ျမတ္ဗုဒၶႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအျမင္
ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)၊ ဇြန္ ၆၊ ၂၀၁၄
ျမတ္စြာဘုရားကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကတဲ့အခါ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိႏိုင္သလို၊ အသြင္အမ်ိဳးမ်ဳိးလည္း ရွိႏုိင္ျခင္းပါ။ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူတို႔ရဲ့ ၪာဏ္အဆင့္အတန္း၊ တရားအဆင့္အတန္းႏွင့္ ကာလ ေဒသတုိ႔ကို မွီၿပီး ထိုေဒသ၏ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထားအရ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္တတ္ၾကျခင္းပါ။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးတို႔လို တရားကိုမွီၿပီး ဘုရားရွင္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေနသူမ်ား ရွိေနသလို၊ ပေသနဒီ ေကာသလမင္းႀကီးတို႔လို ကာလ ေဒသကိုမွီၿပီး ဘုရားရွင္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူမ်ားလည္း ရွိေနျခင္းပါ။
မဟာနာမ္မင္းႀကီးလို မင္းမ်ဳိးၾကေတာ့ ဘုရားရွင္အေပၚမွာ မိမိ၏ ယုံၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို အမ်ားသိ ေအာင္ ထုတ္ေဖၚေလွ်ာက္ထားလွ်က္ ဘုရားရွင္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ခဲ့တဲ့ ရွင္ဘုရင္မ်ဳိးပါ။ မဟာနာမ္ မင္းႀကီးက ဘုရားရွင္ကို လူသိရွင္ၾကား ေလွ်ာက္ထားခဲ့ဖူးတဲ့စကားက – “ဘုန္းေတာ္ႀကီးမားေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား အကယ္၍မ်ား (အေတြးအေခၚ အယူအဆစေသာ) တစ္စုံတစ္ခုေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကတစ္ဖက္ ဘုရားရွင္ကတစ္ဖက္ ျဖစ္ေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ တပည့္ေတာ္သည္ ျမတ္စြာ ဘုရားဘက္က ရွိေနမည့္သူပါဘုရား။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမားေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား အကယ္၍မ်ား တစ္စုံ တစ္ခုေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ရဟန္းေယာက်္ားမ်ား၊ ရဟန္းမိန္းမမ်ား၊ လူဥပသကာမ်ား၊ လူဥပသိကာမ မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ပရိသတ္ေလးပါးကတစ္ဖက္ ဘုရားရွင္ကတစ္ဖက္ ျဖစ္ေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္လည္း တပည့္ ေတာ္ကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားဘက္က ရွိေနမည့္သူပါဘုရား။ အဆုံးစြန္ ေလွ်ာက္ထားျပရလွ်င္ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးမားေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား အကယ္၍မ်ား တစ္စုံတစ္ခုေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ရဟန္းေယာက်္ားမ်ား၊ ရဟန္းမိန္းမမ်ား၊ လူဥပသကာမ်ား၊ လူဥပသိကာမမ်ားျဖစ္တဲ့ ပရိသတ္ေလးပါး၊ လူမင္း နတ္မင္း ျဗဟၼာမင္းေတြပါ၀င္တဲ့ တစ္ေလာကလုံးကတစ္ဖက္ ဘုရားရွင္ကတစ္ဖက္ ျဖစ္ေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္လည္း တပည့္ေတာ္ကေတာ့ ဘုရားရွင္ဘက္က ရွိေနမည့္သူပါဘုရား↔တဲ့။ ရဲ့၀ံ့ျပတ္သားတဲ့ စကားပါ။
သာသနာရဲ့ ကနဦးပိုင္းမွာ ဘုရားရွင္ရဲ့ ေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ သာကီ၀င္မင္းမ်ဳိးေတြဟာ ဘုရားရွင္ေပၚမွာ မာန္မာနပါတဲ့ဲ့ ႏွလုံးသားမ်ဳိးႏွင့္ ဆည္းကပ္လာၾကတာကို ျမင္ေတာ္မူတဲ့ ဘုရားရွင္က အမ်ဳိးရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာကုိလည္း မထိခိုက္ရေအာင္၊ ဦးေခါင္းညြတ္ထိုက္သူကိုလည္း မိမိသေဘာဆႏၵအရ ဦးညြတ္ ၀တ္တြားတာမ်ဳိးလည္းျဖစ္ရေအာင္ ေကာင္းကင္ကို တန္းခိုးေတာ္ျဖင့္ ပ်ံတက္ၿပီး မ်က္လုံးအစုံတို႔မွ ေရမီးအစုံ တို႔ကို ထုတ္လႊတ္ၿပီး တန္ခိုးျပာဋိဟာတို႔ကို ျပေတာ္မူခဲ့တယ္။ အံ့ၾသဖြယ္ရွိတဲ့အသြင္ကို ျပည္သူေတြ ျမင္ၾက ရေတာ့ ဘုရားရွင္ကို ျပားျပား၀တ္ရွိခိုးခဲ့ၾကတာ ဦးေခါင္းကို ျပန္လည္၍ ေမာ္မရေလာက္ေအာင္ ေျမမွာ၀တ္ တြား၍ ျမတ္ႏုိးတဲ့၀ႏၵနာကို ျပဳခဲ့ၾကတယ္။
ေနာက္ပိုင္း ဘုရားသာသနာေတာ္ဆိုတဲ့ ဘာသာေရးအေဆာက္အအုံႀကီး ျဖစ္လာတဲ့အခါ ဘုရား ရွင္ဟာ ရွင္ဘုရင္ဆိုသူေတြႏွင့္လည္း မကင္းစေကာင္း (တရားရႈေထာင့္က ၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္) ဆက္ဆံခဲ့ ရတယ္။ မွဴးႀကီး မတ္ႀကီး၊ သူေ႒း သူၾကြယ္၊ ပညာၾကြယ္၀ေသာ လူတန္းစားကအစ သူဆင္းရဲသားမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ားအထိ မကင္းစေကာင္း ဆက္ဆံခဲ့ရတယ္။ ဘယ္လိုပင္ ကရုဏာႏွလုံး သားျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအား ဆက္ဆံပါေစ၊ သဗၺညဳတၪာဏ္ေတာ္ကို ေရွ႔သြားျပဳလွ်က္ ေဆာင္ ရြက္သင့္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ျပည္သူမ်ားအတြက္ ဘယ္လိုပင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါေစ ဘုရားရွင္လို ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးကိုပင္ အလိုဆႏၵ မ်ားလွတဲ့ ျပည္သူမ်ားရဲ့ဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားမ်ဳိးမွာ ရွိေနခဲ့ျခင္းပါ။
ဒီလိုဆိုရင္ ဘုရားရွင္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ဟာ မည္သုိ႔ရွိသလဲလို႔ သိလိုသူေတြကလည္း ဒုႏွင့္ေဒးပါ။ စာေရးသူတစ္ေယာက္ရဲ့ အျမင္ကို အရင္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ – ဘုရားရွင္ဟာ ျပည္သူမ်ားအတြက္ မိမိေျပာေသာ စကား သုိ႔မဟုတ္ မိမိေဆာင္ရြက္ေသာကိစၥသည္ အက်ဳိးရွိႏိုင္၊ မရွိႏိုင္ သုံးသပ္ဆင္ျခင္တာမ်ုိဳးကုိ ျပုဳတာျဖစ္ ေလေတာ့ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမည္ဆိုလွ်င္ ၪာဏ္ေတာ္ကို ေရွ႔သြားျပဳၿပီး တစ္စုံတစ္ခုေသာ စကားကို မိန္႔ၾကားေတာ္မူျခင္းပါ။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ ႏႈတ္ေတာ္ကို ပိတ္လွ်က္ ဆိတ္ဆိတ္ပင္ ေနေတာ္မူခဲ့ျခင္းပါ။
ဥပမာ၊ ဘုရားဒကာ ေက်ာင္းဒကာႀကီးျဖစ္တဲ့ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးအား သားေတာ္အဇာတသတ္က (ဆရာ ေဒ၀ဒတ္၏ အစီအမံျဖင့္) နန္းတြင္းလုပ္ႀကံမႈႀကီးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းပါ။ နန္းက်ဘုရင္ႀကီးဗိမၺိသာရဟာ ေနာက္ဆုံး ေတာ္မ၀င္ေတာ့တဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ႀကီးထဲမွာ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ပ်က္သြားခဲ့တဲ့အမႈပါ။ ထိုနန္းတြင္း လုပ္ႀကံမႈႀကီးကို တစ္တိုင္းျပည္လုံးက သိေနခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဒီလုပ္ႀကံမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မွားျခင္း၊ မွန္ျခင္းကို ဘုရားရွင္က တစ္ခြန္းတစ္ပါဒမွ် မိန္႔ဟေတာ္မူ့ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။
သို႔ေသာ္ တိုင္းေရး ျပည္ေရးကိစၥေတြမွာ (သို႔မဟုတ္) ေခတ္ေပၚစကားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥ ေတြမွာ ျပည္သူေတြအတြက္ အသက္အႏၱရာယ္မ်ား ရွိလာႏိုင္တယ္။ သို႔မဟုတ္ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအတြက္ ဆူပူလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖစ္ႏုိင္ျခင္း၊ ေသြးထြက္သံယုိျဖစ္ႏုိင္ျခင္း၊ အုပ္စုေတြကြဲ၍ တိုင္းျပည္ႀကီး အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာ ျဖစ္သြားႏုိင္ျခင္းစတဲ့ တိုင္းေရး ျပည္ေရးကိစၥမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္လာတာကို ေတြ႔ျမင္ရျခင္းပါ။
ဥပမာ၊ ေဒ၀ဒဟႏွင့္ ေကာလိယ ႏွစ္ျပည္ေထာင္ စစ္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေရးကိစၥမ်ဳိးပါ။ ေအာက္ေခ်လူတန္းစမွ အစျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံအေရးကုိ ဘုရားရွင္ ႏႈတ္ပိတ္မေနခဲ့ပါ။ ေဒ၀ဒဟဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံမွာလည္း သာကီ၀င္မင္းမ်ဳိးေတြ ေနၾကတာ။ ေကာလိယဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံမွာလည္း သာကီ၀င္မင္းမ်ဳိးေတြ ေနၾကတာ။ မေျပာပ ေလာက္တဲ့ ေရာဟိနီျမစ္ေရကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ စကားေတြ အလြန္အကၽြံ ေျပာခဲ့ ၾကတယ္။ ျပႆနာကို ႀကီးထြားေစခဲ့ၾကတယ္။ အမႈိက္ကစၿပီး ျပသာဒ္မီးေလာင္တာဆိုတာမ်ိဳးလို ေအာက္ေျခ ျပည္သူေတြက အစပ်ဳိးခဲ့တဲ့ ေရဟိနီျမစ္ေရ ျပႆနာဟာ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ ၀န္ႀကီး ၀န္ေလး ေတြအထိ ျပႆနာေတြက ေရာက္ရွိသြားတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ လာခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီလို ႏွစ္ျပည္ေထာင္အေရးမ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ဘုရားရွင္ ပါ၀င္ပတ္သက္လာျခင္း မရွိခဲ့လွ်င္ ေရာဟိနီျမစ္ကမ္း ႏွစ္ဖက္ကမ္းလုံးမွာ ေထာင္ခ်ီေသာင္းခ်ီရွိေနတဲ့ ေဒါသေရာင္ေတြလႊမ္းေနတဲ့ ႏွစ္ျပည္ေထာင္ မင္းတို႔ရဲ့ စစ္သည္ေတာ္ေတြဟာ မလိုအပ္ပဲ ေသြးေခ်ာင္းစီးသြားႏိုင္တဲ့အေရးကို ျမင္ေတာ္မူ ခဲ့တယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ဟာ ျမစ္လယ္ေခါင္ရဲ့ ေကာင္းကင္ယံမွာ ထက္၀ယ္ဖြဲ႔ေခြေနေတာ္မူလွ်က္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားကို ေဟာခဲ့တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားကို ေျပာတဲ့အခါမွာ ဟုိဖက္ဒီဖက္ ဘက္လိုက္ျခင္း မျပဳဘဲ ဘုရားရွင္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ့အက်ဳိးကို ေရွးရႈၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားကို ေဟာခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဘုရားရွင္ရဲ့ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ပါ။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ပတ္သက္လာတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္းပါ။
သံဃာေတာ္မ်ားဆိုတာ ဘုရားရွင္ရဲ့ သားတပည့္ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ဘုရားအဆုံးအမကို လုိက္နာေန သူမ်ားပီပီ ဘုရားျပဳမူတဲ့အျပဳအမူကို အတုလုိက္၍ ျပဳမူၾကမွာ ျဖစ္တယ္။ ဘုရားေဟာတဲ့စကားကို စံထားၿပီး ေျပာသင့္တဲ့အခါမွာလည္း ေျပာၾကမယ္။ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ့ အေျပာအဆို အျပဳအမူမ်ားကို တစ္ဖက္သားက အမ်ဳိးသားေရးမွာ အစြန္းေရာက္ေနတယ္ပဲေျပာေျပာ၊ ႏုိင္ငံေရးမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနတယ္ပဲေျပာေျပာ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကို တစ္စုံတစ္ခုေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္ႏွစ္ျခမ္းျဖစ္သြားႏုိင္တဲ့ အေရးကိစၥ မ်ဳိးေတြမွာ၊ မလိုအပ္ပဲ ေသြးေျမၾကသြားႏုိင္တဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြမွာ၊ ျပည္သားအခ်င္းခ်င္း မညီညြတ္လို႔၊ ျပည္သူ အခ်င္းခ်င္း အမုန္းတရားေတြ ျဖစ္ပြားလာႏုိင္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆိုလွ်င္ ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ားဟာ ပါ၀င္ပတ္သက္လာႏုိင္ျခင္းပါ။
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားဆိုတာ ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ့ သားေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကသလို၊ ျပည္သူမ်ားရဲ့ သားေတာ္ ေတြလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ့ ဘာသာေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးကိစၥေတြမွာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြလို႔လည္း ေျပာႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးသေဘာအရ ျပည္သူမ်ားရဲ့ အေရြးေကာက္ခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြမဟုတ္ၾကေသာ္လည္း ျပည္သူေတြ ေလးစားၾကည္ညဳိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုတာ ျပည္သူမ်ား ေမ့မထားၾကဖို႔ပါ။ အကယ္၍သာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ ေပၚလစီမွာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကို (သီဟိုဠ္ရဟန္းေတာ္မ်ားကဲ့သို႔) ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အတြက္ မဲေရြးခံခြင့္ရွိတဲ့ ေပၚလစီမ်ဳိး ရွိေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ့ အေနအထားဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္ မည္၍မည္မွ် အင္အားႀကီးမားေနေၾကာင္းကို မည္သူမည္၀ါမွ် ခန္႔မွန္းေျပာဆို ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့အေနအထားဟာ ကြဲလြယ္၊ ရွလြယ္၊ ထိခိုက္လြယ္တဲ့အေနအထားမ်ဳိးမွာ ေရာက္ရွိေနျခင္းပါ။
ပုဒ္မ-၄၃၆ ျပင္ဆင္ႏုိင္ေရးအတြက္ ျပည္သူ႔မ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈတစ္ရပ္ကို တစ္ႏိုင္ငံလုံး အတုိင္းအတာျဖင့္ ေပၚေပါက္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကျခင္းပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့အသြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ျပည္သူ႔လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ပါေစ။
ဘူးသီးေတာင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ထားရွိေပးေရးအတြက္ ရခုိင္ျပည္သူမ်ားမွ ေတာင္းဆိုေနၾကျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ပါေစ။
အိမ္နီးနားျခင္းႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံအာဏာ သိမ္းမႈေၾကာင့္ လႈိင္းဂယက္သဖြယ္ျဖစ္လာတဲ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့အေရးကို ျပည္သူမ်ား နားလည္သေဘာ ေပါက္ႏိုင္ၾကၿပီး ထိုအသြင္မ်ဳိး၊ ထိုအေနအထားမ်ုဳိးသုိ႔ မေရာက္ႏိုင္ေအာင္ တိုင္းျပည္ကိုခ်စ္တဲ့ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ားက ၀ိုင္း၀န္းေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ၾကပါေစ။
အကယ္၍သာ ဂႏၳဓူတ ၀ိပႆနာဓူတ အလုပ္မ်ားကို ေၾကာင့္ၾကမဲ့ လုပ္ေနၾကတဲ့ ရဟန္းသံဃာ ေတာ္မ်ားဟာ၊ တရားဓမၼျဖင့္ ၿငိမ္ခ်မ္းစြာ ေနလိုတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ အဇာတသတ္လို ဖခင္ကို နန္းခ်ၿပီး၊ တိုင္းျပည္အာဏာကို သိမ္းယူခဲ့တဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြမွာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဘုရားရွင္လို က်င့္ႀကံၾက မည္ျဖစ္ ေသာ္လည္း ႏွစ္ျပည္ေထာင္ ေသြးေခ်ာင္းစီးႏုိင္တဲ့ အေရးမ်ဳိးေတြမွာေတာ့ ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ့ အေနအထားဟာ ဘုရားရွင္ သြားေတာ္မူတဲ့ လမ္းအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သုံးၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဘုရားရွင္ က်င့္သုံးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မွားျခင္း၊ မွန္ျခင္းကို မေ၀ဖန္လိုပါ။ လုပ္သင့္ျခင္း၊ မလုပ္သင့္ျခင္းဆိုတာကိုသာ တရားဓမၼႏွင့္အညီ ႏွလုံးသြင္းႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏုိင္ၾကပါေစ။
(သရုပ္ေဖာ္ ပန္းခ်ီ ဦးဘၾကည္၊ အင္တာနက္ေပၚက ရပါတယ္)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
ျမတ္စြာဘုရားဟာ ဓမၼ တနည္းအားျဖင္႔ အမွန္တရားနဲ႔ တရားမွ်တမွဳနဲ႔အညီ က်င္႔သံုးသြားခဲ႔တယ္လို႔ တပည္႔ေတာ္ နားလည္ပါတယ္ အရွင္ဘုရား။ ဓမၼဟာ နယ္နမိတ္၊ ေဘာင္၊ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ စတဲ႔စတဲ႔ ေဘာင္ေတြကို လြန္ေျမာက္ပါတယ္။ Dhamma transcends all boundaries. ဘုရားဟာ ကိုယ္႔လူမ်ိဳး၊ ကိုယ္႔ႏိုင္ငံဆိုတဲ႔ ဘက္ကို မလိုက္ပါဘူး။ Bias မထားပါဘူး။ မဟာျမိဳင္ေတာရဆရာေတာ္ရဲ႕ စကားအရဆိုရင္ My religion is my life. တနည္းေျပာရရင္ My way of living ပါပဲ။ ပိုျပီးအေသးစိတ္ေျပာရရင္ My daily activities လို႔ သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ျပဳသမွ် ကံသံုးပါးစလံုး အက်ံ ဳး၀င္ပါတယ္။ ဘယ္သူက ဘယ္ဘာသာ၀င္ေျပာေျပာ၊ ဘယ္ေလာက္ေလ႔လာေလ႔လာ ကိုယ္႔ရဲ႕ကံသံုးပါးကပဲ ဘယ္လို၊ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာကို အမွန္တကယ္ ေဖာ္ျပေနတာပါဘုရား။
ဘုရားရွင္ဟာ ျပည္သူေတြရဲ့အက်ဳိးကို ေရွးရႈၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရားကို ေဟာခဲ့တယ္။
ျမတ္စြာဘုရားဟာ တစ္ေလာကလံုးရဲ႕(လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ အပါအ၀င္ သတၱ၀ါအားလံုး) အက်ိ ဳးအတြက္ ေဟာခဲ႔ပါတယ္။ ႔ၾသကာသေလာက သို႔မဟုတ္ သက္မဲ႔ေလာကကိုလည္း မထိခိုက္ေစခဲ႔ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ေတြ နားယဥ္ေနတဲ႔ လြတ္လပ္မွဳဆိုတာကို ကာလာမသုတ္ကို ေလ႔လာၾကည္႔ရင္ အျမင္႔ဆံုးျဖစ္တဲ႔ ခံစားမွဳ သို႔မဟုတ္ ေ၀ဒနာမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း (Freedom of Suffering or Cessation of Suffering) နိကၡမအထိ က်ယ္ျပန္႔ နက္ရွိဳင္းပါတယ္။