၂၀၁၂-ခု၊ ေအာက္တုိဘာလေလာက္က ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ေအာ္ရီဂြန္ျပည္နယ္၊ ေပါ့တလန္ၿမဳိ႕က သီရိမဂၤလာေက်ာင္းမွာ ဘုရားေဆာင္တုိးခ်ဲ႕ လွဴဒါန္းတဲ့ပြဲ လုပ္ပါတယ္။ သီရိမဂၤလာေက်ာင္း ပဓာနနာယက၊ ေမတၱာဥယ်ာဥ္ ေကာင္းကင္သာသနာျပဳ ၀က္ဘ္ဆုိက္ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာလည္းျဖစ္တဲ့ အရွင္သီရိႏၵက၊ သူ႔ရဲ႕ ေမတၱာဥယ်ာဥ္၀က္ဘ္ဆုိက္မွာ ေကာင္းကင္ပန္းမ်ား ပြင့္လန္းေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းေရးေပးေနတဲ့ ဆရာကံထြန္းသစ္၊ ဆရာ ဉာဏ္ဦးေမာင္ (အရွင္ဉာဏိကာဘိ၀ံသ-ကာလီဖုိးနီးယားတကၠသုိလ္)နဲ႔ မိမိတုိ႔ သုံးပါးလုံးစုံညီၿပီး အႏုေမာဒနာတရားကုိလည္း တဦး ဆယ့္ငါးမိနစ္ႏႈန္းစီေလာက္ ခ်ီးျမႇင့္ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ပါတယ္။ အားလုံးရင္းႏွီးၾကၿပီးသားေတြဆုိေတာ့ ဘယ္သူမွ မျငင္းဆန္ မပ်က္ကြက္ဘဲ စုံညီစြာလည္း တက္ ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အစီအစဥ္ကုိလည္း အြန္လုိင္းကေန တုိက္႐ုိက္ျပအျဖစ္ လႊင့္တင္ထားတာဆုိေတာ့၊ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္၊ ၾသဇီတုိ႔မွာရွိတဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားလည္း ေကာင္းကင္တမန္ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေမတၱာဥယ်ာဥ္မွာ လာေရာက္နားခုိရင္း ျပင္ပူ၊ တြင္းေဆြး ၿငိမ္းေအးရာကုိ ခံစားၾကတယ္နဲ႔ တူပါတယ္။
အစီအစဥ္ၿပီးလုိ႔ မၾကာခင္ေလးမွာပဲ ဆန္ဖရန္စစ္စကုိ၊ ေဘးဧရိယာမွာရွိတဲ့ မိမိတို႔အားလုံးနဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္သူ ဒကာမႀကီးက “သီရိမဂၤလာပြဲကေတာ့ တကယ့္ကုိ ရွယ္ပဲ၊ ရွယ္တာလည္း မေျပာနဲ႔ေလး၊ ကာယကံရွင္ကလည္း ေမတၱာဥယ်ာဥ္ေကာင္းကင္ ဓမၼတမန္၊ တက္ေရာက္တဲ့ဆရာေတာ္မ်ားကလည္း ကံ၊ ဉာဏ္၊ ၀ီရိယ သုံးပါးလုံးစုံတာဆုိေတာ့ ဒီထက္ျပည့္စုံတာ ဘယ္ရွိေတာ့မလဲ”ဆုိၿပီး မုဒိတာအျပည့္နဲ႔ အႏုေမာဒနာစကားဆုိလာပါတယ္။ ဖုန္းနဲ႔လည္း ဆက္၊ အြန္လုိင္းမွာလည္း ကြန္မင့္အျဖစ္နဲ႔တင္တာဆုိေတာ့ မၾကာမီ ဒီသတင္းက ပ်ံ႕သြားပုံရပါတယ္။ မိမိတုိ႔သုံးဦးကုိလည္း “ကံ,ဉာဏ္,၀ီရိယ”ဆုိၿပီး အတြဲလုိက္ သိမွတ္သူ ပုိမ်ားလာတယ္။
ဒါနဲ႔ မိမိတုိ႔ သုံးပါးလုံးရဲ႕ အမာခံစာဖတ္ပရိသတ္လည္းျဖစ္၊ ဘယ္ေတာ့မွ လုိတာကုိ ကုိယ္ကေျပာဖုိ႔ အားမနာရဘဲ သူက အလုိက္သိ လွဴဒါန္းလြန္းလို႔သာ အားနာရတဲ့ ဒကာမႀကီး ေဒၚတူး (ေခၚ) ေဒၚျမင့္ျမင့္သိန္းကလည္း သူ႔ရဲ႕ မိဖမ်ားကုိ ဓမၼပူဇာနဲ႔ေက်းဇူး ဆပ္ဖုိ႔အတြက္ ဓမၼဒါနစာအုပ္တစ္အုပ္ လုပ္ခ်င္လုိ႔၊ မိမိတုိ႔သုံးဦးကုိ ကုိယ့္နာမည္နဲ႔ကုိယ္ လုိက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္မည့္ အေၾကာင္းအရာယူၿပီး စာမူခ်ီးျမႇင့္ေပးဖုိ႔ ဖုန္းဆက္ေလွ်ာက္ထားေတာင္းဆုိလာပါတယ္။ ဆရာကံက ကံ အေၾကာင္း၊ ဆရာဉာဏ္က ဉာဏ္အေၾကာင္း၊ မိမိကေတာ့ ကုိယ့္နာမည္အတုိင္း ၀ီရိယအေၾကာင္းေပါ့ေလ။
ေရးသူဖတ္သူ၊ စာေပေမာင္ႏွမေတြလည္းျဖစ္၊ ေလာကေရး ဓမၼေရးမွာ ခံယူခ်က္ ယုံၾကည္ခ်က္ခ်င္းလည္း ပဋိပကၡမျဖစ္ၾကတဲ့ ေလာကဓမၼမိတ္ေဆြရင္းေတြျဖစ္လုိ႔ အလြယ္တကူပဲ ႏႈတ္နဲ႔ကတိျပဳလုိက္ပါတယ္။ “ေကာင္းပါၿပီဗ်ာ၊ ရပါေစမယ္”ေပါ့။
တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ကံ၊ ဉာဏ္၊ ၀ီရိယ သုံးပါးလုံးဆီက အစုံအညီရဖို႔ဆုိတာ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ “ရပါေစမယ္”ဆုိတဲ့ ၀စီကံကတိနဲ႔ က်န္ကံႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကာယကံ၊ မေနာကံတုိ႔ပါ စုံညီဆုံမိဖုိ႔ အေပၚမွာ တည္ေနတာ။ လက္စသတ္ေတာ့ တစ္ဦးခ်င္းစီမွာ ကံသုံးပါး စုံညီဆုံမိဖုိ႔ဆိုတာကလည္း “အျပဳလုံ႔လ ရွိအပ္စြတည္း”ဆုိတဲ့အတုိင္း “၀ီရိယက အဓိကအခန္းက ပါေနတာပါ့လား”လုိ႔ စိတ္ကူးနဲ႔ ဘ၀င္ျမင့္ခ်င္သလုိလိုေတာင္ ျဖစ္သြားလုိက္မိေသးတယ္။
ဒီအေၾကာင္းစဥ္းစားရင္း ေပးထားတဲ့ ကတိကုိ ကံသုံးပါးစုံညီဖုိ႔ စားပြဲထုိင္လုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပဳိင္နက္ မိမိေခါင္းထဲေရာက္လာတာ ကေတာ့ လူငယ္တပည့္မ်ားနဲ႔ စကားလက္ဆုံက်ခဲ့ဖူးတဲ့ စကား၀ုိင္းေလးကုိပါ။ (ဒီအေၾကာင္း “ထီးလုိ မင္းလုိ ဤေဖကုိ”ဆုိတဲ့ ေခါင္းစီးနဲ႔ ၁၃၇၇-ခု ႏွစ္ဆန္း (၁) ရက္ေန႔က ေဖ့စဘုတ္မွာ “ရႊင္ျမဴးစရာ ႏွစ္ဦးစကားလက္ေဆာင္” အျဖစ္ မက်ဥ္းမက်ယ္ တင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အခု ျပည့္ျပည့္စုံစုံေလးျဖစ္ေအာင္ ျပန္ေျပာပါမယ္။
—-xxx—-
ယဥ္ေက်းလိမၼာသင္တန္းတုိင္းလုိလုိမွာပဲ သင္တန္းသားမ်ားအေနနဲ႔ ေမးရဲ၊ ေျဖရဲ ရင္ဖြင့္ရဲဖုိ႔ ေန႔ခင္းတခ်ိန္မွာ “ႀကဳိက္ရာေမး” ဆုိတဲ့ က႑တခုကုိ ထည့္ထားေပးပါတယ္။ သြက္လက္၊ မွတ္လြယ္၊ စိတ္၀င္စားဖြယ္အဂၤါရပ္မ်ားနဲ႔ ညီႏုိင္သမွ် ညီေစဖုိ႔လည္း ႀကဳိးစားေျဖေပးပါတယ္။
ဒါက အခုေခတ္စားစျပဳလာတဲ့ တပည့္ဗဟုိျပဳစနစ္နဲ႔ေတာ့ ခပ္ဆင္ဆင္ေနမလားပဲ။ အေတာ္ေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ အေၾကာင္း အရာကုိ ကုိယ္က မေရြးရဘဲ သူတုိ႔က ေရြးေပးတာဆုိေတာ့ ကုိယ္လည္း သိပ္မပင္ပန္းဘူး။ သူတုိ႔လည္း စိတ္၀င္စားတယ္။
ၿပီးေတာ့ နားေနခ်ိန္မွာလည္း (ေန႔လည္စာ စားၿပီးစကလႊဲလုိ႔) တရင္းတႏွီးလာေရာက္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္း ခြင့္ျပဳထား ေသး တယ္။ ဒါကေတာ့ ဆရာနဲ႔တပည့္၊ လူ၀တ္ေၾကာင္နဲ႔ ရဟန္းသံဃာဆုိတဲ့ အဟန္႔အတားႀကီး ပြင့္သြားေစခ်င္လုိ႔ပါ။
အဲဒီအေလ့အထ အေတာ္ေလး အထုိင္က်လာၿပီျဖစ္တဲ့ သင္တန္းတစ္ခုရဲ႕ ညေနပုိင္းနားခ်ိန္က (၄)နာရီကေန (၆)နာရီ ဘုရား ၀တ္တက္ခ်ိန္အထိ (မိန္းကေလးမ်ား ေရးမုိးခ်ဳိးခ်ိန္ပါရေအာင္)အခ်ိန္မ်ားမ်ား ေပးထားတဲ့အတြက္ ညေနပုိင္းစကား ၀ုိင္းကေလးလည္း ေန႔စဥ္အခ်ိန္မွန္လုိ ျဖစ္ေနတယ္။
အဲ ..အခု စကားေျပာျဖစ္တဲ့ေန႔ကေတာ့ ဗုိလ္တေထာင္မွာေနတဲ့ လူငယ္တေယာက္က သူတုိ႔ရပ္ကြက္ ညတရားပြဲမွာ တရားေဟာတဲ့ ဆရာေတာ္ေလးက တရားနဲ႔ ဘယ္လုိမွ ဆက္စပ္မႈမရွိတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မဲမေပးေရး၊ အေျခခံဥပေဒ (ဘယ္အပုိဒ္ဆုိလား)မျပင္ေရးေတြကုိ ေျပာတယ္။ သူေျပာခ်င္ရာေျပာတာကေတာ့ သူ႔သေဘာအတုိင္းပါပဲ။ အဲဒီမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မျဖစ္ထုိက္တဲ့ အဓိကအျပစ္က အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမား ျမန္မာျပည္ လာစဥ္က ကမၻာဆန္ဆန္ ႏႈတ္ဆက္တဲ့ကိစၥကုိ အေတာ္ခ်ဲ႕ကားၿပီး ေျပာတယ္။ အဲဒါဟာ ဟီရိၾသတၱပၸကင္းမဲ့လြန္း တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ မျဖစ္ထုိက္ဘူးလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း စေျပာလာတယ္။
စကား၀ုိင္းထဲက စာဖတ္အေတာ္အတန္မ်ားပုံရတဲ့ လူငယ္တစ္ဦးက “အဲဒီ ဘုန္းဘုန္းေျပာသလုိဆုိရင္ေတာ့၊ ကမၻာ့ယဥ္ ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းနဲ႔အလွမ္းကြာေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ပုဂၢဳိလ္ေတြကလြဲရင္၊ ကမ္ၻာမွာ ေခါင္းေဆာင္ အဂၤါရပ္နဲ႔ ညီညြတ္သူ တစ္ေယာက္မွ မရွိေတာ့ဘူး။ ကမၻာႀကီး ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေစခ်င္ရင္ေတာင္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအသီးသီးဆီ အိပ္စပုိ႔ လုပ္ေပးရမယ့္သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ ရယ္စရာလုိလုိ၊ အတည္လုိလုိ ၀င္ေဆြးေႏြးပါတယ္။ တေယာက္ကလည္း ဒီစီမံကိန္း အျမန္ဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါေစဆုိၿပီး လက္ခုပ္တီး ေထာက္ ခံျပန္ပါတယ္။
ပုဂၢဳိလ္ေရးကုိ ဦးတည္လာတဲ့ဆီ ေရာက္သြားေတာ့မလုိျဖစ္လာတဲ့အတြက္ ပုဂၢလဓိ႒ာန္မဆန္ဘဲ ဓမၼဓိ႒ာန္က်က် အေၾကာင္း အရာမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးေျပာဆုိတာ ပုိၿပီး သင့္ျမတ္ေၾကာင္း သတိေပးလုိက္ရတယ္။
မိမိနဲ႔ တရင္းတႏွီး စကား၀ုိင္းဖြဲ႕လာၾကတဲ့ လူငယ္ခပ္မ်ာမ်ားက စာဖတ္အား သိပ္မနည္းၾကသူမ်ားပါတယ္။
အဲဒီထဲက လူငယ္တဦးက “အေမရိကန္သမ္ၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာျပည္လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္ႏွစ္ခုရဲ႕ ထူးျခားမႈမ်ားကုိ သူသတိထားမိသေလာက္ တင္ျပပါတယ္။ သူသုံးသပ္တင္ျပခ်က္ကေလးေတြကလည္း မဆုိးပါဘူး၊ သတိထားတတ္၊ စူးစမ္းတတ္ဖုိ႔ အေလ့အထျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ သူ႔သုံးသပ္ခ်က္က –
အေမရိကန္သမ္ၼတ အုိဘားမား ပထမအႀကိမ္ျမန္မာျပည္ လာစဥ္ကလည္း “မဂၤလာပါ”ဆုိတဲ့ ျမန္မာစကားနဲ႔ ျမန္မာျပည္ သူေတြကို ႏႈတ္ဆက္တယ္။ ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ အမ်ားစုက တေလးတစားသုံးေနတဲ့ စကားလုံးကုိ အေမရိကန္ သမၼတႀကီးက ကုိယ့္ဘာသာစကားနဲ႔ ေျပာလုိက္တာဆုိေတာ့ အားလုံးက သေဘာက်ၾကတယ္။ သားတုိ႔ေတာင္ တီဗြီၾကည့္ေနရင္းက “မဂၤလာပါ”လုိ႔ ျပန္ၿပီး ႏႈတ္ဆက္လုိက္မိ ေသးတယ္တဲ့။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီပထမေခါက္မွာ အုိဘားမားကုိ ျမန္မာတျပည္လုံးလုိလုိကသာမက ကမာၻကေတာင္ သတိထားမိေလာက္ေအာင္ “ေပါက္”သြားေစတာကေတာ့ အဲဒီျမန္္မာလုိ ႏႈတ္ခြန္းဆက္လုိက္တဲ့ “မဂၤလာပါ”ဆုိတဲ့စကား မဟုတ္ဘူး။ ေရႊတိဂုံဘုရားကုိ သြားၿပီး ဆင္းတုေတာ္ကုိ ေရသပၸာယ္ေနတဲ့ပုံပဲ။
သားသတိထားမိတာကေတာ့ ကုိယ့္ႏုိင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြက ကုိယ္ကုိးကြယ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ေစတီပုထုိးေတြေပၚ သြားတဲ့အခါ၊ ထိပ္ဖ်ားအထိတက္ၿပီး စိန္ဖူးတင္ရာမွာေတာင္ ဘုရားမႀကဳိက္တဲ့ လူသတ္လက္နက္ႀကီးကုိ ခါးက မခ်ဘူး။ တုိက္ပြဲထြက္တဲ့ပုံနဲ႔ ဘုရားသြား ေက်ာင္းတက္ပုံ၊ ဘာမွ မထူးဘူး၊ ၾကည့္ရတာအေတာ္ စိတ္ထဲမွာ မသက္မသာျဖစ္ရတယ္။
အေမရိကန္သမ္ၼတကေတာ့ သူကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာမဟုတ္ဘဲ ယဥ္ေက်းမႈကုိ ေလးစားတဲ့သေဘာနဲ႔ သြားေရာက္တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ႐ုိး႐ုိးရွပ္လက္ရွည္အကႌ်အျဖဴနဲ႔၊ ဘာလူသတ္လက္နက္မွ သူ႔ကုိယ္မွာ မပါဘဲ၊ ေၾကာက္ရြံ႕စုိးရိမ္တဲ့ အမူအရာ လည္း မရွိဘဲ၊ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္တဲ့ အမူအရာနဲ႔ ဆင္းတုေတာ္ကုိ တေလးတစားထားၿပီး ေရသပၸာယ္ေနတာပဲ။
အတူၾကည့္ေနတဲ့ ဦးေလးႀကီး တစ္ေယာက္ကေတာင္ “ အဲဒါၾကည့္ထားကြ၊ ယဥ္ေက်းတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဆုိတာ သူမ်ားဘာသာ အေပၚမွာေတာင္ ေလးစားတဲ့အမူအရာနဲ႔ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းျပဳလုပ္တယ္။ ၀တ္စားဆင္ယင္တဲ့ အသြင္အျပင္ေရာ၊ ကုိယ္ေနကုိယ္ထား၊ မ်က္ႏွာေန မ်က္ႏွာထား၊ အမူအရာအားလုံး ဗုဒ္ၶဘာသာနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့ အမူအရာလုံး၀ မပါဘူး။ ဘာသာတရားနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ေအာင္ ေလးေလးစားစား လုပ္ျပသြားတယ္။
သူ႔ဟာသူ ယုံၾကည္လုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ယဥ္ေက်းမႈကုိ အေလးထားတဲ့သေဘာ ျပလုိလုိ႔ ျမန္မာျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြကုိ စည္း႐ုံးတဲ့သေဘာနဲ႔ ဟန္ေဆာင္လုပ္ျပတာပဲ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ပါေစ။ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လူအမ်ား အေလး ထားကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာေရးဌာနကုိ သြားရာမွာ အဲဒီဘာသာေရးနဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္တဲ့ လက္နက္ပစၥည္းမပါတာရယ္၊ မ်က္ႏွာေန မ်က္ႏွာထား တည္ၾကည္ေအးၿငိမ္းတာကုိ ျမင္ရတာရယ္ကကုိ အေတာ္က်က္သေရရွိသကြာ”ဆုိၿပီး အားရပါးရ သာဓုေတြထေခၚေနလုိ႔ အနားမွာရွိတဲ့ ပရိသတ္ေတြေတာင္ သူနဲ႔ေရာပီး သာဓုလုိက္ေခၚၾကေသးတယ္။
ၿပီးေတာ့ သားတုိ႔ လူငယ္ေတြကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့လည္း “မွတ္ထားကြ ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢဳိလ္တေယာက္ ဘယ္ေလာက္ထိ လူႀကီးလူေကာင္း ပီသတယ္ဆုိတာ၊ သူ႔ဘာသာျဖစ္ေစ၊ ကုိယ့္ဘာသာျဖစ္ေစ ဘာသာေရး အထြဋ္အျမတ္ထားရာ ေက်ာင္း ကန္ဘုရား သြားတဲ့အခါ၊ အဲဒီဘာသာနဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ က်င့္သုံးမႈရွိ မရွိကုိ ၾကည့္ၿပီး အကဲခပ္ရတယ္၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အုိဘားမားဟာ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္ေပမယ့္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕တဲ့လူႀကီး လူေကာင္းတစ္ေယာက္၊ ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းတေယာက္ဆုိတာကေတာ့ ဘုရားရင္ျပင္ေပၚတက္ေရာက္တဲ့အခါ ဘုရားမႀကိဳက္တဲ့ လူသတ္လက္နက္ တစုံတရာ ဘာမွခ်ိတ္ဆြဲမထားတာကုိ ၾကည့္႐ုံနဲ႔ သိသာတယ္” လို႔လည္း ေျပာလုိက္ေသးတယ္။
“ဒါက အုိဘားမားရဲ႕ ပထမအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္တုန္းက သူသတိထားမိတဲ့ အခ်က္ပါ”ဆုိေတာ့ စကား၀ုိင္းမွာပါတဲ့ လူငယ္တစ္ဦးက “ဒါျဖင့္ အုိဘားမားရဲ႕ ပထမအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္က ေရႊတိဂုံဘုရား မ,လုိက္လုိ႔ ေပါက္သြားတာ ေပါ့ေနာ္” လုိ႔ ၀င္ေထာက္လုိက္လုိ႔ အားလုံးက သေဘာက်ၿပီး ရယ္လုိက္ၾကတာ “႐ွဴး”ဟန္႔ယူရတယ္။
—-xxx—-
● ထီးလုိ မင္းလုိ
အုိဘားမား ဒုတိယအေခါက္ ျမန္မာျပည္လာတဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ အခုအထိ ေျပာစမွတ္ျဖစ္ေနရစ္တာကေတာ့ လူငယ္ေလးမ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆုံတဲ့အခါမွာ ျမန္မာလုိ ေျပာလုိက္တဲ့ “ငုတ္မိသဲတုိင္၊ တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္”ဆုိတဲ့ စကားပါပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ ေျပာ႐ုိးေျပာစဥ္အရ ႐ုိးေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အုိဘားမားေျပာလုိက္မွ ဒီစကားလုံးက အသစ္ေမြးဖြား လာသလုိျဖစ္ၿပီး အေတာ္ေလး အုပ္ေအာ္ေသာင္းတင္းကုိ ျဖစ္သြားတာတဲ့။
“ဘယ္လုိ အုပ္ေအာ္ေသာင္းတင္းျဖစ္သြားတာတုန္းဆုိတာလည္း ရွင္းျပပါဦး”လုိ႔ လူငယ္တေယာက္က ၀င္ေထာက္ လုိက္ေတာ့ ….
ဘယ္လုိ အုပ္ေအာ္ေသာင္းတင္းျဖစ္သြားသလဲဆုိေတာ့တုိ႔လည္း အမွတ္တမဲ့သာေျပာဆုိေနၾကတာ ဒီဆုိ႐ုိးစကားရဲ႕ အဓိ ပၸါယ္ကုိ သိပ္နားလည္လွတာ မဟုတ္ဘူး။ “ႀကဳိးစားရင္ ဘုရားျဖစ္” ဆုိတဲ့ ဆုိ႐ိုးစကားနဲ႔ အဓိပၸါယ္အတူတူလုိပဲျဖစ္မယ္လုိ႔ ခပ္ေရးေရး သေဘာေပါက္ထားတာ။
အခု အုိးဘားမားေျပာလုိက္မွ အဓိပၸါယ္ေရေရရာရာ သိခ်င္စိတ္ေပၚလာလုိ႔ လူႀကီးေတြေမးလုိက္ေတာ့ သူတုိ႔လည္း တုိ႔လုိပါပဲ တဲ့။ ဒါနဲ႔ အိမ္က အေမနဲ႔အေဖကုိေမးေတာ့ “တုိ႔ ဒီလုိပဲေျပာဆုိလာတာ၊ အခ်င္းခ်င္း ဟုတ္သလုိလုိ ရွိေနၾကတာပါပဲကြာ၊ မင္းတုိ႔လူငယ္ေတြက်မွ ေရေရရာရာ သိခ်င္ရတယ္လုိ႔၊ ေနဦး တုိ႔လည္း ေမးျမန္းေလ့လာၾကည့္ဦးမယ္” ဆုိၿပီး …
ျမန္မာစကားပုံ အဘိဓာန္လုိက္ရွာၾက၊ ဆရာေတာ္ေတြ၊ ဆရာႀကီး ဆရာမႀကီးေတြ လုိက္ေမးၾကနဲ႔ အေတာ္ အုတ္ေအာ္ေသာင္း နင္းျဖစ္ၾကတာေပ့ါ။ အေမကဆုိရင္ “နင္တုိ႔ဟာ ဟယ္ .. ငါျဖင့္ ေသြးေတာင္ တက္ခ်င္လာတယ္” တဲ့။ အဟုတ္ပဲ ေမာ ဟုိက္ေနသလုိပဲ။
တေယာက္ကေတာ့ “ေအးဟ .. တုိ႔လည္း အဓိပၸါယ္ကုိ တိတိက်က် ေရေရရာရာေတာ့ မသိပါဘူး၊ အခု မင္းေျပာလုိက္ေတာ့မွ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္ႏွစ္ေခါက္မွာ ပထမအေခါက္က ေရႊတိဂုံဘုရား မ,လုိက္လုိ႔ ေပါက္သြားတာ။ ဒုတိယအေခါက္ က “ငုတ္မိသဲတုိင္ တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္” ဆုိတဲ့ ဆုိ႐ုိးစကားက မ,လုိက္လုိ႔ ေပါက္သြားတာလုိ႔ ဆုိရမွာေပါ့” ဆုိၿပီး ၀င္ေထာက္ ခံလုိက္ေတာ့ အားလုံးသေဘာက်ၾကၿပီး ရယ္လုိက္ၾကျပန္တယ္။
ၿပီးေတာ့ အားလုံးက “ေအးေနာ္ ဟုတ္ပါရဲ႕” ဆုိၿပီး ဆုိ႐ုိးစကားရဲ႕အဓိပၸါယ္ကုိ စဥ္းစားသလုိနဲ႔ ခဏၿငိမ္သြားၾကတယ္။
မိမိက သူတုိ႔ေတြ လႈပ္လာေအာင္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ “ေအး .. အုိဘားမား ျမန္မာျပည္လာေတာ့ ပထမအႀကိမ္တုန္းက ျမန္မာလုိေျပာသြားတဲ့ “မဂၤလာပါ” ဆုိတဲ့ စကားကလည္း အမည္နဲ႔လုိက္ေအာင္ တကယ္ကုိ က်က္သေရမဂၤလာရွိတဲ့ ျမန္မာ စကားပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစကားက အုိဘားမားကုိေပါက္သြားေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ေရႊတိဂုံ မ,လုိက္မွ အုိဘားမား ေပါက္သြားတာ ဟုတ္တယ္မုိ႔လား။
အဲ .. ဒုတိယေခါက္က်ေတာ့ သူျမန္မာလုိေျပာလုိက္တဲ့ ဆုိ႐ုိးစကားက သူ႔ကုိ ေပါက္ေအာင္ မ,လုိက္တယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ ဆုိတာေရာ မင္းတုိ႔သိလား” ဆုိေတာ့ အားလုံးကပဲ “မသိဘူး ဘုန္းဘုန္း၊ သားတုိ႔ အဲဒီ ဆုိ႐ုိးစကားအဓိပၸါယ္ကုိ ဟုိေကာင္ ေျပာသလုိပဲ၊ ေရေရရာရာမသိလုိ႔ စဥ္းစားေနတာ” တဲ့။
“ေအး .. မင္းတုိ႔ ဦးေဏွာက္ေျခာက္ခံၿပီး စဥ္းစားမေနၾကနဲ႔ မွတ္ထားၾက၊ အဲဒါ မင္းတုိ႔ ဆရာေတာ္ရဲ႕အစြမ္းေၾကာင့္ကြ၊ ဒီ အေခါက္ အုိဘားမားေပါက္သြားတာ မင္းတုိ႔ ဆရာေတာ္ မ,လုိက္တာ” ဆုိေတာ့ တေယာက္က “ဘယ္ဆရာေတာ္တုန္း ဘုန္းဘုန္း” တဲ့။
“ေအး .. ငါ့တပည့္ ရင္းခ်ာမ်ားကေတာ့ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းေျပာသလုိ ရင္းလည္းရင္း၊ ခ်ာလည္းခ်ာေတြပါလားကြာ၊ ဘယ္က ဆရာေတာ္ရမွာလဲကြ။ အခု မင္းတုိ႔ကုိ ေျပာေနတဲ့ ဤေဖကုိ ေပါ့ဟ”လုိ႔ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း သုံးေလ့ရွိတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႔ ေျပာလုိက္ေတာ့မွ အားလုံးက “ေ၀ါ” ကနဲ ရယ္လုိက္ၾကၿပီး တေယာက္က “အဲဒါ တကယ္လား ဘုန္းဘုန္း၊ အုိဘားမားက ဘုန္းဘုန္းနဲ႔ ေတြ႕သြားေသးတာလား” နဲ႔ လုပ္ျပန္ေရာ။
“ဟာ ..ဒီေကာင္ကလဲ၊ ဇာတ္ထဲမွာ ရွင္ဘုရင္ေျပာတဲ့စကားကုိ ျပန္မေျဖတတ္လို႔ ရွင္ဘုရင္က “ခ်ာပါ့ကြာ” လုိ႔ ညည္းလုိက္ ကာမွ “မွန္လွပါ .. ခ်ာေၾကာင္းပါဘုရား” လုိ႔ သံေတာ္ဦးတင္တယ္ဆုိတဲ့ အမတ္လုိပဲ၊ မင္းကလည္း “ခ်ာေၾကာင္းပါ”လုပ္ေနျပန္ၿပီ။
ငါ့ဆီကုိ လာသြားလုိ႔ မဟုတ္ဘူးဟ။ အဲဒီ ဆုိ႐ုိးစကားရဲ႕အဓိပၸါယ္က အလုပ္တစ္ခုကုိ ႀကဳိးစားအားထုတ္ရာမွာ ေရေအာက္ ငုတ္စရာရွိရင္လည္း ေအာက္ေျခ သဲအထိေရာက္ေအာင္ ငုတ္ႏုိင္ရမယ္။ အထက္ကုိ တက္ရမယ့္ေနရာမွာလည္း အဖ်ားအထိ ေရာက္ေအာင္တက္ႏုိင္တယ္။ ရည္မွန္းခ်က္မၿပီးသမွ် ဇြဲလုံ႔၀ီရိယ ေလွ်ာ့မပစ္ရဘူး” လုိ႔ တင္စားေျပာတာ။ “ဘႀကီးစိတ္လာ၊ ပ်ဳိတစ္ရာ”ဆုိတာမ်ဳိး၊ “လူပ်င္းလုံ႕လ၊ တခဏ” ဆုိတာမ်ဳိး မျဖစ္ေစဘဲ၊ ေအာင္ပြဲမရသမွ် လုံ႔လ၀ီရိယ ဘယ္ေတာ့မွ ေလွ်ာ့ မပစ္နဲ႔လုိ႔ ေျပာတာကြ။
မွတ္ထား … မင္းတုိ႔ဆရာက ကုိယ္တုိင္ကသာ အပ်င္းထူတာ၊ သူမ်ားအတြက္က်ေတာ့ သူမပါရင္ လွည္းေန၊ ေလွေအာင္း၊ ျမင္းေဇာင္းကစၿပီး အေမရိကန္သမၼတအထိ ဘယ္သူမဆုိ၊ ဘယ္အရာမဆုိ ၿပီးကုိ မၿပီးႏုိင္လုိ႔ “ထီးလုိ မင္းလုိ” လုိ႔ေတာင္ ဆုိႏုိင္တယ္။ မင္းတုိ႔အထဲက တေယာက္ေယာက္သာ ငါနဲ႔နာမည္တူရွိမယ္ဆုိရင္ေတာ့ “ထီးလုိ မင္းလုိ ဤေဖကုိယ္” လုိ႔ ေတာင္ ထေအာ္ေလာက္စရာေပါ့” ဆုိေတာ့မွ …
ဟား .. ဟုတ္တယ္၊ သားတုိ႔လည္း ခုမွ ဒီစကားအဓိပၸါယ္ နားလည္ေတာ့တယ္ဆုိၿပီး အားလုံး ရယ္လုိက္ၾကျပန္ပါတယ္။
ေအး .. နားလည္တယ္ဆုိတာ မ်က္ေစ့မလည္မွ မွန္တယ္ေနာ္။ ေစာေစာက ဟုိကေလးေျပာတယ္ ..“ႀကဳိးစား ဘုရားျဖစ္” ဆုိတဲ့စကားနဲ႔ အဓိပၸါယ္အတူတူလုိ ထင္ထားတယ္ဆုိတာ မ်က္စိလည္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။ “ႀကဳိးစားဘုရားျဖစ္”ဆုိတာက မ၀ံ့မရဲျဖစ္ေနသူကုိ ႀကဳိးစားအားထုတ္ခ်င္စိတ္ ေပၚလာေအာင္ တုိက္တြန္းအားေပးတာ။
“ငုတ္မိသဲတုိင္၊ တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္” ဆုိတာက ႀကဳိးစားေနသူေတြကုိ ေအာင္ပြဲမရမခ်င္း ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ဖုိ႔ သတိေပးတာ။ ဒီလုိ ကြဲကြဲျပားျပားမွတ္ရင္၊ မ်က္စိမလည္ဘဲ နားလည္သြားမယ္။ မွတ္ထား … နားနဲ႔ မ်က္စိက တခုလည္ရင္ တခုက မလည္ေတာ့ဘူး။ တခုမလည္ရင္ တခုက လည္သြားတာ။ သူတုိ႔ခ်င္းက ဆန္႔က်င္ဘက္ အဓိပၸါယ္ရွိတယ္” လုိ႔ ျဖည့္စြက္ေျပာလုိက္ရေသးတယ္။
——-xxx——-
● လူလုိ နတ္လုိ
ဆက္ၿပီး မိမိက …
“အမွန္ကေတာ့ ၀ီရိယဆုိတာ ထီးလုိ မင္းလုိသာမကဘူးကြ၊ နတ္ေတြလည္း လုိအပ္ၾကတာျဖစ္လုိ႔ “လူလုိ နတ္လုိ”လုိ႔လဲ ဆုိရမွာ”ဆုိေတာ့ အဓိပၸါယ္ကုိ နည္းနည္းနားလည္ထားၿပီး ျဖစ္သလုိ၊ စာကုိလည္း ဘာသာေရးစာအုပ္မ်ားပါ ဖတ္ေလ့ရွိတဲ့ လူငယ္တစ္ဦးက “ဘုန္းဘုန္း၊ နတ္ေတြဆုိတာ ဘာမွ လုပ္ကုိင္စားေသာက္စရာမလုိဘူး၊ ေနစရာ ဗိမၺာန္ကလည္း အလုိလုိ ေပၚေပါက္ၿပီးသား၊ စား၀တ္ေနေရးကလည္း ပေဒသာပင္ေတြကေန အလြယ္တကူယူၿပီး စားသုံးရတာ၊ ဘာမွ လုံ႔လ၀ီရိယ မလုိဘူး” လုိ႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ အဲလုိဆို နတ္ျပည္မွာေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက လူ႔ျပည္ေလာက္ ေပၚျပဴလာျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလား” ဆုိၿပီး ရယ္ေမာေလွ်ာက္ထားပါတယ္။
ေအး .. တို႔လည္း ငယ္ငယ္ကေတာ့ သက္ႀကီးစကား သက္ငယ္ၾကားနဲ႔ ဒီလုိပဲ ၾကားဖူးတာကြ၊ ဒါေပမယ့္ အခုက်ေတာ့မွ ကုိယ္တုိင္ ပိဋကတ္စာေပေတြကုိ ၾကည့္႐ႈႏုိင္တဲ့အခါက်ေတာ့ တုိ႔ ၾကားဖူးထားသလုိ နတ္တုိင္း ကံေဟာင္းစား သက္သက္နဲ႔ အသက္ေမြးႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရး မရွိဘူးတဲ့ကြ”ဆုိေတာ့ “ဘယ္လုိတုန္း ဘုန္းဘုန္း .. သားတုိ႔ကုိ နည္းနည္း ရွင္းျပပါ”တဲ့။
ေအးကြ .. သံယုတ္ပါဠိေတာ္ (၂၄၇) မွာ သု၀ီရသုတ္ဆုိတာ ရွိတယ္ကြ၊ အဲဒီမွာ ျမတ္စြာဘုရားက ရဟန္းေတြကုိ ေဟာျပတာ။
တခါတုန္းက အသုရာေတြက တာ၀တႎသာနတ္ျပည္ကုိ စစ္ထုိးဖုိ႔ ခ်ီတက္လာၾကသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ သိၾကားမင္းက သူ႔သား သု၀ီရဆုိတဲ့ နတ္သားကုိ “အသုရာေတြကုိ တြန္းလွန္ဖုိ႔ နတ္စစ္တပ္ကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး ခ်ီတက္ပါ”လုိ႔ ေခၚေျပာသတဲ့။
သု၀ီရနတ္သားက “မွန္လွပါ ခမည္းေတာ္ .. ေကာင္းပါၿပီ”လုိ႔ ၀န္ခံၿပီး နတ္သမီးေတြနဲ႔ နႏၵ၀န္ဥယ်ာဥ္စတဲ့ အရပ္ေတြဆီ ေပ်ာ္ပြဲစား လွည့္လည္ေနသတဲ့။ ဒီလုိနဲ႔ သုံးႀကိမ္တိတိ ေျပာေပမယ့္ သိၾကားမင္းသားဆုိေတာ့ တုိ႔လူျပည္က အေကာင္ႀကီးႀကီး သားသမီး ေတြလုိ ေနမွာေပါ့ကြာ၊ သု၀ီရက ေတၿမဲေတ၊ ေလၿမဲေလနဲ႔ ေပၿမဲေပေနတာပဲတဲ့။
အဲဒီေတာ့ သိၾကားမင္းက “ဟဲ့သားေတာ္ ငပ်င္းသု၀ီရ၊ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယ မရွိဘဲ၊ ႀကဳိးစားမႈကင္းတဲ့ ငပ်င္းတုိ႔အတြက္၊ သက္သက္သာသာ ခ်မ္းသာသုခမွန္သမွ်ကုိ ရႏုိင္တဲ့အရပ္ရွိတယ္ဆုိရင္၊ မင္းလည္း သြားေနေခ်၊ ငါ့ကုိလည္း လုိက္ပုိ႔စမ္း ကြာ”လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။
အဲဒီေတာ့ သု၀ီရနတ္သားက ေငါ့လုိ႔ေငါ့မွန္းမသိဘဲ “လုံ႔လမရွိ ပ်င္းရိသူမ်ားအတြက္ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ရဘဲ ခ်မ္းသာအားလုံး ရႏုိင္တဲ့အရပ္ကုိ သားေတာ္ေတာ့ မသိဘူး၊ ခမည္းေတာ္သိရင္ သားေတာ္ကုိ ညႊန္ျပပါလား”လုိ႔ ျပန္ေလွ်ာက္သတဲ့။
အဲေတာ့ သိၾကားမင္းက “ဟ .. သု၀ီရ ရ၊ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ရဘဲ၊ ၀ီရိယကင္း ငပ်င္းတုိ႔အတြက္ အသက္ေမြးေခ်ာင္ခ်ိတယ္ ဆုိတာ ဘယ္ပုဂၢဳိလ္မွလဲ မရႏုိင္ဘူး၊ ဘယ္အရပ္ေဒသမွလည္း မရွိဘူး၊ အဲလုိသာ ရွိစတမ္းဆုိရင္ အဲဒီေနရာကုိ နိဗၺာန္သြားလမ္းလုိ႔ ဆုိရေတာ့မွာေပါ့။ ရွိတယ္ဆုိရင္ သင္လည္း သြား၊ ငါ့ကုိလည္း ေခၚ”လုိ႔ (ခပ္ေငါ့ေငါ့) ျပန္ေျပာလုိက္သတဲ့။
ျမတ္စြာဘုရားက ဒီအေၾကာင္းကုိ ေျပာျပၿပီးမွ “ကံေဟာင္းစားနဲ႔ အသက္ရွင္ခြင့္ရသူ (ကမၼ႒ဇီ၀ိတ) သိၾကားမင္းကေတာင္ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကုိ ဒီေလာက္ ခ်ီးက်ဴးေနတာ၊ ထႂကြလုံ႔၀ီရိယပါမွ တန္ရာ တန္ရာ ခ်မ္းသာသုခကုိ ရရွိခံစားခြင့္ရွိတဲ့ (ဥ႒ာနဇီ၀ိတ) လူ႔ဘုံသားျဖစ္သူ သင္ခ်စ္သားရဟန္းတုိ႔ အေနနဲ႔ မရမေရာက္ေသးတဲ့ တရားအထူးကုိ ရေရာက္ပုိင္ပုိင္ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယ အရွိႀကီး ရွိႏုိင္မွ တန္ကာက်မယ္”လုိ႔ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါတယ္။ “မွတ္ထား မင္းတုိ႔ဆရာေတာ္က လူ႔ျပည္မွာသာ ေပၚျပဴလာျဖစ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ နတ္ျပည္မွာလည္း မရွိမျဖစ္ပဲ။ ထီးလုိ မင္းလုိ သာမက၊ လူလုိ နတ္လုိလုိ႔ေတာင္ ႂကြားလုိ႔ရတယ္”ဆိုေတာ့ ထုံးစံအတုိင္း “႐ွဴး”ဟန္႔ရေအာင္ ရယ္ၾကျပန္တယ္။
—xxx—-
အခု လူငယ္ေတြ အားလုံး ျခံဳငုံၿပီးသေဘာေပါက္ထားရမွာကေတာ့ နတ္ျပည္ဆုိတာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ေတာ့ျဖင့္ “ကမၼ႒ဇီ၀ိတဘုံ”ဆုိတဲ့အတုိင္း ကံေဟာင္းရဲ႕အက်ဳိးကုိ ခံစားမႈသက္သက္နဲ႔ အသက္ရွင္ခြင့္ရၾကေပမယ့္၊ ေအာက္နတ္ျပည္ ေလးထပ္မွာ ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ နတ္မႈေရးကိစ္ၥေတြဆုိတာ ရွိတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြကုိ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယနဲ႔ တာ၀န္ေက်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရတာပဲ။
ငါးထပ္ေျမာက္ျဖစ္တဲ့ “နိမၼာနရတိ”ဆုိတာကေတာ့ ကာယကံ၊ ၀စီကံ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယေတြေတာ့ မလုိဘူး၊ ့ ကုိယ္ခံစားခ်င္ရာကုိ မေနာကံနဲ႔ေတာ့ ေတာင့္တဖန္ဆင္းၿပီးမွ ေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပုိက္ခြင့္ရတယ္တဲ့။ မေနာကံ လုံ႔လ၀ီရိယေတာ့ ရွိရတာပဲလုိ႔ ေျပာတာ။
အထက္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ေျခာက္ထပ္ေျမာက္ နတ္ျပည္ကေတာ့ “ပရနိမၼိတ ၀သ၀တ္ၱီ” ဆုိတဲ့အတုိင္း သူတုိ႔လုိခ်င္ရာကို သူတပါး (လက္ေအာက္ခံနတ္ေတြ) က အလုိက္သိ အလုိက် ဖန္ဆင္းေပးရၿပီး၊ သူတုိ႔က ဇိမ္ကေလးနဲ႔ ေပ်ာ္ေမြ႔ေနႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္ကလည္း တုိ႔ႏုိင္ငံနဲ႔ခပ္ဆင္ဆင္ပဲနဲ႔ တူတယ္ကြ၊ ေအာက္ေအာက္ဘုံေတြကသာ အလုပ္ လုပ္ရတာ၊ အေပၚဆုံးဘုံက ဘာမွလုပ္စရာမလုိဘဲ ေအာက္က အလုိက္သိဖန္တီးေပးသမွ်နဲ႔ ဘာမဆုိ လုိေလေသးမရွိ ျပည့္စုံတယ္တဲ့။ (ဒီေနရာမွာလည္း ရယ္သံက်ယ္လြန္းလုိ႔ “႐ွဴး”ဟန္႔ရတယ္။)
ဒါေၾကာင့္ လုံ႔လ၀ီရိယဆုိတာ လူမွာသာမက နတ္မွာလည္း လုိအပ္တဲ့အတြက္ ထီးလုိ မင္းလုိ သာမက လူလုိနတ္လုိ လုိ႔ပါ ဆုိႏုိင္မယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တာပါ။
လူငယ္တုိ႔ အသဲစြဲမွတ္သားရမွာကေတာ့၊ နတ္ေတြကုိလည္း ေရာ္ရမ္းေမွ်ာ္မွန္းၿပီး စိတ္ကူးယဥ္မေနၾကနဲ႔။ တုိ႔တေတြဟာ “ဥ႒ာနဇီ၀ိတ” လုိ႔ ေခၚတဲ့ ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယရွိမွသာ အသက္ရွင္သန္ခြင့္ကုိ ရႏုိင္တဲ့ ဘုံသားေတြျဖစ္တယ္”ဆုိတဲ့ ခံယူခ်က္ အခုိင္အမာထားၿပီး မေမ့မေလ်ာ့ “ငုတ္မိသဲတုိင္ တက္ႏုိင္ဖ်ားေရာက္”ဆုိသလုိျဖစ္ေအာင္ လုံ႔လ၀ီရိယစုိက္ၿပီး ႀကဳိးစားၾက” ဆုိၿပီး စကား၀ုိင္း သိမ္းလုိက္ပါတယ္။
—–xxx——
● နိဗၺာန္လုိ
ဒီစာကုိေရးဖုိ႔ ေတာင္းပန္တဲ့ ဒါယိကာမႀကီး ေဒၚတူး (ေဒၚျမင့္ျမင့္သိန္း) က မိမိကုိ ဘြဲ႕အမည္နဲ႔အညီ “၀ီရိယ” နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျပည့္ျပည့္စုံစုံကေလး ေရးေပးဖုိ႔ ေလွ်ာက္ထားတာဆုိေတာ့ ခုလုိ စပ္မိတဲ့ စကား၀ုိင္းကေလးအေၾကာင္း ေက်နပ္လွမယ္ မထင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေလွ်ာက္ထားသူလည္း ေက်နပ္၊ ဖတ္႐ႈသူအတြက္လည္း ျပည့္ျပည့္စုံစုံ သေဘာေပါက္ႏုိင္ေအာင္ နည္းနည္း ထပ္ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္း မပ်က္မကြက္ လုိက္နာက်င့္သုံးဖုိ႔ ဘုရားရွင္တုိ႔ရဲ႕ လမ္းညႊန္စကားေတာ္ (သာသနာေတာ္) အႏွစ္ခ်ဳပ္ ကေတာ့ အားလုံးလုိလုိ ႏႈတ္တက္ရထားၿပီးျဖစ္တဲ့ “မေကာင္းမႈေရွာင္၊ ေကာင္းမႈေဆာင္၊ ျဖဴေအာင္ စိတ္ကုိထား” ဆုိတဲ့ သုံးခ်က္ပါပဲ။ ဒါဟာ တပည့္သာ၀ကတုိင္းအတြက္ ဘုရားေပးတဲ့ တာ၀န္သုံးရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတာ၀န္သုံးရပ္ ေက်ပြန္ေစဖုိ႔အတြက္ လုိက္နာက်င့္သုံးရမည့္နည္းစနစ္အျဖစ္ ဘုရားရွင္ညႊန္ၾကားခဲ့တာကေတာ့ မဇၩိမပဋိပ ဒါ က်င့္စဥ္လုိ႔ေခၚတဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးပါ။
ဒီမဂၢင္ရွစ္ပါးတုိ႔ကုိ က်င့္သုံးမႈ အစီအစဥ္နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ တူရာ တူရာေပါင္းၿပီး ေရတြက္မယ္ဆုိရင္ –
သမၼာ၀ါစာ (အေျပာမွန္)၊ သမၼာကမၼႏၲ (အလုပ္မွန္)၊ သမၼာအာဇီ၀ (အသက္ေမြးေရး စီးပြားရွာမႈမွန္) ဆုိတဲ့ သီလသိကၡာမဂၢင္ သုံးပါး။
သမၼာ၀ါယာမ (အားထုတ္မႈမွန္)၊ သမၼာသတိ (သတိထားမႈမွန္)၊ သမၼာသမာဓိ (စူးစုိက္စိတ္၀င္စားမႈမွန္) ဆုိတဲ့ သမာဓိသိကၡာ မဂၢင္ သုံးပါး။
သမၼာဒိ႒ိ (သိျမင္မႈမွန္)၊ သမၼာသကၤပၸ (စဥ္းစားေတြးေခၚမႈမွန္) ဆုိတဲ့ ပညာသိကၡာမဂၢင္ႏွစ္ပါး ၏ဆုိၿပီး က်င့္စဥ္သိကၡာအရ သုံးမ်ဳိး သုံးစား ျဖစ္သြားပါတယ္။ သီလသိကၡာ၊ သမာဓိသိကၡာ၊ ပညာသိကၡာေပါ့။
တာ၀န္သုံးရပ္နဲ႔ သိကၡာသုံးပါးကုိ တြဲစပ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ “မေကာင္းမႈေရွာင္” က သီလသိကၡာ။ “ေကာင္းမႈေဆာင္” က သမာဓိသိကၡာ၊ “ျဖဴေအာင္ စိတ္ကုိထား” က ပညာသိကၡာလုိ႔ တြဲစပ္ႏုိင္ပါတယ္။
ကံသုံးပါးနဲ႔ပါဆက္လက္ တြဲစပ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ –
မေကာင္းမႈေရွာင္ဆုိတဲ့ သီလသိကၡာက ကာယကံ၊ ၀စီကံႏွစ္ပါးကုိ အျပစ္ကင္းေအာင္ ေလ့က်င့္အားထုတ္ရတာပါ။ (သီလ ဆုိတာ အၿမဲအေလ့အထျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္အားထုတ္ရျခင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္)။ “ျဖဴေအာင္စိတ္ကုိထား” ဆုိတဲ့ ပညာသိကၡာက မေနာကံကုိ အဆင့္ျမင့္ေအာင္ ပြားမ်ားရတာပါ။
ဟုတ္ပါတယ္။ သီလသိကၡာသုံးပါးမွာ “သမၼာ၀ါစာ”ဆုိတာက စကားေျပာဆုိရာမွာ မေကာင္းမႈေရွာင္၊ ေကာင္းမႈေဆာင္ၿပီး ေျပာဆုိ ေလ့က်င့္ရတာျဖစ္လုိ႔ “၀စီကံ”ကုိ အျပစ္ကင္းတဲ့ အေလ့အထျဖစ္ေအင္ ေလ့က်င့္ရတာပါ။ “သမၼာကမၼႏၲ” ဆုိတာက ကာယကံကုိေပါ့။ သမၼာအာဇီ၀ဆုိတာကလည္း ေလာကမွာ စီးပြားရွာတယ္ဆုိတာ ဒီကံႏွစ္ပါးနဲ႔ပဲ ရွာရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သီလမဂၢင္ဆုိတာ ကာယကံ၊ ၀စီကံႏွစ္ပါးကုိ အျပစ္ကင္းေအာင္ ေလ့က်င့္ရတာလုိ႔ သေဘာေပါက္ရမွာပါ။
ျဖဴေအာင္စိတ္ကုိ ထားဆုိတဲ့ ပညာသိကၡာကေတာ့ မေနာကံဆုိတဲ့ စိတ္ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ဒိ႒ိ၊ ၀ိစိကိစၦာစတဲ့ ကိေလသာအညစ္ အေၾကးေတြ ကင္းစင္ေအာင္ ဆင္ျခင္ပြားမ်ား အားထုတ္ရတာပါ။ (ကိေလသာဆယ္ပါးမွာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟတုိ႔က စၿပီး ေရတြက္ထားေပမယ့္ မဂ္နဲ႔ပတ္သတ္တဲ့အစဥ္မွာေတာ့ ဒိ႒ိ၊ ၀ိစိကိစၦာကစၿပီး ပယ္ရတာျဖစ္လုိ႔ မဂ္ပယ္စဥ္အရ “ဒိ႒ိ၊ ၀ိစိကိစၦာစတဲ့”လုိ႔ ဆုိရတာပါ။) ပညာသိကၡာျဖစ္တဲ့ သမၼာဒိ႒ိ၊ သမၼာသကၤပၸတုိ႔ဆုိတာ စိတ္ကုိ မွီၿပီးမွ ျဖစ္ရတဲ့ ေစတသိက္တရားေတြျဖစ္လုိ႔ ပညာမဂၢင္ဆုိတာ မေနာကံကုိ အျမင့္ဆုံးအဆင့္ေရာက္ေအာင္ ပြားမ်ားအားထုတ္ရတယ္ ဆုိ တာကုိေတာ့ သေဘာေပါက္ေလာက္ပါတယ္။
သာသနာေတာ္မွာ အျမတ္ဆုံးတရားက “သီလပညာနဥၥ ပန ေလာကသ္ၼႎ အဂၢမကၡာယတိ = သီလနဲ႔ပညာဟာ ေလာကမွာ အျမတ္ဆုံးလုိ႔ ဆုိရမယ္” လို႔ ဒီဃနိကာယ္၊ သီလကၡႏၶ၀ဂၢ၊ ေသာဏဒ႑သုတ္မွာ ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တဲ့အတုိင္း သီလ နဲ႔ပညာဟာ အျမင့္ျမတ္ဆုံး ေရာက္ရွိ ျပည့္စုံေစရမည့္ တရားႏွစ္ပါးပါ။
ဒါျဖင့္ သမာဓိသိကၡာဆုိတာက ဘာလုပ္တဲ့ သိကၡာလဲဆုိတာကို စဥ္းစားရေအာင္ပါ။ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းပဲ သမာဓိ သိကၡာဆုိတာ ေကာင္းမႈကုိေဆာင္တဲ့ သိကၡာပါ။ ေကာင္းမႈေဆာင္တယ္ဆုိတာ ျပည့္စုံေစရမည့္ သီလသိကၡာ၊ ပညာသိကၡာ ေတြ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္လာေအာင္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမာဓိမဂၢင္သုံးပါးရဲ႕ အစဆုံးျဖစ္တဲ့ “သမၼာ၀ါယာမ”ဆုိတာကုိက “ေကာင္းမြန္မွန္ကန္ေအာင္ အားထုတ္မႈ”လုိ႔ အဓိပၸာယ္ ရတာျဖစ္လုိ႔ သမာဓိသိကၡာဆုိတာ ေကာင္းမႈေဆာင္တဲ့ မဂၢင္မ်ားျဖစ္တယ္။ (တနည္း) တရားအားထုတ္တဲ့ မဂၢင္မ်ားျဖစ္ တယ္ဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္ရမွာပါ။
သီလသိက္ၡာေတြ ျပည့္စုံေကာင္းမြန္လာေအာင္လည္း သမာဓိမဂၢင္သုံးပါးနဲ႔ပဲ အားထုတ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သီလ သိကၡာ ေဆာက္တည္ၿပီးတဲ့အခါမွာ သီလေပးပုဂၢဳိလ္က “အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ = မေမ့ မေလွ်ာ့ မေပါ့ေသာ သတိတရားနဲ႔ ျပည့္စုံေစၾက”လုိ႔ တုိက္တြန္းမွာ ၾကားရတာပါ။
သမာဓိမဂၢင္သုံးခုမွာ ေဟာစဥ္အရ သမ္ၼာ၀ါယာမမဂၢင္က ေရွ႕ဆုံးက ထားေပမယ့္၊ လုပ္ငန္းစဥ္အရက သမၼာသတိမဂၢင္က အဦးဆုံးအေနနဲ႔ အလုပ္အာ႐ုံကုိ ဆင္ျခင္ေဖာ္ထုတ္။ သမၼာသမာဓိမဂၢင္က အာ႐ုံနဲ႔စိတ္ကုိ ကပ္ေနေအာင္ စိတ္၀င္စား စူးစုိက္ၿပီးမွ သမၼာ၀ါယာမမဂၢင္က အားထုတ္ရတာျဖစ္လုိ႔ အဓိကနဲ႔ပဓာနဦးေဆာင္တာက သမၼာသတိဆုိတဲ့ သတိတရားပါ။
အဲဒါေၾကာင့္ ပဓာနအားျဖင့္ “အပၸမာေဒန” လုိ႔ သတိကုိ ေခါင္းစည္းတပ္ထားေပမယ့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈအရ သမာဓိမဂၢင္ သုံးခုလုံး ပါ၀င္ရမွာျဖစ္လုိ႔ “အပၸမာဒ”ကုိ “မေမ့၊ မေလ်ာ့၊ မေပါ့ေသာ သတိတရားျဖင့္”လုိ႔ ျမန္မာျပန္ေလ့ရွိၾကတာပါ။ “မေမ့” ဆုိတာ သတိ၊ “မေလ်ာ့”ဆုိတာ ၀ီရိယ၊ “မေပါ့”ဆုိတာက စိတ္မ၀င္စားသလုိ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ သေဘာမထားဘဲ ေလးစား စူးစုိက္ျခင္းဆုိတဲ့ သမာဓိတရားကုိ ရည္ညႊန္းတာပါ။
လက္ေတြ႕အသုံးခ်မႈအေနနဲ႔ သီလသိကၡာျပည့္စုံေရးမွာလည္း ဥပမာ – စကားေျပာေတာ့မယ္ဆုိရင္ သတိက မေကာင္းတဲ့ စကားလား၊ ေကာင္းတဲ့စကားလား ကြဲျပားေအာင္ ေဖာ္၊ သမာဓိက စူးစုိက္စိတ္၀င္စားၿပီး ၀ီရိယ(သမၼာ၀ါယာမ)က မေကာင္းတဲ့စကားဆုိရင္ ေရွာင္ႏုိင္ေအာင္ အားထုတ္၊ ေကာင္းတဲ့စကားဆုိရင္ ေဆာင္ႏုိင္(ေျပာႏုိင္)ေအာင္ အားထုတ္ရတယ္ လုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။ သမၼာကမၼႏၲ အတြက္လည္း အလားတူပါပဲ။ သမၼာအာဇီ၀ဆုိတာလည္း ဒီမဂၢင္ႏွစ္ခုကုိပဲ စီးပြားရွာမႈကုိ ငဲ့ကြက္ၿပီး ေျပာဆုိလုပ္ကုိင္တာပါပဲ။
ပညာသိကၡာစင္ၾကယ္ျဖစ္ေပၚေရးမွာလည္း သတိက ခႏၶာကုိယ္မွာ အမွန္တကယ္ရွိတဲ့ ႐ုပ္နာမ္တရားနဲ႔၊ ထုိ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးတုိ႔ရဲ႕ ျဖစ္ျခင္း၊ ပ်က္ျခင္းဆုိတဲ့ သေဘာလကၡဏာအမွန္ကုိ ေပၚလာေအာင္ ဆင္ျခင္ႏွလုံးသြင္း ေဖာ္ေပး။ သမာဓိနဲ႔ စိတ္၀င္စားၿပီး ၀ီရိယက ေပၚလာတုိင္းကုိ သိေနေအာင္ ႀကဳိးစားရတာပါပဲ။
အားလုံးခ်ဳံးၿပီး ပိ႑တၳခ်ၾကည့္လုိက္ရင္ သာသနာေတာ္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးနဲ႔ အျမင့္မားဆုံး ေကာင္းမႈက သီလနဲ႔ ပညာသိကၡာႏွစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ (သီလပညာနဥၥ ပန ေလာကသ္ၼႎ အဂၢမကၡာယတိ။ ဒီ-၁၊၁၁၇)။
ဒီေကာင္းမႈႏွစ္မ်ဳိး ျပည့္စုံေကာင္းမြန္လာေရး၊ တနည္းေျပာရရင္ေတာ့ သီလနဲ႔ ပညာသိကၡာႏွစ္ရပ္ တေပါင္းတည္း ေပါင္းစပ္သြားသည္အထိ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတာက သမာဓိသိကၡာသုံးပါးပါ။ ဒါေၾကာင့္ “ေကာင္းမႈေဆာင္က သမာဓိသိကၡာ”လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။ ကာယကံ၊ ၀စီကံေကာင္းမြန္ေရး သီလသိကၡာမွာေရာ၊ မေနာကံ ျဖဴစင္ေရး ပညာသိကၡာမွာပါ အဓိကပါ၀င္ရတဲ့ သိကၡာျဖစ္လုိ႔ သမာဓိမဂၢင္ဟာ ကံသုံးပါးလုံးႏွင့္ဆုိင္တယ္လုိ႔ သေဘာေပါက္ ရမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ “သီလသိကၡာ နဲ႔ ပညာသိကၡာ တစ္ေပါင္းတည္း ေပါင္းစပ္သြားေရး”ဆုိတာ ဆရာႀကီးဦးေရႊေအာင္ေပးတဲ့ ဥပမာအတုိင္း၊ ဟင္းတအုိးထဲမ်ာ ဟင္းမယ္တစ္ခုခ်င္းစီတုိ႔ရဲ႕ အနံ႔အရသာေပ်ာက္ၿပီး ေပါင္းစည္းတဲ့ရသေပၚေရးပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။
ေလာကုတၱရာ မဂ္အခုိက္ေရာက္တာနဲ႔တစ္ၿပဳိင္နက္ သီလနဲ႔ပညာသိကၡာႏွစ္ရပ္သာမက ေပါင္းစည္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပး တဲ့ သမာဓိသိကၡာပါ အားလုံးသိကၡာသုံးရပ္၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးတုိ႔ တစ္ေပါင္းတစည္းတည္း ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ ဟင္းတအုိးမွာ ဟင္းမယ္တခုခ်င္းစီရဲ႕ အရသာေပ်ာက္ၿပီး ဟင္းရဲ႕အရသာတစ္ခုတည္း ျဖစ္သြားသလုိ “၀ိမုတ္ၱိရသ”ဆုိတဲ့ ရသတစ္ခုတည္း အျဖစ္ ေပါင္းစည္းျဖစ္ေပၚသြားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေလာကသာသနာ ႏွစ္ျဖာလုံးရဲ႕ အေရးပါအရာေရာက္တဲ့ အဆင့္ေရာက္ရွိေရးမွာ ၀ီရိယဆုိတဲ့ သမ္ၼာ၀ါယာမမဂ္ၢင္ ပါ၀င္တဲ့ သမာဓိမဂၢင္သုံးခုတုိ႔ဟာ မရွိမျဖစ္၊ မပါ မၿပီး အလုပ္သမားမဂၢင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
အရပ္သုံးစကားမွာေတာ့ “ထႂကြလုံ႔လ၀ီရိယ ရွိရမယ္”လုိ႔ ျခံဳငုံၿပီး ေျပာဆုိသုံးစြဲၾကတာဆုိေတာ့ “၀ီရိယ”က ထင္ရွားေနသလုိ ျဖစ္ေပမယ့္ သမာဓိမဂၢင္သုံးခုတုိ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ အေသအခ်ာ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သတိက ပဓာန၊ သမာဓိက လက္ေထာက္၊ ၀ီရိယက အေထြေထြအလုပ္သမား သေဘာေလာက္သာ ရွိပါတယ္။
တကယ္တမ္း ေျပာၾကစုိ႔ဆုိရင္ ၀ီရိယက “ထီးလုိ မင္းလုိ၊ လူလုိ နတ္လုိ”လို႔ ႂကြားခ်င္သပဆုိရင္ သတိတရားကေတာ့ အဲဒါေတြသာမက “နိဗၺာန္အထိလုိ”လုိ႔ေတာင္ ေျပာရမွာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ အဲ … ေလာကစကားနဲ႔ေျပာရရင္ေတာ့ “ေနာက္ဆုံး ေသတမ္းစာ”လုိ႔ ေခၚဆုိႏုိင္တဲ့ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ခါနီး မွာၾကားခ်က္မွာ ၀ီရိယအေၾကာင္း မမွာၾကားခဲ့ဘဲ တကယ္အဓိကက်တဲ့ “သတိ”တရားကုိသာ ေခါင္း တပ္ၿပီး “အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ = မေမ့၊ မေလ်ာ့၊ မေပါ့ေသာ သတိနဲ႔ ျပည့္စုံေအာင္ေနၾက”လုိ႔ မွာၾကားခဲ့တာ ျဖစ္မွာပါ။
အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ ။
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ(ေတာင္စြန္း)
(၂၇-၄-၂၀၁၅) ည ၁၂ နာရီ
နတ္မွီစံအိမ္၊ မုိးကုတ္ၿမဳိ႕
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
