ေပးဆပ္သူတဦးရဲ့ ထာ၀ရအႏုုပညာ
နာေရးကူညီမႈအသင္း (ရန္ကုုန္)၊ ေက်ာ္သူ နဲ႔ ေမးခြန္းမ်ား အပိုုင္း ၂
မိုုးမခ၊ ေအာက္တိုုဘာ ၁၄၊ ၂၀၁၂
ေမး။ ။ ဒါဆိုုရင္ တရားဥပေဒစုုိးမိုုးေရးေပါ့။ အမွန္အတိုုင္း၊ တရားတဲ့အတိုုင္း ျဖစ္ဖိုု႔ေပါ့။ အသင္းအဖြဲ႔ထဲမွာ အျငင္းပြားၾကတယ္၊ ကိုုယ့္ဖက္က အားကိုုးအားထားျပဳရမယ့္ တရားဥပေဒစိုုးမုုိးေရး မ႑ိဳင္ကလည္း မရွိဘူး။ ဒါဆိုုရင္ တရားသျဖင့္ ျဖစ္ေအာင္ အကိုုတိုု႔အေနနဲ႔ အသင္းအဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လိုုလုုပ္ျပီး ေဖာ္ေဆာင္မလဲ၊ အဆုုံးအျဖတ္ကိုု ရယူမလဲ။ ဒီလိုုမ်ဳိး ေမးရတာက က်ေနာ္တုုိ႔ ကြန္ျမဴနီတီေတြမွာ အျပင္မွာ အသင္းအဖြဲ႔ေတြမွာ အျငင္းပြားၾကတယ္၊ သူမွန္တယ္၊ ကိုုယ္မွန္တယ္ အႏိုုင္လုုၾကတယ္၊ ဒါေတြကိုု ဘယ္လိုုမ်ဳိး ေက်ာ္လႊားမလဲဆိုုတာကိုု အကိုု႔အေတြ႔အၾကဳံဖက္ကေန ေျဖေပးပါ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္လိုုပဲျဖစ္ျဖစ္ နာေရးကူညီမႈအသင္းအေနနဲ႔က ဘာကိစၥပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တိုု႔က အစည္းအေ၀းထိုုင္တယ္။ အမႈေဆာင္အစည္းအေ၀းမွာ အမ်ားဆႏၵအတိုုင္း ဆုုံးျဖတ္တယ္။ ဒါပဲ။ က်ေနာ္တိုု႔ နာေရးလုုပ္ငန္းဆိုုတာ အရင္မူလ က်ေနာ္တိုု႔စခဲ့တာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ကပဲ ရွိေသးတယ္။ သက္တန္းအားျဖင့္ ႏုုတယ္ ဆိုုေပမယ့္၊ က်ေနာ္တိုု႔ေတြက ေအာက္ေျခက စခဲ့တာ။ အားလုုံးကိုု က်ေနာ္တိုု႔တေတြက စိုုက္ထုုတ္ျပီး အကုုန္စျပီး လုုပ္ခဲ့တာ ဆိုုေတာ့ က်ေနာ္တိ္ုု႔ေတြရ့ဲ လုုပ္ရပ္နဲ႔ ျဖတ္သန္းမႈေတြက အုုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုုင္းမွာ အမ်ားၾကီး အေထာက္အကူျဖစ္ေစတယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုုတ္ပါျပီ။ အသင္းရဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေပးဆပ္ႏိုုင္သူေတြ ေပၚထြန္းလာဖိုု႔၊ ေမြးထုုတ္ႏိုုင္ဖိုု႔အတြက္ကိုုေကာ ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လိုု႔ ေျပာႏိုုင္ပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တိုု႔ လုုပ္ေနတယ္။ volunteer ေတြခ်ည္းပဲ က်ေနာ္တိုု႔က အားကိုုးေနလိုု႔ မရဘူး။ လုုပ္အားေပးဆိုုတာက တပတ္မွာ တရက္ အနည္းဆုုံးလာတာကိုုး။ ဆိုုေတာ့ အျခားရက္ေတြမွာ အသင္းရဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြကိုု သူတိုု႔ မ်က္ေျချပတ္သြားႏိုုင္တယ္။ ဒါကိုု မ်က္ေျခမျပတ္ေအာင္ volunteer ေတြထဲကေနျပီးေတာ့ က်ေနာ္တိုု႔ေတြက အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုုင္းမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လာေအာင္ ဖိတ္ေခၚတယ္။ အျမဲတမ္း အလုုပ္လုုပ္ေအာင္လိုု႔ ၀န္ထမ္းအျဖစ္ လစာေပးျပီးေတာ့ ခ်ီးျမွင့္တယ္။ သူတိုု႔ေတြက က်ေနာ္တိုု႔ေတြနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အျမဲပါ၀င္လာၾကတယ္။ တခ်ဳိ႔လူငယ္ေလးေတြဆိုုရင္ အသင္းမွာ ညအိပ္တယ္။ ၁ႏွစ္ခြဲ ၂ ႏွစ္ေလာက္ ရွိလာျပီ။ က်ေနာ္နဲ႔ ညဖက္ဆိုု စကားေျပာျဖစ္တယ္၊ ေဆြးေႏြးတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ရဲ့ ခံယူခ်က္ေတြ သေဘာထားေတြကိုု ပိုုသိလာၾကတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ကိုုယ္တိုုင္ကလည္း ေနာက္ပိုုင္းမွာက ဦးေဆာင္မႈေပးတဲ့ အခမ္းက႑ကေနပဲ လုုပ္ႏိုုင္ေတာ့မယ္။ ေနရာတကာေတာ့ ကိုုယ္က အကုုန္လုုံး ပါႏိုုင္မွာ မဟုုတ္ဘူးေလ။ နာယကအျဖစ္ ၾကည့္ၾကပ္ေပးႏိုုင္တာပဲ လုုပ္ႏိုုင္မယ္ ထင္တယ္။
ေမး။ ။ လူမႈေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ သူရဲေကာင္းေတြ၊ ေပးဆပ္သူေတြ ေပၚထြန္းလာဖိုု႔က လြယ္ေတာ့ မလြယ္ဘူးေပါ့။
ေျဖ။ ။ မလြယ္ပါဘူး။ ကိုုယ္ကိုုယ္တိုုင္ရဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ခံယူခ်က္ကလည္း အေရးပါေသးတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔တေတြ စလုုပ္ခါစတုုန္းက ဆိုုရင္၊ အခုုဒီေျမာက္ဒဂုုံကိုု စျပီး လုုပ္တုုန္းကဆိုုရင္ နာေရးလမ္းေၾကာင္းလည္း ကိုုယ္ပဲ၊ ေျမကြက္ေတြထဲမွာ သစ္ပင္စိုုက္ဖိုု႔ ေနာက္ေခ်းေတြ သြားရွာ၀ယ္ဖိုု႔ ဆိုုလည္း ကိုုယ္ကိုုယ္တိုုင္ပဲ။ စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ဆီမွာလည္း ကိုုယ္ကိုုယ္တိုုင္ပဲ။ ေနရာတကာ ကိုုယ္ခ်ည္းပဲေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းကိုု အလုုပ္ေတြ အဆင့္ဆင့္ခြဲျပီး လုုပ္ရတယ္။ လုုပ္အားေပးေတြအျပင္ ၀န္ထမ္းေတြကိုုပါ ထားရတယ္။ လူငယ္ေတြကိုု ေခၚထားတယ္ဆိုုေပမယ့္လည္း လူငယ္ေတြကိုု လူၾကီးေတြအေနနဲ႔ ထိန္းေၾကာင္းေပးရတာေတြ ရွိတယ္။ အားလုုံးကိုု လႊတ္ထားေပးလိုု႔ မရဘူး။ ေနာက္တခုုကေတာ့ တာ၀န္ယူမႈ စိတ္ဓာတ္ပဲ။ ေဟာလီ၀ုုဒ္မွာ ရုုပ္ရွင္ရိုုက္တယ္ဆိုုရင္ သူ႔ကၽြမ္းက်င္ရာ အပုုိင္းနဲ႔သူ တာ၀န္ယူတယ္၊ ကိုုယ့္ကိစၥကိုု ျပီးေအာင္လုုပ္တယ္။ အသံအပုုိင္း၊ ကင္မရာအပိုုင္း၊ ဆက္တင္အပိုုင္း၊ သူ႔ေနရာ၊ သူလူနဲ႔ သူေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာဆိုုရင္ ဒါရိုုက္တာက အကုုန္လုုံး လိုုက္လုုပ္ရတယ္။ မီးဆိုုလည္း ဒီလိုုထိုုး၊ ကင္မရာလည္း ဒီလိုုယူ စသည္ျဖင့္ သူက အကုုန္လုုံးမွာ ပါေနရတယ္။ အဲသည္လိုုမ်ဳိး က်ေနာ္တိုု႔ဆီမွာက ျဖစ္ေနေသးတယ္။
ေမး။ ။ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုုင္းေပါ့ေလ။ အသင္းၾကီးရဲ့ အလုုပ္ေတြ လည္ပတ္စီးဆင္းေနေအာင္လိုု႔ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ေတြ ခြဲယူထားပုုံကိုုေကာ ေျပာျပႏိုုင္မလား။
ေျဖ။ ။ အသင္းဆိုုရင္ အသင္းအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပုုိင္းဆိုုတာ ရွိတယ္။ တာ၀န္ေတြ ခြဲေပးထားတယ္။ စ်ာပနဆိုုရင္ စ်ာပနအုုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ အသုုဘကိစၥတိုု႔၊ လမ္းေၾကာင္းပိုုင္းတိုု႔၊ သုုႆန္ပိုုင္း စသည္ျဖင့္ အလုုပ္ ၃ ခုု ေလာက္ ခြဲထားတယ္။ ေနာက္ ေဆးခန္းဆိုုရင္လည္း လူနာေတြနဲ႔ တိုုကင္ေပးတာ၊ ဆရာ၀န္နဲ႔ ဆိုုင္ရာ၊ ေဆးေပးတဲ့ အပုုိင္းဆိုုင္ရာေတြ ရွိတယ္။ အဲလိုုမ်ဳိး အလုုပ္ေတြ တာ၀န္ေတြ ခြဲျခားထားတယ္။ အဲသည္အလုုပ္ေတြကိုု လုုပ္အားေပးေတြခ်ည္းနဲ႔ လည္ပတ္ေနလိုု႔ မရဘူး။ လုုပ္အားေပးက ဒီေန႔လာျပီးေတာ့ ေနာက္ေန႔ သူ႔ေန႔မဟုုတ္ရင္ မလာေတ့ာဘူး။ ေနာက္၀င္လာတဲ့ လုုပ္အားေပးတေယာက္က ဒီအဆက္အစပ္ေတြကိုု သိေနျပီး ဆက္လုုပ္ႏိုုင္ဖိုု႔ လုုိတယ္။ အဲသည္အတြက္ အုုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုုင္းက ၀န္ထမ္းေတြက အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ေနေအာင္ စီမံေပးရတယ္၊ ေဆာင္ရြက္ေပးေနရတယ္။ ဒါေတြက အခ်ိန္ျပည့္လုုပ္ေနမွ အသင္းဆိုုတာက လည္ပတ္မွာေလ။ တာ၀န္ယူတဲ့ ေပးဆပ္ႏိုုင္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ လုုိတယ္။
ေမး။ ။ ဟုုတ္ပါျပီ။ က်ေနာ္တိုု႔ အခုုနားလည္လာတာကေတာ့ သည္မွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေတြ ရွိတယ္၊ လုုပ္အားေပးေတြရွိတယ္၊ အလွဴရွင္ေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ အဲသည္မွာ လုုပ္စရာအလုုပ္ေပၚလာတယ္။ သည္လူေတြ ၀ိုုင္းလုုပ္လိုုက္ၾကတယ္။ ဒါကိုု volunteer လုုပ္လိုုက္ၾကတယ္ေပါ့ေလ။ ျပီးသြားျပီ တပြဲ၊ ေဟာ ေနာက္အေရးေပၚလာေတာ့ ေနာက္တပြဲ စုုလိုုက္ၾကျပန္တယ္ေပါ့ေလ။ ဒါက ကြန္ျမဴနီတီေတြထဲက လႈပ္ရွားမႈေတြကိုု ေျပာတာေပါ့။ သိုု႔ေသာ္ အကုုိတိုု႔လိုု အသင္းအဖြဲ႔နဲ႔ ေရရွည္ရပ္တည္ျပီး လုုပ္တဲ့အေရးက်ေတာ့ ခုုနင္ကလိုု volunteer ေလာက္နဲ႔ အခ်ိန္ပိုုင္းေလာက္ ေပးတာနဲ႔ မျပီးေတာ့ဘူး။ ခံယူခ်က္ေတြ၊ စိုုက္ထုုတ္မႈေတြပါလာတယ္။ တာ၀န္ယူမႈေတြ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ လိုုလာတယ္။ အုုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုုင္းေတြ၊ လည္ပတ္မႈအပိုုင္းေတြ ရွိလာတယ္။ အဲသည္လိုု သစ္ပင္ၾကီးတပင္စိုုက္သလိုု အကိုုင္းအခက္၊ အရိပ္အာ၀ါသေတြနဲ႔ ေ၀ဆာမႈေတြ တည္ျမဲမႈေတြ လိုုအပ္လာတယ္ဆိုုတာကိုု ျမင္ေတြ႔လာပါတယ္။
ေျဖ။ ။ သစ္ပင္ၾကီးတပင္လိုု ဥပမာေပးရင္ က်ေနာ့္ဖက္ကေျပာခ်င္တာကေတာ့ က်ေနာ္တိုု႔တေတြက ေရေလာင္းေပါင္းသင္လုုပ္ရတယ္။ ေျမၾသဇာေကၽြးရတယ္။ ျပီးေတာ့ မလုုိအပ္တဲ့ အကိုုင္းအခက္ေတြကိုု ျဖတ္ေတာက္ သုုတ္သင္ရတာေတြ၊ လိုုအပ္သလိုု ပုုံသြင္းရတာေတြကိုု မလုုပ္မျဖစ္ လုုပ္ၾကရတယ္။ အလိုုအေလ်ာက္ ျဖစ္လာတာေတာ့ မဟုုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တိုု႔မွာ တာ၀န္ယူတဲ့စိတ္အျပင္ စည္းကမ္းဆိုုတာလည္း လိုုအပ္တယ္။ စည္းကမ္းကိုု ခ်မွတ္ရတယ္။ စည္ကမ္းကုုိ လိ္ုုက္နာရတယ္။ စည္းကမ္းမလိုုက္နာရင္ အေရးယူရတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တိုု႔ကိုု ေျပာတာက ဒီမုုိကေရစီဆိုုျပီးေတာ့ အာဏာရွင္ဆန္တယ္ ဘာညာေျပာၾကတယ္။ စည္းကမ္းဆိုုတာ ျပတ္ျပတ္သားသား လုုပ္ရမယ္။ အဲလုုိမွ မလုုပ္ရင္ က်ေနာ္တိုု႔လိုုအသင္းမ်ဳိးဟာ သြားမွာပဲ မွတ္လိုုက္ေတာ့။ ငါတိုု႔က volunteer ပဲ၊ င့ါထမင္း ငါစားျပီး လာရတာပဲ။ အားတဲ့အခ်ိန္လာမယ္။ မအားရင္ မလုုပ္ဘူးလိုု႔ ေျပာလိုု႔မရဘူး။ volunteer ဆိုုျပီး ဘယ္ေလာက္ေပးဆပ္ရတယ္ဆိုုတာကိုု သူတိုု႔ မသိဘူး။ စည္းကမ္းရွိဖိုု႔၊ တာ၀န္ယူဖိုု႔ဆိုုေတြ ရွိတယ္ဆိုုတာကိုု သိထားဖုုိ႔ လိုုတယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္တခုုကေတာ့ေပ့ါေလ။ အဲသည္လိုု လုုပ္အားေပးေတြကိုု အျမဲတမ္း စိတ္ဓာတ္ေတြ ျမွင့္တင္ေပးဖိုု႔၊ အင္အားေတြ၊ ယုုံၾကည္ခ်က္ေတြနဲ႔ တက္ၾကြေနဖိုု႔ကိုုလည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြက အျမဲ အားေပးေနဖိုု႔ လိုုတာေပါ့။ မဟုုတ္ဘူးလား။
ေျဖ။ ။ လုုိပါတယ္။ က်ေနာ္အခုုတေခါက္ အေမရိကားကိုု လာေတာ့ ေဟာလီ၀ုုဒ္မွာ ေရာင္းတဲ့ အမွတ္တရေအာ္စကာရုုပ္တုုေလးေတြ ၀ယ္လာတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ လူငယ္ေလးေတြကိုု က်ေနာ္အေနနဲ႔ ဆုုေပးမယ္ေပါ့ေလ။ လူမႈေရးေအာ္စကာဆိုုျပီး ေပးဖိုု႔ စဥ္းစားထားတယ္။ ဒါကိုု က်ေနာ့္ပိုုက္ဆံနဲ႔ က်ေနာ္၀ယ္တာေနာ္။ က်ေနာ္တိုု႔ ေဆးခန္းမွာ လူနာနားေနေဆာင္မွာ ျပဖိုု႔ ပညာေပး ရုုပ္သံအစီအစဥ္ေလးေတြကိုု အသင္းသားေတြနဲ႔ ရိုုက္ထားတာေတြ ရွိတယ္။ ေဆးခန္းမွာ ေဆးေရာင္းစားတာေတြ၊ ေနရာေရာင္းစားတာေတြ၊ တိုုကင္ယူေရာင္းတာေတြ မလုုပ္ဖိုု႔ ပညာေပး ဇာတ္ကားေလးေတြ ရွိတယ္။ နာေရးဘက္မွာဆိုုရင္လည္း မသာပြဲစားလိုုမ်ဳိး မလုုပ္ၾကဖိုု႔ ပညာေပး ကားအတိုုေတြ ရွိတယ္။ စည္းကမ္းရွိေအာင္ ပညာေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတြေပါ့ေလ။ မင္းသားမင္းသမီး မပါဘူး။ အဲသည္ထဲက အေကာင္းဆုုံးသရုုပ္ေဆာင္တဲ့ အသင္းသားေတြ၊ volunteer ေတြကိုု အခုုလိုုမ်ဳိး ဆုုေတြ ခ်ီးျမွင့္မယ္။ က်န္တဲ့ လုုပ္အားေပးေတြကိုုလည္း ဆုုအေသးေလးေတြ ခ်ီးျမွင့္မယ္ အဲလိုုမ်ဳိး စဥ္းစားထားတယ္၊ ျပင္ဆင္ေနတယ္။ ဒါမွလည္း သူတိုု႔အားရွိမယ္။ တက္ၾကြေနမယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္တခုုေျပာခ်င္တာကေတာ့ နာေရးကူညီမႈအသင္းရဲ့ ထူးျခားခ်က္က ရုုပ္ရွင္မင္းသား ေက်ာ္သူ ရွိေနတယ္။ အဲသည္ လူမႈေရးအသင္းတခုုမွာ အသင္းလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ အသင္းသားေတြရဲ့ အလုုပ္ေတြမွာ တခုုမဟုုတ္ တခုု creativity ( အႏုုပညာဖန္တီးမႈ) ေတြ ပါေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အျခား လူမႈေရးအသင္းေတြ အျခားအသင္းအဖြဲ႔ေတြက အကိုုတိုု႔အသင္းကိုု အျမဲတမ္း ေမာ့ၾကည့္ေနရတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ေနရတယ္။ ေမွ်ာ္ၾကည့္ေနရတယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။ အကိုုက အျမဲတမ္းေျပာတယ္၊ က်ေနာ္က ရုုပ္ရွင္အႏုုပညာရွင္ဘ၀ကိုု စြန္႔လႊတ္လိုုက္တယ္။ က်ေနာ့္ကိုု အႏုုပညာဖန္တီးခြင့္ေတြကိုု ပိတ္ပင္လိုုက္တယ္။ တကယ္တမ္းျပန္ၾကည့္လိုုက္ရင္ အကိုုက လက္ရွိေပးဆပ္မႈေတြကိုု အႏုုပညာဖန္တီးမႈေတြနဲ႔ creativityေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုုေတြအတြက္ ေပးဆပ္ေနတာျဖစ္ေနတယ္ေလ။ အကိုုရဲ့ အႏုုပညာကိုု စြန္႔လႊတ္လုုိက္ရတယ္၊ ပိ္တ္ပင္ျခင္း ခံလိုုက္ရတယ္လိုု႔ မေျပာႏိုုင္ပါဘူး။ အဲလိုု ေျပာရင္ အကိုုက ဘယ္လိုု ေျဖမလဲ။
ေျဖ။ ။ ဟုုတ္တယ္။ က်ေနာ္ကိုုယ္တိုုင္က အႏုုပညာနဲ႔ အုုပ္ခ်ဳပ္ေနရတယ္လိုု႔ ေျပာလိုု႔ရပါတယ္။ အရင္တုုန္းက ရုုပ္ရွင္မင္းသားတုုန္းကေတာ့ ကိုုယ္နံမယ္ၾကီးဖိုု႔၊ ကိုုယ္ပိုုက္ဆံရဖိုု႔၊ ကိုုယ့္မွာ ပရိသတ္မ်ားဖိုု႔ ကိုုယ့္အတြက္ခ်ည္းပဲ။ သူတိုု႔ေတြက ပရိသတ္ၾကီးအတြက္ လုုပ္ေနတာလိုု႔ ေျပာရင္ လိမ္ေနတာ။ က်ေနာ္အဲလိုုပဲ ေျပာခ်င္တယ္။ အခုု ဒီမွာက်ေတာ့ အမ်ားအတြက္ လုုပ္ေနတာျဖစ္သြားျပီ။ ကိုုယ့္မွာ ရထားတဲ့ အႏုုပညာနဲ႔ အမ်ားျပည္သူအတြက္ အသုုံးခ်ေနရာတာ ျဖစ္သြားျပီလိုု႔ ေျပာရင္ ရပါတယ္။
ေမး။ ။ ခုုနင္က ေျပာသြားတယ္။ နာေရးကူညီမႈအသင္းအေနနဲ႔ လူေတြအတြက္ ပညာေပးရုုပ္သံေတြ ထုုတ္လုုပ္တယ္။ အဲသည္လိုုမ်ဳိး လူမႈေရးလုုပ္ငန္းေတြ လုုပ္ကိုုင္တဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိးေတြ သိရွိနားလည္ေစဖိုု႔၊ ျပန္႔ပြားေစဖိုု႔ ရပ္နီး ရပ္ေ၀း လူထုုပရိသတ္ေတြအတြက္ ဘာေတြ ထုုတ္လုုပ္ဖိုု႔ ရွိသလဲ။ ထုုတ္ေ၀ဖိုု႔ ရွိသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တုုိ႔ အသင္းသားေတြ၊ လုုပ္အားေပးေတြရဲ့ အေတြ႔အၾကဳံေတြ၊ ခံစားခ်က္ကိုု စုုစည္းျပီးေတာ့ သူတိုု႔ေရးသားတာေတြ၊ တင္ျပတာေတြကိုု စာအုုပ္စာတမ္းအေနနဲ႔ ထုုတ္ေ၀ႏိုုင္ဖိုု႔ က်ေနာ္တိုု႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ စာေပေလာကထဲက ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြကလည္း ခ်ီးျမွင့္ၾကတဲ့ စာမူေတြလည္း ပါမယ္ေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တိုု႔ အသင္းသားေတြ၊ လုုပ္အားေပးေတြအထဲက ကဗ်ာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စုုထားမိျပီ။ အရင္ ၁၀ႏွစ္ျပည့္တုုန္းကလည္း က်ေနာ္တိုု႔ဆီက စာအုုပ္အမွတ္တရ ထုုတ္ျဖစ္တာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေတြ ဆက္လုုပ္မွာပါ။ ျပီးေတာ့ ၾကဳံၾကိဳက္လိုု႔ ေျပာရလိုု႔ရွိရင္ က်ေနာ္အခုု နာေရးျပကၡဒိန္တခုု လုုပ္ဖိုု႔ စီစဥ္ေနတယ္။ ဒါက က်ေနာ့္ဖာသာ စိုုက္ထုုတ္ျပီး လုုပ္မွာေနာ္။ က်ေနာ့္အေဖကိုု က်ေနာ္က သားျပကၡဒိန္တခုု လုုပ္ခ်င္တယ္၊ ေငြထုုတ္ေပးပါဆိုုျပီး ေျပာျပီး လုုပ္တာ။ အဲသည္ျပကၡဒိန္မွာ ဆိုုရင္ ရက္ရာဇာေတြ ျပႆဒါးေတြ တခုုမွ မပါဘူး။ က်ေနာ္က ႏိုုင္ငံဂုုဏ္ေဆာင္တဲ့ ကြယ္လြန္သြားျပီးတဲ့ လူပုုဂၢဳိလ္ၾကီးေတြရဲ့ ကြန္လြန္တဲ့ ရက္ေတြပဲ ထည့္ျပီးေတာ့ကိုု ထုုတ္မွာ။ အဲသည္လိုုမ်ဳိး ျပင္ဆင္ေနတာေတြ ရွိတယ္။
ေမး။ ။ ဟုုတ္ကဲ့ပါ။ နာေရးကူညီမႈလုုပ္ေနတ့ဲ အသင္းတခုု၊ လူအစုုအဖြဲ႔တခုုအေနနဲ႔ တပါးသူေတြရဲ့ေသျခင္းကိုု မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုုင္ နီးနီးကပ္ကပ္ ရင္ဆိုုင္ေနရခ်ိန္ တေလ်ာက္လုုံးမွာပဲ ကိုုေက်ာ္သူတိုု႔တေတြဟာ အဲသည္နာေရးကူညီမႈလုုပ္ငန္းေတြကိုု ကန္႔သတ္တာေတြ၊ တားဆီးတာေတြ၊ အေရးယူတာေတြလုုပ္ခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ေတြ၊ အာဏာရွင္စနစ္ရဲ့အလိုုေတာ္ရိေတြကိုုလည္း မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုုင္ နီးနီးကပ္ကပ္ရင္ဆိုုင္ျပီး ၾကံ့ၾကံ့ခံ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ရတယ္။ အဲသည္လိုုမ်ဳိး အာဏာရွင္ေတြရဲ့ မတရားခ်ဳပ္ခ်ယ္ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြကိုု နီးနီးကပ္ကပ္ ရင္ဆိုုင္ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အၾကဳံေပါ့ေလ။ အာဏာရွင္စနစ္ဘက္က ရပ္တည္လိုုက္ပါသူေတြရဲ့ အတက္အက်ေတြကိုု မ်က္၀ါးထင္ထင္ျမင္ခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အၾကဳံေလးေတြကိုု ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ တခါတေလ မ်က္စိလည္သြားတယ္လိုု႔ ေျပာရမယ္။ တခါတုုန္းက ဦးေက်ာ္ဆန္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီး ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္ က်ေနာ္ ရုုပ္ရွင္အစည္းအရုုံးကိုု ေရာက္သြားတယ္။ အဲသည္မွာ ဦးေက်ာ္ဆန္းနဲ႔ေတြ႔ေတာ့ တျခားလူၾကီးေတြ ရွိေနတဲ့ၾကားကေန က်ေနာ့္ဆီကိုု လာျပီး လက္ဆြဲျပီးေတာ့ ကိုုေက်ာ္သူ ကိုုေက်ာ္သူ ခင္ဗ်ားကိုု က်ေနာ္ေလးစားတယ္ဗ်ာ၊ ခင္ဗ်ားတိုု႔ နာေရးအသင္းအေၾကာင္းက်ေနာ္တိုု႔ သတင္းစာထဲ ထည့္ေပးမယ္။ အဲလိုုေျပာခဲ့တဲ့လူက က်ေနာ္တိုု႔ကိုု တိုုက္ခိုုက္တယ္။ ဦးေအာင္သိန္းလင္း ျမိဳ႔ေတာ္၀န္ျဖစ္ေတာ့ က်ေနာ့္ကိုု ေခၚျပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ ကိုုေက်ာ္သူ ခင္ဗ်ားက က်ေနာ္တိုု႔ လုုပ္ရမယ့္အလုုပ္ေတြ လုုပ္ေပးေနတယ္။ က်ေနာ္ ေက်းဇူးတင္တယ္။ က်ေနာ္တုုိ႔ ဘာေတြလုုပ္ေပးရမလဲ ေျပာပါလိုု႔ ေျပာခဲ့တဲ့သူ။ ျပီးေတာ့ က်ေနာ္တိုု႔ကိုု ဖိႏွိပ္တာေတြ တားဆီးတာေတြ လုုပ္ေတာ့တာပဲ။ အဲဒါေတြကိုု က်ေနာ္ နားမလည္ႏိုုင္ေတာ့ဘူး။ အဲသည္ေတာ့ သူတိုု႔ရဲ့ ဘက္ကေရာင္းက ညႊန္ၾကားမႈေတြ ရွိလိုု႔ပဲလား၊ ေဘးက ပေယာဂေတြ ရွိလိုု႔ပဲလား မေျပာတတ္ေတာ့ဘူး။ လူေတြက အာဏာရွိျပီးေတာ့ အာဏာမဲ့သြားတဲ့ ဘ၀ကိုု ေျပာင္းသြားလိုု႔ ဆိုုတာကိုု ထားလိုုက္ဦး၊ သူတိုု႔ကိုု္ယ္တိုုင္က ေျပာင္းေျပာင္းကုုန္တာ။ အာဏာရွိတဲ့သူေတြကိုု္ယ္တိုုင္က စိတ္ဓာတ္ေတြ ေျပာင္းလဲကုုန္တာ၊ သေဘာထားေတြ ေျပာင္းကုုန္တာေတြ ျဖစ္ကုုန္တာ။ ဒါေပမယ့္လည္း က်ေနာ္က နာေရးလုုပ္ေနတာဆိုုေတာ့ က်ေနာ့္အတြက္ မဆန္းေတာ့ပါဘူး။ သူတိုု႔ေတြက သြားတာပဲေလ။
ေမး။ ။ အဲသည္ေတာ့ အကိုု႔မွာ အဲသည္လိုု ရင္ဆိုုင္ရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ခံႏိုုင္ရည္ ရွိသြားျပီေပ့့ါ။ မထူးဆန္းေတာ့ဘူးေပါ့။
ေျဖ။ ။ ဟုုတ္တယ္။ တဦးျပီး တဦး သြားေနတာကိုု ေန႔စဥ္ျမင္ေနရတဲ့ အလုုပ္ကိုု လုုပ္ေနရတဲ့ သူေလ။ ေက်ာ္သူဆိုုတာကိုု ေသျခင္းတရားၾကီးန႔ဲ တြဲျမင္ေနရတာ ဆိုုေတာ့ က်ေနာ့္အတြက္ကေတာ့ မထူးဆန္းေတာ့ဘူးလိုု႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ ။ လူမႈေရးအတြက္ ေပးဆပ္ေနသူေတြမွာ လုုပ္အားေပးေတြမွာ ေၾကာက္စိတ္ေတြ နည္းသြားျပီလား။
ေျဖ။ ။ နည္းသင့္သေလာက္ နည္းသလိုု၊ ရွိတဲ့အစိတ္အပုုိင္းေတြလည္း ရွိေနတုုန္းပဲ။ ဥပမာ က်ေနာ္ခုုနကေျပာတဲ့ မ်က္စိကုုဆရာ၀န္အဖြဲ႔ေတြဆိုုရင္ သူတိုု႔က လက္ရွိအစုုိးရ၀န္ထမ္းေတြ ပါတယ္။ သူတိုု႔က က်ေနာ္တိုု႔ မ်က္စိေဆးခန္းမွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္းကုုေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတိုု႔ အထက္က လူၾကီးေတြ၊ ဗဟိုုကလူေတြကိုု ခြဲစိတ္ခန္း ခြင့္ျပဳခ်က္က်ဖိုု႔ ကူျပီး မေျပာရဲဘူး။ ဘာလိုု႔ဆိုုေတာ့ အထက္က မၾကည္လိုု႔ သူတိုု႔ေတြ အလုုပ္ထိခိုုက္မွာကိုု စိုုးရိမ္ရတယ္ေလ။ နယ္ေတြ ဘာေတြ ေျပာင္းခံရမွာကိုု ေၾကာက္ရတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြ ရွိေနတုုန္းပဲ။
ေမး။ ။ ေမးခ်င္တာတခုုကေတာ့ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ ေရရွည္ရပ္တည္ႏိုုင္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းေနတဲ့ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႔တခုုအေနနဲ႔ အေတြ႔အၾကဳံျဖတ္သန္းမႈအရေပါ့ေလ၊ အဲသလိုုမ်ဳိး ထူေထာင္၊ ျဖတ္သန္းရမယ့္ ျဖတ္သန္းေနတဲ့ အျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြအတြက္ ဘာမ်ား သင္ခန္းစာယူစရာေတြ ဆင္ျခင္စရာေတြ ရွိတယ္ဆိုုတာ ေျပာခ်င္သလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္အဖြ႔ဲအစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ေပ့ါေလ၊ ဘယ္မွာပဲလုုပ္လုုပ္၊ က်ေနာ့္အေတြ႔အၾကဳံအရေျပာရရင္ လူၾကီး လူငယ္ ျပႆနာဆိုတာ ရွိတယ္။ က်ေနာ္ဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့ နာေရးကူညီမႈအသင္းေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႔အသင္းေတြဆိုုရင္ စစခ်င္းမွာ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႔။ ေနာက္ ၄၊ ၅၊ ၆ ႏွစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ အသင္းက ပ်က္သြားျပီ။ ဘာျဖစ္လိုု႔လဲ ဆိုုေတာ့ လူၾကီး လူငယ္ ျပႆနာျဖစ္လိုု႔။ လူၾကီးေတြက အရင္းအႏွီးေတြ အရွိန္အ၀ါေတြနဲ႔ လုုပ္ခဲ့တယ္။ လူငယ္ေတြက အပင္ပန္းခံျပီး အင္နဲ႔ အားနဲ႔ လုုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သူတိုု႔အခ်င္းခ်င္းမွာ ငါပိုုလုုပ္ရတယ္၊ သူပိုုလုုပ္ရတယ္နဲ႔ လူၾကီး လူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ျပႆနာေတြျဖစ္ျပီး ကြဲကုုန္ေရာ။ ဒါမ်ဳိးေတြ ရင္ဆိုုင္ရတယ္။ ျဖတ္သန္းမႈ ျပႆနာေတြရွိတယ္။ လူတန္းစားအလႊာေတြ မတူညီၾကတဲ့အတြက္ လူတန္းစားေတြအခ်င္းခ်င္းမွာလည္း နားလည္မႈျပႆနာေတြ ျဖစ္တာေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ဆီမွာလည္း ျဖစ္ဖူးတယ္။ ပညာတတ္အသိုုင္းအ၀ိုုင္းတခုုက ၀င္လာျပီးေတာ့ သူတိုု႔က အုုပ္ခ်ဳပ္မႈအပိုုင္းေတြ၊ စ်ာပနာအပိုုင္းေတြမွာ ဘယ္လိုုလုုပ္ရမယ္၊ ဘယ္လိုု စီမံရမယ္ဆိုုတာမ်ဳိးေတြ သင္တန္းေပးတာမ်ဳိးေတြ လုပ္မယ္ေျပာလာတယ္။ က်ေနာ္တိုု႔ကေတာ့ လက္ေတြ႔မွာ ကိုုယ္တိုုင္ အေလာင္း ဘယ္ႏွေလာင္း ထမ္းဖူးသလဲလိုု႔ ေမးလိုုက္တယ္။ ပညာရွင္ေတြက သီအိုုရီေတြ၊ စာေတြ႔ေတြကိုု လုုပ္ငန္းခြင္ေတြထဲကိုု ပုုံစံသြင္းခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူမႈေရးလုုပ္ငန္းဆိုုတာကလည္း ေနရာတကာကိုု စာေတြ႔ခ်ည္းနဲ႔ ခ်ိန္ထိုုးလိ႔ုု မရဘူး၊ လက္ေတြ႔ကိုုယ္တိုုင္ ဆင္းျပီးမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရတာကိုု နားလည္ရမယ္။ လူၾကီးေတြကလည္း အေတြ႔အၾကဳံေတြ၊ ရင့္က်က္မႈေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးခဲ့ၾကတယ္။ လူငယ္ေတြကလည္း သစ္လြင္တဲ့ အင္အားေတြ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားမႈေတြနဲ႔ ေပးဆပ္လိုုၾကတယ္။ အဲဒီဟာကိုု ယွဥ္တြဲျပီး သြားႏိုုင္ရမယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ အဲသည္လိုုမ်ဳိးေပါ့ေလ သင္ခန္းစာယူစရာ၊ ဆင္ျခင္စရာေတြမွာ ကိုု္ယ့္အတြင္းထဲကိုုပဲ ကိုုယ္ၾကည့္ျပီး ျပင္ဆင္တာေတြ၊ သတိထားတာေတြနဲ႔တင္ ျပီးေရာလား၊ အျပင္က အေနွာက္အယွက္ အဖ်က္အေမွာင့္ေတြကိုုေကာ က်ေနာ္တိုု႔ေတြက အသင္းအဖဲ႔ြေတြအေနနဲ႔၊ အသင္းသားေတြအေနနဲ႔ သတိထားစရာ ဘာရွိတယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္သလဲ။
ေျဖ။ ။ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ၊ လုုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ထြန္းလာတယ္၊ ေအာင္ျမင္လာတယ္ဆိုုရင္ ျပင္ပကေနျပီးေတာ့ အေႏွာက္အယွက္ေတြ၊ အတိုုက္အခိုုက္ေတြ ရင္ဆိုုင္ရတာကေတာ့ မဆန္းပါဘူး။ ထုုံးစံပါပဲ။ အဲသည္ထဲမွာ က်ေနာ္ ခုုေခတ္နဲ႔ ဆက္စပ္ျပီး ေျပာခ်င္တာတခုုကေတာ့ မိမိကိုုယ္က်ဳိးစီးပြား အျမတ္အစြန္းကိုုပဲ ၾကည့္ျပီး က်ေနာ္တိုု႔တေတြကို ေသြးခြဲ သပ္လ်ဳိတာေတြ အျမတ္ထုုတ္တာေတြလုုပ္တဲ့ ခရိုုနီေတြရဲ့ ဒဏ္ေတြကိုု ရင္ဆိုုင္ႏိုုင္ဖိုု႔ပါပဲ။ အဲသည္လူေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ထဲလည္း၀င္မွာပဲ။ ပါတီေတြထဲလည္း ၀င္မွာပဲ။ စီးပြားေရးထဲမွာလည္း ခရုုိနီေတြ ၀င္တာပဲ။ အဆိုုးဆုုံးကေတာ့ လူမႈေရးနယ္ပယ္ထဲကိုု ၀င္တာပဲ။ ဒါေတြကိုု က်ေနာ္တိုု႔က ၾကံ့ၾကံ့ခံႏိုုင္ဖိုု႔ လိုုပါတယ္။ သူတိုု႔ေတြ ၀င္လာရင္ အဲသည္အသင္းအဖြဲ႔ေတြ ျပိဳကြဲမွာ၊ ဖဲ့ထုုတ္ခံရမွာကိုု က်ေနာ္တိုု႔ေတြက ခံႏိုုင္ရမယ္။ ရင္ဆိုုင္ရမယ္။ အခုုလိုုအခ်ိန္မွာ ပိုုျပီးေတာ့ ဒါေတြကိုု ခံႏိုုင္ရည္ရွိဖိုု႔ အေရးၾကီးတယ္လိုု႔ ေျပာခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ အစုုိးရတရပ္ဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ သန္႔ရွင္းတဲ့အစုုိးရျဖစ္ေနတယ္ဆိုုတာကိုု အကိုုတိုု႔ ဘယ္လိုုမ်ဳိး တိုုင္းတာမလဲ။ အခုအခ်ိန္ကေနျပီးေတာ့ လာမယ့္ ၂၀၁၅ အခ်ိန္အထိ ဘယ္လိုုမ်ဳိး ေတြးထင္ထားတာမ်ဳိး ရွိသလဲ။
ေျဖ။ ။ က်ေနာ္ ေရးခဲ့ဖူးတဲ့ စာရွိတယ္။ က်ေနာ္သာ သမၼတၾကီးျဖစ္ခဲ့ရင္ ဆိုုျပီးေတာ့ေပါ့။ အဲသည္မွာ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တယ္။ အခုုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုုယ္လုုပ္ေနတဲ့အလုုပ္ကိုု ဆက္ျပီး တာ၀န္ေက်ေအာင္ ဆက္လုုပ္ေနဦးမွာပဲ။ အရင္အစုုိးရတုုန္းကလည္း က်ေနာ္တိုု႔ေတြက အေလာင္းေတြ ေကာက္ျပီး အသုုဘခ်ေပးေနခဲ့တာပဲ။ အခုုလည္း က်ေနာ္တိုု႔ ဆက္ျပီး မသာခ်တဲ့အလုုပ္ ဆက္လုုပ္ေနတာပဲ။ က်ေနာ္တိုု႔ကေတာ့ လက္ရွိ အသုုဘခ်ေနရတဲ့ အသုုဘအေလာင္းအေရအတြက္နဲ႔ပဲ အစုုိးရကိုု တုုိင္းတာခ်င္တယ္။ တိုုင္းျပည္တျပည္မွာ ေန႔စဥ္ ခ်ေပးေနရတဲ့ ဆင္းရဲလိုု႔ မြဲေတလိုု႔၊ က်န္မားေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိလိုု႔ ေသကုုန္ၾကတဲ့ မသာအေရအတြက္ေတြ တိုုးေနရင္ေတာ့ ဒီအစုုိးရက မဟုုတ္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တိုု႔လုုပ္ေနတဲ့ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးလုုပ္ငန္းေတြမွာ အကူအညီ အကာအကြယ္မဲ့သူေတြ ဒုုကၡသည္ေတြမ်ားေနတယ္ … ဆက္ျပီး ကူညီေပးေနရတုုန္းပဲလား ဆိုုတာမ်ဳိးနဲ႔ပဲ အစုုိးရတရပ္ရဲ့ အရည္အခ်င္းကိုု တုုိင္းတာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ဟုုတ္ကဲ့။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ကိုုေက်ာ္သူ။
(ဓာတ္ပုုံမ်ား – မိုုးမခ၊ ကိုုေက်ာ္သူ၏ အမွတ္တရလက္ေရးမ်ား၊ ဆန္ဖရန္ေဘးဧရိယာ ျမန္မာမိသားစုုမ်ားအတြက္ အမွတ္တရ ေရးသည့္စာ ႏွင့္ မိုုးမခမီဒီယာ ၀ိုုင္းေတာ္သားမ်ားအတြက္ အမွတ္တရေရးသည့္စာ)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
