ၿငိမ္းခ်မ္းေအး – အေျခခံ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲမႈ

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အဓိက ျပႆနာ အားလံုးရဲ႕ ေရေသာက္ျမစ္ဟာ က်င့္သံုးတဲ့ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္၊ တနည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား အားလံုးနဲ႔ ပတ္သက္ ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ မူဝါဒ၊ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ အေပၚမွာ မူတည္တယ္။  စနစ္ အေပၚမူတည္ၿပီး တြဲလ်က္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီး၊ မူဝါဒ အသီးသီး၊ အေတြးအေခၚ သေဘာတရား အသီးသီးကေန အျခား ႏိုင္ငံ့ က႑ ေတြ ျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး စတာေတြရဲ႕ တိုးတက္မႈ၊ ဆုတ္ယုတ္မႈေတြကို ျဖစ္ေပၚလာေစတယ္။

ျပႆနာ တရပ္ ကို အေျဖရွာတဲ့ ေနရာမွာ ျဖစ္ေပၚအေျခတည္လာေစခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ သူ႔ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ နဲ႔ လက္ရွိ ပကတိ အေျခအေနကို ေလ့လာသေဘာေပါက္ထားမွသာ မွန္ကန္တဲ့ အေျဖတခုကို ရွာႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။  ဒီသေဘာဟာ သခ်ၤာပုစၦာ တပုဒ္ ကို အေျဖရွာ တဲ့ေနရာက စလို႔ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ျပႆနာ ကို ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာ အထိ အတူတူပါပဲ။

ဗမာ့ ႏိုင္ငံေရး ဓေလ့မွာ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဟာ ရာစုဝက္ေက်ာ္ ရွင္သန္ခဲ့ၿပီး ဒီစနစ္ဆုိးရဲ႕ ဓေလ့၊ အေတြးအေခၚ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႔ လကၡဏာ ေတြဟာ မ်က္ေမွာက္ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္လို႔ နာမည္အေခၚတပ္ႏိုင္ေနၿပီျဖစ္တဲ ယခု အခ်ိန္ထိ ဆက္လက္ အျမစ္တြယ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္။  ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ဖို႔ရာမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အေျခတည္ေစခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ အခ်က္မ်ားစြာ နဲ႔ စနစ္ဆိုးရဲ႕ အက်ိဳးဆက္မ်ားစြာကို အေျခခံက်က် ဦးစြာ သေဘာေပါက္နားလည္ထားဖို႔ လိုတယ္။

စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တိုင္းျပည္မွာ ေပၚေပါက္လာရျခင္းဟာ ဗမာ့ သမိုင္းေခတ္ဦး တိုင္းျပည္တည္ေထာင္ခ်ိန္ကစၿပီး စစ္အင္အားကို အေျချပဳျခင္းျဖင့္သာ ႏိုင္ငံ့တဝွမ္း လူမ်ိဳးစုေတြရဲ႕ စည္းလံုေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္ငံထူေထာင္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ၊ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းမွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္မႈ ျဖစ္စဥ္၊ တနည္းအားျဖင့္ စစ္တပ္ အခန္းက႑ တစိတ္တပိုင္း ပါဝင္ခဲ့ျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား စည္းလံုးမႈ ၿပိဳကြဲႏိုင္တဲ့ ေနာက္ခံ အေျခအေန၊ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ စြဲကပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျခားလႊမ္းမိုးမႈ အေပၚ ထားရွိတဲ့ အေၾကာက္ သံသယ နဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ ျပင္းထန္မႈ၊ စစ္သူရဲေကာင္း ဝါဒ ကိုးကြယ္မႈ၊ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ လူစြဲ၊ အယူအဆ ဝါဒစြဲ ျပင္းထန္မႈ၊ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား မဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၊ ပညာ အေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရး မရရွိခဲ့ျခင္း စတဲ့ အေၾကာင္းခ်က္ႀကီးမ်ားေၾကာင့္ လို႔ ေယဘုယ် ဆိုႏိုင္တယ္။

ေရွး စစ္ဘုရင္မ်ား ေခတ္ကတည္းက အျမစ္တြယ္လာခဲ့တဲ့ လက္နက္ျဖင့္ ျပႆနာ အရပ္ရပ္ကို ေျဖရွင္းမႈ ဓေလ့၊ ကိုလိုနီေခတ္ ကၽြန္ဘဝ လြတ္ေျမာက္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အေရးပါခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ႏိုးၾကားမႈ၊ ဝါဒေရးရာျပင္းထန္မႈ၊ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး မွာ ျပည္သူအမ်ားစုရဲ႕ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈခံခဲ့ရတဲ့ တပ္မေတာ္ စတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦး ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစခဲ့တယ္။

လြတ္လပ္စ ဗမာျပည္မွာ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ျမန္မာ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အသီးသီးရဲ႕ ႏိုးၾကားေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒဟာ လူမ်ိဳးေရး အျမင္ က်ဥ္းေျမာင္းမႈအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာတာေၾကာင့္ လူမ်ိဳးစု အခ်င္းခ်င္းၾကား ပဋိပကၡဟာ ႀကီးမားလာတယ္။  ဒီအေနအထားမွာ အရိုးစြဲလာခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ ျပႆနာ ေျဖရွင္းနည္းဟာ ပိုမို အသက္ဝင္ အသံုးခ်လာတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ အယူဝါဒေရးရာ စစ္ပြဲေတြသာမက တိုင္းရင္းသားေရးရာ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးေတြပါ ေပၚလာၿပီး တိုင္းျပည္ဟာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာတည္စမွာပဲ ျပည္တြင္းစစ္ႏြံထဲ နစ္ခဲ့ရတယ္။  လက္နက္ကိုင္လမ္းစဥ္ကို မေရြးခ်ယ္ဘဲ ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔  အေျဖရွာဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားဟာလည္း ျမန္မာ အမ်ားစု ႀကီးစိုးတဲ့ အစိုးရ ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး သေဘာထား မမွန္ကန္မႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာခြဲေဝမႈ မညီမွ်မႈ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကို မွ်တစြာ ခြဲေဝႏိုင္ျခင္းမရွိမႈ၊ အေျခခံဥပေဒ မွာကိုက တျပည္ေထာင္စနစ္ သေဘာသက္ေရာက္ေနမႈ တို႔ေၾကာင့္ အရာမထင္ခဲ့ဘဲ ျပည္တြင္းစစ္ဟာ ဆက္လက္ သက္ဆိုးရွည္ခဲ့ရတယ္။  အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ဦးေဆာင္တိုက္ေနရတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ပိုႀကီးမားလာခဲ့တယ္။

ဒါ့အျပင္ လြတ္လပ္ေရး ေခတ္ဦးမွာပဲ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားက်ဴးေက်ာ္ခံရမႈ တရုတ္ျဖဴအေရးအခင္းဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အေရးပါမႈကို တိုးလာေစခဲ့တယ္။  တရုတ္ျဖဴ က်ဴးေက်ာ္မႈ ခုခံကာကြယ္စစ္ အေၾကာင္းျပခ်က္၊ စစ္ပြဲရံပံုေငြေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ စစ္တပ္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို စတင္ခ်ဳပ္ကိုင္ခြင့္ရလာတယ္။  ဒီလိုနဲ႔  စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရး က႑ေတြမွာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားႏိုင္မႈရဲ႕ သေဘာ နဲ႔ အရသာ ကို စတင္သိလာခဲ့ၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ ႏိုင္ငံၿပိဳကြယ္မယ့္ အႏၱရာယ္ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတဲ့ ဝါဒျဖန္႔ မုသား စကားလံုးေတြနဲ႔ စစ္တပ္ႀကီးစိုးေရးဝါဒ၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို တိုင္းျပည္မွာ စတင္ေဖာ္ေဆာင္လာႏိုင္ခဲ့တယ္။

စတင္ ေဖာ္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရး လမ္းစဥ္တခုကို အေပၚယံ ဟန္ျပ အေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၿပီး အတြင္းသေဘာမွာေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ စစ္တပ္ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ အစဥ္အျမဲ တည္ျမဲေစဖို႔အတြက္ စစ္ဝါဒႀကီးစိုးေရးဝါဒ နဲ႔  အေတြးအေခၚေတြကို လူထုဆက္သြယ္ေရး ၾကားခံ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ တဆင့္ အႀကီးအက်ယ္ တင္သြင္းလာခဲ့တယ္။  စစ္တပ္ရဲ႕ အေရးပါမႈ မေလ်ာ့ပါးေစဖို႔ရာ လူမ်ိဳးစု ပဋိပကၡ ျပႆနာကိုလည္း ေျဖာင့္မတ္၊ မွန္ကန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး သေဘာ နဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ မႀကိဳးစားဘဲ၊ သေဘာထား တင္းခ်ီ တခါ၊ ေလွ်ာ့ခ်ီ တလွည့္ ႏိုင္ငံေရး ၊ စစ္ေရးကစား ႀကိဳးရွည္ရွည္လွမ္းထားခဲ့ကာ ျပည္တြင္းစစ္ ကို ေမြးထား စစ္မီး ဆက္လက္ ေတာက္ေလာင္ေစခဲ့တယ္။

ဒီလို ျပည္သူက အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္ ဆိတ္သုန္းေပ်ာက္ကြယ္ မႈ နဲ႔ အတူ လူပုဂၢိဳလ္ တဦးတေယာက္၊ အဖြဲ႕အစည္း တခုတည္းကသာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အခန္းက႑ အရပ္ရပ္မွာ အတိုင္းအဆမရွိ  အာဏာရ အလံုးစံု ခ်ဳပ္ကိုင္ ျခယ္လွယ္ထားႏိုင္မႈရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ အလားအလာေကာင္းေတြမ်ားစြာ ရွိခဲ့တဲ့ တိုင္းျပည္ဟာ ဘက္ေပါင္းစံုက ခၽြတ္ျခံဳက်၊ အလံုးစံု ပ်က္စီးေနတဲ့ က်ရံႈးႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ရတယ္။

ဒီလို အေနအထားနဲ႔ တိုင္းျပည္မွာ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး လူထုပညာေပး နဲ႔  ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရ သေဘာ နဲ႔  ဆႏၵ မွာသာ လံုးလံုး မူတည္ေနတဲ့အတြက္ အုပ္စိုးသူ ေဖာ္ေဆာင္ေစခ်င္တဲ့ ပံုစံ၊ စနစ္ နဲ႔  အေတြးအေခၚသာ လူထုၾကား အဓိက ရွင္သန္လာခဲ့ရတယ္။  ထို႔အတူ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈ သမိုင္းက စလို႔ ႏိုင္ငံ့အေရးမွာ ေရွ႕တန္းက ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ လူငယ္ေက်ာင္းသား လူတန္းစားကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္အစိုးရ ဟာ အာဏာကို ၿခိမ္းေျခာက္လာႏိုင္တဲ့ ပုန္ကန္သူ အစုအဖြဲ႕ အျဖစ္ ျမင္ကာ ရန္သူသဖြယ္ဆက္ဆံ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖိႏွိပ္ သင္းကြပ္ျခင္း သာ စနစ္တက် ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ တိုင္းျပည္မွာ အေတြးအေခၚ လြတ္လပ္ က်ယ္ျပန္႔၊ အသိ ဉာဏ္ ျမင့္မား ရင့္သန္႔တဲ့ ပညာအေျချပဳ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ အားနည္းခဲ့ရတယ္။

ျပည္သူ႔ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္မွာ အေျခခံ တည္ရွိတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ သတင္းမီဒီယာ၊ လူမႈ႕အဖြဲ႕အစည္း၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း၊ ျပည္သူ စတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ မ႑ိဳင္အသီးသီး လြတ္လပ္သီးျခား ရပ္တည္ ေဖာ္ေဆာင္ကာ အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲ ျပဳ ဟန္ခ်က္ညီ ထိန္းညွိ၊ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမႈ မ်ိဳး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မဲ့လာခဲ့တဲ့အတြက္ က႑အသီးသီးက အစုအဖြဲ႕ အသီးသီးရဲ႕ အရည္အခ်င္း၊ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ နဲ႔ အေတြးအေခၚဟာ အကန္႔အသတ္အမ်ားႀကီးနဲ႔ တည္ရွိေနခဲ့တယ္။

ဒီလိုအျခအေနကေန အစိုးမရတဲ့ အစိုးရ၊ တာဝန္မေက်တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ စနစ္မက်တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ မတရားတဲ့ တရား ဥပေဒ၊ ယိမ္းယိုင္ ပ်က္စီ ျခစားေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္၊ ခိုင္မာတဲ့ မူမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္း၊ တာဝန္မယူ အရည္အခ်င္းမျပည့္တဲ့ သတင္းမီဒီယာ၊ အားနည္းတဲ့ လူမႈ႕အဖြဲ႕အစည္း၊ အဆင့္အတန္းမမီ၊ မလြတ္လပ္၊ ေဘာင္က်ဥ္းတဲ့ ပညာေရးစနစ္ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆ ေမွာင့္မွား၊ အေတြးအေခၚ မရင့္က်က္၊ တာဝန္မသိ၊ က်င့္ဝတ္မဲ့၊ အခြင့္အေရးနားမလည္တဲ့ ျပည္သူေတြကို မ်ိဳးဆက္ ႏွစ္ဆက္ စာ မက ေမြးထုတ္ေပးလိုက္တယ္။

ဒီအေျခအေနဟာ တိုင္းျပည္မွာ အျမစ္တြယ္ခဲ့တဲ့ ပင္မေရေသာက္ျမစ္ ေရာဂါ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ ဆိုးေၾကာင့္ တြဲလ်က္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေဘးထြက္ အက်ိဳးဆက္ ေရာဂါ အဖံုဖံု ရဲ႕ သြင္ျပင္ လကၡဏာ စံု ျဖစ္တယ္။  လက္ရွိ ဗမာ့လူအဖြဲ႕အစည္းမွာ ရွိတဲ့ အစိုးရ အပါအဝင္ လူမႈ ႏိုင္ငံေရး အစုအဖြဲ႕ အုပ္စု၊ လူမႈအလႊာအသီးသီက ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းရမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ပကတိ အေျခအေန ျပႆနာမ်ားလည္း ျဖစ္တယ္။

ဒီလို တိုင္းျပည္ ျပႆနာရဲ႕ အေၾကာင္း၊ အက်ိဳး နဲ႔  ေနာက္ခံ အေျခအေနကို လက္ရွိအစိုးရ အပါအဝင္ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အုပ္စု အသီးသီးက ပကတိ အမွန္အတိုင္း သိနားလည္၊ မ်က္ကြယ္မျပဳ ျမင္လာႏိုင္စြမ္းတဲ့ အခ်ိန္က်မွာသာ မွန္ကန္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈက ေနာက္က လိုက္လာႏိုင္မွာပါ။

စစ္အာဏာရွင္စနစ္ မေကာင္းေၾကာင္းကို တိုင္းျပည္ မြဲျပာအက်ခံၿပီး သိခဲ့လို႔ ယခင္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကေန ျပည္သူက စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရွိတယ္ (ဆိုတဲ့)၊ ျပည္သူကို အလုပ္အေကၽြးျပဳတယ္ (ဆိုတဲ့)၊ ျပည္သူ႕အစိုးရ စနစ္ ကို ေဖာ္ေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက မ႑ိဳင္ႀကီး သံုးခုျဖစ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး ကို သီးျခား ခြဲထုတ္လိုက္ႏိုင္ၿပီ ျဖစ္တဲ့ အရပ္သား အစိုးရ (ယခုေလာေလာဆယ္ စစ္တပိုင္း အစိုးရ) နဲ႔  ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ေပၚေပါက္လာျခင္းဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပႆနာအားလံုးအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈ မဟုတ္လားလို႔ ဆိုလာခဲ့ရင္ အျပည့္အဝ မွန္တယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ေသးပါ။  မွန္ကန္တဲ့ ေျဖရွင္းမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚကို စေရာက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္စဥ္တခုသာ လို႔ပဲ ဆိုႏိုင္ပါေသးတယ္။

ဒီေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာ ယခင္ စစ္အစိုးရ စိတ္ႀကိဳက္ဖန္တီး ပံုေဖာ္ခဲ့တဲ့ စစ္ဝါဒ ထာဝရ ရွင္သန္စိုးမိုးေရး လမ္းစဥ္ အေျချပဳ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒက ေရွ႕ဆက္လက္ေဖာ္ေဆာင္ရမယ့္ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈ လမ္းခရီးအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ အဟန္႔အတား အေနနဲ႔  ရွိေနတယ္။  ႏိုင္ငံျပန္လည္ တည္ေထာင္မႈ အေျခခံအုတ္ျမစ္ မမွန္တဲ့အတြက္ အေျခမခိုင္ရင္ အျမင့္ကို မလွမ္းႏိုင္တဲ့သေဘာ၊ အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာ ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း ဒီအခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံ့အနာဂတ္မွာ တိုင္းရင္းသာ လူမ်ိဳးစု၊ လူနည္းစု အားလံုး ဆူၾကံဳနိမ့္ျမင့္မေရြး ၿငိမ္းခ်မ္းစည္ပင္ဝေျပာေရးအတြက္ ႀကိဳးစားေဖာ္ေဆာင္ရမယ့္ အစိုးရ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ အစုအဖြဲ႕အသီးသီး ရဲ႕ ေရွ႕ေျခလွမ္းေတြကို တုတ္ေႏွာင္ထားတဲ့ သံမဏိ ႀကိဳးေတြလည္း ျဖစ္တယ္။

ဒီအေျခခံဥပေဒ ေႏွာင္ႀကိဳးဟာ အခ်ိန္ကာလ အတိုင္းအတာ တခုအထိသာ တည္ရွိမယ့္ အခက္အခဲ အတားအဆီး ျဖစ္တယ္၊ ေနာင္မွ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျဖေလွ်ာ့ ေျပာင္းလဲသြားႏိုင္မွာပါလို႔ ယူဆထားခ်က္ေတြဟာလည္း စစ္အုပ္စု က်ားႀကီး သနားမွ ႏြားခ်မ္းသာမယ့္ သေဘာ၊ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ေျခေျချမစ္ျမစ္ မျပႏိုင္၊ ေရာရမ္းမွန္းဆ စိတ္ကူးယဥ္ေနရတဲ့ ေန႔ခင္းအိမ္မက္ အဆင့္ထက္ မပိုေၾကာင္းဟာ စစ္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံေရး သက္တမ္းၾကာလာေလ ထင္ရွားလာေလ ျဖစ္တယ္။  ယခုလို “၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ” နီးခ်ိန္ မွာ ျပင္ဆင္မႈ မရွိေသးတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ ေတြ၊ ထပ္မံ တင္းက်ပ္တဲ့ မႈလီ အကန္႔အသတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရင္ ပိုလို႔ေတာင္ ထင္ရွားလာတယ္။

စစ္ဝါဒ မ႑ိဳင္ အေျခခံဥပေဒ ကို အခ်ိန္ကာလ တခုမွာ ျပင္ႏိုင္တယ္ဆိုဦးေတာ့ အဆံုးစြန္ေသာ စစ္မွန္တဲ့ တကယ့္ အေျပာင္းအလဲ၊ မွန္ကန္တဲ့ ျပႆနာ ေျဖရွင္းမႈအဆင့္ကို မေရာက္ေသးပါ။

အေၾကာင္းက ဗမာ့ လူမႈအေဆာက္အအံုရွိ စစ္အုပ္စုေနာက္ခံ အစိုးရ အပါအဝင္ လူ႔အလႊာအားလံုးရဲ႕ အတြင္း အဇၥ်တၱသႏၱာန္မွာ ရာစုႏွစ္ဝက္ေက်ာ္ အရိုးစြဲ စိမ့္ဝင္ရင္းနဲ႔ ယံုၾကည္မွတ္ယူခံယူလာေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဆိုး အက်င့္စရိုက္၊ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚ ေဟာင္းေတြကို အေျခခံက်က် တြန္းလွန္ ဖယ္ရွား ေတာ္လွန္ႏိုင္စြမ္း မရွိရင္ ဒီအေျပာင္းအလဲဟာ အေၾကာင္းကိုသိလို႔ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းဖို႔ ေျပာင္းလဲတဲ့ ယုတၱိစဥ္ ေျပာင္းလဲမႈသေဘာ မဟုတ္ဘဲ၊ စစ္အုပ္စု နဲ႔ အေပါင္းအပါ တသိုက္ အေနအစားေခ်ာင္ဖို႔ သက္သက္ အေပၚယံ အေရခြံေျပာင္းလဲမႈ၊ အတြင္းအႏွစ္ ဗလာ အကာသက္သက္ အေျပာင္းအလဲပဲ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ ျဖစ္တယ္။

ဒီသေဘာမ်ိဳး၊ ဒီလို အေျပာင္းအလဲမ်ိဳးနဲ႔ေတာ့ တိုင္းျပည္ ရဲ႕ နာတည္ရွည္ ေရာဂါႀကီး အစံုစံု မွ အစြယ္အပြား အဖုအပိန္႔၊ အေရာင္အရမ္း တခ်ိဳ႕ကို ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသေကာင္း ကုသႏိုင္ေပမယ့္ ပင္မေရာဂါကိုေတာ့ အျမစ္ျပတ္ ကုသႏိုင္စြမ္း မရွိပါ။

ဒီသေဘာနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသားအေရး၊ လူမႈ၊ စီးပြား၊ က်န္းမာ၊ ပညာ ျပႆနာ အစံုစံုကို စနစ္ဆိုး ေျမလွန္ အဆံုးတိုင္ ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ ေျဖရွင္းႏိုင္စြမး္ ရွိမွာမဟုတ္ပါ။  ဒီလို ေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္းမရွိရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြဟာလည္း ထပ္ေက်ာ့ေနမွာသာျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးဆက္ ဆိုးက်ိဳးေတြဟာလည္း ဆက္လက္တည္ရွိေနမွာသာ ျဖစ္တယ္။

ဒါဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ပံုစံေျပာင္း တည္ရွိျခင္း တမ်ိဳးသာ ျဖစ္ေနကာ ဒီမိုကေရစီ သေဘာထား၊ အေတြးအေခၚ၊ အခြင့္အေရး အႏွစ္သာရ ျပည့္ဝကာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္း၊ စံညႊန္းမီ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာ၊ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရး အသိအမွတ္ျပဳ၊ လူမႈ၊စီးပြား၊ပညာ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳး၊ ယဥ္ေက်းၿငိမ္းခ်မ္းသာယာဝေျပာတဲ့ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ႏိုင္ငံႀကီး တႏိုင္ငံ ကမၻာအလယ္မွာ ေဖာ္ေဆာင္လာႏို္င္ဖို႔ဟာ အလွမ္းေဝးေနဦးမွာ ျဖစ္တယ္။

တိုင္းျပည္မွာ စစ္အာဏာရွင္ စရိုက္ နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ဝိေသသ လကၡဏာ ေတြကို ေတာ္လွန္ ႏိုင္တဲ့ အေျခခံ အေတြးအေခၚ အေျပာင္းအလဲ အမွန္တကယ္ ေဖာ္ေဆာင္လာႏိုင္ဖို႔က ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက လူတဦးခ်င္းမွာ က်င့္ဝတ္ တာဝန္ ရွိပါတယ္။  ကိုယ့္မွာ စြဲကပ္ေနတဲ့ စနစ္ဆိုးေစာ္နံ အက်င့္ စရိုက္၊ အေတြးအေခၚ အပုပ္အပြ အသိုးအေဆြး ေတြကို ခြာခ်ႏိုင္ဖို႔က တဦးခ်င္းက စ ရမွာပါ။  အေျခခံ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲမႈ “Mindset Change” က ေဘာင္းဘီခၽြတ္၊ အရပ္သား အေရျခံဳ သမၼတ အတြက္ လိုသလို လူတဦးခ်င္း အတြက္လည္း လိုတယ္။

ေဆာင္းပါး အစမွာ ဆိုခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ စတင္ အျမစ္တြယ္ ရျခင္း အေၾကာင္း သေဘာေတြကို လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ရဲ႕ လူတဦးခ်င္း က နားလည္ စြန္႔ပစ္ႏိုင္ရပါမယ္။  စနစ္ဆိုး ဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အတြင္း သေဘာကို ထိခိုက္ သက္ေရာက္ခဲ့သလို အခုတဖန္ လူ႔အသိုင္းအဝန္းက လူတဦးခ်င္း ရဲ႕ အတြင္းစိတ္ ေျပာင္းလဲမႈကေန စနစ္ဆိုးကို အရင္းတိုင္ ျပင္ဖို႔ ျပန္လည္ ႀကိဳးစားရမွာပါမယ္။  ဒါမွသာ အဆိုးသံသရာ “Vicious Circle” က အလံုးစံု လြတ္ေျမာက္ႏိုင္မွာပါ။

ပေဒသရာဇ္ စစ္ဘုရင္ သူရဲေကာင္း ဝါဒ မိႈင္းတိုုက္ခံ ထိထားလို႔ စစ္ဘင္ခရာ သံေလးၾကား၊ စစ္ခ်ီေတးေလးမ်ား ဟစ္ရင္ စစ္ေသြးေလး ၾကြခ်င္၊ အလံကေလး တလူလူ လႊင့္ရင္ အမ်ိဳးဂုဏ္ ဇာတိ မာန္ ေတြ ထ ခ်င္၊ ပုဂံ ေနာက္ခံပံုေတြျပ “ခမ္းနားေလေသာ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား..” ေအာ္ရင္ “မဟာ ျမန္မာ.. ကြ” လို႔ ကေယာင္ေခ်ာက္ခ်ား ေၾကြးေၾကာ္ခ်င္တဲ့ မိမိ စိတ္အခံ ကိုပဲ အရင္ ျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေစခ်င္ေၾကာင္း ေထာက္ျပရင္း “အေျခခံ အေတြးအေခၚ ေျပာင္းလဲမႈ” မရွိ မျဖစ္ လိုအပ္ပံု သေဘာကို တင္ျပလိုက္ေၾကာင္းပါ။

ၿငိမ္းခ်မ္းေအး

(ေခတ္ေမာင္း အြန္လိုင္းစာေစာင္ အတြဲ (၁) ၊ အမွတ္ (၃)၊ ဇူလိုင္၊ ၂၇၊ ၂၀၁၂ ခွႏွစ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။  ယခု ျပန္လည္ တည္းျဖတ္ ျပင္ဆင္ကာ မိုးမခတြင္ ထပ္မံေဖာ္ျပသည္။)

---

သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ