(တဦးေခါင္းေဆာင္မႈ ဦးသန္းေရႊမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)
(မုိးမခ) ေအာက္တုိဘာ ၆၊ ၂၀၁၆
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အံ့ခ်ီးဘြယ္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတဦးျဖစ္ပါသည္။ ႏိႈင္းယွဥ္ေရးျခင္းမွာ မသင့္ ေသာ္လည္း အေျခခံေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ ျမန္မာႏွင့္တ႐ုတ္တုိ႔ မိမိတုိ႔သမိုင္းလူေနမႈကို အေျခခံရပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခ အေနကို ေနာက္ဆံုးတြင္ ေဖၚျပပါမည္။
● တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ (တဦးေခါင္းေဆာင္မႈ ေမာ္စီတုန္းမွ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္႔)
ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ တ႐ုတ္ျပည္ၾကီး၏ ေအာင္ျမင္မႈမွာ အံ့ခ်ီးဘြယ္ျဖစ္သည္။ အဓိက ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းမွာ တိန္ေရွာင္ဖိန္ ျဖစ္သည္။ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ မည္ကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေလ့လာၾကည့္ပါက… တိန္ေရွာင္ဖိန္႔အေတြးေခၚမ်ားသည္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ႏွင့္ မကိုက္ညီေသာေၾကာင့္ ရာထူးမွဖယ္ရွားခံခဲ့ရၿပီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စုေပါင္းလယ္ယာတခုတြင္ အလုပ္သမားအျဖစ္ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ဥကၠဌၾကီးေမာ္စီတုန္းကျပန္ေခၚၿပီး ထိုစဥ္က နာမက်န္းျဖစ္ေနသည့္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ခ်ဴအင္လိုင္း ေနရာဆက္ ခံရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ခ်ဴအင္လိုင္း ၁၉၇၆ ကြယ္လြန္ေသာအခါ ေမာ္စီတုန္း၏ဇနီးသည္ ေလးဦးဂိုဏ္း အလြန္အားၾကီးေနခ်ိန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဟြကိုဖုန္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ဖယ္ထုတ္ခံရျပန္သည္။ ေမာ္စီတုန္းက ပါတီ တြင္ ဆက္လက္ေနရာေပးထားခဲ့သည္။
၁၉၇၆ ေမာ္စီတုန္းကြယ္လြန္ၿပီး အာဏာျပိဳင္ပြဲ တလအခ်ိန္တြင္ ေလးဦးဂိုဏ္း ရံႈးနိမ့္သြားၿပီး၊ အႏိုင္ရသူမ်ားဖက္တြင္ တိန္ ေရွာင္ဖိန္႔ ရာထူးမယူခဲ့ပါ။ အၾကီးကဲျဖစ္ေသာ ဟြကိုဖုန္း ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ဥကၠဌရာထူးမွ ဖယ္ရွားခံရေသာ္လည္း တိန္ ေရွာင္ဖိန္႔က ဥကၠဌရာထူးမယူပဲ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ အာဏာကို ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၿပီးမွ တ႐ုတ္ ျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို စတင္လုပ္ကိုင္ႏုိင္ခဲ့သည္။
● ၁၉၇၈ – ၁၉၈၄
ပထမဆံုး လယ္ယာေျမျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖင့္ လယ္သမားမ်ား ဘံုလယ္ယာစနစ္မွ ကိုယ္ပိုင္လယ္ယာ၊ ဝင္ေငြေကာင္းလာ ၾကသည္။ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ စက္မႈဇံုမ်ားကို စတင္ေဖာ္ေဆာင္သည္။
● ၁၉၈၄-၁၉၉၃
ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရပိုင္ေသာ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ား အႀကီးက်ယ္ရံႈးၾကသည္။ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးတိုးတက္မႈမ်ားကို အစိုးရစီးပြားရံႈးမႈမ်ားက ဆြဲခ်ခဲ့သည္။ အဂတိလိုက္စားမႈ အရမ္းမ်ားလာၿပီး ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အလြန္ကြာျခားလာသည္။ ျပည္ သူမ်ား မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လာၿပီး ၁၉၈၉ တျပည္လံုး အံုႂကြဆႏၵျပေသာ Tiananmen Square Protest ျဖစ္လာသည္။ တိန္ ေရွာင္ဖိန္ႏွင့္ အစိုးရက အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီး၊ ျပည္သူလူထုေထာက္ခံသူမ်ားကို အစိုးရအဖြဲ႕မွ ဖယ္ရွားခဲ့သည္။ ၁၉၉၂ တြင္ ရွန္ဟိုင္း စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းကို စတင္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၂ မွစတင္ၿပီး ႏိုင္ငံပိုင္လုပ္ငန္းမ်ားစြာကို အမ်ားပိုင္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းမ်ားအျဖစ္ အဆက္မျပတ္ ေျပာင္းလဲေပးသည္။
● ၁၉၉၃-၂၀၀၅
အသက္ၾကီးေသာ အစိုရလူၾကီးမ်ားစြာ အနားယူခိုင္းၿပီး၊ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ ေရြးခ်ယ္ထားေသာေခါင္းေဆာင္မ်ားကို တာဝန္ေပး ခဲ့သည္။ Jiang Zemin, Zhu Rongji တုိ႔သည္ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ ကြယ္လြန္သည့္ ၁၉၉၇ အထိ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ဝန္ ထမ္းမ်ားစြာ ပုဂၢလိကသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရသျဖင့္ မေက်နပ္မႈမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး အစိုးရပိုင္ လုပ္ငန္းမ်ား ၄၈ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလ်ာ့နည္းသြားသည္။ Jiang ႏွင့္ Zhu တုိ႔သည္ စီးပြားေရး အခြန္အေကာက္မ်ား၊ အတားဆီးပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားႏွင့္ ဥပေဒမ်ားကို မ်ားစြာ ေျဖေလ်ာ့ေပးခဲ့သည္။ ဘဏ္စနစ္ကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။
စစ္တပ္ PLA ကိုလည္း အရပ္ဖက္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ရပ္တန္းေစၿပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးကိုသာ လုပ္ေဆာင္ေစ ခဲ့သည္။ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ကိုယ္တိုင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ရာထူးယူထားသျဖင့္ စစ္တပ္ကို ေကာင္းစြာထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ကမၻာကုန္ သြယ္မႈအသင္း WTO သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားသည္ GDP ၏ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တိုး တက္လာၿပီး၊ ဂ်ပန္ကိုေက်ာ္ကာ ကမၻာ့ဒုတိယစီးပြားေရး အင္အားၾကီးႏုိင္ငံအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ေရနံႏွင့္ဘဏ္ လုပ္ငန္းကို အစိုးရပိုင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။
တိန္႔ေရွာင္ဖိန္႔ ေခါင္းေဆာင္ေနရာေရာက္ၿပီး ႏွစ္ ၃၀ အၾကာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံစီးပြားေရး ကမၻာ့ထိပ္တန္းေရာက္ခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျပည္ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ အသက္ ၇၄ ႏွစ္အရြယ္တြင္ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ၁၄ႏွစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ခဲ့သည္။ ေပၚလစီႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္သစ္မ်ား ခ်မွတ္ေပးၿပီး ၁၉၉၂ တြင္ ရာထူးမွအနားယူကာ ၁၉၉၇ (၉၃ ႏွစ္) တြင္ကြယ္လြန္သည္။
၂၀၀၅ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သံမဏိ၊ ဘိလပ္ေျမ၊ သေဘၤာေဆာက္ျခင္း၊ ခ်ည္ထည္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ကမၻာ့အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ တင္ပုိ႔ေသာႏိုင္ငံျဖစ္လာၿပီး ဘက္စံုတိုးတက္လာသည္မွာ ယခုအခါ အေမရိကန္ကိုပင္ ေက်ာ္ၿပီး စီးပြားေရး အင္အားအႀကီးဆံုး ျဖစ္ေနပါသည္။
● ဗီယက္နမ္ (စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈ)
၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္ဗီယက္နမ္သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကဲ့သုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း လံုးဝမေအာင္ျမင္ခဲ့။ ထံုးစံအတိုင္း လယ္ယာေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းက စတင္ခဲ့ၿပီး ေအာင္ျမင္သည္ဟု ေျပာႏိုင္သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ စင္ကာ ပူႏိုင္ငံမွ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ စက္မႈဇံုလုပ္ငန္းမ်ားဝင္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အရွိန္ရလာသည္။
အေျခခံလူတန္းစားမ်ားကို ဦးစားေပးေသာေၾကာင့္ ဗီယက္နမ္တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားကို ေစ်းႀကီးထားၿပီး၊ ယခုအခ်ိန္ ၂၀၁၆ အထိ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္မ်ားစြာျဖင့္ သြားလာေနဆဲျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရး ရာဘာ၊ လက္ဘက္၊ ေကာ္ဖီ၊ သီဟိုေစ့ႏွင့္ ေရ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးစားေပးရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံျခင္းျဖင့္ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အလုပ္အကိုင္ေပါမ်ားလာသည္။ စားေသာက္ကုန္ မ်ား ေစ်းသက္သာသည္။
ေနာက္ပိုင္း စက္မႈလုပ္ငန္း ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ မ်ားျပားလာၿပီး သံမဏိ၊ မိုဘိုင္းဖုန္း၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း၊ စက္ကရိယာမ်ားစြာ ျပည္ တြင္းထုတ္လုပ္ၿပီး ျပည္ပသုိ႔တင္ပုိ႔ႏိုင္လာသည္။ စက္မႈလယ္ယာ သာမက၊ အီလက္ထရြန္းနစ္လုပ္ငန္းမ်ားစြာ တိုးတက္လာခဲ့ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ပင္ လာေရာက္ရင္းႏွီးၿပီး ျမန္မာပလာဇာ ေရွာ့ပင္စင္တာႏွင့္ ကြန္ဒိုမ်ားကို ၂၀၁၅ တြင္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီး ဖြင့္လစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ေလေၾကာင္းခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ ေဆာင္လွ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာထက္ မ်ားစြာသာလြန္လွ်က္ရွိသည္။
● လာအို (စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မႈ)
ကြန္ျမဴနစ္ လာအိုႏုိင္ငံသည္ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေလ်ာ့ခ်ၿပီး ထိုင္း၊ ေတာင္ကိုးရီးယားမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ အဂတိလိုက္စားမႈထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံထက္ အစစအရာရာ သာလြန္လွ်က္ ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈမရွိေတာ့ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ လွ်ပ္စစ္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံသုိ႔ ေရာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ ဝင္ေငြမ်ားစြာ ရရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ပိုမိုၾကိဳးစားၾကၿပီး လာအိုႏိုင္ငံကို ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
● စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားႏွင့္ အေရွ႕ဥေရာပ ခ်က္ႏိုင္ငံ
၎တုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္လဲ အထူးေအာင္ျမင္ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ကြာျခားလွသျဖင့္ လက္ ေတြ႕ အတုယူဖုိ႔မလြယ္ပါ။ ေအာင္ျမင္ေသာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ စံနမူနာ အဖြဲ႕အစည္းျခင္း၊ လူအခ်င္ခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ တတ္ျခင္းမွာ အဓိကျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာဒီယားနုိင္ငံမွာ အာဏာရွင္ ဟြန္ဆန္လက္ေအာက္ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ ကူမ၊ ေခ်းေငြ မ်ားစြာရေသာ္လည္း အဂတိအလြန္မ်ားလြန္းလွသည္။ အတုယူစရာ မရွိဟု ေျပာႏိုင္ပါသည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံေရးမွာ အတုယူစရာမရွိေသာ္လည္း ထိုင္းကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံ အျမန္ဆံုးဝင္ေရာက္ ရင္းႏွီးမွ၊ ထိုင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာမ်ား ျပန္လာၾကပါမည္။
● ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္း (တဦးေခါင္းေဆာင္မႈ ဦးသန္းေရႊမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)
စင္ကာပူတြင္ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္း လူတန္းစားသည္ ကိုယ္ပိုင္အိမ္ျဖင့္ ေနၾကသည္။ အထက္တန္းစားဟု ေျပာႏိုင္သည္။ ၈၀ ရာ ခုိင္ႏႈန္း လူတန္းစားသည္ အစိုးရတိုက္ခန္းတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ သူေဌးႏွင့္သာမန္လူ လူေနမႈစတိုင္ ခြဲျခားမရႏိုင္ပါ။ အလား တူ ဂ်ပန္၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမ်ားလည္း ဆင္းရဲခ်မ္းသာ လူေနမႈစတိုင္ကြာျခားမႈ သိပ္မေတြ႕ရပါ။ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ ျမန္မာ ျပည္တြင္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ သိသာစြာကြာျခားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ (ဇယားကိုၾကည့္ပါ)။
ႏိႈင္းယွဥ္မႈျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနေသာ လာအို၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔ႏွင့္ ယွဥ္ၿပီး ေလ့လာ ႏိုင္ပါက GDP per capital (purchasing power) အရ လာအို၊ ဗီယက္နမ္တုိ႔ႏွင့္ သိပ္မကြာဟု ထင္ရေသာ္လည္း၊ တကယ့္ တဦးခ်င္းဝင္ေငြ GNI nominal income မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒၚလာ ၁၂၈၀ ျဖင့္ အေတာ္ ကြာျခားေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ တနည္းဆိုရလွ်င္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ဝင္ေငြကြာျခားမႈသည္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားထက္ ဆိုးဝါးေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ေျပာဆို ေနသည့္အတိုင္း ခ်မ္းသာသူမ်ား လူနည္းစုက အလြန္ခ်မ္းသာေနေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ားက သက္ေသ ျပေနပါသည္။
ဂ်ီဒီဘီတိုးတက္ႏႈန္းမွာ ၈.၁ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ ကမၻာ့ထိတ္ဆံုးေရာက္ေနျခင္းမွာ ဝမ္းသာစရာျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ လူတန္း စားကြာျခားမႈ Gini Index အခ်က္လက္မရွိပါ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၄၆ . ၉ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ ဆိုးႏိုင္ပါသည္။
ဗဟိုဘဏ္အတိုးႏႈန္းမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ၉. ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားထက္ အလြန္မ်ားျပားေနျခင္းသည္ ေငြ ေၾကးမတည္ျငိမ္ျခင္းကို ျပေနပါသည္။
အခြန္ Tax per GDP လည္း ၄.၁ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ အနည္းဆံုးျဖစ္ေနသည္။ တနည္းအားျဖင့္ အခြန္ေရွာင္ရန္ လြယ္ကူသည္။ ၂၀၁၆ တြင္ ၁၄ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာျပီဟု ေၾကျငာပါသည္။
ႏုိင္ငံျခားေႂကြးၿမီမွာ Debt အလြန္နည္းပါးၿပီး မၾကာမီမ်ားျပားလာပါမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပင္ပအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ Soft Loan/ Hard Loan ေဒၚလာ၁၀သန္း ထက္မ်ားလာလွ်င္ အထူးအဖြဲ႕မ်ားျဖင့္ စိစစ္သင့္သည္။ ၂၀၁၅ ျပည္ပေႂကြးၿမီ ေဒၚလာ ၆.၆ ဘီလွ်ံ ရွိေနသည္။ ေခ်းေငြမ်ားသည္ အက်ိဳးရွိရမည္။ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ဇီးသီဗန္းေမွာက္သလို မျဖစ္ဖုိ႔လိုသည္။
ေနာက္ဆံုး လုပ္သားအင္အားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လယ္ယာလုပ္ငန္း ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း လုပ္သားအင္အားရွိေသာေၾကာင့္ လယ္ယာျပဳျပင္ေရးမွာ အလြန္အေရးႀကီးၿပီး၊ မလုပ္မျဖစ္သည္ လုပ္ငန္းႀကီးျဖစ္သည္။ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ တ႐ုတ္ျပည္ေျပာင္းလဲ ေရးလဲ လယ္ယာေျမျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ လယ္သမားမ်ားကို ေခ်ာင္လည္ေစၿပီး လယ္သမား သားသမီးမ်ားစြာ ေက်ာင္း တက္ႏိုင္၊ ျမိဳ႕ေပၚတက္ေရာက္လုပ္ကိုင္သြားၾကပါသည္။
● ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလားအလာ သံုးသပ္ခ်က္
လက္ရွိ ျမန္မာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈသည္ ၂၀၁၁ မွစတင္ေသာေၾကာင့္ ၅ ႏွစ္ေက်ာ္မွ်သာ ရွိေသးသည္။ အထူးသျဖင့္ ေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အာဏာရရွိျခင္းသည္ ၆ လမွ် ရွိေသးသည္။ အရာရာ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ား၊ စစ္တပ္၏ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း အာဏာယူထားျခင္းမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း စသျဖင့္ ျပႆနာမ်ားစြာျဖင့္ စတင္ရ ပါသည္။
ပထမဦးစြာ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့စပ္မႈလုပ္ၿပီး ထိပ္တိုက္မေတြ႕ေအာင္ ေရွာင္ရွားရသည္။ တိုင္းရင္း သား လက္နက္ကိုင္မ်ား ရင္ၾကားေစ့စပ္ဖုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္း စတင္ေနသည္။
တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ ရခဲ့သလို ျမန္မာျပည္လည္း ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ ရရွိေနပါသည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္႔သည္ ေမာ္စီတုန္းကြယ္လြန္ၿပီး ၁၉၇၆ မွစတင္ကာ စစ္အုပ္စု၊ အတိုက္အခံ ၄ ဦးဂိုဏ္း တုိ႔ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ တည္ၿငိမ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရသည္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွ လယ္ယာေျမျပဳျပင္ျခင္းႏွင့္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၀ ႏွစ္အ ၾကာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္ခရိုနီလူတန္းစားေၾကာင့္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အလြန္ကြာျခားၿပီး အေထြေထြသပိတ္ႀကီးကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ ခရိုနီမ်ားႏွင့္ အဂတိမ်ားေသာအာဏာပိုင္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္လာၿပီး စီးပြားေရးတဟုန္ ထိုး တိုးတက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာျပည္လဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရသည္ စစ္အုပ္စု၊ ၾကံခိုင္ေရးအုပ္စုမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး တည္ျငိမ္ေအာင္ ၾကိဳးစား ေနဆဲျဖစ္သည္။ ၅ႏွစ္တာအတြင္း ျမန္မာျပည္ခရိုနီ လူတန္းစားေၾကာင့္ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အလြန္ကြာျခားေသာေၾကာင့္ လူထု မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲၾကီးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေတာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ စစ္အုပ္စုႏွင့္ပူေပါင္းၿပီး ယခင္အစိုးရေဟာင္းမွ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားကို ေနရာျပန္ေပးသည္။ အစိုးရအဖြဲ႕၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္မ်ား ရင္ၾကားေစ့စပ္ၿပီးပါက စီးပြားေရးတဟုန္ထိုး တိုးတက္လာမည္ဟု အေကာင္းျမင္ပါသည္။
● အေမရိကန္၏ အေရးပါမႈ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတုိ႔တြင္ အေမရိကန္သမၼတ လာေရာက္လည္ပတ္ၿပီး တားဆီးပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားအားလံုး ေျဖေလွ်ာ့ ေပးၿပီးမွ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္တုိ႔ ကမၻာအလယ္ မ်က္ႏွာျပန္ရၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တဟုန္ထိုး တိုးတက္သြားသည္မွာ အ လြန္မွန္ကန္ပါသည္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ထံသုိ႔ အေမရိကန္သမၼတ ရစ္ခ်က္နစ္ဆင္ လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသမိုင္း ေျပာင္းလဲရသည္။ ဆင္းရဲမြဲေတေသာ (ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ပင္ မြဲေတေသာ) အျဖစ္မွ ကမၻာ့ထိပ္တန္းႏိုင္ငံသုိ႔ ေရာက္သြားသည္မွာ မ်က္ျမင္ပင္ျဖစ္သည္။
အလားတူ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံလည္း အေမရိကန္ႏွင့္စစ္တိုက္ၿပီးကာစ အဆင္မေျပျဖစ္ရာမွ၊ အတိတ္အေၾကာင္းမ်ားကို ေမ့ ေလွ်ာ့ကာ အေမရိကန္သမၼတ ဗီယက္နမ္သုိ႔ အလည္အပတ္ ေရာက္လာႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုခရီးစဥ္မွ အေမရိကန္အစိုးရ၏ တားဆီးပိတ္ပင္မႈမ်ား ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္းျဖင့္ ဗီယက္နမ္တုိ႔ ကမၻာ့ေစ်းကြက္သုိ႔ စီးပြားေရးျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာႏိုင္ၿပီး၊ ယခု အခါ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးေနေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနေလျပီ။
ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔လည္း အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား ၂ ႀကိမ္ လာေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္လည္း အေမရိကန္ သုိ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးသြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခု ၂၀၁၆ စက္တင္ဘာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိကန္ခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ပိတ္ဆုိ႔တားျမစ္ခ်က္ အားလံုးနီးပါး ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္ၿပီး ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ တိုးတက္ဖုိ႔ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ား ျပည္စံုသေလာက္ ျဖစ္ေနပါျပီ။ အင္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံသား မ်ားကို အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ လိုပါသည္။ စစ္တပ္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္မ်ားအတြက္ ထြက္ေပါက္မ်ား ေပးရပါမည္။
● နိဂံုး
တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ လံုးဝမရွိေသာ၊ အဂတိလိုက္စားမႈကို ယဥ္ေက်းမႈအထဲထိ စိမ့္ဝင္ေနေသာ၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ အလြန္အမင္း ကြာျခားေနေသာ၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ မၿငိမ္းခ်မ္းေသာ၊ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား၊ အာမခံလုပ္ငန္း၊ ဌာနဆိုင္ရာႀကိဳး နီစနစ္မ်ားစြာႏွင့္ အလြန္ခက္ခဲလွသည္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ မလြယ္ပါဟု လူတိုင္းေျပာဆိုေနၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုးတက္မႈနည္းလမ္းမ်ား အံ့ၾသဘြယ္ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေအာင္ျမင္ေနပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္း အလုပ္အကိုင္ အလြန္ရွားပါးေနျခင္း၊ ရန္ကုန္တြင္ ကားၾကပ္ျခင္း၊ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦမ်ား၊ အိမ္ျခံ ေျမ ေစ်းႀကီးျခင္း၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ရာဇဝတ္မႈမ်ား အလြန္ထူေျပာလာျခင္း၊ လက္နက္ကိုင္မ်ား၏ တိုက္ပြဲမ်ား .. အားလံုးသည္ ႏိုင္ငံသားမ်ား သစၥာ ေမတၱာျဖင့္ စိတ္ရွည္၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာျခင္းနဲ႔ ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ားကို စနစ္ တက် ဘတ္ဂ်တ္သံုးစြဲေသာ ျမန္မာနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား ပူေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၿပီး လွ်ပ္စစ္၊ လမ္းတံတား၊ ၿမိဳ႕သစ္မ်ား၊ စက္႐ံုအလုပ္႐ံုမ်ားစြာ အလုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္းမ်ား ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ အေျခအေနေပးေနပါၿပီ။ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို ႏွစ္သိမ့္ေပး၊ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔အားေပးေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းလည္း ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ သူ႔ႏိုင္ငံအတြက္ အသက္စြန္႔လုပ္ေဆာင္ျပသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း တိန္ေရွာင္ဖိန္႔ကဲ့သုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အခိုင္အမာ ေထာက္ခံသူ၊ ကူညီပံ့ပိုးသူမ်ားစြာ ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကမၻာ့အဆင္းရဲမြဲေတ LDC ႏိုင္ငံျဖစ္ေနျခင္းကလဲ ကူညီရ စရာျဖစ္ေစပါသည္။
စီးပြားေရး၊စစ္ေရး အႏိုင္က်င့္ေလ့ရွိေသာ ႏိုင္ငံ၊ကုမၸဏီေခါင္းေဆာင္မ်ားက သူတုိ႔ေလးစားသူတဦးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ကိုေတာ့ အေကာင္းဆံုးကူညီၾကမည္မွာ ေသခ်ာလွပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အလားအလာ အလြန္ေကာင္းပါသည္။
မိမိတုိ႔ လုပ္ရမည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ား ေဖၚေဆာင္သည့္စနစ္သစ္သုိ႔ တာဝန္ေက်ပြန္စြာ ေနာက္ လိုက္ေကာင္းလုပ္ရန္သာ ရွိပါသည္။ သူတုိ႔သည္ တယူသန္လုပ္မည္ မဟုတ္ပါ။ ယံုၿပီး ပံုအပ္လိုက္ပါေတာ့။ ေအာင္ျမင္မႈသည္ တ႐ုတ္ျပည္လို ၁၀ ႏွစ္ မေစာင့္ရပါ။ ၅ ႏွစ္အတြင္း ထူးျခားမႈမ်ားစြာ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ပါသတည္း။
ဇာနီႀကီး
ေအာက္တုိဘာ ၂၊ ၂၀၁၆
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
