ေမ ၁၆၊ ၂၀၁၆
ဣထိယ၀ါဒ (Feminism) ဟူေသာ စကားလံုးကုိ ၾကားလွ်င္ သည္သေဘာတရားကို ေကာင္းစြာမေစ့ငုံသူမ်ားက ဣထိယ၀ါဒီမ်ားကို ေယာက်္ားမုန္းသူ၊ တယူသန္မ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးခ်င္းလိင္တူ စိတ္၀င္စားသူ (ေယာက်္ားလ်ာ)မ်ား၊ ခင္ပြန္းသည္ စြန္႔ပစ္ခံရေသာ တခုလပ္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္၏ စိတ္၀င္စားျခင္းကုိ မခံရေသာ အပ်ိဳၾကီးမ်ားဟူ၍ လြဲမွားစြာ မွတ္ယူေလ့ရွိၾကသည္။ အမွန္မွာ ဣထိယ၀ါဒသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ မနာလို၊ မုန္းတီးျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ အင္အားၾကီးသူတို႔ ႏုိင္ထက္စီးနင္းဆန္ေသာ ဖို၀ါဒလႊမ္းမိုးသည့္စနစ္ (Patriarchal System) ကို ေတာ္လွန္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ဖို၀ါဒလႊမ္းမိုးသည့္စနစ္သည္ အမ်ိဳးသားမ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈအေနႏွင့္ တည္ရွိရံုမကဘဲ အမ်ိဳးသားမ်ားအခ်င္းခ်င္းၾကားတြင္လည္း လူမႈအဆင့္အတန္း၊ အသားအေရာင္၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ကြာျခားမႈအလိုက္ အင္အားၾကီးသူက နည္းသူအေပၚ လႊမ္းမိုးဖိႏွိပ္သည့္အသြင္ျဖင့္ တည္ရွိႏုိင္ပါသည္။
၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအလြန္တြင္မူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း လူမႈအဆင့္အတန္း၊ အသားအေရာင္၊ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ မတူညီမႈမ်ားအၾကား ပါ၀ါအာဏာအနိမ့္အျမင့္ေၾကာင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရေသာ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး တုိ႔အတြက္ လူမႈတရားမွ်တေရးစနစ္ကို ေရွးရႈသည့္ က်ား၊ မ တန္းတူညီမွ်ရွိေရး၊ ဂ်ဲန္ဒါဖြံ႕ျဖိဳးေရး (Gender and Development) ကို ဦးတည္လာၾကပါသည္။
သို႔ေသာ္ အစြန္းေရာက္ေသာ ဣထိယ၀ါဒလည္း ရွိပါသည္။ ရွိေနဆဲလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၆၀ – ၇၀ ႏွစ္ကာလမ်ားတြင္ ဣတၳိယ၀ါဒ ဒုတိယလိႈင္းလံုးႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လိင္လြတ္ေျမာက္ခြင့္၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လုပ္အားကို အသိအမွတ္ျပဳေရး၊ အလုပ္လုပ္ရာတြင္ တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရးတုိ႔ကို ေတာင္းဆိုၾကရာတြင္ အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဖိႏွိပ္ခံရမႈ အလံုးစံုေသာအေျခအေနမ်ားအတြက္ အဓိကတရားခံျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားလံုးကုိ ဖိႏွိပ္ခံရသူမ်ားရႈေထာင့္ကေန၍ သိမ္းက်ံဳး ရႈျမင္ျခင္းသည္ ေယဘုယ်ဆန္လြန္းေနခဲ့ပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအၾကားတြင္ေတာင္ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ ပညာအရည္အခ်င္း၊ ကုိယ္လက္အဂၤါျပည့္စံုျခင္း၊ မျပည့္စံုျခင္း စသည့္အေၾကာင္းအခ်က္ေပၚမူတည္ၿပီး ခြဲျခားခံရသည့္ ပံုစံမ်ား ကြာျခားႏုိင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားလံုး တန္းတူဖိႏွိပ္ခံေနရသည္ဟု မဆိုႏိုင္ပါ။
“အမ်ိဳးသမီးမ်ားသာလွ်င္ ဖိႏွိပ္ခံေနရတယ္၊ အမ်ိဳးသမီးမွ အမ်ိဳးသမီး” ဟူ၍ ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ အစြန္းထြက္ရလဒ္အျဖစ္ က်ား-မ လူမႈေရးရာတန္းတူညီမွ်ေရး အစစ္အမွန္အေျခအေနသို႔ မေရာက္ႏုိင္ေအာင္ ဣတၳိယ၀ါဒကို ထိပါးေစမည့္ အေၾကာင္းအရာႏွစ္ခု ရွိပါသည္။ ၎မွာ မိမိတိ႔ုရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္ေျမာက္ေအာင္ ဣတၳိယ၀ါဒကို ေပၚပင္အသံုးခ်ျခင္းႏွင့္ သိမ္းက်ံဳးတန္းညွိလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ လူမႈအေျခအေနမတူညီေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ဘ၀ကို ေသခ်ာ ဂရု မထားႏုိင္ေတာ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ က်င္းပမည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတေနရာအတြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ဟီလာရီကလင္တန္၏ ဣတၳိယအျမင္ကို အေမရိကန္အေျခစိုက္ လူမႈေရးအက်ိဳးျပဳ Turthout သတင္းစာ၏ ပင္တုိင္ေဆာင္းပါးရွင္ Liza Featherstone က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ထားပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ႏုိင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္လာမႈအခန္းက႑ကို ျမွင့္တင္ေနခ်ိန္၊ ထုိ႔အတူ ႏုိင္ငံ့ဥေသွ်ာင္အျဖစ္ အမ်ိဳးသမီးသမၼတခန္႔အပ္မႈမ်ားအေပၚ အမ်ားအားျဖင့္ ၾကိဳဆိုလာၾကသည္ျဖစ္၍ ဟီလာရီကလင္တန္ကိုလည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ သမၼတေနရာအတြက္ အမ်ိဳးသမီးအေရး လႈပ္ရွားသူအမ်ားစုက ေထာက္ခံၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ညီမခ်င္းရိုင္းပင္းမႈစိတ္ထား (Sisterhood) ျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္လွ်င္ ၿပီးေရာ ဆိုသည့္သေဘာမ်ိဳးႏွင့္ ဟီလာရီ႕အေပၚ ေထာက္ခံမႈသည္ မွားယြင္းေနေၾကာင္း ေဆာင္းပါးရွင္က ေထာက္ျပထားၿပီး၊ အထက္စီးဆန္ေသာ၊ တနည္း လူ႔မလိုင္တုိ႔၏ တနပ္စားေပၚပင္ ဣတၳိယ၀ါဒအေပၚလည္း ေမးခြန္းထုတ္ထားပါသည္။
ေဆာင္းပါးရွင္ လစ္ဇာ၏ ပထမေ၀ဖန္ခ်က္မွာ ဟီလာရီသည္ သမၼေတာင္းေဟာင္း ဘီလ္ကလင္တန္၏ ဇနီးျဖစ္သျဖင့္ ႏုိင္ငံေရးအသိုင္းအ၀ိုင္း၏ ထိပ္ပိုင္းသို႔ ပို၍လြယ္လြယ္ကူကူ ေရာက္ႏုိင္ခဲ့သည့္အေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ဟီလာရီ္ဦးတည္းတင္ မဟုတ္၊ ကမၻာတ၀ွမ္းရွိ ႏုိင္ငံေရးသမားအေက်ာ္အေမာ္တို႔၏ ဇနီးသည္မ်ား ႏုိင္ငံေရးေလာကသို႔ ၀င္ေရာက္လာျခင္းမွာ ၎တို႔ခင္ပြန္း၏ ေက်ာက္ေထာက္ေနာက္ခံရွိမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သမၼတကလင္တန္အတြက္ ဟီလာရီမရွိလို႔ မျဖစ္သလို ဟီလာရီအတြက္လည္း ကလင္တန္ လိုအပ္ခဲ့သည္။ မိမိတုိ႔၏ သမီးျဖစ္သူကို အတၱႀကီးၿပီး တကိုယ္ေကာင္းဆန္သူ၊ ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးသူႏွင့္ လက္ဆက္ေပးၿပီး ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႕အနားကေန တဖ၀ါးမွမခြာဘဲ ပါရမီျဖည့္ေပးဖုိ႔ မိဘမ်ားက အဘယ့္ေၾကာင့္ သေဘာတူခဲ့ရတာလဲ။ စာဖတ္သူဆိုလွ်င္ေရာ ဘာေၾကာင့္သေဘာတူမွာလဲ။ ေဆာင္းပါးရွစ္လစ္ဇာက ထိုသို႔ ေမးခြန္းထုတ္ထားသည္။
အမွန္မွာ အထက္တန္းလႊာတုိ႔ က်င့္သံုးေလ့ရွိေသာ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေနႏုိင္ေရးအတြက္ လင္စံေရြးျခင္း၊ ထိုမွတဆင့္ မိမိတုိ႔သမီးျဖစ္သူ အထက္လႊာတြင္ ေနရာတေနရာ ခိုင္ခိုင္မာမာရရန္ စီမံျခင္းသက္သက္သာ ျဖစ္သည္။ သည္အျဖစ္ကို ရိုးရာအစဥ္အလာအရ အရြယ္မတုိင္မီ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းခံရေသာ သာမန္လူတန္းစားအလႊာက အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးမ်ား၏ ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ထပ္တူျပဳ၍ မရပါ။ ထိုနည္းတူ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ေဒါင္းတင္ေမာင္းတင္ ဦးေဆာင္တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကရေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ရဲရင့္ျခင္းမ်ိဳးႏွင့္လည္း ခိုင္းႏိႈင္း၍ မျဖစ္ႏုိင္ပါ။
ေဆာင္းပါးရွင္ေထာက္ျပေသာ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဟီလာရီသည္ သူ႕အမ်ိဳးသားကလင္တန္ ဘ၀တိုးတက္ခိုင္မာေရးအတြက္ အစြမ္းကုန္ပါရမီျဖည့္ခဲ့ေသာ္လည္း သူ႕ထက္ အဆင့္နိမ့္သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအခြင့္အေရး အတြက္ အင္တုိက္အားတိုက္ပါ၀င္မႈ နည္းခဲ့သည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ကလင္တန္၏ အာကန္ေဆာျပည္နယ္က မိတ္ေဆြ ၀ါးလ္တန္မိသားစုက ၀ါးလ္မာ့ထ္ (Walmart) ကုမၸဏီ ဘုတ္အဖြဲ႔၏ ပထမဦးဆံုးအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕၀င္ အျဖစ္ ေနရာယူေပးရန္ ဟီလာရီကို ကမ္းလွမ္းခဲ့ရာ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္အထိ ေျခာက္ႏွစ္တာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အဆိုပါကုမၸဏီသည္ ဂ်ဲန္ဒါခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားေသာ၊ အမ်ိဳးသမီး၀န္ထမ္းမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား၀န္ထမ္းမ်ားထက္ လစာပိုနည္းၿပီး ရေလ့ရွိေသာ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ရာထူးၾကီး ရရန္ အခြင့္အေရးရွားပါေသာ ျပစ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ တရားတေဘာင္လည္း ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၀ါးလ္မာ့ထ္အေနႏွင့္ ဟီလာရီကို ထိပ္ပိုင္းေနရာတြင္ ဟန္ျပခန္႔ထားျခင္းျဖင့္ ၎တို႔အၾကပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ဟီလာရီအေနႏွင့္ ထိုသို႔ထိပ္တန္းရာထူးျဖင့္ တာ၀န္ယူခဲ့ခ်ိန္တြင္ လိင္ခြဲျခားဆက္ဆံေသာကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ထင္ထင္ရွားရွားေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ ၀ါးလ္မာ့ထ္ႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ခဲ့ရသည့္အတြက္ ဂုဏ္ယူေၾကာင္းပင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။
ထို႔ျပင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ဟီလာရီကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူ အက္ရွ္ေလ၀ီလီယံ အေပၚတြင္လည္း ၎က အသားအေရာင္ခြဲျခားသည့္ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တုန္႔ျပန္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္သည္။ ဟီလာရီသည္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာႏိုင္ထက္စီးနင္းခံရသူမ်ား၏ အေရးကို ၾကားနာခြင့္ရွိေစရမည္၊ ပံ့ပိုးေပးႏုိင္ရမည္ စသျဖင့္ သူ႕မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ကလင္တန္ အဓမၼျပဳက်င့္သည္ကုိ ခံခဲ့ရသည္ဟု စြဲခ်က္တင္ေျပာဆိုေသာ သူနာျပဳဆရာမ ဂၽြာနစ္တာဘိုးဒစ္ကိုမူ ဟီလာရီက သည္ကိစၥတြင္ ႏႈတ္ဆိတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ဂၽြာနစ္တာက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဟီလာရီကိုင္စြဲေသာ၊ ယံုၾကည္ေသာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးႏွင့္ ဣတၳိယ၀ါဒမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာသည္။ လာမည့္ သမၼတေနရာ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အမ်ိဳးသမီးအေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ေထာက္ခံမဲမ်ားလိုအပ္ေနရာ အမ်ိဳးသမီးအေရးကိစၥသည္ သူ႕အတြက္ မဲဆြယ္ရာ၊ သူလိုလားေသာ ပန္းတုိင္ကို ေရာက္ရွိေစရန္ အေထာက္အကူျပဳမည့္ အရာပံုစံမ်ိဳး သက္ေရာက္ေစပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေဆာင္းပါးရွင္က ေရေပၚဆီဆန္ေသာ ဣတၳိယ၀ါဒီတုိ႔ကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ထားၿပီး အမ်ိဳးသမီးသာလွ်င္ အဓိက၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အၾကီးအကဲေနရာရလွ်င္ ၿပီးေရာ သေဘာမ်ိဳးဆန္ေနသည့္ ဣတၳိယ၀ါဒ၏ လြဲမွားေသာ အေကာက္အယူကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ေဆြးေႏြးထားပါသည္။
ဖြံ႕ျဖိဳးၿပီးသားႏုိင္ငံမ်ားက ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားရွိ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ အခြင့္အေရးကုိ ျမွင့္တင္ေပးမည္ဆိုေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားတြင္ ေအာက္ေျခ၏ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ခံစားခ်က္ကို ဂရုထားမေလ့လာဘဲ အထက္ကသာ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ၎မွာ ဣတၳိယ၀ါဒကို ကုိယ္က်ိဳးအတြက္အသံုးခ်ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ဖြံ႕ျဖိဳးၿပီးသားႏုိင္ငံႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏုိင္ငံရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအားလံုး၏ ခံစားခ်က္ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို ထပ္တူတန္းညွိပံုေဖာ္ျခင္း၏ ရလဒ္ျဖစ္ပါသည္။ နယ္ခ်ဲ႕၀ါဒဆက္လက္ရွင္သန္ႏုိင္ရန္ ဣတၳိယ၀ါဒကို ပံုဖ်က္ကာအသံုးခ်ခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ အေရွ႕တုိင္းသားတုိ႔ကို အရိုင္းအစိုင္းမ်ား၊ ရိုးရာအစဥ္အလာကို ဖက္တြယ္ထားသည့္ ေခတ္မီအေတြးအေခၚမရွိသူမ်ား၊ လူ႕အခြင့္အေရးကုိ နားမလည္သူမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈျဖစ္စဥ္ နိမ့္က်သူမ်ားဟု ခ်ိဳးႏွိမ္မွတ္ယူကာ ၎တုိ႔ကို ကယ္တင္ေပးရန္မွာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ၿပီးေသာ လူျဖဴတုိ႔၏ တာ၀န္တရပ္ဟူ၍ ကုိင္စြဲထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သည္အထဲတြင္ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈေနာက္က်ေသာ ကမၻာေတာင္ျခမ္းႏိုင္ငံမ်ား၏ ရိုးရာအစဥ္အလာမ်ားက အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ မည္သို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္အေၾကာင္းကို အထူးေဇာင္းေပး ေဖာ္ျပၾကသည္။ ဥပမာ – ကိုလိုနီေခတ္တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔ သိမ္းယူထားသည့္ ကုိလိုနီႏုိင္ငံမ်ားရွိ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ ဘ၀အေျခအေန နိမ့္က်ပံုကုိ အေနာက္တုိင္းစာေရးသူတုိ႔က ေရးသားေဖာ္ျပ၍ နယ္ခ်ဲ႕ရျခင္း၊ ၎တို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရျခင္းမွာ ျဖစ္သည့္ျဖစ္ထိုက္သည့္နည္းလမ္းအျဖစ္ ရည္ညႊန္းၾကပါသည္။
အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယ၏ ဇာတ္နိမ့္ဇာတ္ျမင့္ ခြဲျခားေသာစနစ္၊ သတုိ႔သမီးက တင္ေတာင္းရသည့္ စနစ္၊ အရြယ္မတုိင္ခင္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားသည့္စနစ္ကို ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ Katherine Mayo ၏ “Mother India” စာအုပ္သည္ ထိုေခတ္က ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္က လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုေနေသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈကို အေနာက္ကမၻာကလူမ်ား အျမင္မွားေစရန္ ၀ါဒျဖန္႔ခဲ့ေသာ ၀တၳဳတပုဒ္ျဖစ္သည္။ စာအုပ္ထဲတြင္ အိႏၵိယတြင္ ကေလးသူငယ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ လိင္ျပဌာန္းခံသက္သက္အျဖစ္ တည္ရွိေနမႈ၊ သို႔ေသာ္ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈအရ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကလည္း သည္ျဖစ္ရပ္ကို အသာတၾကည္ လက္ခံေနမႈ၊ ဤနည္းအားျဖင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘ၀မွာ ကူကယ္ရာမဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ တႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာအိႏိၵယအမ်ိဳးသမီမ်ား ညီလာခံ က်င္းပၿပီးေနာက္ Women’s India Association ကိုလည္း တည္ေထာင္ကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ ကေလးသူငယ္လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း ျပႆနာ၊ မုဆိုးမမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား မဲေပးခြင့္ကို အိႏၵိယႏုိင္ငံ လူလတ္တန္းလႊာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဦးေဆာင္၍ တုိက္ပြဲ၀င္ ေတာင္းဆိုေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္ စာေရးသူသည္ လူလတ္တန္းအမ်ိဳးသမီးတုိ႔က အမ်ိဳးသမီးထုအတြက္ အခြင့္အေရးေတာင္းဆိုေပးေနမႈမ်ားကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုျခင္း မရွိဘဲ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈနိမ့္က်ပံုကို အဖန္တလဲလဲ မီးေမာင္းထိုးျပကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ သနားစရာ အျပဳခံသတၱ၀ါမ်ားအျဖစ္ ေရးသားပံုေဖာ္ခဲ့သည္။ ထိုနည္းတူ Katherine Mayo ၏ လႊမ္းမိုးျခင္းကို ခံရေသာ Mary Daly ကလည္း ၎၏ “Virtuous Woman” စာအုပ္ တြင္ အာရွႏွင့္အာဖရိကရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ဖို၀ါဒ လႊမ္းမိုးေသာ ရိုးရာအစဥ္အလာေအာက္တြင္ မိမိကုိယ္ကိုယ္ မည္သို႔ အပိတ္ခံေနၾကရပံုကို အိႏၵိယ၏ အျဖစ္အပ်က္ကို ပမာထား၍ ေရးသားခဲ့သည္။ အဆိုပါစာအုပ္ကို ေရးသားခ်ိန္သည္ ဣတၳိယ၀ါဒ ဒုတိယလိႈင္းမ်ားျပင္းထန္ခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ဣတၳိယ၀ါဒ ဒုတိယလိႈင္းသည္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ လိင္လြတ္ေျမာက္ခြင့္ကို ေရွ႕တန္းတင္ လႈပ္ရွားခဲ့သည့္ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။ စာအုပ္ထဲတြင္ စာေရးသူ မာရီက အေနာက္တုိင္းအမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ၎တုိ႔လက္မခံႏုိင္ေသာ အစဥ္အလာမ်ားကို မိမိကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသျခင္းအားျဖင့္ တုိက္ပြဲ၀င္၍ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ဆန္က်င္ၾကေသာ္လည္း ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ေခါင္းငံု႔ရွင္သန္ခြင့္ကုိသာ ေရြးခ်ယ္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ မတူညီသည့္ ယဥ္ေက်းမႈႏွစ္ခုကို တန္းညွိ၍ ေ၀ဖန္လိုက္သည့္ သေဘာသက္ေရာက္သည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ား ခြဲျခားဆက္ဆံခံရပံုမွာ အထက္တြင္ ဆိုခဲ့သည့္အတုိင္း လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ၊ ပညာေရး ကြာျခားသည့္အေလ်ာက္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားရွိ လူမ်ိဳးတစုႏွင့္တစု မတူညီႏုိင္ပါ။ “နိမ့္က်သည္” ဆိုေသာ စံႏွင့္ “ျမင့္မားသည္” ဆိုေသာ စံကုိ မိမိကုိင္စြဲေသာ ေပတံမ်ားႏွင့္ တုိင္းတာရံုျဖင့္ ျပည့္စံုေသာ ရလဒ္မထြက္ေပၚႏုိင္ပါ။ မိမိ မပါ၀င္ေသာ အျခားေသာလူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အယူ၀ါဒနိမ့္က်ေနသည္ဟု တထစ္ခ်မသတ္မွတ္မီ ထိုသူမ်ားကေရာ သူတုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အယူ၀ါဒအေပၚ မည္သို႔အျမင္ရွိသည္၊ ခံယူၾကသည္ကို ဦးစြာ ဆန္းစစ္သင့္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ပါ၀င္သက္ဆိုင္သူမ်ားက အဘယ့္ေၾကာင့္ ထိုသုိ႔ ခံယူယံုၾကည္ၾကသည္ကို ၎တုိ႔ ႏိုင္ငံ၏ ပထ၀ီ အေနအထားမွသည္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာမ်ား အားလံုးကုိ ေစ့ငုကာ ႏိႈင္းခ်င္ အေျဖထုတ္ပါမွ ညင္သာေပ်ာ့ေပ်ာင္းေသာ အေျပာင္းအလဲကို ေဆာင္ၾကဥ္းႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေအာက္ေျခ အမ်ိဳးသမီးထု၏ စူးနစ္ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ ထုိယံုၾကည္မႈျဖစ္ေပၚေစရန္ ၀ိုင္း၀န္းေထာက္ပံ့ေပးထားသည့္ ေဒါက္တုိင္မ်ား၊ ၎တုိ႔ကိုယ္တုိင္က မည္သည့္အတုိင္းအတာအထိ ထုိအရာမ်ားအေပၚ လက္ခံထားရွိသည္ကို ေဘးကေနၿပီး အလ်င္စလို မဆံုးျဖတ္ဘဲ ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ကိုယ္တုိင္ကုိယ္စားျပဳ ေျပာလာေစရန္ လမ္းဖြင့္ေပးရန္ လိုပါသည္။
အရိုးစြဲလာေသာ အမူအက်င့္မ်ားကို ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ေျပာင္းလဲပစ္ရန္ မလြယ္ကူပါ။ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးျမွင့္တင္ေရး သံုးႏွစ္တာ စီမံကိန္းေလာက္ႏွင့္လည္း မျပည့္စံုႏုိင္ပါ။ အေျပာင္းအလဲတခုကို ေအာက္ေျခလူထုပါ၀င္မႈႏွင့္ ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အခ်ိန္မ်ားစြာ ၾကာပါသည္။ ေအာက္ေျခ၏ ခံစားခ်က္ကို ေသခ်ာနားမေထာင္ဘဲ အထက္စီးဆန္္ေသာ မွန္းဆခ်က္၊ မိမိ က်င္လည္ရာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ေပးေသာ ေတြ႕ၾကံဳခံစားခ်က္ႏွင့္ ထပ္တူျပဳကာ စီမံခ်က္မ်ားခ်ေနသေရြ႕ အနာႏွင့္ ေဆး လြဲေနပါလိမ့္မည္။ ကာလတုိစီမံကိန္းမ်ား ခပ္သုတ္သုတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္၊ ခပ္သုတ္သုတ္ အၿပီးသတ္ျခင္းသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘ၀တုိးတက္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေစတနာ အစစ္အမွန္ႏွင့္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးရာ မေရာက္ဘဲ ရပ္ရြာထဲတြင္ မုန္တိုင္းတုိက္သလို အရာအားလံုး ဖရိုဖရဲျဖစ္ေစျခင္းျဖင့္ ၎တို႔၏ အေတြးအေခၚႏွင့္ အစဥ္အလာမ်ားကို ပံုပန္းမက် ပ်က္သုဥ္းသြားေအာင္ တြန္းပို႔လိုက္ျခင္း သေဘာမည္ပါသည္။ ေရေပၚဆီဆန္ေသာ ဣတၳိယ၀ါဒျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး-အမ်ိဳးသား တန္းတူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးကို မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ရံုမွ်မက ဣတၳိယ၀ါဒကို အစြန္းေရာက္ေသာ ၀ါဒသက္သက္အျဖစ္ ရႈျမင္သြားႏုိင္ပါသည္။
ေသာ္တာသစ္
ရည္ညႊန္း၁။ Featherstone, L. (2016, February 28). Hillary Clinton’s Faux Feminism. Retrieved March 5, 2016, from Truthout: http://www.truth-out.org/opinion/item/35006-hillary-clinton-s-faux-feminism
၂။ Liddle, J., & Rai, S. (1998). Feminism, imperialism and orientalism: The challenge of the ‘Indian woman’. Women’s History Review, 7(4), pp. 495-520.
(မိုးမခ မဂၢဇင္း အတြဲ (၃)၊ အမွတ္ (၅)၊ ေမလ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
