ေနလင္းညီ – အသီး သီးေသာ သရက္ပင္မ်ား ျဖစ္ဖို႔ …
(မိုးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၄
၁၉၅၀ ကာလမ်ားက ျဖစ္သည္။ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသ၊ ကန္ပက္လက္ျမိဳ႕နယ္ရွိ ေအာက္ကန္႔ရြာေန ကေလးငယ္တစ္ဦးမွာ ပညာတတ္လိုစိတ္မ်ား တဖြားဖြားေပၚေပါက္လာေနသည္။ ေအာက္ကန္႔ရြာသည္ ထိုစဥ္က အိမ္ေျခ ၁၀ အိမ္ခန္႔မ်ွသာ ရွိ၍ က်င္ေဒြးရြာၾကီးႏွင့္ ၅ မိုင္မ်ွ ေ၀းကြာေသး၏။ က်င္ေဒြးရြာၾကီးသည္ပင္လ်ွင္ ကန္ပက္လက္ျမိဳ႕မွ ေျခလ်င္ခရီးျဖင့္ ၂ ရက္ေက်ာ္ ၃ ရက္မ်ွ သြားမွ ေရာက္၏။
ထိုကေလးငယ္သည္ အသက္ ၇ ႏွစ္ ၈ ႏွစ္ ေလာက္မွစ၍ မိဘႏွစ္ပါးလုပ္ကိုင္ေသာ မိရိုးဖလာအလုပ္မ်ားကို ၾကိဳးၾကိဳးစားစားလုပ္ကိုင္ၾကည့္ခဲ့ဖူးသည္။ ထင္းေခြသည္။ ေရခပ္သည္။ စိုက္ပိ်ဳးေရးတြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေပးသည္။ သစ္၀ါးခုတ္သည္။ ျခံစည္းရိုးကာသည္။ ေကာက္စိုက္၊ ေကာက္သိမ္းျခင္းတြင္ ပါ၀င္ေပးသည္။ ဂ်ပ္ခုတ္ပင္ ၀င္ယက္ဖူးသည္။ ေတာသူေတာင္သားတို႔ အလုပ္အကိုင္မွန္သမ်ွ လုပ္ၾကည့္ဖူးသည္။ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ နဖူးေတြ႕ ဒူးေတြ႕ ေတြ႕ရသည္။ သူသည္ ဤအလုပ္မ်ားကို အပင္ပန္းခံ၍ မလုပ္လိုေတာ့ေပ။
သက္ေတာင့္သက္သာ ေအးေအးေဆးေဆး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းရေသာ အလုပ္မ်ိဳး ဤေလာက၌ မရွိေတာ့ျပီေလာ။ ရွိပါ၏။ သူသည္ သူတို႔ မူလတန္းေက်ာင္းတြင္ စာသင္ေပးေနေသာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာကို ခ်က္ခ်င္း ေျပးျမင္လိုက္သည္။ ေက်ာင္းအုပ္ဟု ဆိုသျဖင့္ သူ႔ေအာက္တြင္ ဆရာ ဆရာမမ်ား ရွိလိမ့္ဦးမည္ဟု သင္ ထင္မည္။ မရွိပါ။ ဤေက်ာင္းတြင္ တစ္ဦးတည္းေသာ ဆရာသာ ျဖစ္သည္။
ကေလးမ်ားကို စာသင္ၾကားျခင္းမွာ အေလးအပင္ထမ္းပိုးရျခင္း၊ ခက္ခဲေမာပန္းစြာ တက္ဆင္းသြားလာရျခင္းမ်ား မရွိ။ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားသာမက ရပ္ရြာလူၾကီးမ်ားကပါ ဆရာၾကီးကို ရိုရိုေသေသ ေလးေလးစားစား ေျပာဆိုဆက္ဆံၾကသည္။ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ဆရာၾကီး၏ လစာမွာ ေလာက္ငသည့္အျပင္ ေတာ္ေတာ္ေလးလဲ ပိုလ်ွံပံုရသည္။ အျခားသူတို႔ကို ကူညီေပးကမ္းလိုက ကူညီေပးကမ္းႏိုင္ေသး၏။
အျခားသူတို႔က ေနပူမိုးရြာမေရွာင္ သြားလာလုပ္ကိုင္ေနရေသာ္လည္း ဆရာၾကီးကမူ မိုးလံုေလလံု အေဆာက္အဦးတြင္ ေနရ၊ လုပ္ရ၏။ အျခားသူတို႔က ေခၽြးသံတရႊဲရႊဲျဖင့္ ညစ္ပတ္ေပေရေနေသာ အ၀တ္အစားမ်ားကို ၀တ္ဆင္ေနရေသာ္လည္း ဆရာၾကီးကမူ သပ္ရပ္သန္႔ရွင္း၍ ေတာက္ေျပာင္ေနေသာ အကၤ်ီျဖဴကို ၀တ္ဆင္ထားသည္။ ဆရာၾကီး၏ စတစ္ေကာ္လံမွာ လွပသပ္ရပ္သျဖင့္ သူ႔မ်က္စိထဲက မထြက္။ ဖိနပ္စီးသူ မရွိေသာ ေဒသတြင္ ဖိနပ္ကို စီးထားျပီး ဆံပင္ကို ေက်ာ့ေမာ့ေနေအာင္ ဖီးထားေသာ ဆရာၾကီးသည္ သူ႔ဘ၀အတြက္ စံျပပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေလျပီ။ သူသည္ ထိုဆရာၾကီးကဲ့သို႔ပင္ အသက္ရွင္ရပ္တည္လိုသည္။ သို႔ဆိုလ်ွင္ ဘာလုပ္ရမည္နည္း။ စာၾကိဳးစားရမည္ဟူေသာအသိမွာ သူ႔ဦးေႏွာက္အတြင္း၌ ခိုင္ျမဲစြာ ေနရာယူလိုက္ေလျပီ။
မွန္၏။ ထိုစဥ္က ထိုကေလးငယ္တန္ဖိုးထားလိုက္ေသာအရာမွာ သူကိုယ္တုိင္ သိခ်င္မွ သိမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း တကယ္ေတာ့ ပညာဟူေသာ အရာပင္ ျဖစ္၏။ ပညာကို တန္ဖိုးထားျခင္းျဖစ္၏။
ထုိကေလးငယ္မွာ စာၾကိဳးစားသျဖင့္ အတန္းတိုင္း၌ ထူးထူးခြ်န္ခြ်န္ေအာင္ျမင္ကာ ပညာသင္ဆုမ်ား ရရွိသည္။ ပထမဆံုး RIT ေက်ာင္းဆင္းအင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ရျဖစ္လာသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနတြင္ ႏွစ္ကာလမ်ားစြာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ကာ အင္ဂ်င္နီယာမႈးအျဖစ္ အျငိမ္းစားယူခဲ့ေသာ ဦးတင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဦးတင္ေအာင္ အသက္ ၇၂ ရွိခဲ့ျပီ။
ဦးတင္ေအာင္သည္ ၂၀၁၁ ဒီဇင္ဘာတြင္ လူေထြးႏွင့္ စကား၀ိုင္းဖြဲ႕ေန၏။ ဘယ္မိဘေဆြမ်ိဳး၊ ဆရာသမားကမွ အတင္းအၾကပ္တိုက္တြန္းမႈ မရွိပဲ၊ စာၾကိဳးစားရပံုကို ဆရာဦးတင္ေအာင္က လူေထြးအားေျပာျပေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ လူေထြးသည္ သူဖတ္မွတ္ဖူးခဲ့ေသာ ဆိုရိုးကို ေျပး၍ သတိရလိုက္သည္။
ပညာသည္ တန္ခိုးကို ဖန္ဆင္း၏ဆိုေသာ ဆိုရိုး။
ဦးတင္ေအာင္က Ambitious ဟုေခၚေသာ ဆႏၵျပင္းျပမႈက အဓိကတြန္းအားတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ျပသည္။ သို႔ေသာ္ လူေထြးဆက္၍ ေတြးေနသည္မွာ ဆႏၵျပင္းျပမႈသည္ တြန္းအားဟု ဆိုရာ၌ ပညာကို ထိုက္တန္စြာ အသံုးခ်ႏိုင္ခြင့္ဆိုေသာ အခ်က္္ ျဖစ္သည္။ ဦးတင္ေအာင္ ကေလးငယ္ဘ၀က ေတြ႕ခဲ့ေသာ ဆရာၾကီးသည္ ေခ်ာင္းရိုးတစ္ေလ်ွာက္ ငါးဖမ္းေနေသာ ရြာသားတစ္ေယာက္ေလာက္မွ စား၀တ္ေနေရးမေျပလည္လ်ွင္ ေမာင္တင္ေအာင္ေလးက ဆရာၾကီးကို အားက်ႏိုင္ဦးမည္လားဟု စဥ္းစားမိျခင္းျဖစ္သည္။
လူေထြးကိုယ္တိုင္ စာၾကိဳးစားျဖစ္ပံုကို ျပန္၍ စဥ္းစားေနမိသည္။ လူေထြးကို သူ႕အစ္ကိုၾကီးက ေမာ္လျမိဳင္ႏွင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မ်ားရွိ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ ပို႔ကာ အတန္းစာ သင္ေစခဲ့သည္။ စာၾကိဳးစားမွ ဘ၀တြင္ လူရာ၀င္ႏိုင္ပံုကို အလ်ဥ္းသင့္သလို ၾသ၀ါဒေပးခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ထိုၾသ၀ါဒေၾကာင့္ စာၾကိဳးစားျဖစ္ခဲ့ျခင္းထက္ ခ်င္းေတာင္ေက်းလက္သို႔ ျပန္ေရာက္ခိုက္ ေတြ႕ၾကံဳခံစားရမႈေၾကာင့္ စာၾကိဳးစားခဲ့ျခင္းက ပိုသည္။
ေတာင္ယာခုတ္ အသက္ေမြးရတာ အဘယ္ေရြ႕၊ အဘယ္မ်ွ ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းသနည္း။ အရိပ္အျမြက္ သိသာရံု ေျပာျပလို၏။ ေတာင္ယာသို႔ အသြားအလာ အတက္အဆင္းကပင္ က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရား အတက္အဆင္းေလာက္ရွိ၏။ ဘာ၀န္စည္စလြယ္မွ မထမ္းပိုးရဘူးပဲထား၊ တက္ဆင္းရသည္ပင္ အီစလံေ၀ေနျပီ။ သစ္ပင္ျခံဳႏြယ္အားလံုးကို ခုတ္လွဲစုပံု၍ မီးရႈိ႕ရေသာ အလုပ္ကား ျပန္ေတြးမိရံုျဖင့္ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ပါပဲ။ သီးႏွံမ်ိဳးေစ့မ်ားကို စူးထိုးစိုက္၍ ၾကီးထြားသီးပြင့္လာေတာ့လည္း စား၀တ္ေနေရး အသင့္အတင့္ ေျပလည္ရံုသာ။ မိုးဖ်က္၊ ပိုးဖ်က္၍ ရိကၡာခက္ခဲလ်ွင္ကား မလြယ္။ ၾကြက္ေဘးက်ပါမူ ေျပာင္သလင္းခါ ေပ်ာက္ကြယ္ကုန္၏။
ဒါေတြကို ျမင္ပါမ်ားေတာ့ အစိုးရ၀န္ထမ္းေလာက္ ျဖစ္ရမွ သက္သာမည္ဟု ေတြးခဲ့ဖူး၏။ လူေထြးတို႔ ေက်းရြာသို႔ မူလတန္းျပဆရာမ လာလုပ္ေသာ ေယာနယ္မွ မေမာ္ကို သတိရ၏။ ၁၉၈၀ ၀န္းက်င္က ေဒသခံမ်ားတြင္ ၁၀ တန္းေအာင္သူ နည္းသျဖင့္၊ ေက်ာင္းဆရာ အုပ္စုစာေရးခန္႔ထားရန္ပင္ မေလာက္၍ ခ်င္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ မေကြးတိုင္းမွ ၁၀ တန္းေအာင္သူတို႔ကို ခန္႔ထားရသည္။ ထိုသူတို႔အနက္ မေမာ္လဲ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ မေမာ္ရေသာ မူလတန္းျပဆရာမ လစာမွာ ၁၃၀ က်ပ္ဟု ထင္၏။ ထိုစဥ္က ၀န္ထမ္းဆန္ေပးရာ အိမ္ေထာင္သည္က ၁၄ ျပည္၊ အပ်ိဳ လူပ်ိဳက ၁၂ ျပည္ ရသည္။ ထုတ္ေစ်းမွာ ၁ ျပည္လ်ွင္ ၂ က်ပ္ျဖစ္၍ ၂၄ က်ပ္ဆိုလ်ွင္ ဆန္ဖိုးေက်ျပီ။ ထိုလစာမွာ မိဘမ်ားကို အသင့္အတင့္ေထာက္ပံ့ကန္ေတာ့ႏိုင္ျပီး စာေပးစာယူသင္တန္းမွ ၄ ႏွစ္အတြင္း ဘြဲ႕တစ္ခု ရရွိႏိုင္ခဲ့သည္။ (ယခု အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ )
ေတာမွာဆိုေတာ့ ဟင္းလ်ာလဲ ေငြေၾကးကုန္က်သည္မဟုတ္။ သီးပင္စားပင္ေလးမ်ား စိုက္၍ ငါးေျခာက္ ငါးျခမ္းေလးမ်ားျဖင့္ ေရာေႏွာ၍ စားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ မေမာ္က ေျပာဖူး၏။
‘ကြ်န္မ ခ်င္းေတာင္ေရာက္စက ဘယ္ေပ်ာ္ပါ့မလဲ။ ဒါေပမဲ့ မိဘကိုလဲ အသင့္အတင့္ ၾကည့္ႏိုင္တယ္။ အခ်ိန္တန္ရင္ ဘြဲ႕ရတယ္၊ လုပ္သက္လဲ ရတယ္။ ခုေတာ့ အဆင္ေျပေျပနဲ႔ SAT လဲျဖစ္လာျပီ။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မွန္ခဲ့သားပဲ။’
၁၉၉၈ ေလာက္တြင္ လူေထြး ခ်င္းေတာင္ျပန္ေရာက္သြားေတာ့၊ ဆယ္တန္းေအာင္သူ အေတာ္မ်ားမ်ား ၀န္ထမ္းမလုပ္ၾကေတာ့။ ၀န္ထမ္းေနရာ လစ္လပ္မႈ နည္းသြား၍လား၊ သို႔မဟုတ္ အလုပ္ရဖို႔ ကုန္က်စရိတ္ မတတ္ႏိုင္၍ပဲလား၊ သို႔မဟုတ္ အဖက္ဖက္တြင္ တြက္ေျခမကိုက္ေတာ့၍ပဲလား။
အုပ္စုစာေရးလုပ္ေနေသာ လူေထြး၏ အစ္ကိုကေတာ့ ဤသို႔ေျပာသည္။ ‘ဆယ္တန္းေအာင္ရင္ စာေရးတဲ့။ ဆယ္တန္းမေအာင္ရင္ သူေဌးတဲ့။ မေအာင္တဲ့သူေတြက ဟိုထြက္ ဒီထြက္ ဟိုလုပ္ ဒီလုပ္နဲ႔ စီးပြားေရးေလး အဆင္ေျပလာၾကတယ္ေလ။ ငါတို႔ကေတာ့ လစာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ရက္စာျဖစ္ကုန္ျပီ။ ရက္ပိုင္းေလာက္ပဲ သံုးရတာကိုး။’(မွတ္ခ်က္။ ယခုမူ ေတာင္တန္းရွားပါးစရိတ္အျဖစ္ ၃ ေသာင္းပိုေပး၍ ေအာက္တန္းစာေရးပင္ ၁ သိန္းခန္႔ ရသည္)
လူေထြးသည္ လ်ွပ္စစ္စြမ္းအားသင္တန္းမ်ားကို သင္ၾကားေပးေန၏။ လုပ္ငန္းခြင္၌ အဆင္ေျပေျပျဖစ္ဖို႔အထိ ရည္ရြယ္၍ အားၾကိဳးမာန္တက္သင္ေပးသည္။ ျမန္မာေတြရဲ႕ ဦးေႏွာက္က မညံ့ပါ။ ၾကားကာျမင္ကာ၊ မၾကာတတ္ေျမာက္၊ ရဲရဲေတာက္ေသာ၊ အသိပညာ၊ ဥာဏ္အလိမၼာႏွင့္ ျပည့္စံုရပါေစသားဟု ဆုေတာင္းျပည့္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ပံုရသည္။ ေက်ာင္းသားေတြက ၾကိဳးၾကိဳးစားစား သင္ယူတတ္ေျမာက္သြား၍ လူေထြး ပီတိျဖစ္ေနမိသည္။
သို႔ေသာ္ ထိုပီတိမွာ ဘာမ်ွ မၾကာလိုက္။ မီးက်ီးခဲေပၚ ယင္နားသေလာက္ပင္ မၾကာလိုက္။ သင္တန္းဆင္းအခ်ိဳ႕သည္ ျပည္တြင္း၌လည္းေကာင္း၊ ျပည္ပ၌လည္းေကာင္း သူတို႔ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား အဆင္မေျပၾက။ လူေထြးထံလာ၍ သူတို႔အခက္အခဲမ်ားကို ရင္ဖြင့္တတ္ၾကသည္။ သင္တန္းတက္စဥ္က သူတို႔စိုက္ထုတ္ခဲ့ရေသာ ေငြအား၊ လူအားမ်ားႏွင့္ ထိုက္တန္စြာ ရလိုၾကမည္မွာ ေသခ်ာသည္။
ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္
သင္တန္းတက္သူမ်ား နည္းသည့္အခါ အလြန္နည္းသည္။ မ်ားသည့္အခါ အလြန္မ်ားသည္။ အဘယ္သို႔ ျဖစ္ပါလိမ့္။
အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေသခ်ာသျဖင့္၊ လ်ွပ္စစ္ပညာကို ေသခ်ာေပါက္ အသံုးခ်ရန္လိုအပ္ေသာအခါ၌ သင္တန္းတက္သူမ်ား မ်ားေလ့ရွိသည္။ အားၾကိဳးမာန္တက္လည္း သင္ယူဆည္းပူးေလ့ရွိ၏။ ထိုသို႔မဟုတ္လ်ွင္ သင္တန္းတက္သူမ်ား အလြန္နည္းသြားေလ့ရွိသည္။
ဆရာတစ္ဦးက လူေထြးကို ၾသ၀ါဒေပး၏။
‘ဒီ ပညာတတ္လို႔ သူ႕အတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ရွိမယ္ထင္ရင္ စိတ္လိုလက္ရသင္မွာပဲ။ အဲသလို မထင္ရင္ မင္းက လက္ဆြဲေခၚျပီး အခမဲ့သင္ေပးေတာင္ အခ်ိန္ကုန္ခံတက္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပညာတစ္ရပ္ကို သင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပညာရဲ႕တန္ဖိုး၊ ပညာရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးကို တကယ္သေဘာေပါက္ေအာင္ ေျပာျပဖို႔လိုတယ္။ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအသက္ပညာဆိုရင္လည္း တကယ္၀င္ေငြေကာင္းႏိုင္သလား၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းႏိုင္သလားဆိုတာ အေရးၾကီးတယ္။ ေရတိုအတြက္လား၊ ေရရွည္အတြက္လားလဲ သိရမယ္။’
သရက္သီး မသီးေတာ့ေသာ သရက္ပင္ၾကီးကို ဦးျမေမာင္က ခုတ္လွဲလိုက္၏။ ‘ဒီအသီးစားခ်င္လို႔ ဒီအပင္ကို စိုက္တာေပါ့။ ဒီအသီးမွ မသီးေတာ့ရင္ အလုပ္ရႈပ္ခံျပီး ဒီအပင္ကို ထားေနအံုးမလား။’ ဟုလဲ ေျပာေသးသည္။
လူေထြးကလဲ ပညာေရးေလာကႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈကို မေပးစြမ္းႏိုင္ေသာ ပညာေရးသည္ အသီး မသီးေသာ သစ္ပင္ႏွင့္ တူေနေၾကာင္း ဆက္စပ္ေတြးေနမိပါသည္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ