(မုိးမခ) ေမ ၁၆၊ ၂၀၁၆
ယေန႔ တိုးတက္ၿပီးေသာ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ maintenance ဆိုသည့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးကိစၥအား ေငြေၾကးမ်ားစြာ၊ လူအင္အားမ်ားစြာ၊ စက္မႈအင္အားမ်ားစြာျဖင္႔ ဂရုတစိုက္အေရးေပးၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရႊႏိုင္ငံႀကီးမွာကား….
ကၽြန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိးသည္ ပစၥည္းေကာင္း အလြန္ႀကိဳက္သည္။ ကုန္ခ်င္သေလာက္ကုန္။ ေကာင္းရင္ၿပီး ေရာစိတ္ထားမ်ဳိးက မ်ားသည္။ စားေသာက္ဆိုင္ႀကီးမ်ား၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ႀကီးမ်ား၊ စတိုးဆိုင္ႀကီးမ်ား အစရိွ သျဖင့္ ဆိုင္ႀကီး ခန္းႀကီးမ်ားကို ေငြကုန္ေၾကးက်ခံတည္ေဆာက္ၾကသည္။ သံုးစြဲထားသမွ်ပစၥည္းေတြက အေကာင္းစားေတြခ်ည္း။ အေပါစား တခုမွ မပါ။ ျမန္မာျပည္ကသူေဌးမ်ားေလာက္ အေကာင္းႀကိဳက္တတ္တာ ျမန္မာျပည္က သူေဌးမ်ားပဲရိွေပလိမ္႔မည္ဟု မွတ္ခ်က္ရဲရဲႀကီး ေပးခ်င္သည္။ မိမိစီးပြားေရးအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ မသတ္မွတ္ထား။ ဒါေလးက ပိုေကာင္းတယ္ဆိုရင္ ဒါေလးပဲ လုပ္လိုက္ေပ႔ါဆိုသည္႔ သူေဌးေတြခ်ည္း ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႔ရသည္။ ထို႔ေၾကာင္႔လည္း သိန္းတစ္ရာမွန္းထားသည့္အလုပ္က သိန္းႏွစ္ရာေတြ ျဖစ္ကုန္တတ္ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ေငြကုန္ရေတာ႔မည္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာျပည္က သူေဌးေလာက္ လက္ ေပါက္ကပ္တာ ကမာၻမွာ ဘယ္သူမွမရိွ။ ႏိုးတူး။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ ပိုမိုထိေရာက္ သည္ဆိုသည့္ပညာေပးအစီအစဥ္ျပသေနေသာ တန္ဖိုးႀကီး LCD တီဗီႀကီးမွာ ကင္းမွ်င္မ်ား၊ ဖုန္မ်ားက ျမင္ မေကာင္း။ တိုးလို႔တြဲလဲ ၀ါယာႀကိဳးမ်ားက ဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ ဧည့္ႀကိဳေကာင္တာထက္မွာ မေလးရွား စုန္းကား ထဲက စုန္းမႀကီး၏ဆံပင္ေတြလိုု ျမင္လို႔ပင္မေကာင္း။ “ဒါေလးေတြ ျပင္ပါလားခင္ည။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေစ်း အသက္သာဆံုးျဖစ္ေအာင္ ညိႇေပးပါ႔မယ္” ဟုေျပာမိေတာ့ ေဘာ္လာမခ်က္နဲ႔ေမာင္ရင္ဆိုသည့္အၾကည့္ျဖင္႔ အၾကည့္ခံရသည္။
ၿပီးခဲ႔ေသာ သႀကၤန္တြင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္မလွမ္းမကမ္းရိွ ႏိုင္ငံေက်ာ္ၿမိဳ႕ေလးတခုသို႔ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္ သြားသည္။ ဒုလႅဘ၀တ္ရင္း၊ တရားစခန္း၀င္ရင္း၊ ေဆာက္တည္ရာမရျဖစ္ခဲ႔ေသာစိတ္ေတြကို ျပန္လည္ထိန္း ညိႇဖို႔ႀကိဳးစားရင္း။ သို႔ေသာ္ သကၤန္းႀကီးတဖားဖားျဖင္႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း၏လွ်ပ္စစ္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြကို ၀င္ၿပီး ကူညီေပးခဲ႔ၾကသည္။ မီးေတြဆင္၊ ေရေတြျပင္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လုပ္အားေတြကို ဆရာေတာ္ဘုရားက အသိ အမွတ္ျပဳသည့္အေနျဖင္႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ဦးစားေပးရွာသည္။ အေရးေပးရွာသည္။ ကၽြန္ေတာ္စိတ္၀င္စားမွန္း သိသျဖင္႔ ဆရာေတာ့္ေက်ာင္းႏွင့္မလွမ္းမကမ္းရိွရြာကေလးအတြက္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွလွဴထားသည့္ ေနအား လွ်ပ္စစ္စက္ရံုေလးကို ေခၚသြားခဲ့သည္။
ေနအား လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္သည့္အရည္အေသြးရိွေသာ ဆိုလာျပားမ်ားက ေပတစ္ရာပတ္လည္ ေျမ ကြက္အျပည္႔။ ဘက္ထရီအိုးမ်ား၊ အားသြင္းစက္မ်ားကို ဆက္သြယ္ထားသည္။ ခက္တာက ဖုန္အလိမ္းလိမ္း တက္။ ပင္႔ကူမွ်င္ေတြက ျမင္လို႔ပင္မေကာင္း။ ပ်က္တာေတြက ပ်က္။ သံုးမရတာေတြကမ်ား။ ရာခိုင္ႏႈန္း ငါး ဆယ္ခန္႔သာ ေကာင္းေတာ႔သည္။ ၆၀ ကီလို၀ပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ ဆိုလာေနအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုေလးက လူ သူေလးပါးစြန္႔ပစ္ထားသည္႔ ဇရပ္တေဆာင္ေလးလို ရိွေနသည္။ အလွဴရွင္ေတြျဖစ္ၾကသည္႔ ကိုရီးယားေတြက ေတာ႔ ဆိုလာျပားေတြလွဴသည္။ ဘက္ထရီေတြ လွဴသည္။ မီးေပးသြယ္တန္းမႈမ်ား အဆင္သင့္ လာခ်ိတ္ဆက္ ႏိုင္ဖုိ႔ လွ်ပ္စီးျဖတ္လမ္းကိရိယာ (circuit breaker) မ်ား တပ္ေပးခဲ့သည္။ သူတို႔ရည္ရြယ္ခဲ႔ပံုက ရြာကေလး အတြက္ ၀ါယာႀကိဳးသြယ္တန္းျခင္းအား မိမိအစီအစဥ္ျဖင့္ မိမိလုပ္ခဲ့ေစခ်င္ပံုရသည္။ ရြာကေလးက အလွဴရွင္ ေတြ၏ရည္ရြယ္ရင္းကို မသိတာဘဲလား၊ မလုပ္တာဘဲလား။ သူတို႔၏ဘထၱရီအိုးႀကီးေတြကို မလာၿပီး အားသြင္း ျခင္းသာ ျပဳၾကသည္တဲ့။ သဲတရွပ္ရွပ္၊ ဖုန္တေလာေလာအေဆာက္အဦေလးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာခိုင္းထြက္ ခဲ့စဥ္မွာ အားသြင္းဖို႔ဘက္ထရီအိုးႀကီးမ်ားကိုမလာေသာ ရြာသားတေယာက္စ၊ ႏွစ္ေယာက္စကို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ျဖတ္သန္းခဲ႔ၾကသည္။
ဆယ္စုႏွစ္တခုစာေလာက္ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ အလုပ္မ်ဳိးစံုလုပ္ ကၽြန္သက္ရွည္ခဲ႔ေသာ ကၽြန္ ေတာ္တေယာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုျပန္ေရာက္ကတည္းက စကားႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ေတြမေျပာျဖစ္ဖို႔ အလြန္သတိ ထားသည္။ အရာရာမွာ စနစ္က်ၿပီးသားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ခ်ိန္ထိုးၿပီး စိတ္တိုင္းမက်တာေတြ၊ ဘ၀င္မက်တာေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေသာ္လည္း ဒါေတာ့ဒါေပါ႔။ ျဖည္းျဖည္းျပင္ၾကမွာပါလို႔ဆရာႀကီးပံုစံမဖမ္းဘဲ တေယာက္တည္း တုိး တိုးတိတ္တိတ္ေတြးပါသည္။ ေနရာတကာမွာ၀င္ငန္ရမွ စိတ္ေက်နပ္ၾကေသာ ပဲခူးဆားေတြမ်ားသည္႔ ဒီေခတ္ ႀကီးမွာ ဘယ္ကိစၥမဆို ငါဘာမွမေျပာဘဲေနရင္ ေခတ္ေနာက္က်ေတာ့မွာပဲဆိုသည့္စိုးရိမ္သည့္စိတ္ထားမ်ဳိး နည္း ႏိုင္သမွ် နည္းခ်င္တာလည္း ပါသည္။
သို႔ေပသိ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးကိစၥအား ခပ္ေပါ႔ေပါ့ေတြးၾကသည္ကို ေတြ႔ရတာမ်ားလာေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္ သည္လည္း ပဲခူးဆားျဖစ္ေစေတာ့။ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းသည့္ေနရာမွာ ရုပ္၀တၳဳေတြတင္ပဲလား။ စိတ္ဓာတ္ေတြ ေရာ၊ စနစ္ေတြေရာ၊ အေတြးအေခၚအေဟာင္းေတြေရာ။ အားလံုးအားလံုး အသစ္အသစ္ ျဖစ္ခ်င္ေသာ္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သာဓကအားျဖင္႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားမ်ား။ သမၼတ ေျပာင္းႏိုင္သည္။ ၀န္ႀကီးေတြ ေျပာင္းႏိုင္ သည္။ ငါးႏွစ္ျပည္႔တုိင္း ဒီလိုပဲလြယ္လြယ္ေျပာင္းလို႔ရၿပီဆိုၾကပါစို႔။ သို႔ေသာ္ သက္ဆိုင္ရာဦးစီးမွဴးေတြ၊ ညႊန္မွဴး ေတြကို လြယ္လြယ္ေျပာင္းလို႔မရ။ သူတို႔၏လုပ္သက္၊ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအရ အစိုးရဘယ္လိုပဲ ေျပာင္းေျပာင္း သူတို႔က အမာခံေက်ာရိုးေတြအျဖစ္ က်န္ေနခဲ့ရမွာ ျဖစ္သည္။ သူတို႔၏လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ေတြက ေအာက္ေျခ စီး ပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး အစရိွသည့္ကိစၥေတြကို ႀကီးစြာသက္ေရာက္မႈျဖစ္ေစသည္။ လုပ္နည္းကိုင္နည္း အမွားေတြ၊ စနစ္အမွားေတြကို အသစ္မေျပာင္းခ်င္လွ်င္ေသာ္မွၾကည့္ေကာင္းေအာင္၊ အဆင္ေျပေအာင္ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေစခ်င္ၾကသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာရက္ပိုင္းအတြင္းက တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ အစည္းအေ၀းခန္းမတခုထဲသို႔ ကၽြန္ ေတာ္ေရာက္သြားသည္။ လာသည့္ဦးစီးမွဴး၊ ညႊန္မွဴးေတြက ဌာနေပါင္းစံု။ စည္းေ၀းပြဲက အနည္းငယ္ အေရးႀကီး သည္ဟုဆိုေသာ္ ရေကာင္း၏။ စည္းေ၀းပြဲသို႔ အခ်ိန္မီေအာင္ ေလးေလးစားစား လာၾကသည္။ စကားအသံုး အႏႈန္း၊ အေျပာအဆို၊ ေျပာေပါက္ဆုိေပါက္ေတြက အရင္ေခတ္ႏွင့္ လံုး၀မတူ။ မတူေရးခ် မတူ။ အျပဳသေဘာ ေဆာင္လာသည္။ အလုပ္ကိုအလုပ္ႏွင့္တူေအာင္ လုပ္ရေတာ့မယ္ဟု သိၾကဟန္တူသည္။ သို႔ေသာ္ ခက္တာက စည္းေ၀းပြဲအစီအစဥ္ အာဂ်င္ဒါမရိွ။ ထို႔ေၾကာင့္ ရိွရိွသမွ်လူေတြက မိမိထင္ရာျမင္ရာကို ထထၿပီး ေျပာခ်င္သည္႔ အခ်ိန္ ေျပာႏိုင္သည္။ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္မရိွ။
ကၽြန္ေတာ့္ဗဟုသုတအရ ႏိုင္ငံ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြ၏အေရးႀကီးအစည္းအေ၀းလုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အစည္း အေ၀းကို ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္လို႔ ေကာင္းစြာသိေသာအဖြဲ႔အစည္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းစဥ္ေတြ၊ အာဂ်င္ဒါေတြ ခြဲ လာသည္။ ဘယ္အပိုင္းကို ေျပာမွာလဲ။ ဘယ္အပိုင္းကို အဓိကထားၿပီး ဘယ္အေၾကာင္းအရာကို ဒီစည္းေ၀းပြဲ မွာ နည္းနည္းစထားခဲ႔မလဲ။ ဘယ္အရာကိုေတာ့ ေနာက္အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကေဆြးေႏြးဖို႔ ဘယ္သူေတြကို ဘယ္လိုတာ၀န္ေပးလိုက္မလဲ။ ဒီလိုမ်ဳိးနည္းလမ္းေတြျဖင့္ ျပႆနာေတြအလုပ္ေတြကို ၿပီးျပတ္ေစရသည္။ ေဆြး ေႏြးျငင္းခံုရသည္။ အခုက်ေတာ့ ေစ်းထဲကလက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ေလထိုင္ကန္သလိုမ်ဳိး တေယာက္တေပါက္။ အခ်င္းခ်င္းလည္း ေျပာသည္။ တဖက္ကိုလည္း ေျပာသည္။ ေျပာသမွ်ကိုလည္း မွတ္တမ္းမွတ္ရာထားတာ ကၽြန္ ေတာ္မျမင္။ လူ႔ဦးေႏွာက္က ဘယ္ေလာက္မ်ားမွတ္သားႏိုင္မွာမို႔လို႔လဲ။ အေရးႀကီးကိစၥမွန္သမွ် အျဖဴအမည္း သဲသဲကြဲကြဲျဖစ္ေအာင္ စာရြက္စာတမ္းျဖင့္လုပ္ၾကရသည္မဟုတ္လား။ စည္းေ၀းပြဲမွတ္တမ္းၿပီးရင္ ရိွလာမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ မထင္။ ရိွခဲ႔ရင္ေသာ္မွပဲ ၀က္လခ်ီးလည္ေနသည့္စည္းေ၀းပြဲမွတ္တမ္းႀကီးသာ ျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည္။ ေခါင္းေဆာင္ေနာက္ကို ဖ၀ါးထပ္မွ် လိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ေခါင္း ေဆာင္၏စိတ္ေစတနာႏွင့္အလုပ္ကို ေကာင္းမြန္စြာ သိၾကသည္။ အလုပ္တိုင္းမွာ စိတ္ေကာင္းေစတနာရိွရံုျဖင္႔ ၿပီးတာမဟုတ္။ I will try my best ဆိုတိုင္း မင္းရဲ႕အေကာင္းဆံုးက ဘယ္ေလာက္လဲဆိုတာလည္း ျပန္ေမး သင့္သည့္ေမးခြန္းသာ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ လုပ္စရာအလုပ္ေတြက တပံုတပင္။ ရွင္းစရာ အမိွဳက္သရိုက္ ေတြက ျမင္လို႔ပင္မေကာင္း။ စနစ္အေဟာင္း၊ အေတြးအေခၚအေဟာင္းေတြ လံုး၀အသံုးမ၀င္ဘူးလုိ႔ မဆိုခ်င္ပါ။ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ ရိွရဦးမွာပါပဲ။ ဒါေပသိ ပိုေကာင္းသြားေအာင္၊ ပိုတင့္တယ္သြားေအာင္၊ ပိုၿပီးအလုပ္ျဖစ္သြားေအာင္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းသင့္ၾကပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္က လူသည္ မေကာင္းမႈတြင္ ေမြ႔ေလ်ာ္သည္ဟု ခပ္ရဲရဲႀကီး မိန္႔ခဲ့ သည္။ မွန္၊ မမွန္ ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္သာ ျပန္ၾကည့္ၾကေစခ်င္သည္။ အပ်က္ဘက္ကိုဦးတည္ေနသည့္ စိတ္အခံ မ်ား။ ဒါေတြက ျဖစ္တတ္သည့္ လူ႔သေဘာလူ႔မေနာ။ ထူးဆန္းအံ့ႀသစရာမရိွ။ ဘုရားရွင္က အနာကိုျပၿပီး ေဆး ကုနည္းက်မေပးဘဲထားခဲ႔တာမဟုတ္။ ကုသဖို႔ေဆးက “သတိ” ဆိုသည့္ေဆး။ ဘယ္ေတာ့မွပိုသည့္မရိွသည့္ ေဆး။
စိတ္ဆိုးစိတ္ယုတ္ေတြကို တိုက္ထုတ္ပစ္ဖုိ႔ “သတိ” လိုသလို၊ ေခတ္ေဟာင္းစနစ္ေဟာင္းႀကီးကို ခ်န္ ထားခဲ့ဖို႔ “ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး” အေရးႀကီးပါသည္။ သတိထားပါ။ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းၾကပါလု႔ိ ကၽြန္ေတာ္ ဖိုးထက္ ကတိုက္တြန္းလွ်င္ ဒီပဲခူးဆား တယ္ငန္သကိုးလို႔ မထင္ၾကေစလိုပါ။
ဖိုးထက္
သ႐ုပ္ေဖာ္ – သန္းေဌးေမာင္
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
