ရသေဆာင္းပါးစုံ လူမ်ား၊ ရုုပ္ပုုံလႊာမ်ား

စာေရးဆရာတေယာက္ကို စာေပဆိုင္ရာ ေျခရာေကာက္ျခင္း (၁)

ေမာင္ေဖသက္နီ
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၄

Stratford-upon-Avon, Shakespeare
(Chris Cole/Getty)
(၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၈ ရက္ေန ့ ဘီဘီစီ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ ၀က္ဆိုဒ္ BBC Travel ရဲ့ ေဆာင္းပါးက႑မွ  http://www.bbc.com/travel/feature/20140218-following-in-the-bards-footsteps-literally – မတ္ ဘိုလ္တန္ Matt Bolton ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီ ဘာသာျပန္ပါတယ္။)

စာေပေတြ ဖန္တီးေရးသားျခင္းေတြမလုပ္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ၿဗိတိသွ် စာေရးဆရာႀကီး၊ ျပဇာတ္ဆရာႀကီးနဲ ့

ကဗ်ာဆရာႀကီး ၀ီလ်ံ ရွိတ္စပီးယား William Shakespeare ဟာ လမ္းေလွ်ာက္တာကို လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိပါတယ္။ ပံုမွန္အရဆိုရင္ သူေနထိုင္ရာ “စထရတ္ဖို ့အပ္ေပၚန္ေအဗြန္ Stratford-Upon-Avon”ကေန လန္ဒန္ၿမိဳ ့ေတာင္ပိုင္းက ျပဇာတ္ရံုေတြရွိတဲ့ လန္ဒန္ၿမိဳ ့ေတာင္ပိုင္းကို လမ္းေလွ်ာက္ေလ့ရွိ ပါတယ္။ သူေရးစပ္ ခဲ့ဖူးတဲ့ ပ်ိဳ ့၊ ေမာ္ကြန္းေတြထဲမွာ သူ လမ္းေလွ်ာက္ခဲ့တာေတြ အားလံုးေပါင္းလိုက္ရင္ ၁၄၆ မိုင္ ရွိတယ္လို ့ ေရးသားခဲ့ေတြ အရ သိရွိရပါတယ္။ ပ်ိဳ ့၊ ေမာ္ကြန္းေတြသေဘာအရ အသံအတက္ပိုင္း၊ အသံအက်ပိုင္းအရ စာေၾကာင္းေတြကို အဂၤလန္ႏိုင္ငံ အေနာက္အလယ္ပိုင္းေဒသကေရးဟန္အတိုင္း ေရးစပ္ဖြဲ ့ဆိုခဲ့တာပါ။ သူသာ အသက္ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ အခု လာမယ့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္ေန ့ဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၅၀ ျပည့္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ သူ ့ကို ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကသူေတြဟာ သူေရးသားခဲ့တာေတြ၊ ဖန္တီးခဲ့တာ ေတြကို ျပန္လည္ေဖၚထုတ္ဖို ့ႀကိဳးစားေနၾကပါၿပီ။ ထပ္တူမက်ရင္ ေတာင္ အတိအက်နည္းပါးမ်ိဳးအထိေပါ့။

 

ရွိတ္စပီးယားကို ၾကည္ညိဳေလးစားတဲ့ စထရတ္ဖို ့မွာေနထိုင္တဲ့ ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္နဲ ့ ဂီတပညာရွင္ ပီတာ ဂြ်န္ တစ္ခ်္မာ့ခ်္ Peter John Titchmarsh ဟာ “ရွိတ္စပီးယား က်င့္ႀကံလမ္းစဥ္အတိုင္း” ျပဳမူေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရွိတ္စပီးယားလိုမ်ိဳး ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသူတေယာက္ ျဖစ္လာ ႏိုင္ဖို ့ျမင္း၊ လားလမ္း (အရင္တုန္းက အခုလမ္းကို ျမင္းေတြ၊ လားေတြပဲ အသံုးျပဳခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ျမင္း၊ လားလမ္းလို ့ေခၚေ၀ၚတာပါ) နဲ ့ တျခားလမ္း အနည္းငယ္ကိုပဲ သူ အသံုးျပဳခဲ့တာပါ။ ပီတာ ဂြ်န္ တစ္ခ်္မာ့ခ်္ ဟာ လန္ဒန္ၿမိဳ ့ေတာ္ႀကီးကိုသြားတဲ့လမ္းကို သိသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း စာေရးဆရာႀကီး သြားခဲ့တဲ့လမ္းဆိုၿပီး လူေတြ သိသြားေစဖို ့ သူ ေခါက္တုံ ့ေခါက္ျပန္ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

 

ရွိတ္စပီးယားဟာ ၁၅၈၅ ခုႏွစ္ကေန ၁၅၈၈ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း လန္ဒန္ၿမိဳ ့ကို ပထမဆံုးေရာက္ဖူးခဲ့ခ်ိန္တုန္းက သူ ့အသက္ဟာ ၂၁ ႏွစ္ ေလာက္ပဲရွိ ေသးတယ္လို ့ သုေတသီေတြက ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ သူဟာ အစပိုင္းမွာ ျပဇာတ္ရံုေတြရွိတဲ့ေနရာေတြကို ေျခလ်င္ပဲသြား ေရာက္ခဲ့တာပါ။ “ကုန္က် စရိတ္လည္းသက္သာတယ္။ အကုန္သက္သာတာဆို ျမင္းကုန္းႏွီး အေကာင္းစားေတြ အဲဒီ့ အခ်ိန္က ေပၚကိုမေပၚေသးဘူး။ ေပၚလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ေစ်းက သိပ္မႀကီးေတာ့ပဲ အေတာ္ေလးတည္ၿငိမ္ေနပါၿပီ” လို ့”ရွိတ္စပီးယားလမ္းစဥ္ အစည္းအရံုး Shakespeare’s Way Association” ရဲ့ အတြင္းေရးမွဴး ဂ်ဲန္းနီ ေဒးဗစ္ ဆန္ Jenny Davidson က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

 

သုေတသီေတြဟာ သူတို ့ရွာေဖြလို ့ရႏိုင္သမွ် သမိုင္းေတြကတဆင့္ စာေရးဆရာႀကီး ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေလ့လာခဲ့ၾကေပမယ့္ အဲဒီ့ ျမင္းလမ္းေၾကာင္းကိုေတာ့ မေတြ ့ခဲ့ၾကပါဘူး။ ရွိတ္စပီးယားနဲ ့ပတ္သက္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ဂ်ဲန္းနီ ေဒးဗစ္ဆန္က ဆက္လက္ရွာေဖြေနပါ တယ္။ “ ဟိုင္းေ၀းလမ္းမႀကီး M40 ဒါမွမဟုတ္ လန္ဒန္ၿမိဳ ့လယ္မွာရွိတဲ့ ဂရင္းယူနီယံ ေရထုတ္ေျမာင္းေတြ ရွိတ္စပီးယားေခတ္တုန္းက မေပၚေသး ပါဘူး” လို ့ သူမက ဆက္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

 

သုေတသီေတြဟာ သူတို ့ရွာေဖြလို ့ရႏိုင္သမွ် သမိုင္းေတြကတဆင့္ စာေရးဆရာႀကီး ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ေလ့လာခဲ့ၾကေပမယ့္ အဲဒီ့ ျမင္းလမ္းေၾကာင္းကိုေတာ့ မေတြ ့ခဲ့ၾကပါဘူး။ ရွိတ္စပီးယားနဲ ့ပတ္သက္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ဂ်ဲန္းနီ ေဒးဗစ္ဆန္က ဆက္လက္ရွာေဖြေနပါ တယ္။ “ ဟိုင္းေ၀းလမ္းမႀကီး M40 ဒါမွမဟုတ္ လန္ဒန္ၿမိဳ ့လယ္မွာရွိတဲ့ ဂရင္းယူနီယံ ေရထုတ္ေျမာင္းေတြ ရွိတ္စပီးယားေခတ္တုန္းက မေပၚေသး ပါဘူး” လို ့ သူမက ဆက္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

 

သမိုင္းအခ်က္အလက္ေတြ တိက်၊ မတိက် သိပ္ဂရုမစိုက္ရင္ေတာ့ ျမင္းလမ္းေၾကာင္းဟာ အမွန္ဆံုးလို ့ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက သိုးေက်ာင္း သားေတြဟာ ကြင္းက်ယ္ႀကီးေတြကိုျဖတ္ၿပီး ေအာက္စဖို ့ၿမိဳ ့ကို ကုန္းလမ္းခရီးနဲ ့ သြားခဲ့ၾကတယ္လို ့ဆိုၾကပါတယ္။ အဲလိုမ်ိဳးပဲ လန္ဒန္ၿမိဳ ့လယ္က ဂလိုဘယ္လ္ ျပဇာတ္ရံုေတြရွိရာကို လမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

 

အဲဒီ့လမ္းေၾကာင္းကို ရွိတ္စပီးယားကို ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ေနရာက စတင္ခဲ့တာပါ။ ဒီႏွစ္က်ေရာက္မယ့္ သူ ့ရဲ့ ႏွစ္ပါတ္လည္ကိုလည္း သူ ့ေမြးရပ္ေျမကေန စတင္ၾကမွာပါ။ သူ ့ဇာတိၿမိဳ ့ သူေနထိုင္ရာ “စထရတ္ဖို ့အပ္ေပၚန္ ေအဗြန္ Stratford-Upon-Avon” ဟာ ၁၆ ရာစုႏွစ္ကတည္းက သူ ့ဖခင္ လက္အိပ္နဲ ့သိုးေမွြးထည္ျပဳလုပ္သူ ဂြ်န္ ကိုေမြးဖြားခဲ့တဲ့ၿမိဳ ့လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေမြးေန ့ဂုဏ္ျပဳပြဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနရာကိုဧည့္သည္ေတြ လာေရာက္ ၾကည့္ရႈႏိုင္ဖို ့ေမြးေန ့ဆင္တာတခုကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ေပးဦးမွာပါ။ မတ္လထဲမွာေတာ့ ရွိတ္စပီးယားရဲ့ နာမည္ေက်ာ္ ျပဇာတ္ေတြထဲက ထင္ရွားတဲ့ စကားလံုး၊ စကားရပ္ေတြျပသထားဖို ့အတြက္ ေရွးေဟာင္းကရိယာေတြနဲ ့အတူ (ဥပမာ ၁၆၂၃ ခုႏွစ္တုန္းက ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ ရွိတ္စပီးယားျပဇာတ္ ေတြကို ေပါင္းစုထားတဲ့ စာအုပ္ကိုလည္း အပါအ၀င္ တျခားရွာေဖြစုေဆာင္းလို ့ရတဲ့ သူ ့လက္ရာ ၂၀ ေက်ာ္ေတြကိုလည္း ျပသမွာျဖစ္ပါတယ္)။

 

ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္းဟာ ၁၅၉၇ ခုႏွစ္မွာ ရွိတ္စပီးယား ၀ယ္ခဲ့တဲ့အိမ္ကို ခရီးဆက္ၾကမယ္။ အဲဒီ့မွာ ၁၆၁၆ ခုႏွစ္ထဲ ရွိတ္စပီးယား ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာေကာင္းတာက အဲဒီ့အိမ္ကို ၁၇၅၉ ခုႏွစ္တုန္းမွာ အဲဒီအခ်ိန္က ပိုင္ဆိုင္ေနတဲ့ အိမ္ရွင္ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြအတြက္ ေလ့လာစရာတေနရာေလ်ာ့သြားခဲ့ရပါတယ္။ ခရီးစဥ္ကို ရွိတ္စပီးယားငယ္ စဥ္က ေက်ာင္းတက္ခဲ့ဖူးတဲ့ တူဒါ မင္းဆက္ (Tudor Dynasty) ဒါမွမဟုတ္ တူဒါ လွြတ္ေတာ္ (House of Tudor) တည္ရွိတဲ့ လမ္းအတိုင္း သြားၿပီး ၁၄၁၇ ခုႏွစ္တုန္း က အက္ဒ၀ါ့ဒ္ ဘုရင္ အမွတ္ ၄ ေက်ာင္း (King Edward VI’s School) ဦးတည္ရာ မူရင္းလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း သြားဖို ့စီစဥ္ထားခဲ့တာပါ။

 

ေအဗြန္ျမစ္ River Avon ကို စုန္ဆင္း၊ ဘုရားသခင္ေကာင္းခ်ီးေပးတဲ့ခ်ာ့တ္ Holy Trinity Church ကိုေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးရင္ ရွိတ္စပီးယားအုတ္ဂူ ေဘးမွာ သူ ့ဇနီး အင္နာ ဟာသာေ၀း Anne Hathaway ရဲ့ အုတ္ဂူက ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီေဘးနားမွာရွိတဲ့လမ္းက “စတူးရ္ ျမစ္ River Stour က ရွိေနတယ္ေလ။ ကုန္းတက္၊ ကုန္းဆင္းေတြမ်ားတဲ့ ဒီတ၀ိုက္မွာ ရြာငယ္ေလးေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္းရွိၾကၿပီး တခ်ိဳ ့ရြာေလးေတြဆို ငယ္လြန္းလို ့ သာေရး၊ နာေရးေတြလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ရြာအျပင္ဘက္မွာ သက္ကယ္မိုးခရစ္ယန္ခ်ာခ်္ေလးေတြပဲ ရွိၾကပါတယ္။ ရွိတ္စပီးယားက ေတာ့ ေကာ့စ္၀ိုးလ္စ္  Cotswolds ေဒသကို ဒီရြာေတြရဲ့တစြန္း တစအေၾကာင္းေတြကို သူေရးခဲ့တဲ့ ျပဇာတ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒုတိယေျမာက္ ရစ္ခ်ဒ္ဘုရင္ႀကီး Richard II ဆိုတဲ့ ျပဇာတ္ထဲမွာ ေဖၚက်ဴးဖြဲ ့ဆိုခဲ့ပါတယ္။ {ေကာ့စ္၀ိုးလ္စ္  Cotswolds ေဒသဟာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံရဲ့ အေနာက္ အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ တည္ရွိၿပီး ဧရိယာအက်ယ္အ၀န္းက အလ်ား ၂၅ မိုင္ (ကီလိုမီတာ ၄၀) အရွည္ မိုင္ ၉၀ (ကီလိုမီတာ ၁၄၅) ရွိပါတယ္။ ဘာသာျပန္သူ ့ျဖည့္စြက္ခ်က္} အဲဒီ့ ျပဇာတ္ထဲမွာ ေနာ့သမ္ဘာလဲန္း ၿမိဳ ့စားႀကီး Earl of Northumberland က အဲဒီေဒသကို “တျခားဘယ္ေနရာမွာမွ မေတြ ့ႏိုင္တဲ့ေက်ာက္ေတာင္ ေက်ာက္ကုန္းေပါမ်ားတဲ့ေဒသ” လို ့မကၠဘက္ Macbeth  ျပဇာတ္ထဲမွာ အိစ္၀စ္ အရပ္က စုန္းမႀကီးသံုးေယာက္ က်င္လည္ေနထိုင္တဲ့ အရပ္ေဒသ၊ ေတာင္ကုန္းေတြဟာ ေႁမြလိမ္ေႁမြေကာက္ပံုသ႑ာန္ရွိတယ္လို ့ ေရးဖြဲ ့ခဲ့တာပါ။ အဲဒီေဒသမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့အခန္းကို ေရးဖြဲ ့ထားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

 

အဲဒီ့လမ္းအတိုင္း ေရွ ့တည့္တည့္ဆက္သြားရင္ အရင္ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္ David Cameron ရဲ့ေဒသျဖစ္တဲ့ ေအာက္ စဖို ့ ရိႈင္းယား Oxfordshire ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီ့အတိုင္းဆက္သြားရင္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တုန္းက ေကာ့စ္၀ိုးလ္စ္ ေဒသမွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးၿမိဳ ့ျဖစ္တဲ့ ခ်စ္ပင္း ေနာ္တန္ Chipping Norton ဆိုတဲ့ၿမိဳ ့ {ဘန္ဘူရီ Banbury ၿမိဳ ့ရဲ့ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ၁၂ မိုင္ (၁၉ ကီလိုမီတာ အကြာ) နဲ ့ ေအာက္ စဖို ့ၿမိဳ ့ ရဲ့ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၁၈ မိုင္ (ကီလိုမီတာ ၂၉ အကြာ) မွာတည္ရွိပါတယ္။ ဘာသာျပန္သူရဲ့ ျဖည့္စြက္ခ်က္} ကို ေရာက္ရွိမွာပါ။ အဲဒီက ေန မိုင္နည္းနည္းေလာက္ ေရွ ့ကိုဆက္သြားရင္ ၁၈ ရာစုႏွစ္တုန္းက ဘလင္ဟိုင္း Blenheim နန္းေတာ္ (အဂၤလန္သမိုင္းမွာၿဗိတိသွ်တပ္ေတြနဲ ့သူ ့ မဟာမိတ္တပ္ေတြေပါင္းၿပီး ျပင္သစ္၊ ဘာဗာရီယန္း French-Bavarian တပ္ေတြကို ဘလင္ဟိုင္း Blenheimလို ့ေခၚ တဲ့) ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘလင္ဟိုင္း ပါ့တ္ Blenheim Park ရိပ္သာကို ေရာက္ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီ့ေဒသဟာ ၿဗိတိသွ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ၀င္စတန္ ခ်ာခ်ီ ေမြးခဲ့တဲ့ေဒသ ျဖစ္လို ့ ကမာၻ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ World Heritage အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အဲဒီကေန ေရွ ့ဆက္သြားရင္ ေအာက္စဖို ့ကို ေရာက္ပါ ၿပီ။

 

မတ္ ဘိုလ္တန္ Matt Bolton ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီ ဘာသာျပန္ပါတယ္။


သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ

Similar Posts