ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
မတ္လ ၁၄၊ ၂၀၁၃
“ဆႏၵျပမယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာမွာ ခြင့္တာင္းသင္႔ပါတယ္။ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိ္ဘဲ ဆႏၵျပမယ္ဆိုရင္ ဥပေဒအရ အေရးယူသင့္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕အစည္းကလည္း အက်ိဳးအေၾကာင္းညီရင္ ခြင့္ျပဳမိန္႔ေပးရပါမယ္။ ကၽြန္မကိုလည္း ဆႏၵျပလုိ႕ရပါတယ္။ ကၽြန္မအိမ္ေရွ႕မွာ ဆႏၵျပမယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မေနထုိ္င္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ အဖြဲ႕အစည္းမွာ ခြင့္ျပဳမိန္႔ယူရပါမယ္။ အဓိက ကေတာ့ ကၽြန္မတို႕နိုင္ငံမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈပါပဲ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိရင္ ကၽြန္မတို႕နိုင္ငံဘယ္ေတာ့မွ ျငိမ္းခ်မ္းမွာ မဟုတ္ဘူး”
(၁၃၊ မတ္၊ ၂၀၁၃၊ မံုရြာၿမိဳ႕။ မီဒီယာေတြထဲမွာ ပါလာတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ / ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ / တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ / လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၏ ေျပာစကား)
ဒီေန႕က ဖုန္းေမာ္ေန႕..။ ဗမာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးေန႕လို႕လည္း ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြက သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဆိုေတာ့ ကိုဖုန္းေမာ္ နဲ႕ ဆက္စပ္တာေလး ေရးမယ္ စိတ္ကူးမိတယ္။ ေရးဖို႕ စဥ္းစားထားတာက ဒီလုိ..။
ကိုဖုန္းေမာ္ အပါအဝင္ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုႀကီး အတြင္းမွာ က်ဆံုးခဲ့တဲ့၊ ေတာ္လွန္ေရး ပါဝင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသား နဲ႕ လူထု၊ လူတန္းစား အသီးသီးထဲက အမ်ားစုဟာ မဆလ စစ္အာဏာရွင္ ရဲ႕ ဝါဒျဖန္႕ မိႈင္းတိုက္မႈ နဲ႕ အဝန္းအဝိုင္း ကြန္ရက္ထဲမွာ ေရာက္ရွိ က်င္လည္ခဲ့ၾကသူေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္တယ္။ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစု ဟာ မဆလ အသိုက္အျမံဳ တင္းျပည့္ပါတီဝင္၊ အရံပါတီဝင္၊ ပါတီ မိတ္ေဆြ၊ ေတဇလူငယ္၊ ေရွ႕ေဆာင္လူငယ္၊ လမ္းစဥ္လူငယ္ စတဲ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အာဏာရွင္ ေဒါက္တိုက္၊ က်ားကန္ ပံ့ပိုးတဲ့ အစုအဖြဲ႕ ယူနစ္ကေလးေတြက ေပါက္ဖြားလာခဲ့ၾကတယ္။ ဗိုလ္ႀကီး အုန္းေက်ာ္ျမင့္ အပါအဝင္ မဆလ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြကို ေတာ္လွန္ဖို႕ ၾကံစည္ခဲ့ၾကဖူးသူေတြ ဗိုလ္ငယ္ေလးေတြ အမ်ားဟာလည္း ေအာင္စစ္သည္ဆုရ “Best Cadet” ေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ရွစ္ေလးလံုး ကာလ ဆႏၵျပပြဲေတြမွာ ေရတပ္၊ ေလတပ္ နဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အစရွိတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ ရဲ႕ လက္ကိုင္တုတ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြေတာင္ ျပည္သူနဲ႕ ပူးေပါင္း အာဏာရွင္ နဲ႕ မတရားမႈ ကို ဆန္႕က်င္ခဲ့ၾကတယ္။
သေႏၶမမွန္၊ တရားမဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ဆိုးကို ဆန္႕က်င္ဖို႕ရာ ဒီ အာဏာရွင္ စနစ္ အဝန္းအဝိုင္းထဲကပဲ လာခဲ့တယ္။ အာဏာရွင္ ရဲ႕ တဘက္သတ္ ဝါဒမိႈ္င္း၊ ရက္စက္တဲ့ ဖိႏွိပ္မႈ၊ အၾကြင္းမဲ့အာဏာ နဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သံမဏိ အေဆာက္အအံုႀကီး ဟာ တကယ္ေတာ့ ထိခုိက္ကြဲရွလြယ္ အေျခမခိုင္၊ ယိမ္းယိုင္၊ ၿပိဳက်ပ်က္စီး လြယ္တဲ့ ဖန္ေပါင္းေခ်ာင္ႀကီးသာ ျဖစ္တယ္။ ဆရာဦးဝင္းတင္ ရဲ႕ ရွစ္ေလးလံုး ကာလ နာမည္ႀကီး “ဂဏန္းမ်က္စိ” ေဆာင္းပါး ပါ သေဘာလို အညွာကို ကိုင္ ထိမိေအာင္ ထိုးႏွက္ႏိုင္ရင္ ဒီလို ခိုင္မာလွၿပီလို႕ ယူဆၾကတဲ့ စနစ္အဖြဲ႕အစည္းႀကီးတခုလံုး ဗိုင္းဗိုင္းလဲက် က်ရံႈးရတယ္..။
… အစရွိသလို စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ဆန္႕က်င္ေတာ္လွန္ရာမွာ အာဏာရွင္ အသိုင္းအဝန္း နဲ႕ ေလာင္းရိပ္မလြတ္လို႕ ယူဆႏိုင္စရာ ရွိၾကသူေတြေတာင္ တကယ္ မတရားမွန္းသိေတာ့၊ မခံႏိုင္ေတာ့ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစု အသီးသီး အျဖစ္ တတပ္တအား ပါဝင္ခဲ့ၾကတယ္.. ဆိုၿပီး အဲဒီ လမ္းေၾကာင္း ယူၿပီး ေရးမလို႕ ၾကံစည္ေနခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ေဆာင္းပါး အစ မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ icon၊ ဗမာ့ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္ တပ္ဦး မိခင္ ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ အထက္ပါ အမွာစကား ကို ဒီေန႕ ဖုန္းေမာ္ေန႕ (ဝါ) ဗမာႏိုင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးေန႕ မွာပဲ နာၾကားလိုက္ရတယ္။
ခုႏွစ္ပိုင္း.. ဒီမိုကေရစီမိခင္ႀကီးရဲ႕ ႏႈတ္္ေတာ္မွာ ခံတြင္းလိုက္ေနတဲ့ အဆိုပါ “တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး” တရားထူး၊ တရားျမတ္ႀကီးကို ထပ္မံ နာၾကားမိၿပီး သကာလ မွာ ပထမ ၾကံစည္ စိတ္ကူးထားတဲ့ ဖုန္းေမာ္ေန႕ အမွတ္တရ စာသား အေၾကာင္းအရာ သေဘာ ျဖစ္တဲ့ တရားမွ်တမႈ နဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ ယံုၾကည္မႈ မဲ့ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈ၊ ရက္စက္မႈ၊ အာဏာ နဲ႕သာ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ ရဲ႕ အကဲဆတ္လြယ္၊ ထိလြယ္၊ ရွလြယ္၊ က်ိဳးပ်က္လြဲမႈ သေဘာကို ေရးခ်င္ စိတ္ကုန္ခမ္းသြားၿပီ အာဏာရွင္စနစ္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကီးစိုးမႈေၾကာင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ အာဏာရွင္စနစ္ ရဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆ၊ အျမင္ ေတြ စြဲဝင္ စူးနစ္ က်န္ရစ္ ျဖစ္တတ္ပံု၊ အေတြးအေခၚ ေမွာက္မွား၊ ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္ ျဖစ္သြားတတ္ပံု ကိုပဲ ေရးခ်င္လာမိေတာ့တယ္။
စာေရးသူ မႏွစ္က ေရးဖူးတဲ့ “အာဏာရွင္စနစ္ ရဲ႕ ဝိေသသ လကၡဏာမ်ား” ေဆာင္းပါးမွာ စိတ္ပညာရပ္သေဘာအေနနဲ႕ တခါတရံ ျပန္ေပးဆြဲခံရသူေတြဟာ သူတို႕ကို အတင္း အဓမၼ ျပန္ေပးဆြဲသူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ ခံစားခ်က္ နဲ႕ လုပ္ရပ္ ေတြကို နားေယာင္ လက္ခံလာၿပီး ျပန္ေပးဆြဲသူေတြ အေပၚ ျပန္လည္ ေထာက္ခံ၊ ကာကြယ္မႈ ေပးတတ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကို စေတာ့ဟုမ္း ေရာဂါလကၡဏာ လို႕အမည္ေပးၿပီး စိတ္ေရာဂါ အေနနဲ႕ သတ္မွတ္ေလ့ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ေရးဖူးခဲ့တယ္။ ျပင္းထန္ အင္အားႀကီးၿပီး ဝါဒျဖန္႕ ဦးေႏွာက္ေဆးမႈ ေတြ မ်ားျပား လွတဲ့ အာဏာရွင္ စနစ္ မွာလည္း တသေဘာတည္းပဲ ဖိႏွိပ္သူ ရဲ႕ ဝါဒ ကို အဖိႏွိပ္ခံရသူက မသိစိတ္ က ျဖစ္ျဖစ္ သက္ဝင္ ယံုၾကည္ လက္ခံသြားတာဟာ ျဖစ္ေလ့ ျဖစ္ထ ရွိတဲ့ သေဘာတခုလို ယူဆၾကပါတယ္။
ဒီေန႕ ဖုန္းေမာ္ က်ဆံုးတာ ေငြရတုျပည့္တဲ့ေန႕..။ ဒီေန႕ လူ႕အခြင့္အေရး ေန႕..။
ဒီေန႕မွာပဲ ဗမာ့ ဒီမိုကေရစီ မိခင္ႀကီး..၊ ႏိုင္ငံတကာ ရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး နဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္ လမ္းျပ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးက ဆႏၵျပမယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာမွာ ခြင့္တာင္း ဖို႕ ကို အေလးအနက္ ထား ေျပာေနပါေတာ့တယ္။
မွန္ပါတယ္..။ သက္ဆိုင္ရာ ကို အေၾကာင္းၾကား၊ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူ နဲ႕ ျပည္သူ႕ရဲတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ အကာအကြယ္ လံုျခံဳေရးယူၿပီး ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵျပႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ိဳး၊ အခင္းအက်င္းမ်ိဳး၊ အေျခအေနမ်ိဳး အျပည့္အဝ တိုင္းျပည္မွာ ဖန္တီး ထားႏုိင္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္ဟာ အေလးအနက္ထား ရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မတရားတဲ့ စီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵျပခြင့္ ဥပေဒ အပါအဝင္ လက္ရွိ စစ္တပိုင္း အစိုးရ ရဲ႕ မေျပာင္းလဲေသးတဲ့ တင္းမာတဲ့ သေဘာထား၊ ရက္စက္လွတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နဲ႕ မီးေလာင္ဗံုး ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာေတာ့ ဒီအခ်က္ထက္ပို အေလးအနက္ထား အေရးတႀကီးလုပ္ ေျပာဆိုရမယ့္ အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။
လက္ရွိ ရာစု ရဲ႕ အႀကီးက်ယ္ဆံုး ဒီမိုကေရစီ နဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူႀကီးကို ေကာင္းတဲ့ အလုပ္မွန္သမွ် ေမ့ၿပီး မေကာင္းတဲ့ အလုပ္မွန္သမွ် လုပ္ ဆိုသလိုျဖစ္မွာစိုးရိမ္လို႕ ေမ့ေလ်ာ့မႈ ‘ပမာဒ’ ကင္းေစဖို႕ရာ သတိစကားေလး ဆိုခြင့္ျပဳပါ။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း ပုဒ္မ (၂၀) ပါ “လြတ္လပ္စြာ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ စုရံုးခြင့္၊ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္၊ ဆႏၵျပခြင့္” ဟာ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ ေမြးရာပါ အေျခခံ အခြင့္အေရး၊ လူတဦးခ်င္းရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ နဲ႕ ႏိုင္ငံသား တဦးခ်င္းရဲ႕ ျပည္သူ႕ေရးရာ လြတ္လပ္ခြင့္ အခြင့္အေရး ျဖစ္ပါတယ္။ “The Right to Public Assembly / The Right to Protest” ကို တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို အမွန္ က်င့္သံုးတဲ့ ဘယ္ ႏိုင္ငံေတြမွာမွ ႀကိဳတင္ကန္႕သတ္ခ်က္ေတြ ျပဳမထားပါဘူး။
ခု လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေဒသခံေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနသူကို မီးေလာင္ဗံုးပစ္သြင္းတဲ့ အာဏာရွင္ အစိုးရပါ။ သူတို႕ ခံစား ၾကံဳေတြ႕ေနရတာက ထမင္းအိုးကြဲတဲ့..၊ ထမင္းအိုး အခြဲခံရတဲ့ အေျခအေနပါ။ ေျမသိမ္း၊ ယာသိမ္း၊ လယ္သိမ္း ခံ အျဖစ္ေတြက သူတို႕နဲ႕ သူတို႕ရဲ႕ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕ ဘဝေတြ..၊ ထမင္းအိုးေတြ နဲ႕ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတဲ့ လက္ေတြ႕ ဘဝျပႆနာ အခက္အခဲ အစိုင္အခဲႀကီးပါ။ သူတို႕ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးတဲ့ ဇာတိ ေဒသရဲ႕ အနာဂတ္ နဲ႕လည္း တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ေနျပန္ပါေသးတယ္။ သူတို႕ ယံုၾကတဲ့ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္မႈနဲ႕လည္း ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ ေနပါေသးတယ္။ ဆိုေတာ့.. ဒီလို အေနအထားမွာ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ (သို႕) အၾကမ္းဖက္ အန္တု လႈပ္ရွားရင္ေတာင္ တရားတယ္လို႕ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ခု သူတို႕ ေရြးခဲ့တဲ့ လမ္းက မီးေလာင္ခံၿပီး အၾကမ္းမဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႕ တန္ျပန္ ေတာ္လွန္ျခင္းသက္သက္ ရယ္ပါ..။
ဘယ္ ဗမာမွ စားစရာ မရွိလို႕ ဆရာစံ ေနာက္.. လိုက္.. ရရာလက္နက္နဲ႕ အင္အားႀကီး အဂၤလိပ္ကို ခံခ်တဲ့ ေတာင္သူဦးႀကီးေတြကို “သူပုန္” လို႕ မေခၚခဲ့ပါဘူး။ ဒင္းတို႕.. ေသတာေတာင္ နည္းေသးတယ္..၊ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္တာကိုး လို႕ အျပစ္မတင္ခဲ့ပါဘူး..။ ဒင္းတို႕.. အဂၤလိပ္အစိုးရမင္းဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ယူ တရားဥပေဒ ေဘာင္အတြင္းက ေတာင္းဆို ဆႏၵျပပါေတာ့လား..၊ အဲ့သေလာက္ေတာင္ ဉာဏ္နည္းလွခ်ည္းလား.. မေဝဖန္ခဲ့ပါဘူး..။ တကယ္လည္း အဲ့ေခတ္တုန္းက အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံ ဆာေဂ်ေအေမာင္ႀကီးကို ေတာင္သူလယ္သမားေတြ အခြန္ေလွ်ာ့ေပးဖို႕ တရားဝင္ ေတာင္းဆိုဖူးပါတယ္။ အလားတူပဲ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေဒသခံ ေက်ာမြဲလူထု ကလည္း အားကိုးရာမဲ့ေနတဲ့ သူတို႕ဘဝေတြ၊ ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတဲ့ ပကတိ အေျခအေနေတြ ကို သိေစဖို႕ “အေဖ သိန္းစိန္” ကယ္ပါ..၊ “အေမ ေဒၚစု” ကယ္ပါ..၊ လာၾကည့္.. လွည့္ပါ.. ဆိုၿပီး မရွိမဲ့ ရွိမဲ့ အသံ အင္အားေလးနဲ႕ ေအာ္ဟစ္ေနခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာေနခဲ့ပါၿပီ..။
ဒီလို ေနာက္ခံ အေနအထားမွာ ဆႏၵျပဖို႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ မယူတာ ကို ေထာက္ျပတာ၊ ယူဖို႕လိုတဲ့အေၾကာင္း လမ္းညႊန္ေျပာဆိုတာမ်ိဳးဟာ အလုပ္ကို မဟုတ္ပါဘူး။ လက္မဲ့၊ ယာမဲ့၊ ေျမမဲ့၊ အားကိုရာမဲ့၊ အာဏာမဲ့.. “မဲ့” ျခင္းမ်ားစြာနဲ႕ အငတ္ထုႀကီးဟာ ဘာပဲလုပ္လုပ္ တရားတယ္လို႕ေတာင္ ဆိုႏိုင္ေနပါၿပီ..။ သူတို႕မွာ ဒီထက္ ပိုၿပီး ဆံုးရံႈးစရာ ဘာမွ မရွိေတာ့..၊ မက်န္ေတာ့ပါ..။ “They have nothing to lose.” ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးပါ..။ အရာရာ.. ဘာမဆိုျဖစ္သြားႏိုင္တဲ့..၊ ဦးတည္သြားႏိုင္တဲ့.. သိပ္ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕ဟာ.. ဘာသာ၊ သာသနာ အဆံုးအမ ရယ္၊ ေခတ္စနစ္ နဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြေအာင္ ျပဳမူႏို္င္မႈရယ္..၊ ေတာရြာ ဓေလ့ ရိုးသား၊ ေအးေဆး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနလိုမႈ ပင္ကိုယ္ သေဘာရယ္တို႕ေၾကာင့္ သူတို႕ဟာ.. ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ နည္း ေအးခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္တဲ့ နည္းသက္သက္နဲ႕ပဲ က်င့္သံုးၿပီး ရက္စက္အားႀကီးလွတဲ့ စနစ္ဆိုး နဲ႕ လူဆိုးေတြကို ေတာ္လွန္ဖို႕ ႀကိဳးစားေနတာပါ။
ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ လူထုေခါင္းေဆာင္လို႕ ခံယူထားသူ၊ လူထုအတြက္ ပါတီ လို႕ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ဆီက “ဆႏၵျပမယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာမွာ ခြင့္တာင္းသင္႔ပါတယ္” ဆိုတဲ့ စကားထက္ ပိုတဲ့ စကားမ်ိဳး၊ အားေပးမႈမ်ိဳး၊ ေထာက္ခံမႈမ်ိဳး ကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာပါ။
ေခတ္အဆက္ဆက္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္း ကို ျပန္ၾကည့္ပါ..။
ပထမ ေက်ာင္းသား သပိတ္က စလို႕ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီ ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈအားလံုးဟာ အာဏာပိုင္က ခြင့္ျပဳမွသာ လုပ္ရမယ္ဆိုရင္ လြတ္လပ္ေရးေတာင္ ရလာစရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ သခင္ႏု၊ သခင္ေအာင္ဆန္းတို႕လည္း ေပၚလာစရာ မရွိပါဘူး။ “ျမင္းခြာတခ်က္ေပါက္လွ်င္ မီးဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေစရမည္” လို႕ ရဲရဲေတာက္ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့ သခင္ဗဟိန္း လည္း သမိုင္းဝင္ခဲ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လည္း ေသြးေျမမက် ရသလို “စပတ္လမ္း” က “စပတ္လမ္း” အတိုင္းပဲ ရွိေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလာတူးပဲ ၁၉၆၂ က စလို႕ ၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး အထိ ေခတ္အဆက္ဆက္ စစ္အာဏာရွင္ ေတာ္လွန္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးေတြသာ စစ္အာဏာရွင္ဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္း လုပ္ေနခဲ့ရမယ္ဆိုရင္ ဘယ္ လူထု ေတာ္လွန္ေရးမွ ေပၚေပါက္လာစရာ အေၾကာင္း မရွိပါဘူး။
လူ႕အခြင့္အေရး နဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အတြက္ အၾကမ္းမဖက္ လူပ္ရွားခဲ့သူ ဒီမိုကေရစီ မိခင္ႀကီး စတင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလာခဲ့တဲ့၊ ႏိုင္ငံတကာမွာ ထင္ရွားၿပီး လူေလးစား တန္ဖိုးထားျခင္း စတင္ ခံလာရတဲ့ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုႀကီးဟာ “အာဏာပိုင္ရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုသာ ေစာင့္ေနရရင္” စ ျဖစ္ခဲ့မွာကို မဟုတ္ပါဘူး။ တံတားျဖဴ က ေန တံတားနီ လည္း ေျပာင္းခဲ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ျဖစ္မွ.. ျဖစ္ရေလ.. ဒီမိုကေရစီ ျပယုဂ္.. လူ႕အခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ.. လူထု ေခါင္းေဆာင္ႀကီးရယ္.. ရွစ္ေလးလံုး လူထု အေရးေတာ္ပံုႀကီးကို စတင္ ေမြးဖြားေပးခဲ့တဲ့ ဖုန္းေမာ္ ေန႕၊ လူ႕အခြင့္အေရး ေန႕မွာမွ ဒီလို စကားမ်ိဳး ေျပာထြက္ ရက္တာ အံ့ၾသတုန္လႈပ္ ရင္နာလို႕ မဆံုး ျဖစ္ရပါတယ္။
ခုေတာ့.. ျဖစ္ေနတာက.. လူထု လႈပ္ရွားမႈ နဲ႕ လူထု အင္အား ကို သင္းကြပ္ခ်င္ေတာ့ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး” ဆိုၿပီး ေခါင္းစဥ္ေျပာင္းသံုးသြားေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ “လူထု ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး” “ၿငိမ္ပိ” လမ္းစဥ္ နဝတ ေလ အတိုင္း အာမခံနဲ႕..၊ အသံမက်ယ္နဲ႕..၊ ေခါင္းငံု႕ လက္ပိုက္ ၿငိမ္ခံ ေနစမ္း လို႕ ေျပာတာနဲ႕ သိပ္.. မထူးလွေတာ့ပါဘူး..။
“တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး” တဲ့လား..။ ေကာင္းပါၿပီ.. ။ “တရားမွ်တေရး” ဆိုတာေရာ ထည့္မေျပာေတာ့ဘူးလား..။
“တရားမွ်တမႈ” ကို အေျခမခံ တဲ့ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး” ရွိေနလို႕ အဖိႏွိပ္ခံ နင္းျပား လူထု ဟာ ပို ဖိႏွိပ္ခံ၊ ညွင္းဆဲခံ ေနရရံုသာ ျဖစ္ေနမွာ မဟုတ္ဘူးလား..။ ဖိႏွိပ္သူ စိတ္ႀကိဳက္ ဖန္တီးထားတဲ့ တရားဥပေဒေတြ စိုးမိုးဖို႕ပဲ ေျပာေနေတာ့မွာလား..။ တရားဥပေဒေတြ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ၊ အမိန္႕ျပန္တမ္းေတြ တရားမွ်တမႈ ရွိ/မရွိ ကိုေရာ ေဝဖန္ သံုးသပ္မႈ မလုပ္ေတာ့ဘူးလား..။
“Rule of Law” တရားက နာလို႕ေတာ့ ေကာင္းပါရဲ႕..။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ဥပေဒ ေတြ ဘယ္လို ဖန္တီး ျဖစ္ေပၚလာသလဲ..၊ ဘယ္က လာသလဲ ဆိုတာကို မၾကည့္ေတာ့ဘူးလား..။ “Sources of law” က ဘယ္အရာေတြလဲ..။
တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ အေျခခံဥပေဒ မွာ မတရားမႈေတြ ဒင္းၾကမ္းျပည့္ေနတာကို ျပင္ဖို႕ မႀကိဳးစားဘဲ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး” ပဲ နင္းကန္ ေဇာင္းေပးေနလို႕ လူထု “တရားမွ်တမႈ”၊ ကို ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္ပါ့မလား..။ “လူမႈ တရားမွ်တမႈ” ကိုေရာ သယ္ေဆာင္လာ ႏိုင္ပါ့မလား..။
“Rule of Law” နဲ႕ “Justice” မွာ “Justice” ဆိုတဲ့ “တရားမွ်တမႈ” ကသာ ေရွ႕က လာသင့္တာ မဟုတ္ဘူးလား..။ အရာရာမွာ “တရားမွ်တမႈ” ကိုသာ ေရွ႕တန္းတင္ ဦးစားေပး စဥ္းစားသင့္တာ ေလာက နိယာမ ပဲ မဟုတ္လား..။ “တရားမွ်တမႈ” ပါမွ.. ရွိမွ ေလာကပါလ တရား ဆိုတဲ့ လူ႕ေလာကကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ တရားက ၿပီးျပည့္စံုတာ မဟုတ္လား..။
“ဥပေဒ နည္းလမ္းေဘာင္ အတြင္းက လုပ္ပါတယ္..၊ တရားဝင္ ျဖစ္ပါတယ္..၊ Officially, Legally..” စတဲ့ စကားလံုးေတြ၊ အေျပာေတြ၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြနဲ႕ ကမ္းကုန္တဲ့ “မတရားမႈ” ေတြ အလုပ္ခံခဲ့ရတာေတြက တိုင္းျပည္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ပဲ မဟုတ္လား.။
ခုေနာက္ဆံုး “မီးေလာင္တိုက္သြင္း” ေတာ့လည္း တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လုပ္ခဲ့တာပါလို႕ ေၾကျငာခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား..။
“မီးေလာင္တိုက္သြင္း” ခံရတဲ့ “တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္း” ဆိုတာေတြ၊ “နည္းလမ္းတက်” ဆိုတာေတြ နဲ႕ ”တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး” ဆိုတာေတြကို ျပည္သူလူထုက ေၾကာက္လွပါၿပီ ခင္ဗ်ာ..။
လက္ပံေတာင္းေတာင္ လူထု အပါအဝင္ ဗမာျပည္ရဲ႕ အမ်ားစု နင္းျပား ျပည္သူ ေတြ အရင္ လိုေနတာက “တရားမွ်တမႈ” ပါ..။ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ” မဟုတ္ပါဘူး..။ “တရားမွ်တမႈ” ကို လူထု အမ်ားစု စံစားၿပီးခ်ိန္ေရာက္မွ..၊ မတရားမႈေတြ၊ မတရားတဲ့ ဥပေဒေတြ နိဌိတံ တဲ့ အခါမွ “တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ” တရား နာပါရေစလား ခင္ဗ်ာ..။
“လား” ေပါင္းမ်ားစြာ..၊ ေမးခြန္းေပါင္းမ်ားစြာ.. ျဖစ္ရပါတယ္ ဥကၠ႒ႀကီး ခင္ဗ်ာ..။
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တေပြ႕တပိုက္ ထားခဲ့မိလို႕ ေၾကကြဲခဲ့ရတဲ့ ခံစားမႈကိုေတာ့ အရင္ႏွစ္ပိုင္းေတြကတည္းက ေျဖဆည္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ..။ ခုေတာ့ ေမးခြန္းေတြပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္..။
တိုင္းျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုး တာကို လူထုေခါင္းေဆာင္ႀကီး ျမင္ခ်င္တာ နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသနတ္ နဲ႕ ခ်ိန္ ထားတဲ့ “တည္ၿငိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္း မႈ”၊ မတရား တဲ့ တရားဥပေဒေတြနဲ႕ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ “တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ” က တိုင္းျပည္ နဲ လူထုအတြက္ အက်ိဳးမရွိ၊ အနာဂတ္ မလွ၊ ဖိႏွိပ္သူ အာဏာပိုင္ ဖို႕ခ်ည္းသက္သက္ဆိုလည္း ႏိုင္ငံေရး သုခမိန္ ပညာရွိ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး နားလည္ ၿပီးသာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ယံုၾကည္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ဥကၠ႒ႀကီး အေနနဲ႕ တိုင္းျပည္မွာ “Justice” Vs. “Rule of Law” ယွဥ္တြဲ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႕ရာအတြက္ အရင္ဆံုး တရားမွ်တမႈ “Justice” ကိစၥကို အေလးေပးပါဦး လို႕ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
very good,that right
ေၾသာ္ ..ေတာင္းပဲ ..ေတာင္းေနေတာ႔တာကိုး .. ကိုယ္တိုင္ဖန္းတီးရမယ္… ကိုယ္ လိုက္နာရမယ္႔ ဥပေဒဟာ … ကိုယ္ဖန္တီး ထားတဲ႔ ဥပေဒသာလွ်င္ျဖစ္ရမယ္…. ကိုယ္တိုင္ မဖန္တီး ႏိုင္တဲ႔အျပင္ ..အခုဟာက သူတို႔ေရးဆြဲထားတဲ႔ ဥပေဒကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ မလိုက္နာလို႔ ..လိုက္နာေအာင္ ..စျပီးလုပ္ေနရတဲ႔ အခ်ိန္…. ပထမ အဆင္႔ ေပါ႔။ ေနာက္ ဥပေဒကို ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးက သိမွ ..ဥပေဒ ေဖါက္ဖ်က္တဲ႔ သူကို …. ေရြးထုတ္ႏိုင္လာလိမ္႕မယ္။ ေလာေလာဆယ္ေတာ႔ ျမန္မာ ျပည္သူ အမ်ားစုက အခုမွ စျပီး လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေလးဖက္သြားယံုပဲ ရွိေသးတယ္။ မတ္တပ္သြားဖို႔ ၊ဆိုလိုတာက ကိုယ္ေရးဆြဲတဲ႔ ဥပေဒ နဲ႔ ကိုယ္ေနဖို႔ကေတာ႔ အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္။ ႏို္င္ငံ တကာ မွာ ဥပေဒေတြ ဘယ္လို က်င္႔သံုးတယ္ ဆိုတာေတြ မ်ားမ်ားေလ႕လာျပီး အတုယူသင္႔တယ္။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမွာ ဥပေဒ ေတြ ဘယ္ေလာက္တင္းၾကပ္တယ္ ဆိုတာ ေလ႕လာၾကည္႔သင္႔တယ္။ ဒီကိစၥမွာ က်ေနာ္ ခံစားမိတာကေတာ႔ .. အၾကမ္းဖက္ျဖိဳခြင္းမႈကို က်ေနာ္ ဆန္႕က်င္တယ္။ ေလွ်ာ္ေၾကး (သို႔) ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရး ကို ေသေသခ်ာခ်ာ လုပ္ေပးရမယ္။ ဒါကိုတာဝန္ရွိတာ ကေတာ႔ အစိုးရပဲ… ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီစီမံကိန္းက အရင္႔အရင္ကတည္းက လုပ္လာတာ က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္ေလးထဲက (က်ေနာ္ ၄၃ ႏွစ္) ျပႆနာက အစိုးရက လူထုအတြက္ ေသေသခ်ာခ်ာ မေျဖရွင္းတာပဲ ၊ က်ေနာ္႕ စိတ္ထဲမွာ ေဒၚစုကို ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ဆိုတာထက္ ေက်ာင္းဆရာမ တေယာက္၊ နည္းေပးလမ္းျပ တေယာက္ လိုပဲ ျမင္တယ္။ လူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး စဥ္းစားေတြးေခၚပံုကို ..ပံုေဖၚေပးေနယင္း ရသေလာက္ ေျပာေပးေနတယ္။ လုပ္ရမွာက လူထုကိုယ္တိုင္ပဲ …သူေျပာတဲ႔ စကားကို က်ေနာ္ ဘာသာျပန္ၾကည္႔တယ္… ဥပေဒ ရွိတယ္ လိုက္နာပါ … မလိုက္နာႏိုင္ယင္ .. အဲဒီဥပေဒ ကို လိုက္နာလို႔ ရတဲ႔ အေျခအေနျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲပါ။ မၾကိဳက္ယင္ မၾကိဳက္ေၾကာင္း ဆႏၵျပပါ။ အားလံုးပဲ ကိုယ္႕ဘာသာ ကိုယ္လုပ္ၾကပါ … က်မကေတာ႔ အသက္ၾကီးပါျပီ.. ဒီမိုကေရ စီႏိုင္ငံေတာ္ ၾကီးကို မီခ်င္မွ မီပါလိမ္႕မယ္… လို႔ က်ေနာ္ခံစားမိပါတယ္ ။။ (က်ေနာ္႔ အေတြး၊အျမင္ပါ)
အတုိက္အခံေတြလည္း ျပည္သူကုိ ေက်ာခုိင္းျကေလျပီ။ျပည္သူဘက္မွ ဘယ္ပါတီ ဘယ္အစုိးရမွ မရွိ ျပည္သူသာရွိတယ္။အရာရာကုိ သတိ ဥာဏ္ အင္အား။ျပည္သူအင္အားထားျပီး ေအာင္ပြဲရေအာင္ တုိက္ပြဲ၀င္ျကရမယ္။
I am strongly agreed with you. Justice should be there before rule of law.
How can rule law without justice?
What for and how they have investigated about Latpantawn Tawn project.
I would like to say “please wake up our mother Daw Sun SuuKyi ! Please wake up!!!