ေမာင္ေမာင္စုိး – ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဤခရီး နီးပါ၏ေလာ – အပိုင္း (၈)

• တိုင္းရင္းသားျပႆနာ၏ အေရးပါမႈ
တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္၏ တဝက္ခန္႔ရွိၿပီး တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္အမ်ားစုတြင္ စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားေနပါ သည္။ တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ တန္းတူရည္တူရွိမႈ ေပၚအေျခခံျပီးတိုင္းရင္းသားျပႆနာေျဖရွင္းေရးမွသာ တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးရမွာျဖစ္သက့ဲသုိ႔ စစ္စားရိတ္ႏွင့္ပိေနေသာ တိုင္းျပည္အား စစ္ပြဲႏံြတြင္းမွဆြဲထုတ္ၿပီး ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝေအာင္ေဆာင္ရြက္နိုင္ပါလိမ့္မည္။ စစ္ပြဲရွိေနသ၍ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနသ၍ စစ္စားရိတ္ပိေနသ၍ တိုင္းျပည္နလံထူနိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္။

ထို႔အတြက္ ေျဖရွင္းစရာမ်ားသည္။ ပထမအခ်က္မွာ စစ္ပြဲမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားေရး ပို၍ ပို၍ ဆန္လာေနသည္ကို ေျဖရွင္းရန္ လိုသည္။ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္စစ္ဆင္ေနေသာ အစိုးရတပ္မ်ားဝင္ေရာက္လာပါက ေဒသခံတိုင္းရင္းသားအားလုံးလိုလိုက အစိုးရစစ္တပ္ဟု ေခၚေဝၚသုံးစြဲေလ့မရွိ။ ဗမာလာၿပီ။ ဗမာစစ္တပ္လာၿပီဟူ၍သာ သုံးစြဲၾကသည္။ ဤသို႔ေခၚေဝၚ သည္မွာ မွားသည္ျဖစ္ေစ မွန္သည္ျဖစ္ေစ ေရွာင္လႊဲလို႔မရသည့္ လက္ေတြ႕ျဖစ္ရပ္ ျဖစ္ေနသည္။ ေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာ တရပ္လည္း ျဖစ္ေနေပေတာ့သည္။ တဖက္ကလည္း တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားမွာ ေဒသခံတိုင္းရင္းသား၏ လူမ်ဳိးတူ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ားျဖစ္ေနရာ တနည္းနည္းျဖင့္ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္မႈရွိေနသည္။ ဤအေျခအေနေအာက္တြင္ အစိုးရစစ္တပ္ကလည္း မည္သည့္တိုင္းရင္းသားေက်းရြာမွ အယုံအၾကည္မရွိဘဲ သူပုန္ရြာဟု သတ္မွတ္လာသည္။ တဖက္ ကလည္း မိမိတုိ႔တိုင္းရင္းသားရြာမ်ားအား ဗိုလ္က်ႏွိပ္စက္သည္ဟုယူဆကာ အမ်ဳိးသားစိတ္ျပင္းထန္စြာ တုန္႔ျပန္လာသည္။

ထို့ျပင္ ေတာတြင္းစစ္ဆင္ေရးမ်ားတြင္ တာဝန္က်ေသာ အစိုးရစစ္တပ္မ်ား၏ ၾကမ္းတမ္းစြာျပဳမူမႈ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာက်ဴးလြန္မႈမ်ားရွိေလရာ တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ စိတ္ပ်က္မႈ မုန္းတီးမႈကို ခံရသည္။ သုိ႔နွင့္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးႏွင့္ တမ်ဳိးၾကား လူမ်ဳိးေရးမုန္း တီးမႈမ်ားသည္ စစ္ပြဲရွည္ၾကာသည္ႏွင့္ ပို၍ ပို၍တိုးလာေနေတာ့သည္

ဒုတိယအေနႏွင့္ တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ စိတ္ခံစားမႈတြင္ သူတုိ႔ေဒသတြင္း၌ သူတုိ႔အစဥ္အလာပိုင္ဆိုင္ေသာ ေျမယာ သယံဇာ တပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ဆုံး႐ႈံးေနသည္။ လက္လႊတ္ေပးေနရသည္ဟု ခံစားေနရသည့္ျပင္ သူတုိ႔ေျမမွထြက္သည့္ သယံဇာတမ်ား သူတုိ႔ခန္႔ခြဲခြင့္မရွိ အက်ဳိးခံစားခြင့္မရွိဟု ခံစားၾကရသည္။

တိုင္းရင္းသားမ်ားေနထိုင္ရာေဒသမ်ားတြင္ ေတာေတာင္မ်ားကို အစဥ္အလာ သတ္မွတ္ပိုင္ဆိုင္ထားၾကသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္း ေတာင္ယာစနစ္ကို လုပ္ကိုင္ၾကရာတြင္ တခါစိုက္ျပီးေနရာကို အနည္းဆုံးဆယ္ႏွစ္မွ ျပန္စိုက္၍ ရသည္ျဖစ္ရာ လူေနက်ဲပါး ေသာေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ သတ္မွတ္ပိုင္ဆိုင္္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရြာႏွင့္ေဝးေသာေနရာတြင္ပင္ ဝါး႐ံုမ်ား၊ သက္ငယ္ေတာမ်ား စိုက္ခင္းမ်ား အလ်ဥ္းသင့္သလို စိုက္ပ်ဳိးထားၾကသည္။ ထို႔ျပင္ စိုက္ပ်ိဳးရာသီကုန္လွ်င္ မိမိတုိ႔၏ ကြၽဲႏြားမ်ားအား ေတာထဲသုိ႔လႊတ္လိုက္ျပီး စိုက္ပ်ိဳးရာသီစမွ ျပန္လည္ဖမ္းယူသည့္အေလ့မ်ားလည္း ရိွၾကသည္။

သိ့ုေသာ္ လက္ရွိအစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားက ေက်းရြာနယ္နမိတ္မွအပ က်န္ဧရိယာမ်ားအား ေျမလြတ္ေျမရိုင္းမ်ား သစ္ေတာ ဧရိယာမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ေသာအခါ အအစဥ္အလာ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ပိုင္ဆိုင္လာသည္မ်ား အလိုအေလ်ာက္ ဆုံ႐ႈံးသြားေတာ့သည္။ ကိုယ့္နယ္ေျမတြင္ ကိုယ္က က်ဴးေက်ာ္ျပန္ျဖစ္သြားသည္။ အစဥ္အလာ တိုင္းရင္းသားတို႔ပိုင္ဆိုင္လုပ္ ကိုင္လာေသာေဒသမ်ားတြင္ လုပ္ငန္းရွင္သူေဌးမ်ား အာဏာပိုင္မ်ားက ေျမဧက ေထာင္ေသာင္းခ်ိီ၍ သိမ္းပိုက္ကာ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ၾကသည္ကို ေဒသခံမ်ား ခံၾကရသည္။ ကိုယ့္ေတာေတာင္တြင္ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈအရ လက္ဝါးကပ္ တိုင္စိုက္ထူသူက သစ္ေတာ့ဥပေဒႏွင့္ အေရးယူခံရသည့္ဘဝ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။

တတိယအေနႏွင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားမွ သယံဇာတမ်ားအား ၎တုိ႔ အက်ိဳးခံစားခြင့္မရသည့္အေျခအေနက္ို ခံစား ေနရျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ဖားကန္႔ေက်ာက္စိမ္းေဒသမွ ႏွစ္စဥ္ ေဒၚလာသန္းေထာင္နွင့္ခ်ီသည့္ တန္ဘိုးရွိ ေက်ာက္စိမ္းမ်ားထြက္ရွိေနေသာ္လည္း ေဒသမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာျခင္းမရွိ ၁၉၉၄ မွ ၂၀၁၁ ထိ KIA ႏွင့္ ၁၇ ၾကာ အပစ္ ရပ္ထားသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ကာလတခုရွိခ့ဲေသာ္လည္း ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မလာ။ အာဏာပိုင္မ်ား စီးပြားေရးသမားႀကီးမ်ား ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝသြားၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဖားကန္႔ေဒသကား တျခားမေျပာႏွင့္ မိုးေကာင္းမွ ဖားကန္႔သြားသည့္လမ္းပင္ မ ေကာင္း။ ေႏြဆိုလွ်င္ ဖုံတေထာင္းေထာင္း မိုးတြင္းဆိုလွ်င္ ရြံ႕ေတြ ဗြက္ေတြအျပည့္။ ေလးဘီးယက္ကားမ်ား ဝင္႐ိုး ၃ တန္း ကားမ်ားမဟုတ္လွ်င္ သြားလာဘို႔မလြယ္။ ထိုကားမ်ားပင္လွ်င္ အခန္႔မသင့္၍ ဗြက္နစ္ေနပါက ဆင္ႏွင့္ဆြဲရေသးသည္။ အ ေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္းေထာင္ခ်ီထြက္ေနသည့္ အဖိုးတန္ သယံဇာတထြက္သည့္ေျမဟုပင္ မထင္ရ။

ေတာင္မ်ားစြာၿပိဳခ့ဲၿပီ။ ရြာမ်ား ေခ်ာင္းမ်ား ေပ်ာက္ခ့ဲသည္။ အခ်ိန္မေရြးၿပိဳၾကနိုင္သည့္ ေျမစာပုံႀကီးမ်ားရွိသည္။ ၿပိဳက်၍လည္း အသက္ဆုံးေပါင္းလည္း မနည္းေတာ့ၿပီ။ ေတာင္ၾကားမ်ားတြင္ ေျမစာပစ္ရင္း ေရကန္ၾကီးမ်ားေပၚလာၿပီး အခ်ိန္ မေရြးက်ဳိးၾက ေပါက္ၾကနိုင္သည့္အႏၲရာယ္ရွိေနသည္။ ဖားကန္႔ေဒသသည သယံဇာတက်ိမ္စာသင့္ေနသည္။ ေဒသခံတုိ႔ဘဝ ျမင့္တက္ လာျခင္းမရွိ။

အထူးသျဖင့္ ၁၉၆၂ ေနာက္ပိုင္း ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားတုိ႔ေနရာေပ်ာက္ေနၿပီး စစ္တိုင္းမွဴးမ်ား၏တခ်က္လႊတ္အမိန္႔အာဏာေအာက္တြင္ေနရသည္။ အဆင့္ဆင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္လည္း စစ္ဗိုလ္မ်ား စစ္ဗိုလ္လူထြက္မ်ားသာႀကီးစိုးေနသည္။ တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပ်ာက္ဆုံးေနသည္။

ဤသည္တုိ႔ကား တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ားရွိ လက္ေတြ႕က်က်ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေျခအေနမ်ား မျဖစ္မေန ေျဖရွင္းရမည့္အေျခအေနမ်ားျဖစ္သည္။

• အမ်ဳိးသားတန္းတူေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒီမိုကေရစီေရး
အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးသည္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ားထိပ္တန္းျပႆနာျဖစ္သလို ဒီမိုကေရစီေရးသည္ ျပည္မ ျပည္သူမ်ား၏ အေရးၾကီးျပႆနာျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ တျပည္လုံးအတြက္ ဦးစားေပးျပႆနာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရး ဒီမိုကေရစီေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ ျမန္မာျပည္တိုင္းရင္းသားေပါင္းစုံျပည္သူအားလုံး၏ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရေပမည္။

ဤရည္မွန္းခ်က္ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ေသာ့ခ်က္မွာ ၂၀၀၈ ေျခဥျပင္ေရးဆိုသည္ကိုလည္း အားလုံးက လက္ ခံၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ အားလုံးေသာအင္အားစုမ်ားသည္ ၂၀၀၈ ေျခဥျပင္ေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွလည္းေကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားမွလည္းေကာင္း လူထုအား စည္း႐ံုးလႈံ႕ေဆာ္ျခင္းအားျဖင့္လည္းေကာင္း နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ႀကိဳးစား ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ဤသုိ႔ေသာ အေျခအေနေအာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားသည္တူညီေသာေျခလွမ္းျဖစ္သည့္ ၂၀၀၈ ေျခဥျပင္ဆင္ေရးအား တညီတညာတည္း လွမ္းဘို႔သာလိုေပသည္။ ဤအေရြ႕ အတြက္ ညီညာစြာအားစိုက္ဘို႔ လိုေပလိမ့္မည္။ တေယာက္ ေျမာက္တြန္းခ်ိန္ တေယာက္က ေတာင္ဘက္တြန္း၍ မျဖစ္။ တေယာက္တြန္းခ်ိန္ တေယာက္က ထိုင္ေန၍မျဖစ္။ ဦးတည္ခ်က္တခုသို႔ ညီညီညာညာတြန္းလွ်င္ ေရြ႕မည္သာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤအခ်က္ကို အားလုံးလြယ္ကူရွင္းလင္းစြာ နားလည္ႏိုင္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕လုပ္ကိုင္ရာတြင္မေတာ့ အခက္ အခဲမ်ား သေဘာထားကြဲမႈမ်ားမညီညြတ္မႈမ်ား ၾကံဳရသည္မွာ ဓမၼတာပင္။ မည့္သုိ႔ဆိုေစ ယခင္ကထက္စာလွ်င္ ပုိ၍ ပုိ၍ နီးကပ္ညီညြတ္လာသည္ဟု ဆိုရမည္။

ၿပီးခ့ဲေသာလမ်ားက NLD သည္ ျပည္ေထာင္စုပါတီဟု ေျပာဆိုသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ရည္မွန္းခ်က္အရ ေကာင္းမြန္ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္သျဖင့္ ႀကိဳဆိုရေပမည္။ သုိ႔ေသာ္ လက္ေတြ႕တြင္ေတာ့ NLD သည္ ျပည္ေထာင္စုပါတီ မျဖစ္ေသးေပ။ အဓိက ျပည္မရွိ ဒီမိုကရက္မ်ား၏ပါတီသာ ျဖစ္ေနေသးသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြင္းသုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မစည္းရံုး နိုင္ေသးေပ။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတိုင္းသည္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အရပ္ဖက္အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖင့္ ရပ္တည္ကာ မိမိလူမ်ဳိး၏ တန္းတူေရး ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈ စာေပတုိ႔အျပင္ ကိုယ္ပိုင္အမ်ဳိးသားေရးလကၡဏာတုိ႔အတြက္ တိုက္ပြဲဝင္လွ်က္ရွိသည္။ ထိုအင္အားစုတုိ႔ႏွင့္ လက္တြဲ မဟာ မိတ္ဖြဲ႕နိုင္ေရးသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ တိုင္းရင္းသာမ်ားႏွင့္ စည္းလုံးေရးအတြက္ လက္ငင္းက်က်လုပ္ရမည့္ အလုပ္ျဖစ္ေပ သည္။

ထို႔ျပင္ အာဏာရွင္စနစ္ကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး တန္းတူမႈရွိသည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အစားထိုးဘို႔ဆိုလွ်င္ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား မတရားမႈမ်ားဆန္႔ က်င္မႈမ်ား ေပါက္ကြဲမႈမ်ား သက္သက္ႏွင့္ေတာ့ မရနိုင္ေပ။အတိုက္ခံအင္အားစုအားလုံးအား လက္ေတြ႕က်က် စနစ္တက် စည္းရံုးလႈံ႕ေဆာ္ ဦးေဆာင္နိုင္စြမ္းရွိမွသာ ျဖစ္နိုင္ေပလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ အေရြ႕တခုကိုေပၚေစမည့္ အင္အားႀကီး ျဖစ္ေပ လိမ့္မည္။

• ျငိမ္းခ်မ္းေရး
ယခု NCA လက္မွတ္ထိုးဘိ့ုပင္ အၾကိတ္အနယ္ျဖစ္ေနေပရာ တပ္ေနရာခ်ထားေရးမွသည္ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာသေဘာတူညီခ်က္မ်ားရဘို႔ မ်ားစြာလုံးပမ္းရေပလိမ့္အုံးမည္။ နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာသေဘာတူညီခ်က္ လုံျခံဳေရးဆိုင္ရာတပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သေဘာ တ ညီခ်က္မ်ားရျပီးမွသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚေပါက္လာနိုင္ေပလိမ့္မည္။

နိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ဆိုရာ၌၂၀၀၈ ေျခဥျပင္နိုင္ေရးသည္ ေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေနေပရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးနီးမည္ေလာ ဆိုသည္ကေတာ့ ေျခဥကို ဘယ္ေလာက္ ျမန္ျမန္ျပင္နိုင္မလဲဆိုသည္ေပၚတြင္ မူတည္ေနလိမ့္မည္ဟု ဆိုရေပမည္။

ျပီးပါျပီ