ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေကာင္းႏွင့္ အဆုိး၊ အဆုိးႏွင့္အေကာင္း
ေနသြင္
ဇြန္ ၆၊ ၂၀၁၂
ျမန္မာျပည္မွာတုန္းက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေရာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာက္တုုိင္းလည္း ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေနကို အကဲခတ္ ရတယ္ေလ။ တေယာက္ေယာက္က က်ေနာ္နဲ႔ က်ေနာ့္ကို လုိက္ပို႔ေပးတဲ့ဧည့္လမ္းညြန္တို႔ စကားအခ်ီအခ်ေျပာေနတာကို နားေထာင္ေန မလား၊ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာ သိကြၽမ္းခြင့္ရတဲ့လူေတြနဲ႔ ေျပာေနဆုိေနတာေတြကို နားေထာင္ေနမလားဆုိတဲ့ သံသယနဲ႔ပါ။ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာလြတ္လပ္စြာေျပာေရးဆိုခြင့္ကို ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ဆုိတာက အပမ္းေျဖအနားယူရာေနရာ လည္းျဖစ္၊ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖလွယ္ရာေနရာဆိုလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ရဲေတြ၊ သတင္းေတြေပးေတြ က်င္လည္ က်က္စားတာလည္း လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြပဲလို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။
ေျပာရရင္ ႏွစ္ေတာင္အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။ အေမရိကန္လူမ်ဳိး သတင္းေထာက္ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္က လွ်ဳိ႕၀ွက္ေသာသမုိင္းဆုိတဲ့ အ မည္နဲ႔ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း စာအုပ္တအုပ္ေရးဖူးပါတယ္။ ဂ်ပန္ဘာသာျပန္ကို ႐ႈိဘန္ရွာ Shobunsha စာအုပ္တုိက္ကေန ထုတ္ေ၀ေတာ့ အေတာ္ေလးကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ စာေရးဆရာက ၿဗိတိသွ်လူမ်ဳိး ၀တၳဳေရးဆရာ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲ George Orwell (1903-50) ရဲ႕ အ ေၾကာင္းကို ျမန္မာျပည္မွာေျခရာခံရင္း စာအုပ္ေရးခဲ့တာပါ။
ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲဆုိတာက ျမန္မာျပည္မွာ အဂၤလိပ္ေခတ္က ၅ ႏွစ္ေလာက္ ရဲအရာရွိဘ၀နဲ႔ အမွႈထမ္းခဲ့တဲ့သူပါ။ အေမရိကန္လူမ်ဳိး စာေရးဆရာ အမ်ဳိးသမီးက ျမန္မာျပည္ဟာ အနာဂတ္ကိုေမွ်ာ္ၿပီး ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲေရးခဲ့တဲ့ ၁၉၈၄ ဆုိတဲ့ နာမည္ေက်ာ္၀ထၳဳထဲကလို အာဏာရွင္ရဲ႕မ်က္လံုး ေဒါက္ေထာက္ေစာင့္ၾကည့္တာကိုခံေနရတဲ့ႏိုင္ငံဘ၀ပါပဲလို႔ ႐ုပ္လံုးေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ကိုေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲရဲ႕ ၁၉၈၄ ၀ထၳဳထဲက ကမာၻထဲေရာက္သလိုခံစားရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြဟာ ေထာက္လွမ္းေရးကြန္ယက္ႀကီးဆုိတာကုိလည္း သူက အႂကြင္းမဲ့သေဘာတူပါတယ္။ သူေရးတဲ့ စာအုပ္ရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ငယ္အမည္ျဖစ္တဲ႔ “ျမန္မာျပည္လက္ဖက္ရည္ဆုိ္င္ထဲမွာ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲကိုရွာေဖြျခင္း” အဂၤလိပ္လိုေတာ့ “Finding George Orwell in a Burmese Teashop.”ေပါ့ေလ။
ဒါေပမယ့္ ဂ်ပန္ပညာရွင္ေတြကေတာ့ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အထုိက္အေလွ်ာက္ေတာ့ လြတ္လပ္မႈရွိတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ အာဏာ ပိုင္ေတြက လြတ္လပ္စြာေျပာေရးဆုိခြင္႔ကို ဘယ္ေလာက္ပဲကန္႔သတ္ကန္႔သတ္ သာမန္လူေတြကေတာ့ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံေနရတယ္လို႔ကို မယူဆၾကပါဘူးလို႔ သူတို႔ကဆိုတာပါ။ ၁၉၈၄ ၀ထၳဳထဲက အေျခအေနနဲ႔ မတူပါဘူးလို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားေလ့လာေနတဲ့ Developing Economies အင္စတီက်ဴ႕က တုိရွီဟီ႐ုိ ကူဒို Toshihiro Kudo က ဆုိပါတယ္။ က်ေနာ့္နဲ႔ အျမင္တူပါတယ္။
ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲရဲ႕ ၀ထၳဳတအုပ္လံုးမွာ အဓိကအသားေပးထားတာက ေစာင့္ၾကည့္ေရးကိရိယာ တယ္လီစခရင္ “telescreen” ဆုိတာႀကီးပါ။
ဆိုဖီယာတကၠသိုလ္ Sophia University က ပါေမာကၡ ကီနီမိုတုိ Kei Nemoto ေျပာတာက ၿဗိတိန္မွာဆုိရင္ လံုျခံဳေရးကင္မရာေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး တပ္ထားတယ္။ အဲဒါကမွ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲေျပာတဲ့ အစိုးရရဲ႕ေစာင့္ၾကည့္ေရးကိရိယာ ျဖစ္ဦးမယ္။ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံက ေစာင့္ၾကည့္မွႈပံုစံမူကြဲတမ်ဳိးလုိ႔ ဆုိရမွာေပါ့တ့ဲ။
ျမန္မာျပည္ကေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ သြားသလဲ၊ ဘယ္လိုဘယ္ပံုစံနဲ႔ သြားသလဲဆုိတဲ့အေပၚမွာမူတည္ၿပီး အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဥပမာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ သတင္းေထာက္အေနနဲ႔ သြားတာလား၊ တုိးရစ္အေနနဲ႔ သြားတာလားေပါ့။ သတင္းေထာက္တေယာက္က အစိုးရ တရပ္ကို မေကာင္းဆိုး၀ါးလို႔ တံဆိပ္တပ္ထားဖူးရင္ အဲဒီတုိင္းျပည္အေပၚမွာ သူ ဘယ္လိုျမင္မလဲဆုိတာကလည္း ေမးစရာေတာင္မလုိပါဘူး။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အမ်ဳိးသားျပတုိက္မွာ ျမန္မာျပည္ေတြ အထြဋ္အျမတ္ထားတဲ့ ျခေသၤ႐ုပ္ထုႀကီးတ႐ုပ္ ရွိပါတယ္။ ၈ မီတာေလာက္ ျမင့္တဲ့ ေရႊ ခ်ထားတဲ့ ေက်ာက္ဆစ္႐ုပ္ထုႀကီးေပါ့။ အဆမတန္ႀကီးမားလြန္းတာရယ္၊ ေက်ာက္ဆစ္႐ုပ္ထုရဲ႕ အေဆာင္အေယာင္က အံ့အားသင့္စရာပါပဲ။ ျခေသၤ႐ုပ္ထုရဲ႕ ပႏၷက္ခံုႀကီးက လူ႔တရပ္စာေလာက္ရွိၿပီး တန္ဆာဆင္ထားတဲ့ တံခါးမႀကီးတခ်ပ္လည္းရွိတယ္။ ဗမာဘုရင္ေတြ ေခတ္တုန္း ကေတာ့ ဘုရင္ေတြက ပႏၷက္ခံုႀကီးရဲ႕အေနာက္ဘက္ ေလွခါးထစ္ေတြကေနတက္လာ၊ တံခါးမႀကီးအေနာက္ဘက္မွာရပ္ၿပီး ဗိုလ္ပါပရိသတ္ ေတြကို ႐ႈစားေတာ္မူမယ္ေပါ့ေလ။
က်ေနာ့္ကို လုိက္ပို႔တဲ့ ဧည့္လမ္းညြန္က “၁၈၈၅ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက ျမန္မာမင္းဆက္ကို ဖ်က္သိမ္း၊ ဘုရင္နဲ႔မိဖုရားလည္း အိႏၵိယကို ပါေတာ္မူခဲ့၊ အခုျမင္ေနရတဲ့ ျခေသၤ့႐ုပ္တုႀကီးလည္း ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့အေၾကာင္းေတြ” ကို ေျပာျပပါတယ္။
ျခေသၤ့ႀကီးေဘးမွာလည္း ဆုိင္းဘုတ္တခုကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ႐ုပ္တုႀကီးကို ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယျပည္ရဲ႕ အဂၤ လိပ္ဘုရင္ခံ ေမာက္ဘက္တန္က ျပန္ပို႔ေပးခဲ့တာလို႔ ေရးထားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ႐ုပ္ထုမွာ နဂိုက တန္ဆာဆင္ထားတဲ့ ရတနာေတြကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက ျပန္ပါမလာေတာ့ပါဘူး။ ဒီအထြဋ္အျမတ္႐ုပ္ ထုႀကီးဟာ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြအတြက္ အရွက္ရစရာလည္း ျဖစ္ေနမွာပါ။
အမ်ဳိးသားျပတုိက္ႀကီးကိုေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ျခေသၤ့ရုပ္ႀကီးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အသက္ ၇၇ ႏွစ္အရြယ္ သမုိင္းေၾကာင္းေတြေရးတဲ့ ျမန္မာစာ ေရးဆရာတေယာက္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။
က်ေနာ္က ၿဗိတိသွ်ေတြအေပၚမွာ ျမန္မာေတြစိတ္နာေနသလားလို႔ေမးေတာ့ သူက ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက ၿပီးခဲ့တာေတြကို အတိတ္လို႔ပဲ သ ေဘာထားၾကပါတယ္လို႔ ျပန္ေျဖပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေတြအေပၚမွာလည္း အာဃာတစိတ္မရွိပါဘူးတဲ့။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာဘုရင္ေတြ ကိုယ္ တုိင္လည္း ထုိင္းနဲ႔အိမ္နီးခ်င္းတုိင္းျပည္ေတြကို အႀကိမ္ႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီႏိုင္ငံေတြက ဆင္ျဖဴေတာ္ေတြကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကတာပါပဲလို႔ အဲဒီစာေရးဆရာက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၿဗိတိသ်အစိုးရကခ်န္ထားခဲ့တဲ့အေမြေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ အခုအခ်ိန္ထိ မေျဖရွင္းႏုိ္င္ေသးတဲ့ ျပႆနာေတြရွိေနတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက ကရင္လူမ်ဳိးေတြကို ရာထူးႀကီးေတြေပးၿပီး ဗမာလူမ်ဳိးေတြကို ဖိႏွိပ္ခုိင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တနည္းနဲ႔ေျပာရင္ အဂၤလိပ္အစိုးရက ျမန္မာျပည္က တုိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီညြတ္ၿပီး အဂၤလိပ္ကို မေတာ္လွန္ႏုိင္ေအာင္ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။
ဒီလိုနဲ႔ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့အခါ၊ ဒီမုိကေရစီအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အခါမွာ ကရင္နဲ႔ တျခားတုိင္းရင္းသားေတြက သီးျခားလြတ္လပ္ေရးနဲ႔ ခြဲထြက္ေရးတို႔အတြက္ ေတာင္းဆုိရင္း လက္နက္ကို္င္ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီမုိကေရစီအစိုးရက တုိင္းျပည္အေျခအေနကို မထိန္းနုိင္တဲ့အဆံုးမွာ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းတာနဲ႔ ရင္ဆုိင္လိုက္ရတယ္။ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အုိင္တီကုမၼဏီက ဥကၠ႒တေယာက္က “စစ္တပ္က တုိင္းျပည္ၿပိဳကြဲမွာကို ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ အာဏာသိမ္းရတာဆုိၿပီးေတာ့ တက္လာ တာပဲ။ ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္တပ္အရွိန္အ၀ါကိုတိုးခ်ဲ႕ဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္လည္းရခဲ့တယ္” လို႔ေျပာပါတယ္၊
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သက္ဆုိးရွည္ေနရတာက အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အေမြဆိုးကေန အေၾကာင္းခံခဲ့တယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ။
ၿဗိတိသွ်အေမြကို ေဖ်ာက္ပ်က္ပစ္တဲ့အေၾကာင္းေျပာရဦးမယ္။ ျမန္မာျပည္တခြင္ ကုိယ္ပိုင္ကားနဲ႔ ဘက္စ္ကားနဲ႔ခရီးသြားတဲ့အခါမွာ ေၾကာက္ စရာေကာင္းတဲ့အျဖစ္အပ်က္ေတြန႔ဲ ကိုယ္တုိင္ႀကံဳရတာမို႔ပါ။ ေကြ႔ေကြ႔ေကာက္ေကာက္ ေတာင္တက္လမ္းတေလွ်ာက္မွာ က်ေနာ့္ရဲ႕ ဧည့္ လမ္းညြန္က ကားဒ႐ုိင္ဘာနဲ႔ ေဘးခ်င္းယွဥ္ထုိင္ၿပီး။ ေမာင္းထား ဆရာ၊ ဟိုးထားဆရာ – စသျဖင့္ အခ်က္ေပးရင္း လိုက္ပါခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳပါ။ ကားဆရာက ညာဘက္ကေန ကားေမာင္းေနရတာဆုိေတာ့ ေရွ႕ဘက္ကေနလာေနတဲ့ကားကို ေကာင္းေကာင္းမျမင္ရဘူးေလ။
ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရေတာ့ ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႕ ဓနသဟာရႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ထဲ မ၀င္ခဲ့ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းဦးေဆာင္တဲ့ ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ က်ေတာ့ ၿဗိတိသွ်အေမြျဖစ္တဲ့ ဘယ္ေမာင္းစနစ္ကိုလည္း ဖ်က္သိမ္းလုိက္ၿပီး၊ ထူးထူးဆန္းဆန္း အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ညာေမာင္းစနစ္ကို ေျပာင္းလဲလုိက္တာလို႔ ဧည့္လမ္းညြန္က ရွင္းျပပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဒါ – ေဗဒင္ဆရာေတြေဟာတဲ့အတုိင္း လိုက္လုပ္တာလို႔ဆုိၾကေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္နဲ႔ပဲဆုို္င္တယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။
ဂ်ပန္က မုိင္နီခ်ိသတင္းစာမွာ ၁၉၉၆ ဂြၽန္လေလာက္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျမန္မာျပည္ကေပးစာေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာေတာ့ အဲဒီ တုုန္းက ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ (State Law and Order Restoration Council) ဆုိတာကို ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲေပးတဲ့ နာမည္က်ေနတာပဲလို႔ ေရးဖူးပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အစိုးရထုတ္ျပန္တဲ့ ဥပေဒ ၁/၉၀ ထဲက ပုဒ္မေတြကိုလည္း ေဂ်ာ့ခ်္အုိ၀ဲ၀ထၳဳထဲက စာ သားေတြက်ေနတာပဲလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သေရာ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျဗိတိန္မွာပညာသင္ၿပီး ၿဗိတိသ်အမ်ဳိးသားတဦးနဲ႔လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ေခတ္အေမြေတြကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ တဲ့ ျမန္မာျပည္က စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ကေတာ့ အေနာက္ပံုစံ ဒီမုိကေရစီတရားေတြေဟာ၊ ေဂ်ာ့ခ်္ေအာ္၀ဲအေၾကာင္းေျပာတဲ့ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မလိုမုန္းထားစိတ္ျဖစ္ၾကတာကလည္း သဘာ၀က်တယ္လို႔ ဆုိရမလားပဲ။
ဒါေပမယ့္ အဂၤလိပ္ေတြေခတ္မွာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ သူတုိ႔ကို မေတာ္လွန္ႏုိင္ေအာင္သံုးခဲ့တဲ့ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာကိုပဲ ဒီမုိကေရစီလွႈပ္ရွားမွႈကိုႏွိပ္ကြပ္ဖို႔ စစ္အစိုးရက ျပန္ၿပီးအသံုးျပဳခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္သံတမန္တဦးကလည္း ျမန္မာအစိုးရဟာ တကၠသိုလ္ေတြကို နယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာလုိက္ဖြင့္ထားၿပီး၊ ေက်ာင္းသားေတြ မစု မိေအာင္၊ ဒီမုိကေရစီလွႈပ္ရွားမွႈမွာ အေရးပါတဲ့ေနရာကေနမပါႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတဲ့အေၾကာင္းေျပာျပပါတယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ေနျပည္ေတာ္ ကို ေရႊ႕ထားတာကလည္း ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းနဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကိုခြဲထားခ်င္တာက အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္လုိ႔ဆုိပါတယ္။
ေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရေရာ၊ စစ္အစိုးရေရာ၊ ဘုရင္ေတြေရာ၊ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြက အတူတူနဲ႔ အႏူႏူခ်ည္းပဲလို႔ ဆုိရမလိုပါပဲ။ ၁၉၈၄ ၀ထၳဳထဲက အေကာင္းေတြက ဆိုးဖုိ႔ျဖစ္ၿပီး၊ အဆိုးေတြက ေကာင္းဖုိ႔ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ ေဂ်ာ့ေအာ္၀ဲရဲ႕ စာ သားဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္္က ဒက္ထိကို မွန္ေနပါတယ္။
မုိင္နီခ်ီ ရွင္ဘြန္းမွာပါတဲ့ မူရင္းေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။
……………..
Teahouses in Myanmar a reflection of George Orwell’s ‘good is bad’
Takayuki Kasuga (Mainichi Japan)
I went into many tea shops while I was in Myanmar. Each time, I looked around to see if any suspicious person was listening to my conversations with my tour guide and other people I got acquainted with there.
Teashops in this country, where freedom of speech has been restricted for many years, are places for not only relaxation but also exchanges of information, and I heard that secret police officers and tipsters were deployed to these places.
Several years ago, a U.S. female journalist published a report on Myanmar titled, “Secret Histories,” and its Japanese translation published by the Shobunsha publishing house drew attention from many Japanese readers. The writer followed in the footsteps of British novelist George Orwell (1903-50), who worked as a police officer in Myanmar for five years when the country was under Britain’s colonial rule. She identified Myanmar as a country with national monitoring under dictatorship that Orwell depicted in his futuristic novel “1984.”
The author wrote that she felt as if she had stepped into the world depicted by “1984.” She undoubtedly viewed teashops as the core of Myanmar’s monitoring network. Her book is subtitled, “Finding George Orwell in a Burmese Teashop.”
However, Japanese experts agree that Myanmar is a loose society. “Although authorities regulate speech, ordinary people don’t feel the situation confining. It’s far from the world of ‘1984,’” says Toshihiro Kudo of the Institute of Developing Economies. I felt the same way.
A monitoring device called a “telescreen” has been extended throughout the society depicted in “1984.”
Sophia University professor Kei Nemoto says, “Britain, which has installed hundreds of surveillance cameras, is the democratic version of a country with national monitoring depicted by Orwell.”
The image of Myanmar differs depending on when and how you visit there. For example, it depends on whether you visit the country as a journalist or a tourist. If a reporter labeled a certain government as “evil” then their view of the country will be obvious.
Myanmar’s treasure, the statue of lions, is at the National Museum in Yangon, the old capital. The 8-meter-tall statue is filled with gilts. The scale and luxury of the statue overwhelmed me. Its pedestal as tall as an adult man has a large door decorated with ornaments. During the Burmese dynasty a king walked up the stairs from the rear of the pedestal, stood behind the doors and looked down on the crowd.
My guide explained, “The Burmese dynasty was overthrown by Britain in 1885, and the Royal Couple was exiled to India. The Lion statue was also plundered.”
A nearby signboard says, “The statue was returned by Mountbatten (governor-general of India) in 1948 (when Myanmar won independence).”
However, jewels the statue was originally embedded with had disappeared by that time. The treasures are also a symbol of humiliation for ethnic Burmese.
I subsequently talked about the statue of lions to a 77-year-old writer of stories on the Burmese dynasty.
“Do we have a grudge against Britain? No. People in Myanmar accept what happened to our country in the past. The Burmese dynasty also repeatedly invaded Thailand and other neighboring countries, and brought back bounty such as while elephants,” the writer replied.
However, there is no doubt that many difficult problems that Myanmar currently faces derive from Britain’s colonial rule. At the time, Britain gave important posts to ethnic Karens to repress ethnic Burmese. In other words, Britain ruled Myanmar by preventing different ethnic groups from joining hands in rising in revolt against it. The Burmese restored control over Myanmar when a democratic administration was formed when the country won independence. However, Karens and other ethnic minorities went into an armed struggle with the government to win separation and independence.
A horse pulls a cart on a street in Pyin Oo Lwin, central Myanmar, which retains the vestiges of British rule. (Mainichi)
The democratic administration failed to unify the nation, triggering a military coup.
“The military staged the coup under the pretext of ‘preventing a split in the nation.’ It justified the military’s broad power after that,” the president of a Yangon-based IT company explained.
In other words, he is of the view that the longstanding military dictatorship has its roots in Britain’s practice of taking advantage of splitting ethnic groups for its colonial rule of Myanmar.
I traveled around Myanmar by car and bus, and had many scary experiences. On a winding road in a mountainous area, my guide sitting next to the driver said, “Go” or “Stop” when the driver attempted to overtake a car ahead. Since the man controlled the right-handed drive car on the right side of the road, he could not see the oncoming vehicles clearly.
After Myanmar won independence and withdrew from the British Commonwealth, the socialist administration led by General Ne Win concluded that regulations requiring cars to travel on the left side of the road, a legacy of British rule, were inconvenient and dangerous, and switched to a right side of the road system, according to the guide.
Some people say Myanmar did this as a result of fortune-telling, but it is widely viewed that it did so out of antipathy against Britain.
Pro-democracy movement leader Aung San Suu Kyi wrote in her column in the Mainichi Shimbun in June 1996 that the State Law and Order Restoration Council, the military regime’s top decision-making body at the time, sounds as if its name had been given by Orwell, and sarcastically praised clauses in a law called, “Decree No. 1, 1990,” as great sentences like those by Orwell.
Suu Kyi studied in Britain and married a British national. It is natural that the leadership of the military regime, who had been eliminating the legacies of British rule, had antipathy against Suu Kyi who loudly called for Western-style democracy and talked about Orwell.
However, the military regime also used a divide-and-conquer strategy, similar to that employed by Britain to prevent ethnic groups from uniting, to suppress pro-democracy movements.
“Myanmar set up many universities in provincial cities and dispersed students, who otherwise could play a key role in pro-democracy movements. The relocation of its capital to Naypyidaw was partially aimed at separating public servants and students,” says a diplomatic source.
Britain, Myanmar’s military regime and the Burmese dynasty did almost the same things. In the words of George Orwell, “Good is bad, Bad is good.” I think this is true. (By Takayuki Kasuga, Foreign News Department)
(Mainichi Japan) January 28, 2012
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
