူပင္၆ခ႐ိုင္မွလည္းေကာင္း၊ ႏို၀င္ဘာလ၁၅ရက္ေန႔တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ မႏၱ ေလး၊ မံုရြာ၊ ေက်ာက္ဆည္၊ ေရႊဘို၊ ျမင္းၿခံ၊ မိတၳီလာႏွင့္စစ္ကိုင္း ၇ခ႐ိုင္တို႔မွလည္းေကာင္း၊ လူ ထုလူတန္းစား၊ လူမ်ဳိးစု၊ လူ႔အလႊာအသီးသီးသည္ စု႐ုံးခ်ီတက္ၾကလ်က္ ျပည္သူ႔ေကာ္မတီမွ ႀကီးမွဴး၍ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပပြဲမ်ား က်င္းပျပဳလုပ္ရန္ စိုင္းျပင္လ်က္ရွိၾကသည္။
လူထုအားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ၾက။” ၁၁
ဒါကလည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥအတြက္ ျပည္သူလူထုပူးေပါင္းပါ၀င္မႈရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵျပပြဲကို ၁၉၆၃၊ ႏို၀င္ဘာလ၁၀ရက္က ရန္ကုန္မွာက်င္းပခဲ့ၿပီး ၆ခ႐ိုင္မွ လူထုအင္အား (တသိန္း ေက်ာ္)ပါ၀င္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျပည္သူလူထုႀကီးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္ေလာက္ေတာင္မွ လိုခ်င္တမ္းတ ျဖစ္ခဲ့ၾကသလဲဆိုတာကို ေဖာ္ထုတ္ျပသႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ၁၉၆၃၊ ႏို၀င္ဘာ ၁၄ရက္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲႀကီး ပ်က္သြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၄၊ မတ္လ(၂၈)ရက္မွာ ”အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို ကာကြယ္ သည့္ဥပေဒ”ဆိုတာကို ထုတ္ျပန္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီ၊ အသင္းအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ တရား၀င္တည္ရွိမႈကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ တဲ့အထဲမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕လည္း ပါသြားပါေတာ့တယ္။
အဲဒီေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ တဖြဲ႔ခ်င္းစီနဲ႔လွ်ိဳ႕၀ွက္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။ ထင္ထင္ရွားရွားအေနနဲ႔ သိရတာေတြကေတာ့-
”၁၉၈၀၊ စက္တင္ဘာ ၂၃ရက္မွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ(ဗကပ)က ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္း စဥ္ပါတီ(မဆလ)ကိုေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ‘ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကရန္ ကမ္းလွမ္းခ်က္’ေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္ေဆြး ေႏြးခဲ့ၾကတာရယ္၊ ၁၉၈၀-၈၁ ခုႏွစ္ထဲမွာ ေကအိုင္အိုနဲ႔ မဆလပါတီတို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာရယ္ ေတြျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြပ်က္ခဲ့တယ္ဆိုတာလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။” ၁၂
ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုႀကီးေနာက္ပိုင္းမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အ ပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ေတြ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကၿပီး ႏွစ္ဘက္စလံုးက စစ္နားေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တတိုင္းျပည္လံုး မွာ စစ္ပြဲေတြရပ္စဲသြားခဲ့တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဟိုနားထျဖစ္လုိက္၊ ဒီနားထျဖစ္လိုက္နဲ႔ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့တိုက္ပြဲေတြ ဟာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကာလတေလွ်ာက္လံုးမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၀မွာ အစိုးရျဖစ္လာတဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအသံေတြျပန္ၿပီး က်ယ္ေလာင္လာခဲ့ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးေနတုန္းမွပဲ အစိုးရဘက္ကထိုး စစ္ေတြမၾကာခဏျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ၂၀၁၅၊ ေအာက္တိုဘာ(၁၅)ရက္မွာ တႏိုင္ငံလံုးပစ္ခတ္တိုက္ ခိုက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကိုအစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္း(၈) ဖြဲ႔တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဖြဲ႔အားလံုးပါ၀င္ေရး (All Inclusive) မႈကို အစိုးရဘက္ကသေဘာမတူ လို႔ NCA စာခ်ဳပ္အတြက္ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အဖြဲ႕ေတာ္မ်ားမ်ားက လက္မွတ္မထုိးခဲ့ၾကပါဘူး။
အခု NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ၊ ၂၁ရာစုပင္လံု ပထမအႀကိမ္ ကို ၂၀၁၆၊ ၾသဂုတ္လ(၃၁)ကေန စက္တင္ဘာလ(၃)ရက္အထိ ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြဆက္လုပ္ဖို႔လည္း အစီအစဥ္ခ်မွတ္ထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အဲဒီညီလာခံၿပီးလို႔ မၾကာခင္ မွာပဲ ေကအိုင္ေအဌာနခ်ဳပ္ကို တပ္မေတာ္ဘက္ကထိုးစစ္ႀကီးေတြ ဆင္ႏႊဲေနတာ၊ ကရင္ျပည္နယ္ဘက္ျခမ္းမွာ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတာ၊ TNLA နဲ႔တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတာ၊ NCA လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ RCSS (SSA) နဲ႔တိုက္ပြဲ ေတြျဖစ္ေနတာေတြကို ဒီစာတမ္းေရးေနခ်ိန္အထိ ၾကားသိေနရတုန္းျဖစ္ပါတယ္။
စာတမ္းတင္သြင္းခဲ့သူ ■ ေနာင္ေက်ာ္
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။)
±±±±± ±±±±± ±±±±± ±±±±±
နိဒါန္းႏွင့္ အခန္း (၁) ဖတ္လိုပါက —
ေနာင္ေက်ာ္ ● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးႏွင့္ ေကြ႕ေကာက္မတ္ေစာက္ေသာလမ္းမ်ား
http://moemaka.com/archives/54983http://blog.moemaka.com/2016/11/blog-post_925.html