ဂီတသည္ ကၽြန္ေတာ့္ အနားတြင္ ကူးခပ္္ ေနပါသည္
မ်ိဳးေဆြသန္း (ဒီဇိုင္း)၊ မိုးမခ၊ ဇြန္ ၁၁၊ ၂၀၁၄
Design Myo Swe Than
ကၽြန္ေတာ္ စာ အုပ္ဖတ္ေနတာပါ၊ ဒီဇိုင္းလုပ္ၿပီးလို႔ အေပၚထပ္က ထပ္ခိုး က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ စိတ္ကေလး ကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ၿပီး စန္႔စန္႔ေလးေက်ာခင္းေနတာပါ။ ဒီထပ္ခိုးေလးထဲမွာ ကၽြန္ေတာ့္ ညီ ေက်ာ္ဇံလွ ေနတာ၊ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ ယဥ္ေက်းမႈ တကၠသိုလ္က ပန္းခ်ီေက်ာင္းသား၊ အခန္းထဲမွာ ရႈပ္ပြလို႔ ပန္ခ်ီကားေတြ ျပည့္လို႔၊ သံတိုင္နဲ႔ ျပတင္းေပါက္ ေသးေသးေလးကေန အျပင္ကို ျမင္ေနရတာ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္းက ဟိႏၵဴဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း။ အဲဒီ ဘုရားေက်ာင္း က ကုလား တာပလာဗံုသံေတြ ဆူညံ ေနေအာင္တီးေနတယ္၊ သူေနာက္ေက်ာက လမ္း ၄၀ က ထပ္ခိုးေလးထဲကို အဲဒီဗံုသံေတြ ၀င္လာတာေပါ့၊ အဲဒီဗံုသံေတြက ကၽြန္ေတာ့္နားမွာ ကူူးခတ္ေနတာကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ညီ ပန္းခ်ီေက်ာင္းသားရဲ႕ အိပ္ရာေဘးက စာအုပ္ တအုပ္ကို လက္လွမ္းမီလို႔ ယူဖတ္ေနတာ။ သူ ေနာက္ဆံုးႏွစ္ စာေမးပြဲ အတြက္ တင္သြင္းရတဲ့က်မ္း..။
အဲဒီစာအုပ္က “ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီ ဦးခင္ေမာင္ရင္၏ လက္ရာမ်ားႏွင့္ အႏုပညာ အေတြးအျမင္မ်ား ေလ့လာခ်က္” ဘြဲ႕ယူစာတမ္းတဲ့။
ဦးခင္ေမာင္ရင္၏ ဘ၀ျဖစ္စဥ္၊ ပန္းခ်ီပညာေလလာသင္ၾကားမႈ၊ လက္ရာမ်ားႏွင့္အေတြးအျမင္မ်ား၊ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခ်က္၊ ေခတ္ၿပိဳင္ ပန္းခ်ီပညာရွင္မ်ား၊ အႏုပညာ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ား ဆိုၿပီးအခန္းေတြ ခြဲထားတာေတြ ေလွ်ာက္ဖတ္ရင္းနဲ႔ ဦးခင္ေမာင္ရင္ရဲ႕ အေမးအေျဖ အခန္း ေမးခြန္း ၃၄ မွာ ေက်ာ္ဇံလွက ဆရာဂီတကို ႀကိဳက္လားလို႔ အေမးမွာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ရဲ႕ အေျဖက “ဂီတ က ငါအသည္းေပါ့ ကြာ၊ နားေထာင္တယ္ ဒါပဲ အသည္းလို႔ ေျပာတာ၊ အသည္းပဲ။ ႏွစ္ဆယ္ေလးနာရီ ဂီတ၊ မီးမလာရင္လည္းဂီတ၊ လာရင္လည္း ဂီတပဲ။ “Music Swan Around Me – ဂီတသည္ ကၽြန္ေတာ့္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အျမဲပဲ ကူးခတ္ေနပါသည္။”
“ဆရာ အဲဒါဘယ္သူ႔ စကားလံုးလဲဆရာ ”..။
“ငါ့ စကားေပါ့ဟ..” တဲ့..။
အဲဒီ အေမးအေျဖ (၁၁၃) ခုကို ဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းပဲ စာအုပ္ခ်ၿပီး ဆရာဆီသြားဖို႔ ေအာက္ဆင္းလာခဲ့ တာပါပဲ၊ အဲဒီလမ္း၄၀ ထပ္ခိုးက အခန္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲ မွာပဲ ခတ္သစ္ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးခင္ေမာင္ရင္ကို စေတြ႕ခဲ႔တာပါ။
ဆရာ့ ပန္းခ်ီကား တခ်ပ္ကို ျပပြဲ တခုမွာ တေသာင္းက်ပ္နဲ႔ တကားဝယ္ဖူးတယ္၊ အညိဳေရာင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေလးပါ။
ဆရာ့ကို လူခ်င္းမေတြ႕ဖူးဘူး၊ အခုကၽြန္ေတာ့္ညီရဲ႕ စာအုပ္ထဲမွာ ဆရာကိုေတြ႕လိုက္ရပါၿပီ၊ ခ်က္ခ်င္းပဲ ကားငွားၿပီး စာအုပ္ထဲက လိပ္စာ အတိုင္း ဆရာေနထိုင္ရာ ေျမာက္ဥကၠလာပကို ထြက္ခဲ့တယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္ ညီ က်မ္းစာအုပ္က အၾကမ္းဆိုေတာ့ ပန္းခ်ီဦးခင္ေမာင္ရင္၏ ဘဝျဖစ္စဥ္ အက်ဥ္းဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ကြက္လပ္အျဖဴႀကီးပဲရွိေနေသးတယ္၊ ေအာက္က စာတန္းကေတာ့ထိုးထားတယ္။ “တင္ျပ ဓာတ္ပံု(၁) ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီဦးခင္ေမာင္ရင္၏ပံု” တဲ့၊ ဓာတ္ပံု ကပ္ထားတာ မေတြ႕ရဘူး၊ ဆရာ ဓာတ္ပံု ေနရာမွာ စကၠဴ အျဖဴသားပဲ ရွိေနေသးတယ္။ အဲဒါ.. ေနာင္ေတာ့လည္း ဆရာနဲ႔ ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္းေရာ အခုထိပါ အဲဒီ အတိုင္းဆရာက အျဖဴထည္ သက္သက္ပါပဲ။
“ဘ၀မွာ ဘာ အစြန္းအထင္းမွ မခံဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနသူ” ဆိုလို႔ အခုထိ တေယာက္တည္းေတြ႕ဖူးတာ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ပါပဲ။
****************************
၁၉၃၈ ႏို၀င္ဘာ ျမန္မာလို ၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ဆရာ့ကို သာယာကုန္းရြာ ၊ အင္းတေကာ္ ၊ ပဲခူးတိုင္းမွာ အဖ ဦသန္းေမာင္၊ အမိေဒၚျမသီတို႔ကေန ေမြးၿပီး ေမြးခ်င္း ၁၀ေယာက္မွာ အႀကီးဆံုးသား၊ ငယ္စဥ္ တႏွစ္ခြဲက စၿပီး အေဖ၊ အေမ ႏွင့္မေနရဘဲ ဘဘႀကီး၊ ႀကီးႀကီး တို႔ ႏွင့္ ရန္ကုန္မွာေန၊ စစ္ၿပီး ေဖေဖ၊ ေမေမတို႔ ႏွင့္ ျပန္ေတြ႔႕ေသာ္လည္း မမွတ္မိ။ စစ္ၿပီးေတာ့ T T C ေက်ာင္းမွာ ၆ တန္း ၊ ၇တန္း ကေန ၁၀ တန္းအထိ ျပည္ဦးလြင္ စိန္မိုက္ကယ္ ေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစား၊ ၁၀တန္းေအာင္ၿပီး အင္းယားလမ္းမွာေန တကၠသိုလ္ ႏွစ္ႏွစ္တက္။ တကၠသိုလ္တက္ၿပီး (BOC College) လိပ္ခံုးေနာက္ဘက္ Engineering College (၄)ႏွစ္တက္၊ ေက်ာင္းသား ပန္းခ်ီဆြဲသူမ်ားထဲမွ တဦးတည္း ပန္းခ်ီဆက္ဆြဲ။
၁၉၆၀မွာ ပန္းခ်ီ စေရး၊ ဗိသုကာ (၄)ႏွစ္ ေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္ ဦးဘိုႀကီး၊ ဦးေအာင္ႀကီးျမင့္ ဦးတင္ထြန္းတို႔ စုေပါင္းဖြင္လွစ္ထားတဲ့ “AI” ရံုးခန္းတြင္ေနၿပီး အလြတ္ဗိသုကာ အလုပ္ကို လုပ္၊ ဗိသုကာ လုပ္ရင္း ပန္းခ်ီဆြဲ။ ၁၉၆၁ မွာ ႀကီးၾကီး၏ သမီး ေဒၚစိုးစိုးက ပန္းခ်ီျပပြဲလုပ္ေပး၊ ေနာက္ပိုင္းအနည္းဆံုး တႏွစ္တႀကိမ္ ပန္းခ်ီဲျပပြဲ မ်ားျပဳလုပ္ျဖစ္ ၊အႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ပန္းခ်ီဆရာ အလုပ္အျပင္ ရုပ္ရွင္ဒါရိုက္တာ လုပ္ကာ “ႏွမလက္ေလွ်ာ့ေနေလေတာ့ ” ရုပ္ရွင္ကားကို ရိုက္ကူးခဲ့။
စာေပ အေနျဖင့္ အႏုပညာစံ စာအုပ္ ကို ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ႏွင့္ အတူတူတြဲထုတ္ေ၀ခဲ့၊ ဗိသုကာ အေနျဖင့္ ယခင္ အေရွ႕ပါကစၥတန္၊ ယခု ဘဂၤလာေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံရွိ ဒကၠားဘူတာရံု ဒီဇိုင္းသည္ ဆရာ လက္ရာ ျဖစ္။ အိမ္မ်ားစြာကို ဒီဇိုင္ပံုစံ ထုတ္ေရးဆြဲခဲ့၊ ပုဂံရွိ သဇင္ေဟာ္တယ္သည္ ဆရာ့ ဗိသုကာ လက္ရာျဖစ္။
ဆရာ့ ပံု သဏၭာန္ ကို ဆက္ ေရးထားပါတယ္။
ဆရာ ဦခင္ေမာင္ရင္၏ ေနအိမ္သည္ ေသာ့မရွိ၊ အခန္းမရွိေသာ၊ အမိုးအကာ မလံုေသာ တဲအိုႀကီး တလံုးသာျဖစ္ပါသည္၊ ဖရိုဖရဲ က်ဴရွင္ခံုမ်ား၊ သံေခ်းတက္ ေပေရေနေသာ ေရခဲေသတၱာတလံုး၊ ပ်က္စီးေနေသာ ပန္းခ်ီကားမ်ား၊ ေရးလက္စ ပန္းခ်ီကားမ်ား၊ အိမ္ေအာက္ၾကမ္းျပင္မွ ထိုးထိုးေထာင္ေထာင္ ထြက္ေနေသာ သစ္ပင္ငယ္မ်ား၊ ရႈပ္ပြေနေသာ စာအုပ္မ်ား ၊ သင္ျဖဴးဖ်ာႏွင့္ ျခင္ေထာင္၊ ေခါင္းအံုး ပတ္လည္မွ အစားအစာ ဘူးမ်ား၊ ဖာေတာင္းမ်ား၊ ပုလင္းမ်ား၊ ေဆးလိပ္တိုမ်ားသည္ ဆရာ၏ အိမ္တြင္းပစၥည္း မ်ားျဖစ္ေလသည္။ ဆရာသည္ ဘူး အႀကီး အေသးတို႔ ျဖင့္ လက္ဖက္ႏွင့္ အေၾကာ္မ်ားကို ထည့္ထားကာ လက္ဖက္ အျမဲစားေလ့ရွိသည္၊ ေရခဲေသတၱာေဟာင္း အတြင္းအျမဲ ရွိတတ္သည္မွာ အသီးအႏွံ တမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဘီယာကို အလြန္ႀကိဳက္ကာ စကားေျပာလွ်င္ဘီယာေသာက္လိုက္၊ ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္ျဖင့္ စကားေျပာေလ့ရွိသည္။ စားပြဲ အေသးေလးမွာ ခင္းထားေသာ သတင္းစာ စကၠဴသည္ လက္သုပ္ပု၀ါျဖစ္သည္။ ပုဆိုးႏွင္စြပ္က်ယ္ျဖဴကိုသာ အျမဲ၀တ္ေလ့ရွိသည္။ ပန္းခ်ီေရးသည့္ ေနရာ၊ အိပ္သည့္ ေနရာ၊ စားသည့္ေနရာႏွင့္ အေပါ့အပါး သြားသည့္ ေနရာသည္ သိပ္မေ၀းလွ။ ဆရာ့ အိမ္သည္ ေခတ္မီေသာ၊ သန္႔ရွင္း သပ္ရပ္ေသာ တပည့္မ်ား၊ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ စည္ကားေနတတ္သည္။
သစ္သားတံုး ငုတ္တိုင္ႏွင့္ အိမ္တိုင္သည္ ပန္းခ်ီေရးေသာ Stand ပင္ျဖစ္သည္။ ပန္းခ်ီ ေရးရာတြင္ ၾကမ္းျပင္ေပၚ ေရးရသည္ကို ႀကိဳက္သည္။ ဆရာ့ အိမ္တြင္ ထူးထူးျခားျခား အကာတခုသည္ အိပ္သည့္ေနရာ၊ ပန္းခ်ီေရးရာ တြင္ ေခြးမ်ား၊ ေၾကာင္မ်ား မတိုးေစရန္ ကာထားသည့္ ေျခာက္ေပ သံုးေပခန္႔ ပန္းခ်ီကား တခ်ပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ဆရာ၏ တေန႔တာ အခ်ိန္သည္ ဂီတ နားေထာင္ျခင္း၊ စာသင္ျခင္း၊ ဘီယာေသာက္ျခင္း၊ ပန္းခ်ီေရးျခင္း တို႔သာ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည္။ ပန္းခ်ီေရးျခင္းႏွင့္ အႏုပညာ အေၾကာင္းေျပာေနရပါက ဆရာ အတြက္ ေန႔ည မရွိပါ။ အႏုပညာ အေၾကာင္း ေျပာေနခ်ိန္တြင္အရိွန္ရလာၿပီး မ်က္ရည္မ်ား က်လာတတ္သည္။
ဆရာ့ စကားေျပာဟန္သည္ နိမ့္လိုက္ ျမင့္လိုက္ ဂီတ Rhythm တခုကဲ့သိုု႔ ရွိပါသည္၊ လက္ဟန္ ေျခဟန္ အကိုးအကား အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္လည္း ေျပာဆိုတတ္ၿပီး English စကားလံုးမ်ားကိုလည္း ၾကားညွပ္သံုးစြဲေလ့ရွိပါသည္။ ႏွဳတ္ခမ္းေမြး ေရးေရးရွိၿပီး အရြယ္ႏွင့္မမွ် ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳကာ အသားအေရ စိုေျပသူ တေယာက္ျဖစ္ပါသည္။
ယေန႔ထိ အဂၤလိပ္စာ က်ဴရွင္ေပးကာ စာသင္ေပးလ်က္ရွိၿပီး ရုပ္ရွင္ ဒါရိိုက္တာ၊ ဗိသုကာ၊ စာေရးဆရာ ဘ၀မ်ားႏွင့္ ပန္းခ်ီဆြဲေသာ အႏုပညာအလုပ္ကို လုပ္ရင္း လြပ္လပ္ေသာလူပ်ိဳႀကီး ဘ၀ျဖင့္ ယေန႔အသက္ ၆၀ ေက်ာ္အထိ က်န္းမာစြာျဖင့္ ေအာင္စည္ေက်ာ္ က်ဴရွင္၊ အမွတ္ ၁၀၈၊ သႏၱာ(၁၁) လမ္း၊ ေျမာက္ဥကၠလာပ၊ ရန္ကုန္တြင္ေနထိုင္လ်က္ရွိပါသည္။
****************************
ဆရာ့ ဓာတ္ပံုကို ေတြ႕စရာမလိုပါဘူး၊ ဒီေလာက္မွာတင္ ဆရာ့ကို ျမင္ရပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ့္ ညီေရးတဲ့ ဘြဲ႕ယူက်မ္းက သူအစ္ကို ျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုစၿပီး ဒုကၡေပးလိုက္တာပဲ။ ေျမာက္ဥကၠလာ အ၀ိုင္းကိုေရာက္ေတာ့ ကားဆရာက ေမးၿပီ၊ ဘယ္ရပ္ကြက္လဲတဲ့၊ ဟာ ရပ္ကြက္မပါဘူးဗ်၊ သႏၱာ ၁၁လမ္း။ ေျမာက္ဥကၠလာက အက်ယ္ႀကီး သႏၱာလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးေနမွာဗ်တဲ့၊ ဘယ္ေမာင္းရမွာလဲ အဲဒါ ဒုကၡပဲ။ ကဲ က်ဴရွင္ေတြသိလားဗ်ာ ဆိုမွ က်ဴရွင္ ဆိုင္းဘုတ္ တခုေအာက္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုခ်ထား ေပးခဲ့ေတာ့တယ္။
စာသင္တာဟာ Performance တခုလို႔ ခံယူလို႔ ယေန႔ထိ စာသင္ေပးဆဲ ဆိုတဲ့ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ကို က်ဴရွင္တခု ၀င္ေမးလိုက္တယ္။ “ေအာင္စည္ေက်ာ္” က်ဴရွင္မရွိပါဘူး၊ မၾကားဘူးပါဘူးတဲ့ဗ်ာ။ ပန္းခ်ီေတြ ဘာေတြ ဆြဲတယ္ေလ ဦးခင္ေမာင္ရင္ ဆိုတာလို႔ ေျပာေတာ့ ေၾသာ္ သိၿပီ၊ သိၿပီ ဟိုလမ္းအတိုင္း တည့္တည့္၀င္သြား လမ္းထိပ္က တဲႀကီးပဲတဲ့။
တံခါးလည္း ေခါက္စရာမလိုပါဘူး၊ အိမ္ရွင္တို႔ လည္း ေခၚစရာမလိုဘူး။ ၾကမ္ျပင္ေတြ ၾကားက အပင္စိမ္းစိမ္းေလးေတြက ေထာင္မတ္လို႔၊ အဲဒီအပင္ေလးေတြ ေရွ႕က လက္တန္း တဖက္ျပဳတ္ေနတဲ့ ထိုင္ခံုေပၚမွာ စြပ္က်ယ္နဲ႔ ထိုင္ေနတာ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ပဲ။ အာလံုးဟာ ကၽြန္ေတာ့္ ညီ ေရးထားတဲ့ က်မ္းထဲက အတိုင္း ေနသားတက်ပါပဲ။
ဆရာ ကၽြန္ေတာ္က ေက်ာ္ဇံလွ အစ္ကိုပါ လို႔ ေျပာရင္း၀င္သြားလိုက္တာပဲ၊ ေၾသာ္ ေအး.. ေအး ဒီဇိုင္း လုပ္တဲ့ လူလားဟ တဲ့၊ ေအးေကာင္းတယ္၊ ေကာင္းတယ္ ထိုင္ထိုင္ဆိုၿပီး ေရႊၾကက္ ပဲၾကီးေလွာ္ ေဖာက္လက္စေလးကို ကၽြန္ေတာ့္ လက္ထိုးေပးလိုက္ၿပီး စားဦး ေကာင္းတယ္၊ ေကာင္းတယ္၊ အခြံေတြ ကို ေဟာဒီလို ၾကမ္းၾကားကေန ခ်လိုက္တဲ့။
ဆရာ ကၽြန္ေတာ္ အခုပဲ ဆရာ့ အေၾကာင္းေရးထားတဲ့ ေက်ာ္ဇံလွ ရဲ႕ က်မ္းဖတ္လာတာဆိုေတာ့ ေအးေအး၊ ေအးေအးဒ ီေကာင္ ဘာလုပ္ေနလဲလို႔ ေမးၿပီး စကားေတြေျပာၾကတယ္။ တသက္လံုးက ေပါင္းသင္း သိကၽြမ္းလာခဲ့တဲ့ လူေတြလိုပဲ၊ အဲဒါလည္း ဆရာက လူတိုင္းကို ခ်က္ခ်င္း ရင္းႏွီးေနၾကပါ။
ကၽြန္ေတာ္က ပန္းခ်ီကားေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္တယ္။ ေမွာက္ထားတာ၊ ထပ္ထားတာေတြ ကို အကုန္လွန္ၿပီး တခ်ပ္ခ်င္းၾကည့္တယ္၊ ဆရာ ဒါကဘာတုန္းလို႔ ေမးေတာ့ “ငါလည္းမသိဘူး၊ မသိဘူးေလွ်ာက္ေရးထားတာပဲဟ တဲ့၊ အဲဒါေျပာင္းျပန္ႀကီး ဒီလိုလွန္ၾကည့္၊ ထိန္ပင္ေတာေလး ေရးထားတာဟ” တဲ့။
အဲဒီတုန္းက ေျပာၾကတာ ဆရာက အႏုပညာအေၾကာင္း၊ ေပၚဦးသက္ အေၾကာင္း၊ သိမ္ႀကီးေစ်း ေရႊၾကက္ပဲႀကီးေလွာ္အေၾကာင္း၊ မင္းသားႀကီး ဂေရ ဂေရရီပက္အေၾကာင္း ရီဒါဒိုင္ဂ်က္ စာအုပ္အေဟာင္းေတြအေၾကာင္း၊ ကၽြန္ေတာ္ေမးတာက အေရွ႕ပါကစၥတန္ ဒကၠားၿမိဳ႕က ဘာလို႔ ျပန္လာတာလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါ။
“မသိဘူးဟ၊ အဲ့ဒီ ဒကၠားကို ျမန္မာေဘာလံုးအသင္းက လာကန္တယ္။ သူတို႔ နဲ႔ ေရာလိုက္ေနရင္းက သူတို႔လည္း ျပန္မယ္ဆိုေရာ ငါလည္း ျပန္လိုက္မယ္ဆိုၿပီး ျပန္လာတာပဲ။ ဆီးသီး အစိမ္းထုတ္ေလး တထုပ္ပဲပါလာတယ္။ ေအးေအး အဲဒီ ဇီသီးေလးေတြက ဒီကဇီးသီးနဲ႔ မတူဘူးဟ၊ ခၽြန္ခၽြန္ေလးေတြ နဲ႔ စိမ္းစိမ္းေလး ခ်စ္စရာေလးမို႔ ပါဟာ၊ သိပါဘူးကြာ ရုပ္ရွင္ရိုက္ခ်င္လို႔လည္း ျပန္လာတာ၊ မသိဘူး ၊ မသိဘူး..။”
ေနာက္ေတာ့ လည္း ဆရာ့ အိမ္ကို ခဏခဏ ေရာက္ပါတယ္။ ဆရာ႔ ပံုရိပ္က ဒီအတိုင္းပဲ လာရင္ ကုန္းကုန္းကြကြ နဲ႔ ငွက္ေပ်ာသီး ေသာ္လည္းေကာင္း မရမ္းျပား ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပဲႀကီး ေလွာ္ေသာ္လည္းေကာင္း တခုခုရွာၿပီး ေကၽြးေတာ့တာပဲ။
“ဘီယာ နည္းနည္း ေသာက္ပါဟ” လည္းရွိတယ္၊ ေဘးကပ္လ်က္ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ဖြင့္ထားတဲ့ အေခါက္တုန္းက လက္ခုပ္တီး ၿပီး လက္ဖက္ရည္မွာ တိုက္တာလည္း ေသာက္ရဖူးတယ္။ ကက္ဆက္အစုတ္ႀကီး ပေလး ခလုတ္ကို သြားၾကားထိုးတံညွပ္ၿပီး တီးလံုးေတြ ထဖြင့္တာလည္း ၾကံဳရဖူးတယ္၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္က ကၽြန္ေတာ္နားမလည္ႏိုင္တဲ့ သီခ်င္းေတြ ဖြင့္ေနတာမို႔ နားမၿငီးဖူးလား ေမးေတာ့ “မၿငီးပါဘူး၊ ငါေတာင္ ဖြင့္စရာမလိုဘဲ နားေထာင္လို႔ ရေသးတယ္” တဲ့။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အနီးတ၀ိုက္မွာ ဆရာ့ အေၾကာင္းေျပာၾကရင္ ဆရာရဲ႕ “ႏွမလက္ေလွ်ာ့ေနေလေတာ့ ” ရုပ္ရွင္ကား အေၾကာင္း အျမဲပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မမီလိုက္ပါဘူး၊ မၾကည့္ဖူးပါဘူး။ မူကြဲ ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာေနၾကတဲ့ အထဲ က ပန္းခ်ီဆရာ ေမာင္ဒီက ရံုထဲမွာ ၾကည့္ဖူးတယ္။
မင္းသားက ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးရဲ႕သား ကိုသိန္းတန္က မင္းသား၊ ဇာတ္လမ္းက မဂၤလာေဆာင္ သတို႔သား၊ မဂၤလာေဆာင္ကိုသြားရင္း လမ္းမွာ ၀က္ရူးျပန္လို႔ သတို႔သား အစားထိုးတဲ့ ဇာတ္၊ မင္းသားက ကန္ေဘးမွာ ထိုင္ၿပီး ေရျပင္ကိုၾကည့္ေတာ့ ေရ ကို ရိုက္ျပထားတာ ကဒ္မခ်ိန္းဘဲ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ ေနာက္ က ၾကည့္ ေနတဲ့ လူေတြက ေရျမင္ဖူးတယ္၊ ေရျမင္ဖူးတယ္ လို႔ ေအာ္ၾကသတဲ့၊ တခါ ပဲျပဳတ္သည္က လွည္းတန္းကေန အင္းလ်ားလမ္းကို ပဲျပဳတ္လာေရာင္းတဲ့ အခန္းမွာ ပဲျပဳတ္သည္ ေနာက္က ေန ကင္မရာလိုက္ၿပီး ပဲျပဳတ္၊ ပဲျပဳတ္နဲ႔ ပဲျပဳတ္သည္ ေအာ္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ေနတာ နာရီ၀က္ေလာက္ ကဒ္မခ်ိန္းဘဲ ျပတဲ့ အခန္းေရာက္ေတာ့ ေနာက္က လူေတြက ခံုေတြ ဒုန္းဒုန္း ဒုန္းဒုန္း နဲ႔ ထုၿပီး လမ္းေလွ်ာက္တာ ျမင္ဖူးတယ္ကြ၊ လမ္းေလွ်ာက္တာ ျမင္ဖူးတယ္ကြနဲ႔ ေအာ္ျပန္ေရာ၊ မေနႏိုင္တဲ့ လူေတြက ရံုအျပင္ထြက္မယ္လည္း လုပ္ေရာ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္က ၿပီးေအာင္ ၾကည့္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ေသာ့ခတ္ထားသတဲ့၊ ဆရာ့ ျပန္ေမးေတာ့ မသိဘူး၊ မသိဘူးလို႔ ပဲ ေျဖျပန္တယ္။
ဆရာတပည့္ ကို ေအာင္ေက်ာ္ဆန္း အေျပာကေတာ့ ပါကစၥတန္ကေန ရုပ္ရွင္မရိုက္ရမွာ စိုးလို႔ ျပန္လာတာဟ။ ဆာဂ်စ္ေယးရိုက္တဲ့ “ဆလမ္ဘံုေဘ”ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားကို ၾကည့္ ၿပီး “ငါလည္း ရုပ္ရွင္ တကားမွ မရိုက္ဘဲ အေသမခံနိုင္ေပါင္” ဆိုၿပီး ျပန္လာတာတဲ့။
(ဦး) ခင္ေမာင္ရင္ ဒါရိုက္တာ အျဖစ္ ရိုက္ကူးခဲ့သည့္ ရုပ္ရွင္ ေၾကာ္ျငာ
ဓာတ္ပံု မွ်ေဝသူ – မ်ိဳးေဆြသန္း (ဒီဇိုင္း)
ကိုေအာင္ေက်ာ္ဆန္းတို႔ ဆရာေပၚဦးသက္ရဲ႕ သား ကိုဖိုးေဇာ္တို႔က ဆရာေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္အိပ္ ေက်ာင္းစား။ “တုိ႔ ည ည ျခင္ေထာင္ထဲ က ျခင္ေတြ တဖတ္ဖတ္နဲ႔ လက္ဖ၀ါနဲ႔ ရိုက္ေတာ့ နားၿငီး တယ္ဆိုၿပီ သေရဒိုးကြင္းအထုပ္ႀကီး ၀ယ္လာေပးတယ္၊ ျခင္ေတြ ဒါနဲ႔ ပစ္ နားမၿငီးဘူး” တဲ့။
ျမန္မာစာသင္ဖို႔ ဆရာဦးသိန္းႏိုင္ ေရာက္မလာလို႔ စိတ္ဆိုးရာကေန ေက်ာင္းသားေတြ ေခၚၿပီး လာကြာ ျမန္မာစာမ်ား လြယ္ပါတယ္၊ ငါသင္ေပးမယ္ လိုက္ဆို “မင္း၀ံကျပာ၊ ဧရာကေဖြး” ကို ကိုေအာင္ေက်ာ္ဆန္းတို႔ သံၿပိဳင္လိုက္ဆိုၿပီးေတာ့ “မင္း၀ံ အစ္စ္ ဘလူး၊ ဧရာအစ္စ္ ၀ိႈက္” ကိုင္း မလြယ္ဘူးလားတဲ့။
ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ကို အသက္အမ်ားႀကီးကြာေတာ့ ဘာမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မသိရပါဘူး၊ အမ်ားေျပာၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ လက္ရွိ မ်က္ျမင္ဆရာ ပန္းခ်ီကားေတြ ကပဲ ဆရာကို ျပန္ျမင္ရတာပါ။ အဲဒါေတြအားလံုးကပဲ ဆရာရဲ႕ အႏုပညာေပၚထားတဲ့ စိတ္နဲ႔ အရာရာ ကို စိတ္ရွင္းရွင္းထားတတ္တာေတြ က အထင္းသား ျမင္ေနရပါတယ္။ ဆရာကိုယ္တိုင္ရဲ႕ အယူအဆကလည္း အႏုပညာဆိုတာ လြပ္လပ္စြာနဲ႔ မိမိဖန္တီးခ်င္တာကို ဖန္တီးျခင္းပဲ မဟုတ္လား။ အႏုပညာရွင္ဟာ လြပ္လပ္မႈကို အရသာခံရင္း အႏုပညာကို ဖန္တီးတယ္၊ လြပ္လပ္မႈမရွိပဲ ခ်ဳပ္တည္းမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရရင္ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ အႏုပညာရွင္ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူးတဲ့။
ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ဟာ ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီဆရာတေယာက္ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို ရင္ဆိုင္ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆရာဟာ အခုခ်ိန္မွာ လြတ္ေျမာက္ေအးခ်မ္းတဲ့ ဘ၀ကို ရေနတယ္ဆိုတာ ဆရာ့ ပန္းခ်ီကားေတြ ၊ လက္ရွိ ဆရာ့ လူမႈဘ၀ထဲမွာ ေနထိုင္ေနပံုေတြက သက္ေသခံေနပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ ညီ စာတမ္းရွင္ကေတာ့ ဦးခင္ေမာင္ရင္ဟာ ရဟန္းကိစၥ ရဟန္းလုပ္မွ ၿပီးတဲ့ အယူအဆလို ေခတ္သစ္ပန္းခ်ီမွာ ၾကံဳေတြ ႔ရတဲ့ ျပသနာေတြကို လည္း ေခတ္သစ္ပန္းခ်ီဆရာတို႔ ေျဖရွင္းမွ သာ ၿပီးေပလိမ့္မယ္ လို႔ ယူဆၾကဟန္တူတယ္။ အဲဒီလို ေခတ္သစ္ပန္းခ်ီ ျပသနာမ်ားကို ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္းပင္လွ်င္ ေခတ္သစ္ပန္းခ်ီတို႔ ၏ အႏုပညာလုပ္ရပ္မ်ား ျဖစ္လာတယ္လို႔ ျမင္တယ္ ။
အဲဒီေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီကို စတင္ခဲ့တဲ့ လူေတြထဲမွာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ဟာ အေစာဆံုးလူမ်ားထဲက တေယာက္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္၊ ဇာတ္အၿငိမ့္ေတြမွာ ငယ္ငယ္က အႏုပညာ၊ အႏုပညာဆိုတာကို ခဏခဏ ၾကားဖူးပါတယ္။ အႏုပညာဟု ေျပာတိုင္း အႏုပညာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို နားလည္ခဲ့ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏုပညာဆိုတာဘာလဲ၊ “ART ဆိုတာ SHARE” ျဖစ္တယ္၊ အႏုပညာဆိုတာ မွ်ေ၀ခံစာျခင္း၊ မိမိခံစားခ်က္ကို သူတပါး မိမိကဲသို႔ ခံစားေစလို႔ လုပ္ေသာ အလုပ္ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အႏုပညာရွင္ဟာ ကိုယ္က်ိဳးမရွိ၊ အမ်ားအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ေပသည္ဟု ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ ယူဆတယ္။ သူတပါးအား မိမိကဲ့သို႔ ခံစားေစလိုတဲ့ Sharing လို႔ အခိုင္အမာေျပာလို႔ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ ဟာ အမ်ား အက်ိဳးေဆာင္ရြက္လိုသူ တဦျဖစ္တယ္။
ၿပီးေတာ့ ဆရာ ကပံုတူေတြ အေရးမ်ားတယ္၊ အေဖပံု၊ အေမပံု၊ ေအာင္မိုးပုံ၊ ႀကီးႀကီးပံု၊ မခင္၀င္းပံု၊ ရိုစီပံု၊ ႏိုင္ငံျခားသား တေယာက္ပံု၊ ကေခ်သည္ပံု။ ကၽြန္ေတာ္ျဖင့္ အိျႏၵာေက်ာ္ဇင့္ ပံုေတာင္ ေရးထားတာ အမ်ားႀကီး ေတြ႕တယ္။ လွလည္း မလွဘူးလို႔ ေျပာေတာ့ “မလွရင္လည္း လည္ပင္းမွာ ပတၱျမားဘယက္ႀကီးထည့္ ေပးလိုက္မယ္၊ အဲဒါဆို လွေရာ၊ သိဘူး၊ သိဘူး” တဲ့..။
ပံုတူေတြေရးတာကို ကၽြန္ေတာ့္ ညီေျပာတာ ကျဖင့္ အဲဒါ ဆရာက လူေတြ အေပၚ ေမတၱာစိတ္ ထားႏိုင္အားၾကီးလို႔ ပံုတူေတြ ေရးတာတဲ့၊ ဒါလည္းဟုတ္သားပဲ။
တခါက ဆရာ့ ညီ ဆရာ၀န္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္လင္း လာတယ္တဲ့၊ ဆရာ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဆရာ့ မိခင္ပံုကို ေသေသခ်ာခ်ာၾကည့္ၿပီး “ဒါအေမ့ပံုလား” လို႔ ေမေတာ့ “ေအး ဟုတ္တယ္”၊ “ဟင္.. တူလည္း မတူဘူး” ဆိုေတာ့၊ “မင္းက မတူဘူး ဆိုရင္ ဘာလို႔ အေမပံုလား ေမးရတာလဲ” တဲ့။
ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္က ပန္းခ်ီပံုတူသည္ မတူသည္ကို ရွင္းျပေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ ပန္းခ်ီဟာ ရွင္းျပစရာမလို၊ လက္ေတြ႕ခံစား ေတြး သိမႈသာလွ်င္ သေဘာေပါက္ နားလည္မည္လို႔ ေတြးျမင္ထားသူ တေယာက္သာျဖစ္တယ္။ ႏူးညံ့၊ ခက္ခဲ ၊နက္နဲလွတဲ့ ပန္းခ်ီပညာကို ရိုးရိုးန႔ ဲရွင္းရွင္းေရးဖြဲ႕ျခင္းဟာ အလွတရား တန္ဖိုးႀကီး ေသာအႏွစ္သာရလို႔ ယူဆသူျဖစ္တယ္။
“Simplicity is Beauty ရိုးသားျခင္းဟာ အလွတရား” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ကို လက္ကိုင္ထားပါတယ္။ ဆရာကေျပာဖူးတယ္ Inspiration လို႔ေခၚတဲ့ စိတ္ပါျခင္း တက္ႂကျြခင္းမရွိတဲ့ အႏုပညာရွင္ဟာ ဘာမွ လုပ္မရ တဲ့။
အက္ဒီဆင္ကေျပာတယ္၊ “ေခၽြးထြက္ျခင္းက အဓိက၊ Inspiration က ဇီးရိုး” တဲ့။
“ေအးေပါ့၊ အက္ဒီဆင္က အႏုပညာရွင္မွ မဟုတ္တာ တီထြင္သူပဲ၊ ငါတို႔ က အႏုပညာရွင္ပဲဟာ ကိုယ့္စိတ္၊ ကိုယ့္ ခံစားခ်က္၊ တက္ၾကြမႈ ေပၚမူတည္ၿပီး ဖန္တီးသူေတြပဲဟ” တဲ့။ စ်ာန္၀င္စားျခင္း မရွိဘဲ မိမိကိုယ္ကို ဒဏ္ခတ္ၿပီး အႏုပညာကိုဖန္တီးမယ့္ သူေတြထဲမွာ ခင္ေမာင္ရင္ မပါ။
ဆရာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ ညီေက်ာ္ဇံလွရဲ႕ အေမးအေျဖမွာေတာ့ ဆရာ အေျဖေတြက ေက်နပ္စရာအျပင္ ေပ်ာ္ရြင္ဖြယ္၊ အံၾသဖြယ္ရာေတြ အျပင္ လန္းဆန္းသြားရတာေတြ ပါ ပါဝင္ပါတယ္။
ေမးခြန္း (၂) – ဆရာရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြ ကို ႀကိဳ ေတြးထားတာရွိလား။
အေျဖ – မရွိပါဘူး ဘယ္လိုလုပ္သိမလဲ၊ ေရးမယ္ ဟဆို ေရးလုိက္တာပဲ။
ေမး – ေရွ႕နိမိတ္ကို ႀကိဳ မျမင္ဘူးေပါ့။
ေျဖ – “မျမင္ပါဘူး၊ မသိဘူး။ ငါေတာ့ ပံုဆြဲဦးမယ္ေဟ့၊ အဲဒါ စိတ္ထဲေရာက္လို႔ ဆြဲလိုက္တာပဲ။
”ေမခြန္း (၆) – Artistic Genius ဆိုတာ ဘယ္ေပၚမွာမူတည္သလဲ။
အေျဖ – “ငါ ကေတာ့ လုပ္ယူရတဲ့လူ၊ တတ္ေအာင္သင္ၿပီးမွ လုပ္ရတယ္၊ ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ္ ေလ့လာ ယူရတယ္၊ ေပၚဦးသက္တို႔က်ေတာ့ အလို အေလ်ာက္ေတာ္တယ္၊ ပါရမီရွိတယ္၊ တို႔မွာက မရွိဘူး၊ နမူနာနဲ႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရတယ္၊ ေျပာရတာခက္တယ္။
ေမးခြန္း (၇) – Expression of Emotion ရွင္းျပပါဦး။
အေျဖ – ဘယ္လိုခံစားခ်က္နဲ႔ ဆြဲတယ္ ငါမသိဘူး၊ ရည္းစားလြမ္းလို႔လား၊ အေမလြမ္းလို႔ လား၊ ဒါေတြ မရွိေတာ့ဘူး၊ အဲဒါေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ Abstract ပဲ။ (Abstract ဆိုတာ ဦးခင္ေမာင္ရင္က အဆီအႏွစ္တဲ့) သူဟာ သူ ထုတ္ထားတာ ၊ မင္းက ဘယ္လိုေျပာမလဲ၊ Abstract ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မဲ့တာမဟုတ္ဘူး။
ေမးခြန္း (၁၂) – Inspiration အေၾကာင္းရွင္းျပပါဦး။
အေျဖ – တခုကို ျမင္ၿပီးေတာ့ ငါ ဒီလိုလုပ္ခ်င္တယ္၊ အျမင္ေပါ့။ ဂီတဆိုလည္း အၾကားေပါ့ ဒါေလး ၾကားၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္တာ။ အဲဒီ အျမင္အၾကားေလးေတြကို ေတြးၿပီးေတာ့၊ ကိုယ္က စိတ္ဓာတ္ တက္ႂကြၿပီးေတာ့ ငါလည္း လုပ္ခ်င္တယ္၊ သူဒီလို ဖန္တီးထားတာမ်ိဳး ငါလည္း ဖန္တီးခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ တခါတရံ ဘာလုပ္ရမယ္ မွန္းမသိေတာ့ Inspiration ရေအာင္ ဒါေလးေတြ ဖတ္၊ ဟိုဟာေလးေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္လိုက္၊ ေကာင္းလိုက္တာ၊ ႀကိဳက္လိုက္တာ အဲဒီမွာ Inspiriate ျဖစ္သြားတာ။ အဲဒီေတာ့ Inspiration ဆိုတာ တခုခုကို ျမင္ၿပီးေတာ့ သိၿပီးေတာ့ အဲဒါေလးကို သေဘာက်ၿပီး၊ ႀကိဳက္ၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ အလုပ္။
ေမးခြန္း ( ၁၆ ) – ဆရာ Intuition (ထိုးထြင္းသိျမင္မႈ) က ပန္းခ်ီနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ Automatic ျဖစ္တဲ့ သေဘာကို ေျပာတာလား။
အေျဖ – ကိုယ္ပိုင္ရွိရမယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ျပတင္းေပါက္မွာ ထိုင္ေနတဲ့ ေကာင္ကို ေဟ့ေကာင္ လိမ့္က်မယ္ ဆင္ျမန္ျမန္ဆင္းလို႔ စိတ္ထဲက ရွိေနလို႔ ေျပာလိုက္တာ။ သူဘာသာသူ အလိုအေလ်ာက္ ေပၚလာတာ၊ သူဟိုမွာ ထိုင္ေနတာ လိမ့္က်မွာစိုးလို႔ ေျပာလိုက္တာ၊ ငါေျပာတဲ့ စကားက Intuition ရွိလို႔ေျပာလိုက္တာ၊ Intuition ဆိုတာ Auto ျဖစ္ၿပီး လုပ္ယူတာ မဟုတ္ဘူး၊ အေတြအၾကံဳနဲ႔ လည္းဆိုင္တယ္။ Experience မ်ားေလ Intuition ကမ်ားေလပဲ။ မ်ားရမယ္၊ ရွိကိုရွိရမယ္။
ေမးခြန္း (၂၀) – ဆရာ Aesthetic (ရသေဗဒဆိုင္ရာ ခံစားမႈ)ဆိုတာ ကေကာ။
အေျဖ – အဲဒါ မင္းဆီမွာ ရွိတယ္၊ ေမြးထဲက ရွိတယ္။
ေမးခြန္း(၂၂) – စာ သင္တာနဲ႔ အႏုပညာ ဘယ္လိုပတ္သက္ ပါသလဲ။အေျဖ – စာသင္တာလည္း အႏုပညာပါပဲ Teacher က Actor လုပ္ရတယ္။ Actor ဆိုတာ သိလား။
ေမး – Performance သေဘာမ်ိဳးလား။
ေအးဟုတ္တယ္ Performance လုပ္ရတာ၊ ေဟ႔ေကာင္.. ဟင္း ဟင္း ဘာညာ ေၾကာက္သြားေအာင္၊ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္ေအာင္၊ ေျပာရတာကိုယ္က မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လုပ္ျပရတာ။
ေမးခြန္း (၂၆) – ဆရာ့ ရုပ္ရွင္ အေၾကာင္းလည္း ေျပာျပပါဦး။
အေျဖ – အင္း.. ႏွစ္ကား ရိုက္ဖူးတယ္၊ ငါ ပထမ ကား အၿပီး ႏွစ္ႏွစ္ ေလာက္ၾကာေတာ့ ရုပ္ရွင္ တကား ထပ္ရိုက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ကိုေန၀င္း (ေကာလိပ္ဂ်င္) တို႔ကို တကား ကူရိုက္ေပးရတယ္။
ေမး – ဆရာ ရိုက္တဲ့ ကားက “ႏွမလက္ေလွ်ာ့ ေနေလေတာ့ေနာ္”။
ေျဖ – အင္း..။
ေမး – ရုပ္ရွင္နဲ႔ ပန္းခ်ီ ဘယ္လို ပတ္သက္ေနလဲ။
ေျဖ – ငါက ဇာတ္လမ္းေတြ ဘာေတြနားမလည္ဘူး။ Compose လုပ္ခ်င္တာ။ သိပ္လွတာ အဲဒီစကား၊ ဘာလာလာ အဲဒါပဲ၊ ငါရိုက္ခ်င္တယ္ဆိုတာ ဓာတ္ပံုရိုက္ခ်င္တာ အဲဒါ အဓိကပဲ၊ သိသြားတယ္။
ေမးခြန္း (၃၀) – အဲဒီကားရိုက္ေတာ့ စိတ္ခ်မ္းသာမႈရလား။
အေျဖ – ရတာေပါ့၊ ဘာလို႔မရရမွာ တုန္း၊ တႏွစ္ေနရတယ္။ တႏွစ္ အေၾကြးေက်တယ္။
ေမး – အဲဒီအထဲမွာ ပန္းခ်ီ အျမင္နဲ႔ ဆရာ ဘယ္လိုျမင္လဲ။
ေျဖ – ဓာတ္ပံုေတြ Composition ေတြဘယ္နားက ထားရမလဲ၊ အဲဒါ Frame ထဲမွာ ဘယ္လိုျမင္လည္းဆိုေတာ့ အမည္း၊ အလင္း ၊အေမွာင္၊ သိပ္ေကာင္းတဲ့ Photography တကယ္ကိုေကာင္း။
ေမးခြန္း(၃၂) – ဆရာ ဘာလို႔ဆက္မလုပ္တာလဲ။
အေျဖ – မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ ဘူးေလ၊ ေနာက္တကားက ကိုေန၀င္း(ေကာလိပ္ဂ်င္)တို႔ ထုတ္တဲ့ ကား။ ႏွမလက္ေလွ်ာ့ အတြက္ ကိုယ္မွာရွိတဲ့ပိုက္ဆံနဲ႔ ဟိုေကာင္ဆီကေခ်း၊ ဒီေကာင္ဆီကေခ်း၊ အဲလိုလုပ္တာ၊ ကိုယ္ဟာကိုယ္ ထလုပ္တာ၊ ဟိုဟာက သူမ်ားလုပ္ေပးတာက ပိုက္ဆံရတယ္။ ၿပီးၿပီ။ ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္ရိုက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္။ မျဖစ္လာဘူး၊ သိဘူး၊ ေျပာခ်င္ေတာ့ ဘူး။
ေမး – ဆရာ Modern Art ရဲ႕သေဘာထား Autitude ဘယ္လိုရွိမလဲ။
ေျဖ – ပစၥည္းတခုကို ရိုးရိုးျမင္ရတာ မေက်နပ္လို႔ ထူဆန္းေသာ ပန္းခ်ီဆရာရဲ႕ အျမင္တခုနဲ႔ အျမင္ကိုသိလိုက္လို႔ အရသာခံတာ။
ေမး – Modern Art ဆိုတာ အရာရာအားလံုးက လြတ္ေျမာက္ေနတဲ့ အရာလို႔ တခ်ိဳ႕ကဆိုတယ္။
ေျဖ – မႀကိဳက္ဘူး၊ အဲဒီ စကားမႀကိဳက္ဘူး။
ေမး – အဲဒါဆို Modern Art တို႔ ႏိုင္ငံေရးတို႔ စီးပြားေရး၊ သိပၸံ စတဲ့ သေဘာတရားေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ ဆရာဆိုလိုပါသလား။
ေျဖ – ဟင္အင္.. မဆက္စပ္ဘူး။
ေမး – အဲဒါေတြနဲ႔ လည္း လြတ္ေျမာက္ေနတယ္ေပါ့။
ေျဖ – အင္း လြတ္ေျမာက္ေနတယ္။ အျမင္ပဲ။ ဘာနဲ႔မွမဆိုင္ဘူး။ အျမင္သက္သက္ပဲ၊ မ်က္စိနဲ႔ အရသာခံခ်င္တာကို ရသခံေပးတာ။ လုပ္ေပးတာ၊ ဒါပဲေနမွာပါ။
ေမးခြန္း(၅၀) – တခ်ိဳ႕ကလည္း Modern ပန္းခ်ီဆရာ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ လြတ္လပ္တာခ်င္း မတူၾကဘူးတဲ့။
အေျဖ – ဟင္ ဘယ္လိုလုပ္ တူမလဲ၊ တူလို႔မရဘူး၊ Personal ေခၚတယ္။ လူရဲ႕ အႀကိဳက္၊ မင္းက ဘယ္လိုႀကီးထြားလာတာတုန္း၊ မင္းက ဘယ္သ႔ူအေဖ၊ မင္းအေဖက ဘယ္သူ၊ မင္း ဘယ္မွာေန၊ မင္းဘယ္လို ပညာသင္တာကတင္ မတူေတာ့ဘူးေလ။ ပန္းခ်ီလိုသိဖို႔ က အဓိက၊ သိၿပီးေတာ့ လက္ကမလိုက္ႏိုင္ဘူး၊ မလုပ္တတ္ဘူး၊ အဲဒါက တက႑။
အ၀တ္စတခုကို အနီေရာင္ဆိုးေပးစမ္းပါ။ ဆိုးၿပီး မင္းဘာသာ ခ်ိတ္ထားလိုက္၊ ၿပီးၿပီေလ။ မင္းဘာသာအနီဆိုၿပီး နာမည္ေပးထားလိုက္၊ အဲဒီက်ေတာ့ ဘာတုန္းေမးေတာ့ ဘာမွလည္းမဟုတ္ဘူး၊ အဲေတာ့ ႏွစ္မ်ိဳးပဲက်န္ေတာ့ တယ္။ Representative နဲ႔ Non Representative အခ်ဳပ္ပဲ။ Modern Art လို႔မင္းကေျပာတာ၊ Representative က ပုလင္းတခုျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ မီးျခစ္တခုျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ တခုက ဘာမွမဟုတ္ဘူး၊ ေလာကမွာမရွိတဲ့ ပစၥည္း၊ ဒါပဲ ဒီႏွစ္မ်ိဳးပဲရွိတယ္။
အဲေတာ့ ပုလင္းျဖစ္လို႔ Modern မဟုတ္ဘူးလို႔ မင္းမေျပာနဲ႔ ဟုတ္ခ်င္လည္းဟုတ္မယ္၊ မသိဘူး။ ေနာက္တခုက Line and Colour မင္းဘာသာ မင္းTexture ထည့္ခ်င္ထည့္ မထည့္ခ်င္ေန၊ Line and Colour လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ Texture သူ႕ဘာသာပါ လာလိမ့္မယ္။ ဒီပစၥည္းေတြ နဲ႔ ဖန္းတီးတာ မင္းရဲ႕Elements of Design ပဲ၊ အခ်ဳပ္က ဒါပဲ၊ Point လည္းပါတယ္ Line လည္းပါတယ္။ Hermony လုပ္မလား၊ Contrast လုပ္မလား ႏွစ္မ်ိဳးပဲရွိတယ္။ ဒါေတြသိၿပီးေတာ့ မင္းေလွ်ာက္လုပ္ေနရင္လည္း မေကာင္းဘူး။ မသဲဘဲနဲ႔ လုပ္ေတာ့ မွ သူဘာသာသူျဖစ္လာတာ၊ ငါက အသိေကာင္ႀကီးဆိုၿပီး ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႔၊ ငါကအသိေကာင္ႀကီးဆို မင္းဟာႀကီးက မေကာင္းေတာ့ဘူးေလ၊ မသိဘဲနဲ႔လုပ္တာေကာင္းတယ္၊
မသိဘဲနဲ႔ဆိုဘာမွ မသိဘူး ေဟ့ ဆိုေတာ့ လည္း မျဖစ္ေသးဘူး၊ သိသင့္တာေတာ့ သိထားရမယ္။ သိတာေလးကို ေမးၿပီးေတာ့ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ Intangible စကာလံုးမွတ္၊ Modern ဆိုတဲ့ စကားသံုးစရာ မလိုေတာ့ ဘူး၊ မရွိေတာ ့ဘူး၊ Post Modern တဲ့ ၊ Pre War ဆိုတာ စစ္မျဖစ္ခင္က Post War ဆိုတာ စစ္ျဖစ္ၿပီးက၊ ဒုတိယ ကမၻာစစ္မတုိင္ခင္ Pre War Pre လို႔ေခၚတယ္။ စစ္ႀကီးၿပီးေတာ့ Post War ၊ အဲဒီေတာ့ Post Modern, Modern ၿပီးသြားၿပီးၿပီ။
အဲဒီေမးခြန္းေတြကို ေျဖေနမယ့္ ဆရာ့ပံုကိုျမင္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဆရာ ေဆးေပါ့လိပ္ ဖြာလိုက္၊ မ်က္လံုးႀကီးျပဴးလိုက္နဲ႔ ပေလကပ္ ပုဆိုးအျပာေရာင္ေပၚက်လာတဲ့ ေဆးလိပ္ျပာေတြကို ခါခ်လိုက္နဲ႔ေပါ့။
Single ကဆရာသေဘာနဲ႔ ေနတာေပါ့ Single Life ကိုႀကိဳက္တယ္ေပါ့ လို႔ ဆက္ေမးေတာ့ “ႀကိဳက္တယ္မိန္းမ မရတာ၊ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ကံေကာင္းတယ္” တဲ့..။
ဘာသာတရားနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေတာ့ “ဗုဒၼဘာသာပဲ၊ ဒါပဲ အမွားတခုမွမရွိဘူး၊ ဒါပဲၿပီးေရာ၊ ဒီေလာက္ ေကာင္းတာေလာကမွာ မရွိဘူး” တဲ့။
တကယ့္ ဆရာေခတ္ၿပိဳင္ေတြ ဘယ္သူခ်ေရးရမွာလဲ ဆိုေတာ့ “ေပၚဦးသက္” ဒါပဲ တဲ့။
ဂီတက်ေတာ့ “ဗီသိုဗင္၊ ခ်က္ေကာ့စကီး အကုန္ႀကိဳက္၊ ဂီတဆို အကုန္ႀကိဳက္တာပဲ၊ ငါ့စာထဲမွာ ဂီတအျမဲပါေနတာပဲ”။
အခုေခတ္ပံုစံထဲကေရာ “ထူးအိမ္သင္ အျမဲႀကိဳက္၊ ေဟမာေန၀င္း၊ ခင္ေမာင္တိုး”။ ဆရာ ေဟမာေန၀င္းက ဆရာထိန္းခဲ့ရလို႔ မဟုတ္လားဆိုေတာ့ “ဟုတ္ေပါင္” တဲ့ အသံေကာင္းလို႔ ႀကိဳက္တာတဲ့။ ခင္၀မ္းေကာ မႀကိဳက္ဘူးလား ဆိုေတာ့ “ခင္၀မ္းတေယာက္မွလြဲ၊ ခင္း၀မ္းမွ အပ အကုန္ႀကိဳက္၏” တဲ့။
ဆရာ ဘာ Instrument တီးခတ္တတ္သလဲ ဆိုေတာ့ စႏၵယား ႏွိပ္၊ ဒါပဲ။
ေက်ာ္ဇံလွက ဆရာ ကို ဆက္ေမးထားတယ္။
ေမး – ဆရာ ခံစားတဲ့ အေရာင္ေတြ သိခ်င္ပါတယ္။
“ငါက Contrast အစိမ္း၊ အနီ၊ အဲဒီ ဆန္႔က်င္ဘက္က ငါ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အျမဲရွိေနတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္မွာ သိပ္လွတဲ့ အစိမ္းေတြကို ၾကည့္စမ္း၊ အဲဒီႏွစ္ခုက ငါ့မွာ…။
ေမး – ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ပန္းခ်ီ ဘယ္လို ဆက္ႏြယ္မႈရွိပါသလဲ။
ေျဖ – “ပုဂံတၿမိဳ႕လံုးလည္း Museum ႀကီးပါ၊ အဲဒါ မွတ္ထား၊ ဒါေလးပဲ။
ေမး – Time and Space အေၾကာင္းေလးလည္း ရွင္းျပပါ။
ေျဖ – ေလာကမွာTime and Space ပဲ ရွိတယ္၊ တခ်ိဳ႕ကလည္းTime က အရင္လာတယ္၊ Space က အရင္လာတယ္ ျငင္းၾကတယ္။ ဘယ္သူၿပီးမွ ဘယ္သူလာလာ ေနာက္ဆံုးေတာ့ လည္း ဘာမွ မဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္ခုစလံုးကၿပိဳင္တူပဲ၊ Time ေျပာင္းတိုင္း Space က ေျပာင္းသြားတယ္။ Space ေျပာင္းတိုင္း Time ကေျပာင္းသြားတယ္။ ဒါေလးပဲ။ လူေတြက ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ႀကီးေအာင္ ေျပာေသာစကားမ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္တယ္လို႔ပဲ့ ငါယူဆလိုက္ေတာ့ တယ္။
ေမး – ဆရာ့ ဆီမွာ ပန္းခ်ီပညာသင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေကာ။
ေျဖ – ပန္းခ်ီက သင္လို႔မရဘူး၊ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဆြဲ။
ေမး – ပန္းခ်ိီဆရာ တေယာက္အတြက္ ပုဂၢလိက တန္ဖိုးဆိုတာ..။
ေျဖ – ေျပာေျပာ၊ မင္းေျပာ..။
သူ႔ရဲ႕ အဆိုကေတာ့ — ဗမာျပည္ ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီကို အေစာဆံုးလုပ္ခဲ့ ၾကတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြက သူတ႔ို တစိုက္က္မတ္မတ္ လုပ္ခဲ့ ၾကတဲ့ ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီ ျပႆနာကို လူသိထင္ရွား ရွင္းေလ့ မရွိဘူးတဲ့။ ပုဂၢလိက တန္ဖိုးဟာ ေခတ္သစ္ပန္းခ်ီရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ ၀ိေသသ လကၡဏာ တရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ စြဲစြဲ ျမဲျမဲ ယံုၾကည္ၾကဟန္တူတယ္တဲ့။
အဲဒီပုဂၢလိက တန္ဖိုးဆိုတဲ့ ကိစၥကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ပါတယ္၊ သူဟာသူ ပုဂၢလိ က တန္ဖိုး နာမည္ေပးတာကို မႀကိဳက္ဘူး။
ငါ့ဘာသာ မႀကိဳက္တာေနာ္၊ ႀကိဳက္ရင္လည္း ႀကိဳက္ၾကမွာေပါ့။ ငါမွမႀကိဳက္တာ၊ ရွင္းျပေနစရာ မလိုဘူး၊ ဟုတ္တယ္၊ ရွင္းေနရရင္ ပန္းခ်ီ မဟုတ္ဘူး၊ ပန္းခ်ီဆိုတာၾကည့္၊ ၾကည့္ ၿပီးရင္သိ၊ မသိရင္ မသိနဲ႔ ဒါပဲ။
ေမး – ဆရာ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ အႏုပညာတို႔ တိုးတက္ဖို႔ ပန္းခ်ီဆရာအေနနဲ႔ ဘယ္က႑မွာ ရွိသလဲ။
ေျဖ – ပံုဆြဲတဲ့ က႑မွာ၊ ဟဲ.. ဟဲ..။ ပုဂံ ေခတ္မွာ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္ေလ၊ ပုဂံေခတ္ ေလာက္ထြန္းကားခဲ့တဲ့ ပန္းခ်ီေခတ္မရွိေတာ့ဘူး။ ပုဂံ ေခတ္ထက္ ဘယ္ေခတ္မွ မသာဘူး၊ ပုဂံ ေခတ္ပန္းခ်ီေလာက္ ေကာင္းတာ။ တကယ္ျမန္မာပန္းခ်ီ မင္းမွတ္ထား။
ေမး – ဆရာ ေစာေစာက စကားကို ျပန္ဆက္ရေအာင္ Non Realism ဆိုတဲ့ ကိစၥ။
ေျဖ – Non Realism မေျပာဘူး၊ အဲဒါလက္မခံဘူး၊ Representative နဲ႔ Non Representative ႏွစ္ခုပဲရွိတယ္။ ငါေျပာခ်င္တာ Line မွာ ဘာေတြရွိမတုန္း၊ တိုတာေတြရွိမယ္၊ ရွည္တာ ရွိမယ္၊ ေျဖာင့္ တာ ေကာက္တာ ရွိတယ္၊ ထူတာရွိတယ္၊ ပါးတာရွိတယ္။ အေရာင္ႏွစ္ခုေတြ႕လိုက္ရင္ ႏွစ္ခုျဖစ္တယ္။ အေသးဆံုးပဲ၊ ဒီထက္ေသးေအာင္ ဘယ္သူမွ မဆြဲႏိုင္ဘူး၊ အဓိကLine ပဲ ဒါ ျမန္မာပဲ။ ေအာင္စိုးက ေျပာတယ္၊ ေကာက္ေၾကာင္း ဆိုတာ ေအာင္စိုးက နာမည္ေပးသြားတာ။
ေမး – ဆရာ ရႈခင္းေတြ အေရးမ်ားသလား၊ ေရးလား။
ေျဖ – ေရးတယ္၊ အေရးမမ်ားဘူး၊ ဒါေပမဲ့ ငါက ဘာကို စူးစမ္းေနတာလဲ ဆိုေတာ့ ဟိုမိုးကုပ္စက္၀ိုင္းကို ျဖဳတ္ခ်င္တာ အဲဒီမိုးကုတ္စက္၀ိုင္း ႀကီးပါလာတာ စိတ္ညစ္တယ္၊ အဲဒါျဖဳတ္ခ်င္တာၾကာလွၿပီ။ ျဖဳတ္ၿပီးေတာ့ ငါဒီလိုၾကည့္ေတာ့ မိုးကုတ္စက္၀ိုင္းမပါဘူး၊ ဟိုလိုၾကည့္ေတာ့ ပါတယ္၊ ဟိုနားမွွာ မိုးကုတ္စက္၀ိုင္း၊ မင္းသိလား၊ ဘာလို႔ို ျဖဳတ္ခ်င္တာလဲ၊ မေမးနဲ႔ ျဖဳတ္ခ်င္လို႔ျဖဳတ္တာ၊ ဘာအေၾကာင္းမွမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ အျမဲပါေနတယ္။ ဒါေလးပဲ ခံေနရတယ္။ ဒါငါ့ ျပသနာ၊ ငါ့ ျပသနာ ျဖဳတ္လို႔လည္းရမွာ မဟုတ္ဘူး။
ေမး – ဂီတနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဗမာျပည္ဂီတကို ဘယ္လိုျမင္လဲ။
ေျဖ – ဗမာျပည္ဂီတ – အခုေခတ္ေျပာတာမဟုတ္ဘူး – ျမန္မာ ဂီတ သိပ္ေကာင္းလွတယ္၊ ကမၻာ အမႊမ္းတင္ၿပီးသား၊ ဆိုင္းေတြ အကုန္ေကာင္းတယ္၊ အသည္း ထဲ၀င္လာတယ္၊ နတ္ဆိုင္း။
ေမး – နတ္ဆိုင္းသံကို သေဘာက်လား။
ေျဖ – က်တယ္။
ေမး – ႏိုင္ငံျခား ပန္းခ်ီဆရာေတြထဲက ဘယ္သူ႔ကို သေဘာက်လဲ။
ေျဖ – အကုန္လံုးပဲ၊ အကုန္ႀကိဳက္တာ၊ လီဒိုနာဒိုဒါဗင္ခ်ီက စေျပာမလား အမ်ားႀကီးပဲ၊ ေခတ္သစ္ေတြ လည္း အမ်ားႀကီးပဲေပါ့ေလ၊ ဒီကိုနီး၊ မိုဒီလီယာနီ၊ ကိုယ္ဘာသာ ရူးၿပီးေတာ့ မိုဒီနီယာနီ႔ ပံုေတြဆြဲ၊ လည္ပင္းရွည္ရွည္ႀကီးေတြနဲ႔။
ေမး – အခု ဗမာျပည္က ပန္းခ်ီဆရာေတြ ဘယ္သူကို ဆရာမ်က္စိထဲ ျမင္ထားလဲ။
ေျဖ – အကုန္ျမင္တာ၊ ဘယ္သိမွမသိတာ၊ ဦးလြန္းႂကြယ္သိတယ္ေလ။
ေမး – ေနာက္ေကာ..။
ေျဖ – လူႀကီးထဲက ဒီတေယာက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္၊ အကုန္ေသကုန္ၿပီေလ၊ လူငယ္ေတြ ထဲ က ေက်ာ္ဇံလွေပါ့ကြာ၊ ဒါပဲ ဟဲဟဲ။ ခင္၀မ္း သိတယ္၊ ခင္၀မ္းက ငါ စိတ္အညစ္ဆံုး လူတေယာက္၊ မုတ္သံုသိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ငါအႀကိဳက္ဆံုးသူက မိုးကုတ္က..။
ေမး – ဆရာ အခုခ်ိန္ ေပၚဦးသက္ဘယ္ေရာက္ေနေလာက္ၿပီလဲ။
ေျဖ – ရန္ကုန္ျပန္လာမယ္တဲ့၊ ငါမေသခင္ ငါနဲ႔ေတြဦးမွာ။
ေမး – ေပၚဦးသက္နဲ႔ ဘာလုပ္ၾကမွာ တုန္း။
ေျဖ – သိဘူးေလ၊ သူေျပာတာပဲ။
ေမး – ဆရာ ေပၚဦးသက္က ဆံုးၿပီးပဲ၊ ဘာလုပ္ခ်င္လို႔ တုန္း။
ေျဖ – သိဘူး၊ မေသခင္ ငါနဲ႔ေတြဦးမွာ ပါဆို။
ေမး – ဆရာတိ႔ ုေပၚဦးသက္တို႔နဲ႔ ၂၄ လမ္းမွာ ေနတဲ့ကာလနဲ႔ ဆရာ လက္ရွိဘဝ ဘာကြာလဲ။
ေျဖ – ဟိုးတုန္းက လြပ္လပ္တယ္၊ ပိုက္ဆံေလး နည္းနည္းေလးရၿပီးေတာ့ အမ်ားႀကီးရတယ္။ အခုပိုက္ဆံ အမ်ားႀကီးရၿပီးေတာ့ နည္းနည္းေလးရတယ္။ အဲဒါ စီးပြားေရး။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်ေတာ့ ဟိုတုန္းက ေပ်ာ္တယ္ Stuggle လုပ္ရတာ ပိုေပ်ာ္တယ္၊ ငါအခု Stuggle လုပ္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။
ေမး – ဆရာျပင္ဦးလြင္က လြပ္လပ္ေရးေက်ာက္တိုင္က ဆရာ့ဒီဇိုင္းဆို။
ေျဖ – ဟုတ္ဘူး၊ ဘိုႀကီး။
ေျဖ – ေရွ႕ေလွ်ာက္ ဆရာေရးမယ့္ ပန္းခ်ီေတြ က ျမန္မာမႈနဲ႔ ဆက္စပ္ဦးမလား။
ေျဖ – သိဘူး၊ ပါခ်င္လည္းပါမယ္၊ မပါခ်င္လည္း မပါဘူး။ ျမန္မာမႈကေတာ့ စိတ္ထဲ၊ အသည္းထဲမွာ အျမဲရွိတယ္။
ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္က ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ အဆင့္အတန္း ေအာက္တန္းမက်ခဲ့တာကို သိသာထင္ရွားေစခ်င္တယ္။ ကမၻာ မွာ ျမန္မာအႏုပညာလကို တင့္တယ္ေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အႏုပညာကို ျပည္ပ လႊမ္းမိုးမႈ ေအာက္ေရာက္သြားမွာ စိုးရိမ္သူ တေယာက္ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အႏုပညာကို ကိုယ္ပိုင္ အႏုပညာ အရိပ္အာ၀ါသေအာက္တြင္ရွိရမည္မွာ အႏုပညာရွင္တို႔ရဲ႕ တာ၀န္လို႔ ခံယူထားတယ္။ ျပည္ပ လႊမ္းမိုးမႈ အနည္းႏွင့္အမ်ားရွိတာကို လက္ခံ၊ ထိုဒဏ္ကို ေဖာက္ထြင္း ေက်ာ္လႊားၿပီး မိမိတို႔ရဲ႕ ကုိယ္ပို္င္စြမ္းအင္ ေဖာ္ထုတ္ခ်င္စိတ္ရွိတာကို စြပ္က်ယ္ အျဖဴ၀တ္ထားတဲ့ ခႏၼာကိုယ္ထဲက ႏွလံုးသားထဲမွာ ရွိေနတာကို ဆရာ့ကို ခဏ စကားေျပာၾကည့္တာနဲ႔ ျမင္လို႔ ရမွာမဟုတ္ဘူးေပါ့။ ဆရာက လည္း ပါးစပ္က သိဘူး၊သိပါဘူး၊ ဟာ.. ရႈပ္လြန္းလို႔ပဲ အျမဲေျပာေနတာကိုး။
ဂီတက်ေတာ့လည္း ဆရာက အကုန္ နားေထာင္တယ္။ ျမန္မာ့ဂီတ ဘယ္သူေတြ သိထားတုန္း ေမးေတာ့ ၿမိဳ႕မၿငိမ္း၊ ေရႊတိုင္ညြန္႔၊ ေရႊျပည္ေအး၊ အဲဒါဂရိတ္ေတြပဲတဲ့။
ဆရာ ဘယ္သီခ်င္းေတြႀကိဳက္လဲ။ “စိန္ေ၀လွ်ံ၊ (ေရးတဲ့သူနာမည္)။ ေနာက္ပိုင္းကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ေရးတာသိလည္းဆိုေတာ့ ထူးအိမ္သင္ေရးတာသိတာေပါ့၊ ထူးအိမ္သင္ႀကိဳက္လား၊ ႀကိဳက္ပါ့။
ၾကံဳရင္ ဘာေျပာလိုက္ရဦးမလဲဆရာ။ ဆံပင္တိုတာနဲ႔ ရွည္တာကို ျပႆနာလုပ္မေနနဲ႔ လို႔၊ ႏွလံုးသားအိမ္ကို ဓားနဲ႔ မမႊန္းနဲ႔ လို႔..။
ဆရာ ေလးျဖဴတို႔ ေဇာ္၀င္းထြဋ္ တို႔ေရာ။ ေဇာ္၀င္ထြဋ္ သိပ္ႀကိဳက္၊ ေလးျဖဴက ဘယ္သူတုန္း၊ အဆိုေတာ္ပဲ၊ ေအး.. ႀကိဳက္မွာ ေပါ့..။
ဆရာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ပန္းခ်ီကားေတြ ေရးတာမ်ိဳး၊ သူမ်ားေတြ ကို လည္းျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵမရွိဘူးလား။
ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵပဲ ရွိတယ္၊ မျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵမရွိဘူး၊ လုပ္ေစခ်င္တာပဲ၊ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာကို လုပ္လိုက္စမ္းပါ၊ ငါလည္း ကိုယ္လုပ္ခ်င္တာလုပ္တာ၊ အဲဒါအဓိကပဲ။
ဆရာ ေခတ္မီျခင္း မမီျခင္းဟာ ဘာနဲ႔ဆိုင္တုန္း။
အသိနဲ႔ အသိနဲ႔…။ ေရွးတုန္းက ဟာေတြ မသိလို႔ ေခတ္မမီတာ၊ ေရွးတုန္းက ဟာေတြ သိရင္ ေခတ္မွီတယ္၊ ျပန္ေျပာမယ္ ေရွးတုန္းက ဟာေတြ သိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ေရွးတုန္းက ဘယ္လို ဘယ္လို ျဖစ္ဘာတယ္၊ ဒီ ကိစၥဘယ္လိုျဖစ္လာတာသိရမယ္၊ သိရရင္ေခတ္မီမယ္၊ မသိရင္ေခတ္မမွီဘူး။
အဲဒါဆို အသစ္သစ္ေတြ ဖန္တီးဖို႔ အေဟာင္းအေဟာင္းေတြ သိဖို႔ လိုတယ္ေပါ့။
သိပ္မွန္ေပါ့၊ မသိလိ႔ုမရဘူး။
Intuition, Inspiration, Imagination ဒီသံုးခုက ကိုယ္ပိုင္ရွိရမယ္။ Creation ျဖစ္ဖို႔ Inspiration ရွိဖိုလိုတယ္၊ Inspirationရွိရင္ Automation ျဖစ္သြားတယ္၊ ဒီလိုပဲ ခင္ေမာင္ရင္ ယူဆတယ္။
ေနာက္ဆံုးေမးခြန္း (၁၁၃) က “အဲဒါဆိုျပန္မယ္”..။
ဆရာ အေျဖက “ျပန္နဲ႔ ဦး၊သီခ်င္းတပုဒ္ဆိုျပမယ္၊ ၿပီးမွျပန္” တဲ့..။
ဆရာနဲ႔ ေက်ာ္ဇံလွတို႔ ၾကားမွာ ဆရာတို႔ ႏွစ္ေယာက္ပဲ နားလည္တဲ့ ဘာသာစကားေတြ နားလည္မႈေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ေက်ာ္ဇံ လွက တခါတခါ ဆရာ ဆီ ကို သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ကို ေတြ႕ၾကရင္ လူေတြက ၾကည္ညိဳစိတ္ခ်စ္ခင္ေလးစားစိတ္ေတြ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္သြားေတာ့ တာပဲ၊ ၿပီးရင္ ပန္းခ်ီကားေတြ လိုခ်င္လာၾကေရာ၊ ဆရာကို ဂုဏ္ျပဳျခင္တာလည္း ပါတယ္ အားေပးခ်င္တာလည္းပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ လိုခ်င္ၾကတာလည္းပါတယ္။ ၿပီးရင္ ပန္းခ်ီကားေတြယူၾကေရာ ပိုက္ဆံပါတာေတြ လည္းရွိတယ္၊ မပါတာလည္းရွိတယ္။ အဲဒီလို စည္းကမ္းမက်တာကို ေက်ာ္ဇံလွက စိတ္ညစ္လို႔ ညည္းတြား ညည္းတြား ေနတာကို ခဏခဏ ၾကားရတယ္။
အဲဒါ မင္းေျပာတဲ့ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ပဲလို႔ ေျပာရတယ္။ ဆရာ့ သေဘာက အဲဒီလိုပဲ၊ လိုခ်င္ရင္ ယူသြားအားလံုးကို ေပးလိုက္မယ္၊ က်န္တာ စိတ္မ၀င္စားပါ။ ဆရာ က ဘယ္ပူလိမ့္မလဲ၊ မ်က္ေစာင္းထိုး ညီမအိမ္က ထမင္းပို႔မယ္။ က်န္းမာေရးဆို ဆရာ့ အေျပာအရ ေက်ာ္စိန္ရွိတယ္၊ ေနမ်ိဳးရွိတယ္ေပါ့။ ဘယ္သူေတြ ဘယ္လိုလာရႈပ္ရႈပ္ ဆရာက ရွင္းၿပီးသားေပါ့။
ဓာတ္ပံုမွ်ေဝသူ – မ်ိဳးေဆြသန္း (ဒီဇိုင္း)
၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လေလာက္တုန္းက ဆရာရဲ စတုထၱအႀကိမ္ေျမာက္ ပန္းခ်ီျပပြဲ ကို ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ကိုေဇာ္ထြန္းရယ္က လုပ္ေပးတယ္။ ကင္းဗတ္စ္နဲ႔ ေဆးေတြ ပို႔ထားေပးတယ္။ ပန္းခ်ီကား ၃၀ မျပည့္ႏိုိင္ဘူး၊ ၿပီးၿပီလုိ႔ ထင္လို႔ သြားၾကည့္လိုိက္ရင္ ေရွ႕က ေရးထားတဲ့ ကားေတြ ကကုန္ကုန္သြားရင္းနဲ႔ ကား ၃၀ ျပည့္ေအာင္ မနည္းတားယူရတယ္။ လိုခ်င္တယ္လို႔ေျပာ ေပးလိုက္မွာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဆရာ က ဘယ္သူ ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ယူသြားတယ္ဆိုတာကို မွတ္မိေနျပန္တယ္။
အဲဒီပန္းခ်ီကားေတြ ျပပြဲ အတြက္သြားယူရင္း တေခါက္က သီခ်င္းဆိုတဲ့ ေဇာ္ပိုင္လိုက္လာတယ္။ ဆရာ ကိုေတြ ႔ေတာ့ သနားလို႔ သနားလို႔တဲ့ သူက အႏုပညာရွင္ႀကီး တေယာက္ ဒီလိုေနေနရတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္က ျပန္ေျပာရတယ္၊ ေအးဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ကို သြားသနားတယ္ လုပ္မေနနဲ႔၊ ဟိုက မင္းျပန္ၿပီးေတာ့ သနားလိုက္ဦးမယ္လုိ႔။
ႏွစ္နာရီေလာက္ၾကာၿပီး ဆရာအိမ္က ျပန္ေတာ့ ေဇာ္ပိုင္က ဟုတ္တယ္ဗ်ိဳ႕ ကိုယ္ကမွ သနားစရာျဖစ္သြားၿပီ။ ဆရာက တကယ္ကို လြတ္ေျမာက္ေနတာဗ် လို႔ျဖစ္သြားေရာ။
ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ကို ဘယ္သူကမွ ဂုဏ္တင္လို႔ မရသလို ဘယ္သူကမွလည္း ရႈတ္ခ်လို႔မရပါဘူး၊ ဘယ္သူမွလည္း ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ အနီးနားေရာက္ေအာင္ ခ်ဥ္းကပ္၊ ၿငိတြယ္လို႔မရပါဘူး၊ ဆရာအနားမွာသူေျပာသလုိပဲ ဂီတက ပဲ ကူးခတ္ေနတာေပါ့။
မေန႔ ကပဲ ေက်ာ္ဇံလွတို႔ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ဆီက ျပန္လာၾကတယ္။ ဟင္ငါ့လည္းမေခၚဘူး၊ ငါလည္း ဆရာ့ ဆီသြားခ်င္ေနတာလို႔ေျပာေတာ့၊ ဆရာက မင္းကိုေမးပါတယ္၊ ဘာလုပ္ေနလဲဆိုေတာ့ သူခါတိုင္းလိုပဲ ဒီဇိုင္းေတြ လုပ္ေနတာေပါ့ ဆိုေတာ့ “အေရးမပါတာေတြ လုပ္ေနတယ္တဲ့ ”။
ဒကာဆိတ္က သူ႔ဝတၳဳ စာအုပ္မ်က္ႏွာဖံုးလုပ္ဖို႔ ဆရာဦးခင္ေမာင္ရင္ ပန္းခ်ီကားသြား၀ယ္တာ။ ငါးေသာင္းေပးခဲ့တယ္ ဒီပန္းခ်ီကားပဲတဲ့။ အျဖဴေရာင္အခံမွာ ဘုန္းႀကီးေလးကို ေက်ာင္းသားေလးက ထီးမိုးထားတဲ့ ပံု၊ အသားေရာင္ေနရာမွာ အနက္ျခယ္ထားၿပီး သကၤန္းက လိေမၼာ္၊ ထီးက အနီ၊ ေအာက္မွာ ခင္ေမာင္ရင္ (ဇီးရုိးဆဲဗင္း) လို႔ လက္မွတ္ထိုးထားတယ္။
ဆရာက အိမ္အသစ္နဲ႔ ျဖစ္သြားၿပီးတဲ့။ သြပ္မိုးကာနဲ့ သူမေနတတ္ဘူးျဖစ္ေနတယ္တဲ့၊ က်န္းမာေရးေကာင္းတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆရာပန္းခ်ီကားကို ၾကည့္ၿပီး ႀကိဳက္ေနၾကတုန္းမွာ ေက်ာ္ဇံလွကေမးတယ္။
“ဆရာဘာလို႔ ဒီဘုန္းႀကီးေလးကို ေဆးေရာင္အနက္နဲ႔ ေရးတာတုန္း” လို႔ေမးေတာ့
“ငါ့မွာ အသားေရာင္ ေဆးကုန္လို႔ အနက္ေရာင္ျခယ္လိုက္တာေပါ့ဟ၊ သူမ်ားေတြလို ဖိုက္မန္႔ (Five Monks)၊ ဆစ္ခ္ (Six) မယ္သီလရင္ ေရးတတ္ပါဘူး၊ ဝမ္းဘုန္းႀကီး၊ ဝမ္းေက်ာင္းသား၊ ဝမ္း အမ္ဘရဲလား၊ ဝမ္း ခင္ေမာင္ရင္ေပါ့ဟ..” တဲ့..။
ဟုတ္ပါတယ္ ဆရာ၊ ဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ဟာ ONE ဦးခင္ေမာင္ရင္ပါ။
ဒီဇိုင္း မ်ိဳးေဆြသန္း / ဆရာ ေက်ာင္း
စာေရးသူ မွတ္ခ်က္ – ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က ျမင္ကြင္းမဂၢဇင္းမွာ လူ၊ ၿမိဳ႕၊ သစ္ပင္၊ လမင္း၊ ၾကယ္စင္ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန (၁၂)ပုဒ္ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ဗမာ့ ေခတ္သစ္ ပန္းခ်ီဆရာ ဦးခင္ေမာင္ရင္ သံသရာခရီးကို ထြက္ခြာသြားခဲ့ျပီျဖစ္လို႔ ျပန္တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့လည္း ကြ်န္ေတာ့္ ညီ ေက်ာ္ဇံလွ ရဲ႕ေမးခြန္းေတြက ကြ်န္ေတာ္တို႔ သိခ်င္တာေတြ ျဖစ္ေနေတာ့၊ သူေကာင္းလို႔ပဲ ေျပာရေတာ့မယ္၊ ဒါ့အျပင္အဲဒီကာလက ေက်ာ္ဇံနဲ႔ ကိုေအာင္ေက်ာ္ဆန္း တြဲလ်က္ျမင္ရေတာ့သူ႔ေျခရာလက္ရာ မကင္းတာလည္းေတြ႔ရပါတယ္။ ေက်းဇူးက ဒီ (၂)ေယာက္ကိုတင္ရမွာပါ။ ဦးခင္ေမာင္ရင္ ဆီက ႏွဳိက္ထုတ္ႏိုင္တာ ဒီ(၂)ေယာက္အျပင္ ဘယ္သူမွ မစြမ္းပါ။
မိုးမခ မွတ္ခ်က္ – ဇြန္ ၁၀၊ ၂၀၁၄ တြင္ ကြယ္လြန္ အနိစၥ ေရာက္ခဲ့သည့္ ဗမာ့ ေမာ္ဒန္ ပန္းခ်ီေက်ာ္ (ဦး) ခင္ေမာင္ရင္ (၁၉၃၈-၂၀၁၄) အမွတ္တရ အျဖစ္ တင္ဆက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါး ႏွင့္ ဓာတ္ပံု အသံုးျပဳခြင့္ ေပးခဲ့သည့္ ဆရာ မ်ိဳးေဆြသန္း ကို မိုးမခ က ေက်းဇူးအထူး တင္ရွိေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။