ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ား

● စကားဦး     
ေက်းရြာေရရရိွေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေခတ္ကစ၍ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္အထိႏွိင္ငံေတာ္အစိုးရ၏ ေက်းရြာေရရရိွ ေရးဌာန၊ဌာနဆုိင္ရာလုပ္ငန္းတစ္ရပ္ အေနႏွင့္ေက်းလက္ေဒသေနျပည္သူမ်ားသန့္ရွင္းေသာေ သာက္သံုးေရရရိွေရးအတြက္ေျမေအာက္ေရတူးေဖၚ ရရိွႏိွင္မည့္ေနရာေဒသမ်ားတြင္ စက္ေရတြင္းမ်ားတးူေဖၚေပးျခင္း၊ေျမေအာက္ေ ရတူးေဖၚရန္ခက္ခဲသည့္ေဒသ၊တူးေ ဖၚ၍မရႏွိင္သည့္ေဒသမ်ားအတြက္္အနီးအ နား၀န္က်င္ရိွေျမေပၚေရအရင္းအျမစ္မ်ားမွေရကိုေရသြယ္ပိုက္ျဖင့္သြယ္ယူျဖန္ေ၀ေပးျခင္း၊ (ေက်ာက္ပန္းေတာင္းျမိ့ဳနယ္၊ေတာင္ဇင္းေရေပးေ၀ေရး)လုပ္ငန္းမ်ားကို မႏၱေလးတိုင္း၊မေကြးတိုင္း၊ပဲခူးတိုင္း၊ဧရာ၀တီတုိင္းတို႔တြင္စနစ္တက်၊တတ္ကြ်မ္းနားလည္သည့္ပညာရွင္မ်ား ကဦးေဆာင္ျပီးလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ထိုစဥ္ကျဖန္႔ေ၀ေပးသည့္ေသာက္သုံးေရ၊အရည္အေသြးကိုအမ်ိဳးသားက်န္းမာေရးဓါတ္ခဲြခမ္း(National Health laboratory) ကတာ၀န္ယူ စမ္းသပ္ေပးခဲ့ပါသည္။ စက္ေရတြင္းေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ကိုတုိင္းအလိုက္မွတ္တမ္းမ်ားစနစ္တက် ထားရိွခဲ့ၾကပါသည္။(ထိုမွတ္တန္းမ်ားကေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္း၊ကနဦးလုပ္္ငန္းမ်ားကိုအေထာက္အကူျပဳခဲ့ပါသည္)

● ေရဆယ္စုႏွစ္၊ ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္းစတင္ျခင္း
၁၉၈၀-၈၁ ခုႏွစ္ကစ၍ ေက်းရြာေရ၇ရိွေရးဌာနခဲြ၊ စက္မႈလယ္ယာဦးစီးဌာနသည္ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းအပူပိုင္းေဒသ၊ ေက်းရြာေရရရိွ ေရးစီမံကိန္း၊ [(Village Water Supply Project (Dry Zone) Burma] လုပ္ငန္းၾကီးတစ္ခုကိုပ႒မေရဆယ္စုႏွစ္ကာလ (1st Water Decade 1981-1990) အတြင္းေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏွိင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစီမံကိန္းၾကီးကို(UNICEF)၏အစီအစဥ္အေထာက္အပံ (ယူအက္ (စ္) ေဒၚလာ ၄၆ သန္းဟုယူဆပါသည္။)ေပးခဲ့ျပီးကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔(WHO) ႏွင့္ Netherlands , Australia တုိ႔ကလည္းစီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ အေထာက္အပံမ်ားေပးခဲ့ပါသည္။Coffey & Partner (Australia) ကနည္းပညာအတိုင္ပင္ခံႏွုင့္ပညာရပ္ဆိုင္ရာ၀န္ေဆာင္မွုလုပ္ ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါသည္။

အထက္ပါလုပ္ငန္းမ်ားေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏွိုွင္ရန္အတြက္ေက်းရြာေရရရိွေရးစက္စခန္းမ်ားကိုမိထၱီလာ၊စစ္ကိုင္း၊မေကြးႏွင့္ပခုကၠဳတုိ႔တြင္ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းအတြက္ဖြင့္လွစ္ျပီးအမွတ္(၅)ေက်းရြာေရရရိွေရးစက္စခန္းကိုရန္ကုန္ျမိဳ့တြင္ဖြင့္လွစ္ျပီးေက်းရြာေရရရွိေရးဌာနခြဲ၊(ရံုခ်ဳပ္)ရန္ကုန္မွစီမံၾကီးၾကပ္၍စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားကုိေဆာင္ရြက္ႏွိင္ခဲ့ပါသည္။

ထိုအျပင္အဆိုပါစီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားကိုဦးစီးဦးေဆာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားကိုလည္းႏွိင္ငံ တကာအဆင့္ျမင္႔နည္းပညာမ်ားရရွိရန္ႏွိင္ငံျခားပညာေတာ္သင္မ်ားေစလြတ္ႏွိင္ခဲ့ျခင္း၊ ျပည္ပေက်းရြာေရရရိွေရးဆိိုင္ရာလုပ္ငန္းခြင္ေလ့လာေရးခ ရီးမ်ားျပည္္ပလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပဲြမ်ားေစလြတ္ခ့ဲပါသည္။

ဘူမိေဗဒဘြဲ႔ရေက်းရြာေရရရိွေရး၀န္ထမ္းမ်ားႏွုင့္ဆည္ေျမာင္းဦးစီဌာနဘူမိေဗဒ၀န္ထမ္းတို႔အားအၾကီတန္းဘူမိေဗဒ၊ဇလဘူမိေဗဒႏွုင့္အင္၈်င္နီယာဘူမိေဗဒဆိုင္ရာအရာရိွမ်ားကျမန္မာႏွိွုင္ငံအလယ္ပိုင္း၏ဘူမိေဗဒ၊ဇလေဗဒဆိုင္ရာပညာရပ္မ်ားကိုမြန္းမံသင္တန္းမ်ားေပးျခင္းျဖင့္စက္ေရတြင္းတူးေဖၚေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုအခက္အခဲမရိွေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏွိင္ခဲ့ပါသည္။(ထိုစဥ္ကဆည္းေျမာင္းဦးစီးဌာနမွလည္းျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း၊မႏၱေလးတိုင္းႏွင့္စစ္ကိုင္းတိုင္းတို႔တြင္ေျမေအာက္ေရျဖင့္စိုက္ပ်ိဳးေရေပးေ၀ျခင္းလုပ္ငန္းကိုစတင္လုပ္ေဆာင္လ်က္ရိွပါသည္။

(UNICEF)အဖဲြ႔အစီအစဥ္ျဖင့္အစ္ဇေရးႏိွုင္ငံ(Israel) မွေျမေအာက္ေရရွာေဖြေရးလုပ္ငန္းက်ြမ္းက်င္သူနည္းပညာရွင္မ်ားကိုဌားရမ္း၍ ဘူမိ ေဗဒဘြဲ႔ရ ေက်းရြာေရရရိွေရး၀န္ထမ္းမ်ားအား ဘူမိရူပေဗဒဆိုင္ရာေျမေအာက္ေရစူးစမ္းရွာေဖြနည္းပညာရပ္မ်ားကိုသင္ယူေစခဲ့ပါသည္။ ထိုေနာက္စက္ေရတြင္းတူးလုပ္ငန္းေထာက္အကူျပဳ၊အဆင့္ျမင့္နည္းပညာသံုးကရိယာမ်ားျဖစ္ေသာေျမေအာက္ေရစူးစမ္းေလ့လာတုိင္းတာသည့္ဘူမိရူပေဗဒဆိုင္ရာစက္ပစၥည္းမ်ား(Surface Geophysical Survey Equipments / Terra-meters SAS 300) ႏွင့္တြင္း တိုင္းဘူ မိရူပေဗဒဆိုင္ ရာစက္ပစၥည္းမ်ား (Sub-surface Geophysical Survey Equipments / Bored Hole Geophysical Logging units) ၀ယ္ယူအသံုးျပဳ ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

အေျခခံပညာ၊အထက္တန္းအဆင့္ရိွေက်းရြာေရရရိွေရး၊လူငယ္၀န္ထမ္းမ်ားအားစာေတြ႔လက္ေတြ႔၊အဆင့္ျမင့္စက္ေရတြင္းတူးသင္တန္းမ်ား (Drillers and Drilling training) ေပးခဲ့ျခင္းျဖင့္စက္ေရးတြင္းတူးလုပ္ငန္းမ်ားကိုႏွိင္ငံတကာအဆင့္မွီလုပ္ေဆာင္ႏွိင္ျပီးစက္ေရတြင္းတူးက်ြမ္းက်င္သူမ်ားရရိွေစခဲ့ပါသည္။

ေပ-၈၀၀-၁၀၀၀ အထိတူးႏုွွိင္ေသာစက္ေရတြင္းတူးစက္မ်ား၊လုပ္ငန္းသံုးတြင္းတူးပိုက္မ်ား၊လြန္သြားမ်ားစသည့္အေထာက္အကူျပဳမ်ား၊(Wheel / Truck mounted Drilling machines with Mud pumps and drilling rods, bits & accessories) ေရထုတ္ပိုက္မ်ား၊ေရစစ္ဇကာမ်ား၊ (Pipes /casing and Screens, assorted size;4” to 8”) ၊လုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းမ်ားသယ္ပို႔ယဥ္မ်ား၊(Truck cars) ေရသယ္ယဥ္မ်ား၊(Water Boxers) ေလာင္စာဆီသံုးေရတင္စက္မ်ား၊ (Diesel engine Type Water Pumps)ေနေရာင္ျခည္စြမ္းအင္သံုးေရတင္စက္မ်ား၊(Solar power type Water Pumps)၊၀ယ္ယူအ သံုးျပဳခဲ့ပါ သည္။၊လက္ႏွိပ္ဒံုကင္(Hand Pumps)မ်ားကိုျပည္တြင္းတြင္ထုတ္လုပ္သည ့္အလုပ္ရံု တည္ေထာင္၍အသံုးျပဳခဲၾကပါသည္။

တူးေဖၚျပီးစီးသည့္စက္ေရတြင္းမ်ားမွေရကိုေသာက္သံုးရန္သင့္၊မသင့္ဓါတ္ခဲြစမ္းသပ္ရန္အတြက္လိုအပ္ေသာဓါတ္ခဲြခမ္းသံုးပစၥည္းကရိယာမ်ားႏွင့္ဓါတုေဗဒဆိုိင္ရာရီေအဂ်င့္မ်ား၊(Laboratory Apparatus & Equipments and Chemical Reagents) ကိုႏွိင္ငံျခားမွမွာယူတင္သြင္းျပီး ေရစမ္းသပ္ဓါတ္ ခဲြခန္း တစ္ခုကိုလည္းရန္ကုန္ျမိဳ့အမွတ္(၅) ေက်းရြာေရရရိွေရးစက္စခန္းအတြငး္ဖြင့္လွစ္ထားရိွႏွိင္ခဲ့ပါသည္။

ထိုအျပင္စက္ေရတြင္းတူးအဖဲြ႔မ်ားတြင္လည္းတြင္းတူးလုပ္ငန္းခြင္သံုးေရွ့ေျပး၊ေရအရည္အေသြးစမ္းသပ္ကရိယာမ်ားျဖစ္ေသာပီအိပ္(ခ်)မီတာ၊အီစီမီတာမ်ား(pH Meter / EC meter)ကိုအသံုးျပဳေစျခင္းျဖင့္ေရ၏အက္စစ္(သို႔)အလ္ကာလီမည္မ်ွပါေၾကာင္း အညြန္းကိန္းႏွင့္အီစီကို ကိန္းေသ ဂ ဏန္းတစ္ခုျဖင့္ေျမာက္၍ရေသာတန္းဘိုး၊ေရတြင္ေပ်ာ္၀င္သည့္ဓါတ္ဆားပမာဏ(Total Dissolve Solids ‘TDS’) ကိုအေျခခံျပီး ေသာက္သုံေရ အျဖစ္သင့္၊မသင့္ၾကိဳတင္သိရိွႏွိင္ပါသည္။

ေဆာင္ရြက္ျပီးျဖစ္သည့္စက္ေရးတြင္းတူးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာမွတ္တန္းမ်ားကိုလည္းေက်းရြာေရရရိွေရးစက္ခမ္း၀န္ထမ္းမ်ားကစက္ေရတြင္းတစ္တြင္းျခင္းအလိုက္၊တည္ေနရာ၊တိုင္း၊ျမိ့ဳနယ္၊ေက်းရြာအုပ္စု၊ေက်းရြာအမည္၊အက်ိဳးခံစါးႏွိင္သည့္လူဦးေရ၊ဇလဘူမိေဗဒဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား၊တပ္္ဆင္သည့္ေရတင္စက္အမ်ိဳးအစား၊စသည္ျဖင့္စနစ္တက်မွတ္တမ္းတင္ျပီး၊စာရင္းခ်ဳပ္ျပဳလုပ္၍ရံုးခ်ဳပ္သို႔ေပးပိုပါသည္၊ရံုးခ်ဳပ္ကစက္စခမ္းအသီးသီးကေပးပို႔သည့္မွတ္တမ္းမ်ားကိုစစ္ေဆးမွတ္တမ္းျပဳထားရိွခဲ့ၾကပါသည္။

● ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္း၏အကိ်ဳးေက်းဇူးမ်ား
ထိုစီမံကိန္းၾကီး၏အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားမွာျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း၊မိုးေခါင္ေရရွားေဒသ၊(မႏၱေလးတိုင္း၊စစ္ကိုင္းတိုင္း၊မေကြးတုိင္း)အတြင္းစက္ေရတြင္းေပါင္း(၃၀၀၀)ေက်ာ္တူးေဖၚ၍ေရတင္စက္မ်ားတပ္ဆင္ေပးျခင္း(Design & construction of Tube wells and installation of

pumping units)။ခ်င္းျပည္နယ္၊ တီးတိိန္ျမိ့ဳနယ္အတြင္း၊စိမ့္စမ္းေရသြယ္လုပ္ငန္း(Gravity flow Pipe Water Supply System)။ မေကြးတိုင္း အ တြင္းေျမေအာက္ေရတူးေဖၚရရိွရန္ခက္ခဲျပီးေျမေပၚေရအရင္းအျမစ္(ျမစ္၊ေခ်ာင္း)မ်ားမွေ၀းလြန္းသည့္ ေက်း ရြာမ်ားအတြက္ထိုေက်းရြာ အနီးအနား ရိွေျမေအာက္ေရေပါမ်ားစြာထြက္ရွိေသာစက္ေရတြင္းမွေရမ်ားရယူ၍ေသာက္သံုးေရျဖန႔္ေ၀ေပးျခင္း၊ စုေပါင္းေက်းရြာေရရရိွေရး လုပ္ငန္း၊(VillageGroup Pipe Water Supply System)။ မႏၱေလးတိုင္း၊ေက်ာက္ပန္းေတာင္းျမိဳ့နယ္၊ေတာင္စြန္းျမစ္ေရတင္လုပ္ငန္း၊ အဆင့္ျမင့္ တင္ေပးျခင္းစ သည္တုိ႔ျဖစ္ၾကပါသည္။လူဦးေရသံုး၊ေလးသန္းေက်ာ္ကိုသန့္ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရရရွိေစပါသည္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဘဲြ႔လြန္အသုံးခ်ဘူမိေဗဒဦးစီးဌာနမွဇလဘူမိေဗဒအထူးျပဳဘဲြ႔လြန္ေက်ာင္းသားမ်ားကိုလည္းေႏြရာသီ၊ကြင္းဆင္းလုပ္ငန္းခြင္(၂)လသင္တန္းမ်ားကိုလည္းေက်းရြာေရရရိွေရးစက္စခန္းမ်ားရိွတြင္းတူးအဖဲြ႔မ်ားႏွင့္တြဲဖက္၍ဇလဘူမိေဗဒကြင္းဆင္းလုပ္ငန္းႏွင့္စက္ေရတြင္းတူးလုပ္ငန္းအေတြ႔အၾကံုမ်ားကိုရရိွေစျပီး၊ဘြဲလြန္သုေတသနစာတမ္းမ်ားေရးသားမွတ္တင္ႏွိင္ခဲ့ပါသည္။

ေက်းရြာေရရရိွေရးဌာနခဲြ(စက္မွုုူလယ္ယါဦးစီးဌာန)မွဦးစီး၍ေရရရိွေရး၊အသံုးခ်ေရးႏွင့္က်န္းမာေရးဆိုင္ရာသုေတသနစာတမ္းဖတ္ပဲြမ်ားကိုလည္းႏွစ္စဥ္က်င္းပႏွိင္ခဲ့ပါသည္။အပူပိုင္းေဒသေရရရိွေရးလုပ္ငန္းအေတြ႔အၾကံဳမ်ားကိုအေျခခံေရးသားသည့္စာတမ္းမ်ားကိုဖတ္ ၾကားၾကပါ သည္။ထိုစာတမ္းဖတ္ပြဲမ်ားသို႔ုက်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၊က်န္းမာေရးသုေတသနဦးစီးဌာန၊ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဘဲြ႔လြန္အသုံးခ်ဘူမိေဗဒဦးစီးဌာန၊ရန္

ကုန္တကၠသုိလ္မ်ားကြန္ျပဴတာဌာန(ယခုကြန္ျပဴတာတကၠသိုလ္)ႏွင့္မိုးေလ၀သဦးစီးဌာနတို႔ကလည္းစာတမ္းမ်ားပါ၀င္ေရးသားဖတ္ၾကားၾကပါသည္။မွတ္တမ္းတင္ႏွိင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ထိုျပင္နည္းပညာအတိုင္ပင္ခံႏွုင့္ပညာရပ္ဆိုင္ရာ၀န္ေဆာင္မွုလုပ္ငန္းမ်ားအဖဲြ႔။Coffey & Partner (Australia) နွုင့္ေက်းရြာေရရရိွ ေရး ဌာနမွဇလဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားပူးေပါင္း၍မႏၱေလး၊စစ္ကိုင္းႏွုင့္မေကြးတုိင္းမ်ားအတြင္းတူးေဖၚျပီးခဲ့သည့္စက္ေရတြင္းမွတ္တမ္းမ်ားႏွုင့္ စက္စခန္္း အသီးသီးရိွဇလဘူမိေဗဒပညာရွင္၀န္ထမ္းမ်ားေရဆဲြထားေသာဇလဘူမိေဗဒႏွုင့္ေျမေအာက္ေရအေခ်ျပေျမပံုမ်ားကိူအေခ်ခံ၍ျမန္မာႏုွိင္ငံအလယ္ပိုင္း ၏ဇလဘူမိေဗဒဆိုင္ရာစာအုပ္တစ္အုပ္ကိုမွွတ္တန္းတင္ျပဳစုႏွိုင္ခဲ့ပါသည္။အဆုိပါစာအုပ္မူရင္းတစ္အုပ္္သည္(Australia) ႏွိင္ငံအစိုးရ အမ်ိဳး သားစာၾကည့္တိုက္(National Library of Australia)တြင္အခန္႔သားရိွေနပါသည္။

● စီမံကိန္းလြန္ကာလမ်ား
ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးကအသိအမွတ္ျပဳမွတ္တမ္းတင္ျခင္းခံခဲ့ရသည့္ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းအပူပိုင္းေဒသ၊ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္းလုပ္ငန္းၾကီးျပီးခါနီးကာလေနာက္ပိုင္း၊ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္း၊ န၀တစစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ျပည္နယ္ႏွုင့္တိုင္းအ သီးသီး ရိွတိုးခ်ဲ့ျမိဳ့သစ္မ်ားေရရရိွေရးကိုလည္းသက္ဆိုင္ရာေက်းရြာေရရရွိေရးစက္စခန္းအသီးသီးမွေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ႏွိုင္ငံတ၀ွမ္းအသစ္ထပ္မံတိုးခ်ဲ႔တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာစစ္္အေျခစိုက္စခန္းတပ္ရင္းမ်ားေရရရွိေရးႏွုင့္ေျမေအာက္ေရတည္ရိွနိုင္မည့္အေခ်အေနမ်ားသိရိွရန္ေျမေပၚဘူမိရူပေဗဒစူးစမ္းျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား(Surface Geophysical Survey) ကိုလည္းလုပ္ကိုင္ေပးႏွိုင္ခဲ့သျဖင့္ေျမေအာက္ေရရရွိႏွိင္မွုူ အေျခအေနမ်ားကိုပညာ ရပ္ ဆိုင္ရာမွတ္တမ္းမ်ားရရွိရပါသည္။

မဟာရန္ကုန္နယ္နမိတ္ႏွုင့္နယ္နမိတ္ျပင္ပအသစ္တိုးခ်ဲတည္ေဆာက္သည့္ေတာင္ဒဂံု၊ေျမာက္ဒဂံု၊ေရြွျပည္သာ၊လူုွိင္သာယာာ၊ေရြွေပါက္ကံေ၀ဘာကီ(ေျမာက္ဥကၠာ)၊ ငါးဆူေတာင္(မဟာရန္ကုန္ျပင္ပရိွ) စသည့္ျမိဳသစ္္မ်ားေရရရိွေရး (ဌာနဆိုင္ရာရပ္ကြက္မ်ား၊ လူမွုူဖူလုံေရးေဆး ေပး ခန္း၊ေက်ာင္းမ်ားစသည္) တို႔အတြက္ေက်းရြာေရရရိွေရးဌာနခြဲ၊ ရန္ကုန္ရံုးခ်ဳပ္မွေျမေပၚဘူမိရူပေဗဒတိုင္းတာေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုေဆာင္ရြက္ေပးျပီး၊ အမွတ္(၅) ေက်းရြာေရရရိွေရးစက္စခန္းမွ စက္ေရတြင္း မ်ားတူးေဖၚေပးခဲ့ ပါသည္။

ေက်းရြာေရရရိွေရးဌာနခဲြ၊ရန္ကုန္ရုံခ်ဳပ္မွဇလဘူမိေဗဒ၀န္ထမ္းမ်ား (Hydrogeologists) သည္မဟာရန္ကုန္နယ္နမိတ္အတြင္း၊ျမိ့ဳနယ္ေပါင္း(၃၀)တြင္ေျမေအာက္ေရႏွင့္စက္ေရတြင္းမ်ားမွတ္တမ္းေကာက္ယူျခင္း၊ေရနမူနာေကာက္ယူျခင္းႏွင့္ေရဓါတ္ခဲြစမ္းသပ္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ား (Groundwater & Wells Inventory and Tube wells’ water sampling & testing and Analysis) ကုိ (၁၉၉၁-၁၉၉၂ခုႏွစ္) ကလုပ္ကိုင္ခဲ့ပါသည္၊ထိုစဥ္ကစက္ေရတြင္းေပါင္းတစ္ေထာင္ေက်ာ္၏မွတ္တမ္းမ်ားကိုမဟာရန္ကုန္၊ေျမေအာက္ေရႏွ့င္စက္ေရတြင္းမ်ားဆိုင္၇ာ၊ ဇလဘူမိေဗဒ စူးစမ္းေလ့လါေရးစီမံကိန္း(Groundwater & Wells Inventory and Hydrogeological survey) ၏အဆင့္(၁) ေနႏွင့္လုပ္ေဆာင္ႏွိင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္ကစက္ေရတြင္းမွတ္တမ္းေကာက္ယူႏွိင္မူပမာဏမွာ႒ာနဆိုင္ရာေငြေၾကးသံုးစြဲခြင့္ပမာဏ၊၀န္ထမ္းအင္အားႏွင့္အခ်ိန္ကာလအရ၊မဟာရန္ကုန္နယ္နမိတ္အတြင္း၊ျပည္သူလူထုေသာက္သံုးေ၇ႏွင့္စက္၇ုံအလုပ္၇ုံ(Potable for domestic and factories’ use) သံုးစက္ေရတြင္းေပါင္း၏ သုံပံုတစ္ပံုခန္႔သာေကာက္ယူႏွိင္ခဲ့ပါသည္။(ဇလဘူမိေဗဒ၊ေျမေအာက္ေရႏွင့္စက္ေရတြင္းမ်ားအေၾကာင္းအေျခအေနေပးပါကဆက္လက္ေရးသားပါမည္။) ထိုစဥ္ကမဟာရန္ကုန္ျမိ့ဳ၏လူဦးေရမွာ၅သန္းေက်ာ္ႏွင့္စက္မွူဇံုေပါင္း (၁၀)ေက်ာ္မွ သည္ယုခုအခါလူဦး ေရ(၆)သန္းေက်ာ္ရိွလာေၾကာင္း သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားမွတဆင့္သိရိွရပါသည္။

ေက်းရြာေရရရိွေရးဌာနမွစာေရးသူအလုပ္ႏွတ္ထြက္ျပီးေနာက္၊ ၁၉၉၅- ခုႏွစ္ကာလေနာက္ပိုင္းန၀တစစ္အစိုးရ၏စီမံမွုျဖင့္္ ေက်းရြာေရရ ရိွေရးဌာနခြဲကို္စက္မွူလည္ယာဦးစီးဌာနမွခြဲထြက္ေစ၍ဆည္ ေျမာင္းဦးစီးဌာန၊ ေျမေအာက္ေရဌာနခြဲႏွင့္ပူ့းေပါင္းျပီးေရအရင္းအျမစ္မ်ားအ သံုးခ်ေရး ဦးစီးဌာနကိုတည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။အဆိုပါဌာနမွစက္ေရးတြင္းတူးစက္အခ်ိဳ႔ကိုရယူျပီးအမ်ားစုကုိလည္းနယ္စစ္/စည္ပင္သို႔လြဲေျပာင္းခ့ဲေၾကာင္းသိရိွရ့ပါသည္။

● အၾကံျပဳခ်က္
ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္းၾကီးမွေကာင္အထည္ေဖၚခဲ့သည့္စက္ေရတြင္းႏွင့္ေရတင္စက္ေပါင္း(၃၀၀၀)ေက်ာ္သည္ယခုအခါမည္သို႔ရိွမည္ကိုစက္ေရတြင္းမွေရကိုအသံုးျပဳခဲ့ၾကသည့္ေက်းရြာသူ၊ေက်းရြာသားမ်ားသိႏွိင္ပါသည္။ထိုေက်းရြာသူေက်းရြာသားမ်ားအကူအညီရယူ၍အစိုးရဌာနတစ္ခုခု(သို႔)အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုခုကဦးေဆာင္ျပီးကြင္းဆင္းစစ္တမ္းေကာက္ယူသင့္ပါသည္။အဆိုပါစက္ေရတြင္းမွတ္တမ္းအျပည့္အစံုသည္ေရအရင္းအျမစ္အသံုးခ်ေရးဦးစီးဌာနတြင္ရွိ္ပါသည္။ကြင္းဆင္းစစ္တမ္းေကာက္ယူရာတြင္လည္းမူလစက္ေရတြင္းမွတ္တမ္းပါအခ်က္အလက္မ်ားကိုအေခ်ခံ၍ျပည့္စံုေသာစစ္တမ္းမ်ားရရိွေအာင္ေကာက္ယူသင့္ပါသည္။ထိုစစ္တမ္းကိုအေျခခံ၍စက္ေရတြင္းႏွင့္ေရတင္စက္မ်ားကိုတိုင္းအလိုက္၊ျမိဳ့နယ္အလိုက္၊ေက်းရြာအုပ္စုအလိုက္၊မည္သည့္ျပဳျပင္မွူမ်ိဳး (Well Rehabilitation and / or Pumping Unit Rehabilitation; both)ျပဳလုပ္ရ မည္ ကိုခဲြျခားစါရင္း ျပဳသင့္ ပါသည္။(စက္ေရတြင္းဆိုင္ရာျပဳျပင္နည္းမ်ားကိုလည္းအေခ်အေနေပးပါကဆက္လက္ေရးသားပါမည္၊) အဆိုပါစာရင္းကုိစက္ေရတြင္းတည္ေနရာျပေျမပံုႏွင့္တကြႏွိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖစ္ေသာ(UNICEF, UNDP, WHO) တစ္ခုခုတို႔ႏွင့္တင္ျပ ေဆြးေႏြး သင့္ပါ သည္။ ေက်းရြာေရရရိွေရးစီမံကိန္းၾကီးတြင္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေသာ ၀န္ထမ္းေဟာင္းမ်ားသည္အထက္ပါအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ လ်က္ရွိၾကပါသည္။လုပ္ငန္းမ်ားရယူႏွိင္ပါကႏွိင္ငံအတြက္အက်ိဳးမ်ားစြာရရိွမည့္ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း၊အပူပိုင္းေဒသရွိတူးေဖၚျပီးစက္ေရတြင္းမ်ားျပန္လည္ျပဳျပင္ေရးစီမံကိန္း (Villages’ Tube Wells Rehabilitation, Dry Zone, Central Myanmar) လုပ္ငန္းၾကီးတစ္ခုျဖစ္လာနိင္္ပါသည္။