ဒီဇင္ဘာလဆန္းပိုင္းက ရန္ကုန္တြင္ ေတြ႔ရေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ဘေလာ္ဂါေနဘုန္းလတ္ (ဓာတ္ပံု – Connor McDonald / Myanmar Now)
Connor MacDonald / Myanmar Now – စမတ္ဖုန္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဆိုရွယ္မီဒီယာအသံုးမ်ားလာ
(Myanmar NOW) မိုုးမခ၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၅
ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – ျမန္မာ့သမိုင္းဝင္ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔တြင္ မဲေပးသူတို႔၏ မင္စြန္းထင္းေနေသာ လက္သန္းပံုမ်ားမွာ Facebook စာမ်က္နွာေပၚတြင္ ပလူပ်ံလ်က္ရိွသည္။ မဲေပးၿပီးေၾကာင္း အမွတ္အသား “ခရမ္းေရာင္ လက္သန္းမ်ား” သည္ ညတြင္းခ်င္းပင္ ဒီမိုကေရစီဂုဏ္သိကၡာရင္ထိုးတစ္ခုျဖစ္လာေတာ့သည္။
ဤျဖစ္ရပ္သည္ ႏိုင္ငံတြင္း လ်င္ျမန္စြာျမင့္တက္ေျပာင္းလဲလာေသာ အင္တာနက္ဆက္သြယ္ေရး၊ အာဏာရွင္မ်ားကိုယ္တိုင္ ေဖာ္ေဆာင္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတို႔ ပူးေပါင္းမိၿပီး ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ေပၚေပါက္လာေသာ အြန္လိုင္းအခင္းအက်င္းသစ္တြင္ ေနရာယူလာၾကသူတုိ႔မွာ ေရပန္းစားလာေသာ ဆိုရွယ္မီဒီယာ ေခၚ အင္တာနက္လူမႈကြန္ရက္ကို ၾသဇာအာဏာခ်ဲ႕ထြင္ရန္အသံုးျပဳလာသည့္ ႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖစ္သည္။
မဲဆြယ္စည္းရံုးရာတြင္ အိမ္တုိင္ရာေရာက္ ေဟာေျပာသည့္နည္းကုိ သံုးသကဲ့သို႔ ဆိုရွယ္မီဒီယာ၊ စာပို႔ဆက္သြယ္သည့္ အက္ပ္မ်ား (Apps) တို႔မွတစ္ဆင့္ မဲဆႏၵရွင္တို႔ထံ ခ်ည္းကပ္သည့္နည္းကုိလည္း သံုးၾကသည္။
အင္တာနက္လူမႈကြန္ရက္ အမ်ဳိးအစား အမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ Facebook ကို အသံုးအမ်ားဆံုးျဖစ္ေနသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးပါတီကို အျပတ္အသတ္ႏိုင္သြားေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ ဆိုရွယ္မီဒီယာကို ပိုမို၍ ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။
“ကြ်န္ေတာ့္ဆီကလူေတြရယ္၊ ကြ်န္ေတာ့္မဲဆႏၵနယ္ကလူေတြရယ္ကို ဒီ ဆိုရွယ္မီဒီယာကပဲ ဆယ္သြယ္ခဲ့တာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႕ Facebook စာမ်က္ႏွာေပၚမွာပဲ သူတို႔ေတြက အၾကံေပးၾကတယ္၊ ေမးလာတာေတြကုိလည္း အဲဒီမွာပဲ ေျဖတယ္” ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ သဃၤန္းကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရေသာ NLD မွ ဘေလာ္ဂါ ေနဘုန္းလတ္က ဆိုပါသည္။
“ကြ်န္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ဒါကို ‘အသံတိတ္ေတာ္လွန္ေရး’ လို႔ နာမည္တပ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဆီမွာ လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမရွိေပမဲ့ ဒါက ႏိုင္ငံေရးသေဘာအရ ကိုက္ညီတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးပါပဲ” ဟု ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ေနဘုန္းလတ္က ဆက္ေျပာသည္။
မဲဆႏၵရွင္အမ်ားအျပားသည္လည္း NLD ေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ Facebook သုိ႔ ေရာက္ၾကသည္။ ပရိသတ္ တစ္သန္းထက္မနည္း ရိွေနသည့္ ထိုစာမ်က္ႏွာမွပို႔စ္မ်ားကုိ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္က မၾကာခဏပင္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ျပန္လည္း ျဖန္႔ေဝၾကသည္။
ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနေသာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၏ တရားဝင္ Facebook စာမ်က္ႏွာတြင္လည္း ပရိသတ္ ေလးသိန္းနီးပါးရွိၿပီျဖစ္သည္။
နည္းပညာမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ အားေပးအေထာက္အကူျပဳေနေသာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ‘ဖန္တီးရာ’အဖဲြ႔မွ ပရိုဂရမ္မန္ေနဂ်ာ ဦးမိုက္ကယ္က “ဆိုရွယ္မီဒီယာအသံုးျပဳတဲ့ထဲမွာ NLD က ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးထက္ ပိုၿပီးသာတယ္။ တမင္လုပ္တာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးက လူမႈကြန္ရက္ကို အသံုးမွားခဲ့တယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ရက္ပိုင္းအလို ဦးသိန္းစိန္၏ Facebook တြင္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ ပဋိပကၡမ်ားအေၾကာင္း ရိုက္ျပထားေသာ ရုပ္သံဖိုင္တစ္ခုကို တင္ထားသည္။ ထိုရုပ္သံ၏ ဆြဲစပ္ပံုေဖၚနည္းကိုၾကည့္ပါက အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ား ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားနွင့္ပရမ္းပတာျဖစ္ျခင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေသာ္လည္း ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ထိုသို႔ေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုလိုေၾကာင္း လူအမ်ားကေကာက္ခ်က္ခ်ပါသည္။
ထိုပို႔စ္မွာအမ်ား၏သေရာ္ေလွာင္ေျပာင္မႈကိုခံရၿပီး ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီ ေခတ္ကို လက္လွမ္းမမီပံုကို ျပသေနသည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။
အြန္လိုင္း မဲဆႏၵရွင္ပညာေပးမႈ
လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဆယ္သြယ္ေရးအေျခအေနသည္ လြန္ခဲ့သည္ ၅နွစ္နွင့္ယွဥ္လွ်င္ ကမၻာျခားသကဲ့သို႔ပင္။ ထိုစဥ္က ဆင္းမ္ကတ္တန္ဘုိးမွာ အလြန္တရာပင္ေဈးေခါင္ခိုက္ကာ ဆိုရွယ္မီဒီယာသံုးဖို႔ မဆိုနွင့္ ဖုန္းကိုပင္ လူအနည္းစုသာလွ်င္ကိုင္ႏိုင္သည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားေသာ ဆက္သြယ္ေရး က႑သည္လည္း ႏိုင္ငံတကာပိတ္ဆို႔မႈမ်ား၏ေအာက္တြင္ တိုးတက္မလာခဲ့။ ဖုန္းသံုးႏိုင္သူအေရအတြက္သည္ ၂ဝ၁၂တြင္ လူဦးေရ၏ ၇ ရာခိုင္နႈန္းသာ ရိွရာမွ ၂ဝ၁၄ တြင္ ၃၃ ရာခိုင္နႈန္းအထိ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
လူမႈကြန္ရက္သံုးသူ အေရအတြက္လည္း အလ်င္အျမန္ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၄ မတ္လမွ ၂ဝ၁၅ မတ္လအထိ Facebook သံုးသူ ၂ဝ၄ ရာခိုင္နႈန္းျမင့္တက္လာကာ အေရအတြက္ ၆ သန္း၊ ၇ သန္း နီးပါးပင္ရွိၿပီဟု Facebook အခ်က္အလက္မ်ားက ဆိုသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားတည္ေထာင္ထားေသာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ နည္းပညာအဖဲြ႔အသစ္ Geek Girls ပါဝင္ကူညီသည့္ အြန္လိုင္းေပၚရွိ “မဲေပးစို႔” ကဲ့သို႔ေသာလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၊ ပါတီမ်ား၊ မဲေပးသည့္နည္း၊ ေရြးေကာက္ပဲြလုပ္ငန္းစဥ္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ မဲဆႏၵရွင္တို႔ အလြယ္တကူ ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္ရန္ လြန္စြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားႏွင့္အျခားလူနည္းစုတို႔၏ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အစံု မရမႈအေပၚ စိတ္ပ်က္ျခင္း၊ မဲဆႏၵရွင္စာရင္းျပဳစုရာတြင္ ၾကန္႔ၾကာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မဲေပးသူဦးေရမွာ ယခင္ကထက္ေလ်ာ့နည္းကာ ၆၉ ရာခိုင္နႈန္းသာ ရွိသည္။
မဲဆႏၵရွင္တို႔ကိုပညာေပးရန္အတြက္ ဆိုရွယ္မီဒီယာက ကူညီေသာ္လည္း အင္တာနက္ အကန္႔အသတ္ရိွသည့္ နယ္ဘက္တြင္ သက္ေရာက္မႈ အကန္႔အသတ္ရိွသည္ဟု ဖန္တီးရာအဖဲြ႔မွ ဦးမိုက္ကယ္က ဆိုသည္။
“ဘယ္လို မဲေပးရမလဲ၊ ‘လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တ’တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ဳိးလဲ စတာေတြကို ေျပာျပတဲ့ ကာတြန္းေတြ၊ ဗီဒီယိုေတြက ဆိုရွယ္မီဒီယာမွာ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရေပမဲ့ တကယ္ေတာ့ အင္တာနက္ရွိတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ေဝးလံေခါင္သီေသာနယ္ေျမမ်ားသည္ ၿမိဳ႕ျပထက္ ဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲကာ ဘာသာစကားလည္း ကြာျခားပါသည္။
အင္တာနက္တြင္သာရွိေသာ္လည္း ျပင္ပကိုရိုက္ခတ္
ထိုသို႔ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားရွိေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားမွ အင္တာနက္ကိုသံုးႏိုင္သူတို႔က ဆိုရွယ္မီဒီယာသည္ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တစ္ခုအျဖစ္အသံုးဝင္ႏိုင္ေၾကာင္း နားလည္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အသံုးျပဳလာၾကသည္။
ေကာ္ပင္မေျခာက္ေသးသည့္ ႀကိဳတင္မဲ လက္မွတ္ အထပ္ထပ္၏ ဓာတ္ပံုမ်ားက မဲရံုပိတ္၍နာရီပိုင္းမၾကာမီ Facebook တြင္ တက္လာပါသည္။ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ထပ္ထားေသာ မဲလက္မွတ္မ်ားတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို ေရြးခ်ယ္ မဲေပးသည့္ မင္ျခစ္အမွတ္အသားအားလံုးနီးပါး ခြ်တ္စြတ္တူေနသည္။
ထိုကဲ့သို႔ဆင္တူေသာပို႔စ္မ်ားလည္း ေနာက္ရက္မ်ားတြင္တက္လာသည္။ ပို႔စ္တစ္ခုတြင္ ထိုသို႔ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ၊ သံသယရွိစရာျဖစ္ဖြယ္ မဲေပးျခင္းမ်ားသည္ ျမစ္ၾကီးနား၊ လားရိႈး၊ ေတာင္ႀကီးတို႔တြင္ ေပၚေပါက္ေနသည္ဟုဆိုကာ အထင္ကရႏိုင္ငံတကာသတင္းဌာနမ်ားကို အသိေပး ႏိႈးေဆာ္ထားပါသည္။
“ႏိုင္ငံတကာသတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ သန္႔ရွင္းၿပီးမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေအာင္ကူညီပါ” ဟု ထိုပို႔စ္တြင္ ေရးထားသည္။ စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ထိုကဲ့သို႔ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာျဖစ္စဥ္မ်ားကို လူပံုအလယ္ ေျပာဆိုျခင္းမွာ မည္သို႔မွ်မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ စြပ္စြဲသူမ်ား အဖမ္းခံရမည္ျဖစ္သည္။
“အခုေတာ့ လူတိုင္းမွာ စမတ္ဖုန္းေတြရွိတယ္။ လူတိုင္းက ဓာတ္ပံုရိုက္ႏိုင္တယ္။ လူတိုင္းက သက္ေသေတြကို ယူႏိုင္တဲ့စြမ္းရည္ရွိေနၿပီ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီနဲ႔နီးစပ္ေအာင္ ေခၚလာတာပဲ” ဟု ဦးမိုက္ကယ္က ဆိုသည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္က လက္ရိွအစိုးရကိုေထာက္ခံေသာ ေရွးရိုးစြဲအဖဲြ႔မ်ားကလည္း ဒီမိုကေရစီဝါဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ ၎တို႔၏ အယူအဆမ်ားကို Facebook တြင္ ျဖန္႔ခဲ့သည္။
အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖဲြ႔မွ အထင္ကရ ရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္သူ ဦးဝီရသူသည္ Facebook သံုးၿပီး အမုန္းစကား ျပန္႔ပြားေစရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စဲြခံရသည္။ ၂ဝ၁၄ တြင္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကို မြတ္စလင္အမ်ဳိးသား ႏွစ္ဦးက မတရားျပဳက်င့္သည္ဆိုေသာ ေကာလာဟလကို ေရးသားေဖာ္ျပအၿပီး မနၱေလးတြင္ပဋိပကၡျဖစ္ကာ လူ ႏွစ္ဦးေသဆံုးခဲ့ရသည္ကိုေထာက္ျပၿပီး ထုိသုိ႔ စြပ္စဲြၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးအတြက္ အသံုးမခ်ရဟု ၂ဝဝ၈ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ဆိုထားေသာ္လည္း ဦးဝီရသူသည္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ တစ္လအလိုတြင္ သူ၏ Facebook ဓာတ္ပံုကို ဦးသိန္းစိန္ပံုသို႔ ေျပာင္းလိုက္သည္။ ပံုတြင္ “သမၼတႀကီးနဲ႔အတူ ရွိေနပါမယ္။ သမၼတႀကီးဟာ အားလံုးအတြက္ပါ” ဟူေသာစာသားကုိ ေတြ႔ရသည္။
အစြန္းေရာက္ဝါဒီမ်ားလည္း ဆိုရွယ္မီဒီယာတြင္ ဝင္ေရာက္အျမတ္ထုတ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနေသာ္လည္း အမွန္တကယ္တြင္မူ ထိုကဲ့သို႔ ရလဒ္ မထြက္ေၾကာင္း လြတ္လပ္စြာေျပာေရးဆိုခြင့္ကို အားေပးေသာ ႏိုင္ငံတကာစာေရးဆရာမ်ားကြန္ရက္ PEN American Centre ၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ Suzanne Nossel က ဆိုသည္။
“လူမႈကြန္ရက္သတ္သတ္ၾကီးကပဲ ဘယ္သူ႔ရဲ့ႏိုင္ငံေရးအရွိန္အဝါကိုမွ ပိုၿပီးမႀကီးေစႏိုင္ပါဘူး။ အစြန္းေရာက္အေတြးအေခၚေတြ အြန္လိုင္းမွာ တက္လာၿပီဆိုရင္ အလယ္အလတ္ အသံေတြက ဒီလိုလူမ်ဳိးခြဲျခားေရးဝါဒီေတြကို လက္မခံဘူးဆိုတာ ထေျပာေပးဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
အမုန္းစကားမ်ား တရားဝင္ ပိတ္ပင္လိုက္ေရးကုိမူ သူက သေဘာမတူေပ၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုမွတဆင့္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားခြင့္ကိုပါ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္း သူက ေထာက္ျပသည္။
လူမႈကြန္ရက္ မလြတ္လပ္ေသး
ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊြတ္ေတာ္တြင္းေနရာအမ်ားစု NLD ႏိုင္သြားသည္ဟု တရားဝင္အတည္ျပဳသည့္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ၅ရက္ေျမာက္ေသာ ႏိုဝင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ ျဖစ္သည္။ ထိုေန႔တြင္ ပတ္ထရစ္ခြန္ဂ်ာလီက အင္းစိန္ေထာင္တြင္ ရွိေနသည္။
ကခ်င္တိုင္းရင္းသားအေရးလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးခြန္ဂ်ာလီသည္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ဒီဂ်စ္တယ္နည္းအရ ေျပာင္းလဲထားေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ဓာတ္ပံုေပၚ ဖိနပ္ျဖင့္ နင္းထားသည့္ပံုကို သူ၏ Facebook တြင္ တင္မိျခင္းေၾကာင့္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒအရအေရးယူခံရကာ အာမခံလည္း ျငင္းပယ္ခံရသည္။
ဒီမိုကေရစီပံုစံအသြင္ေျပာင္းလာေသာ္လည္း ဆိုရွယ္မီဒီယာသံုးသူမ်ားကုိ ဒုကၡေပးႏိုင္ေသာ ဥပေဒမ်ားရွိေသးေၾကာင္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက သတိေပးသည္။
အြန္လိုင္းတြင္လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္သည္လည္း ရာဇဝတ္ျပစ္မႈေျမာက္ေသာ အသေရဖ်က္မႈစြဲခ်က္ကဲ့သို႔ေသာ အကန္႔အသတ္မ်ား ရိွေနသည္။
“ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒတို႔၊ အီလက္ထရြန္းနစ္ဥပေဒတို႔ကိုသာ ျပင္ဆင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅နွစ္တာအတြင္းမွာလည္း အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ မတိုင္ပင္ဘဲ ခြင့္ျပဳ၊ အတည္ျပဳလိုက္တဲ့ဥပေဒေတြ အမ်ားၾကီးပါ” ဟု ဦးခြန္ဂ်ာလီ၏ဇနီးလည္းျဖစ္၊ အမ်ဳိးသမီး၊ အမ်ဳိးသားေရးရာညီမွ်မႈကြန္ရက္၏ ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ ေဒၚေမစပယ္ျဖဴက ဆိုသည္။
PEN American Centre မွ Suzanne Nossel ကလည္း ျမန္မာျပည္မွ ရာဇဝတ္ျပစ္မႈေျမာက္ေသာ အသေရဖ်က္မႈဥပေဒမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းသင့္သည္ဟု ဆိုသည္။
“လူေတြဟာ အစိုးရကို၊ တပ္မေတာ္ကို၊ တျခားအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္စီကို လြတ္လပ္စြာ သေဘာမတူခြင့္၊ ေဝဖန္ခြင့္၊ ေနာက္ဆံုး ေျပာရရင္ သေရာ္ပိုင္ခြင့္ ရွိသင့္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
NLD လႊတ္ေတာ္အမတ္ေလာင္း ဘေလာ္ဂါေနဘုန္းလတ္ကမူ ဆိုရွယ္မီဒီယာသံုးသူမ်ားသည္ ဤဥပေဒမ်ား မျပင္မခ်င္း သတိထားေနသင့္သည္ဟု ဆိုသည္။
“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီဥပေဒေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ကတည္းက ျပင္ဖို႔ ႀကဳိးစားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီလာမယ့္အစိုးရ သက္တမ္းမွာေတာ့ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု ဘေလာ္ဂါေနဘုန္းလတ္က ေျပာလိုက္သည္။ ။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
