ဇူလုိင္ ၂၁၊ ၂၀၁၂
ကြၽန္ေတာ့္မွာ ခင္မင္ေလးစားရဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၀ခုႏွစ္ေလာက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အင္ဂ်င္နီယာေပါက္စမ်ားစြာ ျမန္ မာျပည္က နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ထြက္လာၿပီး စင္ကာပူမွာ သူမ်ားမလုပ္ခ်င္တဲ့ သေဘၤာက်င္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရးအလုပ္ေတြကို လာလုပ္ခ်ိန္မွာ ကိုလတ္ဆိုတဲ့ အီလက္ထရြန္းနစ္ပညာကြၽမ္းက်င္တဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကို ခင္မင္ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ့အလုပ္ႀကိဳးစား၊ တတ္သိကြၽမ္းက်င္ မႈေၾကာင့္ သူအလုပ္လုပ္တဲ့ Syncron ဆိုတဲ့ သေဘၤာေအာ္တိုေမးရွင္းကုမၸဏီေလးမွာ သူေဌးေတာ္ေတာ္အားကိုးရတဲ့လူ ျဖစ္လာပါတယ္။သူလည္းပဲ ျမန္မာျပည္ ဖားအံဘိလပ္ေျမစက္႐ုံက Government Gazetted Office ဘ၀ကေနထြက္လာၿပီး စင္ကာပူအလုပ္လာရွာတဲ့အခ်ိန္ Syncron မွာလုပ္ေနတဲ့ ဗမာတစ္ေယာက္က တစ္လစာ ပြဲခေပးရမယ္ေျပာၿပီး အလုပ္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က အခုေခတ္လို အလုပ္မရခင္ ေဒၚလာ၃ေထာင္ေက်ာ္ ပြဲစားခေပးရတဲ့ေခတ္မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ပြဲစားဆိုတာလည္း ရွားပါတယ္။ ခပ္ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဗမာနည္းေသးေတာ့ လပ္ေပးတဲ့အက်င့္ (ေဆာရီး .. လက္ေဆာင္ေပးတဲ့အက်င့္) ရေနတဲ့ ဗမာမ်ားကို ကူညီမဲ့ပြဲစားလူတန္းစား နည္းပါးတဲ့အခ်ိန္ပါ။ အဲ .. လကုန္ ေတာ့ အတူအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ စီနီယာ ျမန္မာအစ္ကိုၾကီးကို ကိုလတ္ တစ္လစာေပးလိုက္ရပါတယ္။ ပြဲစားကိုေပးရမယ္ဆိုလို႔ တစ္လစာ (အဲ ဒီေခတ္က ေဒၚလာ၁၅၀၀) ေပးလိုက္ရေပမဲ့ ဘယ္ေက်နပ္ႏိုင္မလဲ။ ကုမ႑ီမွာ လအနည္းငယ္လုပ္ျပီးတာနဲ႔ အဲဒီပြဲစားဟာ သူနဲ႔အတူလုပ္ေန တဲ့ ဗမာမိတ္ေဆြအစ္ကိုၾကီးကိုယ္တိုင္ျဖစ္ေနတာ မသိခ်င္ဟန္ေဆာင္ေနရပါတယ္။
မၾကာခင္မွာပဲ ကိုလတ္အလုပ္လုပ္တာ သူေဌးကသေဘာက်လာတယ္။ ျမန္မာျပည္ကထြက္လာသူ ဗမာမ်ားကလည္း ဗမာရွိတဲ့ကုမၸဏီကုိ လိုက္ရွာျပီး လည္တဲ့လူက တိုက္ရုိက္ ကုမ႑ီကို ဖုန္းဆက္၊ အလုပ္ေလွ်ာက္လႊာပို႔ လုပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူေဌးက ကိုလတ္ကို Recommend လုပ္ခိုင္တယ္။ ကိုလတ္ကလည္း အဲဒီ အလုပ္လာေလွ်ာက္တဲ့ ဗမာေတြကို တကယ့္ဘြဲ႔ရ အင္ဂ်င္နီယာဟုတ္တယ္ .. သိတာေၾကာင့္ သူေဌးကို အလုပ္ခန္႔ဘို႔ ေထာက္ခံလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီလူေတြကိုလည္း သူ႔ေရွ႔က အစ္ကိုႀကီးလုပ္သြားသလို .. အီးပီ(Employment Pass) က်ရင္ တစ္လစာပြဲခေပးရမယ္ေနာ္ .. သူေဌးကိုေပးရသလို၊ စာေရးမကို ေပးရသလို၊ အျပင္က ပြဲစားတစ္ဦး စာရြက္စာတမ္းလုပ္ေပးသူကို ေပးရသလို … အလုပ္သိပ္လိုခ်င္ေနတဲ့ လူငယ္အင္ဂ်င္နီယာေလးကလည္း အခုခ်က္ခ်င္းေပးစရာမလိုဘူး ..ပထမလခထုတ္မွ ေပးရမယ္ဆိုေတာ့ … ေပးမယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါနဲ႔ ဗမာေလးေတြ ၃ေယာက္ေလာက္ အလုပ္ခန္႔လိုက္ပါတယ္။
• ၁၉၉၀ ေခတ္ စင္ကာပူ ကနဦးျမန္မာမ်ား
စကားမစပ္ေျပာရရင္ အဲဒီေခတ္က စင္ကာပူမွာ Work Permit ဆို မေလးရွား၊ အိႏၵိယား အလုပ္သမားေတြေလာက္ပဲ အစိုးရက ခ်ေပးျပီး ဗမာဆိုရင္ အီးပီ Employment Pass ပဲရွိတယ္။ စင္ကာပူ ပီဒင္ကိုစင္တာက အင္မီဂေရးရွင္းဌာနမွကိုယ္တိုင္သြားတင္ရတယ္။ ကုမ႑ီက စာေရးမေတြက မအားေတာ့ အလုပ္သမားကိုပဲ ကိုယ့္ဖာသာသြားတင္ခိုင္းတယ္။ တစ္လကေန ၂ လအထိ ေစာင့္ရတယ္။ အီးပီမက်ခင္ အ လုပ္လုပ္ခြင့္မရေပမဲ့ Visa ကိုေတာ့ တစ္လၿပီးတလ သက္တမ္းတိုးေပးပါတယ္။ ၂ လေက်ာ္လာရင္ Visa Extension ေပးေတာ့ဘူး။ မေလး ရွားက စင္ကာပူနဲ႔ကပ္ရပ္ ဂ်ဟိုးျမိဳ႕ေလးကို ေရလက္ၾကားေက်ာ္ျပီး စေတးေရွာင္ရတယ္။ အဲဒီေခတ္တုန္းက ဗမာပတ္စပို႔ဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံအားလံုးကို ဗီဇာမလိုဘူး။ ၀င္ထြက္သြားလာလို႔ရေတာ့ စင္ကာပူမွာ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ ကုတ္ကပ္ေနၿပီး စေတးမရေတာ့ဘူးဆိုမွ မ်က္ႏွာဇီးရြက္ေလာက္နဲ႔ ဂ်ဟိုးျမိဳ႕ေလးကို ထြက္ခြာရပါတယ္။
ဂ်ဟိုးမွာ အခုေခတ္ ၂၀၁၂ မွာဆို ဟိုတယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ ဗမာအလုပ္သမားေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေနပီ။ အဲဒီဗမာေလးမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံု စကားေျပာခ်ိန္မွာ သူတို႔ကေျပာတယ္။ တဖက္ကမ္းက စင္ကာပူျမိဳ႕ၾကီးကို လွမ္းလွမ္းၾကည့္ျပီး စင္ကာပူမွာအလုပ္သြားလုပ္ခ်င္ေနၾကတာ အခုေခတ္ ဂ်ဟိုးျမိဳ႕က ဗမာကေလးမ်ားရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္၂၀က ဂ်ဟိုးျမိဳ႕ေရာက္ ဗမာကေလးမ်ားရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ အလုပ္မရွိ၊ တေန႔ စင္ကာပူ ၅ ေဒၚလာေပးျပီး အလွည့္က် ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ရတဲ့ ဗမာတည္းခိုခန္းေလးမွာ စင္ကာပူတစ္ေခါက္ျပန္၀င္ခြင့္ရေရးပါပဲ။ အခု ပင္နီစူလာပလာဇာမွာ ျမန္မာဆိုင္ၾကီး ေတြဖြင့္ၿပီး သူေဌးလုပ္ေနတဲ့ ဗမာမ်ားဟာ တခါက ဂ်ဟိုးဘာ႐ူးဆိုတဲ့ျမိဳ႕ကေလးကို မ်က္ႏွာငယ္ငယ္နဲ႔ ေရာက္ခဲ့ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ထားပါေတာ့။
ကိုလတ္ အေၾကာင္းဆက္ပါမယ္။
အဲဒီ ကိုလတ္ရဲ့ ေထာက္ခံစာနဲ႔ ခန္႔လိုက္ေတာ့ ကုမၸဏီမွာ ယာယီအလုပ္လုပ္ခြင့္ရတယ္။ တစ္နာရီကုိ ၉ေဒၚလာေလာက္ သူေဌးကေပးတယ္။ ၀ပ္ေရွာ့မွာလည္း အလုပ္ေတြအမ်ားၾကီးဆိုေတာ့ အျပင္က စင္ကာပူလူမ်ိဳးအလုပ္သမားကို ေခၚခိုင္းရင္ တစ္နာရီ ေဒၚလာ ၂၀ ေလာက္ေပး ရျပီး သိပ္ခိုင္းမေကာင္းဘူး။ ဗမာကေတာ့ အိုဗာတိုင္လည္းရေတာ့ ခိုင္းလို႔တအားေကာင္းတယ္။ ညနက္သန္းေကာင္လည္း မညီးမျငဴလုပ္ေပး တယ္။ အီးပီမက်ခင္ တစ္လေလာက္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရတဲ့ပိုက္ဆံ ေဒၚလာ ၁၅၀၀ ေလာက္ဟာ စင္ကာပူ၊မေလးရွားမွာ ၃ လေလာက္ ေကာင္း ေကာင္းစားေသာက္ ေနထိုင္လို႔ရတယ္။ ျမန္မာျပည္က ထြက္လာကတည္းက ေခ်းငွားထြက္လာသူမ်ားပါ။
အီးပီကလည္း ကုမၸဏီသိပ္မေကာင္းရင္ Reject ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ေဖာင္ျဖည့္ကတည္းက ကိုယ့္ဘြဲ႔၊ အလုပ္အကိုင္စာရင္းေတြမွာ ကို႔႐ုိကားယားျဖစ္သြားရင္၊ ဥပမာ ဘြဲ႔ရတဲ့ခုႏွစ္ထက္ အလုပ္စလုပ္တဲ့ခုႏွစ္ကေစာေနရင္ Reject ျဖစ္သြားတယ္။ ကုမၸဏီမွာ ႏိုင္ငံျခားသား သိပ္မ်ားေနရင္လည္း Reject ျဖစ္သြားတယ္။ ကိုလတ္သူေဌးကေတာ့ တနာရီ ၉ ေဒၚလာနဲ႔ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳဗမာမ်ားကိုအုပ္ခ်ဳပ္တတ္တဲ့ ဗမာ အင္ ဂ်င္နီယာေပါက္စ ကိုလတ္လည္း ရွိၿပီးသားဆိုေတာ့ ကိုလတ္ေထာက္ခံရင္ အီးပီတင္ေပးလိုက္တယ္။ အီးပီမက်သူေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္အသစ္မရွာခင္ ဗမာျပည္ကေငြထပ္မွာစရာမလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ အီးပီက်သြားရင္ေတာ့ ကိုလတ္က တစ္လစာ ပြဲစားခရမယ္ေလ။ တကယ္လည္း အီးပီက်လာတဲ့အခ်ိန္ ကိုလတ္ရဲ့ႏွလံုးသားက ပထမအစ္ကိုၾကီးေလာက္ မခက္ထန္ပါဘူး။ လူကသာ မာေၾကာ၊ျပတ္သား၊ အလုပ္လုပ္တတ္၊ ခိုင္းတတ္ေပမဲ့ ႏွလံုးသားကႏူးညံ့ေတာ့ သူတို႔ေခြၽးနဲစာ တစ္လစာကိုယူရမွာ စိတ္မသန္႔ဘူး။ အေရးထဲ အီးပီက်သြား သူေတြက ကိုဘိုလတ္ရယ္ ခဏဆိုင္းပါဦး။ ေနာက္လေပးပါမယ္ … ဘာညာနဲ႔လုပ္ေတာ့ ကိုလတ္က စိတ္ပ်က္လာျပီး ေပးမေနပါနဲ႔ေတာ့ကြာ ဆိုျပီးပြဲခမယူေတာ့ဘူး။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း ကိုလတ္ ဘယ္ေတာ့မွပြဲခယူတဲ့အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္၊ တည့္တည့္ ေျပာတတ္တဲ့အက်င့္နဲ႔ ပြဲစားလုပ္စားလို႔ မရဘူးဆိုတာ ခပ္ေစာေစာပဲ သေဘာေပါက္သြားခဲပါတယ္။
ခပ္တိုတိုေရးရင္ ကိုလတ္တို႔မိသားစု စင္ကာပူကို ေရာက္လာၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီး မၾကည္ကလည္း ခပ္ထက္ထက္ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္က ပညာထူးခြၽန္သူ။ ကိုလတ္ကလည္း အာအိုင္တီ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္က ပညာထူးခြၽန္တဲ့လူ။ အရင္ ေရႊျပည္သာျမိဳ႕ငယ္ေလးမွာတုန္းကေတာ့ ပညာေတာ္တဲ့ ေကာင္ကေလးနဲ႔ေကာင္မေလးတို႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ႀကီးမွာ ေက်ာင္းလာတက္ၾကတယ္။ သူတို႔မိဘမ်ားကေတာ့ အသြင္ မတူတဲ့အသိုင္းအ၀ိုင္း၊ ကိုလတ္ဇနီးသည္အမ်ဳိးမ်ားက ေရႊျပည္သာမွာ ကုန္သည္ပြဲစား၊ ေငြေၾကးအသင့္တင့္ရွိသူမ်ား၊ ကိုလတ္အမ်ိဳး မ်ား ကေတာ့ ေအးေအးေဆးေဆး၀န္ထမ္းမ်ိဳး။ ႏွစ္ဘက္ေသာမိဘမ်ားက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သြားတက္တဲ့ သားသမီးမ်ားအတြက္ ဂုဏ္ယူ၊ ျပိဳင္ ဆိုင္ၾကတာေပါ။ ေနာက္ဆံုး အာအိုင္တီနဲ႔အီကိုေခတ္ဆိုေတာ့ ကိုလတ္နဲ႔ မၾကည္ ၂ ေယာက္ လူၾကံဳပစၥည္းပို႔၊ ေတြ႔ၾကရင္းကေန ဘြဲ႔ရျပီး ေနာက္ပိုင္း ညားေလသတည္း ျဖစ္သြားတယ္။ ႏွစ္ဖက္ေသာမိဘမ်ားကေတာ့ ျဖစ္မွျဖစ္ရပေလ.. ငါ့သား၊ ငါ့သမီး .. ငါတို႔နဲ႔ အဆင္သိပ္ေျပ တဲ့လူနဲ႔ ညားေစခ်င္ေပမဲ့ ကံတရားအတိုင္ ကိုလတ္၊ မၾကည္တို႔ ပညာတတ္ေမာင္ႏွံရဲ့ ဘ၀ခရီးအစေပါ့။ မၾကည္ကို ရန္ကုန္မွာ ေက်ာင္း ထားေပးတဲ့ အေဒၚအရင္းေခါက္ေခါက္ (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ကေတာ္ၾကီး) ဆိုရင္ ျဖစ္မွျဖစ္ရပေလ ငါ့တူမရယ္ဆိုျပီး သူျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ထားတဲ့ တူမေလးကို ႏွေမ်ာရွာတယ္။ ကိုလတ္ကေတာ့ ခပ္တည္တည္ေပါ့။
• ျမန္မာျပည္အိမ္ေစ်းၾကီးမႈ (ပထမအၾကိမ္)
စင္ကာပူမွာ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္လုပ္ျပီးတဲ့ေနာက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ကိုလတ္ ျမန္မာျပည္ျပန္ျပီး စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္ စိတ္ေပါက္လာတယ္။ ဇနီးသည္ကလည္းတားေပမဲ့ ေနာက္ဆံုး ႏွစ္ဦးသေဘာတူစုေဆာင္းထားတဲ့ေငြေတြ ေဒၚလာသိန္းခ်ီထုတ္ျပီး ဗမာ ျပည္ျပန္၊ အိမ္ငွား၊ ကား၀ယ္၊ စီးပြားေရးလုပ္ၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ စီးပြားေရးသမားေတြက အစိုးရေငြကို တရားမ၀င္ေၾကျငာမွာ အရမ္း ေၾကာက္ေတာ့ ေငြကိုလက္ထဲကိုင္မထားခ်င္ဘူး။ ကားစုတ္ေတြကိုလည္း သိန္းရာ၊ေထာင္ ေပးပီး၀ယ္ရတယ္။ တယ္လီဖုန္းတလုံုးကိုလည္း သိန္း ၅၀ ေလာက္ ေစ်းေပါက္ေနခ်ိန္။ (ေငြလဲႏႈံးက US$1=S$1.7, Kyat 200 in 1997) အခ်ိန္မွာဆိုေတာ့ ေဒၚလာေစ်းသိပ္ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ပဲ။ တုိက္ခန္းတစ္ခန္းကို သိန္း ၅၀၊ ၁၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ ကန္ထရိုက္တိုက္ေတြ ေခတ္စားေနခ်ိန္၊ စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္ေနတဲ့ ကိုလတ္၊ မၾကည္တို ၀ယ္ေရာင္း ခ်က္ခ်င္း၊ လက္ငင္း အျမက္ေငြရတဲ့ ေျမကြက္၊ လက္ညႇဳိးထိုးေရာင္း၀ယ္တဲ့လုပ္ငန္းထဲ ေရာက္သြားတယ္။ ေစ်းကလည္း တက္ လိုက္တာ သိန္း ၂၀ နဲ႔ေျမကြက္၊ ေနာက္လူတစ္ေယာက္က သိန္း ၂၅ သိန္းေပးေတာ့ ခ်က္ခ်င္းေရာင္းပစ္တယ္။ တစ္လအတြင္ စာရင္းခ်ဳပ္ လိုက္ေတာ့ သိန္း ၅၀ ေလာက္ အျမတ္ထြက္တယ္။ စင္ကာပူမွာ စင္ကာပူေဒၚလာ ၄ ေသာင္းၾကီးမ်ားေတာင္ တစ္လအတြင္း အျမက္ထြက္သြား တာ၊ ကိုယ္ေတြ႔ဆိုေတာ့ ဆက္လုပ္တာေပါ့။ ၀ယ္ထားတာေတြ ေရာင္းလိုက္ေတာ့ သိန္း ၂၀၀ ေလာက္ျဖစ္လာရင္ .. အဲဒီေခတ္က ေငြကို ဆာလာအိတ္နဲ႔ သယ္တဲ့ေခတ္။ အျမင့္ဆံုးေငြစကၠဴက က်ပ္ ၂၀၀ တန္ပဲရွိေတာ့ သိန္း ၅၀ ဆို ဆန္အိတ္ ၅ အိတ္ေလာက္ အထုတ္ၾကီးျဖစ္ လာတယ္။ ေငြေတြတရားမ၀င္ေၾကျငာလိုက္ရင္ ဒုကၡပါပဲ .. အိပ္မေပ်ာ္ဘူး။ ဒီေငြေတြကို ေသခ်ာတဲ့ Property အိမ္ေျမအျဖစ္၊ ျမန္ျမန္ေျပာင္း ထားမယ္ဆိုျပီး ေနာက္ေန႔မွာ ေျမေတြလိုက္၀ယ္ပစ္လုိက္တယ္။ ၀ယ္ထားတဲ့ ေျမကြက္ေတြရဲ့ ကာလေပါက္ေစ်းတန္ဘိုးေတြကို လင္မယား ၂ ေယာက္ တြက္ခ်က္ၾကည့္ရင္း စင္ကာပူက ဗမာျပည္ျပန္လာတာမွန္သြားျပီလို႔ ထင္ၾကတယ္။
သိပ္မၾကာပါဘူး။ ေငြေတြလည္း တရားမ၀င္မေၾကျငာပဲ၊ အစိုးရက သြင္းကုန္ေတြပိတ္လိုက္တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ရပ္သြားတယ္။ မေလးရွားအစိုးရ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ မဟာသီယာကလည္း စီးပြားေရးကပ္ဟာ အေမရိကန္က ဂ်ဴးသူေဌးၾကီး ေဂ်ာ့ဆိုးရိုးေၾကာင့္ဆိုျပီး မေလးရွားရင္း ဂစ္ေငြလဲႏႈံးကို ျမန္မာအစိုးရ တစ္ေဒၚလာ ၆ က်ပ္ခြဲ အေသသတ္မွတ္သလို၊ သူကလည္း အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာ မေလးရွား ၄.၈ ရင္းဂစ္ အေသသတ္မွတ္ပစ္တယ္။ ထိုင္းဘုရင္ကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံ စီးပြားေရးကပ္ကထြက္ဖို႔ ျပည္သူျပည္သားမ်ား ရွိတဲ့ေရႊေငြ၊လက္၀တ္လက္ စားေတြ လာေရာက္အပ္ႏံွရန္ အားေပးလို႔ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္နဲ႔ တိုင္းျပည္ကိုကယ္တင္ဖို႔ ေရႊေငြလက္၀တ္လက္စားေတြ အစိုးရဆီ လာေရာက္အပ္ႏွံကူညီၾကတယ္။ (တႏွစ္ေလာက္အတိုးမဲ့ အစိုးရကို ေငြေခ်းတာေပါ့။ ေနာက္ ..ျပန္ေပးပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရက ေနာက္ပိုင္း မွာ ေငြတရားမ၀င္မေၾကျငာပဲ ဘဏ္ထဲအပ္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔ေငြေတြကို ထုတ္ခြင့္မရေအာင္ ဘဏ္ေတြကိုပဲ တရားမ၀င္ေၾကျငာပစ္ လိုက္ပါ တယ္။ အံ့ဘြယ္လုပ္ရပ္ပါ။
ဘာပဲေျပာေျပာ ေနာက္ ၃ လေလာက္အၾကာမွာ ရန္ကုန္မွာ ေပၚပင္၊ ေျမအေရာင္းအ၀ယ္အလုပ္ ရပ္သြားပါတယ္။ အစိုးရက ေငြေတြ တရား မ၀င္ မေၾကျငာေတာ့ဘူး။ ေသခ်ာေတာ့ ဌာေနသူေဌးမ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ားကေတာ့ ဗိုလ္ေနျမဲ၊ က်ားေနျမဲ ခ်မ္းသာလွ်က္ပါပဲ။ စီးပြားေရး ေလာကထဲ အခုမွေကာက္၀င္လာတဲ့ ေဒၚလာေငြေတြ ပိုက္ျပီးျပန္လာတဲ့ ကိုလတ္တို႔ေတာ့ ေျမပိုင္ရွင္ၾကီးဘ၀နဲ႔၊ စင္ကာပူမွ သမီးေရွ႕ေရး ခ်န္ထားတဲ့ ေဒၚလာေငြေတြလည္း ကုန္သြားတယ္။ စင္ကာပူက ဗမာျပည္အျပီးျပန္လာျပီး ၆ လအတြင္း ေဆြမ်ိဳးေတြကလည္း ယံုလို႔ (အတိုး ရမွာေသခ်ာလို႔) ေခ်းထားတဲ့ အေႂကြးေတြနဲ႔ ေျမပိုင္ရွင္ၾကီးဘ၀အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ကိုလတ္ စင္ကာပူ Syncron မွာ ၂ ႏွစ္ျပန္လာလုပ္ျပီး အေႂကြးေတြေက်ေအာင္ ဆပ္ေပးပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အျပီးတကာ အျပီးဆိုျပီး ဗမာျပည္ကို ျပန္သြားျပီး အေႂကြးမဲ့၊ ေျမပိုင္ရွင္ဘ၀နဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆး တရားအားထုတ္ေနထိုင္လွ်က္ရွိပါတယ္။ အခုဒီစာေရး ခ်ိန္မွာ သူအသက္က ငယ္ပါေသးတယ္။ ၅၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလးပဲရွိပါေသးတယ္။ ဇနီးသည္ကေတာ့ အိမ္၊ေျမအက်ိဳးေဆာင္ဘ၀နဲ႔ ျမန္မာျပည္ မွာ ေအးေဆးစြာေနထိုင္ၾကပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ၂၀၁၁ အရပ္သားအစိုးရတက္ခ်ိန္ စီးပြားေရးအေျပာင္းအလဲ၊ ျဖစ္ျပန္ပါျပီ။ အေျခအေနမေကာင္းေသးပါဘူး၊ အိမ္ေျမေစ်းေတြ အရမ္း တက္ေနျပန္ပါျပီ။ ကမၻာ့စီးပြားေရးလည္း မေကာင္းလွပါဘူး။ စင္ကာပူမွာ လုပ္ကိုင္ရတာလဲ အိမ္ေစ်း၊ ခရီးစရိတ္၊ စားစရိတ္ေတြ တက္၊ အလုပ္ကလည္း ရွားလာတယ္။ ျမန္မာျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ က်ပ္ေငြေစ်းႏႈန္းေကာင္းလာေတာ့ ျမန္မာျပည္ျပန္ပို႔သူမ်ား မကိုက္ ေတာ့ဘူး ျဖစ္လာတယ္။ ေဒၚလာေစ်းကလည္း ၄ ႏွစ္အတြင္း S$1=Kyat 900 to 600 က်ဆင္းသြားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ျပန္၊ စီးပြားေရးလုပ္ ဖို႔ေတာ့ ေခတ္ပ်က္ၾကီးမွာ ပိုျပီးခက္ခဲပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကို ယံုၾကည္စြာ ၀င္လာ၊ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံတဲ့ ကုမ႑ီေတြ အလြန္နဲလွပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းလဲ အလြန္ရွားေနေသးတယ္။ ပြဲစား၊ လခစားလုပ္ေနက် ျပည္ပေရာက္ျမန္မာမ်ားအေနနဲ႔ အလုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ ကုမ႑ီၾကီးမ်ားျမန္မာျပည္ကို၀င္လာမွ ျပည္ေတာ္ျပန္သင့္ပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ခ်င္သပ ဆိုရင္ေတာ့ ေငြမရင္းႏွီးပဲ၊ လူပဲရင္းႏွီးတဲ့လုပ္ငန္းပဲ ျပန္လုပ္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။
• ၂၀၁၂ ျမန္မာျပည္အိမ္ေစ်းၾကီးမႈ (ဒုတိယအၾကိမ္)
အခု ဇူလိုင္လမွာ ျမန္မာျပည္ကအိမ္ယာေစ်းၾကီး ေနရာမ်ား အေရာင္း၀ယ္ရပ္တံ့သြားပါျပီ။ ျမန္မာတျပည္လံုး သိန္း ၁၀၀ တန္တဲ့အိမ္ကို သိန္း ၅၀၀၊ သိန္း ၁၀၀၀ စသျဖင့္ ၂ ႏွစ္ရွိျပီ၊ အေရာင္း၀ယ္ေတြျဖစ္လိုက္ၾကတာ။ ၂၀၁၁ အစိုးရသစ္တက္လာကတည္းက စီးပြားေရး ၀ိသမ သမားေတြရဲ့ က်ားပါစပ္ထဲကို အာဏာရွိသူမ်ား၊ ေငြရွိသူမ်ား ကားယားျပီး၀င္လာၾကပါတယ္။ ကားပါမစ္ဆိုေတာ့လည္း သူတို႔ပဲ လက္ဦး ေအာင္လုပ္တယ္။ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုလဲ သူတို႔ပဲ။ အစိုးရသစ္က လူေတာ္လူေကာင္းမ်ားနဲ႔ အတိုက္အခံက လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား ၀ိသမစီးပြားေရးသမားမ်ားနဲ႔ ဉာဏ္ျပိဳင္ဆိုင္မႈေျပာရမဲ့ ျမန္မာျပည္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစခရီးပါ။ ပိုက္ေဘာမိသူမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ေလာ ကဓမၼတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုလတ္တို႔လည္း ထပ္မံျပီး ၂ ခါရွိ ၂ ခိရွာ မျဖစ္ပါေစနဲ႔လို ဆုေတာင္းပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္က အိမ္ေစ်းေတြ မတရားေစ်းၾကီးေနရသလဲ။ စင္ကာပူ ပင္နီစူလာဆိုင္ခန္းငွားခေတြ အရမ္းေစ်းၾကီးေနရပါသလဲ ။ ဆန္းစစ္ၾကည့္ေတာ့ ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈလို႔ပဲ ေကာက္ႏုတ္ပါတယ္။
• ကိုလတ္ (သို႔မဟုတ္) ကိုလတ္လိုျမန္မာမ်ားေရ
ေငြကို ရင္းႏွီးျပီးလုပ္တဲ့ စီးပြားေရးတိုင္း၊ CEO ေကာင္းေကာင္းငွားခန္႔ထားရတဲ့ ၂၁ရာစု၊ စီးပြားေရးေခတ္ၾကီးပါ။ ျမန္မာျပည္ေခတ္ဆိုးၾကီးကို ေက်ာ္လြန္ေတာ့မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အခုဆို ျမန္မာပတ္စပို႔ဆိုရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕ ( Indonesia, Philippine, Cambodia , Malaysia စင္ကာပူမပါ) Arrival Visa or Transit Visa ေပးေနပါျပီ။
ျမန္မာျပည္ျပန္ခ်င္တဲ့ ျမန္မာလူငယ္တဦးက သူ႔ရဲ့ကုမၸဏီေဘာ့စ္ကိုေမးတယ္။ Can our company to go Myanmar? ဆုိေတာ့ ျမန္မာေတြ ကိုနားလည္တဲ့ေဘာ့စ္ျဖစ္လို႔ Boss answered with smile, “of course. When we go Myanmar to extend business – you have to go with me” .. ျမန္မာျပည္မွာ ကုမၸဏီလုပ္ငန္းေတြခ်ဲ႕ရင္၊…. ေဘာ့စ္က ျပံဳးျပီး၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကိုပဲ ေခၚသြားရမွာပဲလို႔ေျပာတယ္။
ဖတ္ရႈသူမိတ္ေဆြမ်ား ရႊြင္လန္းပါေစလို႔ ….
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
Someone called me after reading this article and ask me to check it out. It sound too familiar to a story I know… a story of my family. Then I realise… it’s about my dad. U Bo Latt…
At first I was a bit pissed cause I doubt my dad give permission to use his story as an example. However I do acknowledge that till this day, I think his decision to go back was a big mistake. I hope ppl who read this article will think twice about going back. Even if you really want to go back, make sure you have proper planning and stabalise your investment before letting go your job in SG. Think more if you have children, I don’t enjoy my childhood at all cause I never really feel I belong to either place. I feel out of place when I had to went back with my parents. Your children might be young but they have emotion too and they need to adjust a lot more than you think.
Never let go of a branch unless you are sure you have hold on to a stronger branch.