အိခ်ယ္ရီေအာင္ (Myanmar Now) – အရင္တုန္းက ပညာေရးအေျခအေနမ်ိဳးကို ျပန္ေရာက္ခ်င္ပါတယ္ (အင္တာဗ်ဴး)

မၾကာေသးခင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Myanmar Now သတင္းေအဂ်င္စီ ရံုးခန္းတြင္ ေတြ႔ရေသာ ေဒၚေထြးေထြးတိုး  (ဓာတ္ပံု – Myanmar Now)

ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – ေဒၚေထြးေထြးတိုးသည္ စကၤာပူရိွ ၾသစေတးလ်တကၠသိုလ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ James Cook University မွ စီးပြားေရးဆိုင္ရာဘဲြ႔၊ ပညာေရးဆိုင္ရာ မဟာဘဲြ႔ ရရိွခဲ့ၿပီး စကၤာပူ PSB Academy တြင္ စီမံခန္႔ခဲြမႈလုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကဳံယူခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္လာၿပီးေနာက္ ပညာေရးတြင္စိတ္အားထက္သန္သူ ေဒၚေထြးေထြးတိုးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ ႏိုင္ငံတကာ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ Myanmar International School Yangon (MISY) တြင္ မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးအျဖစ္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည္။

အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ျမန္မာတကၠသိုလ္တခ်ဳိ႕ကုိ အာရွေဒသတြင္းရွိ ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းဖြင့္လွစ္ျခင္း ျဖင့္ ကမာၻ႔အဆင့္မီပညာေရးျဖစ္လာေစရန္  လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု MISY ေက်ာင္းတြင္ စီမံခန္႔ခဲြေရးႏွင့္ ျပင္ပဆက္ဆံေရး မန္ေနဂ်ာ တာဝန္ယူထားသူ ၂၉ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚေထြးေထြးတိုးက တိုက္တြန္းလိုက္သည္။

မၾကာေသးမီက Myanmar Now ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ေဒၚေထြးေထြးတုိးက  အဆင့္ျမင့္ပညာေရး၊ ပညာသင္စရိတ္ေထာက္ပံ့မႈ၊ ျမန္မာေက်ာင္းသားတို႔၏ အခက္အခဲတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သူ၏ အယူအဆမ်ားကုိ ေျပာျပထားသည္။

ေမး – ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ျမန္မာျပည္ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြ ေျပာင္းလဲလာေတြ႔ရလဲ။
ေျဖ – အခုေနာက္ပိုင္း အထက္တန္းအဆင့္ ႏိုင္ငံတကာေက်ာင္းေတြ မ်ားလာတာေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေတြကလည္း ကမာၻအဆင့္မီ အထက္တန္းပညာေရးေတြကို သင္ၾကားေပးေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါက တိုးတက္တာတစ္ခုလို႔ ေျပာ လို႔ရပါတယ္။

ေမး – ႏိုင္ငံျခားက တကၠသိုလ္ေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တကၠသိုလ္ေတြက ဘာေတြမ်ားလိုအပ္ခ်က္ရိွလဲ။
ေျဖ – စကၤာပူမွာ ကြၽန္မလုပ္ခဲ့တဲ့ေက်ာင္းဆိုရင္ ပုဂၢလိကပိုင္တဲ့ေက်ာင္းပါပဲ။ အစိုးရပိုင္တဲ့ေက်ာင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အဆင့္နဲ႔သူတို႔ ရိွၿပီးသားျဖစ္တယ္။ အဲဒီေက်ာင္းကိုလာမယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔က ဝင္ခြင့္က ဘယ္ ေလာက္ထိျမင့္ေနရမလဲဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ရိွတယ္။ သူတို႔ေက်ာင္းဆို ၾသစေၾတးလ်တကၠသိုလ္နဲ႔ ခ်ိတ္ထားတာ။ စကၤာပူ အစိုးရေက်ာင္းကုိ မဝင္ႏိုင္တဲ့သူေတြက ဒီေက်ာင္းကုိဝင္လို႔ရတယ္။ ျမန္မာတကၠသိုလ္ေတြက ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳ တဲ့ အဆင့္မဟုတ္ဘူး။  အဲဒါက ကြာျခားခ်က္ပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ဖို႔ဆို တကၠသိုလ္က သုေတသနအတြက္ ဘယ္ေလာက္ထိေပးထားၿပီးၿပီလဲ၊ တကၠသိုလ္မွာသင္တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ တကယ္ရိွေနတဲ့ ပညာ ေရးကလည္း ကမာၻ႔အဆင့္မီလား။ စကားတစ္ခုရိွပါတယ္၊ “အကန္းက အကန္းကိုပဲ ဦးေဆာင္ေနသေရြ႕ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့ မွ တိုးတက္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး” တဲ့။ ကေလးေတြကုိ ပညာသင္မယ့္ ဆရာ၊ ဆရာမေတြေအာင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းေတြကေရာ တကယ္ကမာၻ႔အဆင့္မီတဲ့ ေက်ာင္းေတြလားေပါ့။ သင္ေပးတဲ့သူကိုယ္တိုင္က အသိပညာေတြ အမ်ားႀကီးရိွေနမွ သူတို႔ျပန္ သင္ေပးတဲ့ကေလးေတြကလည္း အသိပညာေတြအမ်ားႀကီးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သင္မယ့္ဆရာေတြက အရမ္းေတာ္ေနတယ္ ထားဦး၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း မေျပာင္းသေရြ႕ ရိွေနတဲ့ကေလးေတြက ဒီဟာပဲရမွာပါ။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခားကေန ဘြဲ႔ေတြအမ်ား ႀကီးရခဲ့ၿပီး ျပန္လာလုပ္တဲ့အခါ သူတုိ႔သင္ၾကားခဲ့တဲ့ပညာနဲ႔ မွ်တတဲ့လစာမေပးႏိုင္တဲ့ အခါမ်ိဳးေတြမွာ ျမန္မာျပည္မွာ အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ဘဲ ျပန္ထြက္သြားတာမ်ိဳးေတြ ရိွပါတယ္။ လစာေကာင္းေပးမယ္၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေကာင္းမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ႏုိင္ ငံကဆရာပဲ ျဖစ္ျဖစ္လာသင္ပါတယ္။ ကမာၻ႔အသိအမွတ္ဘြဲ႔ရထားၿပီးသားလူေတြ လာသင္ပါတယ္။ သူတို႔ကလည္း အျခား ႏိုင္ငံက အေတြ႔အႀကံဳကို လိုခ်င္တဲ့အတြက္ လာသင္ပါတယ္။

ေမး – အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြစေျပာင္းသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ – အစိုးရ အသစ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားတကၠသိုလ္တစ္ခုက ဒီက တကၠသိုလ္တစ္ခုခုနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ကမာၻ႔အဆင့္မီပညာေရး ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။  ကမာၻအဆင့္မီတကၠသိုလ္တစ္ခုက ဒီကုိလာၿပီးေပါင္းတယ္ဆိုရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔က ေတာ့ အဆင့္နိမ့္သြားစရာမရိွပါဘူး။ သူတုိ႔သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို ဒီေက်ာင္းမွာ လာသင္မယ္၊ သူတို႔ဆီက ဆရာေတြလည္း လာသင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဆရာေတြကလည္း အဲဒါကို လိုက္သင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္အရည္အခ်င္း ကိုယ့္ဘာသာ လုိက္ျမွင့္လာမယ္။ ေပါင္းဖြင့္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီကတကၠသိုလ္ေတြ အရည္အေသြး ျမင့္သြားပါမယ္။  အခု ျမန္မာတကၠသိုလ္ ကဘြဲ႔လက္မွတ္ဆို ႏိုင္ငံအမ်ားစုက အသိအမွတ္မျပဳပါဘူး။ စကၤာပူကဆိုရင္လည္း ဒီကဘြဲ႔လက္မွတ္ကို သာမန္အလုပ္လာ လုပ္ရင္ေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ အျခားအဆင့္ျမင့္တဲ့ရာထူးႀကီးေတြကိုရဖို႔က်ေတာ့ အသိအမွတ္မျပဳပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ လဲ ဆိုေတာ့ ဘြဲ႔က ကမာၻကအသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ တကၠသိုလ္က ရထားတာမဟုတ္လို႔ပါ။

ေမး – ပူးေပါင္းမယ္ဆိုရင္  ျမန္မာျပည္က ဘယ္တကၠသိုလ္ကုိ အရင္ဆံုးလုပ္သင့္ပါသလဲ။
ေျဖ – ေဆးတကၠသိုလ္နဲ႔ႏိုင္ငံျခားဘာသာ တကၠသိုလ္ေတြကို အရင္ဆံုး ေျပာင္းလဲသင့္တယ္။ Australian National University က ေဆးပညာဘြဲ႔ နာမည္ႀကီးတယ္။ အဲဒီလိုတကၠသိုလ္ေတြကုိ ဖိတ္ေခၚသင့္ပါတယ္။ ဖိတ္မေခၚခင္ ဒီမွာရိွတဲ့ တကၠသိုလ္ေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ လွပေအာင္ ျပင္ဆင္ရပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရေတြအေနနဲ႔ တျခားႏိုင္ငံက အစိုးရေတြကုိ သူတို႔ဆီက တကၠသိုလ္ေတြ ဒီကတကၠသိုလ္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းလာဖြင့္ေအာင္ ေတာင္းဆိုသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္သလိုပဲေပါ့၊ ပူးေပါင္းခ်င္တဲ့သူက ကိုယ္ကအေၾကာင္းၾကားလိုက္တာနဲ႔ ပူးေပါင္းမယ္၊ မပူးေပါင္းဘူး တစ္ခါတည္း ေျပာပါ တယ္။  ပူးေပါင္းၿပီးလာဖြင့္ဖို႔ စိတ္မဝင္စားၾကဘူး ဆိုတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ေတာ့ဝင္စားမယ္၊ သူတို႔အေနနဲ႔လည္း အခြင့္အလမ္းမသိလို႔ ဘယ္လိုဝင္လာရမလဲ မသိလို႔ပါ။

ေမး –   ပူးေပါင္းဖြင့္တဲ့ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ေငြေၾကး မတတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြ တက္လို႔ရေအာင္ ဘယ္လိုမ်ားလုပ္သင့္ပါသလဲ။
ေျဖ – အမွတ္အရမ္းေကာင္းတဲ့ ကေလးေတြကုိ အစိုးရက ပညာသင္စရိတ္ေထာက္ပံ့တာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ေလးေတြက စာမွာေတာ့ သိပ္မေတာ္ဘူး၊ ဒါေပမဲ့ အားကစားမွာေတာ့ အရမ္းေတာ္တယ္၊ အဲဒီလိုကေလးမ်ိဳးကုိလည္း အစိုးရအေနနဲ႔ ပညာသင္ဆုေပးလို႔ရပါတယ္။ ပညာလည္း သိပ္မေတာ္၊ အားကစားလည္း သိပ္မေတာ္တဲ့ ကေလးေတြက် ေတာ့ အစုိးရအေနနဲ႔ ေခ်းေငြထုတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အစိုးရက ေခ်းေငြထုတ္ေပးထားတဲ့ အတြက္ ေခ်းေငြယူတဲ့ ေက်ာင္း သားက အဲဒီေက်ာင္းမွာ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ အလုပ္ျပန္လုပ္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္လိုက္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္လို႔ရပါတယ္။

ေမး – ႏိုင္ငံျခားက ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္က ေက်ာင္းသားေတြ ဘာေတြကြာျခားသလဲ။
ေျဖ – ကြၽန္မသင္တဲ့အခါမွာ ပံုမွန္အားျဖင့္ ရုိးရုိးေလးလို႔ေျပာလို႔ရတဲ့စာက ျမန္မာျပည္က ကေလးေတြအတြက္က အရမ္း ကိုခက္ခဲေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ၁ဝ တန္းေအာင္ၿပီးသား ကေလးေတြျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အေမရိကား က Grade -8 ကို စသင္ေပးတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔မလိုက္ႏိုင္ေတာ့ Grade -5 ကိုပဲ ျပန္သင္ရပါတယ္။ Grade -5 သင္တာေတာင္ အစပိုင္းက ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး သိလာပါတယ္။ သူတို႔က အလြတ္က်က္ရတာကိုပဲ ႀကိဳက္တယ္၊ စဥ္းစားပါလို႔ေျပာရင္ သူတို႔မစဥ္းစားခ်င္ဘူး မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး၊ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက (စာေမးပဲြမွာ) ဒါပါမယ္၊ ဒါက်က္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြထဲမွာ အသားက်ေနတယ္။ ႏို္င္ငံျခားမွာေတာ့ စာသင္ခန္းထဲမွာ ဆရာတစ္ေယာက္တည္းက ေျပာေနတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကေလးေတြကလည္း ပါဝင္ေဆြးေႏြးရတယ္၊ စဥ္းစားရတယ္၊  အလြတ္က်က္ဖို႔ အားမေပးဘူး။  ျမန္မာျပည္မွာ ေအာက္ကေနျပန္စရမယ့္ သေဘာရိွတယ္။ အခုကြၽန္မသင္ေနတဲ့ အထဲမွာ ဘြဲ႔ရထားၿပီးသားေတြလည္း ပါတယ္၊ တခ်ိဳ ႔ဆိုရင္ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ မသိတဲ့အတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလး အံ့ၾသမိတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာက ဆရာမက သင္တာမွားေနရင္ ကေလးက ျပန္ေထာက္လို႔ရတယ္။ ဒီမွာကအဲလိုမဟုတ္ဘူး မွန္တယ္ဆိုလည္း မေျပာရဲဘူး၊ မွားတယ္ဆိုလည္း မေျပာရဲဘူး။ ဘာေျပာေျပာ ေခါင္းငံ႔ုခံတယ္။

ေမး – ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တကၠသိုလ္ေတြ ဝင္ခြင့္က ဆယ္တန္းစာေမးပဲြ ရမွတ္အေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ ဒါကုိ ဘယ္လိုျမင္သလဲ။
ေျဖ – ၁ဝ တန္းအမွတ္က ဘဝရဲ ႔အဆံုးအျဖတ္ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ကြၽန္မသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ဆို ဒီမွာ ေဆးေက်ာင္း တက္လို႔မရေတာ့ အေမရိကားမွာ ရိုးရိုးေက်ာင္းကိုတက္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆရာဝန္လိုင္းဘက္ကို ေျပာင္းၿပီး ေက်ာင္းဆက္ တက္တယ္။ အခုဆုိ နယူးေယာက္မွာ ဆရာဝန္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ၁ဝ တန္းမွာ အမွတ္နည္းသြားလို႔လည္း ဘဝကၿပီးသြားတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုခုေတာ့ လုပ္သင့္ပါတယ္။

ေမး –  ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြမ်ား လုပ္ခ်င္သလဲ။
ေျဖ – ျမန္မာျပည္က ပညာေရးကို အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးျဖစ္ေအာင္ လုပ္သြားမွာပါ။ ကြၽန္မ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းနာမည္ေတာ့ စဥ္းစားထားပါတယ္။ National University of Myanmar ဆိုၿပီးေတာ့။ ကြၽန္မ အေမေခတ္တုန္းက တျခားႏိုင္ငံကလူေတြက ျမန္မာျပည္ တကၠသိုလ္ေတြမွာ လာတက္ရတယ္။ အခုက်ေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနပါတယ္။  ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အရင္တုန္းက ပညာေရးအေျခအေနမ်ိဳးကို ျပန္ေရာက္ခ်င္ပါတယ္။ လြယ္ေတာ့မလြယ္ပါဘူး၊ အဲဒီလိုျဖစ္ဖို႔ကေတာ့ ၁ဝ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂ဝ ေလာက္ အခ်ိန္ယူရပါမယ္။ ။

---

သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ