ေမ ၁၆၊ ၂၀၁၂
မိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား ….ဒီတပတ္ က်ေနာ္ေျပာမွာကေတာ့ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းရဲ႕ “ေဒါင္း၀ါဒ” နဲ႔ “ေဒါင္းအလံ” အေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ “ေဒါင္းဋီကာ” ဆိုတဲ့ က်မ္းတေစာင္ျပဳစုၿပီး ျမန္မာတို႔ရဲ႕ေဒါင္းတဆိပ္သေကၤတ အေၾကာင္းကို ျမန္မာ့အမ်ဳိးသားနိုင္ငံေရးသေဘာတရား အ ျဖစ္ ျပဳစုေရးသားဖူးပါတယ္။ ဋီကာဆိုတာ “အဖြင့္က်မ္း” လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ေဒါင္းဋီကာကို ၁၉၁၉ ခုနွစ္ “၀ံသာနု” ေခၚတဲ့ အမ်ဳိးသား လႈပ္ရွားမႈႀကီးလႈိင္းထခ်ိန္မွာ ေရးခဲ့တာပါ။ ဆရာႀကီးက အဲ့သလို အဖြင့္ဋီကာက်မ္းေပါင္း ဒါဇင္ေလာက္ေရးခဲ့ရာမွာ ေဒါင္းဋီကာဟာ အထင္ ရွားဆံုးျဖစ္ၿပီး အမ်ဳိးသားေက်ာင္းေတြမွာ လဲ ေက်ာင္းသံုးဖတ္စာအုပ္တအုပ္အျဖစ္ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ က်မ္းတေစာင္လဲျဖစ္ပါတယ္။ (ျပည္တြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈေခတ္ကာလအတြင္းမွာ ဆရာႀကီးကိုယ္တိုင္ တိုက္တြန္းခ်က္အရ မႏၱေလး ႀကီးပြားေရး (လူထု) တိုက္က ဆရာႀကီးရဲ႕စာအုပ္အခ်ဳိ႕ကို ျပန္လည္ပံုနွိပ္ထုတ္ေ၀ရာမွာ ေဒါင္းဋီကာလဲ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္)
ေဒါင္းဆိုတာ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ေရွးအစဥ္အလာအရ ေနမင္းႀကီးရဲ႕အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ သေကၤတျပဳခဲ့ၿပီးကိုလိုနီေခတ္ အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈမွာ ပထမဆံုးနဲ႔ အျမင့္မားဆံုးလႊင့္ထူခဲ့တဲ့ ၀ံသာနုလႈပ္ရွားမႈအလံေတာ္လည္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ (၀ံသာနုဆိုတာ ပါဠိစကား။ ၀ံသ+ အနု + ရကၡိတ = အမ်ဳိး + အစဥ္ + ေစာင့္ေရွာက္ေရးတရားလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ အဖ်ားဆြတ္ၿပီး “၀ံသာနု” လို႔ ေခၚ႐ုိး ရွိခဲ့ပါတယ္) ၀ံသာနုေခတ္မွာ ေဒါင္းပု၀ါ ေဒါင္းအလံေတြကလဲ အထူးေခတ္ထခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေခတ္က ေဒါင္းတံဆိပ္က “ကေဒါင္း” ျဖစ္ပါတယ္။ (ျမန္မာဘုရင္ေတြ စတင္သံုးစြဲခဲ့တဲ့ ေငြဒဂၤါးမွာလဲ ေဒါင္းတံဆိပ္ခတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အဲ့ဒီေခတ္က ေတးကဗ်ာတပုဒ္ မွာ “ ခုေခတ္တြင္ ခုကာလ ေဒါင္းရွိမွ လူလိမၼာ ေဒါင္းမပါ လူပ်ိဳေပါက္တို႔ ကဲမေရာက္ပါ” လို႔ စပ္ဆိုခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေခတ္မွာ သီခ်င္းေရးၾကေတာ့ “ဂုဏ္ ဂုဏ္ ဂုဏ္၊ ဂုဏ္ဆိုတာ ေငြကိုေခၚတယ္။ ေငြကိုသာ ေရလိုသံုးရင္ လုပ္သမွ် တင့္တယ္” လို႔ ဖြဲ႔ ဆိုၾကတဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္)
သခင္ေအာင္ဆန္းတို႔ရဲ႕ဒုတိယေကာလိပ္သပိတ္ေခတ္မွာ ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲဒီေရ ျမင့္သထက္ျမင့္လာတဲ့အတြက္ ေခတ္နဲ႔အညီ “ခြပ္ေဒါင္း” အလံကို ေျပာင္းလဲလႊင့္ထူလာခဲ့ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုမွာေတာ့ သခင္ေအာင္ဆန္ုးရဲ႕သမီးနဲ႔ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ထုႀကီးက ခြပ္ေဒါင္းအလံကို လက္ဆင့္ကမ္းယူ လႊင့္ထူခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ခြပ္ေဒါင္းအလံဟာ ၀ံသာနုေခတ္က ဒီေန႔ေခတ္အထိ နွစ္ေပါင္း ၁၀၀ နီးပါး တလူလူလြင့္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာႀကီးရဲ႕တစ္ဒါဇင္မွ်ရွိတဲ့ဋီကာေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေက်ာင္းဆရာေတြ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ထံုးစံနဲ႔ အညီ “ ဗိုလ္ ေဒါင္း ဘြိဳင္းေကာက္ ေခြး ေမ်ာက္ ျမင္း ၾကာ၊ စံုနံသာနွင့္ ဆြာရပ္ ဂဠဳန္ သူပုန္ ဂုဏ္ျပဳ ဋီကာစု” လို႔ အတိုေကာက္ လကၤာစပ္ၿပီး မွတ္သားထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေဒါင္းဋီကာ၊ ဗိုလ္ဋီကာ၊ ဘြိဳင္းေကာက္ဋီကာ၊ ေခြးဋီကာ၊ ေမ်ာက္ဋီကာ၊ ဂဠဳန္ပ်ံ ဒီပနီဋီကာ စသျဖင့္ ထင္ရွားပါတယ္။ (အဲ့ဒါေတြထဲက ဘြိဳင္းေကာက္ ဋီကာဆိုတာ ပထမတကၠသိုလ္ သပိတ္ေမွာက္ပြဲတုန္းက “သပိတ္ေမွာက္” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရမေပၚေသးလို႔ အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ ဘြိဳင္းေကာက္ (Boycott) ကို ယူၿပီးသံုးစြဲခဲ့တာပါ။ ေခြးဋီကာဆိုတာ သူ႔တပည့္နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကို အဂၤလိပ္အစိုးရပစ္ေပးတဲ့ ငါးေထာင္စား အ မတ္ရာထူးကို ေခြးေတြ အမဲ႐ုိးလုသလို လုၾက ကိုက္ၾက ခဲၾကပံုကို ႐ႈံ႕ခ်ေရးသားခဲ့တာပါ၊ အဲ့သလို အဖြင့္က်မ္း အက်ယ္ခ်ဲ႕တဲ့က်မ္းေတြကို ဋီကာနဲ႔ အားမရရင္ ဒီပနီ၊ ဂ႑ိ စသျဖင့္ က်မ္းေတြ ဆက္လက္ျပဳစုေလ့ရွိပါတယ္) အဲ့ဒီ ဋီကာက်မ္းေတြဟာ အဂၤလိပ္အစိုးရကို တိုက္ပြဲ၀င္တဲ့ သမိုင္းစဥ္ က်မ္းေတြပါပဲ။ သပိတ္ေမွာက္တာကအစ သူပုန္ထတာအထိ လႈံ႕ေဆာ္အားေပးတဲ့က်မ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
(ဒါ့ေၾကာင့္လဲ အဂၤလိပ္အစိုးရက ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းကို သူတို႔ရဲ႕ “ရန္သူေတာ္ နံပါတ္ ၁” အျဖစ္ စာရင္းတင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။) ဂဠဳန္ပ်ံ ဒီပနီ ဋီကာဆိုရင္ ေတာင္သူလယ္သမား သူပုန္ထမႈႀကီးျဖစ္တဲ့ ဆရာစံသူပုန္ႀကီးကို ဂုဏ္ျပဳဖြဲ႔ဆိုေရးသားထားတဲ့က်မ္းျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ပညာတတ္ဆိုတဲ့ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက ဂဠဳန္သူပုန္ထမႈကို ေထာက္ခံအားေပးဖို႔အေရးမွာေတြေ၀ေနစဥ္ ဆရာႀကီးက “ရဂုစံ ခ်စ္စရာ တပည့္တို႔မွာ လဥဳံအရဟံ သစၥာကတိေတြနဲ႔၊ ဂဠဳန္သရဏံ ဂစၦာမိၾကေပေတာ့” လို႔ “သရဏဂုံသံုးပါးနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေရးဖြဲ႔ ထားတဲ့ ေလးခ်ဳိးႀကီးနဲ႔ အစခ်ီၿပီး စာတေစာင္ ေပတဖြဲ႔အျဖစ္ ဂုဏ္ျပဳအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေရးဖြဲပံုမ်ဳိးဟာလဲ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလြန္းလို႔ ဆရာႀကီးမို႔သာ ေရးရဲ ေရးနိုင္စြမ္းေပတကားလို႔ ေတြးေတာအံ့ၾသရပါတယ္။ ခုလို က်ေနာ္တို႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ ခြပ္ေဒါင္းအလံ တလူလူ လႊင့္ထူေနတာကို ဆရာႀကီးသာ သက္ရွိထင္ရွားရွိၿပီး ျမင္ေတြ႔ရရင္ “ေၾသာင္း..အရဟံသစၥာ ကတိေတြနဲ႔ ေဒါင္းအလံကိုသာ ဂစၦာမိၾကေပေတာ့” လို႔ ေရးဖြဲ႔အံုးမွာ မုခ်ပါပဲလို႔ ေတြးေတာေနမိပါတယ္။
ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းရဲ႕ဋီကာေတြ ဒီပနီေတြ ဂ႑ိေတြမွာ ေလးခ်ိဳးႀကီး ကဗ်ာတလွည့္ အဖြင့္စကားေျပတလွည့္နဲ႔ ေယာဂီရ ေသ့ႀကီးက တပည့္မေတြနဲ႔ အခ်ီအခ် စကားေျပာဟန္နဲ႔ ေရးသားေလ့ရွိပါတယ္။
ေဒါင္းဋီကာမွာေတာ့ ဂ်ီစီဘီေအေခၚ “ဗုဒၶဘာသာ ကလ်ာဏ ယု၀” အသင္းႀကီး (၁၉၀၆) ကို စတင္တည္ေထာင္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဘေဖနဲ႔ ဦးပု၊ ဦးထြန္းရွိန္တို႔ ၀ံသာနုေခါင္းေဆာင္သံုးဦး ဘိလပ္ကိုသြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ျပဳျပင္ဖို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္အေရးဆိုတာကို ဂုဏ္ျပဳဖြဲ႔ဆိုတဲ့ ေလးခ်ဳိးႀကီးပါရွိပါတယ္။ “ေဖ ပု ရွိန္ အဂၤလန္နန္းေျမသြားတို႔ကိုျဖင့္ သေျပ နုခ်ိန္ တင္ရန္ ပန္းေတြကလဲ မ်ားလိုက္ပါဘိသနဲ႔” လို႔ စသျဖင့္ ဖြဲ႔ ဆိုထားပါတယ္။ “အေပါင္းဘ၀င္ ခ်မ္းေစဖို႔ အေကာင္းတမင္ မွန္းမွန္းၿပီး၊ ေဒါင္းအဆင္ဆန္းေတြနဲ႔ ပု၀ါအလံထူ” လို႔ ဖြဲ႔ဆိုကာ ေဒါင္းအလံကို စတင္လႊင့္ထူလိုက္ၿပီး “ေကာင္းအတိတ္နဲ႔ ေၾကာင္းနိမိတ္ေထြရာေစာ လိုက္ေတာ့ ေသာင္းထိပ္ ေရႊျမန္မာတေၾကာမွာျဖင့္ ေဒါင္းပရိတ္ေတာ္ေၾကာင့္ ေကာင္းဟိတ္ေဇယ်ာေသာ” လို႔ ေအာင္ဆုပထနာျပဳခဲ့ပါတယ္။
အဲ့သလို ေဖ ပု ရွိန္ အဂၤလန္သြားတာကို ျပည္သူလူထုႀကီးက ရန္ကုန္ ဂ်ဴဗလီေဟာမွာ လူထုဆႏၵျပပြဲႀကီး ျပဳလုပ္ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ ေခတ္သစ္အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသမိုင္းမွာ ဂ်ဴဗလီေဟာ လူထုဆႏၵျပပြဲႀကီးဟာ ပထမဆံုးနဲ႔ အႀကီးမားဆံုးဆႏၵျပပြဲႀကီးအျဖစ္ ေမာ္ကြန္းတင္ ရစ္ပါတယ္။ ဒီပြဲႀကီးအေၾကာင္းကို ဆရာႀကီးက ေလးခ်ဳိးကဗ်ာႀကီးနဲ႔ဂုဏ္ျပဳဖြဲ႔ဆိုတဲ့အခါ “ျပည္ေပၚမဟီတြင္မျဖင့္ အညီေနာ္ေ၀မည္ ေ၀မည္နဲ႔ ဒီေမာ္ကေရစီ ေရြညီပြဲတြင္မွ မရအေန၊ ျမန္မာ့ေျမကလဲ ခဲမည္လို႔ အေျခဆင္တယ္ေနာ္ကြယ္ ႏႊဲၾကေလအင္” လို႔ ေရးဖြဲ႔ထားတာ ေတြ႔ရေတာ့ ၁၉၁၉ ခုနွစ္မွာ နိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ႔ေတြအတြင္း ဆရာႀကီး စတင္ေရာက္လာကတည္းက “ဒီေမာ္ကေရစီ” အေရးကို ေဒါင္းအလံလႊင့္ထူၿပီး တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့တာပါကလားလို႔ အားရ၀မ္းသာ အံ့ၾသဂုဏ္ယူမိပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ၿပီး ဋီကာေတြ ဒီပနီေတြ ဆက္လက္ေရးသားျပဳစုတဲ့အခါ၊ “ေနေသာင္းေထာင္ အေရာင္မညိဳးသလိုပ ေျပေကာင္းေအာင္ ေဆာင္မကိုးရယ္လို႔ ေရႊေဒါင္းေတာင္ကေလာင္တမ်ဳိးရယ္နဲ႔ ေတာင္႐ုိးမွာ ဆရာျမဲမေပါ့” လို႔ အားခဲတိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ပံုကိုေဖၚထုတ္ရင္း တိုက္ပြဲ၀င္ ကေလာင္ကိုလဲ “ေရႊေဒါင္းေတာင္ကေလာင္” လို႔ ဘြဲ႔အမည္တပ္ကာ ေမာ္ကြန္းတင္ခဲ့ပါတယ္။ ခုလို ျမန္မာျပည္မွာ ေဒါင္းအလံတလူလူ လႊင့္ထူၿပီး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးရဲ႕အဆင့္သစ္တခု ေအာင္ပြဲခံေနတာမ်ဳိးကို ဆရာႀကီး သက္ရွိထင္ရွား ျမင္ခြင့္ၾကံဳလိုက္ရင္ “ေၾသာင္း..အရဟံ သစၥကတိေတြနဲ႔ ေဒါင္းအလံ ဂစၦာမိၾကေလၿပီတကား” ဥဒါန္းက်ဴးမွာ မုခ်မလြဲပါဘူးလို႔ ေတြးေတာရင္း မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဒို႔ဗမာ ကေလာင္ရွင္ေတြလဲ ေရႊေဒါင္းေတာင္ကေလာင္ကို ဆက္လက္ၿပီး စြဲၿမဲစြာကိုင္ေဆာင္ႏုိင္ၾကပါေစေသာ ဆုေတာင္းပထနာ အမႊန္းနဲ႔ ဆရာစြမ္းရဲ႕ဗမာအလြမ္းစာကို ဒီမွာပဲ နိဂုံးခ်ဳပ္လိုက္ပါရေစခင္ဗ်ာ။
(ဗြီအုိေအ သက္ႀကီးစကားအစီအစဥ္မွ)
သင့္အေၾကာင္း သင့္လုုပ္ငနး္ ေၾကာ္ျငာ သည္ေနရာမွာ ေၾကာ္ျငာႏိုုင္ပါျပီ
