ႏိုုင္ငံတကာသာဂိ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၁၊ ၂၀၁၂
ဒီတလေတာ့ ေရးျဖစ္ေအာင္ေရးမွ ဆိုုျပီး မိုုးမခမိတ္ေဆြေတြအတြက္ မွတ္သားမိသမွ်ကိုု မွတ္စုုေတြ ထုုတ္ထားတဲ့သေဘာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့လည္း အက်ယ္ေရးခ်င္ ေရးတာေပါ့။
အေမရိကန္သမၼတၾကိဳ ေရြးေကာက္ပြဲ –
၂၀၁၂ ႏိုု၀င္ဘာမွာ ၾကည့္ေကာင္းမယ့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲရွိတယ္။ အခုုကိုု ျပိဳင္ဖက္ရစ္ပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီက သမၼတေလာင္းေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပိဳင္အဆိုုင္ အပုုပ္ခ်ျပီး မဲဆြယ္ေနတာ အေတာ္ရယ္ရတယ္ ေျပာတယ္။ သတင္းစာနယ္ဇင္းေတြမွာ အခ်င္းခ်င္း ရန္သူၾကီးေတြလိုု ေျပာဆိုုေနလိုုက္တာမ်ား နက္ျဖန္သဘက္ ထသတ္ၾကမလိုု၊ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးေတြပဲ ျဖစ္ေတာ့မလိုု။ သိုု႔ေသာ္ သမၼတေလာင္းေတြ တဗိုုလ္က် တဗိုုလ္တက္ စင္ျမင့္ေပၚက ဆင္းၾက တက္ၾကနဲ႔ ပြဲျပီး မီးေသ၊ အားကစားသမားေတြလိုု အညိွးအေတးမရွိ။ ျပီးရင္ သမၼတေရြးပြဲလာမယ္။ ႏိုုင္သူႏိုုင္မယ္၊ ရႈံးသူ ရႈံးမယ္။ ေနာက္ ၄ ႏွစ္ကိုု ႏိုုင္သူက ဆက္အုုပ္ခ်ဳပ္၊ ရႈံးသူက ဆက္ျပီး ရင္ဆိုုင္ျပင္ဆင္ေပါ့။ ဒါကိုု ေတြ႔ရမွာ။
ဆူပါပက္ခ္ (Super PAC) ေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္ –
၂၀၁၀မွာ အိုုဘားမားအစုုိးရက Citizen United ဆိုုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ကိုု အတည္ျပဳလိုုက္တယ္။ သေဘာက ႏိုုင္ငံသားေတြလိုုပဲ ေကာ္ပ္ိုုေရးရွင္းၾကီးေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာလည္း ႏိုုင္ငံသားေတြလုုိပဲ ႏိုုင္ငံအေရးေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ သေဘာထား ထုုတ္ျပန္ခြင့္ရွိတယ္လိုု႔ ခြင့္ျပဳလိုုက္တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္တဲ့ တသီးပုုဂၢလေတြ၊ အစုုအဖြဲ႔ေတြက pac ေတြ အုုပ္စုုေတြဖြဲ႔ျပီး အဲသည္အုုပ္စုုကေန ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ၀င္ေရာက္ ၾသဇာေပးတဲ့ စြက္ဖက္တဲ့ မဲဆြယ္ေၾကာ္ျငာေတြ၊ ၀ါဒျဖန္႔လုုပ္ငန္းေတြကိုု ေငြေၾကး အကန္႔အသတ္မရွိ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိတယ္။ သူတိုု႔က ကိုုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြနဲ႔ တိုုက္ရုုိက္ မဟာမိတ္လုုပ္စရာ မလိုုဘူး။ ဒါကိုုက အေမရိကန္ႏိုုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ အလွည့္အေျပာင္းလိုု႔ ဆိုုၾကတယ္။
အေမရိကန္ေတြ တကယ္ဆင္းရဲသလား –
ထပ္ဆုုံးက လက္တဆုုပ္စာက မဆင္းရဲဘူး။ ခ်မ္းသာလုုိက္တာမွ က်ိက်ိတက္။ သူတိုု႔က အရင္းအႏွီးေတြကိုု အေမရိကန္ျပည္ထဲမွာ မရင္းႏွီးပဲ ဆုုပ္ကိုုင္ထားတာမ်ဳိး၊ တျခားအျမတ္ထြက္တဲ့ ျပည္ပမွာ သြားျပီး ေငြေၾကးကစားေနတာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာ ဆင္းရဲေနတာလိုု႔ ေျပာႏိုုင္တယ္ ဆိုုပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း တရုုတ္ျပည္မွာ ေငြ၀ယ္ကၽြန္ေတြနဲ႔ လူသုုံးကုုန္ပစၥည္းေတြ ထုုတ္၊ အျမတ္ေတြယူ၊ အေမရိကန္မွာ လာေရာင္းနဲ႔ အလုုပ္ျဖစ္ေနတာပဲေလ။ အဲသလိုုပဲ ေျပာရမလိုု။ တေလာက အယ္ပဲရဲ့ ပစၥည္းေတြကိုု ကန္ထရိုုက္ယူထုုတ္ေနတဲ့ တရုုတ္ျပည္ရဲ့ Foxconn အလုုပ္သမားနဲ႔ စက္ရုုံကန္ထရိုုက္တာ ကုုမၼဏီၾကီးဆိုုရင္ အလုုပ္သမားေတြကိုု ဖိႏွိပ္လြန္းလိုု႔ အလုုပ္သမားေတြေတာင္ သတ္ေသရတဲ့အျဖစ္ ေရာက္ခဲ့ရတယ္။ အခုုေတာ့ ျပင္ေနျပီ ေျပာတာပဲ။
ဆီးရီးယား၊ ဘာရိမ္း၊ အီရန္ နဲ႔ ေျမာက္ကိုုရီးယား အာဏာရွင္ႏိုုင္ငံမ်ား –
ဆီးရီးယားမွာ ၂၀၁၁ မတ္လကတည္းက လူထုုအုုံၾကြမႈဟာ ႏွစ္ေပါက္ျပီ။ လုုူ ၅၀၀၀ ေလာက္ ေသေၾကခဲ့ျပီ။ ကုုလလုုံျခဳံေရးေကာင္စီက အေရးယူဖိုု႔ကိုု တရုုတ္နဲ႔ ရုုရွားက ဗီတိုုနဲ႔ ပယ္ခ်တယ္။ ရုုရွားကေတာ့ ဆီးရီးယားအစုုိးရကိုု လက္နက္ေရာင္းခ်ေနတာနဲ႔ အလုုပ္ျဖစ္ေနလိုု႔ဆိုုျပီး အစြပ္စြဲခံရတယ္။ တရုုတ္ကေတာ့ သူ႔ဆီမွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရး၊ အလုုပ္သမားအခြင့္အေရး ျပသနာေတြက ျပည္တြင္းမွာ အျပည့္ဆိုုေတာ့ သူမ်ားကိုုလည္း ၀င္မရႈပ္၊ ငါ့လည္း ၀င္မရႈပ္ေပၚလစီေၾကာင့္လိုု ေျပာၾကတာပဲ။
သူေနာက္မွာေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ အာဏာရွင္ႏိုုင္ငံေတြကေတာ့ လူထုုအုုံၾကြေနတဲ့ ဘာရိမ္းျဖစ္တယ္။ အီရန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုုရီးယားက ဘယ္မွာ အုုံၾကြတာ ရွိလိုု႔လဲ။ အဲဒါေျပာခ်င္တာေလ။ အာဏာရွင္ႏိုုင္ငံေတြမွာ လူထုုအုုံၾကြမႈမရွိရင္ အာဏာရွင္ေတြက အုုံၾကြတြင္က်ယ္ေနေတာ့တာပဲ။ အခုုဆိုုရင္ ႏိုုင္ငံတကာက အီရန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုုရီးယားတိုု႔ စြာက်ယ္စြာက်ယ္လုုပ္မွာကိုု ေစာင့္ၾကည့္ေနရတယ္။