ျပင္သစ္ ဘာသာ ေလ့လာစရာ (အပိုုင္း ၆)
Lesson 6 ( Leçon 6 )
ပါရီေမာင္၊ မတ္ ၁၅၊ ၂၀၁၃
Lesson 6 ( Leçon 6 )
Les salutations ႏွဳတ္ဆက္ ေျပာဆိုျခင္းမ်ား
Conjugaison Verbe Groupe (1) ႀကိယာအုပ္စု (၁) ခ်ိန္ညွိျခင္း
ျပီးခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာမွာ ႀကိယာအုပ္စု (၁) မွာပါဝင္တဲ့ အလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ႀကိယာ ေတြကို ကတၱားပုဒ္နဲ႕ ခ်ိန္ညွိပံု Conjugaison လုပ္နည္း ေဖၚျမဴလာ ေပးခဲ့ပါတယ္။ က်န္တဲ့ သင္ခန္းစာေတြျဖစ္တဲ့ Adjectif , Préposition , Adverbe ေတြနဲ႕ ႀကိယာအုပ္စု (၂) နဲ႕ (၃) ေတြ ကို မဆက္ခင္မွာ အေျခခံ စကားေျပာျဖစ္တဲ့ ႏွဳတ္ဆက္ ပံုေလးေတြ ကို ဒီတပါတ္မွာ ေပးခ်င္ပါတယ္။
ႀကိယာအုပ္စု (၁)ဟာ Conjugaison လုပ္ရန္အလြယ္ကူဆံုးဆိုုေပမဲ့့လည္းခြ်င္းခ်က္ေလးေတြတခ်ဳိ႕ရွိေနပါေသးတယ္။
Syllabe ဆီလားဗ ္လ္ ဆိုတာဟာ စာလံုးတခုရဲ႕ အသံထြက္တဲ့ အႀကိမ္ အေရအတြက္ကို ေျပာတာပါ။
ဥပမာ — Conjugaison ဆိုတဲ့ စာလံုး ကိုႀကည့္ရင္ ကြန္ – ဂ်ဴ – ေဂး – ဇြန္း ဆိုျပီး အသံ ၄သံထြက္တဲ့ အတြက္ Syllabe ၄ ခု ရွိပါတယ္။ ဒါေႀကာင့္ စကားပဲေျပာေျပာ၊ စာပဲ ဖတ္ဖတ္ စာလံုးတိုင္းကို သူ႕ရဲ႕ Syllabe အကုန္ ထြက္ရပါမယ္။ regarder ရ ဂါ ေဒ ႀကည့္သည္ဆိုတဲ့ ႀကိယာမွာ Syllabe ၃ ခုေပါ့။
ေကာင္းျပီ ၊ ႀကိယာ အုပ္စု (၁) မွာပါဝင္တဲ့ “… er “ နဲ႕ အဆံုးသတ္တဲ့ႀကိယာထဲကတခ်ဳိ႕ကိုႀကည္႕ပါ။
၁။ ” … cer “ ျဖင့္ ဆံုးေသာစာလံုးမ်ား။ ဥပမာ — placer ပလာေစ ၊ အုပ္စု (၁) တြင္ပါဝင္သည္။ ထားသိုသည္၊ ေနရာခ်ထားသည္ဟု အဓိပါယ္ရပါသည္။ Conjugaison လုပ္ေသာ အခါတြင္ အုပ္စု (၁) ျဖစ္ေသာေႀကာင့္ Je place က်ေနာ္ ေနရာခ်ထားသည္, Tu places ခင္ဗ်ား ေနရာခ်ထားသည္ , il place သူ ေနရာ ခ်ထား သည္ , elle place သူမေနရာခ်ထား သည္ ဟု အဓိပါယ္ရပါသည္။
သို႕ေသာ္ က်ေနာ္တို႕ေနရာခ်ထားသည္ဟုေျပာရန္ Nous placons ဟုသံုး၍ မရေတာ့ပါ။ Nous plaçons နဴ ပ လာ စြန္ ျဖစ္ရပါမည္။ စာလံုး ” c “ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ေအာက္တြင္ ပါေသာ အတက္ကေလးကို cédille ဟုေခၚျပီး စာလံုး “a” “o” “u” စာလံုးမ်ား ၏ေရွ႕တြင္ ” c “ ကို ” ç “ ေျပာင္း ေပးရပါမည္။ အသံအေနႏွင့္ ” ç ” စ သံထြက္ပါမည္။
၂။ ” … yer “ ျဖင့္ အဆံုးသတ္ေသာ ႀကိယာမ်ားတြင္ Conjugaison လုပ္ေသာအခါ ” y “ မွေန
” i “ သို႕ေျပာင္းပါမည္။ ဥပမာ — nettoyer ေန တြား ေရး သုတ္သည္ ဆိုေသာ ႀကိယာကို ႀကည့္ပါ။
က်ေနာ္ သုတ္သည္( ဖံုသုတ္သည္။ အဝတ္ျဖင့္စားပြဲကို သုတ္သည္) လို႕ ေျပာရန္ Je nettoye la table
ရေနတြားလာတားဘ္လ္က်ေနာ္စားပြဲကိုသုတ္သည္။ စာေႀကာင္းတြင္ nettoie ဆိုမွမွန္ေပမည္။
” e “ ၏ေရွ႕တြင္ က်ေရာက္ပါက ” y “ သည္ ” i “ သို႕ ေျပာင္းသြားမည္။
Je nettoie ရေနတြား က်ေနာ္ သုတ္သည္ , il nettoie အီလ္ေနတြားသူ သုတ္သည္ , nous nettoyons နဴ ေနတြားယြန္ က်ေနာ္တို႕ သုတ္သည္(“e” ျဖင့္ မဆံုးတဲ့အတြက္ ပံုမွန္ )
” … ayer ” နဲ႕ဆံုးတဲ့ႀကိယာဆိုရင္ေတာ့ ” y “ မွ ” i “ သို႕ေျပာင္းရင္လဲမွန္တယ္၊မေျပာင္းရင္လဲမွန္တယ္။ ဥပမာ – payer ေပး ေရး ေငြေပးသည္။ ( donner ဆိုရင္ေတာ့ ပစၥည္း တခုခု ေပးတာပါ)
Je paye ( paie ) ရေပးက်ေနာ္ေငြေပးသည္ , elle paye ( paie ) အယ္လ္ ေပး သူမ ေငြေပးသည္
၃။ ” … eler ” အဆံုးသတ္ျဖစ္ေနျပီးေနာက္ဆံုးကအသံမထြက္တဲ့ ” e “ နဲ႕ အဆံုးသတ္ရင္ေတာ့
Conjugaison လုပ္တဲ့အခါမွာ ” l “ က၂လံုးထပ္သြားရပါမယ္။ဥပမာ – appeler အာ ပ ေလ ေခၚသည္ ။ ( တစ္စံု တစ္ေယာက္ကို ေခၚသည္။ အမည္ေခၚသည္ကို သံုးလို႕မရပါ )
J’appelle … ရာ ပဲလ္ က်ေနာ္ … ကို ေခၚသည္, il appelle… အီ လ ပဲလ္ သူ … ကိုေခၚသည္ , elle appelle… အယ္လ္ လာ ပဲလ္သူမ … ကိုေခၚသည္, nous appelons…. နဴ ဇာ ပလြန္ က်ေနာ္တို႕ … ကိုေခၚသည္ ( “e” ျဖင့္ အဆံုးမသတ္တာျဖစ္လို႕ ပံုမွန္ အေနနဲ႕ ျပန္ျဖစ္သြားတယ္)
သို႕ေသာ္ ခြ်င္းခ်က္အေနနဲ႕ ဒီစာလံုးေတြကိုမွတ္ထားပါ။ သီးျခား ျဖစ္ပါတယ္ ။
celer, ciseler, déceler, démenteler, écateler, geler, marteler, modeler, peler,
ဥပမာ – peler ပေလအခြံႏႊာသည္
Je pèle ရ ပဲလ္ က်ေနာ္အခြံႏႊာသည္ ္ , il pèle အီလ္ ပဲလ္ အခြံႏႊာသည္, elle pèle အယ္လ္ ပဲလ္ သူမအခြံႏႊာသည္, nous pelons နဴ ပ လြန္ က်ေနာ္တို႕ အခြံႏႊာသည္ (ပံုမွန္ အတိုင္းျပန္ေရးသည္) ” e “ စာလံုးေပၚမွာ ဗမာလို ေနာက္ပစ္လို ထဲ့ ရပါတယ္။ Accent Grave လို႕ေခၚပါတယ္။ ” è “
၄။ အလားတူစြာပဲ ” … eter ” အဆံုးသတ္ျဖစ္ေနရင္ ” … eler ” အတိုင္းပဲ ” t “က၂လံုးထပ္သြားရပါမယ္။ဥပမာ – jeter ရက္ေတ လႊင့္ပစ္လိုက္သည္
Je jette ရ ရက္ထ္ က်ေနာ္ပစ္သည္ , tu jettes က်ဴ ရက္ထ္ မင္း၊ခင္ဗ်ား ပစ္သည္, il jette အီလ္ ရက္ထ္ သူ ပစ္သည္ , elle jette အယ္လ္ ရက္ထ္ သူမ ပစ္သည္, nous jetons နဴ ရက္တြန္ က်ေနာ္တို႕ပစ္သည္။( ပံုမွန္)
သို႕ေသာ္ခြ်င္းခ်က္အေနနဲ႕ဒီစာလံုးေတြကိုမွတ္ထားပါ။မပါဝင္ပါ။
acheter, corseter,crocheter,fureter,haleter,racheter
ဥပမာ – acheter အာ ရွက္ ေတ ဝယ္သည္
j’achète က်ေနာ္္ဝယ္သည္ , tu achètes မင္း၊ခင္ဗ်ားဝယ္သည္, Nous achetons က်ေနာ္တို႕ဝယ္သည္ ။( ပံုမွန္ ) အသံထြက္ မေရးေပးတာက ေအာက္မွာ လင့္ေပးထားလို႕ပါ။
j’achète une pomme. က်ေနာ္ပန္းသီးတလံုးဝယ္သည္။
Nous achetons une voiture. က်ေနာ္တို႕ ကားတစီးဝယ္သည္။
Elle achète une maison. သူမ အိမ္တလံုး ဝယ္သည္။
( အခု သိထားသမွ် နာမ္ေတြ ၊ ႀကိယာေတြနဲ႕ စာေႀကာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလုပ္နိုင္ေနျပီ )
http://www.youtube.com/watch?v=n3BO5LNvLJA
Verbe Conjugaison နဲ႕ပါတ္သက္လို႕နဲနဲေျပာခ်င္ပါတယ္။အခုေခတ္မွာ Youtube ထဲကို Conjugaison acheter လို႕ ရိုက္ထဲ့လိုက္တာနဲ႕ အေပၚကလင့္အတုိင္းတန္းထြက္လာ တာပဲ။ သိခ်င္တဲ့စာလံုးကို ရိုက္ထဲ့လိုက္ရင္ျပင္သစ္ဆရာေပါင္းမ်ားစြာထြက္လာမယ္( ေကာင္းတဲ့အသံထြက္ ကိုေတာ့ေရြးတတ္ဖို႕လိုပါမယ္) ဥာဏ္ရွိသလို သံုးနိုင္ရင္ အခုေခတ္မွာ အကုန္လြယ္သြားျပီ။ပါရီေမာင္ တို႕ေခတ္တံုးက Conjugaison စာအုပ္ေလးတအုပ္ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္က ရွားရွားပါးပါးရလာတာကို စာကူးစက္ နဲ႕ လွည့္ထုတ္ပီး အတန္းထဲမွာ လက္သိပ္ထိုးေရာင္းျပီး Conjugaison ဒုကၡကို ရွင္းရတယ္။ ဟိုတံုးကေတာ့ ကြန္ျပဴတာစာစီစာရိုက္ ေခတ္မဟုတ္ေသးဘူးေလ။ အခုေတာ့ မူရင္းစာအုပ္ေလးကို ကိုင္နိုင္ေနျပီေပါ့ဗ်ာ။
အခုအခ်ိန္ထိ ႀကိယာအုပ္စု (၁) မွာပဲရွိေနေသးတယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႕ဦး။ အထက္က ရွင္းလင္းခ်က္ေတြက ႀကိယာနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ အခန္းမွာ ျပည့္စံုေအာင္ ထဲ့ထားရတာဆိုေတာ့ အကုန္လံုးကို အေသးစိတ္ သိဖို႕ မလိုေသးပါဘူး။ ဘာေႀကာင့္ျဖစ္လာရသလဲ ဆိုတာကို တခ်ိန္မွာ ျပန္ျပီးကိုးကားရေအာင္ပါ။ အႀကမ္းအာျဖင့္
” … er “ နဲ႕အဆံုးသတ္ရင္ ႀကိယာအုပ္စု (၁) ဆိုတာကိုမွတ္ရင္ရပါတယ္။ (အေျခခံ နဲနဲရွိျပီး မရွင္းလင္းသူေတြ အတြက္ အသံုးဝင္နိုင္ပါတယ္။ )
အျပန္အလွန္ စကားေျပာတာေလးေတြ ေပးသြားရင္းမွာပဲ ပါဝင္တဲ့ စာလံုးေတြကို ရွင္းျပသြား မယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႕ သင္ခန္းစာ ကို သဒၵါ အပိုင္းနဲ႕ စကားေျပာ အပိုင္းလို႕ ခြဲလို႕ ရတာေပါ့ ။
ေအာက္မွာေပးထားတဲ့ လင့္ကို နားေထာင္ပါ၊ အသံ တထပ္တည္းရေအာင္ေလ့က်င့္ပါ။ ဘယ္အခါေတြမွာ ေျပာရမယ္ဆိုတာရယ္ ၊ အဓိပါယ္နဲ႕ သဒၵါကို ရွင္းပါမယ္ ။
http://www.youtube.com/watch?v=u4RlX84UJzk
” frameborder=”0″ allowfullscreen>
Les salutations ႏွဳတ္ဆက္ ေျပာဆိုျခင္းမ်ား
1.Bonjour (ဗမာလို မဂၤလာပါ နဲ႕ နွဳိင္းယွဥ္ခ်င္ပါတယ္၊ ညေနအခ်ိန္ေလာက္အထိ ေျပာနိုင္ပါတယ္၊ သူူ႕အတိုင္းပဲ ျပန္ေျပာ ရင္ရပါတယ္ ) bon – ေကာင္းေသာ , jour – ေန႕
ဥပမာ – Bon Anniversaire ဘြန္း နာနီ ဗက္စယ္ ဆိုရင္ Happy Birthday လို႕ ဆုေတာင္းေပးတာပါ
2.Bonsoir ( ညေနပိုင္းမွာ ႏွဳတ္ဆက္တာပါ ၊ေကာင္းေသာညေန ေပါ့ေနာ္။ သူူ႕အတိုင္းပဲ ျပန္ေျပာ ရင္ရပါတယ္) bon – ေကာင္းေသာ ,soir– ညေန” bon “ဆိုတာ ေကာင္းေသာလို႕ အဓိပါယ္ရတဲ့ adjectif
3.Salut အဂၤလိပ္လို Hi ေပါ့၊ ( ရင္းႏွွီး သူခ်င္း ႏွဳတ္ဆက္တာပါ ၊ သူူ႕အတိုင္းပဲ ျပန္ေျပာ ရင္ရပါတယ္)
4.Comment allez -vous? (ကိုယ့္ထက္ႀကီး သူ၊ ဂါရဝ ထားရမဲ့ သူေတြကို ေနေကာင္းပါရဲ႕လား လို႕ေမးတာပါ။ ျပန္ေျဖရင္ Je vais bien, Nous allons bien, Très bien ( Merci ) စသျဖင့္ေျဖပါတယ္
5.Comment vas-tu? ရင္းႏွီးသူခ်င္း၊ မိသားစုခ်င္းေမးရင္ သံုးတာပါ။ တေယာက္ထဲကိုေမးတာပါ
Je vais bien,Très bien ( Merci ) စသျဖင့္ေျဖပါတယ္။( အဓိပါယ္ကိုစာလံုးအတိုင္း အတိအက် ျပန္ရင္ မင္း၊ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုသြားလဲ လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေနေကာင္းလား လို႕ေမးတာပါ)
6.Comment ça va? ဘယ္လိုလဲ ၊ ok ရဲ႕လား ၊ အဆင္ေျပရဲ႕လား ေပါ့။ ça va အဆင္ေျပပါတယ္။ ça (ne) va pas. အဆင္မေျပဘူး။ စသျဖင့္ေျဖရန္။
7.Quoi de neuf ? အေပၚကလိုပါပဲ ။ ဘာထူးလဲ လို႕ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။
8.Bien ေကာင္းပါတယ္
9. Très bien အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ Très ဆိုတာႀကိယာဝိေသသန၊ အဂၤလိပ္လို Adverb၊ အရမ္း လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ Très belle,Très jolie အရမ္းလွတယ္(လူ၊ အရာဝထၱဳ)Très beau.အရမ္းသာယာတယ္
10. Pas mal မဆိုးပါဘူး
11. Mal ဆိုးတယ္ ၊
12.Bien, et vous? ေကာင္းပါတယ္ ၊ မင္းေရာ ( ခင္ဗ်ားေရာ) ( လူႀကီး မ်ားအတြက္)
13. Bien , et toi? ေကာင္းပါတယ္ ၊ မင္းေရာ ( ခင္ဗ်ားေရာ) ( သူငယ္ခ်င္း၊ မိသားစုဝင္ တေယာက္ေယာက္ႏွင့္ေျပာရန္ အတြက္)
14. Pas grand chose အေထြအထူးမရွိပါဘူး ၊ အေႀကာင္းမထူးပါဘူး
15. Au revoir ႏွဳတ္ဆက္ပါတယ္ good bye(ျပန္ပါဦးမယ္၊ မႀကာခင္ျပန္ေတြ႕မယ္ ဆိုတာေတြရွိပါတယ္)
16. Salut အဂၤလိပ္လို Hi ေပါ့၊ ရငိးႏွီးသူခ်င္းသံုးရန္အတြက္ပါ
17. A bientôt. (စာလံုး အႀကီးနဲ႕ ေရးရင္ သေကၤတေတြ မထဲ့ရပါဘူး။ပံုမွန္ေရးရင္ေတာ့ ” à “) မႀကာခင္ေတြ႕မယ္ ၊
18. A plus tard ေနာက္မွေတြ႕မယ္ ၊ A ဆိုတာကေတာ့ Preposition ျဖစ္တဲ့ “à” ကို ေျပာတာပါ၊
19. A demain နက္ျဖန္ေတြ႕မယ္ ၊ à samedi ဆိုရင္ေတာ့ စေနေန႕မွာေတြ႕မယ္ေပါ့၊ Preposition ထဲ့ေျပာရပါတယ္၊ à demain soir နက္ျဖန္ညေနေတြ႕မယ္ , à samedi matin စေနေန႕ မနက္ေတြ႕မယ္
20. A la prochaine (fois ) ေနာက္တခါေပါ့
21. Bonne journée ေကာင္းေသာ တေန႕တာျဖစ္ပါေစ(တေန႕တာပါ)
22. Bon après-midi ေကာင္းေသာ ေန႕လည္ခင္းပါ
23. Bonne soirée ေကာင္းေသာ ညေနခင္းပါ
24. Bonne nuit ေကာင္းေသာ ညပါ (တေန႕တာ အတြက္ ေနာက္ဆံုးႏွဳတ္ဆက္ရန္သာ)
25. Adieu good bye
Au revoir မႀကာခင္ ျပန္ဆံုမယ္