၀ါရွင္တန္မက္ထရိုအရပ္ သေျပညိဳေက်ာင္းရိပ္က ေမျငိမ္း
မိုးမခအင္တာဗ်ဴး၊ ႏို၀င္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၂
စာေရးဆရာမ၊ ျမန္မာစာဆရာမ (ေဒၚ)ေမျငိမ္းနဲ႔ မိသားစုတို႔ ၂၀၀၉ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္၊ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ မက္ထရိုေဒသကို ေျပာင္းေရႊ႔အေျခခ်ထိုင္ခဲ့တယ္။ ၂၀၀၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းလေတြမွာ စာေရးဆရာမနဲ႔ မိသားစုဟာ ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ေဒသမွာ ‘ေရ႔ႊေျပာင္းမိသားစု’အျဖစ္ ရုန္းကန္ စြန္႔စားမႈေတြကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုေရာက္ရွိျပီး စာေပနဲ႔ စာနယ္ဇင္းအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ က်င္လည္ေနရင္းကေန သူေနထိုင္ရာ ကြန္ျမဴနီတီနဲ႔အတူ ျမန္မာဘာသာစကားသင္တန္းေက်ာင္းေလးတခုကို ကုိယ္ထူ ကိုယ္ထ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးျပီး မိဘေတြ၊ လူငယ္ေတြ၊ ကေလးေတြနဲ႔ စုေပါင္းလို႔ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းေလးနံမယ္က သေျပညိဳ။ ျပည္ပမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ စာေရးဆရာမ ေမျငိမ္းကို မိုးမခက လက္ရွိျဖတ္သန္းေနမႈနဲ႔ ျမန္မာကြန္ျမဴနီတီရဲ့ သေျပညိဳေက်ာင္းရိပ္ကေလးအေၾကာင္းကို ေမးျမန္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ။ စာေရးဆရာလား၊ ေက်ာင္းဆရာမလား၊
ေျဖ။ ။ တကယ္ကေတာ့ က်မက စာေရးဆရာမဘ၀ကို အရင္ေရာက္တာပါ။ စာေရးဆရာျဖစ္ျပီး ၅လ အၾကာမွာ ေက်ာင္း ဆရာမ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဗ်ာေရးျဖစ္တာကေတာ့ ပိုေစာတာေပါ့။ ၁၉၈၅ မွာ ကဗ်ာစေရးတယ္။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ထဲမွာ ကဗ်ာစာအုပ္ေတြအမ်ားၾကီး ထုတ္တယ္။ ၁၉၈၆ ေမလမွာ မဂၢဇင္း ထဲစ ပါတယ္။ ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္းမွာ..။ ေနာက္ ၁၉၈၆မွာပဲ ႏို၀င္ဘာလမွာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (လိႈင္) ျမန္မာစာဌာနမွာ ဆရာမ စျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရား၀င္ဆရာမဘ၀က ၂၀၀၅ ေဖေဖာ္၀ါရီ လထိ ဒဂံုတကၠသိုလ္ ျမန္မာစာဌာနမွာ ကထိက လုပ္ခဲ့တာ ေနာက္ဆံုးေပါ့။ က်မက ေက်ာင္းဆရာမ ဘ၀နဲ႔ လည္း ေရစက္ပါတယ္။ ခုက်ေတာ့လည္း ႏိုင္ငံျခားဘာသာစကားသင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းမွာ ျမန္မာဘာသာစကားသင္ဆရာမ လုပ္ခြင့္ရေနပါတယ္။ စာေရးဆရာ အလုပ္ေရာ ေက်ာင္းဆရာမ အလုပ္ေရာ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ကို က်မ အင္မတန္ ၾကိဳက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသတပန္ သက္တဆံုး တကယ္ လုပ္သြားခ်င္ တာက ေတာ့ စာေရးဆရာမ … ပါ။
အခုု ေက်ာင္းေလးကိုု ဘာေၾကာင့္ စတင္ျဖစ္တာလဲ။
က်မ ၂၀၀၅ မတ္လမွာ တိုင္းျပည္ထဲက ထြက္လာျပီး ထိုင္းမွာ ေနတယ္။ ဇင္းမယ္ မွာ။ အဲဒီမွာလည္း က်မ သားသမီးေတြကို ျမန္မာစာ သင္တယ္။ ေနာက္ ထိုင္းမွာ ျမန္မာစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အကူအညီ ေတာင္းသမွ် လိုက္ကူတယ္..။ က်မက ျမန္မာစာကို ခ်စ္လို႔ ေလ့လာလိုက္စားခဲ့ေတာ့ ျမန္မာစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တန္ဖိုးရွိမယ့္ ကိစၥမွန္သမွ်ကို ကိုယ္တတ္ႏိုင္တာေလး လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ပါပဲ။ ဒီလိုနဲ႔ ၂၀၀၈ ဒီဇင္ဘာလကုန္ပိုင္းမွာ အေမရိက ေရာက္ေတာ့လည္း က်မက ေႏြရာသီမွာ က်မ သားသမီးေတြကို ျမန္မာစာသင္မွာမို႔ က်မအနား၀န္းက်င္က ျမန္မာစာသင္ခ်င္တဲ့ ကေလးေတြပါ တက္ခ်င္ရင္လာတက္ဖို႔ ေခၚရင္းနဲ႔ စသင္ ျဖစ္တာ။ ပထမေတာ့ တအိမ္အိမ္မွာ စုသင္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ က်မတို႔ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ဧရိယာ တ၀ုိက္မွာ ရွိတဲ့ ဘာပဲလုပ္လုပ္ အတူတူ စုလုပ္ေနက် ျမန္မာမိသားစုေတြကပဲ ေႏြရာသီ ျမန္မာစာ ေက်ာင္း ေလး ျဖစ္လာေအာင္ ၀ိုင္းျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးခဲ့ၾကတာပါ။
အဲသည္တုန္းက ျမန္မာမိသားစုေတြ ဘယ္လို၀ိုင္း၀န္းခဲ့ၾကတာလဲ
အဲဒီတုန္းက က်မ အေမရိက ေရာက္တာ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ပဲ ရွိေသးတာ.. ဘာမွ သိပ္မသိေသးေတာ့ သူတို႔ပဲ ၀ိုင္းျပီး ပိုက္ဆံေတြစုၾက.. လံုျခံဳစိတ္ခ်ရျပီး အာမခံရွိတဲ့ ေက်ာင္းခန္းငွားၾက.. တာ၀န္ခံၾကရ တာ..။ သားသမီး ရွိတဲ့သူလည္း ပါ.. သားသမီး မရွိတဲ့သူေတြလည္း ပါျပီး ၀ိုင္းထူေထာင္ခဲ့ၾကတာ။ ဗာဂ်ီနီးယားက မိသားစုေတြပါ ပါခဲ့ေတာ့ မက္ထရိုပိုလီတန္ဧရိယာမိသားစုေတြ စခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာရ မွာပါပဲ။ စတုန္းက ေႏြရာသီေက်ာင္းေလာက္ပဲ မွန္းခဲ့တာ။ ေနာက္ေတာ့ ကေလးေတြက မယံုႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ျမန္မာစာမွာ စိတ္၀င္စားျပီး ေက်ာင္းမွာ ေပ်ာ္ၾကတာနဲ႔ တႏွစ္ပတ္လံုးအတြက္ စေန ပံုမွန္ ေက်ာင္းေလး ျဖစ္သြားေတာ့တာပါ။
ဒါဆိုရင္ အပတ္စဥ္ျမန္မာေက်ာင္းေလးေပါ့။
စေနေန႔တိုင္း ေန႔လယ္ ၂နာရီခြဲကေန ညေန ၅နာရီခြဲအထိ ပါ။ ခု ေက်ာင္းသား စုစုေပါင္း ၅၂ ေယာက္ ရွိပါတယ္။ ဆရာ ဆရာမ က က်မအပါအ၀င္ ၁၂ေယာက္။ သူငယ္တန္းကိုပဲ အဆင့္ခြဲ ၄ဆင့္ ခြဲထားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အတန္းခ်ိန္ကို အခ်ိန္ဇယားအတိုင္း သင္ ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းဆိုတာကေနစျပီး အိမ္စာစစ္တာ..နာရီ၀က္၊ ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္က သင္ခန္းစာ ကို ျပန္ ေလ့က်င့္ခ်ိန္ နာရီ၀က္.. သင္ခန္းစာအသစ္ သင္ခ်ိန္ နဲ႔ သင္ခန္းစာအသစ္ ေလ့က်င့္ခ်ိန္ တစ္နာရီ..၊ စာဖတ္ခ်ိန္ နာရီ၀က္ နဲ႔ စကား ေျပာခ်ိန္ နာရီ၀က္လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
မိဘေတြ အေၾကာင္း ေျပာပါဦး။
ဒီေက်ာင္းကို အဓိက ေထာက္တိုင္ သံုးဘက္ နဲ႔ လည္ပတ္ေနတာမွာ ေထာက္တိုင္တစ္တိုင္က မိဘ ေတြပါပဲ။ က်န္တဲ့ ေထာက္တိုင္ႏွစ္တိုင္ျဖစ္တဲ့ ဆရာေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြ အေရးပါသလို မိဘေတြ ကလည္း အေရးပါပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်မတို႔ ေက်ာင္းက မူလတန္းေက်ာင္း တေက်ာင္း ရဲ႕ မုန္႔စားခန္းမက်ယ္ၾကီးကို နာရီနဲ႔ စေနအပတ္စဥ္ အခေၾကးေငြ ေပးျပီး ငွားရတာမို႔ေရာ၊ ကေလး ေတြရဲ႕ ACTIVITY ေတြနဲ႔ ေက်ာင္းကုန္က်စရိတ္ေတြအတြက္ေရာ ပိုက္ဆံ သံုးဖို႔ လိုတာမို႔လို႔ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ကို တစ္လ ၃၀ ေက်ာင္းလခ ေပးရပါတယ္။ ေမာင္ႏွမ ႏွစ္ေယာက္ရွိရင္ ၅၀ ပဲ ေပးရပါ တယ္။ အဲလို ေငြေၾကးကိစၥေတြပါတဲ့အျပင္ နယ္ေျမက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေက်ာင္း စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ လိုက္နာရတာလည္း ရွိေလေတာ့ စာရင္းအင္း နဲ႔ စည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရး ေတြ ရံုး လုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။
ေက်ာင္းေလးတေက်ာင္းရဲ့ တာ၀န္ေတြ၊ လည္ပတ္မႈေတြက ဘယ္လိုရွိသလဲ။
အေယာက္ ၅၀ ၀န္းက်င္ရွိတဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေငြေၾကးကိစၥ၊ စည္းကမ္းတက် ရွိဖို႔ကိစၥ နဲ႔ အိမ္သာ သြားတာကအစ လိုက္ဂရုစိုက္ၾကရတဲ့ ကိစၥမွာ မိဘေတြက စနစ္တက်ကို ဂ်ဴတီေတြခြဲယူျပီး အျပည့္တာ၀န္ယူၾကတာပါ။ ေငြးေၾကးကိစၥကို Accountant ကို professional လုပ္ေနၾကတဲ့ အေမအဖြဲ႔က အလွည့္က် တာ၀န္ယူပါတယ္။ ရံုးပိုင္းဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း အဲလိုအပိုင္းမွာ ေသေသ ခ်ာခ်ာ သင္တန္းတက္ထားျပီး နားလည္တဲ့ အေမေတြက တာ၀န္ယူပါတယ္။ ေက်ာင္း စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း နဲ႔ ညီဖို႔ကိုလည္း သူတို႔ကိုကိုယ္တိုင္ Public School မွာ ဆရာမျဖစ္တဲ့ အေမ နဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ ကေလး ထိန္း ေက်ာင္း ေထာင္ထားတဲ့ အေမေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ျပီး လုပ္ၾကတယ္။ အေဖေတြက ေက်ာင္း အလာ.. အျပန္ နဲ႔ ကစားကြင္းေတြမွာ ထိန္းေပးၾကတယ္။ တစ္လ တစ္ခါ မိဘဆရာ အစည္းအေ၀း လုပ္ ပါတယ္။ သိပ္ စည္းကမ္းရွိၾကျပီး စိတ္ပါလက္ပါ လုပ္ၾကတဲ့ မိဘေတြပါပဲ။
ဒါဆိုရင္ ဆရာမက ဆရာမအလုပ္ကို ေဇာက္ခ်ျပီး လုပ္ခြင့္ရတာေပါ့။ မိဘေတြက ကိုယ့္ကေလး ျမန္မာစာ တတ္ေျမာက္ဖို႔ ဒီထက္ ၀ိုင္း၀န္းဖို႔ ဘာေတြ လိုအပ္ေသးသလဲ။
ဒီေတာ့ က်မ ေက်ာင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လိုအပ္သမွ် ဘာမွေခါင္းထဲ ထည့္စရာမလိုဘဲ သင္ၾကားေရးပဲ စိတ္ႏွစ္ထားရတာမို႔ အင္မတန္ ေခါင္းေအးေအး စိတ္ရွင္းရွင္းနဲ႔ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ မိဘေတြ အား ေကာင္းၾကလို႔ပါ။
အဲဒါေတြအျပင္ က်မတို႔က တစ္ပတ္မွ ၃နာရီပဲ သင္ေပးႏိုင္တာ။ ျပီးေတာ့ အိမ္စာေတြပဲ ေပးလိုက္ႏိုင္ တာ။ ဒါကို မိဘေတြက အိမ္မွာ ကူလုပ္ေပးလို႔သာ ကေလးေတြ တိုးတက္တာေပါ့။ သိသာတယ္။ မိဘေတြ မကူႏိုင္တဲ့ ကေလးေတြက သိသိသာသာပဲ က်န္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခါ မိဘေတြကို ကေလး ေတြက အျပစ္တင္ၾကတာဆုိေတာ့ မိဘေတြက ဂရုစိုက္ လုပ္ေပးၾကရေရာ။ ေျပာရရင္ မိဘေတြလည္း အလကား မေနရပါဘူး..။ အထူးသျဖင့္ အေမေတြေပါ့။ ကေလးေတြ ေက်ာင္းခ်ိန္တေလွ်ာက္ သူတို႔ တာ၀န္နဲ႔သူတို႔ ထိုင္ေစာင့္ေနၾကရတာပဲေလ..။ ျပီး အိမ္စာလည္း ကူလုပ္ရေသးတာ။
ကေလးေတြအေၾကာင္း ေျပာပါဦး။
ေက်ာင္းစဖြင့္တဲ့ ၂၀၁၀ ေႏြရာသီတုန္းကေတာ့ ကေလးေတြကို အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ပဲ ခြဲျပီး သင္ခဲ့ပါတယ္။ မူၾကိဳ ၀လံုးတန္းဆင့္ နဲ႔ သင္ပုန္းၾကီးဖတ္စာအဆင့္ေပါ့။ ခုေတာ့ အသက္အငယ္ဆံုးက ၅ႏွစ္။ အသက္ အၾကီးဆံုးက ၂၆ ႏွစ္။ အဆင့္က ၄ဆင့္ ခြဲရျပီ။ ၀လံုး.. အကၡရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာေတြ.. စကားေတြ သင္ တာက တဆင့္။ ေနာက္ သရနဲ႔ ဗ်ည္းအတြဲေတြ သင္ေနတာက တဆင့္။ ေနာက္တဆင့္က အသတ္စဥ္ ေတြ ဗ်ည္းတြဲေတြ သင္ေနျပီ။ ေနာက္ဆံုးတဆင့္ကေတာ့ Adult ေတြ သင္ပုန္းၾကီး နဲ႔ စကားေျပာကို က်မ ကိုယ့္ဘာသာ create လုပ္ျပီး သင္တာ။ ဗမာစကား လံုး၀ မေျပာတတ္တဲ့ ..ျမန္မာကေလးေတြ လည္း ပါေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ရွည္ျပီး အခ်ိန္ယူရပါတယ္။
ျမန္မာစာသင္ရတာကို ကေလးေတြကိုယ္တုိင္က ေပ်ာ္ရဲ့လား။
ဒါေပမဲ့ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေကာင္းတာက ေက်ာင္းမွာ ျမန္မာစာသင္ရတာကို ကေလးတိုင္းလိုလို ေပ်ာ္ ၾကတာ ပဲ။ ပထမပိုင္း မိဘေတြ တိုက္တြန္းလို႔ လာၾကရေပမဲ့ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ျပီးတဲ့ ေနာက္ ေပ်ာ္ သြားၾက တာပဲ။ ဆယ္ေက်ာ္သက္တခ်ိဳ႕ မေပ်ာ္ တာ ရွိေပမဲ့ သိသိသာသာ ကလန္ကဆန္ လုပ္တာ မ်ိဳးေတာ့ မရွိ ၾကဘူး။ ဒီႏိုင္ငံမွာက သူတို႔ကသာ ကလန္ကဆန္လုပ္ရင္ မိဘက အတင္း အမိန္႔ေပး လို႔ ရတာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ သူတို႔ မျငင္းမဆန္ လာၾကတာကိုပဲ က်မမွာ စိတ္ခ်မ္းသာေနရပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ တိုးတက္တာ တခုက ကေလးေတြ သိသိသာသာ လိမ္မာယဥ္ေက်းလာတာနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ပို စိတ္၀င္စားလာၾကတာပါပဲ။
၀ိုုင္းကူတဲ့သူေတြ၊ ဆရာ ဆရာမေတြအေၾကာင္း ေျပာပါဦး။
က်မနဲ႔ အဓိကတြဲလုပ္တဲ့ ပရဟိတ ဆရာဆရာမေတြထဲမွာ ဦးေဇာ္ေဇာ္ဆိုတဲ့ ဆရာတေယာက္နဲ႔ ေဒၚေအးသိဂၤ ီေက်ာ္ ဆိုတဲ့ ဆရာမ တစ္ေယာက္ အမာခံ ရွိပါတယ္။ ဦးေဇာ္ေဇာ္က ဒီမွာ ပညာေရး ဆိုင္ရာ မဟာဘြဲ႔ ရထား ျပီး အဆင့္ျမင့္ဌာနၾကီးတစ္ခုမွာ ကြန္ပ်ဴတာပညာရွင္ပါ။ ေဒၚေအးသိဂၤ ီေက်ာ္ က ျမန္မာႏိုင္ငံက သိပၸံ ဂုဏ္ထူးဘြဲ႔ ရထားျပီး ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ accountant လုပ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ လက္ေထာက္ ဆရာ ဆရာမ ေတြကလည္း သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဒီမွာ ေက်ာင္းတက္ေနၾကတဲ့ သူေတြ ဆုိေပမဲ့ သေျပညိဳေက်ာင္း မွာကေတာ့ သိပ္အားကိုးရတဲ့ ဆရာ ဆရာမ ေတြပါပဲ။ အားလံုးက အလုပ္ ေတြကိုယ္စီ.. ပညာေရးေတြ ကိုယ္စီ နဲ႔ကိုပဲ.. ျမန္မာစာေက်ာင္း ကိုေတာ့ မရ အရ အခ်ိန္ေပးျပီး မပ်က္ မကြက္ လာၾကတာပါ။ ဆရာေဇာ္ေဇာ္ေရာ.. ဆရာမ သိဂၤီပါ.. ဒီမွာ ေနာက္ထပ္ ဘြဲ႔ေတြ ထပ္ယူ ဖို႔ ေက်ာင္းတက္ေနတာ တဘက္ နဲ႔။ ျပီးေတာ့ အလုပ္ဆိုလည္း တာ၀န္ၾကီးတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ေန ၾကတဲ့ ၾကားကပဲ သေျပညိဳကို ရက္ပ်က္ မခံဘဲ လုပ္အားေပး ကူေနၾကတာပါ။
ကိုုယ့္မိသားစုုရဲ့ အခန္းက႑က ဘယ္ေနရာက ပါသလဲ။
အဓိကကေတာ့ က်မ အိမ္ေထာင္ဖက္က ကူရတာေပါ့။ က်မက စေနတရက္တည္း ၃နာရီပဲ စာသင္ တာဆိုေပမဲ့ စေန မနက္ကတည္းက ကိုယ့္သားသမီးေတြကို ျမန္မာစာ အိမ္စာေတြ ကူလုပ္ရ.. ကူစစ္ ရပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အဲဒီေန႔အတြက္ သင္ခန္းစာ ျပင္တာနဲ႔ သင္ခန္းစာအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတန္း ျပင္တာေတြ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ က်မ အိမ္မႈကိစၥကို သိပ္မၾကည့္ႏိုင္ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ တပတ္ အားရက္ ႏွစ္ရက္ရလို႔ မိသားစု ခရီးထြက္ခ်င္တာမ်ိဳး ရွိရင္ေတာင္ က်မက ျမန္မာစာေက်ာင္းကို ငဲ့ေန ရတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတာေပါ့။
ဒါဆိုရင္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူက ပါရမီျဖည့္ဖက္ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ကိုယ့္ကေလးေတြကိုေကာ ျမန္မာစာသင္တန္းမွာ အခမဲ့ တက္ခိုင္းတာမ်ဳိးလား။
က်မကိုယ္တိုင္ အခေၾကးေငြမယူဘဲ ေစတနာနဲ႔ စာသင္ေပးတဲ့အျပင္ က်မသား နဲ႔ သမီးကိုပါ ေက်ာင္းလခေပးျပီး ျမန္မာစာေက်ာင္း ထားပါတယ္ရွင္။ က်မအိမ္ေထာင္ဖက္ကိုယ္တိုင္ကလည္း အိမ္အလုပ္ေတြ ကူရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး စိတ္ပ်က္တတ္တဲ့သူ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ …?
ေအာ္ … က်မတို႔ ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြ၊ မိသားစုေတြ အားလုံး ဒီလိုမ်ဴိ ၾကိဳးစား ပမ္းစား စာသင္ေနၾကတာေတြ၊ ၀ိုင္း၀န္းထူေထာင္လုပ္ကိုင္ေနၾကတာေတြကို တေနရာရာကေန အေထာက္အပံ့ေတြ ရေနလို႔ပဲလို႔ ေျပာၾကဆိုၾကတာမ်ဳိးေတြ၊ ေက်ာင္းကို စိတ္၀င္စားျပီး ဧည့္သည္ေတြ လာၾကည့္ၾက၊ အားေပးၾကတာကိုပဲ ကေလးေတြကို ဗန္းျပျပီး အသုံးခ်ေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတာမ်ဳိးေတြကို က်မတို႔ေတြ ေရွ႔မွာေကာ၊ ကြယ္ရာမွာပါ အေျပာခံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ၾကဳံရပါတယ္။
ဒါဆိုရင္ အမ်ားအတြက္လည္း ေစတနာ့၀န္ထမ္းလည္း လုပ္ရေသးတယ္၊ အေျပာလည္း ခံေသးတယ္ ဆိုျပီး စိတ္ပ်က္သြားတာေတြ၊ ေနာက္ဆုတ္သြားတာေတြ မရွိဘူးလား။
ဘယ္အလုပ္မဆို အဖ်က္အေႏွာင့္အယွက္ရွိတယ္ဆိုတာ
အဲသည္လိုမ်ဳိး အထင္လြဲတဲ့စကားေတြ၊ အထင္မွားတဲ့စကားေတြ ဘယ္သူမ်ဳိးေတြက ေျပာတယ္လို႔ ထင္သလဲ။
အခြင့္အေရးမယူဘဲ၊ အခေၾကးေငြ မရရွိဘဲ လူေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ၾကတယ္ဆိုတာကို နားမလည္တဲ့သူေတြ၊ မလုပ္ဖူးတဲ့သူေတြက ပရဟိတဆိုတာကို နားလည္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒါ ျဖစ္ေနက်ပါ။
ဒီမွာ ျမန္မာစာသင္တာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဘာေတြ ကြဲျပားသလဲ။ ဘယ္လို ျပင္ဆင္သလဲ။ ဘယ္လို သင္သလဲ။
အဓိကကေတာ့ သင္ပံုစနစ္ပဲ ကြာမွာပါ။ ဒီႏွစ္ဆိုရင္ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ထဲမွာတုန္းက က်မ ဆရာ ဆရာမေတြကို မြမ္းမံသင္တန္းေလး လုပ္ပါတယ္။ ခု ႏွစ္ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္ေတာ့ တကယ္ကို သိသိသာသာပဲ ဆရာမေလးေတြ စာသင္တာ ေတာ္ေတာ္ကို ထိေရာက္ျပီး ပိုျပီးေတာ့လည္း သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ယံုၾကည္လာၾကတယ္။ ျပီးေတာ့ သင္ၾကားတာမွာလည္း ကေလးေတြ စိတ္၀င္စား ေအာင္သူတို႔ဘာသာ တီထြင္ လာၾကတယ္။ ဥပမာ Flesh Card ေလးေတြ သံုးတာ .. ပံုဆြဲခိုင္းျပီး စာေတြ ျဖည့္တာတို႔… စာလံုးပေဟဠိဖြက္တာမ်ိဳးလို.. Activities ေတြ ပိုလုပ္လာတယ္။ သေျပညိဳမွာ ျမန္မာျပည္က သူငယ္တန္းဖတ္စာကိုပဲ သင္တယ္ဆိုေပမဲ့ အသံုး သိပ္မတြင္တဲ့ ခက္တဲ့ စကားလံုး တခ်ိဳ႕ကို ေဖာ့ခဲ့ ခ်န္ခဲ့ တာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ ျပီးေတာ့ ကေလးေတြ သိသင့္တဲ့ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္တဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးေတြ ထပ္ ျဖည့္ ထည့္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္က သူငယ္တန္းဖတ္စာမွာ ေခတ္ နဲ႔ အမီ ျပင္ရ ျဖည့္စြက္ ရ ေတာ့မွာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါျပီ။ က်မကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ကိုယ္ ႏိုင္သေလာက္ ျဖဳတ္္တာ.. ျဖည့္တာ လုပ္ျပီး သင္ပါတယ္။
ဒီက အေမရိကန္ျပည္ရဲ့ လူေနမႈ အေလ့အထေတြ စရိုက္ေတြက သင္တန္းကိုု ဘယ္လိုု သက္ေရာက္သလဲ။
သက္ေရာက္မႈေတြမွာေတာ့ ေကာင္းတာေရာ မေကာင္းတာေရာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေကာင္းတာက ပိုမ်ားတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ သင္ၾကားေရးမွာ…။ သူတို႔ေလးေတြက အေမရိကန္ ပညာေရးထဲက ကေလးေတြဆိုေတာ့ သူတို႔ကို သင္ရင္ ၀ါးခ်လို႔ မရဘူး။ ေရဆံုးေရဖ်ား ေမးေတာ့တာ။ ဒါကို ဆရာဆရာမေတြက ေျဖကို ေျဖရတယ္။ မေျဖႏိုင္ရင္ ေက်နပ္ေလာက္ေအာင္ ေျပာျပျပီး ေနာက္ ရက္မွာ အေျဖေပးကို ေပးရတယ္။ ဆိုေတာ့ သင္ခန္းစာ တခု တခု အသစ္တက္ဖို႔ ၾကာတယ္။ အခ်ိန္ ေပးရ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပီးသြားတဲ့ သင္ခန္းစာဆိုရင္လည္း တကယ္ သိသြား တတ္သြားေတာ့တာ။ အေမရိကန္တပိုင္း ကေလးေတြဆိုေတာ့ စာတပုဒ္ သင္တိုင္း သူတို႔မွာ လက္ေတြေထာင္ျပီးေတာ့ ေမးစရာေမးခြန္းေတြက အလုအယက္ ရွိျပီးသားပဲ။ ဒါက သိပ္ေကာင္းတဲ့ အက်င့္ပဲ။ ဒီေတာ့ ဆရာ ဆရာမေတြ မိဘေတြ ကိုယ္တိုင္ေတာင္ သတိမထားမိဘဲ သူတို႔က သင္ခန္းစာနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ စကားလံုးေတြ အေၾကာင္းအရာေတြကိုပါ သိေနၾကေတာ့တာ။
အေမရိကန္က ျမန္မာေတြက ျမန္မာစာ တတ္သြားေတာ့ ဘာျဖစ္လာသလဲ။
ေကာင္းကြက္တခုက စာသင္ရင္းနဲ႔ စာထဲကေနတဆင့္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို သူတို႔ သိ သြား တယ္။ အဲဒီမွာ တိတိက်က် မသင္ရဘဲနဲ႔ ကၽြဲကူးေရပါဆိုသလို သူတို႔ ဗမာဆန္လာတယ္။ ကိုယ့္ ယဥ္ေက်းမႈကို ရင္းႏွီးလာတယ္၊ သိလာ လက္ခံတတ္လာတယ္။ ေနာက္တခုက ျမန္မာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ခ်င္း ပိုနီးစပ္လာတယ္။ ဒါက ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြေရာ.. ဆရာ ဆရာမေလးေတြေရာပဲ။ ေတာ္ေတာ္ ျမန္မာဆန္လာတယ္။ မိသားစု ဆန္လာတယ္။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ယံုၾကည္မႈ ေတြထဲက ျပဳျပင္သင့္တဲ့ ဓေလ့စရိုက္ေတြ ကိုလည္း ျမင္တတ္ ေ၀ဖန္တတ္လာၾကတယ္။ ဒါက အေကာင္းရလဒ္ပဲလို႔ က်မ ထင္တယ္။
အေတာ္ဟုတ္ေနျပီေပါ့။ သေျပညိဳျမန္မာစာေက်ာင္းက ဘာေတြ ကြဲျပားတာရွိသလဲ။
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေျမစမ္း ခရမ္းပ်ိဳးတဲ့ အဆင့္ပဲ ရွိေသးတာပါ။ က်မက ျမန္မာစာ ျမန္မာ စကား ကို ေသေသခ်ာခ်ာ တတ္ေစခ်င္တာဆိုေတာ့ သင္ရိုးျပီးဖို႔ ဖတ္စာအုပ္ထဲက စာေတြ အလြတ္ ရဖို႔တို႔ ျမန္ျမန္ၾကီး ဖတ္တတ္ဖို႔က အဓိက မဟုတ္ဘူး။ စာလံုးေတြကို အဓိပၸါယ္ေသခ်ာသိျပီး လက္ေတြ႔ သံုး ႏိုင္ဖို႔ကိုပဲ အဓိက ထား သင္တာ။ ဒါကို မိဘေတြ နားလည္လက္ခံဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ က်မ ေက်ာင္းက ယဥ္ေက်းလိမ္မာသင္တန္းမဟုတ္ေတာ့ ဘုရားစာေတာ့ မသင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကေလးေတြ စာအေတာ္အတန္တတ္လာရင္ေတာ့ ဦးဘၾကည္ရဲ႕ ဗုဒၶ၀င္ရုပ္ျပစာအုပ္ကို သင္မွာ။ ေနာက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ကေလးကဗ်ာေတြ ပံုျပင္ေတြ သင္မွာ စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားျပီးသားပါ။
ဘာေတြ ဆက္လုုပ္မွာလဲ။ ဒီထက္ပိုုျပီး က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ရပ္ေ၀းျပည္နယ္ေတြက ျမန္မာအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြ အတုုယူႏိုုင္ေအာင္ ဘယ္လိုု လုုပ္မလဲ။
က်မ အခ်ိန္ေလးရတိုင္း နည္းနည္းခ်င္း လုပ္ၾကည့္ေနတာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ ကေလး ေတြအတြက္ အလြယ္နည္း ျမန္မာစကားေျပာတတ္ဖို႔ ျမန္မာစာတတ္ဖို႔ အေျခခံသင္ခန္းစာ သင္ရိုး စာအုပ္ေလး တအုပ္ ျဖစ္လာေအာင္လို႔။ တေယာက္တည္းေတာ့ ႏိုင္ပါ့မလားပဲ။ ခုကေတာ့ ကိုယ့္ ေက်ာင္းေလးမွာပဲ စမ္းသပ္ေနရတာေပါ့။
အင္တာနက္မွာက အထူးသျဖင့္ ယူက်ဳလို ခ်ယ္နယ္ေတြမွာ ျမန္မာေတြေကာ၊ တျခားသူေတြေကာ ဟင္းခ်က္နည္းေတြ၊ ၀ါသနာပါရာ သင္တန္းေတြ ပို႔ခ်ခ်က္ေတြ တင္ၾကတယ္ေလ။ အဲသည္လုိမ်ဳိး သေျပညိဳ ခ်န္နယ္ေလးသာ ရွိရင္ အနီး အေ၀းကလူေတြအတြက္ ပိုျပီး လက္လွမ္းမီမယ္ မထင္ဖူးလား။
VOA က သတင္းေဆာင္းပါးပံုစံေလး လာရိုက္သြားတာေလးပဲ ရွိဖူးပါတယ္။ ေက်ာင္းအေနနဲ႔ေတာ့ မတင္ဖူးဘူး။ က်မ အဲေလာက္ မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ဒိုင္ခံ လုပ္ေပးႏိုင္မယ့္သူလည္း ရွားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာင္ေလး တကယ္အရွိန္ရျပီး က်မတို႔သင္ရိုးေတြလည္း အခိုင္အမာျဖစ္ျပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါကို ျဖန္႔ေ၀ ဖို႔ က်မ တခုခု လုပ္ျဖစ္မွာပါ။
ေက်ာင္းတခုအေနနဲ႔ လည္ပတ္ရပ္တည္တဲ့ဆီမွာ ဘယ္လိုု အခက္အခဲေတြ ရင္ဆုုိင္ရသလဲ၊ ျဖတ္ေက်ာ္ရသလဲ။
အခက္အခဲေတြကေတာ့ ကေလးေတြက အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာပါ။ ျမန္မာစကား အကုန္ နားလည္ျပီး မေျပာတတ္တဲ့သူေတြ.. ေနာက္ နားလည္းမလည္ ေျပာလည္းမေျပာႏိုင္တဲ့သူေတြ.. အသက္ အရြယ္ေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ၅ႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္ထိ အရြယ္စံုကို ဘယ္လိုတန္းခြဲ ခြဲရမလဲ..။ အဲဒီ ထဲမွာမွ နည္းနည္းေႏွးတဲ့ကေလးေတြပါသလို.. နည္းနည္း ရွက္ေနတဲ့ကေလးေတြ ပါတယ္။ သူတို႔ကို တန္းတူ ဘယ္လို သင္မလဲ.. ဘယ္လို သင္ခန္းစာေပးမလဲ.. ဘယ္လို Activity ေတြ ေပးမလဲ… ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ဦးေႏွာက္စားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ ဖတ္ႏိုင္ၾကတယ္.. ေျပာလာႏိုင္ၾကတယ္.. ဒါေပမဲ့ ေရးဖို႔ ခက္ေနတယ္။ အဲဒီအခက္အခဲကို ရွင္းဖို႔ ေလ့က်င့္ခ်ိန္က နည္းတယ္ေလ။ တပတ္မွာမွ ၃နာရီပဲ ရတာကိုး..။
အဲဒီအခက္အခဲေတြအတြက္ က်မတို႔ ဆရာဆရာမေတြ အျမဲလို ညွိၾကတယ္။ တိုင္ပင္ၾကတယ္။ က်မက ျမန္မာစာ သင္ဖို႔ ကၽြမ္းက်င္ေပမဲ့ Activity ေတြက်ေတာ့ ဒီက ပညာေရးထဲၾကီးျပင္းရတဲ့ လက္ေထာက္ ဆရာ ဆရာမေတြက ကၽြမ္းက်င္ တယ္။ ျပီးေတာ့ လစဥ္ လုပ္တဲ့ မိဘဆရာ အစည္း အေ၀းထဲမွာ တိုင္ပင္ၾကတယ္။ မိဘေတြဆီက အၾကံဉာဏ္ ယူတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ အဆင္ေျပေျပ ေက်ာ္ ျဖတ္သြားရတာပါပဲ။
ေက်ာင္းေလးကေန ဘာေတြ ေမွ်ာ္လင့္သလဲ။
ျမန္မာႏြယ္ဖြားကေလးေတြကို ကိုယ့္ဇာတိစကားစာေပရဲ႕ တန္ဖိုးကို သိေစခ်င္တယ္။ မေပ်ာက္ပ်က္ ေအာင္ ထိန္းဖို႔ လိုတယ္.. တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုတာကိုလည္း သိေစခ်င္တယ္။ ျပီးေတာ့ တခ်ိန္က်ရင္ ဒီ အေမရိကန္က တတ္ထားတဲ့ ပညာနဲ႔ ကုိယ့္တိုင္းျပည္အတြက္ ျပန္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီ အခါမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ႏိုင္ငံတကာသံုးဘာသာစကားကို အဆင့္မီမီတတ္သလိုမ်ိဳး ကိုယ့္ဇာတိစကားကို ေျခေျချမစ္ျမစ္ သိျပီး ေျပာတတ္သလိုမ်ိဳး ထူးခၽြန္ေစခ်င္တယ္။ ဒါဆို က်မတို႔ ႏိုင္ငံအတြက္ သိပ္အလုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္တယ္။
ခု သေျပညိဳက ကေလးေတြဟာ က်မရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြပါပဲ။ ခု အေယာက္ ၅၀ ကေန အမ်ားၾကီး တိုး မလာရင္ေတာင္ ခု ရွိသေလာက္က တကယ္ တတ္တဲ့ ေတာ္တဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာဖို႔။ ေနာက္ အဲဒီထဲက ၁၀ေယာက္ေလာက္ပဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြက္ ျပန္ရရင္ေတာင္.. က်မ ေက်နပ္ျပီ။ သူတို႔ကို အဆင့္ အတန္းမီမီ စာေတြ ေရးႏိုင္ ဖတ္ႏိုင္တဲ့အထိ သင္ေပး ပ်ိဳးေထာင္ျပဳစုေပး သြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ျပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စာဖတ္ႏိုင္စြမ္းရည္ကို လိုက္ျပီး စာၾကည့္ခန္း၊ စာၾကည့္ ၀ိုင္းေတြ လုပ္သြားေပးဖို႔ထိ က်မ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ က်မ သက္ရွည္က်န္းမာ ေနေနႏိုင္ေသးတဲ့ အခ်ိန္ထိေတာ့ လုပ္သြားႏိုင္မွာေပါ့ေလ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆရာမ။ မဂၤလာပါ ဆရာမ။
မဂၤလာပါ ရွင္။ ။
ဓာတ္ပုံမ်ား – ေအာက္တိုဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၂ (သေျပညိဳ ျမန္မာစာေက်ာင္း ဆရာကန္ေတာ့ပြဲေန႔ အမွတ္တရ)